Volkscongres neemt
Soekarno's titel af
Berlijnse muur
wordt vervangen
m
Amerikaanse ruimteproef met
zware Saturn-1 werd succes
President Bourguiba in Nederland
Overval op
postkantoor
in Brussel
r
Van dag tot dag
V.J
Terug uit Rome
Niet meer „president-voor-het-leven"
Malawi republiek
in Gemenebest
vooral ook 's zomers, want
Homburg maakt het u zo lekker
makkelijk en u maakt het ook zo
makkelijk lekker met z'n verruk
kelijke vleesconserven.
Kies o.a. uit leverpastei, soep
balletjes, varkensvlees, rundvlees,
vacuum verpakte Homburgers, de
beroemde rookworst en...
grote ballen gehakt
m
telegrammen
WOENSDAG 6 JULI 196 6
3
Indonesiës wil
Reagan lonkt nog niet
naar het Witte Huis
GEBR. VEENINGA
(Van onze reisredacteur)
President Habib Bourguiba van Tunesië, die deze week in ons land is
voor een staatsbezoek van enkele dagen, is 63 jaar. Ruim tien jaar van
zijn leven bracht hij door in gevangenissen, onder huisarrest, of in bal
lingschap. Hij is kleiner dan men zou veronderstellen, omdat hij de
martiale houding en gebaren heeft van een forsere man. Zijn meest
karakteristieke pose is met het hoofd enigszins schuin en opwaarts ge
richt. In zijn kleding is hij conservatief, met een voorkeur voor double-
breasted kostuums en witte zijden shawls, die hij vaak bij officiële ge
legenheden losjes om de hals draagt. Een verzorgd voorkomen, zei presi
dent Bourguiba, gaat hand in hand met zelfrespect. „Hebben wij niet
ook zekere staatshoofden gezien die zich slordig kleedden, om het nu
maar eenvoudig te zeggen, zodat zij voor revolutionairen konden door
gaan? Wat mij betreft, ik ben geen voorstander van dergelijke mystifi
caties".
Koninklijk
Kalm afscheid
„Grootste strijder"
Het verhoor van de Nederlandse jezuiet
J. van Kilsdonk door een instructie-raad
van de Congregatie voor de Geloofsleer
is een aangelegenheid van zuiver intern-
katholieke draagwijdte, die voor buiten
staanders het gevaar van een volkomen
verkeerde interpretatie openlaat.
Toch mag er uit worden geconclu
deerd, dat in Nederlandse katholieke krin
gen iets gaande is van groot belang. Van
zó groot belang, dat het onverantwoord
zou zijn er voorspellingen aan te wagen.
De Nederlandse katholieken en niet in de
laatste plaats de kerkelijke overheden
spelen een bijzonder betekenisvolle rol
in de ontwikkeling hunner kerk. Rome
blijkt op zijn hoede, zonder vooralsnog
duidelijk corrigerend op te treden. Men
kan zich voorstellen dat de Nederlandse
katholieken in hevige spanning verkeren
en dat voortrekkers als pater Van Kils
donk leven en werken op het scherp van
de snede. Daar behoort moed, ja zelfs
iets van doodsverachting toe.
Het moderne communicatiemiddel televi
sie heeft enige verwarring teweeggebracht
in de samenlevingen, hier en elders op de
wereld, met het gevolg dat talrijke ge
vestigde gewoonten en conventies op drift
zijn geraakt. Er is een merkwaardig sa
menspel ontstaan tussen moderne stromin
gen „van onderop" en de nieuwsgeving
In hoeverre televisie een factor in het
ontstaan van die stromingen is geweest,
zal moeilijk kunnen worden berekend.
Feit is, dat de beeldreportage tweezijdig
van invloed blijkt te zijn: zij geeft het
nieuws direct en bij de bron op navrante
wijze weer, en zij stimuleert de werk
zaamheid der nieuwselementen doordat
de nieuwsgevers beseffen, bezig te zijn
onder het oog van de buitenwereld.
Deze twee factoren hebben ook het po
litieke toneel beïnvloed. De Amerikaan
se presidentsverkiezingen zijn nu al twee
maal zeer aanwijsbaar voor een groot
deel „televisieverkiezingen'* geweest.
