FILATELIE
Frisse dranken met ijs of
tic" voor zomerse dagen
Literaire kanttekeningen
m m
Bridge
IHi
Pompelmoesdrank
Kersendrank
Citroendrank
Tomatendrank
Yoghurtcocktad
Yoghurt a la belle Hélène
ZATERDAG 9 JULI 1966
Erbij
17
r'Fj
wm, mm. mm. w/m r
WÊ 'W,\
B. Dukel
C. J. E. Dinaux
GROOT-BRITT ANN IË. Op 8 augustus
zal een serie van vier, alle in de waar
de 4 d., verschijnen met afbeeldingen
van vogels (kapmeeuw, pimpelmees,
roodborstje afbeeldingen merel). De
vier zegels zijn samenhangend gedrukt
in een blok.
POLEN. Ter gelegenheid van het
duizendjarig bestaan van de Poolse
staat zullen op 21 juli vier zegels, twee
van 60 gr. en twee van 2.50 zl. in
omloop worden gebracht. De ene zegel
van 60 gr. toont de Poolse adelaar
en de andere de Poolse vlag. Dezelfde
afbeeldingen komen ook voor op de ze
gels van 2.50 zl.
GHANA heeft een serie van vier
waarden het licht doen zien naar aan
leiding van de ingebruikneming van het
nieuwe gebouw van de Wereldgezond
heidsorganisatie (WHO) te Genève: 6,
15, 24 en 30 p. Afgebeeld zijn een ma
quette van het gebouw, het embleem
van de WHO en de Ghanese vlag.
LIECHTENSTEIN. Op 6 september
zal een serie van vier waarden worden
uitgegeven, waarop de wapens van
oude adellijke geslachten uit Tiesen
voorkomen: 20 rp. Herrn von Richen-
stein, 30 rp. Junker Vaistli, 60 rp. Edle
von Trisun en 1.20 fr. Die von Schiel
(afbeeldingen).
RWANDA. Als propaganda voor de
strijd tegen de kernwapens is een se
rie van zes zegels verkrijgbaar gesteld
in de waarden 20, 30, 50 c., 6, 15 en
18 fr. De zegels laten vliegtuigen, val
lende bommen, een vuurgloed, het An-
ti-Atoombom-Actie-embleern en een
moeder met kind zien.
FRANKRIJK. Een postzegel van 0.25
fr. is uitgekomen ter gelegenheid, van
de inwijding van de brug van Oléron.
De zegel geeft een gezicht op deze
302 7 meter lange brug die een ver
binding vormt tussen het eiland Oléron
en het vasteland.
OOST-DUITSLAND. Voor de interna
tionale tuinbouwtentoonstelling in Er
furt is een serie van drie waarden ver
schenen. Op de zegels zijn bloemen af
gebeeld: 25 pf. alpenroosje ,40 pf. dah
lia en 50 pf. Perzische cyclaam.
IJSLAND. Op 4 augustus zal een se
rie van vier frankeerzegels worden uit
gegeven, die het natuurschoon van dit
land in beeld brengt: 2.50 kr. Lóndran-
gar (West-IJsland), 4 kr. Myvatn
(Noord-IJsland), 5 kr. Bulandstindur
(Oost-IJsland) (afbeelding) en 6.50 kr.
Dyrhólaey (Zuid-IJsland)
EGYPTE. De presidenten Nasser
van Egypte en Aref van Irak onderte
kenden op 26 mei 1964 in Cairo een
akkoord dat een stap bedoelt te zijn op
weg naar een eenheid tussen Irak en
Egypte. Ter herinnering aan dit feit is
een postzegel van 10 mills uitgekomen
met als voorstelling een brandende
toorts, vastgehouden door twee handen
de ene met een manchet in de kleurefi
van de Egyptische en de andere met
een manchet in de kleuren van de
Iraakse vlag.
