en
Concurrent
voor
Madurodam
i
EXPERIMENTEN
GRASKARPER
MET CHINESE
IN FLEVOLAND
POLLE, PELLI EN PINGO
RECHTER TIE
AMMETJE FOK
FANDA EN DE MEESTER KRISTAL*KIJKER
Om t*ervvlgperhaai
DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1966
19
Een oorspronkelijke
Nederlandse roman
door Willy Corsarl
mtr'-m
Enorm complex
Vis met karakter
V oederkanon
Nuttige Chinees
m-tx. «ag*
Charles
113)
Ze had die verhalen al zó vaak ge
hoord, dat zij ze uit het hoofd ken
de, maar ze vond het altijd nog pret
tig er naar te luisteren, als de oude
vrouw vertelde over dat mooie kas
teel en over tante Charlie, die paard
reed en op jacht ging en een hond
had.
Marjolein luisterde met wijdopen
ogen. Tante Charlie heeft het maar
fijn gehad, dacht zij. Ik heb het nooit
prettig.
Later ging mevrouw Renierse
naar de keuken. Het kind bladerde
in een weekblad. Mademoiselle zat
te haken.
„Maddemessel," zei Marjolein.
„Ja, wat?"
„Waarom wou tante Charlie niet,
dat ik met mijn moeder meeging?"
Mademoiselle vertoonde haar gro
te tanden
„Ze vindt het zeker leuker om je
bij zich te houden
„Maar ik ben niet bij haar. Ik ben
thuis. Er daar is het helemaal niet
prettig."
„Dat kan haar niets schelen," zei
Mademoiselle. „Ze denkt nooit aan
anderen. Alles moet gaan, zoals zij
het wil. Met Cljris was het net zo.
We hadden het zo prettig, maar dat
mocht niet. Hij moest hier komen
en zich half dood werken."
„Maar Chris zegt nou, dat hij
graag wil leren."
„O ja, dat heeft ze hem in het
hoofd gepraat. Ze zal jou nog wel in
je hoofd praten, dat je niet naar je
moeder wilt."
„Dat wil ik wèl, zei Marjolein
koppig, „ik wil naar mijn moeder en
ze komt me halen."
Mademoiselle keek haar aan en
glimlachte weer.
„Ik zou er maar niet op hopen.
Als je tante Charlie iets niet wil, ge
beurt he" niet."
3
Die zomer was Marjolein weer aan
zee met de oude dames en Chris.
„Mijn moeder maakt een reis door
Noorwegen," zei Chris. Hij liet brief
kaarten zien en las brieven voor die
ze hem schreef en bekeek met haar
en de oude dames de fotootjes, die
er in zaten.
Mademoiselle staarde lang naar
een van die foto's en zei toen:
„Een aardige jongeman, die daar
met je moeder op staat- 'Je krijgt
vast een stiefvader, Chris!"
„Klets!" zei Chris en griste de fo
to's naar zich toe.
„Maar Chris," zei Mademoiselle-
„Vroeger was je zo lief. Ze wilde
hem naar zich toetrekken, maar hij
rukte zich los."
„Toen was ik een klein jochie."
Later, toen ze samen waren, vroeg
Marjolein:
„Wat is dat, een stiefvader?"
„Als..als een moeder weer trouwt
met iemand, die niet je echte vader
•is, begrijp je?"
„Gaat je moeder weer trouwen?"
„Och weineen! Mademoiselle
kletst maar wat
„Zou je het naar vinden?"
„Mijn moeder trouwt niet meer", zei
hij boos. „Ze heeft me zelf gezegd,
Charlotte
dat ze zo hard heeft gewerkt voor
mij, omdat ik alles ben wat ze heeft
en als ik alles ben, dan kan ze niet
trouwen."
„Ik trouw met jou," zei Marjolein
en sloeg haar armen om zijn hals.
„Ik trouw niet," zei hij en duwde
haar weg „Ik blijf bij mijn moeder
en als ze oud wordt doe ik de zaken
en zorg voor haar."
„Jij met je moeder altijd", zei ze
vinnig. „Vroeger vond je haar hele
maal niet lief! En nou vind je alleen
haar lief."
