Vredesprijzen voor kardinaal
Bea en dr. Visser 't Hooft
Zomer was slecht, maar
beter dan vorig jaar
Het nieuwe
Premiespaarplan:
de kans
RAIFFEISENBANK
Nederlands belangrijkste draaischijf
groeit bij Rotterdam
Russisch
in drie
maanden
KERKELIJK NIEUWS
Onderscheiding
van Duitse
boekhandel
Geen negen maar
zes schepen
getorpedeerd
TIJDELIJKE TYPISTE? STENOTYP!
DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1 96A
9
Voor mei 1940
i% i
Doe mee aan het Premiespaarplan. Spaar in spaar-
bewijzen. Verdien een premie van 20%. Dat be
tekent f 50,- per jaar extra (Echtparen f 100,-).
Bovendien rente - op - rente. Inlichtingen bij de
spaarbank en alle bankzaken
DE "RING" OM ROTTERDAM het projekt van de randwegen
Drie Russen
Geselecteerd
(Door Ferdinand Dem)
Ter gelegenheid van de jaarlijkse
Internationale boekenbeurs in Frank
fort aan de Main (van 22 tot 27 sep
tember) wordt voor de zeventiende keer
de Vredesprijs van de Duitse Boekhandel
verleend. Dit jaar gaat de prijs van 10.000
D.M. elk naar kardinaal Bea in Rome en
de Nederlandse protestanse teholoog dr.
Willem Visser 't Hooft, de „twee partners
van de grote wereldomvattende dialoog
die er toe heeft geleid, dat de gescheiden
christenen elkaar weer ontmoeten".
De prijsuitreiking vindt ook dit jaar in
de Paulskerk plaats. De laudiato wordt
uitgesproken door professor Paul
Mikat, minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen van de deelstaat
Noordrijn-Westfalen.
De eerste keer, dat deze vredesprijs na
de oorlog werd verleend, ging hij naar
Max Tau, een in Silezië geboren schrij
ver, die bij de opkomst van het nationaal-
socialisme naar Noorwegen emigreerde.
Daar gaf hij zijn „Internationale Vredes-
bibliotheek" uit. Op hem volgde als prijs
winnaar Albert Schweitzer, de beroemde
oerwouddokter, die in zijn boeken en met
zijn werk de mensen „eerbied voor het
leven" leerde.
Toen de prijs voor de derde keer werd
verleend, was Romano Guardini de uitver
korene. Deze Italiaanse katholieke filo
soof, in Verona geboren, was zijn leven
lang als hoogleraar in de filosofie van de
godsdienst verbonden aan verschillende
Duitse universiteiten. Hij schreef boeken
over Socrates, Hölderlin, Rilke, Pascal en
Dostojewski.
Zijn opvolger was Martin Buber, de be
roemde joodse wijsgeer, bekend ook
door zijn Chassidische verhalen en legen
den en zijn nieuwe bijbel-vertaling. Ande
re prijswinnaars waren onder meer Her
mann Hesse, Thornton Wilder, Karl Jas
pers, prof. Theodor Heuss, Paul Tillich,
Gabriel Marcel en Carl Friedrich von
Weiszacker.
Voor de keuze van dit jaar was bepa
lend, dat de religieuze verdeeldheid,
waaronder de gehele christenheid lijdt,
plaats begint te maken voor een waar
achtige oecumenische geest. De ontmoe
ting van de zolang gescheiden christe
nen, aan het eind waarvan eenmaal de
eenheid in vrijheid kan staan, zoals kar
dinaal Bea eens formuleerde gaat uit
Dr. Visser 't Hooft tijdens een toe
spraak voor de Wereldraad van
Kerken.
van de dialoog der christenen van alle
gezindten. Augustin kardinaal Bea (zijn
naam luidde oorspronkelijk Behaim en
zijn familie woonde in Zuid-Duitsland)
nam als vertrouweling van paus Joannes
de drieëntwintigste de leiding op zich
van het tijdens de voorbereiding van het
concilie opgerichte „secretariaat voor de
eenheid der christenen".
Vooral aan zijn onvermoeid werken is
de „verklaring over de godsdienstvrij
heid", misschien wel de meest ingrijpen
de concilie-tekst, te danken.
Niet minder grote verdiensten voor de
verzoening der christenen, de „vrede op
aarde", heeft dr. Willem Visser 't Hooft,
de Nederlandse secretaris-generaal van
de Wereldraad der Kerken, een „harts
tochtelijk teholoog" steeds bereid zich in
diepgaande theologische discussies te stor
ten altijd ook om zelf te leren.