Niet alleen omdat de wereld de procedu
re der voorbereidingen en verkiezing
zelf kon gadeslaan, maar ook omdat de
politieke strijders in de arena positief ge
bruik konden maken van het t.v.-medium
om hun eigen „imago" te bouwen.
In Nederland is de t.v. als politiek wa
pen volop in gebruik, zij het op de enigs
zins gezapige manier die Nederland eigen
is. „Zendtijd der politieke partijen" heet
dat bij ons.
Daarnaast spinnen sommige politieke
groeperingen zijde bij de gelukkige om
standigheid, dat zij zijn opgegroeid uit
dezelfde ideologische grond als waarop
een omroepvereniging kon gedijen.
Maar nu komt de t.v. in andere om
standigheden als politiek instrument aan
de orde, namelijk in de Tweede Kamer.
Een strikte objectiviteit, zoals die door
de Kamervoorzitter bij t.v.-uitzendingen
van Kamerdebatten is geëist, werkt na
tuurlijk slechts theoretisch. In de prak
tijk kunnen de Kamerleden, al naarge
lang hun talent daartoe, de camera ge
bruiken voor eigen subjectiveringen. On
getwijfeld is de poging om in de Kamer
het voorlezen van een papiertje te ver
bieden, mede ondernomen met het oog
op de t.v.-camera. De vlotte sprekers
met goede geheugens en een aanleg tot
voor-de-vuist-weg-praten zouden een bij
zonder belangrijke voorsprong hebben ge
kregen op hun minder fortuinlijke (niet
minder intelligente!) collega's. Uit de dis
cussie over t.v.-uitzendingen in de Kamer
is gebleken, dat men onwillekeurig de
t.v. als een bepalende factor gaat be
schouwen. Het is niet zo eenvoudig als
het lijkt: een reportage van Kamerdebat
ten door de schrijvende pers is niet van
gelijke invloed als een t.v.-uitzending.
De levendigheid en bewustheid van af
gevaardigden worden kennelijk gestimu
leerd door het besef, dat men „in beeld"
is.
In belangrijke aangelegenheden is de
Kamer geen onderonsje meer, waar het
publiek betrekkelijk weinig van merkt.
Het publiek, dat zijn de kiezers, zit er
nu „bovenop". Het persoonlijke beeld van
afgevaardigden en ministers komt onbarm
hartig in de huiskamers. Het contact wordt
heftiger. Maar het gevaar dat politieke
persoonlijkheden zich gaan inspannen om
een goed visueel figuur te slaan, kan de
ernst en de soliditeit van de discussies
nadelig beïnvloeden
Een grapjas kan populair worden on
danks een gebrek aan gedegen kwali
teiten. Een serieus en consciëntieus man
kan een mal figuur slaan door een ge
brek aan acteertalent. Het grote publiek
onderscheidt de werkelijke waarden min
der, naarmate het Kamerdebat thuis een
„ontspanningsnummertje" wordt. Een be
heerst en verantwoord gebruik van de
t.v.-reportage is een belangrijke eis. Maar
het nieuwe communicatiemiddel wordt nog
onwennig en experimenteel gebruikt, als
een curiositeit aangevoeld en zonder empi
rische zekerheid toegepast. Het vraagstuk
van de t.v. in de politiek is nog nauwe
lijks geanaliseerd. Er kan nog heel wat
uit groeien.
>AAAAAA«VWWIAAIWUWIWWWWMWWmiWI|yWlimimillWl«MW\#
DJAKARTA, (Reuter). Presi
dent Soekarno heeft gisteren in een
toespraak tot het raadgevend Volks
congres te kennen gegeven dat hij
instemt met het besluit van het con
gres de titel „president voor het
leven" - die hij tot dusver droeg - af
te schaffen. Hij verklaarde nauwe
lijks hoorbaar voor de radio: „Ik wil
alleen het volk, het land en de vrij
heid dienen. Dat is mijn ware ver
langen - niet president te zijn of pre
sident voor het leven of koning of
keizer". Generaal Soeharto zal, bij
afwezigheid van Soekarno, waar
nemend president zijn.
