Planbureau
herstel
verwacht in 1967
van evenwicht
Van een
wordt
loonraming
afgezien
Eind 1967 bij
Rijkspolitie
6600 man
Rijksuitgaven verhonderdvoudigd
DavitamonIO
Elke dag.
Ruim tien miljoen gulden
meer voor kernenergie
Soldij wordt
verdubbeld
Tekort over '67
geheel gedekt
UITGAVEN
ONTVANGSTEN
Speling in begroting
is tamelijk klein
uw matras
iBBKÉf
Ontwikkelings
landen krijgen
450 miljoen
Belasting innen
kost 33
miljoen meer
Voor 1966 nog gat
Premie sociale
wetten op 1 juli
één pet. hoger
Hier
moet een
ventilator
komen
TEKORT
IE 19
11323
m
Haarlems
matrassenhuis
1176
Minder ongunstig
4
ovmnm
soc. voo«~ 9
2tEWfw©e;N
Huis der Koningin
ITHO
i
.--" .N" -
>•-•'.v<*.
«f«fa «re
BEGROTtNGSBEEl O 19B7
SAiOO:
AANwiatHm
roste*
Het Centraal Planbureau ziet mo
gelijkheden om volgend jaar voor het
eerst sinds 1963 weer een overschot
op de lopende rekening van de beta
lingsbalans te bereiken. Het Plan
bureau verwacht dat de overbeste
ding, ontstaan door de loonexplosie
van 1963/'64 en de toen sterk opge
voerde woningbouw, nog dit jaar haar
keerpunt zal krijgen, waardoor vol
gend jaar wederom een evenwichtig
niveau van het totaal der binnenland
se bestedingen kan worden bereikt,
Dat zal echter niet gaan zonder
forse prijsstijging.
een
In de macro-economische verkenning
voor 1967, naar traditie tegelijk met de
Miljoenennota verschenen, voorspelt het
Planbureau dat de economische groei vol
gend jaar niet ai te zeer zal achterblijven
bij die in de voorafgaande jaren. Onder
invloed van de liquiditeitskrapte en on
dersteund met door de regering te nemen
beperkende maatregelen, zal er een ze
kere ontspanning optreden die uitmondt
in een lichte stijging van de werkloos
heid tot 2 percent van de beroepsbevol
king en een verminderde stijging van de
reëele binnenlandse bestedingen. Bij de
bedrijfsinvesteringen in vaste activa
(excl. woningen) treedt zelfs nauwelijks
of geen groei op. Niettemin zal de groei
van de produktie nog 4 percent bedra
ten, terwijl de arbeidsproduktiviteit met
,5 percent toeneemt.
Dankzij een sterke stijging van het ex
portvolume venvacht het Planbureau een
overschot op de lopende rekening van de
betalingsbalans van ca. 0,8 miljard. De
liquiditeitspositie van het bedrijfsleven
wordt niet ongunstiger. De stijging van
het prijspeil voor consumptiegoederen
met 4,5 percent is voor anderhalf percent
toe te schrijven aan de verhoging van
enkele indirecte belastingen, de huurver
hoging en andere autonome factoren.
De verlaging van de loon- en inkomsten
belasting kan echter een prijsdrukkend
effect tot gevolg hebben.
Verwacht wordt dat er eind volgend
Jaar 6600 rijkspolitiemannen zullen zijn.
Bovendien zal de opleidingsschool voor
het korps rijkspolitie bevolkt worden door
het maximale aantal van 300 aspirant-
rijkspolitiemannen.
Dat is allemaal het gevolg van wer
vingsacties, waarbij onder meer vrijstel
ling van militaire dienst in het vooruit
zicht wordt gesteld. Al die politiemannen
gaan naar schatting 118 miljoen gulden
kosten. Voor materieel, auto's en motoren
zal daar, zo wordt verwacht, 20 miljoen
bij komen.