Ze begon te schreien. Hij zei ver
zoenend: „Ik vind jou ook wel lief,
als je niet telkens aan met zit. Ik
hou niet van dat vrijen en zoenen."
Toen Marjolein thuis kwam, was
haar grootvader in een ziekenhuis.
Hij moest worden geopereerd. Haar
grootmoeder ging hem elke dag be
zoeken en Marjolein verheugde zich
over haar vrijheid. Een keer had ze
mee moeten gaan, maar ze werd
wee van de lucht in dat ziekenhuis
en bang van het rare gezicht van
haar grootvader en zeurde om weg te
mogen gaan. Haar grootmoeder zei
boos, dat ze nooit meer mee mocht.
Fijn! dacht het kind, Nu liep ze na
schooltijd de stad in om naar de gro
te modezaken te kijken. Soms ging
ze een warenhuis binnen. Ze had wel
graag iets willen wegpakken van de
vele kleine, verleidelijke dingen die
zo dichtbij voor het grijpen lagen,
maar ze durfde niet.
Een tijd later vertelde Chris haar,
dat zijn moeder een nieuwe zaak be
gon op de Herengracht. Een veel
grotere en mooiere zaak. Alleen voor
meubels en schilderijen. Niet meer
al die kleine rommel. En op de eer--
ste verdieping zou een zaal komen,
voor tentoonstellingen. Daarboven
zou hij met haar wonen. Hij liet
haar alles zien, tfoen hij er woonde
en ze dacht later, als tante Charlie
oud is, krijgt hij dat allemaal en is
erg rijk en dan trouw ik met hem.
Haar grootvader kwam thuis,
maar erg veel scheen de operatie
niet te hebbep geholpen. Hij kon nog
altijd bijna niets eten en lag dikwijls
op de bank.
Op een zondag zei tante Charlie:
„Volgende week moet je maar za
terdagmiddag komen, dan mag je
blijven slapen, als je grootouders het
goed vinden-
Marjolein vloog haar om de hals
en kuste haar wild.
„Vrijkous", zei Chris verachtelijk.
„Laat hem maar praten", zei tan
te Charlie, „hij vrijt ook, met meis
jes!" Chris werd rood, maar hij
lachte toch gevleid. Marjolein keek
verdrietig naar hem. Chris had tel
kens een meisje, achter wie hij aan
liep, voor wie hij cadeautjes kocht
van zijn zakgeld. Ze was dan erg ja
loers en begreep het niet. Ik ben veel
mooier, dacht ze. Waarom doet hij
niet zo met mij?
„Tegen mij is Chris nooit zo aar
dig", zei ze, „ik mag hem nooit zoe
nen."
Tante Charlie lachte.
„Chris ziet in jou een zusje en
broers zijn gewoonlijk niet aanhalig
tegen hun zusters."
(Wordt vervolgd.)
MADURODAM EN MINIATUURSTAD WALCHEREN krijgen er een
Duitse concurrent bij. In het hart van het Roergebied tussen de steden
Dusseldorf, Essen en Dortmund wordt waarschijnlijk nog deze week
een nieuwe lilliputstad geopend die „Minidomm" gedoopt is. Ruim zeven
jaar werd, onder leiding van de Dusseldorfse architect Will Dommel met
de verwezenlijking van dit project begonnen. Sindsdien hebben vier
honderd modelbouwers, beeldhouwers, houtbewerkers en schilders er
zonder ophouden gewerkt aan de uitvoering van de tweeduizend af
zonderlijke objecten die thans in Minidomm voltooid zijn. Het zijn tot in
de kleinste details gecopieerde modellen van beroemde gebouwen uit de
gehele wereld, als kerken, wolkenkrabbers, burchten, vliegvelden en wat
dies meer zij, alle op 1/25 van hun ware grootte.
ARCHITECT DOMMEL, die wel een
zeer vermogend man moet zijn, heeft
in zijn miniatuurstad tot nog toe 26
miljoen D.M. (23,4 miljoen gulden) ge
stoken, maar hij meent dan ook, twee
tot drie miljoen betalende bezoekers
per jaar te mogen verwachten. Tot de
duurste attracties behoren: een com
plete imitatie van Newyorks Kennedy
Airport waar de nieuwste straalver-
keersvliegtuigen af en aan rollen, het
centraal station van Frankfort, waar
tientallen treinverbindingen samenko
men (inclusief een druk rangeerter
rein en de grote haveninstallaties
waar 200 scheepsmodellen rondvaren.
