Duizend beren banjeren door boekenbos VANAVONI L. BUIS: POCKET OVER VIJF JAAR EEN WEGGOOIOBJECT Top of flop WüiH TAPTOE DELFT feest van kleur, licht en klank Pleidooi voor „pierement" Nederlandse Simenon Marktverbreding Cristal Fruits VERLEDEN, HEDEN EN TOEKOMST VAN DE POCKET Menthol Sinaasappel Lemon Drops DONDERDAG 2 5 AUGUSTUS 196 6 7 Betere beveiliging voor Haagse kunstschatten De radio geeft vrijdag T elevisieprogramma Handdrukkerij Stichting Hedendaagse Grafiek Kersen (gevuld) m. (Van onze correspondent) UTRECHT. Op 1 oktober wordt een belangrijke beslissing genomen over de toekomst van de Nederlandse boekenmarkt. De boekverkopers zullen zich dan uitspreken over het voorstel van de Nederlandse uitgevers tot een vrij sterke liberalisering. De uitgevers zijn het er over eens dat alle boeken beneden zeseneenhalve gulden Overal verkocht moeten worden waar men er behoefte aan heeft en niet meer alleen in de erkende boek handel. Wanneer dit doorgaat zal de produktie van pocketboeken toenemen met 25 percent, aldus de heer J. Buis, adjunct-directeur van de uitgeversmaat schappij Bruna. „Ik taxeer dat er ieder jaar ruimte is voor twintig miljoen Nederlandse pockets, terwijl er nu veertien miljoen verkocht worden in de erkende boekhandel. De niet erkende verkopers bereiken misschien ook nog zo'n tien miljoen exemplaren van niet erkende uitgevers". DE BESLISSING van 1 oktober wordt door de uitgevers van enorme betekenis geacht voor de ontwikkeling van het goedkope boek in de eerstkomende jaren, speciaal van de pocket. „Totdat we Amerikaanse verhoudingen krijgen, waarbij de pocket een weggooi-object wordt. Ik ben ervan overtuigd dat dit gaat gebeuren. Over vijf jaar is het zo ver. Nu zie je het al in vakantiecentra en hotels: de mensen kopen een aantal pockets en laten ze na lezing liggen. Een van de oorzaken: er is in de huizen niet genoeg ruimte om alle pockets te bewa ren". Aldus de heer Buis. Vooral voor Bruna is de ontwikkeling van het ogenblik van groot belang, om dat deze uitgever „specialist" is in goed kope boeken. Aan de vooravond van 1 oktober zal Bruna gedurende drie dagen feestvieren ter gelegenheid van de ver schijning van de duizendste „Zwarte Beer": de onder het pseudoniem Geor ges Sim in 1928 door Simenon geschreven roman „Le chateau de Sable Rouge", een op Nederlandse personen geënt ver haal. „Sable Rouge" is de samentrekking van de plaatsen Roodeschool en Hooge- zand. Groningen is een belangrijk ele ment in de ontwikkeling van Simenon ge weest, want zijn Maigret werd geboren in Delfzijl. De eerste Maigret-roman, Mis daad in Holland, verschijnt deze maand in herdruk. Zaterdag 3 september ont hult Simenon het door Pieter d'Hont ge maakte Maigrat-beeld dat Bruna aan biedt aan de gemeente Delfzijl. De festi viteiten worden in Delfzijl bijgewoond door 250 genodigden. Op 1 september is er dan al een feest geweest voor auteurs wier werk in de „Zwarte Beren"-reeks is gepubliceerd; voorlopig nemen hieraan 58 auteurs deel. 1 SEPTEMBER EN 1 OKTOBER, twee data die een goede aanleiding zijn om te mediteren over heden, verleden en toe komst van het jonge pocketboek. In 1955 liet Bruna de „Zwarte Beertjes", waarin jaarlijks 125 titels verschijnen, van stapel lopen. Men voorzag destijds de grote vlucht die het pocketboek zou nemen, vooral op grond van de ervarin gen in Amerika. Zoals men nu weer ver wacht dat het binnen vijf jaar een weg gooi-object wordt. De behoefte aan markt verruiming is de laatste drie jaar pas goed aan de orde