Van dag tof dag) Ernstige meningsverschillen in Westduitse regeringskringen Kanselier Erhard bereidt kabinetswijzigingen voor Rhodesisch regime krijgt opnieuw kans van Wilson Eén en onverdeeld Kinderen huilen om de schoolstrijd Noorse veerboot was niet zeewaardig Verdeeldheid onder Gemenebest- landen DRINKS V oorverkiezingen gunstig voor president Johnson Lid VS-vredescorps door Russen bij grens gearresteerd ver r amm DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1966 Hordeloop Boeddhist Tri Quang vast nu al 100 dagen lltIËSIt Excuses Het zou best kunnen zijn dat Neder lands politieke leven vandaag een histo risch ogenblik heeft beleefd, toen in Den Haag een nieuwe politieke groepering ten doop werd gehouden in het perscentrum Nieuwspoort. Wij maken in deze krant enigszins uit voerig melding van de bedoelingen en voornemens dezer groepering, die de ten dens vertoont te streven naar de vor ming van een nieuwe politieke partij. Voorshands is er geen aanleiding, dit stre ven te begroeten als een uitkomst. Nóg meer politieke partijen en een nog gro tere versplintering aan doelstellingen in Kamers en andere bestuurslichamen lijkt niet wenselijk of nuttig. Wat wel wense lijk zou zijn, is een initiatief tot vernieu wing van het gehele Nederlandse poli tieke leven, een heroriëntatie op belang rijke democratische en maatschappelijke beginselen, en een hergroepering van het kiezerskorps op iets intelligenter basis. Als de nieuwe groep, die zich „Demo craten '66" noemt, in dat opzicht een ver lossend woord zou spreken en een vrucht bare daad zou stellen, zou er reden tot verheugenis en sympathie zijn. In het programma van ,.D.' 66" dat in het kader van een druktechnisch onbe rispelijk uitgevoerd „Appél" is verspreid zijn symptomen te vinden die enige ver wachting rechtvaardigen. Een zeer be langrijk punt trekt in dit programma on middellijk de aandacht, namelijk de moe dige en van realiteitszin getuigende be slistheid waarmee structurele politieke veranderingen worden voorgesteld: de in voering van het districtenstelsel inplaats van de Evenredige Vertegenwoordiging, waardoor bij verkiezingen gestemd wordt op personen inplaats van op partijen, de verkiezing van een premier en de moge lijkheid om in wethouderscolleges en Ge deputeerde Staten personen te kiezen die geen lid van gemeenteraad of Provinciale Staten zijn dat zijn hervormingen die getuigen van een doortastende zin tot mo dernisering en aanpassing van de politie ke structuur, die inderdaad langzamer hand zodanig verstroefd is dat weinigen meer met de praktijk tevreden zijn. Democratie is geen zaak van links of rechts, al eisen extremen wel eens het monopolie op. Daarom doet het vertrou wenwekkend aan, dat in „D.'66" geen spo ren van linkse of rechtse Prinzipienreite rei te vinden zijn. Als linkse en rechtse ontevredenen hun onbehagen gezamenlijk zouden enten op een nieuwe aanpak, zou er voor „D.'66" een aardige start in de politiek te maken zijn. Maar het is nog te vroeg om daar op timistisch over te denken. De nieuwe groepering doet een beroep op de intel ligentie der kiezers en dat is altijd een moeizaam begin. Wel pakt de groep het kennelijk zeer serieus en zorgvuldig aan, getuige de afwezigheid van demagogi sche kreten en gouden beloften. Dat er een ernstig vacuum in de poli tieke beleving in ons land gevallen is, waarvan aan zekere zijde dankbaar wordt geprofiteerd zonder dat het alge meen belang er merkbaar beter door wordt gediend, staat na twee verkiezin gen wel vast. De aanstaande Kamerver kiezingen zouden de profiteurs op de ak ker der vaderlandse onlust wel eens zo hoog te paard kunnen tillen, dat met zui ver democratische ernst en intelligente meebeleving van het politieke gebeuren radicaal wordt afgerekend. De linkse, middelste en rechtse politieke partijen kunnen dan wel ach en wee klagen over het onrechtmatige verlies dat zij door „domheid