SCHRIJVENDELEZERSSCHRIJ
Amerikaanse Europa-politiek
komt binnenkort in discussie
Senator Church deed nieuwe
ideeën op tijdens rondreis
-UITGAAN IN HAARLEM!
91
DRAKACEL
HEUGAFELT TEGELS
't binnenhuis ny
f1.50
Cultureel verdrag tussen
Nederland en Rusland
~00-j
louw
GEZIN S FLES S EN
WINKELCENTRUM
„Jan v. Goyenstraat"
HEEMSTEDE
zo'n dein-doezel...
STUKS
VRIJDAG 20 MEI 1966
13
WASHINGTON De Amerikaan-
ge buitenlandse politiek moet worden
gewijzigd. Meer aandacht moet wor
den geschonken aan de ontspanning
tussen Oost en West. Tot deze conclu
sie is senator Frank Church uit Idaho
gekomen na een recent bezoek aan
West-Europa in verband met de
NAVO-crisis. Church, die zijn reis
maakte in opdracht van de senaats
commissie voor Buitenlandse Betrek
kingen voorgezeten door senator
Fulbright kondigde in een televi
sie-interview aan dat hij op grond van
zijn bevindingen tijdens bezoeken
aan Engeland, Frankrijk, Duitsland,
België en Italië aanbevelingen voor
de oplossing van de NAVO-crisis zal
doen aan de senaatscommissie.
Sympathie
Kans
...op het wiegende water, wat
een weldaad na een vermoeiende
werkweek I Alleenhoe wordt men
wakker? Een tikje uitgeslapen
wellicht. Maar uitgerust? Welnee.
Dat is men pas na een nacht
op een Drakacel matras.
Antisemitisme
Q 0 en zo heerlijk zacht
voor uw handen!
TENTOONSTELLINGEN
MUZIEK
TONEEL
AMATEURTONEEL
CABARET
POPPENTHEATER
DIVERSEN
Huwelijk Dassin-Mercouri
Voorname regenjassen, voor de
man, die correct en modieus
gekleed wil gaan, zult u treffen'
in de voorjaarscollectie van
Lippits. Terlenka, wol/trevira of
loden is comfortabel en heeft
"style".
Keuze uit kleurstellingen meti
karakter.
Licentie voor Verolme
- v - - t v_ - ö-
(Van onze correspondent)
In grote lijnen komen deze neer op:
beheerst reageren op de gaullistische
uitdaging;
Geen „guerrillastrijd" NAVO-bondge-
noten;
Beseffen dat de naoorlogse periode
ten einde is en dat de alliantie thans ge
bruikt moet worden als onderhandelings
object voor een ontspanningspolitiek.
Church zei in West-Europa sympathie
gevonden te hebben voor een deel van
De Gaulle's buitenlandse politiek, name
lijk voor zover deze de Russische drei
ging thans onwerkelijk acht en een Euro
pese ontspanning nastreeft. Vele Europe-
Advertentie
LOOTS-FRISDRANKEN HAARLEM
Advertentie
Kom per auto winkelen I
In het
ruime parkeergelegenheid
alle winkels binnen 100 meter
2000 m2 verkoopruimte met
persoonlijke bediening
Ook bereikbaar met buslijn 1.
se landen geloven dat het Amerikaanse
kernschild feitelijke algemene veiligheid
biedt en niet zozeer de NAVO, aldus
Church. Hij zei dat ook Frankrijk beseft
dat de uiteindelijke ontspanning mede
door Moskou en Washington bewerkstel
ligd moet worden, maar toch vindt dat
thans de tijd gekomen is voor een actie
van Europese naties.
Een dogmatische benadering van de
Europese eenwording, zoals deze vaak
wordt geëtaleerd door Amerikanen die de
Verenigde Staten van Amerika als ideaal
beeld voor ogen zien, noemde Church on
realistisch. Pragmatische overeenkomsten
zoals de EEG, zullen Europa langzaam
maar zeker naar grotere eenheid bren
gen, aldus de senator, die terugkeer naar
het negentiende-eeuwse systeem van strikt
onafhankelijke vaderlanden onmogelijk
noemde.
