Scheidende burgemeester van Zandvoort:
Mr. H. M.van Fenema heeft voor
zijn opvolger nog 20 projecten
i,
G.INIA
i/ m i n a r i «/na...
ft ii i r gLknnnn i
Toch kans op
Grand Prix
PROEVE
„Ik had nog veel
meer willen doen"
Ziekenhuisfusie
in Harlingen
Beeld onthoofd
in Roermond
li|
ZATERDAG 21 MEI 1966
4
„Zandvoort staat nog aan het begin van zijn ontwikkeling" deze woor-
f8uVuu mr' H' M" van Fenema' die na ruim 18 Jaar het burgemeestersambt
te hebben vervuld aan de vooravond staat van zijn vertrek als eerste bur
ger van deze badplaats, mogen misschien wat vreemd klinken, wie Zand
voorts burgemeester kent, weet, dat hij het werkelijk meent.
F0n t°ch is in de tiJd van zijn burgemeesterschap de kleine badplaats van
1948 uitgegroeid tot een van de grootste badplaatsen langs de Noordzeekust.
Maar mr. Van Fenema is een actief man, die een dynamische gedachten-
gang heeft, grootse bijzonder serieus gemeende plannen weet te ontwikke
len en nooit tevreden is, wanneer een bepaald plan afgerond tot stand is
gebracht, doch tegen die tijd alweer boordevol nieuwe plannen zit om zijn
Zandvoort nog meer allure en gestalte te geven.
Daarom ook, dat hij na die 18 jaar zich niet voldaan op de borst slaat.
Integendeel, hij laat voor zijn opvolger een dossier achter, waarin twintig
projecten liggen, met daarbij de stadia waarin zij verkeren. „Hij zal er zijn
handen vol aan hebben" zegt mr. Van Fenema. Maar hij zegt het met een
tikkeltje weemoed, want hij is nog veel te vitaal om met een blij gezicht de
pensioenperiode binnen te stappen.
er zijn zóveel aparte
geschenken in de
Uren praten
Zee-zeilers en hotels
Vraag proefrit bjj:
KENNEMER GARAGE N.V.
Station verplaatsen
„Zandvoort staat nog aan het begin"
(Van een onzer verslaggevers)
Al jaren ijvert Zandvoorts burge
meester mr. H. M. van Fenema voor
betere, bredere en meer wegen naai
de badplaats. Deze foto toont aan,
hoe het in feite zou behoren te wor
den, naar de gedachtengang van de
scheidende burgemeester. Op de
achtergrond ligt Haarlem aan het
einde van een noord-zuid lopende
autoweg. In het midden een klaver
blad, waardoorheen de weg moet
komen, welke Zandvoort verbindt
met het oosten van het land.
Zandvoorts eerste burger heeft nog
meegemaakt, dat men niet in zee mocht
baden. Dankzij zijn initiatieven is daar
aan een einde gekomen. De badhokjes
kwamen en geleidelijk aan werd het
strand opengesteld en het zwemmen in
zee een alledaagse gebeuren. Van geheel
niets is er veel tot stand gekomen. „In
feite is Zandvoort nog maar net begon
nen. De eerste pioniersperiode is achter
en k miln voorrecht ge
weest zegt mr. Van Fenema, die de
Dit plan zou een verplaatsing van het
station vijfhonderd meter naar achteren
willen zien. En dan wordt daarbij ge
dacht aan het laten rijden van kleine au
totreintjes, met van die rood- en -wit ge
streepte linnen dakjes vanaf de perrons
naar de hotels. De reizigers stappen dus
vanuit de trein zo in de treintjes en wor
den naar het hotel gebracht. De burge
meester ziet dit als een feestelijke attrac
tie voor degenen, die hun vakantie be
ginnen. Overigens heeft het openbaar ver
voer te weinig fantasie zo is zijn oor
deel. Waarom laat men vanaf Amster
dam geen witte treinen naar Zandvoort
rijden met daarin een wagon voorzien van
een grote glazen uitzicht-koepel. Dat zou
attraotief zijn.