Hij was tijdens het „Derde Rijk" en
ADVERTENTIE
De zomer van 1966 mag dan niet zo
best zijn geweest, er zijn toch wel enkele
pluspunten geweest. De zomer van 1966
was toch in het gehele land beter dan die
van verleden jaar. In de tweede plaats ge
droeg juni zich verdienstelijk met tot de
achttiende van de maand veel zonnig en
warm zomerweer. Ook leverde augustus
in de derde week nog een uitzonderlijk
zonnige week met tachtig uren zon in ze
ven dagen, een prestatie die evengoed ver
melding verdient.
Toch is de balans naar de ongunstige
kant uitgevallen. Het binnenland kwam er
evenals verleden jaar beter af dan het
strand. Om een juist beeld te kunnen ver
krijgen van het respectievelijke strand- en
vakantieweer zijn er op zes plaatsen aan
de kust (Schiermonnikoog, Texel, Schoorl
Zandvoort, Scheveningen en Vlissingen)
gedurende honderd dagen (1 juni tot en
met 8 september) elke dag aantekeningen
gemaakt of het weer fraai, goed, matig
of slecht verliep. In de oostelijke helft van
ons land werden deze aantekeningen ge
maakt in Drente (Paterswolde) Twente
(Hengelo), Veluwe (Arnhem) en Zuid-Lim
burg (Heerlen).
Texel droogst
Nemen wij eerst de regenval van vijf
tien plaatsen tussen Schiermonnikoog tot
Cadzand, dan zien wij dat Scheveningen
met 391 mm (normaal 185 mm) de mees
te regen kreeg. Verleden jaar was dit
Schiermonnikoog met 369 mm.
Texel kreeg de minste regen (256 mm).
Verleden jaar was dit Vlieland met 202
mm. Gemiddeld langs het hele strand
kwam 290 mm. neerslag voor (verleden
jaar 255, in 1964 238 mm.) normaal 185
mm. Deze regenval was in het oosten en
zuiden belangrijk hoger, namelijk 400
mm in Twente, Zuid-Limburg 380, de Ve
luwe 360, in het noorden 260 mm.
Van de honderd zomerdagen vielen er
gemiddeld langs het hele strand 39 naar
de goede en 61 naar de ongunstige kant
(matig tot slecht) uit. Verleden jaar wa
ren er dit 70, die ongunstig verliepen. Zee
land met 43 goede tot mooie stranddagen
was iets beter dan bij voorbeeld Schoorl
met 35.
Dat het sinds 1959 mis is geweest met
ons strandweer geeft onderstaand staatje
te zien van de laatste acht zomers: zo
mer 1959 74 goed strandweer, zomer 1960
43, zomer 1961 36, zomer 1962 41, zomer
1963 39, zomer 1964 48, zomer 1965 30,
zomer 1966 39 goed.
Over deze steeds honderd zomerdagen
•laat de balans duidelijk (sinds 1959) naar
de ongunstige kant door. In de oostelijke
helft van Nederland (binnenland) was de
zomer met gemiddeld 53 gunstig en 47 on
gunstig vakantieweer beter dan verleden
jaar met 46 gunstig en 54 ongunstig. Ook
het aantal zomerse dagen (boven 25 C),
dat verleden jaar in het binnenland tus
sen vier en tien schommelde, kwam nu
op vijftien a twintig.
Het was deze zomer vooral de juli
maand, juist de maand met de topvakan
tiedrukte door scholen, bouwvak enzo
voorts, die het slechtst uit de bus kwam
Het eerste grote complex van randwe
gen in ons land ontstaat bij Rotterdam.
Deze „ring" van autowegen omsluit een
woongebied waarin 850.000 mensen wonen.
Dit modernste wegenstelscl van ons land.
waarin onder andere een autotunnel en
een één kilometer lang viaduct komen, is
niet alleen ontworpen voor het verkeer
van thans maar vooral voor het verkeer
van morgen.
Het stelsel van de randwegen is nog lang
niet voltooid. Nederlands modernste brug,
de Van Brienenoordbrug (1,3 km. lang),
is in februari van het vorig jaar geopend
voor het verkeer. De doortrekking van
HET BELANG VAK DE RANDWEGEN
Bestaande en onlworpen autowegen
de tweede wereldoorlog een ware „kata
lysator" voor weldenkende mensen. Zijn
werk in de Wereldraad verschafte hem
diep inzicht in de vele vraagstukken, die
de mensheid in deze tijd teisteren en be
wegen.