Church, een ambitieuze veertiger die dui
delijk probeert de Fulbright van zijn gene
ratie te zijn en naam heeft gemaakt met in
telligente, diepgaande critiek op de buiten
landse politiek van president Johnson,
noemde de huidige NAVO-crisis een uit
daging en een gelegenheid voor de Ver
enigde Staten.
Waarom zij een uitdaging is, is zonder
meer duidelijk. Maar zij is ook een kans,
aldus Church, „omdat wij nu kunnen po
gen de alliantie met de veertien te ver
stevigen, de NAVO-commandostructuur
te stroomlijnen, de Europeanen een be
langrijk aandeel te geven, bijvoorbeeld
door de benoeming van een Europeaan
als opperbevelhebber van SHAPE, dit al
les gepaard te laten gaan aan een open-
deur-politiek tegenover Frankrijk. Indien
een dergelijke weg wordt bewandeld, zal
het gevoel van vele Europeanen worden
weggenomen, dat de NAVO de weg ver
spert voor ontspanning", aldus Church.
Deze onorthodoxe gedachten, die vooral
door de nadruk op de noodzaak van re
activering der ontspanningspolitiek in
Europa afwijken van de denkbeelden over
de NAVO-crisis in het State Department,
het Pentagon en het Witte Huis, beloven
in de komende weken onderwerp te wor
den van een discussie in de Verenigde
Staten, die weliswaar niet zoveel publieke
belangstelling zal trekken als het debat
over Vietnam, maar die toch bij beroeps
politici, journalisten en academici grote
aandacht zal wekken.
De senaatscommissie voor Buitenlandse
Betrekkingen zal naar alle waarschijnlijk
heid openbare verhoren houden over het
NAVO-beleid en daarbij zullen zeker de
vele wortels van het buitenlandse beleid
van de V.S. komen bloot te liggen. Juist
door de centrale betekenis van de Euro
pa-politiek voor Washingtons benadering
van de buitenwereld, is te verwachten dat
bij de verhoren zulke kernproblemen ter
sprake zullen komen als welke beleidslijn
prioriteit moet hebben: de ontspanning
tussen Oost en West, het tegenhouden van
de communistische expansie, of verwezen
lijking van de Atlantische gemeenschap.
Church, Fulbright, de Kennedy's en hun
volgelingen, plus ontwapeningsexperts,
willen voorrang geven aan de ontspanning
(ook hierom staan deze groepen critisch
tegenover het Vietnam-beleid, dat de ont
spanningspolitiek van president Kennedy
heeft doorkruist). De regering, plus de
grote meerderheid van het parlement, lijkt
te willen vasthouden aan het beproefde
voorkeurscala: primair het tegenhouden
van de communistische expansie, hand in
hand daarmee een Atlantische samenwer
king en ten slotte pas ontspanning.
Advertentie
De „harde" matras f uHW
met alle comfort van een „zachte". LlH
Enige tijd geleden heb ik u eens mijn
ergernis kenbaar gemaakt over het schrij
ven het woord Jood met een kleine let
ter, terwijl in elk ander geval van na
tionaliteiten de hoofdletter wordt ge
bruikt. U hebt mij toen verwezen naar
het gebruik bij godsdienstige benamingen
en betoogd, dat men ook protestant en
rooms-katholiek schreef en zo. In de eer
ste plaats is ook dat laatste uitzonde
ring; de hoofdletter siert ongeveer iede
re kerkelijke benaming vooral wanneer die
afstamt van een eigen naam, b.v. Boed
dhisme, Christendom, Mohammedanisme
en zo. Men moet zijn schrijfmachine al
sterk in bedwang houden, om niet tot die
hoofdletters over te gaan. Bovendien is
Uw stelling nog onjuist ook. Joden te
genover Arabieren, zijn niet aanhangers
van godsdienst A tegen godsdienst B, maar
al of niet beroerd genoeg leden van
verschillende nationaliteiten.
