r
VAN DAG TOT DAG
Bergbeklimmers
verongelukt
Johnsons speciale adviseur Walt
„VS riskeren geen oorlog met
China door bombardementen"
Franse kernproef van geringe
kracht in de Stille Oceaan
Spanningen in
Britse regering
zonder
SPU
Ongania reorganiseert in Argentinië
kS
Atoom^ééoacter
Noors schip redt
schipbreukelingen
Permanent verbod
voor communisten
Tito zuivert het
partij-apparaat
Vijfdaagse werkweek
in Russische stad
telegrammen
2
MAANDAG 4 JULI 1966
3
Gesprek over Rhodesische
kwestie vandaag hervat
Nimmer
"Als Goldwater"
Minister Cousins treedt af
en daar ben je dan keizer
voor geworden...
Dan liever korporaal
maar mèt Gold-Spur
de enige sigaret die je
'n troon doet vergeten...
Er zijn geen veldslagen
nodig om ze te veroveren,
één gulden is voldoende en
de winkel om de hoek
heeft ze...
onbegrijpelijk goed!
Indonesisch Congres wil:
Na de terugkeer van De Gaulle uit Mos
kou heeft zich in het voorbije weekeinde
de reactie in Frankrijk en het buitenland
enigszins tot een herkenbaar patroon ge
schikt: een patroon van ongeveer dezelf
de nuances als dat, waarmee indertijd
het bericht van zijn voornemen tot de
reis werd omgeven.
In Frankrijk zelf bleek de belangstel
ling voor deze eerste contacten op hoog
niveau tussen Frankrijk en de Sovjet-
Unie matig te zijn, maar dat is een ge
volg van de taktische fout van de Fran
se president, die toch had moeten weten
dat er voor de Fransen niets belangrij
kers is dan de Tour. De wielren-enthou
siasten in Frankrijk leveren echter in het
algemeen niet de Franse politieke elite
en de politiek van De Gaulle is dan ook
niet afhankelijk van de meerderheid der
Fransen. Die meerderheid heeft in het
verleden de parlementaire instituties van
het land zodanig tot een aanfluiting ge
maakt, dat een autoritaire De Gaulle no
dig was om enige orde op zaken te stel
len. Dat Charles De Gaulle en niet bij
voorbeeld de ultra-rechtse Poujade aan
de macht is gekomen, mag dan als een
bijzonder gunstige lotsbeschikking voor
Frankrijk worden aangemerkt.
De oppositie in Frankrijk is langzamer
hand wel bereid dat toe te geven, al
neemt zij iedere gelegenheid waar om de
figuur van de president en zijn beleid te
ridiculiseren.
Zo heet het nu: De Gaulle heeft in Mos
kou niets bereikt en is met lege handen
thuisgekomen. Diezelfde reactie klinkt
ook uit niet zeer op De Gaulle gestelde
buitenlandse kringen op. Maar een objec
tief en beheerst opinieblad als het Ame
rikaanse „Newsweek" laat een heel an
der geluid horen: „de reis van De Gaulle
was er een die geen verrassingen beloof
de, maar belangrijk genoeg is alleen al
om het feit dat zij plaatsvond".
Anti-Gaullistische stemmen spannen
zich in om te weeklagen over het feit,
dat De Gaulle in Moskou het Duitse
vraagstuk niet heeft opgelost. Men zou
geneigd zijn te vragen of dat dan te ver
wachten viel, aangezien andere West-
europese en Amerikaanse diplomatieke
zendelingen al twintig jaar vruchteloos de
tanden op dat vraagstuk hebben stukge
beten.