De gemeentepolitie zal daarentegen
agenten tekort blijven komen. De ge
meentepolitie, die naar raming 308 miljoen
gulden zal kosten (35 miljoen meer dan
dit jaar), zal opnieuw krachtige pogingen
doen agenten te werven.
ADVERTENTIE
Er is in deze verkenning anders dan
vorig jaar van afgezien een loonra
ming te geven. Aangezien het loonbe-
leid materieel nog institutioneel vaste vor
men heeft aangenomen, mede doordat
een eventuele invoering van spaarloon nog
een punt van discussie vormt, is op ver
zoek van de regering uitgegaan van een
stijging van de contractlonen met 3,5 per
cent conform de verwachte stijging van
de arbeidsproduktiviteit. De totale loon
kostenstijging van 1966 op 1967 is uiter
aard groter, bijna twee keer zo groot. On
der invloed van de versnelde aanslagre
geling voor de inkomstenbelasting zal de
reëele particuliere consumptie slechts
matig stijgen.
Het Planbureau meldt dat de ongunstige
uitkomst voor de betalingsbalans in het
eerste kwartaal van dit jaar, die nogal
ongerustheid heeft gewekt, voornamelijk
een incidenteel karakter heeft gedragen.
De slechte oogstresultaten 1965, de mond
en klauwzeerepidemie en de tijdelijke ex
portdaling voor enkele fabrikanten, heb
ben de betalingsbalans ontwikkeling in
het begin van dit jaar ongunstig beinvloed
Er bestaan goede aanwijzingen dat deze
tegenvallers later in het jaar worden ge-
comoenseerd, waardoor het uitvoervolu-
me met 8 a 9 percent wordt vergroot
anderzijds beloopt de toeneming van het
invoervolume 9 percent. Er resulteert dan
een betalingsbalanstekort op lopende re
kening van 300 miljoen, hetgeen min
der ongunstig is dan zich begin dit jaar
liet aanzien.
De gemiddelde stijging van de con
tractlonen wordt voor dit jaar geraamd
op 7,5 procent, terwijl de totale loonkos
tenstijging van '65 op '66 op ruim 10 pro
cent wordt begroot. Het consumptieprijs-
peil loopt op met 5,5 procent, waarvan
2 procent kan worden toegeschreven aan
autonome factoren als huurverhoging,
verhoging van indirecte belastingen, e.d.
Geprojekteerd tegen een stijging van de
consumptie-uitgaven door gezinnen met
ca. 10 procent betekent dat een volume
stijging van 4,5 procent.
Het Planbureau verwacht dit jaar een
groei van de produktie met 5,5 procent.
De spanning op de arbeidsmarkt blijft
groot, de monetaire verkrapping houdt
aan en de rentestand bereikt een onge
kend hoog peil. De monetaire krapte
zal in '67 naast de investeringen van de
lagere overheid ook remmend gaan wer
ken op de particuliere investeringen.
©CSTUU»
V-
NATJONAS.1 SCMUl.© <4
VOUKS-
huisv€
12
ÊÊÊ^mmÊÈ
JUStiXm EN
5 POUTtE
IN
fO WAT£f?ST
MAN OCt- VJSS
IN UN»»
V«t«3«U«0 tn
ccm«n
De rijksbegroting voor 1967 is de eerste begroting in de
geschiedenis van ons land die een uitgaventotaal laat zien
dat hoger is dan 20 miljard gulden. Het is nog slechts vijf
jaar geleden, dat het uitgaventotaal de grens van 10 miljard
overschreed. Het was in 1908 dat het eindcijfer van de be
groting slechts één percent bedroeg van het huidige, namelijk
bijna 200 miljoen. In nog geen zestig jaar zijn de rijksuit
gaven verhonderdvoudigd.
