Zelf een
tuintafel
maken
FILATELIE
Schaken
Dammen
Bridge
In overgrootvaders tijd
Mr. Ed. Spanjaard
B. Dukel
Fred Raadman
HOEWEL WIJ tuintafels tegen
woordig in elke kampeerwinkel
kunnen kopen, is het heel goed mo
gelijk om met eenvoudige gereed
schappen zelf zo'n tafel te maken,
die aan alle eisen voldoet.
Het model dat wij hierbij afbeel
den is in de praktijk geboren en
kan ook zonder werkbank enz. ver
vaardigd worden.
We zullen de stadia van opbouw
op de voet volgen. Allereerst de
keuze van het hout:
Indien we van plan zijn het werk
stuk eenvoudig te schilderen is ge
woon vurenhout heel goed te ge
bruiken. We nemen dan z.g. duims
geschaafd. Houdt u van extra ste
vig werk, dan neemt u vijfkwarts
geschaafd.
:*W?55>>'
XXDOOOOOOOO
Zwart: 7, 11, 13, 19, 34, 36.
Wit: 22, 25, 32, 35, 38, 41, 44.
Wit speelt en wint door 1) 25-20 36x47.
2) 35-30 47x49. 3) 20-14 49x18. 4) 14x1
34-39 of? Nu is een eindspel ontstaan van
J. Scheyen. Dit „drie om één-spel" is
steeds voor wit tot winst te voeren. Maar
het is zeer uitgebreid omdat zwart na de
slag 14x1 ook 13-19-24 kan spelen met een
„twee om een eindspel". Daarom geven we
alleen de hoofdvariant; de overige spel-
gangen moeten de lezers zelf zien te ont
dekken.
5) 1-6 11-16. 6) 6x44 13-19 gedwongen.
7) 44-35 19-23. 8) 35-40 23-28. 9) 40-49
28-33. 10) 49-43 wint.
Een komische afwikkeling heeft het
volgend eindspel.
L. DE ROOY (Heerlen)
Onze Nederlandse wereldkampioenen
Kreyns-Slavenburg hebben tijdens de
wedstrijden te Amsterdam ook diverse
onfortuinlijke resultaten moeten boeken.
Het is nu eenmaal onmogelijk een toer
nooi van 280 partijen te spelen, zonder
zo nu en dan eens tegenstanders te ont
moeten die precies het goede doen, of die
het geluk op hun hand hebben.
In de vierde ronde der finale speelden
onze landgenoten tegen het Franse out
siders-paar Leclery-Zadouroff. In het eer
ste spel profiteerde Kreyns op bijzonder
fraaie wijze van een voor hem gunstige
uitkomst en maakte drie SA met twee
overslagen voor een prachtige score. Toen
gebeurde het volgende:
5 3
O V543
O B 9 8
4 H V 9 3
A 7 KJVB 10
C A H7 w n g B 9 8
O A 6 5 4 8 W z H V 10 7 2
4- B 10 2 48 4
H 9 8 8 4 2
O
Zwart: twee stukken op 28 en 37, dam
op 46.
Wit: drie stukken op 27, 47 en 49, dam
op 38.
Wit speelt en wint. 1) 47-41. Nu zijn er
drie zetten mogelijk voor zwart. Op 37-42
38x47 46x16 of 21 wint wit met 47-38. Op
28-33 38x15 en na 37-42 volgt opnieuw
47-38. Er is dus een gedwongen spelgang
na 1) 47-41 28-32. 2) 38-43 32x21. 3) 4$xl6
37-42 of? 4) 16-38 en na de meerslag
46x43. 5) 49x47 wint wit.
Hier volgt nog een drietal vraagstukken
van dezelfde auteur, zonder oplossing.
No 1.
Oost was de gever en OW stonden
kwetsbaar. Kreyns als oost paste, zuid
paste, west opende met één ruiten
noord paste, oost verhoogde tot drie rui
ten. Zadouroff kwam er nu op de zuid
plaats in met een bod van drie schoppen,
hetgeen west (Slavenburg) niet verhin
derde het goede bod te doen van drie
Sansatout. Dit was ook aan vele andere
tafels geschied en zoals men ziet kunnen
OW, zonder moeite, drie Sans maken.
