Twee nieuwe initiatieven tot
herstel van vrede in Vietnam
Advertentie in N Y Times
0 Rondreis van Sainteny
ELDO-leden betreuren
het Britse terugtreden
E
NAVO bijeen in Brussel
mm
Van dag tot dag I
Kennedy ie
Brandt herkozen
als partijleider
Strengere straffen
voor misdadigers
in de Sovjet-Unie
Ex-minister Duncan
Sandys: Blunder
Verhuizing wordt
belangrijkst
punt van gesprek
Welkom in Brussel
ramm
Met of zonder.
Met of zonder slagroom... uiteindelijk maken speciale samenstelling èn zoig-
vuldige toebereiding van uw,,ijsje een verfijnde tractatie! Zo ook maken vak
manschap èn kostelijke USA tabakken van uw Golden Fiction iets bijzonders,
de sigaret voor rokers met een eigen stijl. Met of zonder tilter: geniet van uw
MAANDAG 6 JUNI 1966
Drie Britse vrouwelijke
gevangenen ontsnapt
Beroep op Ho
(Van onze correspondent)
LONDEN. Het besluit van de
Britse regering om zich vooral wegens
te hoge kosten, die de wankele be
talingsbalans moeilijk kan dragen,
terug te trekken uit de ELDO, de or
ganisatie, die de Europese raketten
voor het lanceren van communicatie
satellieten bouwt, heeft ook in Groot-
Brittannië een storm van verontwaar
diging gewekt. De conservatieve oud
minister Duncan Sandys verklaarde
dat als de Europese deelnemers aan
het project zónder Groot-Brittannië
doorgaan, het land binnen onbepaalde
tijd op technisch-wetenschappelijk ge
bied een derde klas mogendheid zal
worden. Hij noemde het een monu
mentale blunder van een regering die
zoveel over modernisering spreekt en
Groot-Brittannië door technologische
prestaties weer in de wereld wil laten
meetellen.
T eleurstelling
4
Vrijheid van gedachte
Kongolese leger paraat
na critiek op Moboetoe
Voor rokers met een eigen stijl!
-W^MW—
Da Amerikaans* senator Robert Ken
nedy, broer van de overleden president
en ook na diens dood nog een van de
moedigste verdedigers van diens politie
ka inzichten, is in Zuid-Afrika. Er be
hoort een zeker dosis moed toe, als open
hartig bestrijder van de rassenwaan en
als in functie zijnde Amerikaanse poli
ticus, naar Zuid-Afrika te gaan en de
duidelijke antipathie van de Zuidafri
kaanse regering te trotseren.
Premier Verwoerd heeft geweigerd met
de Amerikaanse senator te praten en de
ze motie van wantrouwen geldt uiteraard
namens alle leden van de Zuidafrikaan'
se regering. Robert Kennedy is uitgeno
digd door de Unie van Zuidafrikaanse
studenten, wier voorzitter Ian Robertson
huisarrest is opgelegd en die aldus niet
in staat is met Kennedy te spreken.
De Engelssprekende studenten van
Johannesburg en Pretoria hebben Ro
bert Kennedy enthousiast verwelkomd
waarmee zij een onmiskenbaar gebaar
van verachting tegenover de regering heb
ben gemaakt. De oppositie tegen de apart
heidspraktijken is op deze wijze duide
lijk aan het licht gekomen, maar Kenne
dy is daarmee uiteraard in een tamelijk
delicate positie gekomen. Alleen het feit
dat hij de Verenigde Staten achter zich
heeft, is waarschijnlijk de reden waar
om de Zuidafrikaanse regering zijn komst
duldt
Kennedy heeft zich voor en tijdens zijn
aankomst diverse vraaggesprekken moe
ten laten welgevallen, waarin hij zeer di
plomatiek een rechtstreekse aanval op
het apartheidsbeleid heeft vermeden. De
gelijkheid aller mensen ongeacht geloof,
ras of huidskleur heeft hij duidelijk ge
noeg als de basis van zijn persoonlijk
denken onderstreept, maar hij heeft er
aan toegevoegd dat het probleem van de
rassentegenstelling in Zuid-Afnka hetzelf
de is als in zijn eigen land. Men kan
daarin een poging zien om bij voorbaat
het argument van zijn tegenstanders te
ontzenuwen dat Amerika eerst maar
eens zijn eigen huis op orde moet zien te
brengen, voordat het zich gaat bemoeien
met andere landen.