1908 1962 1967
Bevolking j5,8 min 11,8 min 12,6 min
Nationaal inkomen 2,3 mld 44,0 min 75,8 mld
Uitgaven rijksbegroting 194 min 11.160 min 20.152 inln
Idem in #/o nat. inkomen 8,4 pet 25,4 pet 26,6 pet
Idem per hoofd der bev. 33 946 1599
Prijsindex nat. inkomen 100 432 567
De rijksfinanciën zijn enorm in belangrijkheid toegenomen,
zo blijkt uit deze tabel. Afgezien van de geldontwaarding
is de sterke stijging van de uitgaven in de laatste 60 jaar,
behalve door de groei van de bevolking, vooral veroorzaakt
door een verschuiving van taken (en belastingen) van ge
meenten naar het rijk en van particulieren naar het rijk,
bijvoorbeeld op het gebied van de particuliere charitas
door de subsidiëring van het onderwijs, door de leningen
voor de woningwetbouw, door de hulp aan de landbouw en
de ontwikkelingsgebieden en door bijdragen aan sociale ver
zekeringen e.d.
Een vergelijking van 1908 met 1967 toont, dat de uitgaven
voor jjustitie en politie en die voor handel en nijverheid zich
in evenredigheid met de totale uitgaven ontwikkelden. De
uitgaven voor algemeen bestuur, voor de landsverdediging,
voor verkeer en waterstaat en die voor de nationale schuld
blijven bij deze ontwikkeling belangrijk ten achter.
In het bijzonder zijn de uitgaven voor het „huis der ko
ningin" achtergebleven. In 1908 bedroegen die bijna 1 mil
joen, in 1962 4 miljoen en in 1967, rekening gehouden met
het aanhangige voorstel tot verhoging, 7 miljoen. Daaren
tegen zijn de uitgaven voor buitenlandse betrekkingen (w.o.
belangrijke uitgaven voor ontwikkelingshulp), landbouw,
onderwijs, sociale voorzieningen en volksgezondheid aanzien
lijk meer dan evenredig gestegen. Het meest opvallend is de
stijging van de uitgaven voor volkshuisvesting, die thans
ruim 10 percent van het totaal belopen, terwijl zij van de
begroting 1908 slechts een half percent uitmaakten.
ADVERTENTIE
Op de nieuwe begroting staat een be
drag van 450 miljoen gulden voor hulp aan
ontwikkelingslanden. De regering heeft
het bedrag ondanks de matiging die
wordt nagestreefd, ten opzichte van 1966
met 40 miljoen gulden verhoogd. Voor
hulp aan Zuidoost-Azië is een aanzienlijk
hoger bedrag uitgetrokken, waarmee men
Indonesië in het bijzonder tegemoet wil
komen. Dit jaar zullen in 1967 leningen
aan Latijns-Amerikaanse landen (die de
Nederlandse investeringsbank voor ont
wikkelingslanden N.V. verstrekt) tot 18
miljoen gulden worden gegarandeerd.
Het voornemen bestaat om in het be
lang van de ontwikkeling van technische
procédé's en apparaturen in de militaire
sector met een aantal nieuwe projecten
te beginnen, waaraan ook door het mini
sterie van economische zaken zal wor
den deelgenomen. De regering is van
plan om ter bevordering van de econo
mische groei in de naaste toekomst over
te gaan tot het subsidiëren van gericht
ontwikkelingswerk. Dit ontwikkelings
werk zal rechtstreeks bij de industrie
moeten plaatsvinden.
Ter stimulering van ontwikkelingsacti
viteiten op kernenergetisch gebied wordt
een bedrag van 16,4 min. aangevraagd,
tegen 6 min in 1966. De overgang van
de fase van het onderzoek naar die van
de industriële toepassing begint steeds
meer gestalte te krijgen. De ervarig
leert, dat deze industriële ontwikkeling
nog belangrijke bedragen vergt.
De uitgaven voor handel en ambacht
zijn 9 min hoger geraamd. Hiervan is
6 min bestemd voor de uitkeringen bin
nen het kader van de ontwikkelings en
saneringsmaatregelen voor het Midden
en Kleinbedrijf, die voor het eerst in 1967
zullen plaatsvinden.