gekomen. Sinds 1963 is er een sterke overproduktie geweest en sinds 1965 is men minder gaan maken. Een oplage van 15.000 exemplaren per titel was destijds normaal, maar nu be hoort dit tot de fraaie getallen. De elas tische markt vertoonde een stijging van tien tot vijftien percent per jaar, maar na 1 oktober wil men het gaan zoeken in marktverbreding. De heer Buis ziet een goede toekomst voor het gebonden boek. Boekenclubs en welvaartsstijging zullen dit weer tot een goed artikel maken. Tot 1964 constateer de men rond Sinterklaas een piek in de pocketverkoop, maar dat is ineens vrij wel afgelopen. Het is niet meer een boek om te „bezitten"; de paperback heeft de pocketfunctie van geschenkartikel over genomen. DE POCKET is een impulsartikel. Ze PANG Uitgeverij W. A. Bruna en zoons, die in 1968 honderd jaar bestaat, is op een belangrijk punt gekomen: deze maand komt de duizendste „Zwarte Beer" op de markt, het geen aanleiding is tot een halve feestweek. Vooral in Amsterdam en Delfzijl zal het verschijnen van de duizendste gevierd worden. In de tweede plaats zal binnenkort een beslissing vallen over de ver spreiding van het goedkope boek, dat tot nog toe slechts in de erken de boekhandel verkrijgbaar is. Een uitgever als Bruna is er gebaat bij dat deze markt verruimd wordt. Hierbij een gesprek met Bruna's adjunct-directeurde heer J. Buis, over heden, verleden en toekomst van de pocket in het algemeen en de „Zwarte Beertjes" in het bijzon der. moet zichzelf verkopen, bijvoorbeeld op de aantrekkelijke affiche-achtige omslag. Ze mag dus ook niet met de rug naar het publiek in een kast gezet worden maar moet haar gezicht tonen. De boek handelaar kan die hoeveelheden titels die iedere maand verschijnen nauwelijks meer kwijt; een vierkante meter blijft een vierkante meter. Men heeft de pocket molen gevonden: „driehonderd gulden per stuk, maar gooi er echt maar hon derdduizend gulden tegenaan, want an ders blijf je nergens met je verkoop. Maar hoeveeT pockets moet een verkoper er wel niet uitdrukken om de driehon derd gulden eruit te halen? De heer Buis verwacht voor de komen de tien jaren veel meer nonfiction. „De behoefte aan weten wordt steeds groter. Het zal nodig zijn maatschappelijk te specialiseren. Steeds meer informatie over steeds minder. Boekjes over „com puting", daar word je vandaag of mor gen mee doodgegooid. En dan een pro bleem waarvoor nog niet eens een be hoorlijke leerstoel is: „human relations", het probleem van de komende jaren. Het studieterrein van de sociologie wordt steeds breder. Wat ook sterk gaat werken is de Mammoetwet. Nu moeten de school boeken nog gekocht worden door de leer lingen, maar het is voor mij een uitge maakte zaak dat de middelbare scholier ze zal krijgen van de school. En dan in een vorm die goedkoop is. Dit eist weer een andere aanpak. Te genwoordig hebben we vooral te maken met mensen die geïnteresseerd zijn in het boek. Wanneer we in de populair- wetenschappelijke sector komen krijg je heel andere mensen. Dit zijn dus enkele zaken die zich in de nabije toekomst on getwijfeld zullen voordoen, maar hoe het er over tien jaar zal uitzien.Onbe kend. In dit bedrijf moet je per jaar bij sturen, anders bega je de fouten die vele uitgevers hebben gemaakt". WAT IS EEN FLOP en wat een succes in de Zwarte Beertjes? Lady L is als boek voor Bruna geen flop geworden, maar men had er veel meer van verwacht. Boekjes over sport lopen zeer slecht (bijvoorbeeld „Op de mat naar de top", Henk van Veenen- daals boekje over Anton