nithet België vermindert zijn militaire hulp aan NAVO Speer en Von Schirach uit Spandau ontslagen r DANSEN,,. 1 Proces tegen ex-minister Soebandrio (v an dag tot dag Busongeluk in Zwitserland Stammenoorlog Vergissingsbommen: 28 doden 120 gulden voor één dode Spaans protest over nieuwe maatregel Orkaan Inez trekt over Cuba en Santo Domingo Proces-Soebandrio etmaal uitgesteld Politie probeert jeugd te winnen Franse helikopters voor Zuid-Afrika arnrn eg ZATERDAG 1 OKTOBER 1966 Australische dienstplicht Zes ernstig gewonden (Van onze redactie buitenland) Op 1 oktober 1965 precies één jaar geleden deed luitenant-kolo nel Oentoeng, hoofd van de lijfwacht van president Soekarno van In donesië een greep naar de macht. Oentoeng zei later: „om een tegen Soekarno gerichte staatsgreep van het leger te voorkomen". De leger leiding zou een raad van generaals hebben gevormd om Soekarno en zijn regering omver te werpen. Zes generaals werden door Oentoeng c.s. gevangen genomen en korte tijd later vermoord. Minister van Defensie Nasoetion wist ternauwernood te ontsnappen. Oentoeng maakte een blunder door zich naar de luchtmachtbasis Halim te begeven in plaats van in Djakarta te blijven. Daardoor greep de jonge generaal-majoor Soeharto zijn kans om binnen enkele uren een tegenactie te organiseren. Met behulp van de Siliwangi-divisie herstelde hij de orde in Djakarta. Chirurg „Dwaas" De belangstelling voor de redevoeringen In de Algemene Vergadering van de Ver enigde Naties in New York is niet bijster groot. Ditmaal misschien ten onrechte. De meeste onderwerpen zijn zo vaak her kauwd, dat iedere krantenlezer ze wel kent Maar de Amerikaanse gedelegeer de Goldberg heeft de kwestie-Vietnam ter tafel gebracht en „vredesvoorstellen" ge daan. Het merkwaardige is nu, dat de Verenigde Staten grote moeite moeten doen om geloofwaardig te maken, dat ze inderdaad vrede willen en bereid zijn, daartoe hun troepen uit Zuid-Vietnam te rug te trekken. Men verdenkt er name lijk president Johnson van, dat hij om binnenlandse redenen met het oog op de komende verkiezingen een gebaar wil maken, maar daarna zal doorgaan méér troepen te zenden en Noord-Viet- nam zwaarder te bombarderen. Maar is dit zo? In de VN heeft Goldberg toegezegd dat de bombardementen op Noord-Vietnam gestaakt zullen worden, als dit land zijn „vrijwilligers" terugtrekt uit Zuid-Viet- nam. Dit komt overeen met het voorstel van Oe Thant, secretaris-generaal der VN en zou dus hoopgevend kunnen zijn. Maar de Noordvietnamezen zeggen, dat de Amerikanen elke guerrillastrijder in het zuiden voor een geïnfiltreerde noor derling houden, hoewel zuidelijke Vietna- mezen het overgrote deel der Vietcong (Nationaal Bevrijdingsfront) vormen. De Amerikaanse stelling is, dat er in het zui- den geen burgeroorlog woedt, maar dat Noord-Vietnam het zuiden heeft aange vallen. Zolang dus de Amerikanen in het zuiden op verzet stuiten zullen zij daar van Noord-Vietnam beschuldigen en het blijven bombarderen. Die redenering van Hanoi is niet onlogisch. Van het stand punt der Amerikanen uitgaande zullen de bombardementen op Noord-Vietnam pas ophouden, als de Vietcong in het zuiden de strijd staakt. Die opvatting wordt versterkt door het feit, dat een ander voorstel van Oe Thant door de Amerikanen niet wordt aange roerd. De secretaris-generaal had immers ook gevraagd, dat de VS zouden onder handelen met de Vietcong om tot een wapenstilstand te komen. Maar Washing ton erkent de Vietcong niet als oorlog voerende. En zo bezien valt er niets te onderhandelen. Zou het overigens komen tot een wapenstilstand in Zuid-Vietnam en zouden er verkiezingen worden gehou den, terwijl de Vietcong niet verslagen is, dan valt met zekerheid het regime van generaal Ky. En de Amerikanen zijn juist gekomen, om dit