De uitgaven voor het industriële beleid
zullen 102 min vergen. Ter verbetering
van de infrastructuur in Zuid-Limburg is
het de bedoeling gedurende vijf jaar jaar
lijks 12,5 min aan verplichtingen aan te
Het innen van de belasting gaat in 1967
naar schatting 33 miljoen gulden meer
kosten dan dit jaar. Dit is toe te schrij
ven aan uitbreiding van de activiteiten
van de fiscus, o.m. als gevolg van een
toeneming van het aantal belastingbeta
lers. Ondanks dat hoopt de belastingdienst
het komende jaar met honderd man min
der toe te kunnen, dankzij automatisering
en centralisatie.
k/wwwvvvvwvvuwwvwvwwvwwwwvwwvwwwwwvvwwvwwwwvvvwwvw
MINISTER DE JONG MOET 115 MLN.
OP ZIJN UITGAVEN BESNOEIEN
De defensiebegroting 1967 is op
gesteld met inachtneming van de
afspraken die voor de periode
1964/1967 zijn neergelegd in de
defensienota 1964. Het eindcijfer
van de defensiebegroting bedraagt
2.993 min. Om bij te dragen tot de
noodzakelijke beperking van de
uitgavenstijging zullen de kasuit
gaven 115 min. beneden de begro
tingsbedragen blijven. Dit bedrag
zal dan in 1968 boven het begro
tingsplafond ter beschikking staan.
De eventuele kosten die voortvloeien
uit de Franse actie ten opzichte van
de NAVO, zullen boven het defensie
plafond ter beschikking komen. Het is
echter niet zeker welke uitgaven in
1967 zullen worden gedaan. De moge
lijkheid tot verwezenlijking van de
verdere plannen en zeker het tempo
daarvan, zal sterk afhankelijk zijn van
de plafonds, die door het volgende ka
binet voor de periode na 1967 zullen
worden overeengekomen.
De eerste bestellingen ten behoeve
van de nieuwbouw van twee onderzee-
bootbestrijdingsfregatten zullen binnen
kort worden geplaatst. De bouw van
zes fregatten van de „Van Speyk'-klas-
se, uitgerust met wasp helikopters
met doelzoekende torpedo's komt in
1967-1968 gereed, evenals het uitrusten
van de Neptune-vliegtuigen met mo-
derne onderzeebootbestrijdingsappara-
tur.
Van de zesde brigade zal in 1967
één pantserinfanteriebataljon paraat
worden! Het grootste deel van deze
brigade zal met nieuw materieel zijn
geformeerd. Ook het mechanisatie-
programma voor het gehele legerkorps
met AMX, Yp 408 voertuigen en met
de Amerikaanse gepantserde amfibie
voertuigen mll3 nadert in het komen
de begrotingsjaar zijn voltooiing. De
vervanging van de lichte tanks van de
verkenningseenheden wordt voorbe
reid. De verhoging van de vuurkracht
van het legerkorps vordert goed.
De opbouw van de vijf in Duitsland
gelegerde groepen geleide wapens
NIKE en HAWK voor luchtverdedi
ging zal in de loop van 1967 en 1968
worden voltooid. Het „minimal facili
ties" meldings- en gevechtsleidings-
systeem, als voorloper en onderdeel
van het uitgebreide „NADGE" pro
gramma, zal in 1967 in werking ko
men.
De in uitzicht gestelde nieuwe be
zoldigingsregeling voor de dienstplich
tigen zal op 1 januari 1967 in werking
treden. Deze maatregel komt in de
praktijk neer op bijna een verdubbe
ling van de inkomsten voor hen, die
momenteel soldij genieten. De voor
ziening in de behoefte aan vrijwil
lig dienend personeel van de drie
krijgsmachtdelen blijft voortdurende
aandacht vergen. De resultaten van de
werving van technische specialisten
zijn bevredigend. De mogelijkheid tot
uitbreiding van het vrijstellingsbeleid
wordt sterk beperkt door de toene
ming van het aantal afkeuringen van
dienstplichtigen van ca. 22 percent in
de jaren tot 1964 tot naar schatting 28
percent voor de lichting 1967.
gaan. Het steunbedrag dat over 1965 aan
de gezamenlijke steenkolenmijnen zal
worden uitgekeerd is, met inbegrip van
de rente, op 15 min vastgesteld en zal
in 1967 worden uitgekeerd.
