President Johnson dr. Erhard netelige heeft voor problemen Wapenaankopen van Bonn VS-troepen in Duitsland Multilateraal kernplan DANSEN,™ President Soekarno van vele kanten bestookt r<^i THAILAND, Amerika's nieuwe basis Van dag tot dag Paleis-regering wordt voorbereid zegt KAMI-blad Wim Sonneveld Grote brand in Londense fabriek Soebandrio geeft Soekarno de schuld amm ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1966 THE MARQUEES Westduits vetorecht Onvolwaardig gevoel Frans wetsontwerp tegen kindermishandeling (Van onze correspondent) DJAKARTA. Politieke waar nemers in Djakarta vrezen dat de ontwikkelingen in Indonesië van de laatste weken zullen gaan leiden tot een enorme stroomversnelling. Voor al de steeds krachtiger eisen waarmee studenten- en scholierenorganisaties komen, hebben die vrees doen ont staan. Het actiefront der studenten, KAMI, heeft voor 30 september een massale herdenking van de moord op Alle hoogtepunten uit het complete programma van eèn avond met- wim sonneveld y* 6.50 PHI LI PS grammofoonplaten (Van onze redactie buitenland) Thailand Siam wordt meer en meer actief in de oorlog in Zuid- oost-Azië betrokken. Zeker 30.000 Amerikaanse soldaten de helft er van genietroepen zijn als „adviseurs" in het land von koning Phoemi- bol. De Amerikanen gebruiken er op het ogenblik zeven machtige door henzelf aangelegde zeer moderne luchtmachtbases. Twee nieuwe bases worden gebouwd. Eén ervan speciaal voor de enorme achtmotorige B- 52-bommenwerpers van de Amerikaanse tactische luchtmacht. Die ope reren nu nog van het eiland Goeam in de Stille Oceaan af. V erdrag Gevaar JicnaiuBPi/i tsfAM>W Bedenkelijk Onderzeeërs de generaals aangekondigd, die op de plaats van de misdrijven, de „Lobang Boeaja" (krokodillenkuil) bij de vliegbasis Halim zal worden ge houden. Abdoelgani Op dezelfde dag dat in deze rubriek een dringend pleidooi werd opgenomen tot verlaging van de NAVO-verpiich- tingen voor Nederland, als gevolg van de „Prinsjesdag-analyse" onzer finan- cieel-economische situatie, kwam uit Brussel het bericht dat de Belgische re gering zich met een verzoek tot ver laging van zijn NAVO-bijdrage had ge wend tot de ministerraad van de NAVO. Ongetwijfeld zullen méér kleinere landen zich met een dergelijke eis tot de NAVO richten, nu allerwegen een doorlichting van de nationale economie heeft aange toond dat de militaire lasten te zwaar zijn. Dit betekent echter niet, dat de Neder landse regering ook een dergelijk ver zoek zal indienen. Voor Nederland staat immers het bekende belang van de NAVO-vestiging op het spel een „be lang" dat echter niet unaniem als een „voordeel" wordt gezien, daar zelfs in Limburg dit weekeinde een protestactie tegen die eventuele vestiging is uitge broken. (Van onze correspondent) WASHINGTON. De welgedane Westduitse bondskanselier, Ludwig Erhard, mag zich in de persoonlijke sympathie van president Johnson verheugen. Die sympathie zal hij vol gende week, als hij voor twee dagen in Washington op bezoek komt, hard nodig hebben. Want er hangen een paar hete ijzers tussen de Verenigde Over die vestiging is intussen officieel Staten en de Bondsrepubliek, die, als nog geen besluit gevallen. De benoeming sommige kringen binnen en buiten van een Duitse generaal met een niet de Amerikaanse regering hun zin onbevlekt verleden in de functie van de I kregen, in voor de Duitsers ongun afgetreden Franse generaal Crespin heeft stige zin opgeruimd zouden worden. ook elders in Europa weerzin gewekt. w._f Netelig thema nummer een luidt: West Maar bovendien wordt de verhuizing der DuitsIands bestedingen in de Verenigde NAVO-organen vertraagd door