De president zei verder dat hij met
generaal Soeharto zal samenwerken bij
de vorming van een nieuw kabinet. Dit
zal als voornaamste taken hebben: verbe
tering van de economie, voortzetting van
de strijd tegen imperialisme en kolonia
lisme, het voorbereiden van algemene
verkiezingen op 5 juli 1968 en het voeren
van een onafhankelijke buitenlandse po
litiek. „Ik zou niet akkoord gaan met de
vorming van een kabinet dat zich alleen
zou bezighouden met het vullen van ma
gen", aldus Soekarno.
Over de door het Congres geëiste alge
mene verkiezingen zei de president dat
deze verkiezingen werkelijk vrij moeten
zijn. „Ik wil weten hoe de werkelijke wil
van het volk is." Sedert de onafhankelijk-
BLANTYRE (Malawi) (AP) Met het
afvuren van 21 saluutschoten is Malawi
een republiek geworden. Sedert het land
onafhankelijk was, was het een dominion
van het Britse Gemenebest. Nu is het een
republiek binnen het Gemenebest.
Vandaag wordt dr. Hastings Banda of
ficieel beëdigd als president in het stadion
van Blantyre. De eed wordt afgenomen
door de in Engeland geboren opperrech
ter, sir Fredrick Southworth.
Malawi heette vroeger Nyassaland en
was een deel van de Centraalafrikaanse
Federatie, samen met Noord- en Zuid-
Rhodesië, onder het Britse koloniale be
stuur. Het werd onafhankelijk en kreeg
zijn nieuwe naam in 1964. Dr. Hastings
Banda was de eerste premier van het
land, dat drie miljoen inwoners telt.
heid zijn er in Indonesië slechts eenmaal,
in 1955, algemene verkiezingen gehouden.
Soekarno's stem klonk soms kwaad. Hij
kreeg enig applaus toen hij uitgesproken
was.
Voordat Soekarno sprak had de voorzit
ter van het Congres, generaal Abdoel Ha-
ris Nasoetion, verklaard, dat de soeverei
niteit van Indonesië volgens de Grondwet
in handen van het Indonesische volk be
rust.
Het gebouw waar het Volkscongres ver
gaderde, was omringd door pantserwa
gens. Op strategische punten in de stad
stonden tanks en zwaar bewapende mili
tairen. In de afgelopen week was melding
gemaakt van toegenomen communistische
activiteit.
BERLIJN (AP) Oostduitse soldaten
zijn vandaag begonnen aan het neerhalen
van de Berlijnse muur waar die langs het
Rijksdaggebouw loopt. Dit is kennelijk
een eerste maatregel om de muur ter
plaatse door een andere versperring te
vervangen.
Een afdeling soldaten, die tegen even
tuele vluchtpogingen worden bewaakt
door anderen, gewapend met machinepi
stolen en voorzien van honden, zijn om
tien voor zeven begonnen met het breken
van een gat in de muur.
LOS ANGELES (AP) De acteur Ro
nald Reagan heeft zich teruggetrokken
als kandidaat voor de republikeinse no
minatie voor het presidentschap in 1968.
Hij is op het ogenblik republikeins gou
verneur kandidaat in Califomië. Hij ver
klaarde dat hij, als hij gekozen wordt,
zijn hele ambtstermijn van vier jaar zal
volmaken.
VIJVERVISSEN
VIJVERPLANTEN
VIJVERPOMPEN
VIJVERFONTEINEN
VIJVERS in plastic en asbest
NATURALISTEN
Ged. Oude Gracht 62, Haarlem. Tel. 11269
De Saturn-1 kort na de lancering.
KAAP KENNEDY (Reuter en AP)
Gistermiddag is op de Amerikaanse lan
ceerbasis Kaap Kennedy de zwaarste
Amerikaanse satelliet tot nu toe, de Sa-
turn-1, gelanceerd. De satelliet is de 26,5
ton wegende tweede trap van de raket,
die in de toekomst zal worden gebruikt
om er Amerikaanse ruimtevaarders mee
naar de maan te brengen.
De ruim 52 meter lange Saturn-1 werd
na twee uur uitstel gelanceerd. Het voor
naamste doel van de proef is na te gaan
hoe vloeibare waterstof zich in de ruimte
als brandstof gedraagt. De tweede trap is
28 meter lang. Van het totaalgewicht, bij
na tien ton meer dan enige vroegere Ame
rikaanse ruimtesatelliet, is tien ton brand
stof, voornamelijk vloeibare waterstof.
