Uitwisseling van maanfoto's Britse zeelieden geïsoleerd TUC-kas blijft gesloten Stakers niet eensgezind Shell Engeland maakt eiwit uit aardgas Russen verwachten veel van De Gaulle's bezoek waarom naar beverwijk "ANDERS" bij L====T.i ONWEERSTAANBARE ONTSPANNING r GROEN Co. i Van dag tot dag „Vietcong verloor in vier maanden 19.000 militairen'1 Keizerlijke rijst Enorm stuwmeer in Argentinië stoutenbeek Dr. A. L. Constandse telegrammen J VRIJDAG 10 JUNI 1966 3 Cijfers uit Washington Entourage-ring. Grote parel geflan keerd door 8 vurige briljanten f 495,i Centrale Verwarming IDEAL-STANDARD Gasketels "I I adviseur onn Minister Vondeling heeft, volgens ge woonte, weinig positiefs laten horen over een zaak die toch in de eerste plaats te maken heeft met het vertrouwen van het publiek: de kwestie Teixeira de Mattos. Het is in dit geval de vraag, of het ge schokte vertrouwen in het bankwezen en in het beleid van de Nederlandsche Bank, die overheidsinstelling is, niet op een kor dater manier had kunnen worden hersteld. Bijvoorbeeld op de manier die ir. Vos, oud-minister en Kamerlid, in een t.v.- vraaggesprek aanbeval: een volledige en sportieve samenwerking tussen alle Ne derlandse bankinstellingen tot schadeloos stelling van de slachtoffers der Teixeira- affaire. Het Nedérlandse bankwezen heeft blijkbaar wel degelijk een plotselinge te rugloop van vertrouwen bespeurd, al kun nen banken afzonderlijk met het volste recht betogen dat zij part noch deel aan de onfrisse gang van zaken hebben. Minister Vondeling heeft het idee van schadeloosstelling verworpen en zich be roepen op een „bestudering die al jaren aan de gang is" van maatregelen tot gro tere beveiliging van de belangen der bankcliëntele. Hij verdedigde de Neder landsche Bank door te wijzen op de grote aandacht die deze instelling in het ver leden aan Teixeira de Mattos heeft be steed. Blijkbaar is die aandacht niet zo groot geweest dat een debacle kon worden voorkomen of zelfs dat onmiddellijk na de ramp afdoende maatregelen konden worden getroffen om de particuliere be langen te beveiligen tegen nog grotere schade. De veronderstelde verduistering van effecten die daarna nog kon plaats hebben, werd door de bewindsman afge daan met de mededeling dat de benadeel den normale crediteuren zullen worden Overigens blijkt uit de ministeriële toe lichting dat, ondanks de grote aandacht van de directie der Nederlandsche Bank voor de onevenwichtige toestand bij Teixeira de Mattos, hijzelf pas op pinkster dag telefonisch de eerste mededeling heeft gekregen van wat er bij deze bankinstel ling gebeurd was. Het is niet het eerste symptoom van de situatie, waarin minister Vondeling ver keert: onder zijn versnipperde aandacht voltrekken zich voortdurend evenementen die bij tijdig ingrijpen minder ernstig hadden kunnen zijn. Achteraf ontbreekt dan echter de daad meestal ook nog. De kleine spaarders van de Teixeira-affaire hadden van minister Vondeling toch wel enige compensatie mogen verwachten, van de minister van Financiën, die uit ande ren hoofde altijd hun beurzen uitstekend weet te vinden. WASHINGTON (Reuter en AP) In de eerste vier maanden van dit jaar zijn 19.000 Noordvietnamese militairen in Zuid-Vietnam geïnfiltreerd. In dezelfde periode is nagenoeg een gelijk aantal Noordvietnamezen en Vietcong-strijders gesneuveld. Dit is van officiële zijde in Washington meegedeeld. Het aantal Amerikaanse troepen in Zuid-Vietnam werd door de functionaris sen gesteld op 260.000 man, hoewel eerder uit Saigon is gemeld dat er 280.000 man Amerikaanse troepen in het land zijn. De „Organisatie voor de Bevrijding van Palestina" is van plan een aantal leden van het „Palestijnse bevrijdingsleger" naar Vietnam te sturen om in de rijen van de Vietcong tegen de Amerikanen en de regering in Saigon te vechten. Dit zou gebeuren