Dat argument is uiteraard niet erg
houdbaar. Het grote verschil tussen Ame
rika en Zuid-Afrika op het hoofdstuk
der rassendiscriminatie is, dat Amerika
geen apartheidswetgeving heeft en van
de federale regering uit alle mogelijke
wettelijke maatregelen heeft genomen om
aan de discriminatie een einde te ma
ken, terwijl in Zuid-Afrika de officiële re-
geringspolitiek op apartheid is gebaseerd.
In feitelijke lokale situaties ligt de prak
tijk wel ongeveer gelijk, maar de ver
drukte kleurlingen in Amerika kunnen
zich beroepen op de federale wetgeving,
al wordt de toepassing daarvan in de
zuidelijke staten vaak gesaboteerd. In
Zuid-Afrika echter is de discriminatie
wettelijk uitgangspunt, waardoor de hoop
op verbetering daar betrekkelijk gering
moet zijn.
Het valt te verwachten dat de Zuid
afrikaanse Unie van studenten zich te
genover de regering zwaar gecompromit
teerd heeft, vooral ook door de enthou
siaste manier waarop de Engelssprekende
studenten Robert Kennedy hebben toe
gejuicht. Toch is het feit dat Kennedy ge
legenheid heeft zich in het openbaar te
uiten en contact te hebben met de opposi
tionele groeperingen onder de Zuidafri
kaanse jongeren een aanwijzing, dat de
Zuidafrikaanse regering zich nog niet
aan het uiterste tot onderdrukking der
meningen waagt. Voorshands is er voor
de tegenstanders der apartheids wetten
nog gelegenheid zich te laten horen. Het
ligt echter in de lijn van Verwoerds po
litiek om steeds strenger tegen deze
uitingen op te treden en ook de bezoe
ken uit het buitenland te beperken tot
figuren, van wie zij verwachten kan dat
zij de regeringspolitiek onderschrijven
Robert Kennedy heeft echter nu nog de
gelegenheid, de feiten te toetsen en een
persoonlijke indruk mee te nemen van
de toestand, waarin de burgerlijke vrij
heid zich in Zuid-Afrika momenteel be'
vindt.
CHESTER (Reuter) Drie vrouwelijke
gevangenen, van wie een veroordeeld is
tot levenslange gevangenisstraf wegens
moord, zijn gisteren uit een gevangenis
in Chester ontsnapt. De moordenares, de
38-jarige Norma Rose Everson, had in 1961
een vrouw met een keukenmes gedood.
De anderen zijn een 21-jarige en een 41-
jarige vrouw die beiden vorig jaar tot vijf
jaar gevangenisstraf waren veroordeeld.
DORTMUND (Reuter) De voorzitter
van de Westduitse socialistische opposi
tiepartij, de Westberlijnse burgemeester,
Willy Brandt, is herkozen voor een nieu
we termijn van drie jaar. Brandt kreeg
324 van de 326 uitgebrachte stemmen.
NEW YORK (ANP). Vieren
zestighonderd Amerikaanse burgers
hebben zich geschaard achter een pro
gramma dat in vier punten een al
gehele herziening van de Amerikaan
se politiek inzake Vietnam verdedigt»
Onder hen bevinden zich geleerden,
kunstenaars en schrijvers. Volgens het
zaterdag in de „New York Timesge
publiceerde programma hebben de
gebeurtenissen van de afgelopen
maanden nieuwe bewijzen doen op
stapelen tegen officiële beweringen
MOSKOU (Reuter) De Russische re
gering heeft plannen bekendgemaakt voor
een straffere bestrijding van de misdaad.
De nieuwe campagne is vooral gericht te-
I gen de jeugdcriminaliteit en tegen ge
woontemisdadigers. Volgens het regerings
blad „Izvestia" moet een speciale commis
sie een wetsvoorstel opstellen, dat tegen
november aan de Opperste-Sovjet zal
worden voorgelegd.
De autoriteiten willen vooral het voor
waardelijk op vrije voeten stellen beper
ken, als het om ernstige misdrijven gaat.
