Bressons ezeltje Balthazar ondubbelzinnig
kandidaat voor Venetiaanse gouden leeuw
KUIPERS
VENETIAANS
FILMFESTIVAL
Leraar van de Beverwijkse
muziekschool wint prijs
DavitamonIO
i
VITTORIO DE SICA'S
„UN UOMO A META"
STELT DIEP TELEUR
Franse les nu via
de radio
Rubens „Drie Gratiëngevonden?
Geld tekort voor
subsidie op koop
van kunstwerk
Mr. Reinink wordt
voorzitter NTS-
programmaraad
li
Stom
Emotioneel
lekker lopen
li
lekker lopen
Cigarettes
DINSDAG 6 SEPTEMBER 1966
11
ZIJLSTRAAT 97 HAARLEM
BRILLEN SPECIALIST "v.
Nationaal jazzconcours in
Utrecht met 6 finalisten
Elisabeth Schwarzkopf
voor NCR V-radio
Huizing
f 11
1
Huizing
„Koningsgambiet" voor
het laatst op tv
Terugkeer Gemini
rechtstreeks op tv
Beatles zijn niet welkom
in Zuid-Afrika
...the famous taste of New York
De radio geeft woensdag
T elevisie programma
DINSDAG
WOENSDAG
Nederlandse film voor
internationale tv-serie
11111
(Van onze speciale verslaggever)
VENETIë. Robert Bresson heeft
zich met zijn „Au hasard Balthazar"
ondubbelzinnig kandidaat gesteld
voor de gouden leeuw en de film van
Vittorio de Sica, „Un uomo a Meta"
werd een grote teleurstelling. Bres
sons film „Balthazar" stal de show
met zijn eerlijke en verbitterde beeld
over een ezel, waaraan Bressons visie
op deze wereld en deze mensen wordt
opgehangen.
BALTHAZAR IS voor Bresson de cen
trale vertelling waarop alle nevengebeur
tenissen in de film zich concentreren. Uit
eindelijk wordt hij door alle figuren in
de film gekweld, gemarteld of verlaten.
Zowel door het meisje Marie, dat bij zijn
doop is geweest, als door de drinkende
zwerver Arnold die toeristen op zijn rug
vervoert.
Balthazar groeit uit tot het symbool voor
het lijden dat de ene mens de ander aan
doet. Alle lijnen komen in hem samen.
Het christendom zowel als het kapitalisme
van de molenaar, die de ezel uitbuit en
het werkelijk meent als hij tegen Marie,
die een vriend in hem zoekt, zegt: „Ik ge
loof in wat ik bezit".
De stomheid waarmee Balthazar zich
eerst verzet tegen de kwellingen en ze
later aanvaardt, is de woordenloze ver
bittering van Bresson tegen de mensheid.
Bressons wereld is in ,,Au hasard Bal
thazar" verstard. De mens is niet langer
geneigd tot het goede, zoals in zijn vorige
films altijd nog het geval was. De slecht
heid van de mensen ontstaat evenwel niet
in de eerste plaats door het religieuze be
grip zonde.
Desondanks bestaat ook voor Balthazar
het paradijs, waarvan hij een vlaag mag
meemaken voordat hij sterft. Bresson
schept in ritmische opeenvolging van
beelden de'periode die ontstaat wanneer
Met ingang van 1 oktober zal het NRU-
programma via Hilversum 2 wekelijks
een cursus in de Franse taal worden
uitgezonden. Om de cursus te kunnen
volgen moet men van de Franse taal
een basis-kennis hebben die ongeveer op
ULO-niveau ligt. Cursisten dienen zich
schriftelijk op te geven bij de Neder
landse Radio Unie, Postbus 150, Hilver
sum. Hierbij moet vermeld worden:
naam, voornamen, adres, woonplaats, be
roep, vooropleiding en eventueel behaal
de diploma's. Het deelnemen aan de
cursus is kosteloos. Wel dient men voor
eigen rekening een leerboek aan te schaf
fen. Aan het eind van het cursusjaar be
staat de mogelijkheid zich op te geven
voor twee examens, die georganiseerd
worden door de Service Culturel van de
Franse Ambassade te Den Haag.