Het grootste schip is een twaalf meter
lange kopie van het Amerikaanse vlieg
tuigmoederschip Enterprise. Bij de
bouwwerken vallen vooral op het
Olympisch Stadion (uit de Hitlerjaren)
en de Brandenburgerpoort in Berlijn,
de Wiirzburger residentie als belang
rijkste Duitse barok-paleis, de Dom
van Keulen, de Münster van Ulm en
de Frauenkirche uit München. Tegen
over deze laatste kerk (foto) staat
een replica van een der enorme bier
tenten, waarin de Münchenaren hun
natte oktoberfeest plegen te vieren.
De andere foto toont het marktplein
van de middeleeuwse Duitse stad
Pforzheim met op de achtergrond
rechts het stadhuis van Augsburg en
links de Mannesmann-wolkenkrabber
in Dusseldorf.
DE KOMENDE JAREN, zal men de
modelstad verder uitbreiden, nu omvat'
het tentoonstellingsterrein een opper
vlakte van 20.000 vierkante meter
dat is ongeveer evenveel als het be
bouwde terrein van het Haagse Madu-
rodam. Ter vergelijking: In Maduro-
dam is tot nu toe voor ongeveer vijf
miljoen gulden geïnvesteerd, terwijl
het aantal bezoekers rond de een mil
joen per jaar schommelt (waarvan 33
percent buitenlanders). Bestuur en di
rectie van de Haagse miniatuurstad
maken zich voorlopig geen zorgen over
de concurrentie in West-Duitsland, die
volgens hen weinig of geen invloed op
het bezoek aan Madurodam zullen heb
ben. Trouwens, zo zegt men in Den
Haag, „overal rijzen tegenwoordig de
miniatuursteden als paddestoelen uit
de grond (Zwitserland, Zweden, Frank-
fort), maar door zijn unieke ligging
èn door zijn opzet als typisch-Hollands
lilliputstadje heeft Madurodam in
feite geen concurrentie te vrezen. Het
is en blijft een onweerstaanbare trek
pleister voor vreemdeling en land
genoot."
IVWVWVMIVVVVVVVVVVVVVVWWVUWVWVVtfVVVVVVVVVVVVVVWVVVVVVWVVVVVVWVVVWUVVVVVVVVVVVWMWV
(Van onze correspondent)
ZWOLLE. Er zijn in Nederland
ruim een half miljoen sportvissers.
Het op peil houden van de visstand is
bij zo'n massale aanval op de „stek
kies" een kostbare zaak. Het omvat
o.a. het uitzetten van pootvis en het
kweken van een goed milieu voor de
verschillende soorten vis. Dit laatste
is geen geringe opgave door de ver
vuiling van onze binnenwateren door
industrie en steden. De Rijn heeft
men wel eens het open riool van
Europa genoemd.
DE ORGANISATIE ter Verbetering
van de Binnenvisserij (O.V.B.) wil de
natuur een handje helpen. Zij is een
publiekrechtelijk lichaam dat in samen
werking met de afdeling sport en be
roepsbinnenvisserij, de vroegere visserij
inspectie, van het ministerie van Land-
bouw onderzoekingen verricht en over een
groot areaal kweekobjecten in Valkens-
waard, Nieuw Vennep, Grouw en Ooste
lijk Flevoland heeft.
Over het laatste kweekobject, een terrein
van 218 ha. aan de IJsselmeerdijk ten
westen van Lelystad, werden wij rondge
leid door de voorzitter van deO.V.B.,
de heer D. E. van Drimmelen. De exploi
tatie van deze nieuwe viskwekerij be
gon in 1964, nadat in '63 reeds een proef
vijver in bedrijf gebracht was.
