Spionnen vrees in Sovjet-Unie
doorkruist werk van Intourist
Russische burgers gevraagd
op hun hoede te blijven
ïm
la
Moeilijke koninklijke trappen
„Vrienden" en „Vijanden" trekken
volle zalen in Weense schouwburg
Dezelfde speler in beide stukken
in de - tegengestelde - hoofdrol
Voorrang geven is een
absolute verplichting
IJmuider Courant
L
J
13 weken IJmuider Couranti
J
Kort IJmondnieuws
Duits bezoek voor
De Jonge Stem
Het rattestaartje
tv
hTI
hm
RUSSISCH
STAATSCIRCUS
MOSKOU
VOORVERKOOP
VANAF HEDEN
CHEQUE
WOENSDAG 5 OKTOBER 1966
11
Examens
Dwergstaat
Borrelpraat
HERENMODE
MET
EEN
APART
KARAKTER
APOLLOHAL - A'DAM
v.a. 28 october
I
I
Volleyballers in IJmond
vrijdag weer van start
Recht, wet en
praktijk
Ir. C. A. baron Bentinck
Naam
Üf* iL,
%c§g -
denten op te leggen. Hij zou het dan im
mers met „Intourist" aan de stok krij
gen.
De toerist, die de taal van het land niet
spreekt, die zich in de vreemde-valutabars
ophoudt en zich ook elders aan de door
Intourist zorgvuldig voorbereide reisrou
te houdt, hoeft zich van dit alles niets
aan te trekken. Daar hij nauwelijks con
tacten kan leggen, hoeft hij zelfs niet al
te „waakzaam" te zijn. En wanneer hij
toch ergens aan de biertafel een gesprek
over het thema Vietnam wil houden, dan
doet hij er beter aan de personalia van
zijn gesprekspartners niet te vragen, om
dat hij daarmee bij deze of gene de ver
denking zou kunnen oproepen, een we
tenschapsman te zijn
Donderdag 6 oktober viert de heer P. E. J.
Oosterbaan, voorman van de afdeling
opmaak advertenties van Haarlems
Dagblad/Oprechte Haarlemsche Cou
rant en IJmuider Courant, het feit dat
hij vijfentwintig jaar in dienst is. De
heer Oosterbaan was aanvankelijk
werkzaam als advertentiezetter. Na eni
ge tijd werd hij belast met het uitschrij
ven van de advertenties en het in or
de brengen van het clichémagazijn.
Voorts werd hij opmaker van de ad
vertentiepagina's.
Wageningen. Geslaagd voor het in
genieursexamen bodemkunde en bemes
tingsleer J. van der Maarl, Nieuw-Vennep
Amsterdam. Geslaagd aan de gem. uni
versiteit voor het doctoraal examen biolo
gie: P. L. M. Huygen (Haarlem).
(Van onze correspondent)
MOSKOU In de bar van het pas
gebouwde hotel „Dniepro" in Kiev, bij de
ingang waarvan het in de Sovjet-Unie
steeds vaker voorkomende bord met de
tekst „slechts verkoop tegen Westelijke
valuta" staat, verveelde het personeel
lich dodelijk. Niet één buitenlandse be-
loeker had zich deze avond laten verlei
den de Russische specialiteiten wodka,
kaviaar en champagne, of de hier ver
krijgbare alcoholsoorten uit liet Westen
te bestellen. Een etage hoger, in een bar
waar wel roebels rolden, was daarentegen
nauwelijks een kruk vrij. Hier vloeide
geen whisky of gin, maar toch was de
ruimte gevuld met bruisend leven.
Men kan zich er lang het hoofd over
breken, of alleen maar de Russische de-
viezenhonger ervoor verantwoordelijk is,
dat in de bars waar vreemde valuta het
enige betaalmiddel vormen, de Russen
zorgvuldig van de buitenlanders geschei
den blijven. De problematiek van contac
ten met bezoekers uit het Westen is,
speciaal wat het toerisme betreft, voort
durend aan de orde.
Sinds tien jaar houdt het staatsreis-
bureau Intourist zich er met toenemend
succes mee bezig toeristen uit het Wes
ten tot een bezoek aan de Sovjet-Unie te
bewegen. Ruim een miljoen buitenlanders
hebben in 1965 metterdaad de Russische
grens overschreden, zakenlieden en dele
gaties, die onder de hoede van Intourist
werden genomen, meegeteld.