Van de 25 jazzbands, die zaterdag heb
ben deelgenomen aan het Nationaal Jazz
Concours ter gelegenheid van het vijftig
jarig bestaan van de Koninklijke Neder
landse jaarbeurs en de muziekinstru-
mentenbeurs „Intertone" te Utrecht zijn
ie.s bands uit de voorronde overgebleven.
In de groep oude stijl: de „Cotton Town
Jazz Band" uit Enschede, de „Dixie Dis
cipels" uit Hoorn en de „Four City Se
ven" uit Den Bosch.
In de groep moderne jazz: de „Dulfer
Tree Jazz Group" uit Weesperkarspel,
het trio Lex Philips uit Den Haag en
„Het orkest 1966" uit Amsterdam.
Deze zes bands spelen donderdag tijdens
de finale, eveneens in de Bernhardhal van
de jaarbeurs. Buiten mededinging treden
dan ook op 'de „The Big Band" uit
Hilversum, het Tsjechisch jazzkwartet en
het trio Pim Jacobs met medewerking
van de Amerikanen John Griffion (tenor
saxofoon) en Art Teyler (drums). De voor
ronde speelde zich af zonder publiek; de
finale wordt openbaar.
In het NCRV-radioprogramma op Hil
versum 1 kan men morgenavond om 20 00
uur een programma beluisteren van de
wereldberoemde sopraan Elisabeth
Schwarzkopf. Zij zingt dan, begeleid door
pianist Jörg Demus, liederen van Franz
Schubert, Robert Schumann, Benjamin
Britten, Richard Strauss en Hugo Wolff.
De opnamen voor dit programma wer
den op 28 augustus gemaakt in de Opera
van Gent tijdens het Festival van Vlaan
deren 1966.
Balthazar de dieren van een circus be
groet. Er is dan een moment van broeder
lijkheid waar de ander wereld buiten
staat. Die situatie wordt herhaald wan
neer Balthazar tenslotte sterft tussen de
schapen aan een schotwond die hij bij
een smokkeltocht heeft opgelopen.
HET DOEL van Bressons symboliek
wordt misschien duidelijker door een uit
spraak die hij eens in een interview heeft
gedaan: „Films zijn er niet om het leven
te kopiëren, maar om ons binnen een be
weging te trekken, die de auteur moet be
palen. De waarheid moet men niet in fei
ten zoeken, niet in de mensen en in de
dingen, maar in de emotie, die door hen
wordt opgeroepen. Pas de waarheid van
de emotie kan ons leiden en iets leren".
Tegenover dit indrukwekkende werk
stuk van Bresson kwam de officiële Itali
aanse inzending „Un uomo a Meta" van
Vittorio de Sica wel wat magertjes uit.
De Sica ontpopt zich na de „Bandieten
van Orgosolo" als een stilist pur-sang. Hij
heeft het beeld lief als zichzelf en koket
teert ermee tot het einde toe. Daardoor
krijgt de film, evenals de hoofdpersoon
Michèle (Jacques Perrin) een narcissisch,
impotent karakter, dat bijzonder onsym
pathiek aandoet.
Als de film begint is Michèle schizo
freen. Hij probeert het geluk te conditio
neren door gelukkige mensen te bespie
den: een voyeur. Aan het slot van de film
wil De Sica ons laten geloven, dat Mi
chèle na een confrontatie met zijn ge
boorteplaats opnieuw de mogelijkheid
heeft om verder te leven. Maar al veel
eerder kan men niet meer geloven in de
fraaie beeldenreeksen van een talentvol
filmer die als auteur volledig faalde.
Onze landgenoot Joris Ivens, die het
„linkse" element in de jury voor het Ve
netiaanse festival nog aanzienlijk heeft
versterkt, kwam met de korte (lange)
film „Pour le Mistral" voor de dag. Deze
Franse produktie won eerder de gouden
leeuw op het korte film-festival van San
Marco.
Speciaalzaak voor prettige schoenen
Kruisweg 42 Tel 12637 Ook Forma Natura
Op 25 november komt bij de veiling
houder Christie's in Londen een
schilderij in veiling dat volgens
deskundigen een sedert lang ver
mist werk van de Vlaamse meester
Rubens 1577-1640zou zijn. Het
stuk stelt Paris voor die de drie gra
tiën de gouden appel voorhoudt.