Drie of vier omwentelingen lang zal het
gedrag van de satelliet op meer dan 160
kilometer boven de aarde op grondstations
nauwlettend worden gevolgd. Maanreizi-
gers zullen ongeveer dezelfde tijd in een
baan om de aarde moeten draaien voor
dat hun derde trap kan worden ontstoken
voor de tocht naar de maan. Kort na de
lancering maakte het Amerikaanse ruim
tevaartbureau, NASA, bekend, dat de
tweede trap tot ontbranding was geko
men en in de voorgeschreven baan te
recht was gekomen.
Door deze succesvolle proef is bewezen
dat de vloeibare waterstof meer dan een
"OTWwinnravvvvinnfvvvMnfVvwvwwvinnnivvmvvvvwvvvvwinnmvwvvviMvwvwmWMvwwiivimiivMMwwiiMfvvvw
De Tunesische president is een boei
end spreker, die ook in officiële rede
voeringen een persoonlijke toon weet
te introduceren. Hij is op zijn best
wanneer hij geen gebruik maakt van
aantekeningen en gaandeweg improvi
seert. Een bijzonderheid hierbij is dat
de president over zichzelf kan spreken
alsof het iemand anders betreft. „Ik
werk met grote toewijding voor mijn
volk", zei hij onlangs in een vraag
gesprek. „Soms ben ik wel eens ver
moeid maar toch vind ik altijd de
kracht om te werken". Deze gewoonte
duidt niet om zelfverheerlijking, maar
op een bijna totale vereenzelviging
met Tunesië en de Tunesiërs.
In zijn contacten met het Tunesische
volk is president Bourguiba zowel ko
ninklijk als amicaal. Hij heeft er een
gewoonte van gemaakt om, tijdens of
ficiële rijtoeren op het dak van zijn li
mousine te klimmen, en de menigte
met beide armen toe te wuiven. Het
Tunesische publiek is zo op dit gebaar
ingesteld, dat er een applaus opgaat
wanneer de president aanstalten maakt
zich op deze wijze te manifesteren.
Het presidentiële paleis, Arabisch
van architectuur maar ingericht met
Frans meubilair, ligt twaalf kilometer
buiten de hoofdstad aan de Golf van
Tunesië, niet ver van de ruïnes van het
oude Carthago. Het paleis werd vol
gens de instructies van de president
gebouwd. Ook de ligging was zijn keu
ze.
Om uit te rusten laat president Bour
guiba zich vaak gedurende het week
einde naar een villa, veertig kilome
ter buiten de hoofdstad Tunis, rijden.
Rondom dit buitenverblijf, dat het ei
gendom is van zijn tweede echtgenote,
bevindt zich met zorg geïrrigeerde en
gecultiveerde grond waar het Tunesi
sche staatshoofd veel aandacht aan be-
wwwwvwwvwwwww
steedt. Met trots legt hij de bezoekers
uit dat hij hier bezig is voor Tunesië
nieuwe gewassen te kweken: groen
ten, tomaten, druiven voor tafelwijnen
en artisjokken ter vervanging van de
gebruikelijke tarwecultuur. Hij hoopt
hiermee voor zijn land het bewijs te
leveren dat een omschakeling op an
dere en meer voedzame produkten mo
gelijk is.
Onder zijn vertrouwensmannen be
vindt zich een opmerkelijk aantal jon
ge Tunesiërs. Op een recent weekein
de in zijn buitenverblijf werd hij bij
voorbeeld vergezeld door de 36-jarige
gouverneur van Bizerta, Hedi Bacchou-
ché. De staatssecretaris van het minis
terie van Voorlichting, een ongeveer
even oude Tunesische academicus, is
tevens burgemeester van Monastir,
de geboorteplaats van de president.