regime van de onder gang te redden. Vandaar het wantrouwen in de Ameri kaanse bereidheid, zich uit Zuid-Vietnam terug te trekken. Toch is het de vraag, of de VS niet werkelijk uit dit wespen nest weg willen, nadat de Chinezen op 3 juli openlijk hebben gedreigd eventueel „vrijwilligers" naar Vietnam te sturen. Dan is een overwinning van de Amerika nen uitgesloten te achten, zelfs als zij China bombarderen. Nu is gebleken, dat ook Noord-Vietnam niet gelukkig zou zijn met Chinese inmenging. Het staat in het conflict tussen Moskou en Peking aan de kant van de Sovjet-Unie en ontvangt van daar de meeste materiële hulp. Bij inter ventie van China zou het in feite bezet worden door de machtige buurstaat. Verleden week zaterdag nu heeft de premier van Noord-Vietnam wel de voor steilen van Goldberg verworpen, maar hij heeft voor een regeling niet geëist, dat bij voorbaat de Amerikanen zich te rugtrekken. Men gelooft dat hij zou in stemmen met het beleggen van een con ferentie, na een staken van het vuren, terwijl de Amerikanen bij het overleg van de partij zijn. Op 18 oktober zal Johnson zijn bondgenoten in Manilla ontmoeten en men verwacht dat daar een nieuw voor stel tot ontspanning zal worden geformu leerd. Welnu, de leden van de VN zouden in die richting druk kunnen uitoefenen, zo menen de optimisten in New York. Het is een zwakke hoop, maar zij rechtvaar digt wat meer belangstelling voor de be sprekingen in de Verenigde Naties. MADRID (Reuter) Spanje heeft bij Australië geprotesteerd tegen de maat regel, die het oproepen van Spaanse im migranten voor militaire dienst mogelijk maakt. In de protestnota zegt de Spaanse rege ring dat de maatregelen in strijd zijn met de algemeen aanvaarde grondslagen van het internationale recht en vermindering van het aantal Spaanse emigranten naar Australië tengevolge kan hebben. Spanje behoudt zich ook het recht voor zijn on derdanen op staatskosten te laten repa triëren. Australië, dat zoals bekend troepen in Zuid-Vietnam heeft, heeft de vorige maand laten weten, dat bepaalde catego rieën buitenlanders die langer dan twee jaar in Australië wonen opgeroepen kun nen worden voor militaire dienst als zij 21 jaar zijn. ADVERTENTIE BRUSSEL (AP en REUTER) België wil zijn militaire bijdrage aan de NAVO verminderen. Het zal daarover begin vol gend jaar voorstellen doen. Dat heeft de Belgische premier, Vanden Boeynants, meegedeeld. Men gelooft dat de Belgische regering zal aandringen op „rationalisatie van de strijdkrachten van de verdragsor ganisatie." Pierre Harmei, de Belgische minister van Buitenlandse Zaken, zal de voorstel len van zijn regering aan de NAVO-mi- nisterraad voorleggen. Ze zullen rekening houden met vier uitgangspunten, aldus de heer Vanden Boeynants, namelijk: de Belgische trouw aan de NAVO en het belang, dat België hecht aan solida riteit van de NAVO-landen; 9 de nieuwe politieke en militaire situ atie, voortvloeiend uit besluiten van de BÏASCA (AP) Zevenentwintig Brit se toeristen, twee Belgische buschauf feurs en een Zwitser werden gewond bij een botsing tussen een Zwitserse auto en een Belgische bus. Zes gewonden zijn er ernstig aan toe. Het ongeluk gebeurde enkele kilometers buiten de stad Biasca in de zuidelijke Zwitserse alpen, kort na het invallen van de duisternis. De Zwitserse auto botste frontaal tegen de bus nadat de bestuurder had gepro beerd twee andere auto's te ontwijken die plotseling remden. Franse en Britse regering die de NAVO raken; De technische ontwikkeling waardoor bepaalde strategische concepties zijn ge wijzigd. België zou erop toezien dat zijn verplichtingen krachtens het bondgenoot schap in verhouding staan tot zijn mid delen; de verbetering van de politieke be trekkingen tussen landen met verschillen de staatkundige stelsels, waardoor