In recordtijd van ruimte-koppeling 84 minuten uitgevoerd nieuwtjes kijken bij Maranka 1 Iljaranka meubelen DIGINu Zuidafrikaans ambassade-lid in Londen na aanslag gewond „Bemoedigendestembusuitslag Van dag tot dag Gemini-astronaut Gordon gereed voor uitstapje De Hagenaar S. Sombere stemming in Londen Dertien doden bij brand in Alaska Tsjoe En-Lai krijgt lagere partijfunctie Dader ontkomen Immigrantenfonds voor Verwoerds nagedachtenis Blanke leerlingen bleven vaak thuis Tevredenheid in Washington over opkomst kiezers in Zuid-Vietnam amm Iroot voor ons DINSDAG 13 SEPTEMBER 1966 3 A. (Van onze ruimtevaartmedewerker) Hoogste eisen Amerikaans ex-priester krijgt asiel in de Sovjet-Unie Laatste Gemini Gemenebest-conferentie (Van onze correspondent) LONDEN. De Britse politie heeft leen klopjacht ingezet op een man die gisteren de 55-jarige Zuidafrikaanse diplomaat Jan van der Poel in de Zuidafrikaanse ambassade in Londen zeer ernstig met een mes heeft ver wond. De heer Van der Poel, wiens long werd geraakt door één van de messteken, is buiten levensgevaar. De Zuidafrikaan werd hevig bloedend naar een ziekenhuis gebracht. Zijn toestand werd na een spoedoperatie redelijk genoemd. De politie meent dat de dader, een kleurling van on geveer 26 jaar, is geïnspireerd door de moord op premier Verwoerd van I Zuid-Afrika. 1 TOONZALEN DIJKSTRA LAMPEN School-integratie in I 'S Geen meerderheid Onafhankelijkheid Aangezien de vroegere minister van Bin nenlandse Zaken de consequentie van zijn I ongelukkige avontuur met zijn auto vol ledig heeft aanvaard, is hij nu eenvou- dig ene Smallenbroek, die een dagvaar ding van het kantongerecht zal krijgen I omdat hij een verkeersdelict heeft be gaan. In zulke gevallen wordt ook ten aanzien van andere burgers geen sensa tionele berichtgeving gepleegd. Meestal wordt er van dergelijke lichte overtre dingen niet eens melding gemaakt. Het zou niet rechtmatig zijn wanneer dit kantongerechtzaakje en de terechtstaande ex-minister zouden worden omgeven met LEIDEN. Met een snelheid van ongeveer 28.160 kilometer per uur draaien de Amerikaanse ruimtevaarders Charles Conrad en Richard Cor don sinds gistermiddag kwart voor vier hun rondjes om de aarde: telkens één in ruim anderhalf uur. Het moeten er 44 worden voordat zij donderdag middag weer naar de aarde terugkeren. Er staan nog heel wat experimen ten op het programma. Maar in het eerste rondje hebben ze al een fenome nale prestatie verricht en daarmee een van de belangrijkste experimenten van de vlucht voltooid namelijk een ontmoeting met een Agena-doelraket in een recordtijd van 84 minuten. De vlucht van de Gemini-11 is, na een grovere publiciteit dan in andere gelijk- wat vertraagd begin, precies volgens het I Unnl.l. ..nxloonn Vmiilnn' nn wotardnr lITord soortige gevallen gebruikelijk is. De voor geschiedenis maakt het onmogelijk om de uitspraak en eventuele veroordeling on vermeld te laten, en evenmin zal kun nen worden volstaan met een bericht dat „de Hagenaar S. werd veroordeeld we gens het in gevaar brengen van het ver keerMaar er is geen enkele reden om de ex-minister, die een zo abrupt einde aan zijn carrière zag gemaakt tengevolge van een incident dat voor de meeste zijner medeburgers geen enkele consequentie en zeker geen omvangrijke publiciteit zou hebben meegebracht, ach teraf nog eens pijnlijk te treffen. Het kan tongerechtzaakje is in alle opzichten van ieder buitengewoon belang ontbloot. eveneens voerde. een enteringsmanoeuvre uit Misschien is het woord „beschamend" niet helemaal op zijn plaats, als moet worden vastgesteld dat de belangstelling voor het nieuwe Amerikaanse ruimte vaart-experiment nauwelijks merkbaar is. Maar als wij ons