Het grootste deel hunner was nog af
komstig uit de communistische landen. De
reislustige Duitsers waren het vorig jaar
met 30.000 man vertegenwoordigd. Maar
zelfs bij deze bescheiden aantallen zijn er
genoeg problemen, omdat de buitenlanders
zich op slechts enkele reisdoelen concen
treren en het Russische hotelwezen al
lesbehalve groots is opgezet.
Behalve de organisatorische kant van
de zaak, is er nog een veel belangrijker
probleem, dat wel zo ongeveer verklaart
waarom het reuzenland toeristisch bezien
nog een dwergstaat is: toerisme is hier
nog altijd gebonden aan de politiek.
Maar al te vaak herinneren onaange
name voorvallen en artikelen in de Rus
sische pers daar nog aan. Waarschuwin
gen voor buitenlandse toeristen, die de
spreekwoordelijke gastvrijheid van het
Russische volk misbruiken, zijn aan de
orde van de dag. „Het is niet onze schuld",
schreef dezer dagen het jeugdblad „Kom
somolskaja Pravda", „dat wij behalve
het woord „gastvrijheid" ook dat van
„waakzaamheid" niet mogen vergeten".
Een artikel van een halve pagina wees
te zeer op contact beluste Russische bur
gers erop, hoezeer men voor niet zelden
met spionageopdrachten naar de Sovjet-
Unie gekomen buitenlanders op zijn hoe
de moet zijn. Deze keer gold de aanval
in de eerste plaats de Amerikanen, in
het bijzonder wetenschapsmensen en stu
denten. De onderkop van het artikel „Ame
rikaanse universiteiten in dienst van de
spionage" laat aan duidelijkheid niets te
wensen over. In het stuk wordt beweerd,
dat vele Amerikaanse universiteiten in
direct contact staan met de geheime dienst
de CIA, die dikwijls met instituten, die
relaties met de Sovjet-Unie onderhouden,
vaste afspraken heeft, om van hen in
lichten te kunnen kopen.
Tegen de achtergrond hiervan wordt
vervolgens bericht over de activiteiten die
gepaard gaan met het in Amerika zozeer
in zwang zijnde verschijnsel van groeps
reizen voor studenten. De schrijver van
het artikel toonde zich over de werkzaam
heden van deze groepen op Russische bo
dem zo goed geïnformeerd, dat men ér als
journalist jaloers op is.
De voornaamste opdracht van de, meest
al Russisch sprekende, studenten, zou
zijn, met zoveel mogelijk Russische bur
gers contacten aan te knopen en hun
personalia en meningen nauwgezet te re
gistreren. Voor de redacteur van „Komso-
molskaja Pravda" zijn de vragen die daar
bij gesteld zijn, aanleiding tot de grootste
bezorgheid: „welke stappen moeten naar
uw mening, de Verenigde Staten in Viet
nam nemen?" „Kunnen de betrekkingen
tussen de twee landen zich ontwikkelen
onafhankelijk van een uitbreiding van de
oorlog in Vietnam?". „Zullen de burgers
van de Sovjet-Unie als vrijwilligers naar
Vietnam gaan?". „Gelooft Rusland dat de
oorlog in Vietnam tot een derde wereld
oorlog zou kunnen leiden?"
Borrelpraat, zou men dit ergens anders
noemen. Maar het Russische blad ziet er
een laakbare poging in, de publieke opinie
in de Sovjet-Unie te doorgronden. De auto
riteiten achtten het voorval echter klaar
blijkelijk niet van voldoende gewicht om
de met name genoemde toeristen te arres
teren.
De waarschuwing „waakzaam" te zijn.
gold derhalve in eerste aanleg de Russi
sche burgers. Het advies, buitenlanders
geheel te mijden, werd hun niet gegeven,
want dat zou aan de zo vaak aangehaalde
gastvrijheid afbreuk doen. Ook legde de
schrijver van het artikel er de nadruk op,
dat het verre van hem is, een reisverbod
aan groepen wetenschapsmensen en stu-
ADVERTENTIE
Het kinderkoor „De Jonge Stem" kr\jgt
morgen het kinderkoor uit Herzberg op be
zoek. De Duitse kinderen zullen tot maan
dag logeren bij gezinnen in IJmuiden.
Morgenmiddag om vijf uur zullen de
Duitse gasten in het Cultureel Centrum in
IJmuiden worden ontvangen door de heer
G. W. F. de Man, cultureel ambtenaar van
de gemeente Velsen.