Kunstdeskundigen menen te doen te
hebben met een stuk („Drie gra
tiën") dat Rubens' eerste vrouw zou
hebben laten verkopen omdat zij het
niet kon waarderen. Het schilder
stuk is voor de veiling aangeboden
door de 82-jarige mevrouw Eva
Svage, weduwe van een encadreur
die het met een aantal andere schil
derijen in 1933 van een handelaar in
York, Noord-Engeland, had gekocht.
De subsidieregeling voor het aankopen
van kunstwerken is een stimulans geble
ken voor het kopen van eigentijdse kunst,
maar de gelden zijn nog onvoldoende om
aan de vraag te voldoen, aldus minister
Vrolijk (Cultuur, recreatie en maatschap
pelijk werk) zaterdag bij de opening van
de verkooptentoonstelling EXPO 3 in Rot
terdam.
Van 1960 tot en met 1965 zijn duizend
kunstwerken met subsidie aangekocht, met
een omzet van vier miljoen, waarvan 1,5
miljoen subsidie. Het aantal kunstwerken
met subsidie zal dit jaar omstreeks 4.000
bedragen, tot een subsidiebedrag van to
taal 500.000 gulden.
De minister hoopt dat de lagere over
heid en het bedrijfsleven het voorbeeld van
het rijk zullen volgen om het marktpro
bleem voor de kunstenaar ontstaan door
een betere relatie tussen kunst en Dubliek
te helpen oplossen. De bewindsman zei
dat hij het een taak van zijn ministerie
acht de kunst te brengen aan alle groe
pen van de bevolking. Vroeger is kunst al
tijd gezien als iets voor de zogenaamd be
tere klasse. Gelukkig is hierin verandering
gekomen, zo zei minister Vrolijk.
Speciaalzaak voor prettige schoenen
Kruisweg 42 Tel 12637 Ook Forma Natura
Morgenavond, woensdag 7 september,
wordt via Nederland 2 de zeventiende en
laatste aflevering uitgezonden van de se
rie „Koningsambiet", die een doorlopend
epos vormde van de acht koningsdrama's
van Shakespeare. Het laatste deel is ge
titeld „De zwijnenjacht" waarin scènes
voorkomen uit het vierde en vijfde be
drijf van „Richard de Derde".
De Amerikaanse televisie geeft maan
dag 12 september een rechtstreekse re
portage van de terugkeer van het be
mande ruimtevaartuig Gemini II, dat op
vrijdag 9 september wordt gelanceerd. De
ze reportage wordt via de communicatie
satelliet Early Bird naar Europa gere-
layeerd en door de NTS rechtstreeks over
genomen, van 14.00 tot 15.15 uur op Ne
derland I.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG Binnenkort is de be
noeming te verwachten van mr. H. J.
Reinink tot voorzitter van de programma
raad van de Nederlandse Televisie Stich
ting als opvolger van professor drs. J.
Henrick Mulder.
Mr. Reinink is per 1 augustus eervol
ontslag verleend uit zijn functie van di
recteur-generaal voor de Kunsten en de
buitenlandse culturele betrekkingen, we
gens het bereiken van de pensioengerech
tigde leeftijd.
Professor Mulder heeft per 1 oktober
ontslag genomen als voorzitter van de
raad. Enige maanden geleden kwam hij
in opspraak door een vraaggesprek in het
weekblad „Vrij Nederland". De officiële
lezing luidt, dat hij door uitbreiding van
zijn werkzaamheden als hoogleraar in de
sociologie aan de Rijksacademie van beel
dende kunsten te Amsterdam, geen tijd
meer heeft voor zijn voorzitterschap in
Hilversum.
TONEELGROEP CENTRUM
zaterdag 10
en zondag 11 september
DE DRAAK
een monsterproduktie!
Comedie van Jewgenij
Schwarz; regie Peter Oost
hoek metTon van Duinho
ven, Jules Hamel, Piet
Römer en vele anderen
Aanvang 8 u. Prijzen: f1.75 - f7.50
alles inbegr.plaatsbespreken 2 da
gen vooruit van 10-15 u. a/d kassa,
telef. na 12 u. (02500-10189) coupons
geldig.
