Secretaris-generaal Oe Thant
schreef een somber rapport
„Rijke landen hebben alleen
oog voor eigen voorspoed"
Twee Britse ministers toch
naar Rhodesië vertrokken
Socialistische
nederlaag
Mode tot in
het laatste detail.
STOUTENBEEK
Drijvende kraan sleept
de „Hai" naar Helgoland
Survey or-2 moet donderdag het
centrum van maanschijf raken
DANSSCHOOL
T. GRIEK
Kamp voor Kongolese
huurlingen in
Frankrijk ontdekt
Waarnemers uit
Indonesië naar
VN-vergadering
Politieke storm
steekt op in Bonn
Razzia in Djakarta
op communisten
Vallende meteoor
verontrustte VS
MAANDAG 19 SEPTEMBER 1966
3
Opzienbarende schending
Missie onder leiding
van gouerneur Gibbs
Hel
Verkiezingen in Zweden
„Aanval op armoede
Zowel het model als de stof zijn
helemaal 'in'. Gemaakt uit rijk
glanzende laken in een sportief
model met zadelsteek garnering
en ceintuur van dezelfde stof.
Een voorbeeld van couture op
hoog niveau. De prijs valt mee. 198.
(Van onze correspondent)
BONN. Aan de trossen van de
drijvende kraan „Magnus" wordt de
Westduitse onderzeeër „Hai" vandaag
naar Helgoland gesleept. Het woens
dagavond gezonken schip kon gister
middag eindelijk worden gelocali-
seerd door middel van echopeilingen.
Het werd toen ook van veertig meter
diepte gelicht, maar dat betekende
nog lang niet eveneens geborgen. Ho
ger dan vijftien meter werd de „Hai"
niet opgetakeld en onder het water
wordt de onderzeeër nu achter de
kraan naar Helgoland getrokken. Het
is een lugubere gedachte, dat in de
„Hai" op deze wijze ook dertien lijken
van bemanningsleden worden meege
sleept.
Zeewaardig
„Alsof de zon doorbrak"
ramm
1
NEW YORK (Reuter en AFP) De
scheidende secretaris-generaal van de
Verenigde Naties, Oe Thant, zegt in zijn
laatste jaarlijkse rapport aan de Algeme
ne Vergadering van de wereldorganisatie
dat het conflict in Vietnam het meest
ernstige aspect vormt van de betreurens
waardige toestand waarin de wereld zich
bevindt.
In het somberste en meest kritische
rapport tot dusver, waarin Thant uiting
geeft aan zijn teleurstelling over de gang
van zaken, spaart hij geen enkele groep
van staten. „De grote mogendheden zijn
niet in staat hun wederzijds wantrouwen
te overwinnen. De rijke landen hebben
voornamelijk oog voor hun eigen voor
spoed en de arme landen blijven geklui
sterd in hun chronische armoede en ana
chronistische sociale structuren", aldus de
secretaris-generaal van de VN.
Over Vietnam merkt Oe Thant op dat
men het belang van het Vietnamese volk,
dat voorop behoort te staan, uit het oog
heeft verloren en het land tot een voor
werp van een ideologisch conflict is ge
maakt: „Alleen geduld en begrip kunnen
een einde aan de strijd maken, geweld
is geen oplossing. De mogelijkheden van
de VN om aan een oplossing mee te wer
ken worden onder meer bemoeilijkt door
dat China geen deel uitmaakt van de we
reldorganisatie."
Groot-Brittannië moet stoutmoediger
maatregelen nemen om de „groep blanke
rebellen" in Rhodesië in te tomen. De
apartheid in Zuid-Afrika is „de meest op
zienbarende en anachronistische schen
ding van de rechten van de mens." Een
aantal staten Oe Thant noemde ze niet
met name hebben niet genoeg gedaan
om hun conflicten afdoende tot een oplos
sing te brengen. De secretaris-generaal
doelt hierbij op Griekenland, Turkije en
Cyprus, Israël en de Arabische staten en
India en Pakistan. Aanwezigheid van VN-
troepen of waarnemers ontheft dergelijke
staten niet van de verplichting ernstig
LONDEN (Reuter) De Britse minis
ter voor Gemenebestzaken, Herbert Bow-
den, en minister van Justitie, Sir Elwyn
Jones, zijn gisteravond per vliegtuig naar
Rhodesië vertrokken. Hun vertrek was
eerder op de avond op het laatste mo
ment uitgesteld in afwachting van een op
heldering van premier Smith's houding
jegens de missie. De Britse premier Wil
son gaf later een verklaring uit waarin
hij zei dat de ministers alsnog zouden
vertrekken, maar dat dit geenszins een
erkenning van het bewind van Smith in
hield.