Geesink). Ook „niet van de vloer weg te branden" is het werk van Frédéric Dard („De tries te moordenaar". „In staat tot moord"), een voortreffelijk schrijver, maar zijn fout is dat hij geen vast mannetje heeft. „Vlinders voor de president", een boekje van Bill Adler met brieven die Kennedy ontving, maakte in Amerika enorme op gang. Het lukte in Nederland niet. „Vlin ders van Marlène" (uitspraken van Die trich) werd een enorme flop. En dan Francis Durbridge: „De Sjaal" ging er uit in een oplage van bijna 50.000 stuks. Dank zij de televisieserie in 1963. Het boek was voordien al helemaal „afgereden", maar kreeg door de tv weer een nieuwe injectie. De eerste Fle mings (James Bond) haalden met pijn de 12.000. Maar toen kwam de film Dr. No., Bruna drukte er in veertien dagen een miljoen exemplaren (verdeeld over J. Buis dertien titels) uit; 75.000 exemplaren per titel. „De vlucht van Roger Brook", geschre ven door Wheatley, hoorde in Engeland tot de topsellers, maar bleek in Neder land onverkoopbaar. Onverkoopbaar wil zeggen dat men niet verder komt dan zo'n 7000 exemplaren. Van Bert Schier- beek verscheen als no. 916 „De andere namen", in een oplage van 6000. In dit geval kon men niet spreken van een flop, omdat bekend is dat de belangstel ling voor litterair werk klein is. EEN HOOFDSTUK APART is het „maken" van een auteur. Het is Bruna niet onaardig gelukt met bijvoorbeeld Joop van den Broek, die in 1951 de de tective-prijsvraag van Bruna won met zijn voortreffelijke „Parels voor Nadra", nog steeds een van de beste van de ze ventien (binnenkort twintig) titels van Joop van den Broek in de „Zwarte Beer tjes". Twintig titels dus, en dan is hij toch nog vrij moeilijk verkoopbaar. Met veel vijven en zessen gooit Bruna er zo'n 12.000 uit. Oorzaak van de betrekkelijk geringe verkoopbaarheid zoekt men wel in de naam Van den Broek, die het lou ter als naam, niet zou doen. De heer Buis: „En als je dan ziet wat er wèl gaat als het maar een buitenlandse naam is En dan de Simenons. Voor de eerste stoot maakt men 20.000 exemplaren van een psychologische roman en 30.000 van een Maigret-story. Op een gegeven mo ment worden bepaalde titels uit de rou latie gehaald (vakterm: „dood ge maakt"). Ze krijgen dan later in herdruk een nieuwe kans. Tot nog toe zijn er in de „Zwarte Beertjes" ruim honderd Si menons uitgegeven. Membrecht. De Nederlandse schrijver Steven Membrecht is onderscheiden met de aanmoedigingsprijs voor de Kogge- litteratuurprijs van de stad Minden in Westfalen. Membrecht publiceerde in 1961 zijn eerste roman „Wachten op de zon", drie jaar later gevolgd door een bundel verhalenonder de titel „De ruime gevangenis". Later schreef hij nog „De sprong in het net" en „Het tweede besluit". PANG Een paar van de duizend beren. Kosten: kwart miljoen (Van onze correspondent) Het ligt in de bedoeling van het Haagse college van B. en W., een betere bevei liging van de kunstschatten in het ge meentemuseum te bewerkstelligen. Met gebruikmaking van moderne, automati sche technische middelen zou deze bevei liging zeer effectief kunnen worden ge realiseerd. Hoewel met het treffen van deze voor- xieningen een bedrag van circa een kwart miljoen gulden gemoeid zal zijn, zijn B. «n W. van mening, dat de waarde van de gemeentelijke kunstverzameling deze uit gave rechtvaardigt, mede in aanmerking nemende, dat de kosten van de bewakers de laatste jaren aanzienlijk zijn gestegen. PANG HILVERSUM I. 7.00 Nws. ochtendgymnastiek en socialis tisch strijdlied. 