allerlei Staten, bedoeld om het dollarverlies goed andere problemen, waarbij dat van een te maken dat de Amerikanen lijden door algehele reorganisatie van de militaire ?e stationering van Amerikaans* troepen »T,,n in de Bondsrepubliek. Bonn is volgens structuur der NA V O wel voorop staat. een overeenkomst uit 1965 verplicht vóór Daarmee hangt samen de al of niet te i juij 1967 voor in totaal 675 miljoen dol- handhaven troepensterkte der grote ge- lar wapens aan te kopen in de V.S. allieerden op Duits gebied. Twee andere Tot nu toe hebben de Duitsers het er, wat dit kopen betreft, lelijk bij laten zit- belangrijke punten vragen de aandacht. ten gn Johnson zaI zijn dikke vriend dan het recht van overvliegen voor NAVO- ook zeker onder de neus wrijven dat vliegtuigen over Frans gebied en het al Bonn aan het kopen moet slaan. Even- of niet voortbestaan van de NAVO-pijp- tueel zouden de Amerikanen de conces- sie kunnen doen dat ook wat anders dan leiding van St. Nazaire naar West-Duits- wapens gekocht mag worden. De klan- land. ken uit het Pentagon wijzen evenwel niet Mocht de verhouding tussen Frankrijk in die richting, en de rest van de NAVO nog verder ver- De tweede helft van thema één luidt: wat gaat er gebeuren na 1 juli 1967? De slechteren, dan wordt het de vraag of I Afrikaanse betalingsbalans is al te erg zelfs het voortbestaan van de NAVO in ud zijn evenwicht om na die periode een haar huidige vorm (zonder Frankrijk) Westduits koopprogramma te kunnen mis- niet tot de onmogelijkheden gaat be- sen- horen. De Franse rebellie heeft de NAVO ondanks alle dappere tegenverklarin- gen tot in haar grondvesten aangetast I en het zou niet verrassend zijn als deze situatie zich snel tot een crisis zou ont wikkelen, waaruit voor de militaire samenwerking in Europa, alsmede de kos ten en lasten daarvan, een geheel andere toestand kan voortkomen. Het psychologische moment om uit het I oogpunt van nationale economische noodzaak te streven naar een goedkopere. ADVERTENTIE CONCERTGEBOUW twnzaa. M ZONDAC. 20UUK In de Westduitse Bondsdag heeft de sociaal-democratische oppositie gepleit voor een Westduits vetorecht over het gebruik van kernwapens door de NAVO. Bij monde van haar defensie expert Hélmuth Schmidt stelde zij, dat de regering niet langer moet vasthou den aan haar oude standpunt, dat de bondsrepubliek en de andere NAVO- landen een rol moeten krijgen in de gemeenschappelijke kernverdedi ging. NETELIG THEMA nummer twee sluit meteen aan bij het voorafgaande punt. Namelijk: hoeveel militairen zullen er in de Bondsrepubliek gestationeerd blijven. Op dit moment zijn het er rond 225.000 en het is niemand onbekend dat, als er van dit aantal een handjtevol onverwachts met verlof gaat, Bonn meteen met holle stem roept dat de Amerikanen bezig zijn de bedreigde Duitsers aan hun lot over te la ten. Johnson zal echter zeker zijn gast uit Bonn duidelijk maken dat er aan dit aantal geknabbeld zal moéten worden als niet behoorlijk over de brug komen met steun voor de dollar, alsook wellicht met een fikse bijdrage in de rond 700 miljoen dollar belopende jaarlijkse kosten van de legering der Amerikaanse troepen. Johnson zal deze eisen wel moeten stellen, omdat hij sterk onder druk staat van een groep prominente senatoren, die het Amerikaanse troepental in Europa wil verminderen. Weliswaar hebben enige presidentiële assistenten de pers juist in het quasi-geheim verklapt dat de presi dent zelfs niets voelt voor een substantiële troepenvermindering in Europa omdat hij bang is dat dit de diabolische Russen er toe zou kunnen verleiden proefprikken te gaan geven in het westelijk defensie