om solidariteit te tonen met het Vietnamese volk en om de Palestijnse sol daten de methoden van guerrilla-oorlogs voering bij te brengen. Noord-Vietnam heeft bij de internatio nale controlecommissie voor Vietnam een klacht ingediend tegen het plan van de Filippijnen om troepen naar Zuid-Viet nam te zenden. De senaat van de Filip pijnen keurde vorige week een besluit góed om 2.000 man genietroepen en vei ligheidstroepen naar Zuid-Vietnam te stu ren. MMWIIIIIIWWWWIItfllWWWtAIWWWWimWWWWWWWWWWWWW IWWWWI<IWWWAWUVWI<WUWWVWWWVWWWIIWWWWWMIIIWA<I Advertentie briljant L JUWELIERS AMSTERDAM KALVERSTRAAT 123 ROTTERDAM STADHUISPLEIN 24-26 COOLSINGEL 50 DEN HAAG LANGE POTEN 11 WASHINGTON (Reuter) De Verenig de Staten en de Sovjet-Unie hebben foto': van de maan uitgewisseld die door hun ruimtevaartuigen zijn genimen. Door de Amerikanen wordt deze uitwis seling gezien ,als een belangrijke bijdra ge aan de wetenschappelijke kennis van de maan. Door de Amerikanen wordt deze uit wisseling gezien als een belangrijke bij drage aan de wetenschappelijke kennis van de maan. Een stel Russische maan foto's, in februari opgenomen door de Loena IV, zijn in mei in de V.S. ontvan gen. Zij waren vergezeld van een bood schap voor president Johnson van de Russische president Nikolai Podgorny. Amerikaanse maanfoto's, opgenomen door de vorige week gelanceerde Surve yor, werden aan de staatshoofden van meer dan honderd landen waaronder de Sovjet-Unie gezonden. Advertentie LONDEN (Reuter en AFP). Lei ders van het Britse vakvefbond TUC hebben gisteravond de stakende zee lieden gewaarschuwd, dat zij geen financiële steun kunnen verwachten van andere bonden, als zij hun actie voortzetten. Dat er geen volmaakte eensgezindheid onder de stakende Britse zeelieden heerst, blijkt uit het bericht dat het stakingscomité in Har wich heeft besloten het interim-rap port van de commissie van onderzoek goed te keuren. Dit rapport werd gis teren onmiddellijk na verschijning door het landelijk bestuur van de zee- liedenbond verworpen. De zeelieden in Harwich blijven wel bij de eis tot onmiddellijke in voering van de veertigurige werk week. In 't zeeliedenconflict gaat het nu meer dan ooit hard tegen hard, zonder enig uitzicht op een spoedige oplossing. Het bestuur van de Britse zeeliedenbond is thans volkomen geïsoleerd nadat het nul op request heeft gekregen van het Brit se verbond voor vakverenigingen, het Trade Union Congress. De vakcentrale slaagde er ondanks dit niet in, de zee lieden tot hervatting van de onderhande lingen te brengen. De zeelieden hebben thans niet alleen de werkgevers maar ook de Labourrege- ring en vakbeweging tegen zich. De bij eenkomst van de zeelieden met het be stuur van de Britse vakcentrales vond plaats in een dramatische atmosfeer. De algemene secretaris van het Trade Union Congress de heer George Woodcock moest zijn vakantie onderbreken. Buiten het ge bouw van het vakverbond waren mass's stakers samengestroomd om daverende strijdkreten aan te heffen. De heer William Hogarth, de secretaris van de zeeliedenbond, verklaarde na af loop van de vergadering dat de zeelie den tot het einde zullen doorvechten. Hij zelf behoort tot de gematigden en was voor het afbreken van de onderhandelin gen bereid het werkgeversvoorstel om de veertig-urenweek in drie etappes en bin nen twee jaar te bereiken, te aanvaar den, maar in het bondsbestuur hebben communisten en ander militanten nu de overhand. De eerste reactie van de zee lieden zelf is gekomen uit de afdeling Harwich. Voor de televisie namen de mannen uit Harwich geen blad voor de mond. Zij achtten het optreden van het vakbondsbe- stuur eigenzinnig en dom. Wat heeft het voor zin de deur dicht te slaan, zo vroe gen zij. Omgekeerd kregen zij van een tweetal bestuursleden die hun verbeten woede niet konden bedwingen, te