7.23 Gram.muziek. (7.30-7.35 Van de voorpagina. 8.00-8.10 Nws.) 9.00 Te land en te water. 9.35 Waterstanden. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Operafragmenten. 10.45 Pianomuziek. 11.00 Nws. 11.02 Voor de vrouw 11.40 Klassieke liederen. 12.00 Nederlandse amusementsmuziek. 12.27 Mededelingen land- en tuinbouw. 12.30 Uitzending voor de landbouw. 12.40 Orgelspel. 12.55 Actualitei ten. 13.00 Nws. 13.10 Actualiteiten. 13.30 Coupe classique spéciale, gevarieerd vakan tieprogramma. 14.15 Gram.muziek. 15.15 Bulgaarse volksmuziek. 15.45 Licht orkest. 16.00 Nws. 16.30 Moderne muziek. 17.10 Mo derne muziek, 17.30 Voor de jeugd. 17.50 Ac tualiteiten. 18.00 Nws. 181.5 Amusements muziek. 18.30 Jazz-rondo. 18.50 Naar onze mening. 19.00 Voor de jeugd. 19.30 Muzikale aanwinsten. 20.00 Nws. 20.05 Moderne liede ren. 20.40 Gevecht om God. 21.00 Salzburger Festspiele 1966. 22.30 Nws. 22.40 Eventuele SOS-berichten. 22.45 Actualiteiten. 23.00 Gram.muziek. 23.45 Soc. nws. in Esperanto. 23.55 Nws. HILVERSUM II. 7.00 Nieuws. 7.10 Meditatie. 7.15 Gram.mu ziek. (7.30-7.32 Nws.) 7.55 Overweging. 8.00 Nws. 8.10 Voor de jeugd. 8.30 Nws. 8.32 Gram.muziek met vakantietips. 10.00 Gram. muziek. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Gram. muziek. 12.03 Gram.muziek. 12.27 Medede lingen land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.40 Actualiteiten. 12.50 Europese zwemkam- kampioenschappen te Utrecht. 13.00 Gram. muziek. 13.15 Lichte koorzang. 13.35 Gram. muziek. 14.50 Europese zwemkampioen- schappen. 15.00 Wie een kuil graaft, hoor spel. 15.35 Voor de zieken. 16.35 Zweedse ro mantische liederen. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Gram.muziek voor de jeugd. 19.00 Nws. 19.10 Actualiteiten. 19.30 Europese zwemkampioenschappen. 19.40 Gram.muziek 19.50 Europese roeikampioenschappen voor dames op de Bosbaan. 20.00 Labyrint, thea- trale-muzikale manifestatie. 21.00 Inhoud: bespreking publikaties op geestelijk gebied. 21.15 Gram.muziek. 22.20 Europese zwem kampioenschappen. 22.25 Boekbespreking. 22.30 Nws. 22.40 Epiloog. 22.45 Gram.muziek 23.55 Nws. HILVERSUM III. 9.00 Nws. 9.02 Vrolijk ochtendprogram ma (Om 10.00 en 11.00 Nws.) 12.00 Nws. 12.02 Operettemuziek. 13.00 Nws. 13.02 Zuid- Amerikaanse klanken. 13.30 Walsmuziek. 14.00 Nws. 14.02 Gram.muziek. 15.00 Nws. 15.02 Gram.muziek. 15.30 Tienerreprise. 16.00 Nws. 16.02 Gevarieerd muziekprogramma. 17.00 Nws. 17.02-18.00 Gevarieerd platenpro- gramma voor automobilisten. BRUSSEL 324 m. 12.00 Nws. 12.03 Lichte muziek. 12.40 Weer bericht. 12.48 Protest met Poons. 12.55 Bui tenlands persoverzicht. 13.00 Nws. 13.20 Ta- felmuziek. 14.00-14.03 Nws. 16.00 Nws. 16.03 Beursberichten. 16.09 Lichte muziek. 17.00 Nws. 17.15 Lichte muziek. 17.30 Folkloris tische muziek. 18.00 Nws. 18.03 Voor de sol daten. 18.28 Paardesportuitslagen. 18.30 Wegwijzers voor automobilisten en tips voor het weekendverkeer. 18.45 Lichte muziek. 19.00 Nws. 19.40 Lichte muziek. 20.00 Klas sieke muziek. 22.00-23.00 Nws. aansluitend: Toerisme en muziek. VOOR DONDERDAG NEDERLAND I 14.30-15.05 Voor de vrouw. 18.00-19.00 Euro pese zwemkampioenschappen te Utrecht. 19.00 Nws. 19.01 Klaas Vaak. 19.05 Euro pese zwemkampioenschappen te Utrecht. 20.25 Journaal. 20.45 Voorpagina. 21.10 Lie- derenprogramma. 21.45 Dr. Ben Casey. 22.45 Atletiekdocumentaire. 23.10 Journaal, aan sluitend filmverslag wereldkampioenschap pen wielrennen. NEDERLAND II 20.00 Nws. 20.01 Muziek- en balletpro gramma. 20.40 Documentaire over Thailand. 