Premier Wilson overtuigt Gemenebest-landen niet Communisten smokkelen wapens naar Djakarta 90 5? 6?° Vorster: nationalistisch extremist r Hagel vernielt druivenoogst in Beaujolais De eerste en nog steeds de goedkoopste! %cMe£ma#) TRIUMPH DEALER Van dag tot dag Voor eerste keer geen gezamenlijk slotcommuniqué Vliegtuig van zending verongelukt Bericht in Indonesisch legerblad Shape definitief naar Chièvres In of op de kast Schorsingen aan de universiteit van Barcelona Grote diefstallen van VS-materiaal in Zuid-Vietnam Circus-aap weer ontsnapt Meer politie naar de stad Atlanta normale prijs 9.40 3.5Q 3 kg hoogschuimend 3 kg matig schuimend amm WOENSDAG 14 SEPTEMBER 1966 Nazi-incident Turkse oud-president Gursel overleden Twee Fransen in Vietnam gearresteerd t»3 kg wasmiddel in voord betaalt netto 5.90 Alléén Dobbelman geeft geen dure cadeautjes en besteedt geen geld aan dure verpakking en overbodige reclame. Daérom is Dobbelman gezinswasmiddel veel voordeliger dan alle andere grote merken! In elke zak zit 3 kg (20 pakjes van 47 ct) van de hoogste kwaliteit, gegarandeerd door 233 jaar ervaring. blijvend u bespaart 3.50 blijvend u bespaart 2.75 180-dagen wet „Groot Zuid-Afrika' ÏUIO-WEST l'ANÖ AFRIKA TRANSVAAL ©PRETORIA msM ZUID-AFRIKA KAAPPROVINCIE Atlantische Oceaan Indische EEfizabeth~r Oceaan Nieuwe orde HARRY OOMEN De „achtergrond" van de nieuwe pre mier van Zuid-Afrika, Balthazar Vorster wordt op deze pagina in de rubriek van die naam nader belicht. Het is een doop ceel dat weinig bemoedigends belooft over de wijze, waarop Zuid-Afrika na de dood van Verwoerd geregeerd zal worden. Niemand zal hebben durven hopen dat de beginselen, volgens welke Hendrik Verwoerd de Zuidafrikaanse maatschappij had georganiseerd, na zijn dood een mil der en humaner toepassing zouden krij gen. De opvolging van Vorster betekent echter, dat de strenge en onmeedogende opvatting die eertijds achter Verwoerd indirect diens beleid beïnvloedde, nu di rect en zelfstandig werkzaam zal zijn. Verwoerd is nooit persoonlijke wreedheid of onmenselijkheid verweten, waarbij overweging van zijn inspanning om de Bantoes betere levensvoorwaarden te bie den voorop stond. Vorster heeft tot dusver slechts blijk gegeven van een harder, on gevoeliger instelling dan die waarmee Verwoerd tewerk ging. Hij heeft zijn levenswerk gemaakt van bestraffing, be strijding, uitroeiing en onderdrukking, terwijl Verwoerd daarnaast het welzijn van de kleurlingen persoonlijk krachtig behartigde. Dit alles is vast te stellen aan de hand van het verleden. Wat de toekomst van Vorster maken zal, is niet met zekerheid te voorspellen. Welke invloed Verwoerd op hem gehad heeft welke kansen Vorster heeft gehad om in zijn functie van minister van Justitie ook een positiever bijdrage tot het welzijn van de kleurlingen te leveren, is een open vraag. Hij zal nu de kans krijgen te bewijzen dat hij ook goede eigenschappen en edele motieven heeft. Het is alleen maar fair, dat hem die kans gegeven wordt en dat niet bij voorbaat de zwarte bladzijden uit zijn ver leden tot norm van de verwachtingen worden gemaakt. Die zwarte bladzijden zijn overigens bijzonder ongunstig voor de Zuidafrikaan se reputatie, die nu in zijn handen ligt. Zijn rol in de Tweede Wereldoorlog kan, afgezien van het vraagstuk der Apartheid, in het buitenland slechts somberheid wekken. In diplomatiek opzicht heeft Zuid-Afrika een zeer slechte keus gedaan met de verheffing van deze figuur tot hoogste representant. Wie zich dankbaar de uiterste inspanning van Engeland her innert om de Duitse bedreiging tot wereld overheersing af te slaan, zal moeilijk kun nen vergeten dat Vorster zich heeft inge spannen om