een nieuwe stap gedaan zou kunnen worden naar een ontspanning tussen het Oosten en het Westen en tot een vreedzaam naast-elkaar-bestaan. De Belgische regering staat op het standpunt, dat de ontwikkeling van mo derne wapens en nieuwe strategische op vattingen herziening van haar militaire bijdrage aan de NAVO noodzakelijk ma ken. België is ook van oordeel dat de tijd nu rijp is, dat de NAVO een initiatief neemt in de richting van verbetering van de betrekkingen tussen Oost en West. Het regeringsbesluit volgt op een on langs met algemene stemmen aanvaarde aanbeveling van de gemengde militaire commissie van hoge officieren en volks vertegenwoordigers. De commissie had in haar overwegingen het feit betrokken dat België nu al niet voldoet aan zijn mili taire verplichtingen tegenover de NAVO. LAGOS (Reuter) Bij een stammen oorlog in steden en dorpen in het noorden van Nigerië zijn zeker zestig mensen ge dood en vele honderden gewond. Door het verbreken van de verbindingen is het juiste aantal slachtoffers niet bekend. Er zijn ernstige botsingen tussen leden van de Hausa- en Ibo-stam. In Kadoe- na, de noordelijke hoofdstad, zouden der tig mensen zijn gedood. Volgens een oog getuige trokken groepen Hausa's, onder wie vrouwen en kinderen, gewapend met knotsen, messen en gebroken flessen door de stad, onder het uitroepen van anti-Ibo leuzen. SANTO DOMINGO (AFP en Reuter) Meer dan honderd mensen zijn door de orkaan Inez om het leven gekomen in het zuiden van de Dominicaanse republiek. Donderdag heeft de orkaan op het eiland ernstige verwoestingen aangebracht. Brug gen, wegen en telefoonlijnen werden be schadigd. De aanplant van koffie en ju jube had ernstig te lijden. Port au Prin ce, de hoofdstad van Haiti, had vrijdag als gevolg van de storm geen stroom. De telefoonverbindingen waren verbroken. Vrijdag trok Inez over Cuba een spoor van verwoesting achterlatend in het rijk ste suiker- en koffiegebied van het eiland. Premier Castro met nagenoeg de gehele regering, alsmede president Dorticos heb ben zich naar het getroffen gebied be geven. Naar schatting 150.000 tot 200.000 mensen zijn uit door overstromingen be dreigde gebieden geëvacueerd. Men vreest voor een soortgelijke ramp als met de orkaan Flora, waarbij meer dan 1200 men sen omkwamen. DJAKARTA (Reuter) Het begin van het proces tegen de voormalige Indone sische minister van Buitenlandse Zaken, dr. Soebandrio, is 24 uur uitgesteld. Een reden voor dit uitstel is niet gegeven. Dr. Soebandrio zal vanavond voor het eerst voor het militaire tribunaal ver schijnen. Dat bestaat uit zes rechters. Boven achter de zetel van de president van het tribunaal hangt een portret van het In donesische staatshoofd, Soekarno. De pre sident moet in dit proces schriftelijk ge tuigen. Vijftien buitenlandse journalisten hebben toestemming het proces bij te wonen. Verbolgen Indonesische studenten heb ben vanochtend voor het paleis in Dja karta geëist, dat president Soekarno nog deze maand voor een krijgsraad ver schijnt. „Hij is de oorzaak van de ar moede van het volk", zo luidde één van de leuzen. Soldaten die 'n 3 rijen dik kor don vormden, hielden de duizenden be togers op een afstand. Soekarno bracht, zoals gebruikelijk, het weekeinde door in zijn zomerpaleis in Bogor, 65 kilometer van de hoofdstad- Graf. In het centrum van de Syrische hoofdstad Damascus is een graftombe blootgelegd die twee lijkkisten bevatte die vermoedelijk dateren uit de derde en tweede eeuw voor Christus. WEST-BERLIJN (AFP) Albert Speer en Baldur von Schirach zijn vannacht uit de Spandau-gevangenis ontslagen. Ze heb ben een straf van twintig jaar uitgezeten. Buiten de gevangenis stonden ruim vier honderd belangstellenden, onder wie on geveer honderd verslaggevers en camera mannen. Een deel der