schild. Maar dat neemt niet weg dat als de Westduitsers niets over blijken te heb ben voor Amerikaanse militairen op hun grondgebied Johnson zijn standpunt moei lijk overeind zal kunnen houden. Nu reeds ligt er een door 26 senatoren ondersteunde resolutie klaar voor behan deling in de Senaat, waarin substantiële reductie van de Amerikaanse troepen in Europa wordt voorgesteld met onder an dere als argument dat het onzinnig is dat de Verenigde Staten zich arm beta len aan de defensie van het rjjke West- Europa. THEMA NUMMER DRIE luidt: hoe moet het met West-Duitslands nucleaire aspiraties? Zoals bekend wordt nu al zes jaar driftig door Duitsers en Amerikanen gesproken over een multilaterale kern macht en een hapje medezeggenschap voor de economisch en militair weer zo uit de kluiten gewassen Duitsers over die kernmacht. Tot nu toe is het bij praten gebleven, omdat naast Washington en Bonn geen andere regering te overtuigen bleek van de aantrekkelijkheid van dit project. De regering in Bonn is evenwel blijven vol houden dat het zonder een vingertje aan een kerntrekker een onveilig en onvol waardig gevoel bleef houden en het multi laterale project hangt daarom nog altijd in de lucht. Als zekere informaties uit Bonn, die tot Washington zijn doorgedrongen, kloppen dan is Erhard ook ditmaal van plan ferm uit te doeken te doen dat het zonder deel neming in een kernmacht maar een treu rig bestaan is voor de Duitsers. Hoe president Johnson daarop zal rea geren is moeilijk te zeggen. Niemand weet of de man in het Witte Huis enige eigen denkbeelden heeft over zulke ge compliceerde kwesties als de kernmacht, de daarmee samenhangende Atlantische al liantie, etc. Vast staat alleen dat Johnsons voormalige adviseur voor buitenlandse za ken McGeorge Bundy weinig sympathie had voor de Duitse aspitaties naar een rol in een kernmacht, maar dat zijn hui dige adviseur Walt Rostov tot de voor standers van een dergelijk project be hoort. Belangrijk is echter ook dat de in vloedrijke minister van Defensie, McNa- mara, weinig op lijkt te hebben met het multilaterale plan, zoals hij trouwens in het algemeen naar het gezonde stand punt neigt dat Washington zich niet te veel moet aantrekken van Bonns wensen die altijd naar voren worden gebracht als essentiële vereisten voor de veiligheid van het Westen. PARIJS (AFP) In Frankrijk heeft een afgevaardigde van de meerderheid. Robert-André Vivien, een initiatief ont werp ingediend, dat beoogt degenen die zich schuldig maken aan kindermishande ling te laten steriliseren. In zijn toelich ting voor de Nationale Vergadering stelt Vivien, dat resultaten op dit gebied in landen als de V.S., Denemarken en Zwe den de conclusie wettigen dat alleen op deze wijze een einde kan maken aan het toenemend aantal gevallen van het mis handelen van kinderen. In de stromende regen staan Zuid- vietnamese meisjes met fakkels in Voeng Taoe, ten zuidoosten van Saigon. Zij krijgen in de toekomst opdracht om propaganda te maken voor de centrale regering in door de Vietcong bezette gebieden. (Telefoto). ff President Soekarno beter aangepaste verdediging in Europees I iwvw#vwwwwwwwvwwwwwwi/\iwvwwwwwwwvw\/wvwwwwwwwvw*Afwwwvw^wwvin*wrtwwwi^rt#wnrtfwwwwwjw#wi#iiwil*iiniwii««w#tAii#i#ifw«nAnivw««nA«vtwwww«rt««nrtn#w*i verband lijkt overigens wel aangebroken. De Belgen hebben dat blijkbaar beter aangevoeld, maar het is wel vreemd dat zij op dit punt niet een Benelux-lijn hebben getrokken. Of is de Benelux- samenwerking ook op dit punt nog steeds theorie? WWWWWWWWWWWWWWWVWWWWWWl I AAAI»WVAA/UWUWUWUIftAAAAA»IAAAAAAAfyiAA/WWm ADVERTENTIE Nf o.a.: Mijn vader heeft het nooit begrepen - Anne Marie - Ome Thijs - Nikkelen Nelis - Tearoom tango - Margootje - Gerrit en... Frater Venantius (nieuwe versie!). Een kostelijke langspeelplaat in album met acht foto's *-* cq uit de show I De conferences „Kroketten" en „Dag man achter het loket" op een EP-plaat N.V. PHONOGRAM" LONDEN (Reuter) In Londen heeft gisteren in een houtfabriek een grote uitslaande brand gewoed die uren heeft geduurd. De vlammen werden aangewak kerd door een sterke wind. Ongeveer vier honderd brandweerlieden bestreden het vuur. Vijf van hen werden gewond en moesten naar een ziekenhuis worden ge bracht. De straten in de omgeving van de fa briek werden versperd door tientallen brandweerwagens. Dertig gezinnen moes ten hun woningen bij de fabriek tijdelijk verlaten. De brandweer slaagde erin een bij. de fabriek gelegen grote opslagtank van benzine te behouden. THAILAND (SIAM) BIRMA Minstens 250 Thunderchiefs en Phan toms vliegen dagelijks vanuit Thailand naar doelen in Noord-Vietnam. Hon derden Amerikaanse jagers, verken- nings-, transport- en radarvliegtuigen, alsmede talloze helikopters, benutten Thailandse lees Amerikaanse ba ses langs de grens met Laos. Er zijn betrouwbare berichten over de bouw van grote radaropsporings- installaties in Oebon en Moekdahan en de aanleg van een pijpleiding van de haven Sattahip naar Khorat. De Ho Tsji-Minh weg die Noord-Vietnam door de jungle heen, via Laos, verbindt met de strijdtonelen in Zuid-Vietnam wordt van Thailand uit dagelijks gebombar deerd door de Amerikanen. Er worden ontzagwekkende voorraden oorlogsma- terieel en olie in steeds sneller tempo naar Thailand gebracht. Kortom, alles wat zo langzamerhand bekend wordt over de Amerikaanse inspanningen in dat land, duidt erop dat Washington reeds enige jaren in stilte koortsachtig bezig is van Thailand de grootste Ame rikaanse basis op het vasteland van Azië te maken. Hierop heeft kennelijk de Amerikaan se senator J. W. Fulbright gewezen, toen zijn Senaats-commissie voor bui tenlandse aangelegenheden in het geheim minister Dean Rusk inter pelleerde over de Amerikaanse activir teiten in Thailand. De regering van de Verenigde Staten baseert haar „hulp" aan Thailand op verplichtingen die zij sinds 1954 met betrekking tot Zuidoost-Azië op zich heeft genomen. In september van dat jaar werd de Zuidoostaziatische Verdragsorganisatie de ZOAVO een feit. Deelgenoten van dit defensiepact waren: de Ver enigde Staten, Groot-Brittannië, Frank rijk, de Philippijnen, Pakistan, Thai land, Australië en Nieuw Zeeland. De partners beloofden elkaar te zullen helpen indien een hunner wordt aan gevallen. De wijze van hulpverlening wordt door de deelnemers zelf bepaald: Thailand en de Philippijnen hadden een veel verdergaande en meer binden de regeling willen hebben. De wer kingssfeer van de ZOAVO strekt zich nadrukkelijk ook uit tot Laos, Cam bodja en Zuid-Vietnam. ïn de praktijk bleek op den duur dat het verdrag vooral diende om de Thailandse regering van maarschalk Thanom Kittachorn en vice-premier, tevens opperbevelhebber, generaal Pra- phas Charoesathien een legale gelegen heid te geven om Amerikaanse hulp te vragen. Dat is tot nu toe eigenlijk het enige feitelijke effect van het ZOAVO-verdrag geweest. Toen steeds duidelijker werd dat in het noorden van Thailand via Laos infiltraties plaats vonden die om het voorzichtig te formuleren de Noordvietnamese re gering niet onwelgevallig waren, legde Washington nog eens de nadruk op de verplichtingen van de Amerikaanse re gering ten aanzien van Thailand. Dat gebeurde op zes maart 1962, in de vorm van een garantie. De Verenigde Staten gaven toen Thai land de