die Britse strijd op leven en dood te doen mislukken. Zijn anti-Britse houding was in die episode een anti-geal lieerde houding en deed afbreuk aan een wereldstrijd die duidelijk ging om een inzet van alle goede en fundamentele menselijke waarden. Dat is een kerfstok die moeilijk zal kunnen worden genegeerd. f\/VyMM\IWSAAAMAMMMWMMAAMWUWIMWWWWW(AAAAAAAA L VWyyVftA/WWWWtAA/WWWWMWS/lAIWVWWWWWWWI/WtAAAAAAA#». (Van onze correspondent) LONDEN. Gisteren zijn wan hopige pogingen gedaan op de confe rentie van de Gemenebest-landen in Londen, 0111 alsnog de partijen te ver zoenen in de kwestie-Rhodesië. De Afrikaanse, Aziatische en Caraibische landen verzetten zich fel tegen de nieuwe voorstellen waarmee Groot- Brittannië het Smith-regime ten val denkt te brengen. Nieuw-Zeeland en Australië zijn de enige landen die het volkomen met Londen eens zijn. De Canadese premier, Lester Pearson, probeert als bemiddelaar de kloof tussen beide groeperingen te overbruggen. Van ochtend, toen de gedelegeerden, die in kleine groepjes tot diep in de nacht ge confereerd hadden, weer in de vergader zaal kwamen leek het er niet op dat men tot een vergelijk zou kunnen komen. Een breuk dreigt. Gemeend wordt dat dit jaar voor het eerst geen gezamenlijk slotcommuniqué zal kunnen worden uit gegeven. Simon Kapwepwe, de minister van Bui tenlandse Zaken van Zambia, verloor gis teren zijn geduld en vertrok terstond naar Lusaka om verslag uit te brengen aan president Kaoenda, die geweigerd heeft zelf naar Londen te komen. Kapwepwe verklaarde: „Ik geloof dat Wilson een racist begint te worden" en hij betoogde geen behoefte te hebben om te luisteren naar de „slimmigheidjes op de conferentie" van de Britse premier. Rhodesië's buurland Zambia heeft van de Gemenevestlanden het meeste te lij den van het Smith-regime, omdat Zam bia grotendeels van Rhodesië afhankelijk is. Het heeft geen verbinding met zee Ook de grote electriciteitscentrale van het land staat gedeeltelijk op Rhodesisch gebied. Zambia, een jaar geleden nog een van de rustigste „bondgenoten" van Groot- Brittannië, toont zich de laatste maanden zeer verbitterd over het Britse beleid in zake Rhodesië. Of het, zoals Tanzania aan het eind van het vorig jaar, de be trekkingen met het Gemenebest zal ver breken, is nog niet zeker. Minister Kapwepwe zei voor zijn ver trek van het Londense vliegveld: De Brit ten wensten aan geen van onze eisen te gemoet te komen: 1. Ze weigeren een Afrikaanse meer derheidsregering in Rhodesië te garande ren; 2. Ze weigeren het regime in Rhodesië ten val te brengen; 3. Ze weigeren de handel van Rhodesië met het buitenland door middel van een resolutie van de Verenigde Naties onmo gelijk te maken. Een onaangenaam incident deed zich gis teren voor op het parlementsplein in Lon den, waar de vlaggen van alle Gemene best-landen wapperen, ter ere van de con ferentie. Leden van de Britse nazi-par tij streken de vlag van Zambia en hesen hiervoor in de plaats de hakenkruisvlag. Colin Jordan, de leider van de Britse na- tionaalsodalisten, zei vandaag de vlag zelf aan premier Wilson te zullen terug geven, met de mededeling dat hij walgde van het verraad aan de blanken in Rhode- De „Vliegende Samaritaan", de Cess na 185 waarmee de Missionary Avation Fellowship vluchten naar en van het Su rinaamse binnenland uitvoert, is bij het opstijgen van een startbaan geschoten en geheel vernield. De piloten Davis en Par sons bleven ongedeerd. ANKARA (AFP) Generaal Cemal Gursel, voormalig president van Turkije, is vanochtend in Ankara overleden in een militair ziekenhuis. De zeventigjarige Gursel is niet meer bij kennis geweest nadat hij in maart van dit jaar in zijn land is teruggekeerd