De verdienste van deze Russische reis
van een Frans staatshoofd moet voors
hands worden omschreven als een succes
volle „ijsbrekerstaktiek". Het ijs tussen
de Sovjet-Unie en West-Europa heeft via
Frankrijk nu een vaargeul gekregen,
waar om allerlei redenen druk gebruik
van zal moeten worden gemaakt. Dat de
geul onmiddellijk weer kan dichtvriezen
spreekt vanzelf. De ontmoeting van Rus
sische politici met De Gaulle krijgt ech
ter een Parijse voortzetting, die de mo
gelijkheid tot nadere en concreter resul
taten geheel open laat. Zouden intussen
vruchtbaarder en heilzamer initiatieven
op het stuk van Europese sanering opdui
ken, dan des te beter. Maar voorlopig
blijft Charles de Gaulle toch de enige
man die met reële mogelijkheden ten to
nele komt. Hoe de schade, die hij daar
bij aan Atlantische illuSies heeft toege
bracht, zo snel en zo afdoende mogelijk
kan worden hersteld, is een zaak die uit
andere Europese of Westelijke koker met
wellicht dezelfde energie kan worden aan
gevat als waarmee de bejaarde Frans
man zijn toer door de Sovjet-Unie vol
bracht.
Paus Paulus VI heeft zondag zeven
tig priesters gewijd. Het gebeurt
zelden dat de paus dit doet. De
priesters zullen allen hun herderlijke
taak in Zuid-Amerika vervullen. De
plechtigheid trok grote belangstel
ling. Tijdens de ceremonie moeten
de wijdelingen enige tijd languit op
de treden van het altaar liggen.
(Telefoto).
De oprechtheid van politieke kreten is
dikwijls ver te zoeken, maar evenzeer
kan er een dosis onoprechtheid schuilen
in politiek zwijgen. Dat wordt nog eens
gedemonstreerd door de zwijgzaamheid
van de Sovjetrussische en Chinese diplo
matie over de Franse atoombomontplof
fingen in het gebied van de Stille
Oceaan.
De Gaulle heeft geweigerd aan het ver
drag tot stopzetting van atoombomproe-
ven deel te nemen, dat door Moskou en
Washington is gesloten en waardoor de
wereld nu al bijna drie jaar verlost is
van de veelvuldige atoombomontploffin
gen dezer mogendheden, die de radio
activiteit in de ether indertijd met spron
gen deden toenemen. Als reden tot Rus
sische gramschap zou zijn over Westelij
ke „misdaden" dan zou de Franse eigen
gereidheid op het gebied van de atoom-
bomproeven aanleiding genoeg hebben
moeten betekenen om eens fel uit te va
ren. Dat is echter niet gebeurd. Moskou
heeft een prille vriendschap te koesteren
en geeft daarom de Franse president stil
zwijgend carte blanche.
En China, dat de „atoombomclub"
evenmin wenst te vereren met zijn deel
neming aan afspraken, zolang het niet
een belangrijke voorraad atoombommen
heeft, zwijgt al evenzeer.
Wie niét zwijgen zijn de burgers van
Peru, met name van Lima, die zeer ver
stoord zijn over de radio-activiteit in de
luchtlagen boven de Zuidamerikaanse
kust. Nu ligt het Franse eiland Mururoa,
waar de atoombomproeven worden ge
houden, wel bijna 7000 kilometer van de
kust, maar de invloed van de proeven zal
toch in de Zuidamerikaanse landen on
gunstig werken op de luchtsamenstelling.
De Franse legaties in de Zuidameri
kaanse landen, met name in Lima, zijn
versterkt en worden scherp bewaakt. Er
worden ongeregeldheden verwacht en men
is zelfs voorbereid op geweldplegingen
tegen de legatiegebouwen. De stemming
is er dus allerminst vriendelijk, al doet
de Franse regering haar uiterste best om
de gevolgen van de atoombomproeven zo
veel mogelijk te beperken en deze als
doodonschuldig voor te stellen. Deze si
tuatie tekent echter wel de hele Franse
atoombom-krachtproef: Frankrijk tilt ver
boven zijn macht en roept reacties op die
de betrekkelijk zwakke atoombompositie
van Frankrijk nog eens in een enigszins
belachelijk daglicht stellen. Van de Fran
se „glorie" blijft daarginds in Zuid-Ame-
rika weinig over.
