Dalam-proces onthullend voor
voormalig Indonesisch regime
nieuwtjes
kijken bij
Maranka
M/aranka
/Meubelen
Surveyor-2 te
pletter gestort
De tas voor
de jeugd!
1&5
Kernwapenarsenaal van
wereld geïnventariseerd
DIGING
q
Advocaat in Ben Barka-proces in opspraak
mm
Van dag tot dag
Het jaar 2000
George Ball verlaat
Buitenlandse Zaken
Joesoef Dalam: „De pers draaide vanzelf
Toenadering tussen
India en Indonesië
Kongo klaagt bij
Veiligheidsraad
over Portugal
Raketproef baan in
China nog rustig
ruime keus uit bankstellen
telegrammen
VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1966
3
41
Onvoldoende salaris
Drie adressen
Akk. Soek"
Viertaktrijders opgelet
Een machtige tas, grote maat.
Kleurecht, afwasbaar lederrex, in naturel,
rood, zwart en groen. 4 grote gespen
dubbele klep. Staat op 4 bodemtips.
ALLÉÉN BIJ DIANA
LONDEN (Reuter en AP). De
Verenigde Staten hebben nog steeds
drie maal zoveel kernraketten als de
Sovjet-Unie en de Noordatlantische
Verdragsorganisatie beschikt nu over
meer grondstrijdkrachten dan de ver
dragsorganisatie van Warschau. Dit
staat in het jaarverslag van het In
stituut voor Strategische Studies, een
in 1958 opgerichte particuliere organi
satie voor onderzoek op militair ter
rein, waarbij 28 landen zijn aange
sloten.
G-boot
j'ortaens
TOONZALEN
DIJKSTRA LAMPEN
Minister Bogaers heeft gisteren in Den
Haag de tweede nota voor de ruimtelij
ke ordening gepresenteerd. In deze nota
wordt niet alleen een overzicht gegeven
van de ruimtelijke situatie van het mo
ment maar wordt ook geschetst hoe deze
ontwikkeling tot het jaar 2000 zou kun
nen verlopen.
Een Indrukwekkend werkstuk, dat cul
mineert in de kleurenkaart van het Ne
derland anno 2000. Vol trots zei minister
Bogaers gisteren dat nog nooit eerder
een kaart is vervaardigd, waarop alle
aspecten van het toekomstige Nederland
70 gecombineerd worden vertoond. De
kaart geeft een beeld van de stedelij
ke concentraties, van de wegen- en spoor
wegnetten, van „centrale open ruim
ten" en parkgebieden. Duidelijk ziet men
er de consequentie van het idee van de
„stadsgewesten", dat in de nota zo cen
traal staat en dat het ook mogelijk moet
maken dat in de toekomst vijftig tot ze
ventig percent van de bebouwing uit een
gezinswoningen zal bestaan.
Men moet zich echter niet vergissen:
de nota bevat geen nationaal plan. Zo
als minister Bogaers gisteren in de pers
conferentie verklaarde, hier is geen spra
ke van een bindende ontwikkeling, maar
van een leidraad bij de toekomstige be
spreking over de verdere ontwikkeling
van ons land, die onder meer vergt, dat
in 2000 geen verhouding van vijftien mil
joen inwoners beneden de lijn Alkmaar-
Arnhem en vijf erboven, maar van veer
tien tegen zes zal zijn ontstaan.
Veel vraagpunten zijn in de nota dan
ook „open" gehouden om het vrije ge
sprek niet te verstoren. Opvallend is dat
bijvoorbeeld bij het hoofdstuk verkeer.
Als vervoersmogelijkheden worden daar
de middelen van nu genoemd met als
toppunt van vooruitgang de metro. Over
monorail wordt niet gesproken, hoogstens
over „railstelsels op vrije baan", binnen
lands luchtverkeer wordt vrijwel niet
aangeroerd en op de ruimteschets voor
2000 komt de metro voor Amsterdam zelfs
niet voor.