niet schamen, dan die nen wij ons toch wel af te vragen of de toekomst van onze wereld en onze sa menleving ons niet te weinig boeit. Wat op dit ogenblik in de ruimte ge beurt, is in zijn consequenties zo onvoor stelbaar groots, dat daarin wellicht de verklaring voor het gebrek aan belang stelling te zoeken is. Een voetbalwed strijd tussen twee finalisten van de Europa-Cup is in zijn verloop en belang te overzien en bindt miljoenen mensen aan het televisiescherm. Het openbreken van een weg die van de aarde naar de planeten leidt, biedt tijdgenoot en toe schouwer geen zichtbaar einddoel. Hij leidt letterlijk de eindeloze ruimte in, waar de mogelijkheden voor de mens heid onbekende en niet te beseffen groot heden zijn. Ons voorstellingsvermogen schiet tekort, wanneer wij ons zouden pro beren te realiseren waartoe dit alles bin nen een afzienbaar tijdsverloop leiden kan. Dat de Amerikanen Conrad en Gor don bezig zijn met voorbereidingen te treffen tot het effenen van een verbin ding tussen aarde en maan, is al te groots van proporties om werkelijke schokken te veroorzaken in de publieke belangstel ling. Maar het succes van hun verrich tingen gaat verder dan de maan. Het reikt tot verten die nog niemand kent en waarvan de proporties in geen enkel op zicht passen in de verhoudingen van de ze generatie. De ontwikkeling van de ruimtevaart na 1945 heeft het aspect gekregen van een overdonderend geweld, dat de mens over rompelt. Zoals het geluid van startende raketten op Cape Kennedy het normale gehoor verdooft, zo verdooft de voortgang van de ruimtevaart de fantasie. Een vol gende generatie zal ontwaken in de rea liteit van het interplanetair verkeer en daardoor mentaal, maatschappelijk en psy chisch zozeer van de onze verschillen, dat or nauwelijks nog overeenkomsten zullen zijn. boekje verlopen. Vrijdag en zaterdag werd de lancering van de Agena-doelraket en de bemande Gemini tweemaal uitgesteld en gisteren dreigde even een nieuw uit stel toen een luik kuren vertoonde. Na dat het euvel was verholpen verliet de Atlas met de Agena het platform op Kaap Kennedy. Even later was de Agena in de beoog de baan tussen de 294 en 314 kilometer hoogte gekomen. Om twaalf minuten over half vier nadat de Agena de eerste om wenteling om de aarde had gemaakt, schoot de Titan-raket met de Gemini de ruimte in. Slechts tien seconden later dan geprojecteerd was. Zeven minuten nadien was de cabine met de twee ruim tevaarders eveneens in een baan om de aarde gekomen en kon de jacht op de Agena beginnen. De afstand tussen Ge- mini en Agena bedroeg op dat moment 395 kilometer. Met behulp van radar en later door waarneming en bovendien met assistentie van een boordcomputer slaag de de Gemim-commandant Conrad er in binnen 84 minuten de Agena in te halen, waarbij slechts 44 percent van de beschik bare brandstof werd verbruikt. Een kwartier later waren beide ruim tevoertuigen aan elkaar gekoppeld. Dat was ongeveer drie uur, of twee omlopen sneller dan de snelste koppeling tot dus ver, namelijk die door Armstrong en Scott in de Gemini-8 in maart van dit jaar. Na ruim een half uur werden de ruimtevoertuigen ontkoppeld, waarna de tweede man in de Gemini, Gordon, Een dergelijke ontmoeting in de eerste ronde is van uitermate groot belang voor de terugkeer van maanreizigers. Ook zij moeten na het verlaten van de maan in zeer korte tijd een ontmoeting tot stand brengen met een om de maan cirkelende Apollo-capsule waarin zij naar de aarde zullen terugkeren. De proef van gisteren heeft bewezen dat de ruimtevaarders op deze moeilijke taak berekend zijn. De re cord-koppeling van de Gemini-11 heeft dit volledig bevestigd. Nadat de astronauten hun eerste maal