SALISBURY (Reuter). Britse en
Rhodesische functionarissen zouden van
daag in Salisbury hun informele voorbe
reidende besprekingen over de kwestie
van de eenzijdige Rhodesische onafhanke
lijkheidsverklaring hervatten. Dat heeft
een woordvoerder van het Rhodesische
ministerie van Voorlichting meegedeeld.
De besprekingen werden een week ge
leden opgeschort, toen de plaatsvervan
gend leider van de Britse delegatie, Oli
ver Whright, naar Londen vloog om aan
premier Wilson rapport uit te brenger..
CHAMONIX (Reuter) Drie Italiaanse
bergbeklimmers zijn zondag verongelukt
tijdens de beklimming van de noordoos
telijke kant van de Mont Blanc. De drie
mannen, twee van 25 en een 26 jaar oud,
kwamen uit Turijn.
Twee Oostenrijkse bergbeklimmers
zijn om het leven gekomen en twee Zwit
sers werden ernstig gewond door een la
wine in de Italiaanse Alpen. Zij werden
door de lawine verrast, toen zij de Gran
Pilastro aan het bestijgen waren.
WASHINGTON (Reuter en AP).
Walt W. Rostow, bijzonder raadsman
voor buitenlandse aangelegenheden
van president Johnson, gelooft niet
dat de Verenigde Staten een oorlog
met China riskeren door het bom
barderen van olieopslagplaatsen in de
buitenwijken van Hanoi en Haifong.
In een vraaggesprek voor de Ameri
kaanse televisie zei hij de alom ge
rezen bezorgdheid voor een oorlog
met China niet te kunnen delen. „Zo
als president Johnson heeft verklaard
hebben wij niets in China te zoeken.
Wij verlangen niets van communis
tisch China. Naar mijn mening heeft
men hier in China begrip voor", al
dus Rostow.
De vandaag in Peking gepubliceerde
verklaring had bij hem niet de indruk
gewekt dat Peking zich rechtstreeks in
het geschil zou mengen. „Wij bombarde
ren niet de steden Hanoi en Haifon. Wij
bombarderen olie", aldus de medewerker
van de Amerikaanse president.
Ook verscheidene politieke waarnemers
in de Chinese hoofdstad Peking waren de
mening toegedaan dat China de Verenig
de Staten niet navolgt bij de uitbreiding
van de oorlogsactiviteit in Vietnam.
„Noord-Vietnam zal zich nimmer naar
de conferentietafel laten dwingen. Zelfs
niet als de Amerikaanse bombardemen
ten ophouden. De oorlog kan alleen ten
einde komen als de Amerikaanse agres
sors hun nederlaag toegeven, hun agres
sie-oorlog stoppen en de onafhankelijkhei
van Vietnam erkennen". Aldus het Noord
Vietnamese partijblad Nhan Dan.
Als antwoord op de bombardementen
van doelen in de directe omgeving van
Hanoi en Haiphong heeft de Chinese re
gering zondag verklaard, dat deze aanval
len haar van beperkingen bij de steun
aan Vietnam ontheffen. „Wij zullen dat
gene doen wat wij nodig achten", aldus
de Chinese verklaring.
In Londen werd zondag een demonstra
tie tegen de Amerikaanse bombardemen
ten op Hanoi en Haifong gehouden, waar
aan ongeveer 2000 mensen deelnamen.
De demonstranten vroegen premier Wilson
in zijn ambtswoning de Britse steun aan
de Verenigde Staten te staken. Zij over
handigden bij de Amerikaanse ambassa
de een protestnota tegen de „barbaarse
en provocatieve" bombardementen „die
de kans op een derde wereldoorlog ver
groten".
De „New York Times" schreef giste
ren in een hoofdartikel dat de politiek
die nu door de Verenigde Staten in Viet
nam wordt gevolgd, „in wezen dezelfde
is als die welke tijdens de campagne
voor de presidentsverkiezingen in 1964
door senator Goldwater werd bepleit en
toen door Johnson werd gecritiseerd."