Vrijdagavond zal er een zang- en be
groetingsavond worden gehouden in de
vrijzinnig-hervormde kerk „De Braambos"
aan de Zeeweg, waar beide koren zullen
zingen. Aanvang acht uur.
ADVERTENTIE
aan de KASSA'S APOLLOHAL, AMSTERDAM,
tel. (020) 7610 60-72 07 02.
UMUIDEN Reisbur. "De Magneet", Kenne-
merlaan 25, tel. 0 2550-83 06.
BEVERWIJK: Reisbur. "De Magneet", C.H.
Moensstraat 13, tel. 02510-
2 6842.
HAARLEM t Reisbur, "De Magneet", Koning
straat 44, tel. 025 00-2 0896,
Bureau V, V. V.Stationsplein 1,
tel. 025 00-11100.
Reductieregeling voor groepsbezoek mogelijk.
Uitsluitend aanvragen aan bureau Apollohal,
Vrijdagavond gaat de volleybalcompe
titie in de afdeling IJmond weer van
start met 30 teams onderverdeeld in 4
klassen, die elkaar in de sporthal van
Heemskerk zullen bekampen.
In de heren eerste klasse zijn VCK 1,
ODIN 1, Schorpioen 1, Typhoon 2, Ty
phoon 3, Dynamo 1 en Smash 2 onder
gebracht. De laatste twee teams zijn ten
gevolge van een reorganisatie uit de af
deling Alkmaar naar de afdeling IJmond
overgestapt.
De heren tweede klas start met elf
teams. In deze klas is Schorpioen met
drie teams, Typhoon met twee en Kenne-
mers eveneens met twee teams vertegen
woordigd. Ook DEM I maakt deel uit
van deze klas. Op verzoek is dit team
een afdeling lager geplaatst wegens zwaar
ledenverlies.
Bij de dames is niet veel veranderd.
De eerste en tweede klasse bestaan beide
uit zes teams. In de eerste klas zien we
Dynamo 1 en DEM 2 als nieuwelingen
en in de tweede klas Dynamo 2 en
Smash 1.
Buiten de afdelingscompetities worden
er ook wedstrijden voor de overgangs
klasse gespeeld. De afdeling IJmond is
nu met vier teams in de overgangsklas
se vertegenwoordigd. Dit zijn bij de he
ren Typhoon 1 en Smash 1 en bij de da
mes DEM 1 en Kennemers 1.
Prinses Alexia van Griekenland is
één jaar geworden. Geholpen door
haar vader, koning Konstantijn en
haar moeder, koningin Anne-Marie
leert zij de moeilijke trappen van
het koninklijk paleis beklimmen.
(Van onze correspondent)
WENEN. NA DE VAKANTIE is het
opera- en toneelseizoen in Wenen weer
begonnen. Zoals landgenoten mij telkens
verzekeren is het Weense repertoire wel
niet spectaculair, maar de manier waar
op men in Wenen opera's opvoert en to
neel speelt, vinden de meeste bezoekers
uit ons land eenvoudig superieur. Het re
pertoire van het Burgtheater en van de
andere schouwburgen is inderdaad niet
indrukwekkend door nieuwheid of moed.
Des te meer trekt Helmut Qualtinger de
aandacht in het theater van de Josef-
stadt. Hij treedt hier op in twee stukken
van slechts één bedrijf, geschreven door
de genaturaliseerde Amerikaan van Rus-
VOOR EEN optrekkend
leger is een goede flank
dekking onontbeerlijk. Ook
bij het wegverkeer kan een
flankdekking een zekere
rol spelen. Zo zal een
wielrijder op een kruis-
punt van gelijksoortige
wegen ondanks de na
dering van autoverkeer
van links veilig recht
door kunnen rijden indien
zijn linkerflank gedekt
wordt door een eveneens
rechtdoor rijdende auto.
Minder solide is de
flankdekking, welke voet
gangers op een voet-
gangersoversteekplaats
kunnen vormen. Als een
automobilist op een kruis
punt van gelijksoortige
wegen rechtdoor wil rij
den, zal voetgangersver
keer op een voetgangers
oversteekplaats over de
rechter zijweg hem een
zekere bescherming geven
tegen van rechts naderend
motorverkeer. De veilig
heid van deze flankdek
king zal vaak evenredig
zijn met de drukte van het
voetgangersverkeer.