SPANJE. Het zesde Wereldbosbouw-
congres, dat in Madrid onder auspiciën
van de Voedsel- en landbouworganisa
tie van de UNO (FAO) is gehouden,
was aanleiding tot uitgifte van een
postzegel van 1 pta. Het ontwerp be
staat uit de wereldbol en een boom.
VERENIGDE STATEN. Als eerste
waarde van een serie „Amerikaanse
folklore" zal op 24 september een post
zegel van 5 cents in circulatie worden
gebracht. De zegel is gewijd aan John
Chapman (1774-1845)bijgenaam
Johnny Appleseed, een zonderlinge fi
guur die door het Midden-westen van
de Verenigde Staten trok om appelbo
men te planten. Afgebeeld is Johnny
Appleseed met een schop over zijn
rechterschouder en een zaadtas in zijn
linkerhand; achter hem een grote ap
pel.
OOSTENRIJK. Ter gelegenheid van
de eerste internationale jaarbeurs te
Wels zal op 22 augustus een postzegel
:s» i)
van 3 s. (blauw) verschijnen, die het
hoofdgebouw van het jaarbeursterrein
vertoont, (afbeelding).
In de Velser Sportweek wordt er één
avond op de gong gespeeld. De Velser
Sportstichting organiseert dan in samen
werking met DC1J een snelheidstoernooi
waaraan vele oude liefhebbers deelnemen.
Het winnend „Gas en Waterleiding"-
kwartet behaalde een fraaie zege op de
vislossers. Het ging als volgt.
DOOOOOOOCOOOOOCOOOOOOOOOOOÜOCCOOOOOOOOOOOOO'^OOOOOOOÜCX'OO
ooooooocooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooocioooocx:
Zwart: zes stukken op 9, 12, 15, 19, 22,
31.
Wit: zes stukken op 25, 39, 40, 41, 43, 50.
Door de gongslag om de tien seconden
moest er snel worden beslist. De captain
L. C. Vooys had als laatste zet voor wit
47-41 gespeeld waarna zwart 31-36 ver
volgde. Prachtig en geestig won wit door
2) 39-34 36x47. 3) 25-20 15x24. 4) 43-38 en
nu staat de zwarte dam voor de keuze 33
of 29. Op 47x29 34x3 met vrij gemakkelijk
eindspel. Op 47x33. 5) 34-30 24x44. 6) 50x8
waarna het David en Goliath"-eindspel
geen moeilijkheden oplevert voor de
winst. Het beste is voor zwart 19-23. 7)
8-3 9-13. 8) 3-20 23-28 of 9) 20-15 met
winst.
Bijzonder geestig was de winst van de
heer M. H. Hulh in zijn partij tegen M.
Bal. Het was een contactloze stelling
waarin wit een slagzet speelde welke vrij
onbekend is.
DOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCCOOOOOOOOOCCCOOOOOOOOOOOOOO
Zwart: 11, 12, 13, 15, 16. 18. 19, 21.
Wit: 31, 32, 33, 34, 38, 39, 42, 48.
Wit: de heer Hulh speelde aan zet
1) 32-28 18-23? Zwart liet 31-36 toe, om
dat 23x43 26x6 43-49 voordelig voor zwart
is. Bijzonder verrassend won wit proble
matisch door 2) 31-27 21 of 23. 3) 33-29
x 32. 4) 29-24 19x30. 5) 34x25 43x34. 6)
25-20 15x24. 7) 42-38 32x43. 8) 48x6.
De Velser Sportstichting onze hartelijke
dank voor het organiseren van het uit
stekend geslaagd sneltoernooi.
Voor onze liefhebbers van de problema
tiek twee problemen ter oplossing waarin
wij vooral aandacht vragen aan de eind
stand. Het zijn vraagstukken van school
meester Leen de Rooy uit Heerlen.
„wit wint" volgens de auteur. Hoe denken
de oplossers daarover? De componist wint
door 3-8 4-10 18-22 anders 10-28 10-14 8-12
14x23 en nu speelt de heer Rooy 13-18.
