Relletjes
in Belfast
Gemini-landingprecisierecord
Cernan: „Werken in ruimte
kost heel veel inspanning"
vervelend
maagzuur?
r
EXAMEN? ZENUWEN? VREUGDE!
Riemens
an dag tot dagj
Bonn moet meer
wapens kopen
Boeddhisten in
verzet tegen
junta in Saigon
neem natuur-grijze
Kennedy pleit in
Zuid-Afrika
voor negerrechten
W ar schau"-landen
bijeen in Moskou
Terug op aarde
Drie doden bij
rel in Panama
J
ééR
telegrammen
DINSDAG 7 JUNI 1966
3
Wees goed voor uzelf (en uw maag)
Franse politie pakt
moordenaar van
Evians burgemeester
JSucces
WÊÊÊÈÈÈÈËm
Politiek gezien hebben de „veertien
van de NAVO" in Brussel gisteren onder
voorzitterschap van minister Luns de
voorzichtige weg gekozen. Het is duide
lijk dat de Verenigde Staten die hebben
aangewezen, omdat zij onder geen en
kel beding een nieuwe crisis binnen de
NAVO willen zien. Die zou namelijk op
Frankrijks politiek een averechtse uitwer
king hebben. De fout van een aantal lan
den is dat zij veronderstellen dat het ein
de van het bewind van generaal De Gaul
le ook het einde van de huidige Franse
opvattingen ten opzichte van de NAVO
zou betekenen. Dat is een onderschat
ting, en dezelfde fout werd al door sommi
ge landen van de E.E.G. en met name
ook door de Europese Commissie ge
maakt. Men heeft gezien hoe het deze is
vergaan.
De gisteren door de „veertien" te Brus
sel genomen besluiten laten de weg open
tot onderhandelen. Onderhandelen waar
over? Er zijn twee belangrijke punten:
de Franse troepen 75.000 man sterk
in Duitsland en de NAVO-bases in Frank
rijk.
Wat die bases betreft ligt het voor de
hand dat men tot een overeenstemming
moet komen met Frankrijk. Er is geen
enkele reden te veronderstellen dat zulks
niet mogelijk zou zijn. Waarom zou
Frankrijk die bases, of althans een be
langrijk deel ervan, niet opnemen in zijn
verdedigingssysteem, dat toch afgestemd
blijft op het Atlantische?
Met betrekking tot de Franse troepen
in Duitsland zijn er ook minder proble
men dan men thans overal schijnt te zien
opdoemen. Duitsland wil voorlopig die
troepen nog wel op zijn grondgebied
Frankrijk zal ze er voorlopig wel laten
In ieder geval is het handhaven van
die troepen in eerste instantie een kwes
tie die thans tussen Frankrijk en Duits
land moet worden geregeld, en de NAVO
heeft voor enige maanden daarbij nog
het toekijken.
Dat men pas in oktober zal beslissen
althans nog weer eens zal overleg plegen
over de verplaatsing van de NAVO-raad
is ook een verstandig besluit van de veer
tien geweest. Het schijnt overigens niet
zonder moeite tot stand gekomen.
Zo is er alles bij elkaar genomen re
den tot enig optimisme. Dat Frankrijk
ook niet direct alles op alles wil zetten
•n dat de data voor ontruiming en derge
lijke ook nog wel onderwerp van discus
sie tussen militairen kunnen zijn, werd gis
teren nog weer eens bewezen, toen werd
medegedeeld dat de NAVO-vluchten bo
ven Frans grondgebied ook in juni en ju
li nog kunnen worden gehouden en dat
daarna maandelijkse vergunning kan wor
den gevraagd.
Het is te hopen dat minister Oouve de
Murville vandaag gelegenheid heeft het
standpunt van Frankrijk nog eens duidelijk
uiteen te zetten en dat de vijftien dan
te zamen besluiten kunnen nemen. Dat
de veertien van plan zijn in oktober aan
staande weer bijeen te komen, is een tak-
tische fout, die er alleen maar toe leidt,
Frankrijk te ergeren. Frankrijk is nog
niet uit de NAVO getreden en zolang het
dat niet doet, heeft het recht op mede
zeggenschap zonder dat het moet voelen
dat het tegenover een overigens niet
zonder moeite samen gehouden blok van
„de anderen" staat.