na een behandeling in het Walter Reed- ziekenhuis van de Amerikaanse strijd krachten in Washington. Toen er geen hoop op herstel meer was, werd Gursel naar Turkije teruggebracht In maart werd hij als president van Tur kije vervangen door generaal Cevdet Sunay. DJAKARTA (Reuter) Het Indonesi sche legerblad Ampera meldt, dat com munisten proberen wapens Djakarta bin nen te smokkelen om tegen het einde van de maand een terreurcampagne te beginnen. De uit Midden-Java afkomstige wapens zouden onder communisten en hun aanhangers in de Indonesische hoofdstad worden verdeeld. Soldaten in Djakarta hebben woningen doorzocht van mensen die ervan verdacht worden communisten te zijn en wapens verborgen te houden. Een aantal hunner zou reeds gevangen genomen zijn. President Soekarno heeft een verzoek van de „revolutionaire leiders van 1945" afgewezen zich voortaan geen marxist meer te noemen. Een delegatie van der tien man vertelde de president dat de re volutionaire leiders zich hebben aange- LYON (AP) Een hevige hagelstorm heeft zware schade toegebracht aan de wijngaarden, in Beaujolais, waar een van de meest geliefde Franse wijnen vandaan komt. De druiven werden van de ranken gescheurd. Om de wegen in de streek van hagel vrij te maken werden bulldo zers cn vrachtauto's gebruikt. sloten bij de anti-communistische „gene- ratie-1966". Een van de delegatieleden Soetomo, wees de president erop, dat het Volkscongres communistische, marxisti sche en leninistische activiteit heeft verbo den. Soekarno zei dat hij marxist is en dat niemand hem dat kan verbieden. Tenslotte deed Soekarno een beroep op zijn „vrienden van weleer" hem te helpen „het internationale imperialisme te ver pletteren". „Ik ben ook maar een mens en mensen kunnen fouten maken. Als jul lie, mijn oude vrienden, kunnen zeggen wat ik fout cioe, dan kan ik mijn fouten herstellen". Het actiecomité van de intellectuelen KASI heefl president Soekarno ge vraagd af te treden en zich te laten be rechten wegens verraad aan de natie Studenten hebben geëist dat Soekarno': vrouw, Hartini, wordt berecht voor hulp verlening aan de communisten. SAIGON (AP) In Saigon worden twee Fransen gevangen gehouden en be schuldigd van sabotage van de Zuidviet namese verkiezingen. Enige dagen voor de verkiezingen werden zij, beiden zaken lieden, gearresteerd, op beschuldiging van het betalen van 420.000 dollar aan de Vietcong om de verkiezingen te sabo teren. Het Franse consulaat heeft ver klaard dat het geen protest zal indienen voor bekend is welke beschuldiging tegen het tweetal wordt ingebracht. PARIJS (AP) De veertien leden van de NAVO minus Frankrijk zijn over eengekomen, het voornaamste hoofd kwartier van de Atlantische Verdrags organisatie over te plaatsen naar Chiè vres Casteau in België. Shape (Supreme headquarters allied po wers Europe) moet op last van presi dent De Gaulle Frankrijk volgend jaar april verlaten. België heeft het terrein Chièvres Casteau aangeboden als nieuwe vestigingsplaats. Vandaag zal een voltallige vergadering van de vijftien leden tellende raad van de NAVO worden gehouden om het be sluit te ratificeren. Er worden geen moei lijkheden meer verwacht. Generaal Lemnitzer had bezwaar te gen de vestigingsplaats in België onder meer wegens het ontbreken van goede grote wegen in de omgeving. Een 24-jarige vrouw heeft voor een rechtbank in Melbourne verklaard dat haar echtgenoot haar in een dichtge spijkerde kast placht op te sluiten, tien uur per dag, om haar thuis te houden als hij werkte. De schoonmoeder van de vrouw gaf haar dan eten door een gaatje in de kast. Daartoe moest het brood in repen gesneden worden en de thee werd door een rietje genuttigd. De 