Behalve president Bourguiba, staat
vooral ook zijn 39-jarige zoon en naam
genoot uit zijn eerste huwelijk in de
belangstelling. Habib Bourguiba ju
nior, de Tunesische minister van Bui
tenlandse Zaken, is een gepolijste di
plomaat die zijn opleiding voorname
lijk in het Westen kreeg. Hij is ge
trouwd en woont met zijn vrouw en
drie kinderen in een weinig aanzienlij
ke woning in Rue Fulton, naast de
Duitse en tegenover de Marokkaanse
ambassade. Een nieuwe en grotere
ambtswoning, vlakbij het Hilton hotel,
wordt op het ogenblik voor hem in ge
reedheid gebracht.^
De herinneringen van de zoon aan de
vader worden bepaald door de vele
malen dat deze werd gearresteerd. „Ik
was zeven jaar toen hij de eerste keer
werd gearresteerd, en elf toen hij vijf
jaar werd opgesloten. Toen hij terug
keerde was ik zestien, maar toen
moest hij opnieuw vluchten. Zijn per
soonlijkheid had dus door deze afwe
zigheid weinig invloed op me, maar ik
ben wel beïnvloed door zijn daden. Ik
was er gewend aan geraakt de zoon
van een man te zijn, die voortdurend
in de gevangenis zat, maar ik heb me
nooit voor hem geschaamd. Hoewel ik
erg jong was, heb ik altijd begrepen
wat zijn doel was".
De meest levendige herinnering be
waart minister Bourguiba aan de ar
restatie van zijn vader op 19 april
1938. „Het was mijn verjaardag.' Mijn
vader was ziek en lag in bed. Er was
op die dag verschrikkelijk gevochten.
Honderden mensen waren in de straat
dood geschoten. Die avond kwamen zij
hem halen. Ik was elf jaar. Er waren
een paar familieleden bij ons en ik her
inner me hoe kalm hij zijn kleren bij
elkaar pakte en wegging, en ons
troostte. Die waardigheid, die zeker
heid is mij altijd bijgebleven en ik
heb altijd geprobeerd dat voorbeeld na
te volgen."
Is het niet moeilijk om altijd in de
schaduw van zo'n man te leven?
„Het kan zeker erg moeilijk zijn",
zegt de zoon van president Bourgui
ba. „Vooral voor je eigen persoonlijk
heid. Een vriend heeft eens gezegd dat
wat dat betreft ik geluk heb gehad, om
dat mijn vader zo lang gevangen heeft
gezeten en daarom niet zijn stempel
op mij kon drukken. Mijn vader schrok
toen hij dit hoorde. Maar ik zei hem
dat het niet zijn schuld was. Hij heeft
nooit geprobeerd mijn persoonlijkheid
te onderdrukken, maar wanneer hij er
was, was hij. ook zo „aanwezig", dat
President Bourguiba door Tunesische
menigte omstuwd en toegejuicht.
het onmogelijk was je niet wat be
drukt te voelen. Ik weet niet of het
een kwestie van geluk is de zoon van
zo'n vader te zijn, maar het is zeker
dikwijls een grote last."
President Bourguiba is sedert 25 ju
li 1957 staatshoofd van Tunesië. Op die
dag werd Bei Mohammed al Amin af
gezet en een einde gemaakt aan de
monarchie. In 1959 en 1964 werd Bour
guiba door het volk herkozen. De jonge
Habib, zoon van een officier, bezocht
scholen in Tunesië en studeerde rech
ten en politieke wetenschappen in Pa
rijs. Na zijn terugkeer in 192 7 naar Tu
nesië was hij korte tijd advocaat. In
1933 werd hij gekozen tot lid van be
stuur van de oude Grondwetpartij.
Ken jaar later nam hij deel aan de
oprichting van de nieuwe grondwetpar
tij. Na de wereldoorlog opende Bour
guiba een bureau dat propaganda voer
de voor de nationale beweging in Tu
nesië, Algerije en Marokko. In 1955
kreeg Tunesië zelfbestuur, een jaar la
ter gevolgd door de onafhankelijkheid.
Bourguiba formeerde het eerste Tune
sische kabinet; hij werd zelf minister
president. Zijn onafhankelijke politiek
heeft de met de oude Berbertitel geëer
de „grootste strijder" verschillende
malen in conflict gebracht met de
Arabische Liga.
tfWVWWWOWWWWWWWWWWWU w
rfWWWVWWWVWWVWWVWVWWWVWVWVWWWVWWVWV' ^^/\nn/WWWW\/VVVVV>VWVVVWVVVVVVVVVVVVVVVVVVVV\A
keer in de ruimte tot ontbranding kan
worden gebracht. De vloeistof raakte zelfs
minder in beroering dan werd verwacht.