Maximaal hebben OW te verliezen vier
klaverslagen en de vele OW concurren
ten der Rotterdammers scoorden dan ook
600 en sommige zelfs 630 punten (uit
komst harten drie).
Zadouroff op de zuidplaats vond, nadat
noord en oost op drie Sans hadden ge
past, een onwaarschijnlijk goed bod: vier
klaver! Er bleef west niet veel anders
over dan die te doubleren; zowel vier SA
als vijf ruiten zouden niet te maken zijn.
Tegen vier klaver kwam Slavenburg uit
met hartenheer en speelde in slag 2
troef na. Noord nam en speelde schop
pen, gewonnen door oost die met ruiten
heer vervolgde, getroefd door zuid. Het
vrijspelen der schoppens door zuid moest
nu worden opgegeven, daar een twee
ruitenintroever zuid van de benodigde
laatste entree zou beroven. Zuid speelde
harten, vond een gunstige verdeling in
die kleur en beperkte zijn verliezen tot
twee hartens, twee schoppens en één
ruiten. De score van 300 punten voor het
Nederlandse paar was uiteraard een
slechte, daar vrijwel iedereen in OW
600 had gescoord. Slavenburg-Kreyns
scoorden slechts 1 matchpunt op het spel,
het ondernemende Franse paar 33 match-
punten!
Wij hebben er ons niet aan gewaagd,
deze te analyseren. Thans echter komen
de commentaren los van de experts die
ter plaatse in Moskou aanwezig waren
en ook konden kennisnemen van de over
wegingen van de combattanten zelf. Wij
willen enkele snapshots bespreken en ma
ken daarbij een vrijmoedig gebruik van
de opmerkingen in de „Schach-Echo" van
de Tsjechische grootmeester Pachman.
Allereerst een staaltje van Petrosians
superieure verdedigingskunst. In een po
sitioneel nadelige stelling tast Petrosian
(in de vijfde partij) op de 17de zet mis
en als hij dientengevolge een pion (in een
eindspelachtige positie) achter raakt, geeft
niemand hem tegen een speler van het
formaat van Spassky nog een haalbare
kaart. Petrosian echter blijft „staan", pro
fiteert van een enkele onnauwkeurigheid
en sleept tenslotte het halve punt uit het
vuur.
Wit: Spassky. Zwart: Petrosian.
Na de zetten: 1) e4 c6. 2) d4 d5. 3) ed5:
cd5:. 4) c4 Pf6'. 5) Pc3 g6. 6) Db3 Kg7.
7) cd5: 0-0. 8) g3 Pa6. 9) Rg2 Db6. 10)
Db6: ab6:. 11) Pge2 Pb4. 12) 0-0 Td3. 13)
d6! Td6. 14) Rf4 staat wit beslist wat
beter. De dubbele b-pion is een duidelijk
nadeel. Zo zou het natuurlijke 14)
Td8 reeds tot pion verlies leiden (15) Rc7)
zodat zwart zijn dameloper moet gaan
versperren. 14) Td6-d7. 15) Tfl-dl
Pb4-d5. 16) Rf4-e5 Rg7-h6. Een geheim
zinnige zet, welke Td8 Re6 voorbe
reidt, zonder last te hebben van Pf4. 17)
a2-a3 e7-e6? Volgens de geleerden de
grote misgreep. Zwart verspert Rc8 en
had beter pionverlies door 17) Td3.
18) Pd5: Pd5:. 19) Pc3 Re6. 20) Pd5: Rd5:.
21) Rc7 Td7. 22) Rb6: Rg2:. 23) Kg2: Td5
met remisekansen kunnen nemen. Na de
tekstzet komt hij een pion achter onder
veel ongunstiger omstandigheden. 18)
Pc3xd5 Pf6xd5. 19) Tdl-d3! Rh6-g5 om
pion b6 van d8 uit te dékken. 20) Rg2xd5!
Zeer sterk nu Petrosian de zwarte
velden heeft verzwakt; bijvoorbeeld 20)
Td5:. 21) Pc3 Td7. 22) Pe4 en wit
dringt op f6 of d6, dan wel met Tel, bin
nen. 20) e6xd5. 21) h2-h4 Rg5-d8. 22)»
Tal-cl Met de vreselijke dreiging
Tdc3; zwart moet wel plaats maken voor
de ongelukkige dameloper. 22) Td7-
e7. 23) Pe2-f4 Rc8-e6. 24) Td3-c3
PETROSIAN (aan zet)
Zwart: 7, 12, 13, 14, 17, 24, 26, 35.