Maar is er nog winst na 12-17?
Het komt ons voor dat de oplossers uit
de eindstand wel een remise-spelgang zul
len ontdekken.
Goede oplossingen krijgen wij van
de heren V. J. Petege te Zand voort, M.
Kerkweg te Velsen-Noord en J. Blok te
IJmuiden.
TOLOESJ
OOOOOOOOQQOdOOOOQOOOUCX XDOOCXX OCOC oooooooooooocx
BOTWINNIK FAVORIET IN
IBM-TOERNOOI
Deze week is te Amsterdam het zesde
I.B.M.-toernooi gestart. In de groot-
meestergroep spelen vijf grootmeesters,
onder wie Botwinnik en vijf meesters,
van wie vier landgenoten van ons zijn.
Botwinnik, vele jaren lang wereldkam
pioen, zal wel door de meeste schaak
liefhebbers als favoriet worden aange
merkt. Terecht? Hec is een bekend feit
dat een schaakmeester zijn grootste
kracht pleegt te bereiken tussen zijn 30ste
en 40ste, vervolgens een jaar of tien on
geveer op peil blijft, doch na zijn 50ste
in speelsterkte notoir achteruit gaat. Bot
winnik, geboren in 1911, behoort dus in
theorie op zijn retour te zijn. Maar de
praktijk valt tot dusverre mee. Botwinnik
heeft zulks nog onlangs treffend geïllus
treerd in de jaarlijkse ontmoeting Mos
kou—Leningrad (resultaat 40'/239V2
door grootmeester Toloesj daarbij twee
maal overtuigend te verslaan. Uit beide
partijen laten wij het belangrijkste
volgen.
In de eerste had Botwinnik zwart. Hij
speelt afwachtend, maar strategiscn ge
zond, zodat de witspeler niets kan berei
ken. Kennelijk voelt Toloesj zich echter
verplicht, met wit op winst te spelen, zo
dat hij vermoedelijk reeds in tijdnood
twee dubieuze pionoffers brengt in
uiterst onoverzichtelijke stelling. Het
resultaat is averechts; niet wit doch zwart
kan winnend combineren.
Wit: A. Toloesj.
Zwart: dr. ir. M. Botwinnik.
1) e2-e4 g7-g6. 2) d2-d4 Rf8-g7. 3) Pbl-
c3 d7-d6. 4Rcl-e3 c7-c6. 5) Ddl-d2 !)7-l>5.
Botwinnik heeft een origineel openings
systeem gekozen. Het merkwaardigste is,
dat hij voorlopig Pg8 niet ontwikkelt, om
te voorkomen dat wil met-iiLS- ipn ge-
l'ianchetteerde raadsheer g7 afruilt. 6)
Rfl-d3 Pb8-d7. 7) Pgl-f3 Rc8-b7. 8) P.-3-
e2 Dd8-c7. 9) c2-c3 e7-e5. 10) h2-h4 Pd7-
f6. 11) Pe2-g3 Pf6-g4. Zwart verweert zich
actief tegen de met h2-h4 ingeleide wilte
agressie en bewerkt afruil van de belang
rijke witte dameloper, waarna hij Pg8 zon
der bezwaar kan ontwikkelen. Een op
merkelijke openingsbehandeling. 12) li4-
h5 Pg4xe3. 13) Dd2xe3 Rg7-h6. 14) De3-e2
Pg8-f6. 15) d4xe5 d6xe5. 16) Pf3-d2 Rb7-
c8. Beide spelers laten hun tegenstander
zo lang mogelijk in het onzekere betref
fende de toekomstige standplaats van hun
koning en gaan eerst omgroeperen. 17)
a2-a4 b5xa4. 18) Talxa4 Rc8-g4. 19) f2-f3
Rg4-e6. 20) Rd3-c4 Re6-d7. Zwart wil af
ruil van wits slechte loper niet toelaten.