21.20 Bill Dana Show. 21.45 Onze man in Washington. 22.10 Journaal. VOOR VRIJDAG NEDERLAND I 19.00 Nws. 19.01 Klaas Vaak. 19.05 Euro pese zwemkampioenschappen te Utrecht. 20.00 Journaal. 20.20 Zo maar een zomerpro- gramma. 20.55 De oude draaidoos. 21.25 Mu ziek- en balletprogramma. 22.00 De begrafe nisbedienaar. 22.35 Het conflict der genera ties, godsdienstige lezing. 22.40 ANVV-spot. 22.45 Journaal. NEDERLAND II 20.00 Nws. 20.01 Waterpolo. 20.30 Literair kijkschrift. 21.00 Koningsgambiet. 21.45 At tentie. 22.15 Avondsluiting. 22.20 Journaal. In Amsterdam is opgericht de stich ting hedendaagse grafiek. Deze stichting neemt onder meer het initiatief tot de uitbreiding van de enige handdrukkerij die in Nederland nog over is: de steen- en etsdrukkerij P. Clement te Amster dam. Het Prins-Bernhardfonds heeft 25-000,- beschikbaar gesteld voor de bouw en de inrichting van een hand drukkerswerkplaats die wordt gevestigd Prinsengracht 845. In nauwe samenwer king tussen kunstenaars en drukker zal hier een ruimer produktie van de heden daagse grafische kunst mogelijk worden dan tot nu toe het geval was. Het be stuur van de stichting hedendaagse gra fiek bestaat uit: dr. L. Gans (voorzitter), J. U. Priesman, adjunct-directeur van het Prins-Bernhardfonds secretaris-penning meester), J. Eijkelboom, kunstcriticus, Dick Bruna, grafisch ontwerper en P. Clement, handdrukker. RANG Nederland 1: Van zes tot zeven en van vijf over zeven tot vijf voor half negen is er een directe uitzending van de Euro pese zwemkampioenschappen uit het sta dion „Den Hommel" in Utrecht. Na het journaal „Jan Brusse: Voorpagina", een selectie uit Franse actualiteitenrubrieken. Roberta Peters, eerste coloratuurzange res van de Metropolitan Opera in New York, zingt uit het klassieke en lichtere genre; van aria's van Strauss tot een tune uit Bernsteins „West Side Story". Voorafgaand aan een documentaire over ateletiek van de Franse cineast Jacques Ertaut onder auspiciën van AVRO's Sportpanorama (een film die ook vorig jaar werd uitgezonden), een' aflevering van de filmserie „Dr. Ben Casey", waar in de handelingen van de menslievende dr. Charlie Kozelka in een sloppenwijk van een wereldstad kwalijke gevolgen hebben. Last but not least een film verslag van de wereldkampioenschappen wielrennen in Keulen. Nederland 2: Na „Nieuws in het kort" een co-produktie van de Belgische tele visie en de Bavaria Studio's „Fantasie voor orkest en ballet" dat de Waalse tele visie vorig jaar buiten mededinging in zond op het Televisiefestival in Montreux. De stijl van het moderne orkest van Henri Segers heeft de vorm van de uit zending bepaald; de camera volgt het or kest van de opnamestudio naar de stad, naar de paardenrenbaan en naar een autokerkhof, overal vergezeld van het ballet. „Thailand" is een N.D.R.-docu- mentaire over de politieke ontwikkelin gen in het buurland van onder meer Laos en Vietnam. Filmer Hans Walther Berg laat hierin zien, dat de Amerikanen ook dit land in staat van verdediging brengen. Een aflevering van „The Bill Dana-show" staat weer borg voor vijfen twintig minuten vrolijk amusement. Na „Onze man in Washington" het tweede journaal; het programma wordt afgeslo ten met de Amerikaanse rubriek „Meet the Press" waarin vooraanstaande lei ders voor gelijke burgerrechten het' woord zullen voeren. RANG Openluchttentoonstelling. De Rotterdamse kunststichting houdt tot en met 11 sep tember deels in de openlucht een tentoonstelling van hedendaagse kunst affiches uit Europese landen, Japan en de