Wit: 16, 21, 33, 36, 37, 38, 39, 40.
Wit: speelt en wint telt voor alle drie
de vraagstukken.
No 2.
Zwart: negen stukken op 4, 7, 10, 18, 19,
21, 23, 26, 29.
Wit: negen stukken op 15, 16, 25, 27, 81,
34, 37, 40, 42.
Aan deze twee vraagstukken zijn vrjj
gemakkelijke eindspelen verbonden.
L. DE ROOY (Heerlen)
Boekbespreking. Bij de uitgeverij W.
Gaade (Den Haag) verscheen van Piet
Boender het „Paradijs voor bridgers". In
dit 102 bladzijden tellende boek is een
verzameling bijeengebracht van de be
langrijkste rubrieken die Boender in de
loop der jaren geschreven heeft. De grote
deskundigheid van de schrijver en zijn
enorme internationale ervaring staan borg
voor een uitstekende behandeling van
vele moeilijke problemen die zich aan de
bridgetafel hebben voorgedaan. Voor de
vele liefhebbers van een goede technische
en ook vlot geschreven behandeling van
uiterst belangwekkende praktijkproble
men, is dit werkje inderdaad een klein
paradijsje.
Zwart: 8, 9, 16, 18, 20, 22, 23, 26, 30.
Wit: 27, 29. 31, 33, 36, 37, 39, 45, 47, 48.
PETROSIAN BLIJFT TITELHOUDER
Spassky, die achtereenvolgens reuzen
als Keres en Tal in tweekampen versloeg,
is er niet in geslaagd, <jok de titelhouder
Petrosian op de knieën te krijgen. Door
het verliezen van de 22ste partij kon de
uitdager bij een stand 1012 niet meer
de vereiste score van 12Vj (uit 24) be
reiken. Wij hebben de indruk dat de
match om de hoogste eer ditmaal in ons
land niet met zoveel spanning is gevolgd
als soortgelijke ontmoetingen vroeger.
Daar zijn verscheidene oorzaken voor aan
te wijzen. In de eerste plaats is de strijd
een louter Russische aangelegenheid ge
worden. Zou bijvoorbeeld de (populaire)
Deen Larsen de finale hebben gehaald,
of de (geenszins populaire) Noordameri
kaan Bobby Fischer, dan zou het grote
publiek ook het niet schakende deel
eerder warm zijn gelopen. Een tweede
grond is wellicht, dat noch Petrosian, noch
Spassky, hier te lande een duidelijke per
soonlijke aanhang hebben, omdat zij
slechts zelden hier vertoefden. Figuren als
Botwinnik en Keres vormden zich tijdens
hun talrijke bezoeken aan Nederland een
SPASSKY
Wit heeft thans „alles". Hij bezet met
zijn torens de enige open lijn en dreigt
bijvoorbeeld met 25) Pe6: 26) Tc8 on
middellijk te winnen. De zwarte dubbel -
pion is ongeneeslijk, binnendringen via c7
is niet te voorkomen. In één woord, het
is ongelooflijk dat Petrosian het nog redt'
Slechts een superieure onverstoorbaar
heid en taaiheid kunnen verklaren dat hij
thans niet resigneert. 24) Re6-d7. 25)
Pf4xd5 Te7-e6. 26) Re5-c7 Kg8-g7. 27)
Rc7xd8 Ta8xd8. 28) Pd5-e3 b6-b5. Od 28)
Rc6? 29) d5 Rd5:. 30) Tdl gaat de
loper verloren. 29) d4-d5 Te6-b6. Deze
stelling moet natuurlijk gewonnen zijn
voor wit, een historisch moment voor
Spassky, die nimmer tevoren Petrosian
versloeg. Op zo een moment gaat, tegen
een stoere verdediger, de spanning spre
ken. Met 30) Tb3, gevolgd door Tc7 en
eventueel Pc4! zou wit stellig het eerste
punt hebben gescoord en wat was er dan
van de match geworden? Nu beginnen de
zenuwen; Spassky maakt een verkeerd
plan. 30) Pe3-c2? h7-h6. Petrosian ruikt
een miniem tegenkansje langs de h-lijn.