De 27-jarige Haarlemse leraar, verbon
den aan de Beverwijkse muziekschool, Ri-
nus Groot, is maandagmiddag bij de fi
nale van het ter gelegenheid van de vak
beurs voor muziekinstrumenten „Inter
tone" in Utrecht gehouden muziekcon
cours (afdeling piano) als winnaar uit de
bus gekomen. Hij behaalde 4.25 punten
van de maximaal bereikbare 5 punten.
Dit betekent niet alleen, dat hij de eer
ste prijs van 1.000 heeft verdiend, maar
bovendien dat hij heden, dinsdagavond als
solist het Vijfde pianoconcert van Beet
hoven mag spelen op een galaconcert dat
het Utrechts Symfonie Orkest in het ka
der van „Intertone" geeft. De burgemees
ter van Utrecht, jhr. mr. C. J. A. de Ra-
nitz zal hem bij die gelegenheid ook de
geldprijs uitreiken. Rinus Groot speelde
in dg laatste ronde Gaspard de la nuit
van Maurice Ravel, Sonate per pianofor
te van Hans Henkemans en het vijfde
pianoconcert van Beethoven.
De jury bestaande uit Leonce Gras,
Chaia Gerstein, Johan van den Boogert en
Ton de Leeuw, kende de tweede prijs
500) toe aan de 31-jarige Johan Jan-
sonius uit Enschede, leraar aan het
Twents muzieklyceum. Hij behaalde 3.5
punten.
Aan het concours hebben slechts vier
van de negen pianisten, die zich aanvan
kelijk hadden aangemeld, deelgenomen.
Mejuffrouw Patricia Shacklet uit Man
chester viel in de voorlaatste ronde af en
Willem Maassen uit Utrecht strandde in
de eerste ronde.
Rinus Gfóbl woont in de tftrde roorAs-ka-
tholieke pastorie aan de Rijksstraatweg in
Haarlem-Noord, waar hij zich maandag
avond al voorbereidde voor vandaag. Hij
moest vanmorgen al vroeg naar Utrecht
om met het Utrechtse orkest onder lei
ding van Paul Hupperts te oefenen voor
het concert.
De bekroonde pianist komt uit Heems
kerk en is sinds enkele jaren Haarlem
mer. In Heemskerk heeft hij met het
Noordhollands Philharmonisch Orkest een
pianoconcert ten beste gegeven. Ook
speelde Rinus Groot enige malen met an
dere Nederlandse orkesten. Behalve leraar
in Beverwijk is hij ook verbonden aan de
Stichting Schoolconcert en hij speelt in ve
le plaatsen van ons land voor scholieren.
Bijna drie jaar geleden werd Rinus
Groot derde in een pianistenconcours in
Rinus Groot uit Haarlem.
de Singer Concertzaal in Laren. In juni
van het vorig jaar werd hem in het ge
bouw van Kunsten en Wetenschappen in
Den Haag de Grote Prijs van Uitnemend
heid uitgereikt, de hoogste onderschei
ding die op de Nederlandse conservatoria
aan een begaafde leerling kan worden uit
gereikt. Rinus Groot studeerde aan het
Utrechts Conservatorium, waar hij leer
ling was van Johan van den Boogert.
JOHANNESBURG (AFP) De Sunday
Times van Johannesburg meldt dat de
Beatles niet in Zuid-Afrika mogen komen.
De aanwezigheid van het viertal zou vol
gens een woordvoerder van het Zuidafri-
kaanse ministerie van Binnenlandse Zaken
schadelijk zijn voor het nationaal belang.
Er worden onderhandelingen gevoerd
voor de opening van een hotel in Johan
nesburg door de Beatles, die hiervoor on
geveer een half miljoen gulden zouden
krijgen.
m
ies
HILVERSUM I.
7.00 Nws. 7.20 Gram.muziek. (Om 7.30
Nws.) 7.45 Radiokrant. 8.00 Nws. 8.10 Gram.-
muziek. 8.30 Nws. 8.32 klassieke muziek.