De voorbereidingen vergden bijna tien
46. De trein van 22.14 uit Grevéldam was keurig op
tijd. Dat was het werk van machinist Sinteldraaier
een man met hart voor de spoorweg en diepe eerbied
voor het spoorboekje. Hij ivas dan ook danig ontstemd,
toen hij voor zich een sein op rood zag staan. „Stop
de kar, Piet!" sprak hij tot zijn leerling. „En drie keer
aan de fluit trekken! Bah! Ik houd niet van oponthoud -
en zeker niet als ik een wagon vol goud achteraan m'n
trein heb hangen!" Hij wist natuurlijk niet dat het sein
op onveilig was gezet op advies van Joris. En evenmin
kon hij vermoeden, dat de befaamde kristal-kijker had
aangeraden, om de trein niet eerder dan met zonsop
komst door te laten rijden. Daarom hing de machinist
na een uurtje nog steeds uit zijn locomotief naar de
seinpaal te kijken. „Niets gedaanmompelde hij.
.Zestig minuten achter op schema.we komen
nooit op tijd aan.Nooit eerder meegemaakt.en
dan nog wel met een goudlading.Bevalt me helemaal
niet!" Intussen had Joris Goedbloed zijn helikopter niet
ver daarvandaan geland, en was samen met Panda uit
gestapt. „Let goed op baaske!" sprak hij belerend.
„Want dit is de belangrijkste opdracht die wij tot nu
toe kregen! Het gaat om de laatste wagon van gindse
trein! Daarvan moet ge de koppeling losmaken!" Maar
waarom?" vroeg Panda verbaasd. „Omdat mijn kris
tallen bol het zegt", antwoordde de Ster Van Puthra-
Puthra. „Als we niet ingrijpen dreigen ergrote ge
varen! Daarom!"
DAT DOET ME DENKEN AAN DIE KEER, DAT IKIN] WAAR ZIJN "ZE DAN? J NIET ERG VER WEG
ZO, WE ZIJN WEER l^^jOHJAENZEEROBIS
BIJ HET HOI VAN MET HEM MEE6E
I 6AAN
HET IS HIER7OP0NKERJ JE HOORT ZE AL 1
SMAKKEN!
DE 601F VAN BISCAYE LA6
DE BERGGEEST I
JA HOOR, HIJ 16 ER NOG
-DAT HOOR JE Zo!
Z2Ö7-L.
jaar. In 1956 toen de polder dus nog
onder water stond werd 900.000 ku
bieke meter zand, met onderlossers op
het project gestort. Na drooglegging was
hiervan 480.000 m3 over. Dit materiaal
kon worden gebruikt bij de bouw van vij-
verdammen, zodat de vijvers boven het
maaiveld kwamen te liggen en kostbaar
graafwerk overbodig was. Toch kon men
pas in 1960 beginnen met de aanleg van
de dammen.
HET NIEUWE BEDRIJF, dat in totaal
170 hectare aan vijvers omvat, geeft
voor de pootvisvoorziening in ons land
een aanzienlijke verruiming. „Wij kunnen
nu niet alleen meer pootvis produceren",
aldus de heer van Drimmelen, „maar
ook meer aandacht besteden aan de hoe
danigheid» van de pootvis noem het ka
raktervorming. De echte hengelsport
liefhebber wil een gevecht met de vis
en daarom kweken wij soorten die een
tegenpartij kunnen vormen". Die vissoor
ten zijn dan: voorn, brasem, baars, snoek
baars, zeelt, forel, glasaal, pootaal en
niet te vergeten de vele karpersoorten.
Verschillende stammen en kruisingen
moeten getest kunnen worden om tot be
paalde kwalitatieve eigenschappen te ko-
EEN INGENIEUZE hevelinstallatie in
de IJsselmeerdijk maakt een perfecte wa
terbeheersing in de vijvers mogelijk en
een eenvoudige methode van afladen van
de vijvers. Op andere kweekobjecten
moeten de vissen met de handen gevan
gen worden uit een watergleuï: hier laat
men de vijvers leeglopen en worden de
vissen opgevangen in een net dat in een
put hangt. Voor het voederen van de vis
sen heeft men in Oostelijk Flevoland een
soort voerkanon dat achter een trekker
gemonteerd is.