Volgstation Bermuda meldde dat de
waterstof in de tank in evenwicht bleef.
De uitlaatgassen werden volgens plan uit
gestoten, wat enige energie opleverde, no
dig om de vluchtige brandstof in even
wicht te houden.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Twee gemaskerde en ge
wapende mannen hebben dinsdag uit een
postkantoor van een Brusselse buitenwijk
ongeveer twee miljoen Belgische francs
geroofd. Zij reden weg in een blauwe
Citroen, waarin een medeplichtige voor
het kantoor had gewacht.
Enige minuten voor vier kwamen de
twee rovers, waarvan er een een automa
tisch geweer bij zich had, het postkan
toor binnen. Zij moeten goed op de hoog
te zijn geweest van de situatie, want op
dat moment brengen, iedere dag, twee
PTT-ers een zak met geld, opgehaald bij
andere postkantoren, met een vrachtauto
naar de binnenplaats van het gebouw.
Van die twee mannen is een met een re
volver gewapend. Hij kon dat wapen ech
ter niet gebruiken, omdat zijn collega en
hij, onder bedreiging van het geweer, op
de grond moesten gaan liggen.
Een van de overvallers pakte de zak
met geld en liep weg. Hij wierp hem in
de auto en sprong er zelf ook in. De
tweede overvaller sprong eerst verkeerd
en viel op straat, maar wist direct daar
op toch in de auto te komen.
Na de overval is de politie gewaar
schuwd. Deze is een grootscheepse speur
tocht begonnen, doch tot nu toe is het
enige resultaat daarvan dat men weet
dat de auto 's morgens in een andere
Brusselse wijk werd gestolen.
J
Reis. De Russische premier Kosygin
gaat in november een bezoek aan Tur
kije brengen. Hij is dan de eerste Rus
sische premier in de geschiedenis van
de twee republieken die een dergelijk
bezoek brengt.
Negenling. In het dorp Poenjarai in Oost-
Pakistan heeft een jonge vrouw het le
ven geschonken aan negen kinderen.
Alle baby's zouden het goed maken.
Ongelukken. In het driedaagse weekeinde
waarin de onafhankelijkheidsdag viel,
zijn in de Verenigde Staten 767 mensen
bij ongelukken om het leven gekomen.
559 van hen stierven door verkeersonge
lukken.
Treinbotsing. Twee passagierstreinen zijn
dinsdag in de omgeving van Rio de Ja
neiro in botsing gekomen. Hierbij wer
den vier mensen gedood en dertig ge
wond.
Vliegtuigbotsing. Twee straaljagers van
de Turkse luchtmacht zijn in de lucht
met elkaar in botsing gekomen bij
Diyarbakir in het zuidoosten van Tur
kije. De toestellen zijn brandend neer
gestort. Een van beide vliegers is om
het leven gekomen. De ander werd
zwaar gewond. De toestellen waren na
manoeuvres in Noord-Turkije op weg
naar hun basis.
Aardschok. Een lichte aardschok is dins
dag geregistreerd in de provincie Tak-
sony, 24 kilometer van Boedapest. Van
slachtoffers of schade maakt het Hon
gaarse persbureau MTI geen melding.
Gratie. De sjah van Perzië heeft het
doodvonnis voor twee wegens commu
nistische activiteiten veroordeelde man
nen gewijzigd in levenslange gevange
nisstraf. In een half jaar heeft de sjah
zes communisten gratie verleend. Daar
bij maakt hij gebruik van zijn veto
recht.
Vliegtuigongeluk. Van de veertien inzit
tenden van een militair transportvlieg
tuig dat maandag in Bolivia is veron
gelukt, blijken negen de ramp te heb
ben overleefd. Drie van hen zijn ernstig
gewond. Het wrak werd bij de Rio Or-
ton gevonden.
Gevecht. Britse troepen zouden dinsdag
het vuur geopend hebben op het Jeme-
nitische dorp Baidha, bij de grens met
Aden. Maandag werd bericht, dat in
hetzelfde gebied gevechten aan de gang
zijn tussen Jemenitische royalisten en
republikeinen.