Beklaagden die al eerder terecht hebben
gestaan, zullen hogere straffen krijgen
dan zij die voor het eerst met de justitie
in aanraking komen.
als zouden de Amerikaanse troepen in
Zuid-Vietnam zijn om de Vietua-
mezen te verdedigen.
De verklaring bedroeg drie pagina's
en was onder meer ondertekend door
Nobelprijswinnaar professor Albert
Szent-Gyorgyi, de schrijvers Allen
Ginsberg, Robert Lowell, Norman
Maier en Arthur Miller en de beeld
houwers Alexander Calder en Isamu
Noguchi.
In de rondreis die de ex-minister van
de oudstrijders, Jean Sainteny van 15 juni
tot 15 juli op last van het Franse staats
hoofd door het Verre Oosten zal maken
ziet men in Parijs het voorteken van
een nieuwe poging van de kant van pre
sident De Gaulle de vrede in Vietnam te
herstellen. Dit meldt onze correspondent
in Parijs. Sainteny die bij het begin van
de tweede ambtsperiode van de president
der republiek in januari niet als minister
werd herbenoemd, verloor zijn portefeuil
le, zo is achteraf gebleken, om nu een
belangrijke miss;e langs de hoofdsteden
van India, Thailand, Birma maar ook
van China en Noord-Vietnam te onderne
SAINTENY heeft in de laatste jaren dat
Frankrijk in het Verre Oosten nog belan
gen had, zijn land als resident in twee
Indochinese deelstaten vertegenwoordigd.
Met de huidige president van communis
tisch Noord-Vietnam Ho Sji Minh moet
Sainteny toen goede persoonlijke betrek
kingen hebben aangeknoopt, waarop hi;
nu een nieuw beroep hoopt te zullen kun
nen doen. Sainteny werd in 1954 door de
toenmalige Franse minister-president Pier
re Mendes France ook al eens als zijn ver
tegenwoordiger naar Hanoi gezonden.
OORSPRONKELIJK lag deze reis van
Sainteny pas voor oktober in De Gaulle's
bedoelingen. De president meent echter
dat de oorlog in Vietnam in versneld
tempo nu de hele wereldvrede in gevaar
dreigt te brengen, reden waarom hij
Sainteny deze maand al naar het Verre
Oosten stuurt. De reis heeft voorlopig
slechts een informatief karakter. Indien
het Franse staatshoofd bij Sainteny's te
rugkeer in Parijs de resultaten van zijn
tournee als positief zou menen te kunnen
beoordelen, is hij van plan eventueel met
medewerking van de Russen, die hij dan
zelf in Moskou zal hebben ontmoet een
nieuw vredesvoorstel inzake de Vietnam-
oorlog te lanceren.
In het verleden placht de Franse presi
dent de oud-premier Edgar Faure met dit
soort vertrouwensboodschappen naar het
buitenland te sturen. Nu Faure minister
van Landbouw is geworden, heeft de Fran
se president zijn oog klaarblijkelijk op
Jean Sainteny laten vallen, die in geval
van succes bestemd zou zijn later Frank-
rijks ambassadeur in Peking te worden.
Daartegenover staat de mening van
hen die beweren dat ELDO voornamelijk
een prestigeproject is, zonder economische
of commerciële grondslag en een poging
om achter de reuzen aan te rennen door
te kopiëren wat zij vijf of tien jaar gele
den deden.
Toegegeven wordt dat de Britse bij
drage voor het ELDO-project namelijk
38.79 percent veel hoger is dan van de
andere deelnemers, maar deze zouden
bereid zijn een meer aanvaardbare oplos
sing te vinden, juist om Groot-Brittannië
in de organisatie te houden. Het Britse
antwoord daarop is, dat het voor Engeland
toch onbetaalbaar blijft. Op de deze week,
donderdag en vrijdag, in Parijs te houden
ELDO-bijeenkomst, mag worden verwacht
dat de Britten een nadere opheldering
zullen geven.
ELDO was destijds hoofdzakelijk op
Brits initiatief tot stand gekomen. De
Britten hadden reeds om financiële rede
nen hun militaire Blue Streak-raket moe-
ten opgeven en probeerden deze onder te
brengen in een Europese ruimtevaart
project. Blue Streak werd daarop aan
vaard als deel van een drietraps-draagra-
ket, die verder uit een Franse en een
Duitse raket zou bestaan. ELDO wordt
gevormd door Groot-Brittannië, Frankrijk
West-Duitsland, Italië, Nederland en
Australië, welks lanceerbasis in Woomera
nodig was, hoewel de Fransen thans voor
stellen hun lanceerplaats in Guyana, dich
ter bij de equator, in plaats daarvan te
gebruiken.