21) f)2-b3 Ke8-f8. Korte rochade zou
falen op hg6:. 22) De2-f2 Rd7-e8. Maast
plaats voor het paard. 23) Pg3-e2 Pf6-d7.
24) Ta4-a6 Kf8-g7. 25) 0-0 Pd7-b6. 26)
Rc4-d3 Re8-d7. 27) Pb3-c5 Th8-d8. 28)
h5xg6 h7xg6. 29) f3-f4 e5xf4. Tot hiertoe
waren de strategische manoeuvres van
beide partijen wel te begrijpen. Maar de
gedachtengang van de witspeler van hier
af vermogen wij niet meer te volgen. 30)
Pe2-d4 (Wat was er tegen 30) Pf4:?
30) Td8-e8. 31) b2-b4 Rd7-c8. 32).
Ta6-a5 Pb6-d7. 33) Pc5xd7 Rc8xd7. 34)
Tfl-al Te8-e7. 35) Rd3-r4
En waarom dit prijsgeven van pion e4
in plaats van bijvoorbeeld Pb3 met aan
val op a7? Tijdnood? 35) Te7xe4. 36)
Ta5-c5
BOTWINNIK (aan zet)
BOTWINNIK (aan zet)
Zwart schijnt gelijk te krijgen. Wat
heeft wit anders dan het opgeven van het
loperpaar met Rf6:, waarna tegenover de
verzwakking van zijn pionnen geen com
pensatie meer staat? Botwinnik geeft het
tactische antwoord!
16) f4-f5ü e6xf5. Op 16) hg5 17)
fg6: wordt de zwarte koningsstelling uit
eengeslagen. 17) Rgoxf6 Dd8xf6. 18)
Tflxf5 Pg6-f4! Niet bijvoorbeeld 18)
De7. 19) Tf7:t 20) Dg6: met pionwinst.
19) Tf5xf6 Pf4xd3. 20) Tf6xf7! De
pointe; zwart moet doorbijten om niet
zonder compensatie een pion te verliezen.
20) Pc4xb2. 21) Tf7xf8ft Kg8xf8. 22)
Tdl-flf Zo ontkomt wit aan de
paard vork. Alles klopt precies. 22)
Kf8-e8. 23) Rc4-e6 Ta8-d8. 24) d4-d5
De geïsoleerde pion is getransformeerd in
wits grote troef. Weliswaar kan (en moet)
zwart hem veroveren, maar zulks ten
koste van de zevende rij. Na 24) Rc8.
25) Tf7 Re6.\ 26) de6: ±d6. 27) Tg7: Te6:.
28) Ta7: had wit een gewonnen eindspel.
Als Botwinnik in Amsterdam zó speelt,
zal wel blijken dat men hem terecht als
de favoriet aanmerkt.
Mr. Ed. Spanjaard
U speelt in een parentoernooi, zuid Is
gever en OW staan kwetsbaar. OW krij
gen de volgende kaarten:
VB
9 A 8 7 2
O H IQ 3
li 9 6 2
OOOCKXJOOCXXÏOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOC
Zwart: elf stukken op 1, 3, 7, 10, 11, 12,
13, 17, 18, 20, 24.
Wit: tien stukken op 16, 21, 22, 26, 27,
28, 31, 33, 34, 35.
No twee.
DOOOOOOOOOCX OCXXXXXXXXXXXXXXJOOOOOOOOOOCOOP ~*X)OQOOOOOOOOO
'VZM p 8
M r/Mi.
OOOOOOOOOOOOOCODOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOC
Zwart: acht stukken op 1, 3, 10, 16, 20,
24, 30 31
Wit: acht stukken op 12, 18, 22, 26, 37,
38, 35, 43.
Nu is de eindstand na de oplossing „Wit
speelt en wint" zwart drie stukken op 3,
13, 18. Wit dam op 4. Zwart aan zet en
XXDOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
TOLOESJ
Wit heeft zich met zijn bizar spel in de
nesten gewerkt. 36) f4-f3! Dreigt
Re3, terwijl wit fg2: met openscheuren
van de witte woningsvleugel niet mag toe
laten.