31) Pc2-b4 g6-g5. 32) h4xg5 h6xg5. 33)
Kgl-g2 Tb6-f6. 34) Tc3-e3 Td8-h8. 35)
Pb4-d3 Tf6-d6. 36) Pd3-e5 Rd7-h3f. 37)
Kg2-f3 Td6xd5. Zwart heeft nu zelfs
tijdelijk de pion terug en wat belang
rijker is, een actief tegenspel. 38) Tcl-c7
Rh3-e6. 39) Tc7xb7 Td5-c5. Dreigt Rd5f
met torenwinst. Volgens de „Schach-
Echo" had wit nu met 40) b4 nog voordeel
kunnen handhaven. Maar het is begrijpe
lijk dat Spassky het in tijdnood (de 40ste
zet!) niet aandurfde, de dreiging Rd5f in
de stelling te laten. 40) Tb7-a7 Re6-d5t.
41) Kf3-g4 Tc5-c2. Hier werd de partij af
gebroken. Zwart heeft een zodanige be
wegelijkheidscompensatie voor de minus
pion, dat hij na de 79ste zet de remise
haven kon bereiken. Een brok schaakge
schiedenis!
ERBIJ
Dammen HR
Leen de Rooy uit Heerlen stelde spe
ciaal voor onze lezers in Kennemerland
een aantal composities samen, waarin hij
aantoont dat het partijspel ten nauwste
aan de problematiek is verbonden.
Een prachtig dwangspel met eindspel
in het eerste vraagstuk. 1
L. DE ROOY (Heerlen)
Onder de goede oplossers verloten wij
twee boekjes uit Rusland, beschikbaar
gesteld door de heer A. Douma te Haar
lem. De heer De Rooy, onze hartelijke
dank voor zijn bijdrage! In de rubriek
van 30 april plaatsten wij het volgend
eindspel van de heer J. H. H. Scheyen uit
Kerkrade.
Zwart: vier stukken op 10, 11, 19 en 34.
Wit: vier stukken op 28, 29, 40 en 44.
Wit wint door 29-23 34x45 23x5. Is dit
nu gewonnen?
Het gaat als volgt. Zwart is aan zet. Op
11-17 het offer 44-40 en 28-22 en 5x32
wint. Dus is gedwongen 11-16 28-22 16-21
22-17 21x12 5-28 12-18 28-6 18-23 6-11 23-
29 44-40 45x34 11-44 wit wint.
Oplossingen en correspondentie te zen
den aan het adres van de damredacteur:
B. Dukel, Wijk aan Zeeërweg 125, IJmui-
den. Sluiting van inzending een week na
het verschijnen van deze rubriek.
OOK PECH!
grote sympathiserende schaakvrienden-
king door hun sportiviteit en sympathiek
optreden. Zoiets leidt al gauw tot favoriet
vorming, terwijl het nu onze meeste land
genoten voor wat betreft de persoon -
om het even was, of Spassky dan wel
Petrosian zou zegevieren.
In de derde plaats heeft onzes inziens
de individuele stijl van laatstgenoemde
een rol gespeeld. Petrosian heeft een on
voorstelbaar verfijnd gevoel voor even
wicht en het handhaven daarvan, voor
hem voldoende, omdat hij met 12 uit 24
zijn titel zou prolongeren. Deze omstan
digheid drukte een stempel op de aard
van vele partijen. Zo werden de eerste
zes remise, een in tweekampen om de
hoogste eer nog nimmer vertoond feno
meen. De vluchtige toeschouwer zal bij
het naspelen van uitsluitend de zetten
vaak de indruk gekregen hebben, dat er
„niet veel aan de hand" was. Men wil nu
eenmaal „bloed", „vuurwerk" zien; offer
combinaties en verrassende ressources.
Deze indruk is echter even onjuist als van
de man die over de Atlantische Oceaan
vliegt en meent dat het leven van de
diepzeevissen maar een dooie boel is. Hij
ziet eenvoudig niet wat er gebeurt en het
zelfde geldt voor de partijen van de titel-
tweekamp.