van de kiezer" ondergaan, maar als de intelligentie diezelfde kiezer heeft geleerd dat met het traditionele patroon geen behoorlijk breiwerk meer te maken is, is het verschil tussen intelli gent en dom niet groot meer. Misschien dat „D.'66" door politieke nood is opge roepen. Er is alle reden om het nieuwe verschijnsel aandachtig te bekijken en te volêen. (Van onze correspondent) BONN Voor wie het nog niet wist, werden gisteren in de Westduit- bondsdag wel de diepgaande meningsverschillen duidelijk, die er tussen de cristendemocratisch-libe- rale regeringsopvattingen en de soci aaldemocratische oppositie liggen Bondskanselier Ludwig Erhard wei gerde ondanks de miserabele toestand van 's lands financiën, in te gaan op de socialistische suggesties, die volgens hem gingen in de richting van collec tivisme, dirigisme en staatsvoogdij Dat het door de regering indiende pakket stabiliseringsvoorstellen in werkelijkheid toch veel op het afzwe ren door Erhard van zijn liberale „Marktwirtschaft" ten gunstte van een meer geleide economie lijkt, was de kanselier kennelijk bijzonder onaan genaam. In een niet zozeer door logica dan wel door onverstoorbaarheid uitmuntende rede, wekte Erhard de oppositie op, hand in hand de economische situatie, het prijs peil en de werkgelegenheid te redden, wat hem van socialistische zijde het spot tende verwijt bezorgde, dat hij waar schijnlijk dacht de oppositie aan het handje te kunnen nemen. De socialisten maakten bij monde van hun economische expert, Prof. Schiller, (die bij een vorige gelegenheid Erhard met een plumpudding vergeleek) duide lijk, dat ze zeker niet zonder meer ak koord zullen gaan met de stabiliserings- wetten. De regering streeft naar een wijziging van de grondwet, waardoor zij meer volmachten in de vingers zou krij gen. De sociaal-democraten opperden echter het alternatief van aparte ver dragen tussen de federale hoofdstad en de regionale hoofdsteden, die de duim op de geldkraan houden. Natuurlijk zou dan bijvoorbeeld één socialistische deelstaat de gehele finan ciële politiek van Bonn kunnen dwars bomen, en de SPD verkeert een beetje met zichzelf in de tegenspraak,, omdat zij vroeger over een straffere organisatie en centralisatie van het beleid had aan gedrongen. Maar de sociaal-democraten voeren in de bondsdag op het ogenblik op de eerste plaats een psychologische oorlog. KRISTIANSAND (Reuter) Een Noorse scheepvaartdeskundige heeft woensdag tij dens de behandeling van het vergaan van de Noorse veerboot Skagerak door de raad van de scheepvaart in Kristiansand ver klaard, dat het schip naar zijn oordeel niet zeewaardig was. „Gemeten naar de classi ficatienormen was het schip niet in orde", aldus Thorveld Bruiand, de directeur van Det Norske Veritas, de op een na grootste scheepsclassificatiemaatschappij ter wereld. De laadklep van de veerboot was niet stevig genoeg vergrendeld en kon daardoor worden ingedrukt door de reusachtige golf die het schip van achteren trof. Veritas had destijds het aanbrengen van extra vei- Igheidsklampen verplicht gesteld, maar ze waren niet alle in gebruik, toen het onge luk gebeurde, aldus Bruiand. SAIGON (AP) De boeddhistenleider Thich Tri Quang, voorheen een belangrij ke oolitieke leider in Zuid-Vietnam, is vandaag de honderdste dag van zijn hon gerstaking ingegaan. Hij gebruikt alleen vloeibaar voedsel uit protest tegen het regime-Ky en de Amerikaanse politiek in Vietnam. De 42-jarige monnik bevindt zich in een ziekenhuis in Saigon. Er is meegedeeld dat zijn toestand niet veran derd is. Onlangs werd bekendgemaakt dat zijn toestand zeer slecht is. is economie te studeren aan de universi teit van Innsbruck, heeft echter al doen weten dat hij loyaal wenst te worden geacht tegenover het huidige kabinet. Dit mag niet worden uitgelegd als een ver andering in de heftige verlangens weer eens minister te worden, die er bij Strauss