De commissie heeft dit opzettelijk ge
daan om de mogelijkheden zoveel moge
lijk open te houden. Maar juist omdat
hier geen bindende regeling is hadden
we toch wat meer visie op de mogelijk
heden van de toekomst verwacht. In een
visie op het jaar 2000 zijn deze dingen
niet weg te denken. Rollende trottoirs,-
parkeer-torenflats, het zijn alle facetten
van een moderne samenleving, die in de
nota veel meer aandacht hadden ver
diend.
De nota geeft ook geen uitsluitsel over
de gedachten die leven met betrekking
tot de IJmond. De gemeentebesturen in
onze omgeving zullen bij een bestudering
van de ruimteschets zien, dat de situatie
in IJmuiden juist zo is getekend als nu
het geval is: geen verlengde spoorlijn,
geen zeebad. Over mogelijke industrie bij
de buitenhaven wordt niet gerept. Wél is
op de schets het plan voor het Spaarn-
dammerwoud aangebracht. „Bent u er
inderdaad zeker van de opdringende in
dustrie langs het Noordzeekanaal met
deze buffer te kunnen stoppen?" hebben
we de minister gisteren gevraagd. „Dit
punt staat zeer in de aandacht van de
regering" was het antwoord. „We subsi
diëren de bufferstrook en de adviescom
missie is druk aan het werk om de situ
atie aan het Noordzeekanaal te bestude
ren." Ook uit kringen van de commissie
hebben we gehoord dat men er zeker van
is dat de industrie kan worden gestopt
en dat het bij twee raffinaderijen zal
blijven.
Interessant is hierbij wat de nota over
Mobil Oil-kwestie zegt:
„Het convenant inzake de vestiging
van petrochemische industrieën in het
Noordzeekanaalgebied mag als voorbeeld
gelden van samenwerking tussen de
rijks-, provinciale en gemeentelijke over
heden. Van de publikatie van het resul
taat daarvan de technische voorwaar
den welke aan Mobil Oil gesteld zijn
zal een stimulerende invloed uitgaan op
de gemeentebesturen".
We dachten dat de hele gang van zaken
met Mobil Oil bepaald geen voorbeeld
was van hoe het in een democratie zou
moeten gaan. In dit verband kan ook
worden gezegd dat de woorden die de
nota aan de luchtvervuiling wijdt niet
bijster indrukwekkend zijn. Er wordt ge
wezen op een wijziging van Hinderwet en
Hinderbesluit, en aangedrongen op inscha
keling van deskundigen van de rijksover
heid bij het vooroverleg over de vestiging
van sterk de lucht verontreinigende in
dustrieën. Een wetgeving op landelijk ni
veau wordt noodzakelijk geacht, een lan
delijk meetnet wordt aangekondigd. Maar
zolang de gang van zaken bij Mobil Oil
als een voorbeeld wordt gezien zien wij
er nog niet zoveel in.
VWVVWWWWWWWWWWWWWWWIWWWWWinMWWW I
rf\/t/%AAA/MUW%AAA/W»AAAAiWMWIAAAJWWMMWWWMtAAA#WMMVW<
Washington, (REUTER) De Ameri
kaanse minister van Justitie, Katzen-
bach, zal George Ball vervangen als
onderminister van Buitenlandse Zaken.
(Van een speciale medewerker)
DJAKARTA. „Als het geld op
was, werd eenvoudig een nieuwe
drukorder gegeven", bekent de man
die minister voor de Centrale Bank
in Indonesië was, aan de rechter voor
wie hij in Djakarta terecht staat. Hoe
het allemaal in zijn werk ging, staat
hem niet meer helder voor ogen: ,.de
pers draaide vanzelf". Er wordt in de
zaal om gelachen. De rechter gaat
niet door op de kwestie. En daardoor
blyft onvermeld dat de persen waar
van het Indonesische geld rolde, na'-
dat Joesoef Moeda Dalam in 1963 de
leiding van de centrale bank in han
den had gekregen, de vraag niet kon
den bevredigen al draaiden zij 24 uur
per etmaal door.