(Van onze correspondent)
GRONINGEN Volgens de heer D
Postema uit Groningen, die een speciale
studie heeft gemaakt van de zeevaart, is
het onjuist dat er vóór mei 1940 negen
Nederlandse schepen door Duitse duikbo
ten zijn getorpedeerd.
Volgens de marine-deskundige L. van
Münching uit Wassenaar zouden vóór mei
1940 negen schepen, waarbij de .Rijn
stroom", de „Vecht" en de „Grutto" door
een Duitse onderzeeër tot zinken zijn ge
bracht, dus vóórdat ons land met Duits
lanjj in oorlog was.
De heer Postema spreekt dit tegen. Hij
verklaart dat in maart 1940 geen schip
getorpedeerd of op een mijn gelopen is
en dat berichten over het tot zinken bren
gen van enkele Nederlandse schepen be
rusten op beweringen van Duitse duikboot
kapiteins. Eén van hen is voor zo'n „wa
penfeit" zelfs onderscheiden, hoewel dat
„wapenfeit" alleen in zijn journaal be
stond.
De drie schepen waar het hier om gaat
zijn volgens de heer Postema het slacht
offer geworden van de activiteit van de
Duitse luchtmacht, die onder meer op
maart 1940 Nederlandse schepen met mi-
trailleurvuur bestookte en op 30 maart
1940 bommen op Nederlandse trawlers
gooide.
ADVERTENTIE
Veiserlumel'.., Coen-*C
I L .Kr\„lnl
msrerdam
hun nel
Urrechr
=DenHa
.2> Klaaswal
.•T—k Goeree
Willemstad
Roosendaal
Zundei+f'. j
•,sv-
V*'.;.
/Sch.-Duiv
lissinqen
Antwerpen^/
BEL G J.iE
Genl^
Brussel
Haarlem
Den Haag
Amsherdam
Den Haag
SCHIEBRpEK
VI'*.'"
verkeersplein
Keihei
Kleinpolderplein
Kalingsn
-aansluihnj
Schiedam
CENTRUM
Meiro-
lunn
19
SCHIEDAM
GAAR
DINGEN
ïBrienenootdbmg
=L.3enelu*.
=^=1unnel
Bolnes
PERMS
Lombardijen
19*
Zeeland,
Belcjie
Zeeland,
Belgie
Ontworpen wegen
i Randwegen om
iRollerdam
•Randwegen om Rotterdam
0 Verkeersplein
Rijksweg 16 naar Rijksweg 3 zie kaart
is nog niet gereed. Het verkeer mag
medio 1967 de openstelling van dit belang
rijke wegvak verwachten.
Bij Schiedam wordt hard gewerkt aan de
Beneluxtunnel en midden 1967 zal deze
autotunnel waar het verkeer tol zal
moeten betalen geopend worden. Ge
lijktijdig zal een wegvak van Rijksweg 20
voor het verkeer worden opengesteld van
het oude gedeelte ten westen van Vlaar-
dingen tot de aansluiting Schiedam. In uit
voering in de noordelijke randweg is het
viaduct Spaanse polder, dat bijna elf mil
joen gulden kost.
Men hoopt voor 1970 Rijksweg 20 tot aan
het Kleinpolderplein gereed te hebben.
Onvoorziene omstandigheden voorbehou-
=3 Rijksweg (ind. geproiekh
19 Nummer van de Rijkswec
den zouden in 1967 ongeveer 17 kilometer
en in 1968 in totaal ca. 20 van het 41
kilometer lange net van randwegen ge
reed zijn. Dit voltooide stuk autosnelweg
zal aan kosten gemiddeld 16 miljoen gul
den per kilometer vragen!
De werken in de noordelijke randweg
ten oosten van het Kleinpolderplein zijn in
uitvoering.
De zuidelijke randweg in de „ring" is
een nieuw ontworpen Rijksweg en van de
ze weg zijn nog geen werken uitgevoerd,
met uitzondering van grondwerkzaamhe
den bij het verkeersplein „ster", zie kaart.
In de noordelijke randweg wordt het
Kleinpolderplein een kostbaar geval. Voor
40 miljoen gulden komt er een verkeers
plein met viaducten, kruisingsvrije ai
sluitingen en onderdoorgangen.