De president „hoeft zich er echt niet
over te verbazen wanneer Amerikanen,
Britten, Fransen en vele anderen bezorgd
zijn, want dé oorlog in Vietnam heeft nu
nieuwe en onheilspellende afmetingen
aangenomen", aldus het blad, dat het on
logisch acht de oorlog uit te breiden,
„zoals de Verenigde Staten gestaag
doen", en dan nog te verwachten dat de
Noordvietnamezen en de Vietcong willen
onderhandelen.
Ook vindt het blad het geen prettige
WASHINGTON (Reuter en AP) De
Amerikaanse en de Britse regering heb
ben hun leedwezen uitgesproken over de
Franse kernproef van zaterdag. De bom
had een kracht van „tactische" klasse.
Aangenomen wordt dat hiermee een be
trekkelijk geringe kracht wordt bedoeld.
De proef is de eerste in een serie.
De Franse kernproef zou oorspronkelijk
vrijdag zijn gehouden. Slecht weer maak
te echter uitstel nodig. President De
Gaulles persoonlijke vertegenwoordiger
Jacques Foccart bevond zich aan boord
van de Franse kruiser de „Grasse", van
waar het bevel tot de ontploffing werd
gegeven.
Frankrijk is van plan tot november drie
series proeven in het gebied van Moru-
roa te nemen. Het atol ligt ongeveer 1300
van Papeete, Tahiti. De ontploffingen zijn
drie jaar voorbereid, ondanks protesten
van landen in het gebied van de Stille
Oceaan.
Frankrijk heeft het Moskouse verdrag
van 1963, waarbij alle kernproeven, met
uitzondering van ondergrondse, werden
verboden, niet getekend, evenmin als Chi
na. Het heeft sinds 1960 tenminste een
half dozijn kernproeven genomen in de
Algerijnse Sahara.
Vóór de ontploffing waren in het proef
gebied buitenlandse marineschepen waar
genomen. De VS deelden zaterdag mee
Amerikaanse schepen bevinden om de
proeven gade te slaan. Zij varen in de
internationale wateren.
Bij de rij landén, die afkeurende gelui
den hebben laten horen over deze Fran
se kernproef, sloten zich gisteren Japan,
Australië en Nieuw-Zeeland aan.
LA CORUNA (Spanje) (AP) Een
Noors motorschip is vanochtend in La Co-
runa aangekomen met elf overlevenden
van het gezonken Panamese vracht
schip „Andreas Panou". Acht beman
ningsleden worden vermist. Gevreesd
wordt dat zij zijn omgekomen.
Het Noorse schip „Hoelh Aiglone" en
de Panamees kwamen zondagmorgen
vroeg, vijf mijl van kaap Villano, met el
kaar in botsing. De „Andreas Panou", die
bijna in tweeën gesneden was, zonk toen
geprobeerd werd het schip naar de haven
te slepen. Dikke mist is de oorzaak van
de aanvaring.
Een Spaans reddingsvaartuig en een
marineschip hebben de omgeving van het
ongeluk afgezocht naar overlevenden. Het
Noorse schip, dat een lading dynamiet van
Engeland naar Casablanca brengt kon op
dat zich in het betrokken gebied twee eigen kracht naar La Coruna varen.
gedachte dat er nu kennelijk op gerekend
wordt dat Peking niet in actie zal ko
men. Johnson lijkt nu aan te sturen op
een militaire overwinning in Vietnam
„tot elke prijs en hoelang het ook mag
duren". Hij schijnt er nu van verzekerd
te zijn dat de oorlog „uitsluitend in Zuid
en Noord-Vietnam kan worden uitgevoch
ten en gewonnen, met steun van landen
als Thailand".
„Het zou een droeve dag zijn voor de
Verenigde Staten en de gehele wereld
wanneer deze beoordeling onjuist zou
blijken te zijn", aldus de New York
Times.
LONDEN (AP en Reuter) De Britse
minister voor Technologie, Frank Cousins
is afgetreden. Hij is het niet eens met de
loon- en prijspolitiek van de regering-Wil-
son.