Als de bestuurder van
een van rechts komende
auto geen onbelemmerde
doortocht verleent aan een
aarzelende voetganger op
de voetgangersoversteek
plaats, kan er een aanrij
ding volgen met de van
links gekomen auto.
Zal de van links geko
men automobilist, wiens
rechter flankdekking waar
deloos bleek te zijn, nu
aansprakelijk gesteld kun
nen worden? Of zal hij
vrijuit gaan, omdat de van
rechts komende automobi
list een fout heeft gemaakt
door niet te stoppen en niet
te wachten, totdat de treu
zelende voetganger einde
lijk zou zijn doorgelopen?
De vraag, of de verplich
ting om voorrang te geven
aan een ander opgeheven
wordt, omdat de ander op
zijn beurt verplicht is te
stoppen voor een derde,
zal over het algemeen ont
kennend beantwoord moe
ten worden. Degene, die
voorrang moet geven, zal
als regel slechts mogen
doorrijden, indien hij uit
de wijze van rijden of door
een handgebaar van de
voorrang hebbende mag
afleiden, dat hij kan door
rijden.
TER VERDERE oriëntatie
zullen wij twee gevallen
uit de praktijk trachten
weer te geven, eerst een
strafzaak en daarna een
civiele zaak.
In Utrecht botste een be
stelauto op een kruispunt
tegen het midden van de
rechterzijde van een kolen-
auto.
De chauffeur van de ko-
lenauto werd strafrechte
lijk vervolgd, omdat hij
geen voorrang had gegeven
aan de van rechts komende
bestelauto. Hij werd door
de rechtbank veroordeeld
tot een boete van 25.
Voor de Hoge Raad be
toogde de chauffeur, dat
uit de tegenovergestelde
richting een motorrijder
naderde. Deze kwam voor
de bestelauto van rechts
en had dus voorrang op de
bestelauto. De bestuurder
van de bestelauto had dus
het kruispunt moeten vrij
laten, aldus de chauffeur
van de kolenauto.
Maar de Hoge Raad ver
wierp zijn beroep. Aan de
verplichting van de chauf
feur om voorrang te ver
lenen aan de van rechts
komende bestelauto kon
niet afdoen een eventuele
verplichting van de be
stuurder van de bestelauto
om zijnerzijds voorrang te
geven aan verkeer, dat
voor hem van rechts
kwam.
In Dordrecht werd op
een kruispunt een wiel
rijder, die rechtdoor reed,
aangereden door een van
links komende personen
auto. De wielrijder, een
ambtenaar van de gemeen
te Dordrecht, werd ge
wond, waardoor hij gedu
rende geruime tijd geen
dienst kon doen. Op grond
van het Ambtenarenregle
ment droeg de wielrijder
zijn rechten op schadever
goeding over aan de ge
meente Dordrecht.
De gemeente eiste voor
de rechtbank schadever
goeding van de automobi
list. Achter de wielrijder
reed een autobus. Deze
kwam voor de automobilist
van rechts en had dus
voorrang op de personen
auto.
De chauffeur van de au
tobus verklaarde, dat hij
bij het kruispunt rechtsaf
moest slaan. Bij de na
dering van het kruispunt
had hij zijn snelheid ver
minderd met het oog op
de wielrijder, die ongeveer
drie meter vóór de bus
reed en kennelijk recht
door wilde gaan.
De rechtbank was van
oordeel, dat de wielrijder
redelijkerwijs mocht ver
wachten, dat de automobi
list tijdig zou stoppen om
de achter hem rijdende
autobus en dus ook hem
te laten voorgaan. Aldus
werd de automobilist tot
schadevergoeding veroor
deeld.
DIT VONNIS WERD door
het gerechtshof te 's-Gra-
venhage bekrachtigd. Het
feit, dat de wielrijder door
gereden was, levert een
fout van dusdanige geringe
betekenis op, dat geen
reden bestaat op grond
hiervan het bedrag der
schadevergoeding te beper
ken, zo besliste het ge
rechtshof.
In cassa'tie wees de ad
vocaat-generaal bij de Ho
ge Raad erop, dat de auto
mobilist uit de vaartver
mindering van de autobus
zij het ten onrechte
had kunnen afleiden, dat
het de bedoeling van de
chauffeur van de autobus
was hem te laten voorgaan.