De rechter informeert waarom de bil
jetten van 10.000 roepiah in rode en in
groene uitvoeringen verschenen, en niet
met beide kleuren verwerkt op hetzelfde
biljet. Technische moeilijkheden: met
meerkleurendruk moesten de persen
langzamer draaien, bekent de 52-jarige
Joesoef Moeda Dalam, wiens naam let
terlijk vertaald Jozef Jong-Van Binnen
luidt. Hij beroept zich er echter op het
geld altijd te hebben laten drukken op
verzoek van de minister van Financiën,
HET PROCES tegen Dalam, dat met
het uitspreken van de doodstraf op 9 sep
tember ji. zou eindigen, begint 31 augus
tus. De oud-minister staat terecht we
gens zijn aandeel in de dans om het gou
den kalf, maar in feite staat ook het sys
teem terecht. Het systeem dat de combi
natie van bankdirecteur enerzijds en
playboy anderzijds mogelijk maakte en
dat van de communistische student uit
Vrouwen, variërend van filmsterren
tot achttienjarige tieners, werden
aangetrokken als motten door het
licht van beloofde auto's, huizen en
vanzelf draaiende geldpersen.
De voormalige directeur van In
donesië''s centrale bank Joesoef
Moeda Dalam.
ADVERTENTIE
Ontwerp van Harry de Groot.
Een bankstel waarvan de be
studeerd nonchalante kussens
passen in het moderne mode-
beeld.4-zitsbankmet 2fauteuils.
Anegang 39-Haarlem- Tel16340
Geopend van 9-6 uur - 's maandags van 1 -6 uur.
Amsterdam een man maakte wiens voor
naamste verlangen was steeds meer
vrouwen te bezitten. Vrouwen, variërend
van filmsterren tot achttienjarige tieners,
aangetrokken als motten door het licht
van beloofde auto's, huizen en stukken
grond.
Het proces, waarover de kranten die
er hun voorpagina's graag aan zouden
wijden, slechts beknopt kunnen schrijven,
maar dat dagelijks onderwerp van ge
sprek is in de „warong kopi", de koffie-
huisjes langs de weg, is voor studenten
en jongerenorganisaties die de waarheid-
en-niets-dan-de-waarheid wensen te ho
ren, reden om luid hun stem te verhef
fen. Tegen het requisitoir van de aankla
ger brengt de verdediger weinig in. Zijn
doel is duidelijk slechts het leven van de
beklaagde te redden.
OP DE EERSTE DAG van het proces
wordt Dalam gebracht in een grijsgroene
gevangeniswagen. De aanklacht behelst
vier punten:
Ondermijning van het staatsgezag.
Illegale invoer van wapens en muni
tie uit Tsjechoslowakije.
Verduistering van gelden.
Overtreding van artikel 279 van het
burgerlijk wetboek: getrouwd met
meer dan vier vrouwen.
EEN VAN DE getuigen is die eerste
dag de filmster Noerbani Joesoef. Zij be
kent een krediet van twee miljoen dol
lar te hebben ontvangen om onder andere
scooters te betalen. Op de vraag hoe dit
mogelijk is geweest, vertelt zij het fiat
van president Soekamo te hebben gehad
Een dag later verdedigt beklaagde zijn
kredietsbeleid, waarvan hij zegt dat het
de inflatie niet heeft bevorderd. Hij geeft
toe van Bram Tamboenan, die een kre
diet van tien miljoen dollar in de wacht
sleepte voor de import van Japanse auto
banden persoonlijke geschenken te hebben
ontvangen. Mijn salaris was niet vol
doende, aldus Dalam, hetgeen de rechter
niet verwondert gezien het te grote aan
tal echtgenotes.