Cousins wordt opgevolgd door de direc
teur-generaal van de Britse PTT, Antho
ny Wedgwood Benn. Frank Cousins keert
terug naar zijn post van secretaris-gene
raal van de Vakbond van Transportarbei
ders, de grootste vakorganisatie in Enge
land die bijna lVz miljoen leden telt.
Cousins is afgetreden aan de vooravond
van de publikatie van een wetsontwerp
die de regering de bevoegdheid geeft haar
loon- en prijspolitiek dwingend op te leg
gen als onderdeel van haar economisch
program op lange termijn. Reeds enige
tijd heeft Cousins blootgestaan aan aanval
len van de conservatieve oppositie, omdat
hij lid bleef van een kabinet dat deze
loonwetten steunde.
ViiJU/
BUENOS AIRES (Reuter) De nieu
we Argentijnse president, Ongania, heeft
zeven rechters van het hooggerechtshof,
die onder het bewind van (de afgezette)
president Illia in functie waren, ontslagen
en er vijf andere rechters voor in de
plaats benoemd. Zij zijn gisteren beë
digd.
President Ongania zal voorts zijn kabi
net tot vijf ministers beperken. De rege
ring onder Illia telde negen leden.
Tot dusver hebben slechts twee landen
het bewind van Ongania officieel erkend.
Het zijn Bolivië en Spanje. Waarnemers
verwachten, dat president Ongania op
nieuw een beroep zal doen op buiten-
V^yXv -»:•:<>-v;.
lands kapitaal om volledige exploitatie
van de Argentijnse olie en het aardgas
mogelijk te maken.
Zes leden van het bestuur van een in
stituut voor het beheer van fondsen van
Argentijnse coöperatieve organisaties zijn
gisteren gearresteerd. De instelling is
herhaaldelijk ervan beschuldigd gelden
aan de Communistische Partij verstrekt
te hebben.
Een groep peronistische politici heeft
een beroep gedaan op president Ongania,
de verbannen ex-dictator Juan Peron uit
Madrid naar Argentinië terug te laten ke
ren. Naast „volledige waarborgen voor
DJAKARTA (Reuter) Generaal Ab-
doel Haris Nasoetion, voorzitter van het
raadgevende Indonesische Volkscongres
heeft gisteravond in een radio-vraagge
sprek gezegd, dat de commissie van het
Congres voor politieke en staatszaken
overeenstemming heeft bereikt over een
verbod op het communisme en over maat
regelen om generaal Soeharto te machti
gen tot de vorming van een nieuwe rege
ring.
Over een mogelijk permanent verbod
op het communisme zei Nasoetion, dat
partijen, organisaties en activiteiten ter
ondersteuning van het communisme ver
boden zouden worden. Hij acht het na
genoeg zeker dat het voltallige congres de
ontwerpresoluties van genoemde commis
sie zonder wijzigingen van belang zal
goedkeuren.
Communisten en sympathisanten heb
ben in de Westjavaanse stad Bandoeng
een moskee aangevallen en mohammeda
nen mishandeld die daar in gebed waren.
Dit meldde gisteren het persbureau Anta-
ra. De plaatselijke mohammedaanse
jeugdorganisatie heeft de autoriteiten om
bescherming tegen aanvallen gevraagd.
Uit Djogjakarta, in Midden-Java, is za
terdag gemeld dat 300 communisten daar
een moskee bestormden, waarbij zes men
sen ernstig gewond werden.
de terugkeer van generaal Juan Peron"
vragen zij „een algehele amnestie voor
alle politici en vakbondsleiders die voor
de militaire staatsgreep gevangen zijn ge
zet".
Inmiddels zijn dertig leden van de Ar
gentijnse Communistische Partij die vo
rige week na de coup waren aangehou
den, vrijgelaten. De kantoren van alle
politieke partijen zijn zaterdag door de
politie gesloten.