37) Df2xf3 Rh6-e3f en wit capituleerde.
Zie 38) Kfl Tf4 of 38) Khl Th4f.
In de tweede partij zien wij tegenover
elkaar het voordeel van het loperpaar en
het nadeel van een geïsoleerde pion.
Wit: Botwinnik. Zwart: Toloesj.
1) c2-c4 Pg8-f6. 2) Pbl-c3 e7-e6. 3) d2-
d4 Rf8-b4. 4) e2-e3 c7-c5. 5) Pgl-e2 d7-d5.
6) a2-a3 Rb4xc3+. 7) Pe2xc3 c5xd4. 8)
e3xd4 d5xc4. 9) Rflxc4 Pb8-c6. 10) Rcl-e3
0-0. 11) 0-0 b7-b6. 12) Ddl-d3 Rc8-b7. 13)
Tal-dl Wit heeft het loperpaar, maar
zijn d-pion is geïsoleerd. De juiste strate
gie hiertegen voor zwart is het bezetten
van het veld vóór die pion. Zwarts vol
gende zet is dan ook positioneel juist,
maar er zit een tactische kink in de kabel.
Zwart had eerst 13) h6 moeten spe
len. 13) Pc6-e7(?) 14) Re3-g5! Pe7-
g6. De penning door Rg5 maakt het be
zetten van d5 met een paard te gevaarlijk.
Het gaat nu om de opmars d4-d5, welke
voorlopig nog afstuit op Pe5. 15) f2-f4!
h7-U6.
West
A 10 3
9 V 10 9 4
O A V
HB 7 3
Oost
Veronderstel dat NZ voortdurend pas-
sen en OW bieden: west past oost één
bansatout west twee klaver (Stayman-
Conventie, vragend naar vierkaart in hoge
kleur bij oost) oost twee harten
west vier harten einde.
Tegen vier harten komt zuid uit met
schoppen negen en de vraag is hoe oost
moet spelen. In de eerste slag wint de
afel (west) de slag met schoppenboer
noord speelt de twee bij. Maak eerst eens
uw eigen speelplan, alvorens verder te
lezen.
Het spel kwam voor bij de wereldkam
pioenschappen voor dames en vaak
trachtte oost de problemen als volgt op
jSsen\ sfaS 2 met ruitenaas naar de
hand en in slag 3 de hartenvrouw na met
de bedoeling, eerst op hartenheer en later
zo nodig op de hartenboer te snijden. De
hartenvrouw gaat verloren aan de heer
van noord (zuid bekende harten) en
noord vervolgde met schoppen, die met
de schoppenvrouw in west gewonnen
werd. Oost ging weer met ruiten naar
eigen hand, speelde harten tien en sneed
nogmaals. Noord had echter ook de har
tenboer, zodat reeds twee slagen ver
loren waren. Alles hing nu af van het
goed zitten van klavervrouw. Noord had
oorspronkelijk gehad:
H6542 9 H B 6 0 9 7 3 V 8,
zodat het contract toch nog gemaakt werd!
OW verloren slechts twee slagen in troef
alsmede klaveraas en scoorden daarmee
620 punten.
Aan één der tafels speelde het sterke
Amerikaanse damespaar Gruver-Sachs
tegen de Griekse speelsters Kyriakides-
de Sousa. Nadat zuid en west hadden ge
past, opende de Griekse noord-speelster
met één schoppen oost volgde met één
Sansatout zuid paste west bood twee
schoppen (forcing, informerend naar vier
kaart) oost drie harten west vier
harten. Zuid kwam uit met schoppen
negen en mevrouw Sachs (oost) slaagde
er op vrij eenvoudige wijze in elf slagen
te maken voor de zeer goede score van
650 punten. In slag 2 speelde zij harten
aas van tafel na en in slag 3 een kleine
harten noord was verplicht harten
heer te nemen en verder ging voor OW
alleen nog maar klaveraas verloren.