tijd hadden gebruikt maakten ze zich klaar voor hun eerste rustperiode van acht uur, die vanochtend omstreeks acht uur Nederlandse tijd eindigde. Na op nieuw foto's te hebben genomen, begon nen de ruimtevaarders zich voor te be- MOSKOU (TASS) De Russische re gering heeft een verzoek van Harold M. Koch, voormalig r.k. priester en Ameri kaans staatsburger, om politiek asiel in gewilligd. Harold Koch had het verzoek gedaan om te protesteren tegen de „misdadige agressie van de Verenigde Staten in Viet nam en de reactionaire binnenlandse po litiek van de regering-Johnson". Dat meldt het Russisch persbureau Tass. Koch wil zich aan de zijde van het Sovjet-volk scharen in de strijd ter bevordering van de wereldvrede en de opbouw van een nieuwe maatschappelijke orde. Koch zei in zijn verzoek aan het Rus sische ministerie van Buitenlandse Za ken dat „de Amerikaanse leiders de ho peloze ellende van de verarmde mensen in de V.S. in het bijzonder de gekleur- reiden op het eerste uitstapje van Gordon, den, negeren en de onrechtvaardige oor dat hedenmiddag omstreeks half vier Ne- log tegen het Vietnamese volk door te derlandse tijd zou beginnen en dat bijna drijven". Hij hoopt op een gelegenheid om twee uur zou duren. Gordon zal daarbij van de pers en andere communicatieme- onder meer montagewerkzaamheden uit- dia gebruik te mogen maken in de Sov- voeren met speciaal ruimtegereedschap jet-Unie. en voorts de beide ruimtevaartuigen met Een woordvoerder van het aartsdiocees een dertig meter lange kabel aan elkaar van Chicago heeft meegedeeld, dat Koch verbinden. uit zijn parochie was vertrokken nadat hem was meegedeeld, dat hij zich onder behandeling van een psychiater moest stel len. Volgens de woordvoerder was niet bekend of Koch een behandeling had on- iimuaaeis zijn opdergaan. Men had sedert april 1963 geen voorbereidingen begonnen voor de vlucht «a. m van wa^V= «"get -^hem gehad op 31 oktober is geprojecteerd. In deze Gemini-12 zullen Lovell en Aldrin een driedaagse vlucht maken. Het Amerikaanse ministerie van Buiten landse Zaken wilde geen commentaar op het bericht uit Moskou geven. Bergmeubelen, toe te passen in elke ruimte voor elke situatie, ook als scheidingswand. Anegang 39-Haarlem-Tel16340 Geopend van 9-6 uur - 's maand.iflb van 1 -6 uur.| LONDEN (Reuter en AP) „Iedereen doet zijn uiterste best, maar ik kan zeggen: we staan aan de rand van een afgrond". Zo tekende een gedelegeerde gisteren de stemming op de Gemenebest-conferentie, waar premier Wilson alles doet om de Afri kaanse Gemenebest-leden te winnen voor de Britse Rhodesië-politiek. Groot-Brittan- nië, gesteund door Australië en Nieuw- Zeeland, staat geïsoleerd. Zambia is een van de felste voorstanders onder de Afri kaanse landen van het gebruik van ge weld tegen het Rhodesische rebellen-regi me. Simon Kapwepwe, minister van Bui tenlandse Zaken van Zambia vliegt van daag naar zjjn land terug voor spoed overleg met president Kaoenda. Premier Harold Wilson zou overwegen een minister genoemd wordt minister van Gemenebestzaken, Herbert Bowden naar Salisbury te sturen in een laatste po ging premier Ian Smith van Rhodesië te bewegen zijn rebellie tegen het Britse ge zag op te geven. Onze correspondent in Londen meldt nog De Afro-Aziatische landen hebben aan vaard dat Groot-Brittannië geen geweld kan gebruiken tegen Rhodesië, ofschoon de meeste landen wel geloven dat dit de enige oplossing is om het Smith-regime omver te werpen. Het Britse volk wenst geen oor log met eigen bloed- en stamverwanten en bovendien meent de Britse regering dat het resultaat van een militaire actie slechts ne gatief zal zijn. De Britten geloven dat sanc ties het enige middel zijn, maar volgens