leven, als wel in zijn tegenzin onder de huidige omstandigheden zijn come back te vieren. De belangstelling van de werkelijk prominente politici om nog onder Erhard te dienen, is tot het nulpunt gedaald. Daarom zal ook de christendemocratische fractieleider in de bondsdag, Barzel, het hem door Erhard gedane aanbod het ministerie van Defensie over te nemen, beleefd maar ondubbelzinnig van de hand hebben gewezen. Tezamen met het eergisteren door de socialistische partijvoorzitter Brandt ge dane voorstel, nieuwe verkiezingen uit te schrijven, betekenen de technisch klin kende, maar in wezen zeer politieke eisen van Schiller, voor de regering een soort hordeloop, waarbij de meerderheid onder de toeschouwers haar een struikelen voorspelt. Natuurlijk, zo zei prof. Schiller minzaam, valt er met ons best te praten, maar de coalitiepartijen moeten niet menen dat de socialisten orders in ont vangst nemen om zonder meer de regering aan een tweederde meerderheid te hel pen. Wij stemmen pas in, wanneer onze eisen zijn ingewilligd. Omdat Erhard beweert, hieraan niet te denken, is het iedereen eigenlijk nog een raadsel hoe hij zich uit het dilemma zal weten te redden. Naar buiten, maar ook om de critiek in eigen rijen de kop in te drukken, bereidt de kanselier verande ringen binnen zijn kabinet voor, die een aantal sterke mannen naar voren zal moe ten halen. Erhard zou Strauss, de gewezen minister van defensie, een ministerpost hebben aan geboden en men mompelt in dit verband dat 't gaat om 't departement van Economische Zaken, waar dan een van Brhards vertrouwelingen, minister Schmücker, wel niet zonder meer plaats zal kunnen maken, zodat er intensief zal moeten worden geschoven. Strauss, die op het ogenblik hard bezig LONDEN De Britse regering heeft het Rhodesische regime van lan Smith een laatste kans gegeven om een eind te maken aan de rebellie. Is dat voor het eind van dit jaar nog niet gebeurd dan zullen de Britten al hun voorstellen tot minnelijke schikking intrekken en zullen zij de Verenigde Naties verzoeken maatregelen te tref fen om de invoer van belangrijke Rho desische produkten te verhinderen. Bovendien zal Londen dan niet meer bereid zijn Rhodesië onafhankelijk heid te verlenen voordat een meer derheidsregering, waarin dus niet- blanken de meeste posten bezetten, zal zijn gevormd. Deze punten zijn vastgelegd in een gis teravond, na vijf dagen van vaak koorts achtig onderhandelen, uitgegeven commu niqué van de Gemenebestconferentie in Londen. Het communiqué draagt duidelijk de sporen van de verdeeldheid tussen de landen van het Gemenebest, hetgeen trou wens van Afrikaanse zijde openlijk is ge zegd. Met name de minister van Finan ciën van Zambia, Wina, uitte zijn grote teleurstelling over het „misplaatste ver trouwen" dat men in premier Wilson zou hebben gehad. Hij zei dit kort nadat hij Wilson excuses had aangeboden voor het wangedrag van zijn collega van Buitenlandse Zaken, Kap- wepwe, die enkele dagen geleden uit pro test over de gang van zaken de confe rentie had verlaten. Kapwepwe had ge zegd van de Britten „te walgen en la ter, op het vliegveld nog eens ver teld dat Wilson bezig was een racist te worden. De meeste landen van het Gemenebest verlangen dat militair tegen Rhodesië op getreden wordt, hetgeen de Britse regering niet zal doen. Zij wensen bovendien de ga- DERBY TONIC Tafel-, terras- en mixdrank van topklasse. Tint'lend fris heerlijk verkwikkend. De smaak: niet te bitter, niet te zoet, precies goed! Koel serveren met 'n schijfje citroen. Noem de fijnste tonic bij de naam, vraag altijd Hero Derby Tonic. Ook in voordelige gezinsflessen. (slechts 70 ct.) 66 CT 1 j|flAAAfWI#WUWWWIIlHWMWMWUWWWWWI#IAA/WWW*AA/'MVWWWI#WW» WASHINGTON (Reuter) President Johnson heeft duidelijk voor zijn politiek in Vietnam en het rassenvraagstuk in zijn land de steun van vele Amerikanen. De uitslagen van de voorverkiezingen, die