JSjVW .V.v' -
HRMP
«i
4%
i m.:
Advertentie
sunart
da kunst
nijverheid*-
afdeling ven
Een voor Nederland nog unieke vorm
van samenwerking is tot stand gekomen
tussen het algemeen protestants streek
ziekenhuis Oranjeoord (120 bedden) en
het katholiek ziekenhuis St. Jozef (120
bedden en een verpleegafdeling met 30
bedden), beide in Harlingen. Beide zieken
huizen hadden uitbreidings-, respectieve
lijk vernieuwingsplannen. Op suggestie
van de hoofdinspecteur der volksgezond
heid in Den Haag, de heer P. T. G. de
Jong, die van mening was dat twee zie
kenhuizen in een kleinere plaats niet de
meest efficiënte vorm van optimale zie
kenverpleging waarborgen, zijn de bestu
ren bij elkaar gekomen. Het resultaat is
dat de afzonderlijke aanvragen voor
bouwvergunningen zijn ingetrokkken.
Onder een gemeenschappelijk bestuur
zal Oranjeoord uitgebreid worden tot 200
a 240 bedden. Het katholiek ziekenhuis zal
zich specialiseren als verpleeghuis voor
chronische zieken en revalidatiecentrum
met een capaciteit van 120 bedden. De
voorbereidingen worden verricht door een
overlegorgaan uit beide besturen, dat
tevens als taak heeft een algehele fusie
voor te bereiden.
Advertentie
nieuwe periode zo boeiend en zo vol pers
pectieven vindt, dat hij zijn opvolger be-
nijdt.
„Ja er is al veel gebeurd hier, maar ik
had veel meer willen doen. Alleen is het
zo jammer, dat het aantal mensen dat
hun paraaf moet zetten voor het realise
ren van iets, ontstellend groot is. Daar
door gaat het altijd maar langzaam aan.
Voor een willekeurige onderwerp van eni
ge allure moet men heden ten dage
jaar voorbereiden en 2 jaar van bouwen
stellen. En dat is toch echt niet nodig"
meent de vertrekkende burgemeester.
„Neemt u nu Zandwijk. Het is een mooi
plan, alleen hoeft het niet persé bij Zand
voort te komen. Elke willekeurige ge
meente langs de kust kan er aanspraak
op maken. Het is alleen ontworpen door
de Stichting Ontsluiting Kust, waarvan
ik voorzitter ben en nu wachten wij maar
af." Uit de woorden van mr. Van Fenema
kan men echter beluisteren, dat hij een
voorstander is van de stichting van Zand
wijk als satelliet van Zandvoort. Alleen
moet persé voorkomen worden, dat het
project in handen komt van Duitsers
is zijn oordeel. Overigens gaan aan de
verwezenlijking nog heel wat onderhande
lingen met de Amsterdamse Waterlei
dingduinen-directie vooraf. Gehoopt word
dat het plan over ongeveer tien jaar wer
kelijkheid zal zijn.
gig»
Over het veelbesproken „Pier-plan" kan
de scheidende burgemeester uren vol pra
ten. Nadrukkelijk stelt hij, dat het geen
Pier zoals in Scheveningen zal worden.
Geen pret-Pier dus. En evenmin een pa-
tates-Pier. Het moet een witte brug in
zee worden, rustend op peilers, die zo'n
dertig meter van elkander komen te staan
en slechts op één punt een onderbreking
vormt in de kustlijn. Maar daartegenover
staat zoveel!.
Allereerst de ongelofelijke attractie van
het wandelen zo'n vierhonderd meter in
zee in en terug. Natuurlijk mag er amu
sement zijn voor de honderdduizenden,
die men er kan verwachten. Maar daar
naast denkt Zandvoorts eerste burger ook
aan het klimatologisch aspect. Hij wil er
een gelegenheid hebben met logies voor
mensen met bronchiale aandoeningen, die
hier bijvoorbeeld een gezellige kuur van
drie weken in de gezonde zeelucht kunnen
krijgen.
Op een ander Pier-eiland zou hij zich
een rust-eiland voor nerveuze kinderen
kunnen indenken, waar de jeugd kan te
kenen, lezen, knutselen, boetseren en naar
rustige muziek luisteren. Beslist geen
beat-muziek. Duizenden kinderen in Ne
derland komen hiervoor in aanmerking en
de artsen zullen het voornemen stellig
toejuichen meent mr. Van Fenema
Daarnaast wil hij de ruimte onder de
Pier, het zogenoemde „basement" ter be
schikking stellen van het rijk, dat er dan
laboratoriumproeven kan nemen onder
meer in verband met het winnen van
drinkwater uit zeewater.