Ik heb die invoering van de j eens
nagegaan aan de hand van de boeken die
ik zelf bezit. Brugmans en Frank, ge
schiedenis der Joden in Nederland, 1940,
schrijft: Joden, Jodenvervolgingen, Joods.
Boekman, demografie van de Joden
in Nederland, 1936 schrijft: Joden, Joodsch.
Van Kol, de Joden en de vrede, 1919,
schrijft: Joden, evenals Armeniërs, Grie
ken, Turken, Russen. Zwarts, Hoofd
stukken uit de geschiedenis der Joden in
Nederland, 1929, schrijft: Joden, Joodsch.
Brochure vijf jaren vluchtelingenhulp, 1938
schrijft: Joden, Joodsche vluchtelingen.
Meijer de Hond, bloemlezing uit zijn
werk, 1951, schrijft: Joodsch, Joden,
Jood. De Wolf, geschiedenis der Joden in
Nederland, 1946, schrijft: Joodsch, Jo-
Jood. De Wolff, geschiedenis der Joden in
Nederland, 1946, schrijft: Joods, Jo
den, Jood. Engberts, het antisemitisme cri
tisch bezien, 1933, schrijft: Joodsch, Jo
den. Pas en anderen, anti-semitisme en
Jodendom, 1939, schrijven: Jood, Jooden,
Joodsch. In Internationaal Christendom,
Advertentie
Bisschoppelijk Museum (Jansstraat 79):
Permanente expositie van oude religieuze
kunst, schilderijen, middeleeuwse beeld
houwwerken, handschriften en kunst
nijverheid. Dagelijks, behalve maan
dag, geopend van 10 tot 12.30 u. en
van 13.30 tot 17 u.; zon- en feestdagen
van 14 tot 17 uur.
Frans Halsmuseum (Groot Heiligland 62):
Permanente tentoonstelling van werken
uit de Haarlemse school van de 16de tot
en met de 19de eeuw, waaronder Hals'
meesterwerken. (Dagelijks 10 tot 17 u.,
zon- en feestdagen 13 tot 17 u. Prenten
kabinet: Mozart-expositie. Tot 22 mei.
Woonhuis Jacobus van Looy, geopend op
donderdag van 10 tot 12.30 en 13.30 tot
17 u. Zon- en feestdagen van 14 tot 17 u.
Museum Van Looy, (Kamperlaan), Expo
sitie van leden van Kunst Zij Ons Doel.
Dagelijks van 10 tot 17 uur en 's zon
dags van 13 tot 17 uur. Tot 23 mei.
Artificia (Binnenweg 95, Heemstede): Ten
toonstelling van werk van Poppe Da-
mave, Wim Steyn, Cor Hak, Kees Hak,
Kees Okx, Willem Snitker, Rob Clous,
Bob Buys, Piet v. Heerden, Kees Ver
kade, Liesbeth Sayers, Arturo Varela,
Remco v. d. Gugten. Anneke Höfte,
Otto Heuvelink en Hubert van Lith.
Dagelijks van 9.30 tot 18 18 uur. Tot
1 juni.
Teylers Museum (Spaarne 16): Permanente
expositie van schilderijen 19de en 20ste
eeuw. Tekeningen Hollandse, Italiaanse
en Franse school 16de tot en met 19de
eeuw. Fossielen, historisch-natuurkun-
dige instrumenten, mineralen, 31-toons
Fokker-orgel. (Dagelijks, behalve zon
dag en maandag 10 tot 16 uur, de eer
ste zondag van de maand van 13 tot 16
uur).
Cruquiusmuseum (Vijfhuizen): Stoomge
maal en oude machinerieën. Maandags
tot zaterdags geopend van 9 tot 17 uur.