Vervolg van pap. 11
verzekert, dat hij haar kousen graag zal
wassen in zijn tranen en bleken op zijn
boezem. Wasserettes waren nog niet
uitgevonden
Gekke advertenties in andere bladen
werden in het Humoristisch Album met
vreugde geciteerd en zeker ook met
vreugde gespeld. Deze uit deNRC: „Op
zeer voordeelige voorwaarden biedt
men ter overneming aan: 'n wagen en
paard, welke langs de dorpen hoeden
en petten verkoopt en een goed bur
gerlijk bestaan oplevert".
De Rotterdamse barbier en haarsnij
der Dirckx (Hoek der Mosseltrap, wijk
11, no. 18) annonceert: „Eene zeer
goede burgerbediening 3 centen, eene
royale deftige bediening 10 centen,
personen die een fatsoenlijk mensch
ergeren zullen niet bediend worden".
Fatsoen. Dat was een belangrijk
woord in het midden van de negen
tiende eeuw. In het augustusnummer
verraste het Humoristisch Album de
geëerde lezers en lieftallige lezeressen
met een fraai geboetseerde bijdrage:
„Kenteekenen van fatsoen, getrokken
uit de brieven van een commis-voya-
geur aan zijn vriend Janus". De schrij
ver van dat proza? Een zekere Jan
Cremer.
INDIA. De honderdste geboortedag
van de staatsman G. K. Gokhale (1866-
1915) is herdacht door de uitgifte van
zen postzegel van 15 p., waarop diens
oortret is voorgesteld (Afbeelding).
KONGO (LEOPOLDSTAD). Ter ge
legenheid van het wereldfestival van
negerkunst te Dakar (Senegal) is een
serie van vier waarden, 10, 12, 15 en
53 fr., uitgekomen. De zegels laten in
lands houtsnijwerk zien. Ze zijn ge
drukt bij Enschedé, Haarlem.
FOEJEIRA. Dit Arabische sjeikdom
heeft een serie van acht waarden, 5,
10. 19, 25, 50, 75np., 1 en 2 r., in omloop
gebracht met ruimteschepen en satel
lieten erop. Ook is een velletje, ver
krijgbaar gesteld dat de zegels van
1 en 2 r. bevat.
TSJECHOSLOWAKIJE heeft twee
postzegels en een blokje uitgegeven,
die gewijd zijn aan de oude koninklijke
burcht te Praag. De zegels in de waar
den 30 en 60 h. vertonen respectieve
lijk de zuilengalerij van het slot Belve
dere (de zomerresidentie van koningin
Anna), op de achtergrond de St. Veit-
dom, en een houten reliëf uit de St.
George-kerk. Op het blokje ter waarde
van 5 kr. is de kroon van St. Wences-
laus afgebeeld.
FRANKRIJK geeft een serie van
drie zegels alle in de waarde
0.30 +0.10 fr., waarmee beroemde man
nen worden herdacht en wel op 27 juni
een zegel gewijd aan de Franse com
ponist Gabriel Fauré (1845-1924) en op
De breedte van de poten bepaalt
ook de breedte van het hout. Nu is
hout van 24 cm breed wel te koop
(z.g. duims-tienen of vijfkwarts-tie-
nen) maar meestal zullen we het met
smallere deeltjes moeten doen en dan
wordt het duims-vijven of vijfkwarts-
vijven). Als u dit tegen de houthande
laar zegt begrijpt hij zonder meer wat
u bedoelt. O, u niet? Het is niets ge
heimzinnigs: Hout wordt (meestal nog)
gemeten in duimen d.w.z. eenheden van
circa 244 cm. Duimshout is dus 244 cm
dik, ongeschaafd, na het schaven is
het natuurlijk wat dunner.
Duims-vijven wil zeggen hout van 1
duim 244 cm) dik en 5 duimen
(=- 1244) cm breed. Eenvoudig niet
waar?
Voor het blad kunnen we hetzelfde
hout nemen, maar als we wat royaler
kunnen zijn. nemen we daarvoor een
stuk meubelplaat of (dat is goedkoper)
een stuk spaanderplaat. Beide soorten
kunnen we daarna het best belijmen
met een hardplaat (Formica o.d.).