Een ander aspect is, dat hij inmiddels
werd benaderd door een deputatie van in
ternationale zeezeilers, die aan de Pier
een haven voor zee-zeilschepen zouden
willen zien, omdat daaraan groot gebrek
is. Juist hier, met Haarlem en Amster
dam als achterland. „Mogelijkheden te over
dus" aldus de heer Van Fenema, die
overigens nog tal van andere plannen
heeft. Zijn gedachten gaan uit naar het
achterland bij het punt, waar hij de Pier
zou willen realiseren. Daar is ruimte
voor een hotel, een origineel kuurgebouw,
een congresgebouw, winkels en een onder
grondse garage voor minstens vijfhonderd
auto's.
Zandvoort heeft echt nog behoefte aan
hotels, maar dan in de middenklasse, met
een enkele uitschieter naar een palace-
hotel. Zo is er ook een plan in ontwikke
ling voor een hotel nabij het Circuit, daar
waar de Boulevard en de Parallelweg zich
DEALER
voor Gemeente Velsen
voorheen
Kennemerlaan 222 - 226,
IJMUIDEN
Telef. 02550-4324/6238
SHncaionD
splitsen.
Een ander zeer origineel plan is in be
spreking met de Nederlandse spoorwegen.
En zo heeft hij nog heel wat meer
plannen. Uitermate belangrijke zijn daar-
bij zoals de aanleg van brede en grote
wegen naar Zandvoort, de aanleg van een
monorail; kortom allerlei zaken, die mr.
Van Fenema ziet als een noodzakelijk iets
voor de verdere allure welke Zandvoort
moet ontplooien. En al die plannen liggen
in het dossier voor zijn opvolger. Hij
vindt het jammer niet alles te hebben ver
wezenlijkt.
Na 1 juni zal zijn zo overbeladen agen
da slechts blanco bladzijden tellen. „Maar
niet lang" aldus deze vitale magistraat.
„Ik heb een boerderij gekocht met vrij
veel grond in de buurt van Breda. Ja,
ik wil nu weer eens naar een ander kli
maat, met veel bos rondom mij. Daarvan
gaat rust uit. Maar denk nu niet, dat ik
de tijd ga doden met krantjes lezen en
roken. En ook niet met tuinieren. Neen,
ik heb nog veel plannen. Dat zal nog wel
blijken. Daarnaast boeit mij de culture
le binding met België en Frankrijk. Brus
sel is vlakbij. Er is dus nog een onge
lofelijk patroon van mogelijkheden" zo
besluit mr. Van Fenema, die echter toch
niet kan verhelen, dat het vertrek uit
Zandvoort hem bijzonder moeilijk zal
vallen.
In de loop van vrijdagmiddag hebben
onbekenden het hoofd van het beeld van
Margaretha van Brabant ontvreemd. De
stichters van de Koermondse Munster
kerk, Gerard van Gelder en Margaretha
van Brabant, liggen daar onder een tom
be begraven.
De figuren der stichters zijn levensgroot
in hard steen gehouwen en dekken de
tombe. Over deze tombe is al een en an
der te doen geweest in Roermond. Voor
standers van de nieuwe liturgie zijn van
oordeel dat de tombe, die centraal onder
de koepel van de kerk staat, de ere
dienst hindert en naar elders verplaatst
moet worden. Historici daarentegen vin
den dat men de oude toestand dient te
eerbiedigen. De politie heeft de zaak in
onderzoek
Burgemeester mr. H. M. van Fene
ma, op het moment, dat hij uiteenzet
welke plannen er voor Zandvoort
nog in een dossier liggen te wach
ten op verdere afdoening. Een zaak
overigens voor zijn opvolger.
(Van onze sportredactie)
Er bestaat een grote kans dat de Grand
Prix te Zandvoort toch doorgaat. Dit on
danks het feit dat het NAV en de KNAC
het circuit van Zandvoort onvoldoende vel
lig verklaarden voor het houden van de
race dit jaar. Zij stelden de eis dat eni
ge veranderingen (lees verbeteringen)
aan het circuit noodzakelijk waren. Bij
voorbeeld het achteruitplaatsen van de
pits langs de baan, het verbreden van de
baan tussen de hoofdtribune en de pits en
meer draad-afzetting.