Het probleem hoe de hartenkleur pre
cies moest worden aangespeeld, werd voor
mevrouw Sachs reeds tijdens het bieden
opgelost. Noord moest voor haar ope
ningsbod in derde hand toch wel enkele
plaatjes hebben, zodat er voor oost aan
deze tafel geen reden was de dubbele
hartensnit over de zuidspeler te nemen.
Het succes der Amerikaanse dames op dit
spel was in feite een afstraffing van
noords slechte derde-hands openingsbod.
Sommige spelers menen te moeten ope
nen om de tegenpartij „af te houden",
doch tegen sterke spelers heeft dat als
regel geen enkel effect. Noord had er ook
weinig belang bij de partner in te lichten
over de schoppenkleur deze was veel
te zwak om er bepaald een uitkomst in
te wensen. Had noord eenvoudig gepast,
dan waren de problemen in vier harten
voor OW veel groter geworden en had
oost wellicht, als aan de andere tafels,
de normale speelwijze gevolgd: de dub
bele snit in harten. Het woordje „pas"
blijkt moeilijk te zijn in bridge
ook in Griekenland!
ENIGE TIJD GELEDEN kon
digde een van de grootste
Nederlandse grootwinkelbe
drijven aan, dat het een aanval op
de Nederlandse, biermarkt zou
ondernemen met bier uit eigen
brouwerij (Pieters) en tegen
scherp concurrerende prijzen (drie
kwart liter flessen tegen de prijs
van pullen). Die aankondiging her
innerde mij aan een liedje dat
enige jaren geleden vele malen per
dag uit de luidspreker schalde:
„Dorst is erger dan heimwee" (ge
zongen door Freddy, een bekend
smartlappen zanger). Een van zijn
andere successen was: „Es gibt kein
Bier auf Hawaii", en dat verdriet
nog steeds de vereniging voor
vreemdelingenverkeer ter plaatse.
Zij heeft nu officieel geprotesteerd
tegen dit al jaren bestaande drank
lied. De Duitsers, aldus de Ha-
waiiaanse vereniging, mijden het
eiland, omdat zij echt denken, dat
zij daar van het gerstenat versto
ken zullen zijn, terwijl destijds toch
vele van de beste Duitse brouwers
naar de Verenigde Staten zijn ge
trokken.
Zo ziet u wat een eenvoudig smart-
lapje teweeg kan brengen. Dorst en
drinken zijn overigens al jaren gelief
koosde onderwerpen van liedjeszan
gers, conferenciers, schrijvers en teke
naars. Ook Nederland wordt langza
merhand een dorstiger land, als we
tenminste de brouwers mogen geloven,
die over de eerste zes maanden van dit
jaar in het binnenland 6.7 percent
meer hebben omgezet, de uitvóer met
7.9 percent zagen toenemen en de in
voer met 9.7 percent verminderen.
Welk aandeel de reclamecampagne
in de Nederlandse dagbladpers daarin
heeft gehad zal nog moeten blijken.
Voor de zomerse dagen ditmaal een
serie recepten voor gezonde, frisse al
coholvrije dranken, die u ook voor, de
liefhebbers van iets sterkers kunt „aan
passen". (Steeds voldoende voor acht
personen, tenzij anders aangegeven).
Als basis kunt u spuitwater of melk
gebruiken.
met suikerstroop en water in de mixer
tot moes draaien. Zeven door een doek
en met ijsblokjes in glazen opdienen.
In plaats van water kunt u natuurlijk
ook spuitwater gebruiken. Voor de
gasten die iets krachtigers prefereren,
doet u een „tic" (jong, oud of wodka)
in het glas.
Vier pompelmoezen (goed-Neder-
landse benaming voor grape fruits) of
twee blikjes pompelmoessap, twee si
naasappelen, een citroen, vijf eetlepels
poedersuiker, een fles spuitwater of
.een liter gewoon water. Sinaasappelen
en citroen goed wassen en in stukjes
snijden. Pompelmoezen uitpersen. Al
les in de mixer doen, heel fijn draai
en, daarna zeven, spuitwater erbij gie
ten, suiker erdoor roeren en in de ijs
kast laten afkoelen. Over blokjes ijs
in glazen schenken.