de Afrikaanse gedelegeerden hebben de sancties gefaald. Groot-Brittannië stelt, dat ze weliswaar later zijn gaan werken dan men verwacht had, maar dat ze nu toch „bijten". De Amerikaanse astronauten Char les Cohrad (links) en Gordon Coo per, die gisteren in recordtijd een rendez-vous van de Gemini-11 met de Agena tot stand brachten. ANSHORAGE (Reuter) Bij een hotel brand in Anchorage in de Amerikaanse staat Alaska zijn maandag dertien men sen omgekomen. Het houten hotel brand de af. Brandweerlieden zeiden niet te weten hoeveel van de 25 gasten die inge schreven stonden tijdig hebben kunnen vluchten. De stoffelijke resten van der tien mensen zijn gevonden. De brand zou veroorzaakt zijn door een ontploffing in de heetwater-installatie. TOKIO (A.P.) De Chinese premier Tsjoe En-Lai is niet langer vice-voorzit ter van de Chinese Communistische partij. Dat blijkt uit een bericht van het pers bureau Nieuw China. De premier houdt zijn zetel in de permanente commissie van het politiburo van het centrale comité, het hoogste partijorgaan. Gistermiddag had een man zich aan gediend bij de balie van de Zuidafrikaan se ambassade op het Trafalgar Square. Hij zei dat hij zijn paspoort had ver loren en iemand wilde spreken die over paspoorten ging. Op het pasje dat iedere bezoeker van de Zuidafrikaanse ambas sade moet invullen, zette hij: John An derson, en als reden voor zijn komst gaf hij op: paspoort verloren. Hij werd naar de paspoortenafdeling gebracht, op on geveer twintig meter van de balie. Am bassade-lid Van der Poel stond de man te woord aan het loket. Plotseling onder het gesprek trok de bezoeker zijn mes en stak Van der Poel verscheidene malen in de borst. Een ambassadebediende rende de vluchtende RUIME KEUZE IN KLASSIEK EN MODERN SPAARNE 65 HAARLEM, tel. 18580 (t.g.o. Ged. O. Gracht) VRIJE TOEGANG - LEVERING VIA DE HANDEL Geopend van half negen tot half ze», óók zaterdags Het Nederlandse immigrantencomité in I Johannesburg heeft een fonds gesticht om de gedachtenis aan de vermoorde Zuid afrikaanse premier Verwoerd levend te houden. De Nederlandse immigranten worden opgewekt hierin bijdragen te stor- ten. De uit Nederland afkomstige heer F. I Bourquin een van de initiatiefnemers, noemde dr. Verwoerd „een groot zoon van Holland". „Wij weten nog niet precies wat we I zullen gaan doen maar in ieder geval willen we mevrouw Verwoerd vragen een gedenkteken op dr. Verwoerds graf te mogen plaatsen." dader achterna, die echter op het drukke Trafalgar Square wist te ontkomen. De 55-jarige Van der Poel, die in Hei delberg in de Kaapprovincie is geboren, is 21 jaar lang verbonden aan de Zuid afrikaanse ambassade „Hij is", zei een collega, „een onopvallend en vriendelijk man. Wij kunnen ons niet voorstellen dat hij persoonlijke vijanden heeft". (Van onze correspondent) WASHINGTON. President John- Ison beschouwt de uitslag van de ver kiezingen in Zuid-Vietnam als bij zonder bemoedigend, zo zei perschef i. -j Bill Movers gisteren in het Witte BOGALUSA (Reuter) In verschelde- y ne zuidelijke staten van de VS doen zich Huis. De speciale assistent voor bij het begin van het nieuwe schooljaar I buitenlandse politiek van de presi- weer moeilijkheden voor met scholen dit- dent. Walt Rostow, noemde het hoge tot dusver uitsluitend toegankelijk waren percentage deelnemers aan de verkie- voor blanken, maar nu op last van de fe-1 r - derale autoriteiten ook voor negers zijn opengesteld. In het district Plaquemines in Louisia na werd de 170 negerscholieren die zich maandag bij „blanke" scholen meldden niets in de weg gelegd, maar een groot deel van de blanke scholieren en onder wijzers bleef thuis. Op één school waren nog geen hon derd van de 