De randwegen krijgen overal twee maal
drie rijstroken met vluchtbermen. Onvoor
ziene omstandigheden voorbehouden hoopt
men het project omstreeks 1970 gereed te
hebben.
Het doorgaande verkeer hoeft dan niet
meer door de stad hetgeen een tijdsbe
sparing van wel een uur mogelijk zal ma
ken. Hoe belangrijk de „ring" om Rotter
dam is toont onze kaart „Het belang van
de randwegen", waarin alleen de voor de
randwegen belangrijke verkeersverbindin
gen zijn opgenomen. De randwegen vor
men een „draaischijf" voor het grote ver
keer noord-zuid. De ontworpen wegen lo
pen uit op deze „draaischijf". Na 1971
gaat Nederland deze ontworpen autowegen
aanleggen. Met België ontstaat dan een
nieuwe belangrijke verbinding via Willem
stad.
„De nieuwe methode, die het Slavisch
seminarium van de universiteit van Am
sterdam in oktober 1965 heeft ingevoerd
om de studenten in zo kort mogelijke tijd
Russisch te Ieren spreken, Is in alle op
zichten een succes geworden. De resulta
ten van deze methode waren van dien
aard, dat ik de studenten, die deze leer
gang hadden beëindigd, met een gerust
geweten naar Moskou zou laten gaan.
Mede daardoor bestaat er in de litterai
re faculteit een sterk verlangen om deze
methode ook toe te passen bij het doceren
van andere talen, gelijk bij voorbeeld het
Italiaans, het Arabisch, het Deens, het
Noors en het Zweeds. Ook voor een her
scholing in het Frans, het Duits en het
Engels waarbij het voornamelijk om
een correctere uitspraak en om het aan
brengen van verbeteringen gaat komt
de bewuste methode in aanmerking".
Dit zegt prof. dr. C. L. Ebeling, hoog
leraar in de Slavische en Baltische taal
kunde aan de universiteit van Amster
dam, die samen met prof. dr. J. van der
Eng het directoraat over het Slavisch
seminarium aldaar voert.
Het initiatief tot de bedoelde methode
is destijds te Utrecht genomen door de
heren E. G. Koezminsky en drs. A. H.
van den Baar. De methode zelf is ont
worpen op grond van een aantal in het
buitenland bestaande methoden, maar zij
is volkomen aangepast aan het Neder
lands onderwijs. In tegenstelling tot alia
andere methoden wordt ook een belangrij
ke plaats aan de theoretische kennis in
geruimd.
Aan het onderwijs van deze nieuwe ex
clusief universitaire methode hebben in
het vorige academiejaar verschillende
docenten meegewerkt, van wie naast
prof. Ebeling en de heer Koezminsky
drie Russen zijn te noemen, namelijk
mevrouw T. Voogd-Stojdnova, mevrouw
Koezminsky-Gutman en mevrouw I. Bek-
ker-Timofeëve.
Van Nederlandse zijde werd onder meer
les gegeven door drs. E. Voogd („de rech
terhand" van prof. Ebeling, die hem bij
het organiseren van de leergang ter zij
de stond).
De eerste experimentele leergang, die
opgezet was voor drie maanden maar
tot vier uitdijde, werd na de vierde en
de achtste week onderbroken door een
zogenoemde „rustweek". Dit geschiedde
op grond van een door Amerikaanse
psychologen ingesteld onderzoek, waar
uit gebleken is dat studenten aan wie
men in korte tijd zo'n grote mate van
kennis te verwerken geeft dan over
verzadigd zijn en behoefte aan bezinning
nodig hebben.
Prof. Ebeling en zijn medewerkers heb
ben oververzadiging ook bij hun leerlingen
kunnen opmerken en deze opgevangen
door hun in de „rustweek" een in Frank
rijk ontworpen Russische cursus te ge
ven volgens de „audio-visuele methode",
die een uitstekende afleiding bleek te
zijn.
De cursus werd gegeven aan tien eer-
ste-jaars-studenten, die uit vijfentwintig
waren geselecteerd. Geconstateerd werd
dat ook vele oudere-jaarsstudenten grote
belangstelling voor de nieuwe methode
hadden en gaarne wilden luisteren. Dat
er intensief gewerkt werd blijkt uit het feit
dat de colleges werden gegeven van 9
tot 13 uur en van 14 tot 16 uur, met in
begrip van de kerstvakantie.