dinsdag in elf staten van de V.S. gehou den zijn en waarbij het erom ging de republikeinse en democratische kandida ten aan te wijzen die elkaar in novem ber zullen bestrijden bij de congres- en gouverneursverkiezingen, wijzen in die richting. De uitslagen worden algemeen gezien als een nederlaag voor de tegen standers van Johnsons politiek. De „vredeskandidaten", gekant tegen het Amerikaanse optreden in Vietnam, kregen zware klappen. Zij behaalden slechts tien tot vijfendertig percent van de stemmen. Ook voor de tegenstanders van rassenintegratie was weinig succes weggelegd. Een uitzondering daarop was Maryland, waar George Mahoney die rassenscheiding voorstaat als democra tisch kandidaat voor het gouverneurschap werd gekozen. Het kon natuurlijk niet uit blijven dat een of andere cy nische commentator in de televisie die geschiedenis van het tweedelige badpakje in Blerick aangreep om smalend te gewagen van opvattingen „beneden de grote rivieren". De beeldscherm-dom oor was te jong om te kunnen weten dat in Egmond aan Zee jaren na de oorlog een streng ver bod tot het dragen van twee delige badpakken heeft ge golden en dat die kwestie indertijd zelfs tot in de Twee de Kamer tot discussies neeft geleid. Voor zover ik weet ligt Egmond een tamelijk eind bóven de grote rivieren, dus die rivieren hebben met kren terige kneuter-opvattingen geen snars uit te staan. De gekrenkte vader in Ble rick had de eerwaarde zuster Hypocritia of hoe ze heten mag overigens aardig in het vrome nauw kunnen drijven, door het schoolreglement let terlijk op te vatten en zijn dochtertje in een ééndelig badpak, dus alleen met een broekje aan, naar school te sturen. In plaats daarvan heeft hij zijn kinderen op een openbare school in Venlo ge daan, waarmee ze uiteraard voorgoed voor de eeuwige zaligheid verloren zijn. Dat lijkt mij een capitulatie die in deze tijd niet meer nodig is. Het zou veel meer nut hebben gehad voet bij stuk te houden en er desnoods een zaak voor het volgende concilie van te maken. Er is namelijk maar één mogelijkheid dat de eer waarde zuster op den duur het pleit wint, namelijk, wan neer zij haar kerkelijke over heden ertoe zou kunnen krij gen aan de tien geboden een elfde toe te voegen, luidende: „Gij zult geen tweedelige badpakken voor mijn ogen hebben". Het is nauwelijks denkbaar dat daarvoor in Rome een meerderheid te vinden zou zijn, al was het al leen maar om het gevaar van de monokini niet naderbij te roepen. i Men moet niet te lichtvaar dig oordelen over de motie ven, die een religieus school hoofd als de Blerickse zuster ertoe kunnen brengen zo'n star eendelig standpunt in te nemen. Het goede mens kan er de beste bedoelingen mee hebben. Het is een historisch vastgesteld feit dat Limburgse nonnen altijd alleen maar de beste bedoelingen hebben. Anders zouden ze ook geen nonnen zijn geworden, want het lieflijke Limburgse land met zijn wuivende korenvel den en zijn glooiende akkers biedt jonge meisjes van goe den huize zoveel mogelijk heden tot een Godvrezende loopbaan, dat alleen een buitensporige neiging tot vroomheid en goede wil naar de poorten der kloosters leidt. Als zo'n Limburgse jonge- dochter dan ook nog de roe ping tot schoolhoofd vertoont, kan men ervan opaan dat er geen spier kwaad in steekt. Zuster Hypocritia bleek een soort van heilig trauma tegen tweedelige badpakken te koesteren, wat samenhing met jeugdervaringen, milieu-in vloeden en biologische mis vattingen. Zoiets kan voor komen en moet worden ge ëerbiedigd, temeer waar er heel wat gevaarlijker trau ma's bestaan, waarover nooit een woord gerept wordt. „Een tweedelig badkos tuum", zei de eerwaarde zus ter, „is in de eigenlijke zin geen badkostuum, het is een uithangbord dat opzettelijk en nadrukkelijk de aandacht vestigt op die delen van het vrouwelijke lichaam die ver borgen dienen te blijven. Het is alsof het tweedelige bad kostuum