De Hoge Raad vernietig
de echter het arrest van
het gerechtshof met de
volgende motivering. Aan
de voorrang, welke de
automobilist had op de
wielrijder, kan niet afdoen,
dat de achter hem rijden
de autobus voorrang had
op de automobilist. De
wielrijder had zich dus niet
mogen laten leiden door de
verwachting, dat de auto>
mobilist de autobus zou la>
ten voorgaan. Met het oog
op de mogelijkheid, dat de
automobilist tóch voor de
autobus langs zou rijden
had de wielrijder bedacht
moeten zijn op de in dat
geval op hem als wielrijder
rustende verplichting de
doorgang voor de per
sonenauto vrij te laten.
sische afkomst Arkady Leokoem. Het
zijn twee vertolkingen van eenzelfde the
ma: het geestelijke sadisme waarmee de
mensen elkaar treiteren. De titels luiden
Vrienden" en Vijanden".
IN HET EERSTE STUK, „Vrienden",
speelt Qualtinger de pedagoog die op een
internaat gekweld en geplaagd wordt
door een bijna satanische, maar intelli
gente student. Het is een exhibitie van
het zuiverste sadisme waarvan de leraar,
in de persoon van Qualtinger, het slacht
offer wordt. Zijn interpretatie is vooral
daarom zo meesterlijk, omdat men hem
nog nooit in zo'n rol van een totaal ver
nederde mens had gezien.
Het knappe van zijn optreden bestaat
daarin dat hij in het tweede stuk „Vijan
den", juist een tegenovergestelde rol
speelt. Hier is hij de stamgast van een
restaurant waar hij de ober tot het aller
uiterste kwelt en vernedert. Hij smijt
met fooien, maar tegelijkertijd trapt hij
op de menselijke waardigheid van de
ober die zich niet mag of kan verzetten.
Qualtinger speelt een wellustige sadist
die zich alles kan veroorloven terwijl de
ober, als symbool van de getrapte mens,
zich alles laat welgevallen, maar tenslot
te toch één ding weet te bewaren: zijn
echte humaniteit.
Er zijn kringen in Wenen die bezwaren
hebben tegen Qualtinger omdat hij de
Oostenrijkers graag critiseert en „de vui
le was ophangt'". Dat gebeurde onder
meer in zijn one-man-voorstelling „Herr
Karl", een stuk dat hij zelf heeft ge
schreven. Het is een persiflage op de
karakterloze Wener die met alle stromin
gen meezwemt en Qualtinger is in deze
rol ook in Duitsland en zelfs in Amerika
met het grootste succes opgetreden. Na
tuurlijk generaliseert hij, doch dit zit nu
eenmaal vast aan een satire en afgezien
van de uitzonderingen is het toch wel
waar dat de doorsnee-Wener niet graag
aan het verleden wordt herinnerd. Juist
daarom frist Qualtinger het geheugen op
wanneer hij als „Herr Karl" aan de in
tocht van Hitier terugdenkt en zegt:
„Slechts bij uitzondering krijgt de Wener
een pleziertje, een reuzenschouwspel
je kreeg toen iets te zien. Nou ja, we
hebben allemaal ik weet het toch
ergens op de Ringstraat en op het Hel
denplein gestaan we waren niet te
tellen en je voelde: nu zijn we echt on
der elkaar. Het was net als in een wijn
lokaal, bij een Heuriger, ja het was een
reuzen-Heuriger, maar dan in het Dlech-
tige. Het was duizelingwekkend".
Helmut Qualtinger als „Herr Karl".
Om een einde te maken aan de rat-
tenplaag in zijn gemeente bepaalde de
burgemeester van Plomodiern in Bre-
tagne onlangs dat ieder die een ratte-
staart inleverde gratis een bioscoop
plaats zou krijgen. Tegen de verwach
ting in vermenigvuldigde zich sindsdien
het leger der knaagdieren en de dorps
bewoners hebben op het ogenblik de
handen vol aan de bestrijding van de
plaag.
De oorzaak is heel simpel: de jon
gelieden van het dorp, die ingenomen
waren met het gratis vertier, fokten in
het geheim ratten, die de vereiste
staarten en jongen leverden.
veruit het meest gelezen dagblad in
IJmuiden en omgeving
voor de prijs van 1 WEEK 90 cent.
Adres
Gemeente
Deze cheque is alleen geldig voor hen, die nog niet op de
IJmuider Courant zijn geabonneerd.