9.00 Voor de zieken. 9.40 Voor de huisvrouw.
10.10 Orkeestmuziek. 10.30 Morgendienst.
11.00 Klassieke orkestwerken 12.00 Gram.-
muziek. 12.27 Mededelingen land- en tuin
bouw. 12.30 Nws. 12.40 Gram.muziek. 12.50
Lichte muziek. 13.10 Operafragmenten. 14.00
Fondant bij de koffie. 14.30 Gram.muziek.
15.50 Bijbelvertelling voor de jeugd. 16.00
Jeugdland. 17.00 Klassiek vioolconcert. 17.50
Overheidsvoorlichting
18.00 Orkesten-parade. 18.30 Nieuws uil de
prot.-chr. organisaties. 18.50 Gram.muziek.
19.00 Nws. 19.10 Radiokrant. 19.30 Geestelij
ke liederen. 19.50 Wereldpanorama. 20.00
Klassieke en moderne liederen. 21.30 Drie in
één zaal. 21.45 Geestelijke liederen. 22.15
Avondoverdenking. 22.30 Nws. en herhaling
SOS-berichten. 22.40 Orkestmuziek 23.00 De
vrouw in het maatschappelijk beeld 23.15
Gevarieerd muziekprogramma. 23.55 Nws.
HILVERSUM n.
7.00 Nws. ochtendgymnastiek en socialis
tisch strijdlied. 7.23 Gram.muziek. (7.30-7.32
Van de voorpagina). 8.00 Nws. 8.10 Gram.
muziek. 9.00 Van alle markten thuis. 9.05
Klassieke gram.muziek. 9.40 Geloof en geld
in Ghana. 10.00 Gram.muziek. 10.45 Voor de
kleuters. 11.00 Nws. 11.02 Voor de vrouw.
11.40 Moderne muziek. 12.00 Dixielandmu-
ziek. 12.22 Voor het platteland. 12.27 Mede
delingen land- en tuinbouw. 12.30 Tango-
Rumba-orkest. 13.00 Nws. 13.10 Actualiteiten.
13.30 Lichte muziek. 13.45 Gesproken por
tret. 14.00 Oude muziek 14.05 Gewijde klas
sieke muziek. 15.00 Voor de jeugd. (16.00-
16.02 Nws). 17.00 Voor de zieken. 17.30 Dans-
orkest met solisten.
18.00 Nws. 18.15 Actualiteiten. 18.20 Uitzen
ding P.v.d.A. 18.30 Lichte klanken uit Ameri
ka. 19.00 Voor de kinderen. 19.10 Lichte mu
ziek voor kinderen. 19.30 Artistieke staalkaart
20.00 Nws. 20.05 Instrumentaal sextet. 20.25
NederlandHongarije. 22.20 Gram.muziek.
22.30 Nws. 22.4(1 Actualiteiten. 22.55 Jazzor
kest. 23.20 Weerklank: muziekrevue. 23.55
Nws.
HILVERSUM ni. 240 m. en FM-kanalen.
9.00 Nws. 9.02 Platenprogramma. 10.00
Nws. 10.02 Actualiteiten. 10.05 Platenprogr.
11.00 Nws. 11.02 Actualiteiten. 11.05 Platen-
programma 12.00 Nws. 12.02 Actualiteiten.
12.05 Hollandse plaatjes. 13.00 Nws. 13.02
Actualiteiten. 13.05 Platenprogramma. 14.00
Nws. 14.02 Actualiteiten. 14.05 Platenprogr.
15.00 Nws. 15.02 Platenprogramma. 16.00
Nws. 16.02 Volksliedjes. 16.30 Rhythm and
Blues. 17.00 Nws. 17.02-18.00 Platenprogr.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nws 12.03 Lichte muziek. 12.48 Lich
te muziek. 12.55 Buitenlands persoverzicht.
13.00 Nws. 13.20 Kamermuziek 14.00 Nws.
16.00 Nws. 16.03 Beursberichten. 16.09 Lichte
muziek. 16.24 Jazzmuziek. 17.00 Nws. 17.15
Voor de kinderen.