Op zaterdag van 9 tot 12 uur. Op zon
en feestdagen gesloten.
Galerie 3 (Jansstraat 48): Expositie van
werk van Jan Honcoop en Herman
Stoel. Dagelijks van 10 tot 18 uur en
van 20.30 tot 21.30 uur. Op zondag van
14 tot 18 uur. Tot 23 mei.
Kunstcentrum „De Ark" (Nieuw Heilig
land): Bootzaal: „100 ambachten", van
Jan Luyken. Dagelijks geopend van
10 tot 20 uur. Klassieke grammofoon-
platenconcert van 20 tot 22.30 u. Dins
dag gesloten. Expositie van werk van
Kol ja Klajitch.
Kunstzaal In 't Goede Uur (Nieuwe Kerks-
plein-Korte Houtstraat): Dagelijks van
10 tot 18 uur en van 20 tot 22 uur.
Zondags van 14 tot 17 uur en van 20
tot 22 uur. Expositie van tekeningen en
aquarellen van Jacob Kuyper. Tót eind
mei.
Stadsschouwburg: Gedurende de maand
mei expositie van werk van Rob Clous.
De Kastanjeloot, Wiistelaan 32, Santpoort:
Expositie van gouaches, etsen en teke
ningen van Chris Tonbreeker. Dagelijks
van 10 tot 18 uur en van 19 tot 21 uur.
Op zondag van 13 tot 17 uur. Tot 13 juni.
Zondag 22 mei, Frans Halsmuseum (Re-
naissancezaal), 14.30 u.: Mozart-concert
door Maria Stroo (piano).
Dinsdag 24 mei. Grote of Sint Bavokerk,
20 u.: Orgelconcert door Klaas Bolt.
Woensdag 25 mei, Concertgebouw, 20.15 u.:
Beethoven-concert door het Noordhol
lands Philharmonisch Orkest o.l.v. Henri
Arends. Soliste Martha Argerich.
Donderdag 26 mei, Grote of Sint Bavokerk,
15 u.: Orgelconcert door Albert de Klerk.
Vrijdag 20 mei, Stadsschouwburg, 20 uur:
Toneelgroep Studio met „Dagboek van
een gek" van Nicolaas Gogol. Regie Kees
van Iersel. M.m.v. Henk van Ulsen.
Zaterdag 21 mei, Stadsschouwburg, 20 u.:
Haagse Comedie met „Professor Bemar-
di" van Schnitzler. Regie: Paul Steen-
Advertentie
In ALLE kleuren voorradig
woninginrichting
bij i
julianapark 58-62 haarlem tel. (02500)-58391 europa
MEUBEL?
bergen en Eric van Ingen. M.m.v. Max
Croiset, Gijsbert Tersteeg, Joris Diels,
Eric van Ingen e.a.
Zondag 22 mei, Stadsschouwburg, 20 u.:
Haagse Comedie met „Cactusbloem" van
Barillet. Regie: Paul Steenbergen. M.m.v.
Myra Ward, Paul Steenbergen, Do van
Stek, Wim de Haas, Annie Leenders en
Guido de Moor.
Maandag 23 mei, Stadsschouwburg, 20 u.:
Haagse Comedie met „Een zondag in
New York" van Norman Krasna. Regie:
Jules Royaards. M.m.v. ,Do van Stek,
Guido de Moor, Manfred de Graaf, Dolf
de Vries, Nanni Vermeer, Jules Royaards.
Donderdag 26 mei, Stadsschouwburg ,20 u.:
Toneelgroep Ensemble met „Drie zus
ters" van Tsjechow. Regie: Peter Scha-
roff. M.m.v. Lia Dorana, Ina van Faas-
sen, Sigrid Koetse, Cor van Rijn, Heieen
van Meurs, Jan Retèl, Paul van Gorcum,
Roger Coorens, John Leddy, Ben Roy
aards, Herman Vinck, René Jesserun
Lobo, Sick Scheffer, Jacqueline Royaards
Sandberg.