zegt: kijk, ik ver berg precies de delen van het vrouwelijke lichaam die ver borgen moeten blijven, koste wat kost, en wat hierachter zit dat is zogezegd en precies datgene wat de wereld zo gaarne zou zien maar niet te zien mag krijgen. Het een delige badkostuum dat het meisje van de schouders tot de benen bedekt, bedekt meer dan wat het minimaal bedek ken moet, om de toeschouwer alzo in het onzekere te doen blijven over de delen die wel om Godswil en niet precies om Godswil bedekt moeten zijn. Het bedekt, om precies te zijn, precies niet datgene wat bij het zwemmen nodig is, dat is te zeggen de armen en de benen, en al het overige blijft bedekt, of het precies moet of niet, waardoor de vroomheid van de toeschou wer niet wordt verstoord ten gevolge van het opdringen van de vraag wat wel en wat niet precies bedekt moet zijn. Zo denken wij in Limbörg er over, en zo is onze landsaard. Wij laten de mens vrij in zijn vermaak en zijn nuttige re creatie, binnen de grenzen van wat als betamelijk moet worden gezien, maar wij grij pen in volgens ons geweten en onze opdracht daar, waar wij menen dat de wereld pro beert misbruik te maken van de vrijheden die zijn toege staan. Bovendien draait de vader van dat kind films die spotten met het openbaar fat soen, al zijn ze gekeurd door de katholieke filmkeuring wal niet alles zegt, omdat die filmkeuring is gebaseerd op datgene wat in geen geval kan en niet op datgene wat wel zou kunnen maar niet be tamelijk moet worden geacht. Zo denken wij in Limbörg er over en zó is het jekomen". Dat klinkt allemaal plausi bel, ofschoon het uiteraard nog allerlei vragen openlaat. Zoals: Wat denkt de eerwaar de zuster van driedelige bad pakken? Dat is een badpak dat, behalve bovendeel en onderdeel afzonderlijk, ook nog afzonderlijk het midden deel bedekt, waardoor on zekerheid bij de toeschouwer wordt geschapen welke van de drie bedekkingen precies en om Godswil onvermijdelijk zijn, welke onzekerheid tot grotere vroomheid zou kun nen leiden. De eerwaarde zuster voelde echter niets voor het drie delige badpak, ten eerste om dat het niet in de handel ver krijgbaar is, maar vooral om dat het derde deel een be dekking van de navel afzon derlijk zou vormen, waardoor de aandacht van de toeschou wer ongetwijfeld op het be staan van zulk een navel zou worden gevestigd. Bij het aanschouwen van het vrou welijke lichaam wordt de na vel, aldus de eerwaarde zus ter, meestal vergeten, ten eerste omdat de navel volgens meerderheidsopvattingen van moraaltheologen niet tot de geslachtsdelen kan worden gerekend, ten tweede omdat de wetenschappelijke scholing van novicen de zuster ver trouwd maakt met de weten schap, dat ook mannelijke personen over een navel be schikken, waardoor de con clusie tot haar recht komt dat; de navel geen uitzonderlijk belangrijk verschijnsel is. Zo keerde de eerwaarde zuster weer terug tot haar onveranderlijk uitgangspunt, dat bedekking synoniem is met aandachtvestigen. Waar om zij daardoor niet conse quent tot de uitspraak kwam dat algehele ontbloting de vroomheid van de toeschou wer het minst zou verstoren, beantwoordde zij met "de enigszins bitse verklaring dat zij een dergelijke moraal lie ver aan de openbare school van Venlo overliet. Waarmee naar onze opvat ting duidelijk is aangetoond dat de bisschop van Roer mond het 's winters heel wat gemakkelijker heeft dan in de zomer. De strijd om de integratie van de scholen in een aantal zuidelijke sta ten van de VS is in volle gang. Vele blanke ouders weigeren hun kinde ren naar geïntegreerde scholen te sturen. De kinderen hebben daar vaak veel verdriet van. Zij zijn ge wend aan „hun" school en „hun" leerkrachten. De strijd om geïnte greerde scholen wordt in feite over hun ruggen gevoerd. Een fotograaf maakte een plaatje van twee meisjes die huilden, omdat ze niet naar school mochten. (Telefoto). rantie dat het land niet