verzekering dat zij „ingeval van communistische agressie" van plan zijn ten volle de verplichtingen op zich te nemen neergelegd in het ZOAVO- verdrag om het hoofd te bieden aan het „gemeenschappelijke gevaar". In een communiqué legde Washinton toen nog vast dat de VS van plan waren de levenranties van materieel zoveel mogelijk te versnellen. Beide landen bevestigden dat zij het erover eens wa ren dat het noodzakelijk was het voort bestaan van een „vrij, onafhankelijk en werkelijk neutraal Laos te verzekeren" om de stabiliteit in Zuidoost-Azië vei lig te stellen. Goed twee jaar later werd een nieu we schakel gesmeed in de keten die de Verenigde Staten bindt aan Zuid- CHINA Nedeilefldei gelijkt gehaat -iit-AOS «ngfW^pr Bjshulok TH Alt AND Bangkok 'ik AM BOD JA ÜOLF SENGALE tSongkla MAll'AKKA Ntdtrl.l - SOVJET-UN1B.-- RFRI KA THAILAND melijk machtiging gewapend geweld te gebruiken in Zuidoost-Azië om agressie te voorkomen, helemaal los van de verplichtingen van de Verenig de Staten die zijn meerderheid in het ZOAVO-verdrag. oost-Azië. Twee augustus 1964 werd in de Golf van Tonkin voor de kust van Noord-Vietnam de Amerikaanse torpedoboot jager Maddox door drie Noordvietnamese torpedoboten bescho ten. Dat gebeurde in de internationa le wateren, tachtig kilometer van Ha noi. Acht augustus, een week na dit incident, machtigde de Amerikaanse Senaat president Johnson, opperbevel hebber van alle Amerikaanse strijd krachten, „alle maatregelen te nemen die hij noodzakelijk achtte om het hoofd te kunnen bieden aan de ont wikkelingen ir Zuidoost-Azië. Het huis van Afgevaardigden keurde de resolu tie goed met slechts twee stemmen te gen. Een ontwikkeling die was begonnen onder president Eisenhower en die onder president Kennedy wat meer reliëf had gekregen, werd toen onder president Johnson in een uiterst ur gent en gevaarlijk stadium gebracht. De Amerikaanse president kreeg na- Er zijn vooraanstaande commentato ren en politici in Washington die van- daag-de-dag openlijk vertellen dat pre sident Johnson geruime tijd voordat het incident in de Tonkinbaai plaats vond de ontwerp-resolutie reeds „in zijn zak" had. Hij wachtte nog slechts op een goede gelegenheid haar in te dienen. Er wordt zelfs gesuggereerd dat het incident voor de president niet helemaal onverwacht kwam. Senator Fulbright die de resolutie destijds warm verdedigde, zou daar van nu bijzonder veel spijt hebben. Te gen de correspondent van de Daily Mail in Washington heeft hij gezegd: „Ik heb het gevoel dat ze me toen geno men hebben. Dat is zijn eigen schuld. Ik had verstandiger moeten zijn en meer inzicht moeten hebben en had vooral wantrouwender moeten zijn. We worden nu in Thailand met iets ge confronteerd dat een herhaling dreigt te worden". Het is ook wel duidelijk dat de re gering van communistisch China poogt maatregelen te nemen tegen de opbouw van een machtige Amerikaanse basis in Thailand. Sinds Pakistan uit de ZOAVO is getreden, zijn de banden van Peking met dat land bijzonder nauw geworden. Het is geen geheim dat de Chinezen de Pakistani „helpen" met de opbouw van hun strijdmacht. Dezer dagen circuleerde het onbeves tigde bericht dat in de Golf van Ben galen, in de buurt van de Andaman- eilanden, onbekende onderzeeërs zijn gezien. Onmiddellijk constateerden des kundigen toen dat dit schepen van Chinese nationaliteit zouden kunnen zijn geweest. Ze voeren naar het noor den, vermoedelijk naar de Oostpaki- staanse haven Chittagong. Men gelooft dat China die onderzeeërs aan de Pa kistaanse regering heeft overgedragen. De Chinezen zijn kennelijk bezig Paki stan te „helpen". De Amerikanen „helpen" Thailand. Gisteren