Op de avond van die tweede dag luis
tert de rechtszaal naar Rochani Suradji,
secretaresse voor de buitendienst, het
geen betekent dat zij de vriendinnetjes
voor de baas afhaalde. Zij somt op her
haaldelijk naar een van Dalams drie
adressen te hebben gebracht: Sari Naru
lita (zesde vrouw, was in december 1964
verliefd geweest op één van de „Blue
Diamonds"), Cara Oliviero (ex-vrouw
van George de Fretes, leider van een in
Nederland opererend Hawai-ensemble)
Titik Puspa (Fiat 1300 op afbetaling)
Baby Huwa (intieme vriendin van me
vrouw Dewi Soekamo. bezit met bril jan
ten afgezette slofjes), Fifi Maukar (zou
zich thans in Nederland bevinden), Ja
jah (derde vrouw), Ida Zubaedah (vier
de vrouw). Salmah (tweede), Djufriah
(vijfde, bungalow ter waarde van zestig
miljoen roepiah, Fiat 1300), Tina Wowo
runtu (Volkswagen) en nog vier anderen
(huizen en Fiats 1300).
De geldcirculatie komt de derde dag
aan de orde. Dalam doet zijn verhaal,
maar het is de accountant Soejoed, een
getuige-deskundige, die zijn vinger op de
zere plek legt. Van de nieuwe minister
voor de Centrale Bank had hij opdracht
gekregen de boekhouding van de afbeta
lingen en van het fonds der revolutie na
te gaan. Aan „speciale" afbetalingscon
tracten was voor een bedrag van 227 mil
joen dollar uitgegeven, waarvan pas 130
140 miljoen waren gerealiseerd. Wie
uitstel van betaling ontving, leverde ech
ter als tegenprestatie een bijdrage in het
'fonds der revolutie.
DE VIERDE DAG levert de volgende
sensatie: als getuige deskundige ver
schijnt nu de huidige gouverneur van de
bank. „Alles wat speciaal heette, is in
feite corrupt geweest", verklaart hij. Op
de vraag van de rechter of de buiten
landse exporteurs al zijn betaald, luidt
het antwoord: „De vorderingen komen
dagelijks binnen. Ik vraag steeds maar
weer uitstel van betaling, gelukt dat niet
dan komen de ambassadeuren van het
land in kwestie ook nog eens aankloppen"
Het proces begint tenslotte veel van
een toneelvoorstelling met bijzonder veel
mooie vrouwen te krijgen. Vrouwen,
auto's, huizen, kattebelletjes met een
Akk. Soek.". President Soekarno, die
het proces op de voet volgt, verdedigt
zich in een rede: „Ik heb inderdaad een
bijdrage van 600.000 roepiah ontvangen
voor het fonds der revolutie, maar ik
heb die gebruikt om aan Oost-Duitsland
de bouw van het planetarium te betalen",
„Het grootste schandaal van deze
eeuw", schrijft het dagblad „operatie"
als het proces ten einde is. Djakarta
wacht af of dat juist is. Over enkele
weken staat Soebandrio terecht.
PASADENA Reuter) De dinsdag
door de Amerikanen gelanceerde Sur-
j veyor-2 is op de maan te pletter gestort
Het toestel had een zachte landing moe
ten maken, waarna foto's zouden zijn ge
nomen van het maanoppervlak. Vieren
twintig uur na de lancering is het in een
tollende beweging geraakt, toen gepoogd
werd een kleine koerscorrectie aan te
brengen. In januari zal opnieuw een Sur-
I veyor worden gelanceerd.
NEW DELHI (Reuter) India en In
donesië hebben elkaar beloofd de geschil
len uit het verleden „te vergeten en te
streven naar vriendschap en economische
samenwerking." India heeft een krediet
van honderd miljoen roepie ruim 47 V2
miljoen gulden gegeven als bijdrage tot
het herstel van de Indonesische economie,
ADVERTENTIE
Binnenkort ook voor u de meest
veilige auto met 4 takt motor te be
zichtigen bij
FIRMA FLINTERMAN - SAAB-dealer
Zandvoortselaan 365 - Bentveld.
Telefoon 42212
ADVERTENTIE
$jJ®?
HAARLEM GROTE HOUTSTRAAT 168
Amsterdam Kalverstraat 165 - Nieuwendijk 95 - van Wou-
straat 71 - Bos en Lommerweg 365 - Ferd. Bolstraat 54 - de
Clercqstraat 28 - 1e van Swindenstraat 115-117.