De overgrote meerderheid van de stu
denten kon deze wat schools aandoende
stoomcursus in hoge mate appreciëren.
Van de tien deelnemers slaagden er ne
gen direct voor hun eerste tentamen. Bij
de „klassieke methode" is dit meestal
vijftien percent, in andere gevallen wordt
dit tentamen eerst aan het einde van het
tweede studiejaar afgelegd.
De geslaagden bleken in staat te zijn
een verhandeling over een niet al te spe
cialistisch onderwerp te begrijpen en kon
den gesprekken voeren op een wijze, die
een Rus goed kon verstaan. Met andere
woorden: hun spreekvaardigheid was on
geveer gelijk aan die van kandidaten, die
conventioneel onderwijs hadden gevolgd.
Gezien deze uitstekende resultaten zal
het Slavisch instituut van de rijksuniver
siteit in Utrecht in oktober deze nieuwe
methode ook gaan invoeren. Men zal ech
ter, zowel in Amsterdam als in Utrecht,
met het oog op het aanta} studenten, die
in groepen moeten worden verdeeld, de
cursus van drie a vier maanden over het
gehele academie-jaar uitstrekken.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Hardinxveld-Giessendam
C. Wisse te Elspeet. Bedankt voor Leer
dam M. G. Mouw te Middelburg; voor St.
Catharinus (Ont. Canada) A. Vergunst te
Rotterdam-C.
Bedankt voor Rotterdam-Zuidwijk D.
Hakkenberg te Dordrecht.
Bedankt voor Emmeloord J. Karens te
Nieuwerkerk (Z); - voor Oud-Beijerland
A. W. Verhoef te Barneveld.
Tweetal te Arnhem A. Elshout te Sche
veningen en A. Hofman te Zeist.
Beroepen te Aagtekerke A. Hofman te
Zeist.
Ned. Herv. Kerk
Bedankt voor Zaamslag C. J. Janssen
te Oosterhout (N-B); - voor Wijk bij
Heusden (toez.) A. J. Timmers te Elspeet.
Beroepen te Lekkerland (Z.H.) (toez.)
M. J. de Jongh voorheen te Nieuw-Nicke-
rie (Sur.); - te Arnhem-Zuid J. C. Remijn
te Santpoort.
Aangenomen naar Udde 1 P. Westland
te Groot-Ammers die bedankte voor Eist.
(Utrecht).
Bedankt voor Nieuw-Lekkerland C.
Treure te Hasselt.
Beroepen te Weesp (vac. E. Holtrigter)
D. v. Boven te Middelburg; te Nieuwen-
dijk B. Duisterhof te Aagtekerke; te Mets-
lawier-Niawier L. Doorn, kand. te Huizen
(N.H.).
Aangenomen de ben. tot hulppred. te
Everdingen M. Verwey, em. pred. te Drie-
sum.
Bedankt voor Sprang J. Vos te Rijssen;
voor Wieringermeer (vac. J. v. Wouden
berg) J. Voordouw te Giessen-Rijswijk;
voor Nieuwdorp H. Feddes te Raard (Fr.).
Benoeming tot leraar godsdienstonder
wijs en schoolpastoor aan het Chr. lyceum
te Hoogeveen is benoemd ds. A. J. On-
stenk te Bathmen (O.).
Beroepbaarstelling. De heer H. D.
Hoogstraten, kand. te Utrecht is beroep
baar.
Geref. Kerken
Beroepen te de Wilp (Gr.) A. C. Koe
man te Kolhorn (N.H.); - te Geldermal-
sen A. Segger te Middelstum; - te Hel
mond W. A. Jelsma te Lochem; - t«
Zuidland (vac. A. G. Baayen) A. J. de
Bakker te Beetgumermolen.
Beroepen te Nieuwleusden F. Dijkstra
te Hijum-Finkum.
Aangenomen naar Leeuwarden-West
(vac. P. Riemersma) Z. C. Versluijs te
Hoofddorp, die bedankte voor Andijk
(vac. C. Dijkstra), Alphen a.d. Rijn-Noord
en Enschede (vac. J. P. Dondrop).
Beroepen te Elburg J. Baaijens të Lei-
muiden.
Bedankt voor Treebeek en voor Zwijn-
drecht-Groote Lindt J. C. v. Veen te
Maarssen.
Beroepen te Bodegraven (vac. J. J. Tis-
sink) C. v. d. Woude te Dronrijp.