Het opgeven van ELDO door Engeland
is een ernstige tegenslag voor de tot nu
toe door de Britse regering zo geroemde
Brits-Europese technologische samenwer
king als een functionele brug voor latere
toetreding tot de EEG. Een ander voor
beeld daarvan is de Frans-Britse super
sonische Concorde, die de Britse regering
destijds ook al wilde opgeven. Daarin
werd Londen verhinderd toen de Fransen
een hoge schadeloosstelling eisten.
Het Italiaanse kabinet heeft dit week
einde een bijeenkomst gewijd aan het
besluit van Groot-Brittannië. In een na
afloop uitgegeven communiqué verklaar
de het kabinet dat Italië zijn standpunt
met betrekking tot ELDO zal herzien als
Groot-Brittannië bij zijn besluit blijft.
De „Sydney Sun" meldt uit Canberra
dat Australië bereid is 40 miljoen gul
den te betalen om het ELDO-project te
redden na de uittreding van Gr.-Brittan-
nië. Dit aanbod zal volgens het blad wor
den gedaan op de komende ministersbij
eenkomst van de ELDO-landen in Parijs.
De woordvoerder van het ministerie
I van Buitenlandse Zaken in Den Haag
heeft naar aanleiding van het Britse be
sluit uit de ELDO te treden de diepe te
leurstelling van de Nederlandse regering
I uitgesproken.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Het Brusselse con-
gressenpaleis, waar anders de EEG-
ministers krakelen over de melkprij
zen en over zoveel andere dingen die
liet economisch Europa van de Zes
bezighouden, biedt met ingang van
gisteravond onderdak aan de grote
voorjaarsvergadering van de NAVO-
raad. De stad Brussel en de Belgische
regering hebben kosten noch moeite
gespaard. De droeve, vervallen schut
ting, die een deel van het plein waar
aan het paleis ligt omzoomt, is blin
kend wit geschilderd en ervoor zyn
palmbomen en bloeiende planten ge
plaatst. De vlaggen van de vijftien
landen en die met de witte ster op
blauwe grond van de NAVO, wap
peren overal van het gebouw. Men
heeft tientallen kilometers kabels
voor extra telefoon- en televisielijnen
aangelegd.
Vandaag om half elf zijn de ministers
van de veertien, dus die van de NAVO-
landen zonder Frankrijk, bijeen gekomen.
De veertien zullen het hebben over de
gevolgen van Frankrijks besluit zijn troe
pen terug te trekken uit de NAVO en de
hoofdkwartieren van de organisatie het
land uit te wijzen. Dat brengt een bij
kans onafzienbare reeks van problemen
met zich, waarvan de oplossing natuurlijk
niet van de ene dag op de andere kan
worden gevonden.
NA HETGEEN men gisteren in Brussel
heeft vernomen, o.a. uit de mond van de
Belgische minister-president Vandenboey-
nants en van NAVO-secretaris-generaal
Brosio, is het waarschijnlijk dat het ge
allieerd hoofdkwartier Shape van Rocg-
nencourt bij Parijs naar de omstreken van
Brussel zal worden overgebracht, dat het
commando van de geallieerde strijdkrach
ten in Midden-Europa van Fontainebleau
naar het gebied, dat begrensd wordt door
de driehoek Aken-Trier-Luik zal verhui
zen en dat de NAVO-raad voorlopig in
Parijs gevestigd zal blijven.
Terwijl gisteren aan het eind van de
middag in een zandagsrustig zomers
Brussel secretaris-generaal Brosio zijn
persconferentie hield werd er op nog geen
kilometer afstand van het congressenpa-
leis in de buurt van het noorderstation
een betoging gehouden tegen het vestigen
van onderdelen van de NAVO in België.
Er waren ongeveer 500 manifestanten.
Er ontstonden kleine schermutselingen
met de politie. Maar verder gebeurde er
niet veel. In ieder geval was de vrijheid
van gedachte in België eens te meer ge
waarborgd gebleken.