horen dat de mannen van de Harwich-boten naar het continent niet de grote vaart vertegen woordigen, en daarom geen recht van spreken zouden hebben. Het bestuur noem de de woordvoerders van Harwich zoals gebruikelijk „broeders", maar in de agres sieve reacties viel weinig broederlijks te bespeuren. De regering heeft zich gisteravond be reid verklaard alles te doen om een re geling tot stand te helpen brengen. De voorstellen in het interimrapport werden een eerbare oplossing genoemd. Geleerden van een Shell-laboratorium in Kent (Engeland) zijn erin geslaagd eiwit te fabriceren uit aardgas, aldus een mededeling van Shell Nederland te Rotterdam. Het is nog te vroeg om een antwoord te kunnen geven op de vraag: „hoeveel eiwit kan er worden ge maakt? of „hoeveel aardgas zal er gebruikt worden?" Men hoopt echter een ton eiwit te kunnen maken uit onge veer 6.000 m3 aardgas. Aardgas zou wel eens een belangrijke eiwitbron kunnen worden, aldus Shell, maar zoals ge woonlijk hangt veel af van de vraag of het bereidingsprocédé economisch zal blijken te zijn. Geleerden van het in Kent gelegen Milstead laboratorium van „Shell" Re search Ltd. bestuderen de omzetting van methaan, het hoofdbestanddeel van aardgas, tot eiwit. Er zal evenwel nog veel werk verzet moeten worden voordat bekend is of het procédé kan gaan bij dragen tot de opheffing van het huidige wereldtekort aan eiwitten. Methaan is een interessante grond stof: het is goedkoop, overvloedig in ve le delen van de wereld voorhanden, ter wijl bovendien eiwit uit methaan ge maakt, niet verontreinigd is met andere koolwaterstoffen; hierdoor kan eenvoudi ge apparatuur gebruikt worden. De geleerden van Shell zijn er in ge slaagd reinculturen van methaan-oxyde- rende bacteriën af te scheiden uit ver schillende in de natuur voorkomende stoffen. Hoge opbrengsten van deze mi cro-organismen worden verkregen in zoutoplossingen waarvan lucht en De dag van de landbouw is in Japan weer met het traditionele ceremo nieel gevierd. Keizer Hirohito gaf op die dag het voorbeeld. Hij plantte eigenhandig rijst in een van de tui nen van het paleiscomplex in Tokio. (Tele foto). MOSKOU President De Gaulle zal zeven van de tien dagen van zijn bezoek aan de Sovjet-Unie buiten Moskou ver toeven. Het Franse staatshoofd zal onge veer tien uur wijden aan overleg met de Russische leiders. Hij komt twintig juni in Moskou aan. Twee dagen voert hij in het Kremlin besprekingen. 23 juni vliegt de Franse president naar de drieduizend kilometer van Moskou ge legen Siberische stad Novosibirsk. Ver boden terrein voor „gewone" buitenlan ders. Hij zal daar een fabriek bezoeken en de „wetenschapsstad" bezichtigen, waar vele moderne laboratoria voor speurwerk zijn geconcentreerd. 25 juni vliegt hij naar Leningrad, de tweede stad van de Sovjet-Unie. Twee dagen later arriveert hij in de Oekraien- se hoofdtad Kiev, de dag daarop in Wol- gograd, het voormalige Stalingrad. De Gaulle keert 29 juni naar Moskou terug voor laatste politieke besprekingen. 1 juli aanvaardt hij de thuisreis. De Rus sen hebben hoge verwachtingen van het bezoek. Franse functionarissen echter ui ten zich heel voorzichtig over de moge lijke politieke resultaten. In Parijs verklaarde de Franse minis ter van Buitenlandse Zaken, Couve de Murville, dat tijdens De Gaulle's bezoek thaan worden toegevoerd. Het gevormde produkt is rijk aan eiwitstoffen, samen gesteld uit aminozuren die geschikt zijn als voedingsstof. De proeven zijn tot nu toe verricht op laboratoriumschaal met slechts een be perkt aantal typen van het desbetref fende micro-organisme. Terwijl andere typen anders worden bekeken, zullen reeds bekende typen worden gebruikt voor het bereiden van eiwitten voor voe- me-dingsonderzoek. aan de Sovjet-Unie misschien overeen komsten over samenwerking in ruimte vaartaangelegenheden