KAAP KENNEDY (Beuter, AP en
AFP). „Ik ben tot de ontdekking
gekomen dat het veel meer inspan
ning kost om in de ruimte te werken.
Meer dan ik ooit gedacht had". Zo
luidde het eerste commentaar van de
Amerikaanse ruimtevaarder Eugène
Cernan, de recordhouder kosmisch
wandelen van de Gemini-9. Hij zei dit
gisteravond aan boord van het vlieg-
dekschip „Wasp", waar de Gemini-
bemanning Cernan en Stafford, die
gisteren omstreeks drie uur een ge
slaagde landing in de Atlantische
BELFAST (AP) De politie heeft
protestantse en roomskatholieke demon-
•tranten die in het centrum van Belfast,
de hoofdstad van Noord-Ierland in bot
sing kwamen maandag met de gummi
stok moeten scheiden.
Vier agenten en een tiental burgers
liepen verwondingen op bij de straatge
vechten waarbij flessen, ijzeren staven en
loden pijpen werden gehanteerd.
Lord Erskine de gouverneur van Noord
Ierland moest zich onder bescherming
van de politie een weg banen door de
opdringende menigte die hem bedreigde.
De spanning kwam tot een uitbarsting
toen een optocht protestanten over het
Cromac-plein een katholieke wijk binnen
trok.
BONN (Reuter) De Britse minister
van Defensie, Healy, is het maandag met
zijn Westduitse collega Von Hassel eens
geworden over grotere Westduitse wapen
aankopen in Groot-Brittannië als compen
satie voor de onderhoudskosten voor het
Britse rijnleger.
De Bondsrepubliek zal in Groot Brittan-
nië waarschijnlijk orders plaatsen ter
waarde van tachtig miljoen gulden. Hier
door zou West-Duitsland vrijwel aan zijn
verplichting voldoen om in drie jaar voor
700 miljoen gulden wapens te kopen van
de Britten.
Vrijwel op het moment dat dit besluit
viel, deelde Washington Bonn mee dat
het zijn wapeninkopen in de VS moet ver
hogen. Als dit niet gebeurt zal de Ameri
kaanse regering overwegen haar troepen
sterkte in de Bondsrepubliek te vermin
deren.
de ruimte achterna te gaan", aldusCer-
nan.
Op 17 juni zullen Stafford en Cernan
in Houston een persconferentie geven
waarin ze uitgebreider over hun ruimte
reis verslag zullen uitbrengen.
SAIGON (Reuter) Enkele uren na
dat in Saigon de samenstelling van de
nieuwe junta was bekendgemaakt
waarin naast tien generaals nu ook tien
burgers zitten hielden ongeveer acht
duizend boeddhisten een grote anti-rege
ringsbijeenkomst in een pagode. Hier werd
een boodschap voorgelezen van Tri Kwang,
de ziel van het boeddhistische verzet te
gen de regering.
Tri Kwang riep op tot een boycot van de
junta. Die boycot zal een staking van
het overheidspersoneel en het wegblijven
van kinderen van de scholen inhouden.
Een datum voor het ingaan van de boy
cot werd niet genoemd. Tri Kwang, die
zijn hoofdkwartier in de noordelijke stad
Hoeë heeft, verklaarde dat de boeddhis
ten orders moeten afwachten.
Het congres van de strijdkrachten ,45
hoge officieren, heeft maandag vrijwel
unaniem zijn vertrouwen in generaal
Ngoejen Van Thieu als staatshoofd en
vice-luchtmaarschalk Ngoejen Cao Ky
als premier bevestigd.
Advertentie
Stop met slikken van middelen die a
geen blijvende verlichting geven. Vraag
de apotheker of drogist NORAC. Niets
anders. NORAC brengt het maagzuur
in gezond evenwicht.
um
Norac is 'n NORIT produkt
Oceaan hadden gemaakt, een korte
welverdiende rust heeft genoten.
Het controlecentrum maakte na de
landing bekend dat tijdens de terugkeer
naar de aarde de verbinding met de Ge
mini-9 beter was geweest dan tijdens
een van de twaalf voorgaande Amerikaan
se bemande ruimtevluchten. Alleen ge
durende een periode van vier minuten,
toen de temperatuur van de buitenman
tel van de capsule tot 1670 graden op
liep, werd het contact verloren.