Vrijdag 27 mei, Stadsschouwburg, 20 uur:
Nieuw Rotterdams Toneel met „Brouard
herstelt de orde" van Claude Aveline.
Regie: Pim Dikkers. M.m.v. Pim Dikkers,
Hans Culeman, Eli Blom, Edmond Clas
sen, Cees Pijpers, Jan Lemaire.
Advertentie
ASCOT
Dinsdag 24 mei, Stadsschouwburg, 20 uur:
Rooms-Kath. Toneelvereniging Thalia
met „Er woei een frisse wind".
Waagtaveerne (hoek Spaarne/Damstraat),
vrijdag 20, zaterdag 21 en zondag 22 mei,
21 tot 2 uur: Café Chantant Mascara
m.m.v. Istaphan Koning, Tony Roos en
Rienk Ratsma.
Stadsschouwburg, woensdag 25 mei, 20 u.:
Die kleine Literaten- Maler- und Schau-
spielerbilhne „Das Kommödchen" uit
Düsseldorf met „Womit haben wir das
verdient?!". Regie: Kay Lorentz.
Poppentheater Merlijn (Hasselaersplein 35)
14.30 uur, toegang 4 jaar: zaterdag 21 mei
„Het blauwe water", woensdag 25 mei
„De fluit van Bozebol".
Las Vegas (Parkwijk), zaterdag 21 mei, 20
uur: Dansavond m.m.v. „The Black
Knights".
La Fonternella (Concertgebouw), zondag
22 mei, 20 u.: Dansavond m.m.v. „The
Incrowd".
Brinkmann (Grote Bridgezaal), zondag 22
mei, 11 tot 17 u.: Ruilbeurs postzegel
vereniging „Kring 64".
Hildebrandzaal (Smedestraat), zondag 22
mei, 20 uur: Dansavond m.m.v. „The
Sunbeams".
Stadskweektuin (Kleverlaan): Op zondag
en werkdagen geopend van 10 tot 12 uur,
van 14 tot 17 uur en van 18.30 tot 20.30 u.
1937, Cramer, Kohnstamm, ten Boom,
Houwink, Verzijl, schrijven: Jodendom,
Joodsch. Bernstein: over Joodsche pro
blematiek, 1935, schrijft: Joden, Jood
sch. Kohnstamm, psychologie van het
antisemitisme, schrijft Joodsch, Jood.
Henri Polak, het wetenschappelijk anti
semitisme, schrijft: Jood, Joodsch. Slote-
maker de Bruine, het Joodsche vraag
stuk, 1946, schrijft: Jood, Joods. Bettauer,
de stad zonder Joden, schrijft Jood,
Joodsch, Poliakow en Wulf, het Derde Rijk
en de Joden, 1956, schrijft: Jood, Joods,
Etty Hillesum, drie brieven uit Wester-
bork, schrijft: Jood, Joods, (datum in de
oorlog)
Abel Herzberg, Amor Fati, 1946, schrijft
Joden, Wielek, de oorlog die Hitler won,
1947, schrijft: Joden.
Presser, Antwoord aan het kwaad, 1961,
schrijft: Jood, Joden,
Presser, Ondergang, 1965 schrijft, Jood,
J oodse
Ik laat het bij deze lijst. Die lijst is
duidelijk.
De j die wij thans ons drukwerk zien
overwoekeren, is een restant antisemitis
me, ongeacht of de schrijvers, zetters,
drukkers en uitgevers het willen weten
of niet.
Zo lang U nog Duitser en Amerikaan
met een hoofdletter schrijft, zult U min
stens zozeer Jood moeten schrijven. De Jo
den hebben bij mijn weten hun medevol
ken nog nooit gegaskamerd of gevietnamd.
Pas als wij alle nationaliteiten met klei
ne letter gaan aanduiden, kan deze J weer
verdwijnen. Nu dient hij te worden gere
habiliteerd.