Verenigde Staten. Tenminste tachtig affiches zijn bevestigd aan vlaggemas- ten op het Kruisplein, de rest van de expositie is te zien in de expositiezaal Lijnbaan en in de kunstzaal Zuid. De Taptoe Delft, waarvan vanavond de première gaat en gisteravond voor een uitverkocht huis de generale repeti tie ging, is zoals reeds twaalf jaren achtereen het geval is geweest een feest van kleur en licht en klank. Deze jaarlijks terugkerende wapenschouw van de Nederlandse militaire muziek korpsen heeft ditmaal in verband met haar derde lustrum de luchtmachtka pel wat op de voorgrond geschoven. Maar meer zal de toeschouwers het feit aanspreken dat de organisatoren het re giment wielrijders van vóór 1940 heb ben laten herleven. Het optreden van de ze muzikanten, die met de soms zware in strumenten net zo gemakkelijk op hun ouderwetse „doortrappers" lijken te zit ten als andere musici op het concertpo dium, vormt een der meest spectaculai re onderdelen van de show. Het historische nummer, ook altijd een vast onderdeel van de taptoe, heet dit jaar „geschut in stelling" en brengt de trompetters van een treinafdeling (wa genpark) uit 1831 en een korps van de rijdende artillerie uit 1850 in actie. De muziekkorpsen, die aan de taptoe meewerken, zijn in de eerste plaats de bekende grote vier: de marinierskapel, de koninklijke militaire kapel, de lucht machtkapel en de Jan Willem Frisoka- pel. Verder werken mee het jachthoorn- korps van de Jagers, de trompetterkorp sen van de cavalirie en artillerie en en kele tambourkorpsen. De muzikale en technische leiding is in handen van de luitenant-kolonel Van Yperen, inspecteur der militaire muziekkorpsen. De alge mene leiding berust bij de luitenant-kolo nel J. G. R. Kraayenoord. Aan de taptoe werken mee twaalf of ficieren, 242 onderofficieren en 735 korpo raals en manschappen. De „Kring van draaiorgelvrienden" on der voorzitterschap van rechter-beiaar dier orgeldraaier mr. Romke de Waard heeft leden die bezwaren hebben tegen het ge bruik van het woord „pierement" als aan duiding voor het draaiorgel. Dat blijkt uit een hoofdartikel in het kwartaalblad van de „Kring" dat „Het Pierement" heet. De schrijver wijst alle bezwaren af en rechtvaardigdt zijn standpunt in 'n bijdra ge van ruim twee pagina's. Het draaiorgel is een folkloristisch verschijnsel, zo is zijn oordeel. De spraakmakende gemeente heeft „pierement" aangedragen als „een flonkerend edelsteentje voor de schatka mer van de waarachtige folklore." Ande re namen als boekorgel en draaiorgel heb ben volgens de schrijver bij het volk een minder bekende klank. Voorts vindt hij dat vele tegenstanders het woord „draai orgel" plegen uit te spreken op een wijze die van walging getuigt. Pierement daar entegen wordt gebruikt door mensen die behoren tot de andere categorie: „Zij be zigen het woord met in hun gemoed iets familiairs. De auteur schrijft ten slotte of de „bezwaarden" zich wel eens hebben af gevraagd welke namen de goegemeente aan de draaiorgels verleent. Hij somt er een aantal op: de Kwakkert, de Gaspijp, de Houtzaagmolen, de Snotneus, de Huile balk, de Sik, de Krakepoot, de Cement- molen, de Zaag, de Spinazieketel, het Brullend Hert, de Eierenkluts, de Knor haan, de Moordenaar, de Doedelzak al deze namen horen niet thuis in het poëzie album, zo meent de redacteur van „Het pierement". De aanduiding „pierement" evenmin, maar zij past zo mooi bij ,,onz» muzikale vrijbuiter", aldus de scribent.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1966 | | pagina 7