ONZE GASTHEER werd iets zwijgza
mer toen wij hem vroegen over de gras-
karpers. Wij wisten namelijk dat de OVB
niet alleen werkt met edelkarper, spiegel-
karper, edelschubkarper, boerenkarper
en naaktkarper, maar sinds mei ook proe
ven neemt met een ras van Chinese oor
sprong, de graskarper, die in West-Euro
pa niet voorkomt.
„Wij hebben inderdaad duizend exem
plaren aangekocht in China en Hongarije
en nemen nu proeven met dit ras", be
vestigde de heer Van Drimmelen. De
vraag is of hij hier een zodanig milieu
zal vinden dat hij gaat paaien zodat de
voortplanting verzekerd is, of hij in het
zelfde tempo zal groeien en op de duur
wel zal wennen aan het Nederlandse vis
water en ons wisselvallige klimaat. Het
zou natuurlijk wel mooi zijn: een karper
die leeft van waterplanten in de sloten
en viswaters".
De heer van Drimmelen gelooft voors
hands niet in een grote invoer van gras
karpers om de Nederlandse vaarten en
sloten schoon te houden. „De maaiboten
zullen echt nog wel een dure noodzaak
blijven want, afgezien van de onzekere
uitkomsten van ons onderzoek, hoeveel
van die vissen zou je dan niet moeten
hebben in ons waterlandje?"
9. Gevolgd door de voorman van de
gerechtsdienaars bestijgen Rechter Tie,
Tsjiao Tai en de apotheker de trap naar
het gerechtsgebouw. Eenmaal aangeko
men in de kleedkamer van de rechter,
begint de voorman opgewonden te pra
ten. „Een uur geleden kwam Meng's
huisjongen vertellen dat hij het lijk van
zijn meester in het tuinpaviljoen had ge
vonden. Er stak een dolk in zijn hart,
Edelachtbare, dus het moet wel een moord
zijn. Ik heb gerechtsdienaars met de huis
jongen meegestuurd om de wacht te hou
den bij de tuinpoort". De Rechter, die
zijn jagersplunje verwisselt voor zijn ce
remonieel gewaad, zegt rustig. „Het
slachtoffer heette Meng Lan, zei je? Een
dichter? In al de tijd dat ik dit district
bestuur, heb ik zijn naam nog nooit
gehoord". „Dat is geen wonder. Edelacht
bare," antwoordt de voorman. „Hij leef
de heel teruggetrokken op een klein land
goed dat grenst aan de Wilgenwijk. Hier
in Mien-yan zijn er weinig mensen die
hem kennen, maar het schijnt dat hij in
de hoofdstad bewonderaars had. Zal ik
verse paarden laten zadelen"? Nog voor
de rechter kan antwoorden, merkt Yuan
Kai op: „Ik ken een binnenweg die ons te
voet sneller naar het huis van Meng
zal voeren. Edelachtbare. De voorman zegt
terecht dat weinig mensen Leng Lan
kenden, maar ik heb meer dan eens thee
bij hem gedronken. Ik zou overigens nooit
geloofd hebben dat hij vijanden had"
626. DE KIST sprong open en daar wa
ren Bram en de kinderen, de laatsten
juichend en de eerste bijna verpletterd
onder die plotselinge vracht.
„Hoerariepen de kinderen. „We
zijn er weerleve Brammet je.
„En leve Tutu," riep Bram, want hij
had zijn trouwe papegaai in het oog ge
kregen en meteen begrepen, aan wie hij
deze redding te danken had. Met pijnlijke
botten, maar dankbaar gestemd, klom
hij de kist uit.
„Nu komt toch alles nog in orde".
En zo was het ook. De commissaris was
dolgelukkig, dat zijn dochter terug was,
en hij liet dadelijk de goochelaar vrij. Het
gezin van de goochelaar werd opgehaald,
telegrammen werden verstuurd, en toen
was het tijd voor een feestmaal, dat door
mevrouw de commissaris persoonlijk was
toebereid.
„Nu kan ik weer gaan goochelen", zei
Formidablo. „Maar de truc met de ver-
dwijnkist zal ik nooit meer vertonen. Ik
ga die kist gebruiken om er onbetaalde
rekeningen in op te bergenals die
verdwijnen, zal ik daar alleen maar om
juichen".
En daar moest zelfs de strenge com
missaris smakelijk om lachen.
EINDE