BELGRADO (DPA) Het centrale co
mité van de Joegoslavische communisti
sche partij heeft eenstemmig het ontslag
van Rankovic als zijn secretaris en als
lid van het politieke bureau aanvaard.
Rankovic is ook ontheven uit de functie
van vice-president van de republiek. Hij
blijft raadgever van Tito.
Rankovic erkende dat hij te weinig
waakzaam was geweest als hoofd van de
veiligheidsdiensten en als lid van het cen
trale comité. Hij voelde zich verplicht van
al zijn functies afstand te doen, zowel in
de partij als in het staatsapparaat. Hij
veroordeelde de methoden van de veilig
heidsdienst, met name het installeren
van afluisterapparaten in appartementen
en bureaus van partij- en regeringslei
ders.
President Tito drong aan op een zuive
ring in de communistische partij en re
organisatie van het centrale comité. „Het
vertrouwen van het volk in het centrale
comité dient te worden hersteld".
Ook de 56-jarige Stefanovic, lid van het
centrale comité en hoofd van de geheime
politie, is van zijn macht beroofd.
MOSKOU (Reuter) Het Industriecen
trum Perm is het eerste in de Sovjet-
Unie waar op een vijfdaagse werkweek
wordt overgeschakeld. Dit heeft de Prav-
da zondag gemeld. De verkorte werkweek
is een van de meest populaire maatrege
len van op het drie maanden geleden ge
houden partijcongres. Perm, een stad in
de Oeral, telt 750.000 inwoners.
J
Handel. In Bonn is officieel meegedeeld dat
de Sovjet-Unie handelsbesprekingen met
de Bondsrepubliek tot de'herfst heeft
uitgesteld. Zij zouden aanvankelijk der
tien juli in Moskou beginnen.
Brandstichting. Een nachtwaker stichtte
in een spinnerij in de Duitse stad
Augsburg een brand die voor een half
miljoen mark schade aanrichtten. Hij
pleegde daarna zelfmoord.
Inwoners. Eind maart telde de Japanse
bevolking honderd miljoen zielen. Dit is
een toeneming van meer dan een mil
joen, vergeleken met vorig jaar.
Hotelbrand. Bij een brand in een nieuw
hotel in de Formosaanse hoofdstad zijn
zondag vijf mensen, onder wie drie
Amerikanen, om het leven gekomen.
Vier mensen werden ernstig gewond.
Aardschok. Een afgelegen bergstreek ln
West-Nepal is vorige week door een
aardbeving getroffen. Men vreest dat
zeker honderd mensen gedood zijn en
minstens vijfduizend mensen hebben
geen dak meer boven het hoofd.
Verdronken. 45 mensen zijn om het leven
gekomen bij het zinken van een veer
boot op de rivier de Haida in India. De
veerboot kapseisde in de sterke stroom.
Slechts vijf mensen hebben zich zwem
mend kunnen redden.
Zitstaking. Zestig melaatsen uit de lepro
zerie van de Italiaanse stad Bari hebben
dit weekeinde drie uur op de spoorlijn
Bari-Tarente gezeten uit protest tegen
de langzame behandeling van het wets
ontwerp dat verbetering van hun toela
gen inhoudt.
Belasting. De Portugese regering heeft
een nieuwe belasting, variërend van ze
ven tot twintig percent, ingevoerd op de
verkoop van goederen aan consumenten.
Salaris. De voorzitter van de Amerikaan
se vakvereniging van transportarbei
ders, James Hof fa, die met een salaris
van 75.000 dollar per jaar de best be
taalde vakbondsleider der Verenigde
Staten is, krijgt nog een salarisverho
ging van 25.000 dollar.
Gijzelaars. Verpleegden in een inrichting
voor geesteszieke misdadigers in Lar-
ned in de Amerikaanse stad Kansas
houden zeven bewaarders als gijzelaars
vast. Ze willen onderhandelen over be
tere levensomstandigheden voor de ver
pleegden in het staatsziekenhuis voor
krankzinnigen van Kansas.