en op ander we tenschappelijk terrein zullen worden ge sloten. Op „spectaculaire overeenkom sten" hoeft men echter niet te rekenen. Bij het Frans-Russische overleg zullen „alle vraagstukken, waaronder die be treffende Europa en Duitsland", ter spra ke komen, aldus de Franse minister. BUENOS AIRES (Reuter) In het An- des-gebergte, meer dan 850 kilometers ten zuidwesten van Buenos Aires, wordt binnenkort begonnen met de bouw van een waterkrachtinstallatie die tot de groot ste projecten in Latijns-Amerika gaat be horen. Het bouwplan voorziet in de aanleg van twee met elkaar verbonden reservoirs, één in de rivier Neuquen en het andere in de rivier Limay. Beide rivieren ko men uit in de rivier Negro. Een 75 meter hoge muur zal het stuw meer in de Limay bedwingen. Het kunst- meer in de Neuquen zal worden omringd door een muur van tien kilometer lang en zes meter hoog. Door de bouw van de installatie zal een gebied van 600.000 ha bevloeid land aan het dal van de Negro worden toegevoegd. Dit dal is Argentinië's fruitgebied. van waaruit jaarlijks vijftien miljoen kister fruit appels en peren over de hel< wereld worden verzonden. Advertentie ST0UTENBEEK Wanneer U onderstaande bon Invult en opstuurt krijgt U onze kleurige folder, die U een prachtige Indruk geeft van onze zaak. Wanneer U dit boekje heeft doorgekeken weet U waarom ook U naar Beverwijk zult komen als het om woninginrichting gaat. toezsnden? grette tiw foto-folder T Bewwijfc" WONINGINRICHTING BEVERWIJK 250 MODELKAMERS Nimmer zijn in Europa de kansen op ontspanning op militair en politiek gebied zo gunstig geweest. Maar één voorwaarde moet daartoe worden vervuld: de Westduit- se Bondsrepubliek moet op houden, zeggenschap te eisen over kernwapens. Zij ver sterkt nu immers de positie van dogmatische communis tische leiders, die van ont spanning niet gediend zijn, omdat zij dan minder argu menten hebben om strenge discipline te eisen. Men ver- gete niet dat de regering in Bonn niet wil spreken over beperking der bewapening, ontmilitarisering van grens gebieden of niet-aanvalsver- dragen, zolang de Oostduitse republiek (nog altijd „bezette Oostzone" genoemd) niet bij West-Duitsland is gevoegd. Ja, zij beschouwt hele provincies van Polen nog als „Duits" (men zie haar landkaarten:) en hoge autoriteiten onder steunen zelfs lieden die van Tsjechoslowakije het Sudeten- land opeisen. (Hitier bezette dit in 1938!) Welke politicus in Oost-Europa durft, samen met vooruitstrevende Roe menen, dan vertrouwen Ie wekken in toenadering tussen de twee gescheiden delen van Europa? De Duitse hereniging komt er overigens geen stap nader door, want een betere verstandhouding tussen de twee Duitse republieken is al leen mogelijk door ont spanning. Pas is weer bewezen hoe de Westduitse regering de in vloed vergroot van communis tische „stalinisten", die wan trouwen blijven zaaien jegens het Westen. Van 31 mei tot 4 juni heeft de Tsjechoslo- waakse partij haar dertiende congres gehouden. Daar bleek hoe taai de dogmatische oude garde van onverzoenhjken zich nog verdedigde. De bin nenlandse ontwikkeling heeft de basis van hun voortbestaan al flink ondermijnd. Maar zij beroepen zich op discipline en geestelijke mobilisatie omdat het vaderland in gevaar zou zijn door de eisen der Duit sers. De secretaris van de Sovjetrussische partij, Brezjn- jev, kon ook gemakkelijker waarschuwen tegen te grote zelfstandigheid en „separa tisme" (afscheiding) derOosfc- europese landen, die immers nauw vereend moesten blijven tegen Duitse aanspraken op hun grondgebied. Op economisch terrein ziin de „stalinisten" van de oude soort in de verdediging ge drongen. De economie van Tsjechoslowakije stagneert, doordat zij in een bureaucra tisch keurslijf is geperst. Met het vijfjarenplan van 1962 kon men al in 1964 niet verder