Deze drankjes kunt u als ze niet
voor de jongsten onder ons bestemd
zijn een licht-alcoholische tic geven
met jonge, oude, gin, citroenjenever
of sinaasappellikeur. Dat zal ook he
lemaal van de gelegenheid afhangen.
Uw kaartvrienden zullen een andere
voorliefde hebben dan de jeugd die om
vier uur uit school komt.
Per persoon een eetlepel suiker in
weinig water opkoken, totdat een sui-
kerstroopje is verkregen. In anderhalf
glas Water twee in stukken gesneden
citroenen met de suikerstroop koken
(niet langer dan vijf minuten). Vervol
gens drie citroenen uitpersen en deze
met de vruchtenpulp die in de pers
is achtergebleven bij het kooksel doen.
Giet er nog een groot glas water bij.
Dan alles in de mixer doen en heel
fijn draaien. Zeven en er tenslotte een
liter spuitwater bij gieten. Laten afkoe
len en heel koud opdienen met een
blokje ijs in elk glas.
Vier grote tomaten, twee appelen,
twee sinaasappelen, zes eetlepels sui
kerstroop (koken zoals wij hierboven
hebben beschreven). Eén liter water.
Tomaten, appelen en sinaasappelen
schoonmaken, in stukken snijden en
Een half pon kersen, een lepel suikei
per persoon, wat water. De goe<
schoongemaakte kersen met suiker ii
weinig water tot moes koken. In d«
roerzeef uitstorten en even draaien. De
pitten blijven in de zeef achter. Van
de siroop die u nog wat kunt laten in
koken doet u in elk glas een eetlepel.
Bijvullen met spuitwater en een blok
je ijs. U kunt de vruchtenmoes ook
goed gebruiken wanneer u bijvoorbeeld
yoghurt als nagerecht heeft. Klop de
vruchtenmoes dan met de yoghurt even
op in de mixer.
U hebt ervoor nodig: half flesje yog
hurt, vier lepels gecondenseerde melk,
het sap van twee sinaasappelen, een
weinig suiker. Alles samen goed klop
pen, daarna koud laten worden in de
ijskast. Opdienen in cocktailglazen.
Voor volwassenen kunt u er een glaas
je cognac doormengen. Het is een cock
tail die na een vermoeiende werkdag
een verkwikking betekent.
Tenslotte een buiten het bestek van
deze aflevering van de rubriek vallend
yoghurtrecept. U hebt ervoor nodig:
een half flesje yoghurt, een ei, een
paar lepels suiker. De yoghurt giet u
uit in een schone doek die u even in een
pannetje of trechter laat hangen. Bind
de doek dicht en hang hem een paar
uur op boven de gootsteen. Wanneer
er geen druppeltje vocht meer uit
komt, maakt u de doek voorzichtig
leeg in een kom. Klop er het geel van
het ei doorheen met de suiker. Geef
elk een paar lepels van dit mengsel
op een schaaltje dat u nog kunt gar
neren met wat vruchtjes. Het lijkt
weinig, maar het is een-alle-gaatjes-
vullend-toetje.
GASTON GOURMET
Vervolg van pagina 13
zichtbare taalstructuren „zonder in
houd" ooit bij machte zou zijn om als
poëzie de verloren eenheid van leven
te herstellen. Maar een man als Frans
Vanderlinde gelooft met alle intensiteit
van zijn zintuigen, zijn bloed, zijn pri
maire levensgevoel in de mogelijkheid
van het misschien (wellicht?) onmoge
lijke, en ik kan niet anders zeggen
dan dat ik geloof in dat geloof, ai deel
ik het niet, dat ik respect heb voor
het élan waarmee deze jongeren iets
ondernemen dat creatief bevrijdend,
verjongend, verruimend werkt en on
loochenbare overeenkomsten vertoont
met hetgeen in de muziek en beelden
de kunst al vrij ver voortgang heeft
gemaakt.