De bemanning van de Gemini-9 is gis
teravond teruggekeerd op Kaap Kennedy.
Beiden waren als tweede piloot van een
tweemotorig marinevliegtuig naar Kaap
Kennedy teruggevlogen. Stafford dankte
allen op Kaap Kennedy. „Het was een
heerlijk weekeinde om niet op Kaap Ken
nedy te zijn", zei hij.
Cernan vertelde dat hij een lens en een
filmcassette van zijn camera was kwijt
geraakt. Ze vlogen de capsule uit toen hij
erin terugkeerde. Hij had er nog naar
gegrepen maar- ze niet te pakken kunnen
krijgen. „Ik voelde er niets voor ze in
Het Russische persbureau Tass heeft
gisteravond bekendgemaakt dat de tocht
met de Gemini-9 een succes genoemd kan
worden „ook al hebben de Amerikaanse
astronauten niet alle experimenten uitge
voerd".
Tass maakte melding van het rendez
vous tussen de Gemini en de Atda en de
ruimtewandeling en tekende daarbij aan
dat Russische kosmonauten het eerst
dergelijke experimenten hebben uitge
voerd.
KAAPSTAD (Reuter) - De Amerikaan
se senator Robert Kennedy, die een
vijfdaags bezoek aan Zuid-Afrika brengt,
heeft gisteren in een rede voor studen
ten van de universiteit van Kaapstad
apartheid een kwaad genoemd. De Ame
rikaanse senator pleitte krachtig voor ge
lijkheid en recht voor de neger. Kennedy
wekte zijn toehoorders op tot het tonen
van morele moed.
In zijn toespraak tot leden van de Na
tionale Unie van Zuidafrikaanse Studen
ten (NUSAS), merkte Robert Kennedy op,
dat bestrijding van het communisme niet
bestaat uit het nabootsen van de com
munistische dictatuur, maar uit vergro
ting van de individuele menselijke vrijheid
De ruim duizend plaatsbewijzen voor
een toespraak die Kennedy morgen zal
houden waren meteen uitverkocht. Vele
studenten stonden er een hele nacht voor
in de rij. Voor de kaarten die 1,40 dol
lar hebben gekost wordt nu al tien dol
lar geboden.
PARIJS. Meer dan vijf jaar gele
den, in de nacht van 30 op 31 maart 1961
werd de socialistische burgemeester van
Evian, Camille Blanc, door leden van de
toenmalige OAS vermoord. Het is de po
litie thans gelukt, niet alleen de hoofdda
der te arresteren, Pierre Fenoglio, 32
jaar, maar ook acht medeplichtigen. Een
negende houdt zich schuil in Duitsland.
Na zijn arrestatie in zijn woonplaats
Perreux bij Parijs werd Fenoglio ver
hoord. Hij viel dadelijk door de mand
en noemde de namen van alle medeplich
tigen. Acht van hen zitten nu achter slot
en grendel. De Franse regering over
weegt de uitlevering te vragen van de
negende.
Advertentie
Laat ze nu maar betijen in deze zenuwslopende tijd. Straks met
het feestelijke diploma in de zak, is de spanning voorbij.
En dandan is het uw beurt, dan mag u ze belonen.
Met iets moois, iets waar ze veel aan zullen hebben
EEN HORLOGE uit onze beroemde merkencollectie CERTINA,
PRISMA, INDUS en REMOVA en vele andere.
KOMT U ALVAST EVEN KIJKEN
't Huis met het carillon
GROTE HOUTSTRAAT 49,
HAARLEM
TELEFOON 20049
(Van onze correspondent)
MOSKOU Slechts enkele dagen na
dat de ministers van Defensie van de
landen van het Warschau-Pact elkaar ont
moetten, zijn in Moskou hun collega's van
Buitenlandse Zaken bijeengekomen. Even
als de eraan voorafgaande, heeft deze ver
gadering tot doel de conferentie voor te
bereiden, waarop begin juli de leiders van
de bij het Warschau-Pact en de Comecon
(de economische organisatie van het oost-
blok) aangesloten communistische landen
van gedachten zullen wisselen.