18.00 Nws. 18.03 Voor de soldaten. 18.30 Le-
kenmoraal en filosofie. 18.50 Sport. 18.55 gram.
platen. 19.00 Nws. 19.40 Lichte muziek. 20.00
Openbaar kunstbezit. 20.15 Gevarieerde mu
ziek. 21.50 Opvoedkundige rubriek. 22.00 Nws.
22.15-23.00 Lichte muziek.
Ster. De Stichting tot uitzending van re
clame in radio en televisie" heeft haar
naam gewijzigd in „Stichting etherre
clame", afgekort „Ster".
NEDERLAND I
19.00 Nieuws. 19.01 Klaas Vaak. 19.05
Journaal voor gehoorgestoorden. 19.35 De
vreemdeling. 20.00 Journaal. 20.20 AVRO's
Televizier. 20.50 Felicity. 21.35 Have gun
will travel. 22.00 Museum van de straat.
22.35 Journaal.
NEDERLAND II
20.00 Nieuws. 20.01 Bill Dana Show.
20.25 Buena Sera. 21.15 Tijgers. 21.45 Onze
man in Parijs. Parochie in de grote stad.
22.45 Journaal.
NEDERLAND I
17.00-17.35 Voor de kinderen. 19.00 Nws.
19.01 Klaas Vaak. 19.05 Hank. 19.30 Stichting
Socutera. 19.35 De Japanse fazant. 20.00 Jour
naal. 20.20 Achter het nieuws. 20.45 De Scha
vuiten. 21.35 Handen verhalen van mensen,
22.05 Latijns-Amerikaans muziekprogramma.
22.25 Journaal.
NEDERLAND II
20.00 Nws. 20.01 Zomaar een dag in vredes
tijd. 20.25 Een avond in De Waag. 20.50 Ko-
nings-Gambiet. 21.35 Attentie. 22.00 Overden
king. 22.05 Journaal.
Morgenavond, woensdag 7 september,
wordt de Nederlandse film „IJponteneur"
uitgezonden. Het is de Nederlandse bij
drage aan de serie internationale korte
films over „Zomaar een dag in vredes
tijd". Cees Nooteboom schreef het scena
rio en John Rosinga regisseerde de film,
die oorspronkelijk „Ferry Tale" tot titel
had.
Lex Goudsmit speelt de hoofdrol van
sleepbootkapitein. Verder ziet men onder
meer Sjef van Leeuwen, Loesje Hamel,
Joop Admiraal, Shireen Strooker, Dore
Smit, Petra Verbeek en Eric Plooyer.
Nederland 1: Na het weekjournaal voor
gehoorgestoorden wordt een nieuwe afle
vering uitgezonden van de Australische
science-fiction-serie „De Vreemdeling".
Na het journaal gaat de AVRO verder
met het programma „Felicity", een show
met veel beat, gemaakt door regisseur
Bob Rooyens. Felicity is de naam van
een tienermeisje dat deel uitmaakt van
de Engelse dansgroep. Zij introduceert
Dave Berry, Neil Christian, Lisette, Hu
and the Hilltops en het Erasmusstrijk-
kwartet. Ook de Beatgirls hebben een
aandeel in dit programma. Na een afle
vering uit de serie „Have gun will tra
vel" wordt hel programma „Museum van
de straat" uitgezonden. Tekenaar en
schilder Alex de Haas praat over artistie
ke affiches van nu.
Het meisje Felicity van de Engelse
dansgroep de Beatgirls is middel
punt van een showprogramma van
regisseur Bob Rooyens dat de
AVRO vanavond via Nederland 2
uitzendt.
Nederland 2: Na het nieuws wordt de
Bill Dana-show uitgezonden, gevolgd door
het showprogramma „Buona Sera" van
de Italiaanse televisie, met als voornaam
ste gasten Alice en Hélène Kessler, en
filmmaker-acteur Vittorio Gassman. Na
de tv-film .Tiger Tiger" en het pro
gramma „Onze man in Parijs" zendt de
KRO het RKK-programma „Parochie in
de grote stad" uit. Het is een program
ma rond het probleem van de traditione
le parochie-vorm in de nieuwe heden
daagse stadsplanning. Guus Kristel ver
zorgde samenstelling en regie.