HET TIJDPERK, aan het begin
waarvan wij staan, is er één dat uni
verseel grenzen doorbreekt: grenzen
tussen de wetenschappen, de kunsten,
de planeten, de volken, de godsdien
sten, de levensgevoelens. Een ander
menstype is bezig te ontstaan, dat de
elementaire waarden van voorheen niet
teniet doet, maar anders groepeert, an
ders laadt en richt, overrompeld als
het is door volstrekt nieuwe noties van
de ondoorgrondelijke universele sa
menhang. Een grootscheepse verken
ning van onvermoede levensgebieden is
gaande, waarvan de uitkomst onvoor
zienbaar is. In dat alomvattende pro
ces van „heroriëntatie", van toevoe
ging van die nieuwe levensgebieden
aan het menselijk bewustzijn, is de
moderne kunstenaar niet passief, maar
naar zijn beste krachten mede-crea
tief: hij helpt ontdekken, integreren,
ordenen, verhelderen. Dat daarvoor
eerst een „afbraak" van het door de
nieuwe inzichten en mogelijkheden
achterhaalde wereldbeeld noodzakelijk
was, spreekt vanzelf: het zogenaamde
„nihilisme" was (en is ten dele nog)
onvermijdelijke voorarbeid. Maar als
de spatialistische dichters, die de men
selijke taal trachten te ontkluisteren
van voorbijgestreefde normen en vor
men om tot de taai-zelf terug te ke
ren, verklaren dat hun poëzie „ont
snapt aan de verouderde maatschap
pijen, aan een voorraad beschikbare
gedachten die sinds jaren onveranderd
bleef en waarin alle omwentelingen
uiteindelijk tenietgingen", dan getuigt
dat van een prometheïsche vermetel
heid in de beste zin, van een levens
wil en een geloof in toekomstige le
vensvormen, die de fase van het'„ni-
hilisme"overwonnen heeft.
MISSCHIEN zal er uit deze klank
composities in het geheel niet iet»
voortkomen dat poëzie is. Niemand im
mers kan in wat hij ook onderneemt
vergeten wat hij weet, niemand kan in
zichzelf de door eeuwen en eeuwen ge
accumuleerde culturen ontkennen een
steeds zal. als het nieuwe zich begint
te consolideren, blijken dat dit „nieu
we" met talloze vezels en zenuwen ver
bonden is met het „oude". Maar het
zal een mutatie hebben ondergaan: men
vergelijke het middeleeuwse wereld
beeld met het hedendaagse. In dat ver
band gezien doet het er weinig toe in
hoever de toekomstige poëzie van de
wordende mens nog poëzie in de min
of meer traditionele zin kan worden ge
noemd.
Het zal menigeen moeite kosten om
de „taalstructuren" van de spatialisti
sche en aanverwante poëzie te benade
ren, evenals de moderne muziek
waarmee deze taaicomposities een es
sentiële overeenkomst vertonen (Stock-
hausen, Bério, Pousseur enz.) bij
traditionele luisteraars weerstanden
oproept van eenzelfde aard als het
wantrouwen tegen de abstracte beel
dende kunst. Men moet trouwens niet
op al te veel instemming hopen: elk
avant-gardisme verliest aan kracht
naarmate het erkenning vindt! Niette
min: „Vers-univers" is een symptoom,
een levensteken, een van de vele die
de ontketende nieuwe krachten in de
mensenwereld trachten te bundelen tot
een nieuw wereldbeeld. Op grond daar
van adviseer ik belangstellenden om bij
de redacteur van „Vers-univers"
(Frans Vanderlinde Brittenoord 43,
Rotterdam 26) een exemplaar van dit
eerste programmatische nummer aan
te vragen a raison van een rijksdaal
der.