toeschouwers juich te. Er werd ook gejoeld en gefloten. De enige man die nu nog in Spandau gevangen wordt gehouden is Rudolf Hess, eens Hitiers plaatsvervanger. Hij is in het proces van Neurenberg tot levenslan gen gevangenisstraf veroordeeld. BONN (Reuter) De politie van Mann heim is een campagne begonnen ter voor koming van jeugdcriminaliteit. De zoons van hen die al eens met de justitie in aan raking zijn geweest, alcoholici en zij die zich aan kleine misdrijven hebben schul dig gemaakt worden door de politie uit genodigd voor paardrijlessen, skelterwed- strijden, filmvertoningen, enz. Voor de jongelui is er ook een bar inge richt, waar een vrouwelijke politie-agent in een passende japon alcoholvrije dran ken serveert. De „cursus" duurt drie maanden.. Volgens de initiatiefnemer, de 46-jarige commissaris Schlösser, die het voorbeeld in Kopenhagen heeft gezien, ontstaan er zelfs vriendschapsbanden tussen de poli tie en de „uitgenodigden". Von Schirach die door zijn drie zoons, Klaus, Robert en Richard werd afge haald, wist de pers te ontwijken. Hij ging naar het Hilton-hotel, waar hij via een achtertrap zijn appartement bereikte. Speer was wel bereid onmiddellijk de pers te woord te staan. In gezelschap van zijn vrouw Margarethe en zijn advo caat ontving hij de journalisten in hotel Gehrhus. Ten behoeve van de buitenland se correspondenten sprak hij ook Engels en Frans. Later stond von Schirach even de pers te woord. Hij gaf, in het Engels, uiting aan zijn erkentelijkheid jegens de artsen en verpleegster van het Britse militaire hospitaal in West-Berlijn, waar hij enige oogoperaties heeft ondergaan. Ook richtte hij woorden van dank tot de Britse mili taire politie en „in het bijzonder tot mijn vrienden de bewakers." Hij noemde deze met name en zei te hopen dat zij hem zullen komen opzoeken. Von Schirach zou vanmorgen met een DC-3 naar München vertrekken. Om streeks dezelfde tijd zou Speer met een lijnvliegtuig van de Pan American naar Hannover reizen. ADVERTENTIE as CONCERTGEBOUW tuinzaal „THE EKSEPTION' (THE INCROWD) AS ZONDAC ?OUUR MMftfWWMMWWlMIWWWtfW'WWWWWWOTrWWWtMfWMfWU Om negen uur 's ochtends verscheen president Soekarno op de luchtmacht basis. Hij had er een gesprek met de leider van de PKI, Aidit. Ook brigade generaal Soepardjo was daarbij aan wezig. Later zou een getuige in het proces tegen Soepardjo verklaren, dat de president de officier op de schouder klopte, alsof hij hem gelukwenste. Er ontstond na de opstand in geheel Indonesië een verwarde toestand. Het was onduidelijk wie de leiding had. Op een lijst van de leden van het „revolu tionaire comité" van Oentoeng ston den ook de namen van luchtmachtge- neraal Omar Dhani en van minister van Buitenlandse Zaken, tevens vice- premier, dr. Soebandrio. Gisteren is in Djakarta het proces begonnen tegen de man die als opvolger van president Soekarno werd gedoodverfd: ex-minis ter Soebandrio. Soebandrio, die negen jaar lang mi nister van Buitenlandse Zaken van Indonesië is geweest en zijn land naar een hecht bondgenootschap met com munistisch China voerde, zal zich moe ten verantwoorden voor subversieve activiteiten en coruptie. Een belangrijk aspect in de zaak-Soebandrio is wat hij eventueel over president Soekar no zal zeggen. Politieke waarnemers verwachten dat uit de verklaringen van Soeban drio tijdens het proces zou kunnen blijken, dat president Soekarno meer bij de Indonesische Communistische Partij (PKI) en bij de zogenaamde „30-september beweging" betrokken is geweest dan thans wordt vermoed. Dr. Soebandrio is op 15 september 1914 geboren in Kepandjen op Oost- Java. Hij stamt uit een aristocratische familie. Na de lagere en middelbare school ging hij naar de medische ho geschool in Batavia. In 1941 legde hij zijn artsexamen af, waarna hij