De besprekingen die de missie in Salis
bury zal voeren, en die tot doel hebben
de Rhodesiërs in te lichten over de jong
ste besluiten van Groot-Brittannië ten aan
zien van de onafhankelijkheidskwestie,
zullen onder auspiciën van gouverneur Sir
Humphrey Gibbs staan. (De Britse rege
ring verklaarde na de Gemenebest-confe
rentie in Londen, die verleden week ein
digde, dat het blanke minderheidsbewind
in Rhodesië een laatste kans zal worden
gegeven de crisis door onderhandelingen
te regelen.)
Premier Smith zei in te stemmen met
besprekingen mits deze op regeringsni
veau worden gehouden. Als minister voor
Gemenebestzaken had Bowden echter
geen enkele zeggenschap in de aan
gelegenheden van een onafhankelijk Rho-
PARIJS (AFP) De Franse politie
heeft in het departement Ardèche, onge
veer honderd kilometer ten zuiden van
Lyon en zestig kilometer ten westen van
Montélimar, een opleidingskamp voor
vrijwilligers voor Kongo ontdekt. Het
kamp was gevestigd in een afgelegen
boerderij en ging schuil onder de naam
van een Belgische maatschappij, A m -
worlds. Zaterdag arresteerde de Fran
se politie ongeveer dertig mensen, onder
wie de directeur, de Belg Thierry de
Bonnay. De huurlingen kregen er hun
eerste militaire vorming en tekenden een
contract als „technicus".
Het nieuws over de ontdekking van het
kamp heeft in Brussel sensatie veroor
zaakt. Reeds lange tijd deden geruchten
de ronde over het bestaan van een der
gelijk kamp in Europa.
DJAKARTA (AP en ANP) Generaal
Soeharto heeft meegedeeld, dat Indone
sië een groep waarnemers zal zenden
naar de aanstaande zitting van de alge
mene vergadering van de VN. De waar
nemers hebben de opdracht „de moge
lijkheden te bestuderen van de terugkeer
van Indonesië in de Verenigde Naties"
Men verwacht dat de delegatie onder lei'
ding zal staan van minister van Buiten
landse Zaken, Malik. Indonesië trad vo
rig jaar januari pit de volkenorganisatie
uit protest tegen het lidmaatschap van
Maleisië in de Veiligheidsraad.
De Philippijnse president, Marcos, zal
woensdag officieel een beroep doen op In
donesië terug te keren in de Verenigde
Naties.
desië. Hij kon slechts optreden als bood
schapper van de Britse regering.
Bowden zei voor zijn vertrek dat hij
hoopte, in Rhodesië een groot aantal ver
tegenwoordigers uit alle lagen van de
bevolking te ontmoeten. Zou Smith als
een van hen, willen komen praten dan
zou hij worden ontvangen. Van onderhan
delingen kon echter geen sprake zijn.
Het bewind in Rhodesië is onwettig, aldus
Bowden.
De verboden Rhodesische Afrikaanse
Nationalistische Beweging ZANU (Zim
babwe African National Union) heeft een
verklaring uitgegeven waarin wordt ge
zegd: „Wij zullen voor de blanke kolonis
ten in Zimbabwe (Rhodesië) een hel op
aarde stichten". Volgens de beweging la
ten de besluiten van de recente Gemene
best-conferentie inzake Rhodesië haar
geen andere keus dan de guerrilla tegen
het regime-Smith te verhevigen. Zij zal
voorts geen enkele interim-regering er
kennen, die zou worden aangesteld door
de „Britse kolonisten-gouverneur Hum
phrey Gibbs". De beweging noemde de
Grondwet van 1961 onwettig en zou zich
ook hiertegen verzetten.
STOCKHOLM (Reuter en AFP) De
Zweedse sociaal-democratische partij,
die al vierendertig jaar aan de regering
is, heeft bij de gemeenteraadsverkiezin
gen van gisteren een zware nederlaag
geleden, zo zwaar dat premier Tage Er-
lander de mogelijkheid overweegt van
ontbinding van het parlement en uit
schrijving van algemene verkiezingen.