Het „wedstrijdenfonds voor het houden
van de jaarlijkse Grand Prix" nu, heeft
besprekingen geopend met het doel 100.000
gulden beschikbaar te krijgen voor het
voldoen aan de gestelde eisen. Dinsdag
valt hierover de beslissing, „maar," zo
zei burgemeester Van Fenema „U kunt wel
aannemen dat het doorgaat. Meer kan ik
er niet over vertellen." Indien het bedrag
inderdaad beschikbaar komt zal dat be
tekenen dat het circuit op 17 juni gesloten
zal worden gedurende een maand. De
training voor de Grand Prix op 22 en
23 juli en de race op 24 juli zullen dan
door kunnen gaan.
I grondwet leeft niet bij ons volk.
HET VRIJE VOLK wijst er op dat velen
hoogstens van het bestaan weten, maar
met van de inhoud vari deze wet. „En
I wie de grondwet inziet zonder weet van
I staatsrecht en politieke geschiedenis
krijgt geen goed beeld van de werkelijk-
I heid. Omdat de grondwet bepalingen be
vat die geen of weinig betekenis meer
hebben. En omdat de tekst door uitleg en
toepassing op verschillende plaatsen een
praktijk schraagt die de argeloze lezer
|met zou kunnen vermoeden."
Het blad is dan ook met de nieuwe
„proeve" in zijn schik.
In HET PAROOL wijst dr. N. Cramer
erop dat de proeve de kiezers geen gro
tere invloed geeft op de samenstelling van
het kabinet.
„De proeve bevat geen weerslag op de
cntiek, die professor Glastra van Loon
op ons stelsel van kabinetsformatie heeft
geuit. Aan zijn verlangen om dit systeem
te democratiseren door „de kiezers direc
te invloed te geven op de regeringsforma
tie en deze niet een uitkomst te laten blij
ven van na de verkiezingen buiten iedere
kiezersinvloed om door een aantal partij
leiders bekokstoofde afspraken en compro
missen' wordt niet tegemoet gekomen.
I Hoofdstad
Zo zegt DE GROENE het opmerkelijk te
vinden dat er tot nu toe in de hoofdstad
geen protest heeft geklonken tegen de be
paling waarin de inhuldiging van de ko
ning wordt geregeld zonder dat de stad
Amsterdam met name wordt genoemd. In
de geldende constitutie wordt voorgeschre
ven dat de huldiging in Amsterdam be
hoort te geschieden. Een belangrijk argu
ment in handen van degenen die behoef
te aan een hoofdstad hebben. Dat argu
ment willen de auteurs van de proeve hun
kennelijk ontnemen. Van ons mag het.
Een hoofdstad is hoofdstad op andere
gronden dan de bepaling dat er een ko
ning wordt ingehuldigd."
Herinrichting
Dat zijn zo enkele opmerkingen over
deze proeve, waarvan men in het oog
moet houden dat het een vrijblijvend
voorstel is, en geen wetsontwerp. De TIJD
wijst er op dat er nu eindelijk eens van
een herinrichting sprake is. Het negen-
tiende-eeuwse bouwsel wordt aangepast
aan de eisen van deze tijd. Het blad
vindt het eigenaardig dat deze proeve
een vondeling is.
Een mooie vondeling, in smetteloos wit
gewaad met gouden opdruk, fraai van ty
pografie en bladspiegel, toegerust met een
uitvoerige toelichting en een vergelijkend
overzicht. Niettemin een vondeling. Smal-
lenbroek distantieert zich van het vader
schap. Hij verwijst naar de afdeling van
zijn departement, die hij bij zijn optreden
aantrof en die toen al bijna klaar was
met haar werk. Smallenbroek ontkent ech
ter niet, dat hij deze afdeling onder zijn
verantwoordelijkheid heeft laten voort-
werken noch dat hij de vondeling fraai
genoeg acht om voor de deur van de
openbare mening te worden gelegd. In
de komende tijd zal er, ook in ons blad,
voldoende gelegenheid zijn tot beoordeling
en opinievorming. Maar het mag niet bij
academische bespiegelingen blijven. Een
echte vernieuwing van de grondwet, niet
een zoveelste gedeeltelijke herziening,
dient op zo kort mogelijke termijn te wor
den verwezenlijkt.