Hilversum Kerkstraat 18 ApeldoornHoofdstraat 144
NEW YORK (AFP) De regering van
Kongo heeft om een bijeenkomst van de
Veiligheidsraad gevraagd ter behandeling
van de kwestie van de „aanwezigheid en
opleiding in Angola van Europese huurlin
gen." Die zouden tot taak hebben de wet
tige regering in Kongo omver te werpen.
In een brief aan de Veiligheidsraad zegt
de regering van Kongo dat sprake is van
een ernstige bedreiging van de wereldvre
de, omdat de republiek zich in staat van
oorlog met Portugal zal beschouwen, zo
dra de huursoldaten „van de oppositie, on
der leiding van Tsjombe" Kongo aanval
len. De Veiligheidsraad zou Portugal moe
ten verzoeken een einde te maken aan
„wat terecht agressie genoemd kan wor
den."
Men verwacht dat de Rus Fedorenko,
die deze maand voorzitter van de Veilig
heidsraad is, onmiddellijk de leden van de
raad zal raadplegen over het Kongolese
verzoek.
ADVERTENTIE
UITNOI
tiftl
Begin 1967 zullen de V.S. naar schat
ting over 934 intercontinentale ballistische
raketten beschikken en de Sovjet-Unie
over 300. De vloten van het Westen zul
len dan zijn uitgerust met 624 ballistische
raketten tegen de communistische landen
met 150. Het Westen zal dan 595 zware
bommenwerpers voor lange afstanden heb
ben, de communisten 200. Wat de bom
menwerpers voor middelgrote afstand be
treft is de verhouding voor het westen on
gunstiger. Het zal er begin 1967 over 222
kunnen beschikken, de communistische
landen daarentegen over 1.200. De weste
lijke ianden zullen dan naar schatting 195
onderzeeboten van het klassieke type en
zeventig kernonderzeeërs hebben, de com
munisten respectievelijk 395 en vijftig.
Begin 1967, aldus het jaarverslag, wordt
het aantal manschappen in actieve leger
dienst van het westelijke bondgenootschap
geschat op ruim 4,7 miljoen. De landen
van de NAVO nemen hiervan ruim 3,2
miljoen voor hun rekening. De communis
tische landen zullen in die periode 5,8
miljoen man onder de wapenen hebben,
van wie ruim 2,8 miljoen tot de legers
van de landen van de verdragsorganisatie
van Warschau behoren.
Over China wordt het volgende naar vo
ren gebracht: De Chinese produktie van
uranium voor militaire doeleinden is nu
zeker twee jaar op gang. Hoeveelheden
voldoende voor een kleine voorraad wa
pens moeten nu beschikbaar zijn. Alles
wijst er op dat met de grootste inspan
ning gewerkt wordt aan de ontwikkeling
van ballistische raketten. Van de verdach
te activiteit op de raket-proefbaan in Sin-
kiang is echter rog niets waargenomen.
De door de Chinezen gebouwde onder
zeeër in de G-klasse is operationeel,
„maar beschikt vermoedelijk nog niet
over de drie raketten met een reikwijdte
van 650 kilometer, welke tot de voorgeno
men bewapening behoren."
ADVERTENTIE
Goud-Qlöer -Ztorloge* - ^eltum^leet
Gr. Houtstraat 6, Haarlem, Tal. 02500-10616
(Van onze correspondent)
PARIJS Het proces over de moord
op de Marokkaanse oppositieleider Ben
Barka, dat donderdag in Parijs zijn zes
tiende zittingsdag beleefde, heeft weer
eens een nieuw incident opgeleverd. Na
een langdurig verhoor, waaraan bijna
twee zittingen werden besteed, heeft een
der getuigen de vrouw van de gecom
promitteerde politie-inspecteur Souchon
eindelijk de naam onthuld van de man
die haar had aangespoord haar echtge
noot tot een valse beschuldiging te bren
gen.
Het is, zo verklaarde madame Souchon,
die gisteren een zenuwinstorting nabij
scheen, mr. Hayot, advocaat van de dub
belspion Lopez geweest, die haar tijdens
de instructie van het proces had aange
raden haar echtgenoot te bewegen de
naam van inspecteur Caille te noemen
als de man die Souchon indertijd zou
hebben gedekt bij zijn actieve medewer
king aan de ontvoering van Ben Barka.