„Er is sprake van een aardverschui
ving. We kunnen de mogelijkheid van het
uitschrijven van nieuwe algemene ver
kiezingen uit uitsluiten", aldus de Zweed
se minister-president in een toespraak voor
radio en televisie.
De sociaal-democraten kregen, bij een
opkomst van 78.7 percent, 42.8 percent
van de stemmen ruim acht percent
minder dan bij de verkiezingen van 1962.
De grootste winst boekten de communis
ten, die 2.7 percent omhoog gingen en op
6.6 percent kwamen. De Centrumpartij,
die in sommige districten was samenge
gaan met de liberalen, won 0.7 percent en
kwam daarmée op 14 percent.
De stemgerechtigde leeftijd was in Zwe
den verlaagd van 21 tot 20 jaar, waardoor
dit jaar 400.000 jongeren voor het eerst
aan de verkiezingen konden deelnemen.
Secretaris-generaal van de Verenig
de Naties, Oe Thant.
naar een oplossing voor conflictsituaties
te streven.
De Algemene Vergadering en de Veilig
heidsraad dienen met fantasie en voor
uitziende blik initiatieven te nemen om
het vermogen der VN tot regeling van
geschillen te vergroten, in plaats van zich
te beperken tot pogingen om een einde te
maken aan de conflicten.
De VN hebben dit jaar opnieuw beperk
te vorderingen gemaakt op het gebied van
de ontwapening, de economische en so
ciale ontwikkeling, dekolonisatie en de
rechten van de mens. Het gevaar van
verdere verspreiding van de kernwapens
maakt internationale waarborgen nodig,
niet alleen ten aanzien van kernreactors
maar ook van keminstallaties die aanzien
lijke hoeveelheden splijtbaar materiaal
produceren, gebruiken of verwerken. Er
zou een einde moeten komen aan alle
kernproeven, ook de ondergrondse. Oe
Thant waarschuwt dat een technische
doorbraak „het onbehagelijke evenwicht
van de vrees" zou kunnen verstoren.
De secretaris-generaal vraagt de aan
dacht van de Algemene Vergadering voor
een noodzakelijke grootscheepse „aanval
op de armoede". In 1967 zou men het
streefcijfer van 200 miljoen dollar voor
het ontwikkelingsprogram van de VN die
nen te bereiken. In het afgelopen jaar
stagneerde de internationale hulp aan
economisch-zwakkere landen, terwijl de
capaciteit van de rijkere landen groter
was geworden. Oe Thant wijst op het
belang van economische en sociale voor
uitgang voor de wereldvrede.
De voornaamste handelspartners van
Zuid-Afrika hebben niet alleen de speciale
verantwoordelijkheid maar ook de midde
len om dit land van zijn huidige koers
af te brengen. Bestrijding van de ras
sendiscriminatie in het algemeen is een
dringende zaak, aldus Oe Thant.
Haarlem, Houtplein 10 Beverwijk, Breestraat 65 -
Alkmaar, Langestraat 79
De officier van justitie, die met de zaak
is belast, wilt dat het wrak zoveel mo
gelijk „in de oorspronkelijke staat" zal
blijven. Daaronder verstaat hij dat er
absoluut niet mee wordt gemanipuleerd
door de marine. Tevoren was wel het
laatste sprankje hoop uitgeblust, nog
(Van onze medewerker ruimtevaart)
De Amerikanen hopen donderdag de
tweede Surveyor voor het maken van
foto's op het midden van de van de aar
de af zichtbare maanschijf te plaatsen.
Het ligt in de bedoeling deze Surveyor,
die 280 kilo weegt en vrijwel gelijk is aan
de eerste, dinsdag op Kaap Kennedy te
lanceren. Wanneer het schot slaagt wordt
het de twaalfde treffer op de maan en
de derde zachte landing waarbij het in
strumentarium onbeschadigd blijft. Vijf
treffers waaronder één zachte landing
staan op Russische naam, en tot dusver
zes treffers waaronder eveneens één zach
te landing op naam van de VS.
De eerste Surveyor maakte twee juni
jongstleden een perfecte landing in de
„Zee der Stormen", van waaruit meer
dan 11.000 bijzonder interessante foto's
Zijlweg 49 - Haarlem - Telefoon 14441
DEZE WEEK aanvang alle clubs. Nu nog inschrijven
Bij onderstaande clubs kunnen wij alleen nog heren inschrijven!