Ik verzoek U dit schrijven op te nemen,
desnoods als een open brief aan allen die
zich, willen of onwillens, wetens of onwe
tens, aan deze belediging en discriminatie
schuldig maken.
MR. J. H. VAN WIJK, Haarlem.
Naschrift: Ofschoon wij uiteraard
aan het verzoek tot publikatie voldoen,
zijn wij het in gene dele met de schrij
ver eens. Discriminatie af te leiden uit
het gebruik van een kleine letter is zacht
gezegd spijkers op laag water zoeken. De
Nederlandse spellingsregel na de vereen
voudiging van 1954 is nu eenmaal: jood en
joods plus alle afleidingen en samenvoe
gingen met een kleine letter. Zie de Ne
derlandse woordenlijst, zie de laatste,
uitgave van Van Dale. Discriminatie is
trouwens, in afwijking van wat de schrij
ver poneert, nooit een kwestie van „on
willens of onwetens", maar altijd opzet
telijk en rationeel. Anders is het geen dis
criminatie. Méér nog: zou men tegen de
spellingsregel in met opzet een uitzonde
ring maken voor jood en uitdrukkelijk de
hoofdletter gebruiken, dan trekt men het
begrip „willens" uit de normale coördina
tie en plaatst het in een abnormale, dus
discriminerende, positie.
Het argument van de nationaliteit gaat
natuurlijk niet op. Wij schrijven Israël
en Israëliër tegenover Arabier en Egypte
naar. Jood is geen nationaliteit. Wil men
uitdrukkelijk de rasfactor in het geding
brengen, dan kieze men liever joodse
Nederlander en nooit: Nederlandse jood,
zelfs niet met een hoofdletter! Redactie.
In Moskou is woensdag een verdrag
voor culturele samenwerking tussen Ne
derland en de Sovjet-Unie geparafeerd.
Het verdrag voorziet in uitwisseling op
grote schaal op het gebied van het hoger
onderwijs, de kunst waaronder toneel- en
filmkunst, de radio, het toerisme en de
sport.
De Nederlandse ambassadeur in Mos
kou, jhr. mr. G. Beelaerts van Blokland,
sprak van een „goede geest van samen
werking" bij de besprekingen die in Mos
kou zijn gevoerd in verband met dit ver
drag. Dit is nog maar de eerste stap op
de weg naar de verdere ontwikkeling van
onze contacten, aldus de Nederlandse
ambassadeur, en ik hoop dat er in de
toekomst nog vele stappen zullen worden
gedaan op deze weg die moet leiden tot
een intensievere samenwerking en beter
wederzijds begrip.
De Amerikaanse regisseur Jules Das
sin, die „Rififi" en „Nooit op Zondag" op
zijn naam hééft staan, en de Griekse film
ster Melina Mercouri zijn heden in het
huwelijk getreden.
De 53-jarige Dassin en de 44-jarige Me
lina weigerden toen zij na de plechtig
heid, die zes minuten en veertig secon
den in beslag nam, naar buiten kwamen
de pers te woord te staan. De bruidegom
droeg een blauw pak en een grijze das, de
bruid een grijze jas en een zonnebriL
Advertentie
SPECIAALHUIS REGENKLEDING
Het Verolme-concern heeft van de Ame
rikaanse Foster Wheeler Corporation een
licentie verkregen voor het maken van
ketels, condensors en feed-waterheaters
voor landinstallaties. Deze licentie moet,
aldus het Verolme-bedrijf, worden gezien
als het begin van een verstrekkende
technische samenwerking, ook op ande
re gebieden.
Reeds eerder verwierf Verolme licen
ties voor waterzuiveringsinstallaties,
scheepsdieselmotoren, turbines en
scheepsketels. Het is de bedoeling van
de activiteiten in deze sectoren om het
scheepsbouwconcem minder conjunctuur
gevoelig te maken. „Als de tijden veran
deren, moet men hier en daar de ba
kens verzetten."