Eenkamer systeem
De NIEUWE ROTTERDAMSE COU
RANT wijst er op dat de grondwet enigs
zins het aanzien van een lappendeken had
gekregen. In de proeve is niet volstaan
met bekorting, vereenvoudiging, moderni
sering en systematisering van de oor
spronkelijke tekst. Er worden tal van ma
teriële wijzigingen voorgesteld, aldus het
blad, waarvan sommige het einde zouden
moeten betekenen van oude punten van
discussie.
De NRC zegt ook dat de proeve de mo
gelijkheid biedt het tweekamersysteem
zich te laten ontwikkelen naar een eenka
mersysteem.
Deze evolutie zou worden vergemakke
lijkt doordat de Proeve ook nog voorstelt,
de zittingsduur van de leden van de Eer
ste Kamer gelijk te maken aan de zit
tingsduur van de leden van de Tweede
Kamer, en de Eerste Kamer het recht van
initiatief te verlenen.
De Eerste Kamer is in 1815 ingevoerd,
op aandrang van Belgische zijde. Zij be
tekende voor ons land een breuk met het
verleden. Eigenlijk heeft geen denker
over het Nederlandse staatsrecht met
haar goed raad geweten. De theorieën
voor haar rechtvaardiging wisselden met
de tijd. De Proeve wijst de weg naar een
parlementaire werkwijze waarbij doublu
res kunnen worden vermeden. De me
thode is ingenieus bedacht en verdient
mede om haar soepelheid en eenvoud
nadere overweging.
De Proeve bevat nog heel veel meer
zoals uit het elders in ons blad opge
nomen uittreksel blijkt. Wij zullen stellig
gelegenheid vinden om op tal van punten
terug te komen.
Liever niet!
Het ALGEMEEN HANDELSBLAD acht
de voorgestelde wijzigingen van materiële
aard over het algemeen weinig revolutio
nair.
Zij tasten de grondslagen van ons con
stitutionele bestel terecht naar wij me
nen niet aan. Onze voorlopige indruk
is dan ook, dat de door de makers van
de proeve gehoopte publieke discussies in
de komende maanden, zich meer zullen
richten op hetgeen zij ongewijzigd willen
laten dan op de veranderingen van mate
riële aard, die worden voorgesteld.
Vrijwel ongewijzigd blijven namelijk
twee zaken, die juist de laatste tijd ver
sterkte belangstelling genoten: het twee-
Kamerstelsel en de evenredige vertegen
woordiging. Wij moeten bekennen, dat wij
daar weinig pijn aan hebben.
Men ziet dat de twee liberale bladen
hoofdredactioneel nog rustig tegenover el
kaar kunnen staan.
Hoofdletters
Nog even Hovenier in HET VRIJE
VOLK:
De proeve bevat behalve wijzigingen
van staatsrechtelijke aard nog enkele an
dere nieuwigheden die de aandacht ver
dienen. Er is namelijk aanzienlijk bezui
nigd op de hoofdletters. Woorden als Ko
ning, Eerste en Tweede Kamer, Staten-
Generaal en Provinciale Staten worden in
de proeve met kleine letters geschreven.
Dit is een ware verademing. Het is nog
niet zo lang geleden, dat het schrijven van
het woord Koningin met een kleine ka
als een ondermijning van het gezag werd
gezien. In mijn jeugd schreven toonaan
gevende kranten zinnen als: De Konin.
gin wuifde met Haar handen en dan had
de schrijver nog even gedacht of ook
een koninklijke hand geen hoofdletter
moest hebben.
Moed en durf
Uit een lijst van officieren, die werk
zoeken, samengesteld door het gewestelijk
arbeidsbureau:
„Majoor infanterie, 46 jaar, was bij
commando-troepen en Koreavrijwilliger,
weinig aansluiting voor toek. functie, wel
meerdere onderscheidingen wegens moed,
durf en dapperheid. Uitmuntende beoorde
lingen. Zoekt passende functie."
Miss Holland
In de HAAGSE POST vertelt miss Hol
land 1966, de 24-jarige Marho Domen uit
Den Haag over haar verkiezing:
„Met nog een paar andere meisjes
moesten we apart in een hokje staan. Dat
duurde wel een half uur. We werden ge
meten en nog eens gemeten. Het ging om
de benen. Die van mij zouden nogal aan
de dunne kant zijn. Het was het verve
lendste ogenblik van de hele avond. Je
benen zo bloot en ze kijken maar.
Er wordt ook op je huid gelet en in je
mond gekeken. Je mag geen vals gebit
hebben. Het moest allemaal echt zijn."