Leuke groep 20—30 jaar, dinsdagavond. Vergevorderde groep.
GoudScholieren, vrijdagavond.
naar de aarde werden geseind. Deze toon
den stenen op de maanbodem en ook de
tails van de bodemstructuur. Leerzaam
waren de opnamen van de landingspoten,
waaruit bleek dat het honderden kilo's
wegende gevaarte nauwelijks in de maan
bodem was 'weggezakt. Men heeft daar
uit, en uit andere details, geconcludeerd,
dat de maanbodem stevig genoeg is om
ruimtevaarders te dragen.
Na het geslaagde experiment met de
Surveyor-I stuurde men de eerste Lunar
Orbiter naar een baan om de maan om
eventuele landingsterreinen nabij de
maanequator fotografisch in kaart te
brengen. Helaas zijn de meest-detailrijke
van de 215 foto's van de Lunar Orbiter
mislukt, waardoor men het landingsge
bied van de tweede Surveyor enigszins
op goed geluk af heeft uitgekozen. Deze
keuze viel op de Sinus Medii, een vlakte
in het hart van de van de aarde af zicht
bare maanschijf. Als doel in deze vlakte
werd een plek gekozen 22 kilometer ten
noorden van de krater Oppolzer, die een
doorsnee heeft van veertig kilometer.
Wanneer de Surveyor daar landt, is het
zonlicht er net weer verschenen, zodat de
Surveyor ongeveer veertien dagen de ge
legenheid zal hebben voor fotograferen
in zonlicht. De hoogte van de zon wijzigt
geleidelijk, waardoor de schaduwen ver
anderen. Uit de schaduwbeelden van de
zelfde objecten op verschillende tijdstip
pen kunnen belangrijke nauwkeurige
hoogtemetingen worden verricht.
iemand onder de ingeslotenen levend te.
kunnen bergen. De kikvorsmannen heb
ben de romp van de „Hai" zorgvuldig af
getast en voortdurend klopsingnalen ge
geven, die echter onbeantwoord bleven.
De gedachten aan een luchtbel in de
„Hai", waarin zich dan nog bemannings
leden in leven hadden moeten houden,
bleek op even valse basis te berusten als
de hele operatie met 't schip, dat voor zee
waardig doorging, doch waarvan inmid
dels is gebleken dat:
De radioverbindingen om de haver
klap haperden,
de telegrafische inrichting voor het
uitwisselen van commando's onder
water even dikwijls defect was,
de luiken niet waterdicht waren,
er zich slechts drie zwemvesten aan
boord bevonden en,
de „Hai" kort geleden (eveneens bij
de Doggersbank) al bijna was ge
zonken.
Niet alleen de justitie wil uitpluizen,
in hoeverre het schip werkelijk zeewaar
dig was. Ook de defensiecommissie van
het Westduitse parlement wenst te weten,
hoe het mogelijk was dat het schip de
Noordzee bevoer.
In Bonn steekt in verhevigde mate een
storm op: woensdag houdt het Westduitse
parlement het defensiedebat en minister
Kai Uwe von Hassel, die zich dit week
einde ook weer twee van zijn „Star
fighters" zag ontvallen (de nummers 62
en 63 in de rij) krijgt er met zijn ondeugde
lijke onderzeeërs letterlijk een harde
dobber aan.
De Duitse bok Magnus-III uit Ham
burg die bezig is met de berging van
de gezonken Duitse onderzeeër
„Hai". Vanmorgen werd een tweede
tros vastgemaakt aan de „Hai".
DJAKARTA (Reuter) In de Indonesi
sche hoofdstad Djakarta is een aantal
mensen gearresteerd en zijn honderden
vuurwapens in beslag genomen bij een
tweedaagse razzia van het leger op onder
gronds werkende communisten. Bijzon
derheden van de actie werden vanochtend
bekendgemaakt door de stafchef van het
garnizoen van Djakarta, brigade-generaal
Soetopo Joewono. Hij waarschuwde de
3Vz miljoen inwoners van de stad, op hun
hoede te zijn voor communistische agita
tie.
Generaal Joewono onthulde dat volgen
de maand drie mensen terecht zullen
staan die, naar men vermoed, een hoofd
rol in de opstand van vorig jaar hebben ge
speeld. Zij zijn de voormalige minister van
Buitenlandse Zaken, Soebandrio, de voor
malige luchtmachtbevelhebber Omar Dha-
ni en de vroegere brigadecommandant, ko
lonel Latief.