Voor 1967 worden geen bedragen meer
aangevraagd voor kapitaalverstrekkin
gen aan de staatsmijnen. Bij de opstel
ling van de ontwerpbegroting is er van
uitgegaan, dat per 1 januari 1967 de
Staatsmijnen in een n.v. zullen zijn om
gezet. Dit houdt in, dat deze onderneming
in beginsel voor de dekking van haar ka
pitaalbehoeften zelfstandig op de kapi
taalmarkt zal kunnen opereren.
ADVERTENTIE
te dun of
laat het
versleten
even weten
ons
prijsopgave aan huis
's morgens 9 uur gehaald
's avonds 6 uur thuis.
h. de graaff
grote houtstraat 103
haarlem, telefoon 11485
profiteer van onze
ƒ10.— tot ƒ25.— voor
spiraal of ledikant.
inruilactie
uw oude
t/WWMVWWWWWWWW>W/Vt#>'>*MMW>*VVVW****WWVWWWVWW*>lA#»A#VWWl»MMUWWl#l#in#l*lAAn»l»i»WWWWWWV%4
Voor 1967 kan de financieringsbehoefte
van het rijk met inbegrip van het ver
wachte tekort van het gemeentefonds
worden gesteld op 1,2 miljard. Op de
vóórinschrijfrekening zal ongeveer een
zelfde bedrag aan reserveringen beschik
baar komen. Dit zal dus toereikend zijn
om in de thans geschatte financierings
behoefte te voorzien. Het aanbod op de
open kapitaalmarkt, die mede wordt
gevoed door rond 560 miljoen aflossin
gen van het rijk op binnenlandse ge
vestigde schuld kan daardoor wat de
overheidsvraag betreft, in de eerste plaats
beschikbaar blijven voor gemeenten en
provincies.
Daarnaast kan de wenselijkheid zich
voordoen, dat het rijk in 1967 méér ka
pitaalmarktmiddelen tot zich trekt, aan
gezien het tekort over 1966 nog niet ge
heel is gedekt. De financieringsbehoefte
van het rijk in 1966 is met inachtneming
van het vermoedelijke tekort van het ge
meentefonds berekend op ruim 2,1 mil
jard. In de behoefte van financierings
middelen wordt tot een bedrag van on
geveer 1.050 miljoen voorzien door in
de loop van het jaar beschikbaarkomen-
de reserveringen op de voorinschrijfreke-
ningen en voor -450 miljoen door twee
inmiddels geplaatste staatsleningen.
Hoewel minister Vondeling de omvang
van het ongedekte tekort over 1966 in de
miljoenennota niet aangeeft, maakt een
berekening duidelijk dat dit rond 600 mil
joen gulden moet bedragen.
De invoering van drie belangrijke wet
ten op het gebied van de sociale verze
kering, oorspronkelijk gedacht op 1 ja
nuari maar om budgettaire redenen uit
gesteld tot 1 juli 1967, heeft voor de
werknemers een stijging van de totale pre
mielast met ongeveer één percent tot ge
volg. Dat blijkt uit de vandaag versche
nen Miljoenennota; de premielast voor de
werkgevers blijft per saldo gelijk.
Het gaat hier om de invoering van
twee nieuwe volksverzekeringen, name
lijk die tegen zware geneeskundige risi
co's en de uit te breiden verplichte zie
kenfondsverzekering (tot de kring van
de zelfstandigen en de beiaarden), alsme
de de invoering van de arbeidsonge
schiktheidsverzekering voor loontrekken-
den.