kwamen zestig KAMI-leiders uit geheel Indonesië bijeen om die her denking voor te bereiden, maar naar ver luidt bovendien omdat zij „de knoop wil len doorhakken". Waar dit laatste op slaat, weet ieder een in Djakarta die het dagblad „KAMI", waarvan deze week de oplaag werd ver hoogd van 7.000 tot 25.000 exemplaren, leest. Bovendien heeft deze week voor het gebouw van de universiteit Indonesia een studentenappel plaatsgevonden, waarbij werd geëist dat allen die zich op 1 okto ber van het vorige jaar op het vliegveld Halim bevonden voor het bijzondere mi litaire gerechtshof, de „Mahmilloeb", worden gedaagd. Zoals generaal Nasoe- tion onlangs nog eens heeft verklaard had president Soekarno daar die dag zijn hoofdkwartier. De studenten namen Soekarno deze week van verschillende kanten tegelijk onder vuur. Maandag dus via dat appel en dinsdag via een grote (verboden) de monstratie in Djakarta, waarbij zij eis ten dat de president een spreekverbod zou worden opgelegd. Woensdag schreef het KAMI-dagblad dat Soekarno door de benoeming van adviseurs (onder wie Roes- lan Abdoelgani, die zojuist naar de VN is vertrokken) en van adviescolleges (zo als de ereraad voor ministers) bezig is een schaduwkabinet te vormen. Naar ver luidt is de wonderlijke gang van zaken bij de samenstelling van de VN-delegatie het gevolg van een compromis tussen Soekarno en Soeharto. De president zou het hoofd van minister van Buitenlandse Zaken Malik hebben geëist, maar zou la ter de opneming van Roeslan Abdoelga ni in de „verkenningsdelegatie" naar de VN voldoende hebben gevonden. Het studentenblad waarschuwde: „wij behoeven allemaal nog slechts enige tijd, te wachten om opnieuw iets sensationeels te beleven: de vervanging van de hui dige regering door een paleis-regering. Alle actiefronten bereiden zich nu zowel lichamelijk als mentaal hierop voor. La ten wij onze krachten meten en kijken xpie er wint." DJAKARTA (Reuter). De Indone sische oud-minister van Buitenlandse Zaken dr. Soebandrio heeft president Soekarno beschuldigd van medeplichtig heid aan de mislukte communistische staatsgreep van vorig jaar oktober. Dit meldt het gezaghebbende legerblad „Am- pera". Soebandrio zou tijdens zijn verhoor de verantwoordelijkheid voor Indonesië's oriëntatie op Peking op de president heb ben geschoven. De oud-minister, eens de tweede man na Soekarno, zal naar ver- wa'chting volgende week vrijdag te mid dernacht voor een speciaal militair tribu naal verschijnen. Soebandrio, die zich sinds 16 maart in hechtenis bevindt, zou onlangs zijn inge stort. nJuwutn|1|uulnnnft(|nnflniWMWMWMWt|WWVVMM^^««««RaMRWRRWWMMA«aMaiiaAII*ai>AIIIIIMUt^^ Vierling. Een ruim 30-jarige vrouw in Is rael, Sara Shreiver, heeft in Tel Aviv het leven geschonken aan drie meisjes en een jongen in de zevende maand van haar zwangerschap. De kinderen wegen gemiddeld twee pond. „Belphegor". Een tot dusver onzichtbare man, die al gauw door de volksmond „Belphegor" is gedoopt, waart door de Franse stad Grenoble en heeft al drie dagen lang de inwoners van de stad in rep en roer gebracht door gewapend met een kruisboog en met een katapult projectielen af te vuren op winkelruiten. Minimumloon. President Johnson heeft een wet ondertekend waarbij het natio nale minimumloon verhoogd wordt tot 1,60 dollar per uur meer. Het huidige loon van 1,25 dollar zal trapsgewijze tot 1,60 in 1968 worden verhoogd. Radioactiviteit. Na de derde Franse kern proef in de Stille Oceaan is de radio activiteit in de lucht bij Nandi, op de Fidji-eilanden, vijftien keer zo groot al» na de tweede..

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1966 | | pagina 3