CARO (Reuter) Een reusachtige me
teoorsteen heeft zaterdagavond een groot
deel van het midden-westen van de Ver
enigde Staten in een helder licht gezet.
„Het was alsof in het noordoosten de
vroege ochtendzon doorbrak", zei een
functionaris van het federale bureau voor
de luchtvaart in Kalamazoo, een plaats
in het westen van Michigan.
In een deel van deze staat kreeg de
politie veel telefoontjes van ongeruste
mensen, die meldden dat de meteoor
steen was „ontploft" en dat losgeslagen
gloeiende delen van de steen brandjes
hadden veroorzaakt. De politie ging op
onderzoek uit en deelde later mee, dat
„niets ernstigs" was gebeurd.
Uitgebreide zoekacties leverden geen
spoor op van de meteoor. Deskundigen
zijn van mening dat de kans gering is
dat er ooit stukken van de meteoor zul
len worden gevonden.
Roemenië. Roemenië telt nu 19.105.056 in
woners, 9.2 percent meer dan bij de
laatste volkstelling in 1956. Boekarest s
uitgegroeid tot een stad van 1.430.337
inwoners.
Goud. De douane in Bombay heeft mee
gedeeld, dat gesmokkeld goud ter waar
de van meer dan 3.6 miljoen gulden,
in beslag is genomen in een leegstaand
huis in het centrum van de stad. De
douane vond er 3600 goudstaven.
Brand. Een geweldige brand heeft een
deel van de Turkse stad Tokat, de
hoofstad van de gelijknamige provin
cie, in de as gelegd. Het centrum van
de 40.000 inwoners tellende stad is ver
woest. Van persoonlijke ongelukken
werd geen melding gemaakt.
Ontslag. Het centrale comité van de
Oostduitse communistische partij heeft
dr. Loeschau „wegens onwaardig ge
drag" uit dat comité ontslagen.
Brand. In Parijs heeft een brand de le
vens geëist van drie kinderen van een
Italiaanse metselaar, die alleen thui»
waren. De vader was naar zijn werk
en de moeder deed boodschappen.
Regering. Zondagmiddag heeft radio-
Cairo meegedeeld dat in Jemen een
nieuwe regering is gevormd door maar
schalk Abdallah Sallal, die zowel pre
mier als president van Jemen wordt.
De nieuwe regering bestaat uit een vice-
premier en twaalf ministers, van wie
geen enkele deel uitmaakte van het vo
rige kabinet.
Bezoek. De Franse minister van Buiten
landse Zaken, Couve de Murville, zal
van 21 september tot vier oktober in
Noord-Amerika zijn. Op Amerikaanse
uitnodiging brengt hij dan onder ande
re een bezoek van drie dagen aan
Washington. Voorts zal hij het begin
van de nieuwe zitting van de Algemene
Vergadering der VN bijwonen en zijn
Canadese ambtgenoot Martin ontmoe
ten.
Verwijt. De Britse premier, Wilson, heeft
in een gesprek voor de Duitse televisie
Westduitse zakenlieden het verwijt ge
maakt dat zij zich niet gehouden heb
ben aan de sanctiemaatregelen tegen
het bewind van Ian Smith in Rhodesië.
Vrede. Paus Paulus heeft de rooms-ka-
tholieken verzocht voor de wereldvrede
te bidden, het vraagstuk dat hij als
voornaamste punt in de encycliek aan
roert die vandaag verschijnt. „Wij
moeten veel vraagstukken oplossen,
vooral voortvloeiend uit het concilie en
die met betrekking tot de wereldvrede",
zei de paus tot enige duizenden katholie
ken op het St. Pietersplein.
Noodweer. Bij zwaar weer in Italië zijn
negen mensen om het leven gekomen.
Een gezin van vijf mensen kwam om,
toen de door de regen gezwollen Cerva-
ro buiten haar oevers trad bij Goffia.
Hun auto werd van de grote weg ge
spoeld. In Midden-Italië waar de regen-
stormen vergezeld gingen van hagel en
harde wind, werden een man en een
vrouw door elektrische stroom gedood
bij Spoleto, toen een hoogspanningslei
ding van 10.000 Volt afknapte en de ka
bel op hen trecht kwam.