1.800 ingeschreven blanke kinderen aanwezig. In Woodlawn troffen de negerkinderen alleen het schoolhoofd aan. De onderwijzers en 250 blanke scho lieren waren weggebleven. In Bogalusa werd de toestand maandag even gespannen toen negers en blanken met vuurwapens bij een nieuw-geïnte- greerde school tegenover elkaar kwamen te staan. Na een half uur verspreidde de politie hen. In Grenada, in Alabama, dreven met knuppels gewapende blanken verscheidene negerscholieren terug naar huis. zingen (volgens Zuid-Vietnams pre mier Cao Ky tachtig percent van de geregistreerde kiezers) verbazing wekkend, maar prettig. Deze voor zichtige uitspraken van Washingtons hoogste autoriteiten verbloemen maar nauwelijks dat de Amerikaanse regering werkelijk opgetogen is over de verkiezingsuitslag. Al wekenlang hadden alle Amerikaanse woordvoerders er namelijk de nadruk op gelegd dat het percentage deelnemers aan de verkiezingen het beslissende punt zou zijn, waaruit men zou kunnen opmaken hoe sterk de aanhang is van het regime in Saigon aan de ene kant en van de te gen de verkiezingen gekante Vietcong en de radicale boeddhisten aan de andere. Daarbij noemde men zestig tot zeventig percent al een grote overwinning voor Saigon. De tachtig percent van afgelopen zondag, aan welke uitslag overigens over het algemeen niet getwijfeld wordt, mede omdat een zwerm van met elkaar samen werkende Amerikaanse journalisten rap porteerde dat de verkiezingen meeren- deels onberispelijk verliepen, gaat dus boven alle verwachtingen uit. Ook de meeste Amerikaanse couranten noemen de verkiezingsopkomst een over winning voor de Amerikaanse Vietnam- politiek, ook al wijzen bedachtzame bla den erop dat de gang naar de stembus pas de eerste stap is op de weg naar een normalisering en democratisering van Zuid-Vietnam en dat de thans gekozen 11 afgevaardigden in Saigon een zware taak voor zich hebben, namelijk het opstellen van een bruikbare grondwet. Omdat binnen zes maanden weer ver kiezingen zullen worden gehouden, waar na dan een waarschijnlijk civiele rege ring in Saigon in het zadel zal komen, is het voorbarig nu al te zeggen dat Zuidvietnams politieke stelsel al dicht bij de stabiliteit staat. De New York Times, een blad dat wel zeer kritisch staat tegenover de hele Amerikaanse Vietnampolitiek, erkent dat de Ameri kaanse denkbeelden die achter de oor logsinspanningen in Vietnam staan, een punt gewonnen hebben bij de verkiezin gen. Maar ook schrijft de „Times" dat de gang naar de stembus geen echte meer derheid kon opleveren voor het Zuidviet namese regime en het voortzetten van de strijd tegen de communisten, omdat een deel van Zuidvietnams potentiële kiezers onder Vietcong-bewind leeft en niet naar de stembus kon gaan, ook al had het ge wild. Daar dit laatste voor rond een derde van Zuidvietnams volwassenen geldt en van de rest volgens officiële cijfers dus rond tachtig percent zijn stem uitbracht, blijft het feit inderdaad onbetwistbaar dat in totaal slechts ruim de helft van Zuid vietnams potentiële kiezers aan de stem bussen verscheen. Met argusogen wordt uiteraard nu in de Verenigde Staten gekeken welke kan didaten in de verkiezingsstrijd aan het langste eind hebben getrokken. Al te on plezierige verrassingen zijn daarbij uiter aard niet mogelijk, want de regering in Saigon had de kandidatuur van naar com munistische of neutralistische posities overhellende figuren al maanden geleden onmogelijk gemaakt. Maar als men de 117 gekozen kandidaten beziet, valt er toch kleurschakering genoeg te bespeuren. Opvallend leek bijvoorbeeld te zijn dat de geüniformeerde kandidaten, die openblijk de pionnen van de huidige militaire regering in Saigon waren, wei nig succes