26-jarige echt genoot zegt dat het verhaal gelogen is. De rechters proberen nu achter de waarheid te komen. (Van onze redactie buitenland) „Wij zijn voor christelijk nationalisme, dat een bondgenoot is van het nationaal socialisme. Gij kunt dit anti-democratische beginsel dictatuur noemen, als gij wilt. In Italië heet het fascisme. In Duitsland is het Duits nationaal-socialisme en in Zuid-Afrika christelijk nationalisme". Dit zijn de woorden van de nieuw gekozen premier van Zuid-Afrika, Balthazar Johannes Vorster. Hij zou dit kort na het uitbreken van de tweede wereldoorlog gezegd hebben naar aanleiding van een verbond dat de Ossewa Brandwag met Hitiers Duitsland wilde sluiten. Deze extremistische organisatie, waarvan Vorster lid was, was sterk gekant tegen de pro-Britse oorlogsinspanning van Zuid-Afrika. Premier Jan Smuts liet Vorster wegens deze anti-democratische opvattingen tenslotte opsluiten in een interneringskamp. de machtigste man van Zuid-Afrika genoemd. Als zodanig was hij de on wrikbare leider van de veiligheids dienst van het land, die vele van de vijanden en opposanten van de geheel uit blanken bestaande regering tot zwijgen heeft gebracht. v -w „V V MADRID (Reuter). De Spaanse au-1 toriteiten hebben dinsdag achtenzestig assistent-hoogleraren van de universiteit van Barcelona voor een jaar geschorst en zeventig studenten disciplinair gestraft, omdat ze betrokken zijn geweest bij de on geregeldheden van dit voorjaar. In maart en april hielden de studenten betogingen voor vrije studentenvereni gingen, zoneter regeringstoezicht, en te gen de inmètiging van de universitaire autoriteiten in hun aangelegenheden. WASHINGTON (AP) Er is voor mil- I joenen dollars aan Amerikaanse bouwma terialen in Vietnam gestolen, beschadigd bij overhaast lossen of verloren gegaan door gebrek aan opslagruimte. Een hoge Amerikaanse officier schatte de waarde van de verloren gegane materialen op „minder dan tien miljoen dollar, 36 mil- joen gulden. (Van onze correspondent) HILVERSUM Aap Tina van het Ita liaanse circus „Heros", heeft opnieuw de vrijheid gekozen. Gistermorgen ontsnapte de 30 centimeter lange aap samen met een dwergkangoeroe uit haar hok. Circus Heros" heeft zijn tenten opgeslagen in Hilversum. Enkele leden van de Nationalisti sche Partij hebben zich na de wereld oorlog tegen Vorsters lidmaatschap verzet. Ofschoon de nieuwe minister president van Zuid-Afrika zijn begin selen nooit heeft verloochend, werd Vorster in 1953 geaccepteerd en al spoedig werd hij een van de voor naamste medewerkers van premier Verwoerd en een trouw handhaver van diens racistische apartheidswetten. Toen op de trappen van het parle mentsgebouw dinsdag in Kaapstad be kendgemaakt werd dat Vorster geko zen was hief een grote menigte op straat het Zuidafrikaanse volkslied aan. Vorster verklaarde dat hij de poli tiek van Verwoerd in grote lijnen zal voortzetten. „Verwoerd heeft meer dan wie ook in de geschiedenis van Zuid- Afrika gedaan, om de nationale eenheid te bevorderen", aldus de nieuwe pre mier. Hij deed een beroep op eenheid tussen de twee blanke bevolkingsgroe pen van het land: de drie miljoen Engelstalige en Zuidafrikaanse bur gers. Vorster zweeg over de ruim veertien miljoen gekleurde staatsburgers. Hij zei dat de twee blanke bevolkings groepen het eens moeten worden om dat zij alleen gezamenlijk een groot Zuid-Afrika kunnen opbouwen. Vorster is dertien december 1915 in Jamestown in de Kaapprovincie gebo ren als zoon van een boer. Hij voltooi de zijn Rechtenstudie aan de universi teit van Stellenbosch waar dr. Ver woerd een van zijn studiepatroons was. Bij de verkiezingen in 1948 ver loor hij met slechts twee