assi stent werd in de Centrale Burgerlij ke Ziekeninrichting, maar na de Ja panse bezetting in 1942 moest hij deze functie opgeven. Tot 1946 was hij als chirurg werkzaam in een particulier ziekenhuis in Semarang. Soebandrio, die in zijn studententijd in aanraking was gekomen met de na tionalistische beweging, kreeg na de proclamatie van de republiek Indone sië een post als voorlichtingsambte naar op midden-Java. Een jaar later was hij al secretaris-generaal van het Indonesische ministerie van Voorlich ting. In 1947 reisde hij naar Londen, waar hij een voorlichtingsbureau op richtte met de bedoeling de wereld opinie te winnen voor het Indonesische vrijheidsstreven. Soebandrio was van .1950 tot 1954 ambassadeur voor zijn land achtereenvolgens in Londen en Moskou. Daarna keerde hij naar In donesië terug waar hij in 1957, onder minister-president Djoeanda, gekozen werd om het ministerie van Buiten landse Zaken te leiden. „Een van de grootste trapeze-arties ten van zijn tijd", zo werd minister van Buitenlandse Zaken dr. Soebandrio genoemd naar aanleiding van de on dertekening van een vriendschapsver drag met China, een jaar nadat de twee landen bijna de diplomatieke be trekkingen hadden verbroken. Sindsdien bracht hij Indonesië steeds nader tot China. Als minister van Buitenlandse Zaken is Soebandrio echter steeds op gekomen voor een neutralistische poli tiek van Indonesië. Dit zou volgens hem gepaard moeten gaan met het accepteren van financiën en militaire steun van het Westen èn het Oosten. Begin 1966 noemde Soekarno Soeban drio nog „de beste minister van Bui tenlandse Zaken, die wij ooit in de twintig jaren van onze revolutie heb ben gehad". Zowel zijn bewonderaars als zijn critici noemen hem een be kwaam man. Soebandrio is een bele zen intellectueel. Hij mist de eigen schappen van een volksleider. Popu lair is hij in zijn land niet, daarvoor kent de massa hem te weinig. Hij heeft een groot gevoel voor humor en spreekt behalve Nederlands ook En gels en Russisch. Mevrouw Soebandrio-Siswohadiprod- jo is hoofd geweest van de buiten landse afdeling van het ministerie van Gezondheidszorg in Djakarta. Zij heeft, evenals haar echtgenoot, medi cijnen gestudeerd en was tot 1945 praktiserend arts. Aan de universiteit van Londen slaagde zij voor het doc toraal examen archeologie. In tegen stelling tot haar man had mevrouw Soebandrio al veel eerder de mislukte staatsgreep van 1 oktober veroordeeld in afwezigheid van haar man. Toen hij haar vroeg waarom ze dit gedaan had, zou zij hem in het oor hebben gefluisterd: „Om jouw politieke carrière te redden, dwaas". Pas twee maanden na de opstand volgde een veroordeling ervan door Soebandrio en dan nog in milde bewoordingen. Het gevolg was dat er op muren en schuttingen in de hoofd stad Djakarta weinig vleiende leuzen verschenen, waaronder „Hang Soeban drio op, de hond van Peking", en „Soe bandrio is een zwijn", wat een van de ergste beledigingen is in het islamiti- De voormalige minister van Buiten landse Zaken van Indonesië, dr. Soe bandrio. sche Indonesië. De kabinetswijziging in februari, die bedoeld was om Soe- bandrio's voornaamste tegenstanders uit te schakelen heeft diens carrière niet kunnen redden: een maand later werd Soebandrio gearresteerd, na da genlange acties van onder meer de studentenorganisatie KAMI. In de „New York Times" is een maand geleden in een serie artikelen aandacht geschonken aan de naweeën van de 1 oktober-revolte: „Schattingen van Indonesië's massaslachting stijgen tot een half miljoen". Volgens dit blad zou generaal Soemitro, militair com mandant van Oost-Java gezegd hebben: „De meeste lokale commandanten de den hun uiterste best zo veel mogelijk leden van de Indonesische Communis tische partij te doden". Uit deze arti kelen blijkt