hebben gehad. Daarnaast heb ben de radicale boeddhisten, voor zover zij kandidaten naar voren hadden ge schoven want eigenlijk boycotten zij de verkiezingen, nederlaag op nederlaag ge leden. Het grootste deel van de 117 lijkt te bestaan uit ambitieuze, relatief jonge mannen met redelijke opleidingen achter zich, die wellicht als enige verbindende ideëen hebben: strikte onafhankelijkheid van Zuid-Vietnam en voorkeur voor een civiele regering. Volgens sommige berichten uit Saigon in Amerikaanse bladen zouden onder de nieuwe afgevaardigden twee artsen naar voren springen: Phan Quang Dan, die radicaal gekant is tegen militaire junta's en die een drastische landhervorming zou voorstaan, en Dang Van Soeng, die lange tijd leider was van de klandestiene Dai Viet gemeenschap en die nu een revolu tionaire partij van arbeiders en boeren zou willen oprichten. Optimisme in Washington geloven nu al dat mede door de uitslag van zondag Noord-Vietnam wel bereidheid tot onder handelingen zal tonen, als in november ook de Amerikaanse bevolking aan de stembus zou tonen president Johnsons Vietnam-beleid niet te verwerpen. Hoe dit ook zij, de verkiezingen in Vietnam lijken een stap in de goede richting en er is reden om de boeddhisten, die van Saigon en Washington steeds de volle laag hebben gekregen wegens hun agitatie in het voorjaar, achteraf dankbaar te zijn voor het feit dat zij met hun demonstraties de Zuidvietnamese verkiezingen op dit tijd' stip wisten af te dwingen. De Zuidafrikaanse ambassade ambtenaar, Jan van der Poel, die in Londen door een onbekende man werd neergestoken. Tyfus. De provincies in het noorden en noordoosten van Thailand, die te lijden hebben gehad van de overstroming van de Mekong, worden thans bedreigd met tyfus- en dysenterie-epidemieën. Ketelexplosie. In Baia Farta in Angola is in een fabriek van vismeel en visolie een ketel ontploft. Negen mensen ver loren daardoor het leven. Er zijn veer tig mensen gewond. De fabriek is ver nield. Skeletten. Grotonderzoekers hebben in een ondergrondse ruimte in de buurt van Pordenone in Italië zeven skeletten gevonden. Tussen de beenderen vonden zij drie identiteitsplaatjes van Duitse militairen, onder wie een vrouw. Computers. Een vrachtauto, geladen met twee nieuwe kostbare Westduitse com puters is zondagmorgen op weg naar een tentoonstelling in Brussel verdwe nen. Anti-Franco. Drie Spaanse intellectuelen bekend om hun anti-Francogezindheid, zijn tot dertig dagen gevangenisstraf veroordeeld nadat zij geweigerd hadden de door een gerechtshof opgelegde boe tes voor deelneming aan een verboden vergadering te betalen. Straling. Een kernwapen is maandag 255 meter onder het aardoppervlak in de woenstijn van Nevada tot ontploffing gebracht. Er is daarbij straling in de lucht vrijgekomen. Vergiftiging. Vijftien mensen in dorpen ten zuidoosten van Calcutta zijn gestor ven na het eten van vergiftige vis. Huwelijk. De gepensioneerde Amerikaan se generaal Omar Bradley is maandag in het huwelijk getreden in San Diego. De 73-jarige generaal huwde de 44-jari- ge schrijfster Esther Dora Buhler. Bezoek. Koning Olav van Noorwegen is voor een staatsbezoek van vijf dagen aan Oostenrijk in Wenen aangekomen. De Noorse koning werd maandag ver welkomd door president Franz Jonas. Moord. Een 23-jarige Noorse matroos is in Dublin in staat van beschuldiging ge steld in verband met de dood van een 27-jarige hofmeesteres, die drie dagen geleden op het Noorse vrachtschip Ba- nak werd gewurgd. Vlucht. Een Oostduitse grenswacht is zon dag met vrouw, kind en twee mannen naar West-Duitsland gevlucht in een gepantserde dienstauto.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1966 | | pagina 3