Aan de nu in Moskou begonnen confe
rentie nemen de ministers van Buiten
landse Zaken van de Sovjet-Unie, Tsjecho-
slowakije, Hongarije, Roemenië, Bulgarije
en de Duitse Democratische Republiek
deel. De plaats van hun Poolse ambtge
noot Rapacki, die op het ogenblik een be
zoek aan Zweden brengt, wordt ingeno
men door onderminister Naszcovsci.
Dat de conferentie van de minister»
van Buitenlandse Zaken van het War
schau-Pact en die van de N.A.V.O. samen
vallen lijkt bijna een sybmolische bete
kenis te hebben. Want tot op zekere hoog
te lopen ook de problemen waarover de
beide groepen excellenties zich het hoofd
zullen breken, parallel, hoewel de door
Roemenië nagestreefde desintegratie van
het Warschau-Pact niet direct vergeleken
kan worden met de plannen die Frankrijk
ten aanzien van de N.A.V.O. heeft.
Maar ook binnen het pact van Warschau
staan de voorstanders van een nationaal
soevereiniteitsbeginsel, met Roemenië
aan het hoofd, tegenover landen die juist
op een verdere politieke en militaire ver
sterking van de organisatie aandringen.
Hfi
De twee Amerikaanse astronauten
Gene Cernan (links) en Tom Staf
ford zijn behouden op aarde terug
gekeerd na hun ruimtereis van drie
dagen met de Gemini-9. Hier ver
laten zij de nauwe ruimtecabine, die
uit de Atlantische Oceaan op het
dek van de „Wasp" was gehesen.
Advertentie
V-2 op Terschelling. Twee leden van de
mijnopruimingsdienst hebben op Ter
schelling een onderdeel van een Duitse
V-2 uit de tweede wereldoorlog onscha
delijk gemaakt. Het explosieve onder
deel was vrijdag op het eiland aange
spoeld.
PANAMA (AFP-Reuter) Drie men
sen hebben maandag in de Panamese I
plaats Colon het leven verloren bij een
botsing van betogers met de nationale
garde. Een dertigtal mensen werd ge-
wond.
De betogers, meest studenten, protes-1
teerden tegen de moord op een communis
tische leider die dinsdag werd gedood
kort na zijn terugkeer uit de Sovjet-Unie,
waar hij was behandeld voor een emsti-1
ge verwonding, opgelopen bij anti-Ameri
kaanse betoingen in 1964.
f onver
getelijke degen
Uitgebreide stadstoeren en
bezoek aan Versailles.
VolL verzorging in uit-
"i stekende hotels f. 140.-
Vertrek iedere meendeg.
AMSTERDAM. DAMRAK 26, TEL. 222766
HAARLEM. KL. HOUTSTR. 1. KL. 1722»
ARNHEM. GEURIJDERSPL. 25. TEL. 21662
ROTTERDAM, KRUISKADE 8. TEL. 118402
De NAVO naar I
TOT DE MEEST eigenaar
dige gevolgen van president
De Gaulle's breken met de
NAVO behoort het verzoek
van de secretaris-generaal
van die organisatie aan de re
gering van Nederland om,
voor de vestiging van een
stafkwartier 3000 huizen en
250 ha grond beschikbaar te
stellen. De NAVO bestaat nu
al een goed aantal jaren en
haar doel is onder meer de
politieke toenadering tussen
de leden; men had mogen
aannemen dat de onderlinge
kennis over eikaars landen op
het secretariaat-generaal groot
genoeg was om te weten dat
Nederland echt geen over
vloed heeft aan huizen, ter
wijl het, als dichtstbevolkte
land van Europa, worstelt
met het probleem om aan elke
hectare (of deel daarvan) een
zo doeltreffend mogelijke be
stemming te geven.
De vestiging van een be
langrijk NAVO-onderdeel in
ons land zou nog heel andere
gevolgen meebrengen dan het
verlies van woningen en een
lap grondgebied. Wij spreken
doelbewust van „verlies",
want wie zal denken dat, zo
het tot deze vestiging kwam,
er eens een Nederlandse De
Gaulle zou opstaan om de
heren weer over de grens te
zetten? Neen, die vestiging zal
permanent worden. En indien
Nederland eenmaal A zegt,
zal het ook B moeten zeggen;
wanneer na een aantal jaren
blijkt dat zomin de 250 ha als
de 3000 huizen voldoende zijn,
dan zal er meer op dit altaar
van de NAVO geofferd moe
ten wordende behoeften,
die defensie stelt ook in
ternationale defensie ple
gen met de jaren groter te
worden en niet kleiner.