stemmen van zijn tegenstander in het Johannesburg- se district Brakpan maar in 1953 werd hij gekozen voor het district Nigel in Transvaal. In 1961 wijzigde premier Verwoerd zijn kabinet, volgens waarnemers om zijn eigen positie te consolideren door jonge extreme nationalisten in de re gering op te nemen en de gematigde elementen, die de juistheid van zijn keiharde apartheidspolitiek in twijfel trokken, opzij te schuiven. Tot minis ter van Justitie werd Vorster benoemd, die voordien plaatsvervangend minis ter van Onderwijs, Kunsten en Weten- De uitgebreide bevoegdheden, hem verleend door de wetten tot onderdruk king van het communisme, paste hij onmeedogend toe. Een van zijn meest repressieve wettelijke maatregelen is de honderdtachtig-dagenwet. Volgens die wet kunnen mensen 180 dagen in eenzame opsluiting worden gehouden, als een staatsgerechtshof hen als ge tuigen wenst te horen. Die periode van 180 dagen kan worden hernieuwd, zo dat de opsluiting voor zo goed als on beperkte tijd kan worden gehand haafd. Vorster lacht om de dreigementen van jonge Afrikaanse staten met mi litaire maatregelen Zuid-Afrika te m ft Windhoek BEETSJOEANA- Wolvis-Baai KALAHARI Johannesburg =Lüderitz ORANlt SWAZI -■NATAL Kimberle Pietermoritz .j^^rburg urban Bloemfontein REPUBLIEK BASOETOLAND Oost Londen Kaapstad Simonstown schappen was. Hij volgde daarmee Frangois Erasmus op die benoemd werd tot ambassadeur van Italië. De in Johannesburg verschijnende „Sun day Times" schreef dat Erasmus al lang op de „zwarte lijst" van dr. vVer- woerd stond. Vorster was in de afgelopen vijf jaar de meest dynamische persoonlijkheid in de Zuidafrikaanse regering. Hij werd slechts overtroffen door de ver moorde premier, Hendrik Verwoerd. Vorster is een rijzige, goed gebouwde man met staalgrijs haar. Iemand met een kortaangebonden en rondborstig optreden. Zijn strenge, strijdlustige mond vertoont harde lijnen. Als minister van Justitie is hij vaak dwingen van zijn apartheidspolitiek af te zien. „Wij zouden met ieder van deze staten op elke willekeurige mor gen vóór het ontbijt kunnen afreke nen", zei hij eens minachtend. Dr. Jacobus Daniel Vorster, een pre dikant van de Nederduits-gereformeer- de kerk, zegt van zijn broer: „Ik koes ter hoge achting voor hem, omdat hij trouw is aan de beginselen van de Zuidafrikaan, trouw aan zijn idealen, zijn aspiraties en zijn godsdienst. Ik geloof dat mijn broer en ik, als diena ren van de gerechtigheid in verschil lende sferen van het leven, Zuid-Afri ka moeten beschermen in een tijd, waarin het communisme alles in het De nieuwe minister-president, Vorster. werk stelt om ons land en zijn volk op te slokken". Vorster heeft weinig gereisd buiten Zuid-Afrika. Hij is, voorzover bekend, maar een keer naar Zuid-Amerika ge weest om van een ziekte te herstellen. Hij lijdt aan een hartkwaal, die het hem onmogelijk maakt per vliegtuig te reizen. Wat Vorsters opvattingen over de apartheid betreft, verklaarde Vorster na zijn benoeming door dr. Verwoerd tot minister van Justitie dat hij de verhoudingen tussen blank en zwart in Zuid-Afrika niet zou laten verstoren door acties „onder het mom van rech ten". Ik zal alles doen wat ik kan om het land te bevrijden van blanken die de gekleurde bevolking van Zuid-Afri ka opruien. Ik geloof in vrijheid van meningsuiting, maar dat moet hand in hand gaan met zelfbeheersing en ver antwoordelijkheidsgevoel". Om de sfeer van het Zuidafrikaanse nationalisme in de oorlogsjaren te te kenen tenslotte deze open brief, die de vroegere minister-president van de Unie van Zuid-Afrika, generaal Hertzog, in het „Vaderland" richtte aan de Afrikaners: Terwijl er een revo lutie van wereldbetekenis