Op het militaire vliegveld van Brus
sel kwam dit weekeinde de Ameri
kaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Dean Rusk, aan. Hij zal zijn
land vertegenwoordigen op de
NAVO-conferentie die vandaag be
gint. Rusk werd verwelkomd door de
Amerikaanse ambassadeur in België,
Ridgway Knight (links).
LEOPOLDSTAD (AFP) President
Moboetoe heeft de opperbevelhebber van
het Kongolese leger, Louis Bobozo, ge
last in Leopolds tad alle strategisch be
langrijke punten te bezetten en een strikte
controle te houden op alle „verdachte
elementen".
Een partijloos blad in de Kongolese
hoofdstad „Le Courrier d'Afrique" heeft
gisteren felle critiek geoefend op de te
rechtstelling van de vier oud-ministers
Kimba, Mahamba, Bamba en Anany vo
rige week. Het blad noemde de executie
„een zwarte, afschuwelijke bladzijde in de
Kongolese geschiedenis".
Advertentie
Golden Fiction
Moederdag. President De Gaulle heeft
aan vijftien moeders van grote gezin
nen tien tot veertien kinderen on
derscheidingen uitgereikt. Dit gebeur
de ter gelegenheid van moederdag.
I In braille. In Engeland heeft een blinde
jongen, de 14-jarige Kevin Francis
Carey, een opstelwedstrijd voor leerlin
gen van 12.000 scholen gewonnen. Kevin
kreeg voor zijn in braille geschreven
verhandeling 250 gulden.
Bruidjes-leveranciers. Op Sicilië is een
bende opgerold die tegen betaling jonge
meisjes ontvoerde voor trouwlustige
Sicilianen. De uit ongeveer tien man
bestaande groep ontvoerde tegen beta
ling van ruim 1100 gulden de meisjes
voor vrijgezellen in dorpen rondom Pa
lermo.
j Postzegelbrand. De kleine bergrepubliek
San Marino, die haar begroting groten
deels dekt uit de verkoop van postze
gels heeft voor een waarde van 768.000
dollar aan postzegels verbrand. Het
waren zegels van oude uitgaven, dia
niet verkocht waren.
I Uitnodiging. Paus Paulus VI is uitgeno
digd om over twee jaar het internatio
naal eucharistisch congres in Columbia
bij te wonen.
ITU. De internationale telecommunicatie-
unie van de Verenigde Naties (ITU)
heeft haar betrekkingen met het Rho-
desische regime van premier Ian Smith
afgebroken.
Reis. De Maleisische minister van Handel
en Industrie, dr. Lim Swie Aoen, reist
binnenkort naar Europa om hulp te
vragen voor het industrialisatieprogram
van zijn land. Hij zal ook Nederland be
zoeken.
|Moby Dick. De witte walvis in de Rijn
blijft stroomopwaarts zwemmen. Hij
was het weekeinde in Düsseldorf te
zien. Er wordt niet op hem gejaagd.
I Opheffen. Twee Labourleden van het
Britse Lagerhuis hebben de commissie
voor Buitenlandse Betrekkingen van
het Indonesische parlement meegedeeld
dat Groot-Brittannië van plan is gelei
delijk aan zijn militaire bases ten oosten
van Suez op te heffen.
Overleden. De Zuidkoreaanse oud-premier
John Tsjang is in de leeftijd van 67 jaar
in een ziekenhuis in Seoel overleden.
Betogingen. Vierhonderd linksgeoriënteer
de betogers die protesteerden tegen de
geheimzinnige moord op een studenten
leider in Panama, zijn door de politie
uiteengejaagd en met traangasbommen
en schoten in de lucht ervan weerhou
den naar het presidentiële paleis op te
rukken. De betogers, voor het meren
deel studenten, riepen op tot revolutie.
Verzoenend. De telefoonverbinding in de
residentie van de gouverneur van Rho-
desië, sir Humphrey Gibbs, is hersteld.
De lijn was op 16 november afgesne
den, vijf dagen na de eenzijdige onaf
hankelijkheidsverklaring van Rhodesië.
Het herstel van de telefoonverbinding
wordt in Salisbury beschouwd als een
verzoenend gebaar van de regering-
Smith.