Zou ons land er politiek
voordeel bij hebben een stuk
NAVO-leiding te huisvesten?
Wij geloven van niet er
zijn voor kleine jongens niet
veel knikkers te winnen wan
neer de groten de leiding in
het spel hebben. Veeleer
zouden de NAVO-heren, uit
een groot land gezet, nu in
het kleine Nederland de nei
ging hebben hoge eisen te
stellen. In feite zou het
NAVO-gebied als een enclave
in Nederland komen te lig
gen, grotendeels onttrokken
aan de nationale wetgeving,
de rechtspraak en het toezicht
van het parlement.
Het personeel dat bij deze
staf zou worden ingedeeld
hoge officieren met sterren en
balken van allerlei nationale
legereenheden het aantal
onmisbare lagere grootheden
waaronder administratief
personeel zou komen van
heinde en ver; het zou wor
den betaald naar een hoge
internationale standaard en
zeker niet naar de zeer lage
Nederlandse gemiddelden.
Van een zodanig verschil in
beloning zou waarschijnlijk
een invloed uitgaan tot in
de wijde omtrek van het staf-
kwartier een invloed die.
behalve door een aantal café
houders en middenstanders,
door niemand als zeer gelukkig
zal worden ervaren. Hoe wil
men bijvoorbeeld de lonen
in het omliggende gebied in
de hand houden, wanneer er
bij de NAVO-staf veel meer
te verdienen valt? Wij heb
ben hier het oog op de lokaal
aangenomen krachten, die er
natuurlijk ook zouden zijn.
De inplanting van een naar
landelijke verhoudingen veeal
hoger betaalde groep militai
ren en burgers, veelal zonder
gezinnen, in een toch al eco
nomisch gespannen maat
schappij is op zich een soci
aal niet aantrekkelijke factor.
NIET HET MINST onbe
vredigend in deze situatie is,
dat er rondom de eventuele
vestiging van dit NAVO-staf-
kwartier in ons land een soort
HUW
schimmenspel wordt opge
voerd door de regering
waarbij nog slechts de Ka
merleden enige, inderdaad
schimmige, voorlichting krij
gen, terwijl de overige Neder
landers maar moeten gissen
aan de hand van wat de kran
ten hier en daar kunnen er
varen. Wanneer het vertrek
van de grote NAVO-eenheden
uit Frankrijk wereldnieuws is,
kan dan niet de vestiging van
één zo'n eenheid binnen Ne
derland door de regering al
thans als Nederlands nieuws
worden behandeld? Over het
bericht dat de secretaris
generaal van de NAVO de
Beneluxlanden heeft bena
derd een bericht ontleend
aan de internationale pers
bureaus en de Nederlandse
correspondenten in Parijs
weet mnister Luns in de Eer
ste Kamer slechts te verkla
ren, dat een officieel verzoek
de Nederlandse regering nog
niet heeft bereikt! Strikt for
meel zal dat wel zo geweest
zijn, maar ging het aan op
die grond een discussie af te
kappen over een zaak, die
zonder de minste twijfel wél
aan de orde is, en die Neder
land en zijn parlement ter
dege raakt?
De opzet, zo vrezen wij,
is maar al te duidelijk: de
minister, zelf allerminst af
kerig van militair vertoon,
zal onze Kamers en ons volk
voor een voldongen feit plaat
sen zodra de besprekingen
tussen „de veertien" van de
NAVO rond zijn en dan
zullen wij in de huisvesting
van een stuk NAVO-leiding
te berusten hebben. Met een
beroep op onze bondgenoot
schappelijke gevoelens, waar
in wij de andere partners niet
mogen teleurstellen
Dientengevolge zullen wij,
nog weer wat meer dan tot
nu toe, geïdentificeerd wor
den met eemNAVO-koers die
meer past bij een koude oor
log dan bij een geest van ont
spanning tussen het Westen
en de U.S.S.R. Dat, terwijl in
de gelukkig gewijzigde ver
houdingen van vandaag, de
Denen komen met plannen
voor een grotere Oost-West
toenadering en de Amerika
nen zelf ernstig overwegen
om hun troepen in Europa
belangrijk terug te brengen
misschien tot maar één di
visie. Maar Nederland mar
cheert onverdroten voort, als
een dappere kleine padvinder
die achter een troep soldaten
aanholt voort, tot het
bittere einde! Met een maxi
mum voor ons volk aan defen-
sielasten en voor de dienst
plichtigen een veel langere
diensttijd dan in de omringen
de landen.