opnieuw hoe krachtdadig, hoe meedogenloos, men het afgelopen jaar in Indonesië te werk is gegaan. Voor ex-minister Soebandrio voorspelt deze meedogenloosheid vermoedelijk weinig goeds. M Vrijdag hebben Amerikaanse bom menwerpers een dorp in Zuid-Viet nam per vergissing gebombardeerd. Het dorpje werd geheel in de as ge legd. Minstens 28 mensen werden gedood. Nadat het oorlogsgeweld was uitgewoed, zochten overleven den naar gewonden en probeerden zij uit de smeulende puinhopen nog wat eigendommen te redden. (Tele- foto). WASHINGTON (Reuter) Familiele den van 166 Zuidvietnamese burgers die sedert 1 juli bij „vergissingsaanvallen" door Amerikaanse troepen zijn gedood, hebben een vergoeding van 34 dollar ongeveer 120 gulden per dode ont vangen. Dit blijkt uit statistieken van het Amerikaanse ministerie van Defensie. De meeste slachtoffers zijn gemaakt door fouten bij het bombarderen van dorpen. PRETORIA (AP) Zestien Franse helikopters, zijn door de Zuidafrikaanse luchtmacht besteld. De helikopters, die elk dertig manschappen kunnen vervoe ren, zullen begin volgend jaar worden af geleverd. Een Zuidafrikaanse groep van twintig officieren en manschappen wordt op het ogenblik in Frankrijk opgeleid voor het bedienen van de toestellen. Zuid-Afrika koopt steeds meer militaire uitrusting van Frankrijk, omdat de V.S. en Groot-Brittanië het land geen militaire leveranties meer doen in verband met de apartheidspolitiek. De order beloopt zes tig miljoen gulden. Ontvangsten. President Johnson zal in de loop van de volgende week achtereen volgens de ministers van Buitenlandse Zaken van de Sovjet-Unie, Frankrijk en Groot-Brittanië ontvangen. Eis. Vijfduizend mensen hebben voor het Portugese consulaat in Matadi, een stad bij de monding van de rivier de Kongo, betoogd. Zij eisten dat de vroe gere Kongolese premier van Kongo, Tsjombe, levend begraven wordt. Vonnissen. In de Rhodesische stad Boe- lawayo zijn elf negers veroordeeld tot ieder achttien jaar gevangenisstraf. Volgens de beschuldiging zijn het terro risten die Rhodesië zijn binnengeko men om blanken te vermoorden. Begroting. België heeft voor 1967 een sluitende begroting. De belastingen zul len niet worden verhoogd. Dit blijkt uit het budget, dat de regering-Vanden Boeynants donderdag aan het parle ment heeft voorgelegd. Misdaad. Binnenkort wordt in Washing ton een grote conferentie gehouden over het toenemende aantal misdaden. Vol gens president Johnson kosten deze mis daden de V.S. jaarlijks 27 miljard dol lar, ongeveer 96% miljard gulden. Schadevergoeding. In de Canadese stad Toronto heeft een rechter een schade vergoeding van tweeduizend dollar toe gekend aan een achtjarig meisje, dat van een verkeersongeluk een litteken op haar knie heeft overgehouden. De rechter was van oordeel dat de mode kortere rokken voorschrijft en dat het meisje daardoor wellicht „nadeel" van het litteken zal ondervinden. Vonnis. De negentienjarige Jürgen Ros- teck is door een jeugdrechtbank in Hamburg tot zeven jaar gevangenis straf veroordeeld, omdat hij twee vrou wen met een bijl vermoord heeft die zijn schilderij van Christus niet wilden kopen. Raad. President Leopold Senghor van Se negal, heeft de Amerikaanse negers aangeraden zich te beheersen omdat, zoals hij zei, „een minderheid niet kan slagen door geweld, maar alleen door overreding." Regenval. Zware regenval heeft Saint Raphael aan de Franse Rivièra in kor te tijd onder een meter water gezet. Vijf mensen werden gewond. Vierhon derd huizen zijn beschadigd. Twintig automobilisten moesten op hun auto's klimmen om niet te verdrinken, som mige wagens verdwenen in grote kui len die opeens ontstonden. Met bootjes werden de bewoners naar droger oor den gebracht.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1966 | | pagina 3