Door die verklaring zou Souchon de me
deverantwoordelijkheid aan de kidnapping
dan op de hooggeplaatste politie-chef,
Caille die toch al in een bedenkelijk
daglicht stond en indirect zelfs op de
minister van Binnenlandse Zaken, hebben
kunnen afschuiven. Aan het verzoek van
zijn vrouw, die langs die weg haar man
hoopte te kunnen redden, had Souchon
echter geen gevolg gegeven.
Nadat mevrouw Souchon de naam van
mr. Hayot genoemd had, werd de zitting
door de president van de rechtbank on
middellijk verdaagd. Mr. Hayot ontkende
de beschuldiging tegenover de deken van
de Parijse balie. Daarmee was het inci
dent voor het moment, en formeel geslo
ten.
Onder het publiek en de leden van jury
hechtte men over het algemeen echter
veel meer geloof aan de uitlatingen van
de getuige dan aan de ontkenning van de
advocaat. Men voorspelt dan ook, dat mr.
Hayot, die sinds een dag of tien door
zijn befaamde collega Tixier Vignancour
Wordt geassisteerd, tengevolge van het inci
dent de verdediging van Lopez spoedig
neer zal moeten leggen.
RUIME KEUZE IN
KLASSIEK EN MODERN
SPAARNE 65
HAARLEM, tel. 18580
(t.g.o. Ged. O. Gracht)
VRIJE TOEGANG - LEVERING VIA DE HANDEL
Geopend van half negen tot half zas, óók zaterdags
Verf. Panamese studenten, die tegen de
Verenigde Staten demonstreerden, heb
ben de Amerikaanse ambassadeur,
Adair, met rode verf bekogeld, toen hij
een plechtigheid in de universiteit van
Panama verliet.
Gangsters. Donderdag heeft de politie
van New York een inval gedaan in een
restaurant waar dertien onderwereld
figuren vergaderde. Verscheidene van
de gangsters waren lid van de Mafia
ook wel Cosa Nostra genoemd.
Secretaris. Valentin Boelgakow, eens de
particuliere secretaris van de Russische
schrijver Leo Tolstoy, is op het land
goed van Tolstoy ten zuiden van Mos
kou overleden. Hij was 79 jaar.
Opium. Een partij van een halve ton on
geraffineerde opium en een grote hoe
veelheid grondstof voor morfine zijn in
beslag genoemen aan de grens tussen
Frankrijk en Zwitserland.
Vluchteling. Een twintigjarige Oostduit
ser, is verdronken toen hij het Westen
zwemmend probeerde te bereiken. Het
lijk van de jongeman werd aan de wes
telijke oever van de snelstromende El
be gevonden in Schnackenburg in Be-
nedensaksen.
Ontslag. Het parlement van de Maleisi
sche staat Serawak heeft Stephen Ka-
long Ningkan als eerste-minister ontsla
gen. Hij en zijn aanhangers boycotten
de zitting, die met goedkeuring van de
federale regering was bijeengeroepen
door de gouverneur, nadat Ningkan
had geweigerd dit te doen.
Arrestaties. Donderdag zijn in de Brazi
liaanse stad Bahia bij een gevecht tus
sen studenten en politie tientallen
mensen gewond geraakt. Er zijn hon
derd arrestaties verricht.
Marihuana. De Zwitserse politie heeft in
een bagage-kluis op het vliegveld van
Zürich vijf kilo marihuana gevonden.
De smokkel zou het werk zijn van een
internationale bende-
Besnoeiing. De Belgische regering is van
plan dp strijdkrachten te reorganiseren
en de militaire uitgaven te besnoeien.
Dit heeft minister van Defensie, Pos-
wick, donderdag gezegd. Het plan, dat
ook voorstellen voor herziening van de
Belgische militaire rol in de NAVO om
vat, zal worden voorgelegd aan de At
lantische bondgenoten.