We dienen nu het te smalle hout te
gen elkaar te lijmen om de vereiste
breedte te verkrijgen. Bij dit lijmen
zorgen we ervoor, de smalle delen om
en-om tegenelkaar te leggen, dus met
tegengestelde nerven (zie tekening).
De delen kunnen we op eenvoudige
manier tegen elkaar klemmen, door
middel van wiggetjes. Op deze wijze
hebben we later de minste last van
kromtrekken van het hout.
De werktekening laat zien hoe de
vorm van de poten is. De vier, twee-
aan-twee gelijke poten, worden door
middel van halfhoutverbindingen in
elkaar geschoven. De gleuven van de
verbindingen zagen we in met een niet
te grove handzaag, beter nog: een kap-
zaag. Om daarna de zijkanten met
een beitel, vijl of grof schuurpapier bij
te werken. Nauwkeurig werken is hier
bij een vereiste. Als we niet al te dik
hout hebben genomen kunnen we zelfs
met een gewone figuurzaag werken.
We dienen dan echter wel een z.g.
decoupeerzaagje in de beugel te zetten
(ijzerhandel!).
De bevestiging van het blad aan de
poten geschiedt met „deuvels", dat
zijn stukjes ingelijmd rondhout, die in
voorgeboorde gaatjes passen. De gaat
jes in poten en blad krijgen wij pre
cies even groot door de koppen van de
stukjes rondhout met kleurkrijt,
schoensmeer, houtskool of potlood in te
smeren en dan tegen het tafelblad en
de poten te drukken. We krijgen op
deze manier precies de plaats voor de
boor gaatjes.
11 juli twee zegels, respectievelijk ge
wijd aan de Russische dierkundige
Ilja Mechnikov (1845-1916) en de Fran
se historicus en wijsgeer Hippolyte Tai
nt (1828-1893).
GRIEKENLAND heeft een serie
„2500 jaar Theater" het licht doen zien:
2 dr. een koperen tragediemasker uit
400 voor Chr., 1.50 dr. Dionysos op een
toneelwagen (een detail van een vaas
uit omstreeks 500 voor Chr.), 2.50 dr.
de resten van het Dionysosthea-
ter in Athene en 4.50 dr. Dionysos
dansend (een detail van een vaas uit
omstreeks 500 voor Chr.).
TOGO. Ter gelegenheid van de in
gebruikneming van het nieuwe ge
bouw van de Wereldgezondheidsorgani
satie (WHO) te Genève is een serie
van zeven zegels verschenen. Alle ze
gels tonen een maquette van het ge
bouw, op de voorgrond bloemen: 5 en
90 fr. talismanrozen, 10 fr. camelia's,
15 en 50 fr. madeliefjes, 20 fr. lelies
en 30 fr. magnolia's. Ook is een vel
letje met de waarden 50 en 90 fr. uit
gegeven.
OOSTENRIJK. Op 13 juni zal een
postzegel van 1.80 s. (okerblauw en
zwart) in circulatie worden gebracht
ter gelegenheid van het honderdtwintig
jarig bestaan van de Weense vereni
ging tot bescherming van dieren. De
zegel laat een hondekopje zien. (af
beelding).
VERENIGDE STATEN. Honderd
vijfenzeventig jaar geleden kwam de
eerste grondwetswijzigingde Bill of
Rights, tot stand. De Bill of Rights
garandeert onder meer de vrijheid van
godsdienst en regelde ook de jury
rechtspraak. Op 1 juli zal een
herdenkingszegel van 5 cents worden
uitgegeven. Op de zegel ziet men twee
handen die met elkaar in conflict zijn;
de ene hand symboliseert de vrijheids
rechten en de andere het onrecht en
de tirannie. Het inschrift luidt „De
rechten van het volk zullen niet worden
verkracht".
PORTUGAL. De achthonderdste ver
jaardag van de herovering van de
stad Evora zal op 8 juni met twee
zegels, 1 (afbeelding) en 8 esc., worden
herdacht. Op de zegel is Giraldo de
Onbevreesde, een tot struikrover ver
vallen ridder, voorgesteld. Hy her
overde met zijn mannen de stad op de
Moren.
v