woedt met het doel een nieuwe orde te vestigen en terwijl de Europese volken hun dapperste en beste zonen opofferen om christendom en beschaving te redden, wordt het volk der Zuidafrikaanse Unie verplicht zijn zonen te offeren voor zijn verbitterdste vijanden. Zover heeft ons de heilige democratisch-parlemen- taire regeringsvorm gebracht. Het uit rukken van de volksversplintering kan niet langer worden uitgesteld. Daarom richt ik mij tot alle nationale Afrika ners enz. De brief was gedateerd 3 maart 1942. ATLANTA (Georgië) (Reuter) De gouverneur van de Amerikaanse staat Georgië, Carl Sanders, heeft dinsdag mee gedeeld dat hij de nationale garde in staat van alarm heeft gebracht en een politieversterking van honderd man naar Atlanta heeft gezonden, waar de afgelo pen dagen rassenonlusten zijn geweest. In Grenada, Mississippi, waar maan dag negerleerlingen en verslaggevers klappén opliepen, was het dinsdag rustig. De integratie op de scholen verliep ver der zonder incidenten. Het Amerikaanse ministerie van Justitie heeft dinsdag een vervolging ingesteld te gen het gemeentebestuur van Grenada, omdat daar maandag negerkinderen niet zijn beschermd tegen een groep blanken, toen de kinderen een geïntegreerde school in wilden gaan. De federale autoriteiten hebben aan Grenada bevel gegeven de ne gerleerlingen te beschermen en de blanken die de kinderen mishandelen of bedreigen te vervolgen. voor Haarlem en Omstreken AUTOBEDRIJF LANGE MOLENSTRAAT 12 - TEL. 19 000 riinmnnnnnnnnni,wwvvvv,Myo,,,,,"M**,ut,tAAA,>*J%AIMMll>*tWAWI><wtfWWWWVVWVWWVVVW^^ jvwuwiiin^MA'ieiwwi Koorddanser. Een dertigjarige Duitse koorddanser is in Pertuis bij Avignon van een op twintig meter hoogte ge spannen draad te pletter gevallen. Hij liep over het koord schuin omhoog naar een kerktoren en had bijna zijn doel bereikt toen hij viel. Elektrokutie. Acht Spaanse bouwvakar beiders, die een grote kraan bedienden, zijn dinsdag geëlektrokuteerd toen de top van de kraan hoogspanningsdraden aanraakte. Bergkristal. Uit de wand van een berg in net gebied van de Glockner in Oosten rijk is dinsdag een achthonderd kilo zwaar bergkristal gehaald. De steen werd van drieduizend meter hoogte door een hefschroefvliegtuig omlaag ge bracht. Rotsen. Een Ghanees marinevaartuig heeft vijftien bemanningsleden gered van het 1.363 ton metende Panamese schip Al tair, dat zondag voor de Ghanese kust op de rotsen is gelopen. Brandstichting. Onbekenden hebben dins dag in Rome de auto van een Oosten rijkse zakenman in brand gestoken. Het was het derde anti-Oostenrijkse inci dent in drie dagen. Aardbeving. Maandagavond is de provin cie Bingol in oostelijk Turkije getroffen door een nieuwe aardbeving. Hierbij is een man om het leven gekomen en een gewond. Overstromingen. In het noordwesten van Iran zijn bij door slagregens veroor zaakte overstromingen honderd men sen verdronken, waaronder de 32 gasten van een trouwpartij. Bezoek. De vroegere Franse premier, Mendes-France heeft dinsdag een „per soonlijk gesprek" gevoerd met de Rus sische eerste vice-premier, Kirjll Mazu- row Het onderhoud duurde ongeveer een uur. IVloederinstinct. In een kraamkliniek in Madrid is dinsdag een straathond bin nengelopen. In een gang schonk zij het leven aan acht jongen. Gouddiefstal. Een goudzending uit Joe goslavië met een waarde van ongeveer een miljoen gulden is dinsdag gestolen van het vliegveld Van Frankfort uit een auto van de Lufthansa. Vlot. Twaalf oktober zullen vijf mannen op een vlot uit Guayaguil in Chili ver trekken en proberen zich op zeestro mingen naar Australië te laten drijven, PPT1 van 16.000 kilometer.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1966 | | pagina 3