onafhankelijk zal worden voordat een meerderheidsregering is gevormd, een wens waaraan dus de Britse regering ook niet geheel is tege moet gekomen. Voorts hebben zij voorge steld via de Verenigde Naties de handel met Rhodesië geheel te laten verbieden, een maatregel waar men natuurlijk niet zoveel van behoeft te verwachten wan neer niet ook Zuid-Afrika ermee instemt. En het is hoogst onwaarschijnlijk dat de nieuwe regering-Vorster dat zal doen. Op een knappe manier heeft Wilson al le partijen in het Gemenebest iets gege ven. Daardoor is het Gemenebest zelf niet erger aan het wankelen gebracht dan al het geval was, is het niet nodig geworden het Britse parlement in te schakelen, maar zijn inmiddels geen maatregelen genomen waar men veel van mag ver wachten. Het is namelijk vrijwel zeker dat premier Ian Smith, de Britse onder handelaar die juist in Salisbury is aange komen, sir Morrice James, zal laten we ten niets van de Britse eisen te willen weten. De Britse pers was vanochtend alge meen van mening dat Wilson inderdaad het Gemenebest staande heeft weten te houden, maar zo vroeg de „Daily Mir ror" „Gelooft Wilson werkelijk in de kans dat zijn laatste dreigementen lan Smith op het pad van recht en trouw zul len brengen?" Men denkt dat de Afrikaan se leden van het Gemenebest niet zullen zwijgen. „Er zal geen ontspanning kunnen zijn," aldus de „Times", voordat iedere Rhodesiër, ongeacht zijn kleur, de kans heeft gekregen volledige burgerrechten te verwerven." MOSKOU (AP) - Het Russische ministe rie van Buitenlande Zaken heeft meege deeld dat de Amerikaan Thomas Dawson, lid van het Amerikaanse vredeskorps, in hechtenis is genomen wegens schending van de Russische grens. Er wordt een on derzoek ingesteld. Hij werd zondag bij de Russisch-Iraanse grens gearresteerd. Het Russische ministerie rept niet van het verzoek Dawson in vrijheid te stellen dat de Amerikaanse ambassade in Mos kou deed. Oproer. In Cebu in het zuiden van d« Philippijnen, zijn bij een gevangenisop- roer vier gevangenen gedood en 25 ge wond toen cipiers het vuur openden. Landverschuiving. Bij een landverschui ving in Oporto zijn drie arbeiders om het leven gekomen. Twee anderen wer den gewond. Loena. Het Russische persbureau Tass meldt dat de maansatelliet Loena-11 woensdag zijn 41ste omwenteling om de maan heeft voltooid. Alle apparaten aan boord werken goed. Vonnis. Een Westberlijnse politiesergeant en zijn echtgenote zijn veroordeeld voor het „verraden" van politiegeheimen aan Oost-Duitsland. De man werd tot vijf jaar veroordeeld en zijn echtgenote tot negen maanden. Stewardess De Italiaanse douane heeft voor 87 miljoen lire smaragden en ro bijnen gevonden in de bagage van een stewardess, nadat zij op het vliegveld Fiumicino uit het vliegtuig van de East Africa Airlines gestapt was. Luchtbaby. Aan boord van een Pan American vliegtuig heeft de vrouw van een Amerikaanse sergeant boven de At lantische Oceaan het leven geschonken aan een baby. Goudsmokkel. De douane in Bombay heeft bij overvallen op luxueuze appartemen ten gesmokkeld goud ter waarde van bijna één miljoen dollar in beslag geno men. Men gelooft dat men een interna tionale bende op het spoor is. Doodgeschoten. In een wasserij in San Domingo zijn woensdag twee Ameri kaanse militairen doodgeschoten. De po litie heeft vier arbeiders van de wasse rij gearresteerd. Eisenhower. De vroegere Amerikaanse president Dwight Eisenhower is woens dagavond opgenomen in het militaire ziekenhuis Walter Reed in Washington. Er is meegedeeld dat hij is opgenomen voor een medische controle. Krachttoer. De 35-jarige André Vincent, die zich met geweer en een pak dyna miet had opgesloten in zijn huis in een achterbuurt van Caen in Frankrijk, heeft vijftig politiemannen woensdag zeven uur op een afstand weten te houden voor hij overmeesterd werd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1966 | | pagina 3