werken, en nog is het nieuwe plan niet gereed. Het is nood zakelijk de werkwijzen en de produktiemethoden te moder niseren en te rationaliseren, want het apparaat werkte te duur en te ondoelmatig. Er zijn al 1.300 bedrijven geslo ten, die verliesposten waren. Men wil de arbeidsprestatie verhogen, onder andere door goede scholing en academische vorming beter te belonen en de kwaliteit van de gebruiks voorwerpen te verbeteren. Maar de oude garde, met ge vestigde belangen, opponeert er tegen fouten te erkennen en bij het Westen in de leer te gaan. Zij moedigt afzonde ring aan. Wat de jeugd aangaat, deze staat klaar om het cultuur patroon te herzien. Zij is van dit soort ouderwetse commu nisme, dat niet produktief ge noeg is en te onvrij, afkerig. Op bet congres is onthuld dat onderwijzers en leraren wei nig voelen voor de partij. Op de kweekschool van de stad Brno zijn er van de 941 leer lingen slechts tien lid van de par lij. Op de universiteiten staat 75 percent van de stu denten buiten de communisti sche organisaties. Het lid maatschap van bepaalde jeugdbonden is ten naaste bij verplicht, maar slechts 7,2 per cent van hun totaal aantal leden voelt zich aangetrokken tot de partij. Van de partijge noten is maar 16 percent be neden de dertig jaar. Onder de „lastige" jongeren vindt men, zoals in het Westen, no zems, beatniks en provo's, die zelfs met hun uiterlijke ver schijning (baarden, wilde ha ren en opvallende kledij) pro testeren. De tijd is rijp voor een positieve verruiming van het cultuurmodel, voor meer persoonlijke vrijheid en ver scheidenheid. Worden deze niet verwerkelijkt, dan krijgt het protest onaangename as pecten. Natuurlijk richtten de oudgedienden zich tegen zulke negatieve kanten in het op treden van ontevreden jon geren. Maar een plaatselijke functionaris had toch de moed op te merken, dat „een vlucht uit de problemen en passivi teit erger zijn dan het optre den van de jeugd". Wat het culturele leven aan gaat is al een voorheen on voorstelbare vrijheid ver overd, met name op het ter rein van de kunst. Sinds drie jaar leeft de intelligentsia in nauw contact met de inter nationale voorhoede uit de niet-communistisehe wereld. In Polen was dit al eerder het geval, in Boedapest ook. De artistieke prestaties van de Tsjechoslowaakse kunstenaars waren altijd origineel, zij zijn nu ook gedurfd. Een jaar ge leden hebben angstige bu reaucraten bewerkt, dat de al te vrijzinnige cultuurminister Cisar moest aftreden, maar dat heeft niet veel aan de si tuatie veranderd. De mannen, die het partij secretariaat in handen hebben, Novotny en Hendrych, zijn weliswaar ge bleven, maar ook zij hebben ernst moeten maken met de „ontstalinisering". En zo waar: wat Kroesjtsjev in 1956 heeft gedaan ten aan zien van de nagedachtenis van Stalin (namelijk het dictato riale verleden critiseren en ontluisteren) dat is in Tsje choslowakije gebeurd ten op zichte van de eens verafgode Gottwald, na zijn dood als een heilige vereerd in een massief mausoleum. Sinds drie jaar zo is gebleken circuleert in partijkringen een rapport over de misdaden van de geheime politie, die in de periode van 1949 tot 1954 honderden oe- trouwbare socialisten en com munisten heeft doen arreste ren en tientallen onschuldig heeft doen terechtstellen. Het ergst was in december 1952 de moord op de gewezen partij secretaris Slansky en tien an deren. Men kon toen gewagen van een schrikbewind der politieke politie. En er wordt geenszins gezwegen over de medeplichtigheid aan dit sys teem van Gottwald, die mede verantwoordelijk wordt ge steld voor de sfeer van ver volging, achterdocht, angst en, foltering. Er is dus veel veranderd ten goede. Maar de verzwakking) van de dictatuur, de verrui ming van de contacten met het Westen, het vrijzinniger worden van het systeem zijn vertraagd door de „koude oor log". Het spookbeeld van een Duitse „revanche", een wraak neming voor de nederlaag, maakte het de Tsjechische sta linisten mogelijk, te beweren dat een soort „noodtoestand" moest blijven heersen, waarin het volk van allerlei rechten zou moeten afzien, omdat het bedreigd wordt. Het volk ech ter is bezig zich te emanci peren. Het is zoals de Oost- europese volken in het alge meen bereid de betrek kingen met het Westen in vrede te normaliseren. Het Westen kan de tendensen tot democratisering in het Oosten alleen bevorderen, door de vrees voor oorlog te helpen wegnemen. En allereerst de Westduitsers hebben hier een taak. Gelukkig ontbreekt het niet aan begrip voor deze ver plichting. De vice-kanselier Mende, voorzitter van de Vrije Democraten, heeft op 6 juni tijdens het congres van z;jn partij verklaard, „het stand punt van De Gaulle te delen, dat het Westen, ten gevolge van de ontwikkeling in de Oosteuropese landen, niet meer onmiddellijk wordt be dreigd". Hij zeide. dat de toe stand niet meer dezelfde was als toen de NAVO werd op gericht. „Er is in Europa een ontwikkeling ingeleid, die nie mand meer kan tegenhouden of ongedaan kan maken". Hij ried zijn landgenoten aan, niet meer te vragen om zeggen schap over kernwapens, be halve in negatieve zin, name lijk „om een recht van veto te hebben, een verbod om kernwapens te gebruiken op Duits gebied". Hij voorzag „veel meer en nauwer betrek kingen tussen Oost en West". Het zijn hoopvolle klanken. Demonstratie. De Panamese nationale gar de heeft met traangas een einde ge maakt aan een demonstratie van stu denten in Colon. Deze demonstratie volgde op de begrafenis van twee stu denten, die maandag bij ongeregeldhe den om het leven zijn gekomen. Sneeuw. In het Gredosgebergte ten noordwesten van Madrid is donderdag sneeuw gevallen. In de rest van Span je is het nat en koud. Ontsnapping. Drie jonge Oostduitsers on der wie een 21-jarige vrouw, zijn don derdag bij Göttingen naar West-Duits land ontsnapt. Mystère. Een Frans Mystère-straaljager is donderdag in dikke mist op een oefen- vlucht tegen een berghelling gevlogen. De piloot kwam daarbij om het leven. Ontploffing. Bij een ontploffing, gevolgd door een brand, aan boord van de Pana mese tankboot „Al Malik Saoed al Awal" die in de haven van Maracaibo ligt, zijn donderdag vijf mensen om het le ven gekomen en zes zwaar gewond. Het ongeluk gebeurde toen er vaten ruwe olie aan boord van de 29.400 ton meten de tankboot werden gebracht. Aftreden. Premier Jean Lesage, wiens partij bij de parlementsverkiezingen zon dag in de Canadese provincie Quebec een nederlaag heeft geleden, heeft be kendgemaakt, dat hij het ontslag van zijn regering bij de plaatsvervangende gouverneur, Hugues Lapointe, zal indie nen. Cyclonen. Het noorden van Oost-Paki- stan, is door een cycloon getroffen. Vijf mensen zijn om het leven geko men en 22 gewond. Ongeveer duizend huizen werden beschadigd in vijftien dor pen in de omgeving van Gaibandha 220 kilometer ten noord-westen van Dacca. Ongeluk. Op een autoweg bij de Westduit se stal Lünenburg is donderdag een auto ingereden op een groep rechters, advo caten, getuigen en politiemannen, die een onderzoek instelden naar de oorza ken van 'n verkeersongeluk. Zeven men sen, onder wie twee rechters, een ad vocaat en een politieman, liepen ernsti ge verwondingen op. Het ongeluk ge beurde doordat een chauffeur bij een in haalmanoeuvre de macht over het stuur verloor. Nazislachtoffers. In Frankfort is donder dag een bijeenkomst geopend van slacht offers van de nazi's. Vijftig afgevaar digden uit twaalf Europese landen zul len zich drie dagen beraden over scha devergoedingsvraagstukken en de hou ding van de Duitse justitie bij de be straffing van nazi-misdadigers.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1966 | | pagina 3