En wie kan nu eigenlijk
nog geloven in de zin van dit
alles? Een NAVO, die zijn
functie van stormwering ge
lukkig grotendeels lijkt te
hebben verloren, wordt tot
een slaperdijk. Zoals meestal
het geval is in dergelijke om
standigheden, wordt het on
derhoud slechter. Terwijl de
Amerikanen waarschijnlijk
de NAVO met veel minder
troepen gaan steunen en En
geland slechts meedoet met
het niet heel grote Rijn-
leger; terwijl Frankrijk ge
heel is weggevallen als
NAVO-lid, dreigt de NAVO
in West-Europa te worden tot
niet veel meer dan het West
duitse beroepsleger met wat
Benelux-hulptroepen
WANNEER komt toch de
tijd dat de Nederlandse rege
ring niet streeft naar vergro
ting van onze eigen militaire
lasten plus die van een
stuk NAVO-hoofdkwartier
doch naar verlaging daarvan?
En wanneer de tijd dat Ne
derland, een waardige tradi
tie getrouw, weer gaat bijdra
gen tot ontspanning tussen de
volken en tot verbeterde in
ternationale betrekkingen?
Munten. Honderden gouden, zilveren en
koperen munten zijn geborgen uit het
wrak van het 629 ton metende Britse
zeilschip „The Fame", dat 114 jaar ge
leden tijdens een zware storm bij Kaap
stad op de rotsen werd geworpen en
zonk.
Framboesia. Het kindernoodfonds van
de Verenigde Naties (UNICEF) heeft
bekend gemaakt dat men de tropische
huidziekte, bekend onder de naam
„Framboesia", in Afrika vrijwel heeft
uitgeroeid.
Herkozen. De zeventiende partijdag van
de Westduitse Liberale Partij heeft haar
partijvoorzitter, dr. Erich Mende, maan
dag voor een nieuwe ambtstermijn van
twee jaar gekozen. Mende kreeg 222
van de 247 uitgebrachte stemmen. Tien
afgevaardigden stemden tegen en vijftien
onthielden zich van stemming.
Pers. Ongeveer 150 uitgevers van kran
ten uit twintig landen vergaderen in
Stockholm om te spreken over persvrij
heid, de stijgende kosten van de kran-
tenbedrijven en andere problemen van
de pers.
Overstroming. Het Amerikaanse metereo-
logisch instituut in Florida heeft uit
Honduras bericht gekregen dat San Ra
fael in West-Honduras zondagavond
overstroomd is, 73 mensen zijn om het
leven gekomen. Gezwollen rivieren zijn
buiten hun oevers getreden. San Rafael is
bijna verdwenen.
Verkiezingen. De conservatieve rechts-
partij van de Turkse premier Suley-
man Demirel, heeft bij de verkiezingen
de overwinning behaald. De partij heeft
de meerderheid in de Senaat, die 52 ze
tels telt.
Christian Science. Edwin D. Canham, da
62-jarige hoofdredacteur van de Chris
tian Science Monitor, is maandag be
noemd tot voorzitter van de Christian
Science kerk. Dit gebeurde in Boston,
waar 15.000 leden van de kerk bijeen
waren gekomen om het feit te herden
ken dat de beweging honderd jaar ge
leden werd opgericht.
Armen. Maandag begon in Rome een pro
ces tegen twee mannen en tweeentwin
tig vrouwen die ervan worden beschul
digd onder het mom van liefdadig
heidswerk ruim 155.000 gulden aan
staatsgelden te hebben verduisterd. Zij
hadden als leden van een „liefdadig
heidsvereniging" geld voor armen inge
zameld en dit onder elkaar verdeeld
inplaats van het aan de regeringsinstan
tie te overhandigen die zorg draagt
voor de maandelijkse verdeling.