L
VAN DAG TOT DAG
Gibraltar-onderhandelingen
zijn gekomen in crisissfeer
UITNO
DICING 1
Britten willen niet praten
onder pressie van Spanje
a* var ss
nieuwtjes
kijken bij
Maranka
IHaranka
meubelen
In Zuid-Vietnam dreigt
crisis voor regering-Ky
Russen vóór bij
ruimtevaart
Erhard zou van
Pfitzer afzien
Leeuwejacht
in Frankrijk
Surveyor-1 zendt
weer maanfoto's
Studenten moeten
nu aan het werk
Zes ministers bieden ontslag aan
Bolender pleegt
in cel zelfmoord
amm
l^orster beschuldigt
de Liberalen
rLGibraltar
DINSDAG 11 OKTOBER 1966
CHINEES VERDWEEN
IN NEW DELHI
icldëllandse=
TOONZALEN
DIJKSTRA LAMPEN
SPAARNE 65
HAARLEM, tel. 18580
Bevel in Djakarta
Scharnier
Sobibor-proces
over 'n béste geiser gesproken...!
Wanneer men vrijwel elke dag berich
ten leest over het nationaal-socialis
tische verleden van hooggeplaatste func
tionarissen in de Westduitse Bondsrepu
bliek is men toch geneigd zich af te vra
gen: „Waar blijven de jongere Duitsers,
die vrij zijn van nazi-smetten? Waar
om zoekt de regering in Bonn nu einde
lijk, twintig jaar na de oorlog, haar ver
antwoordelijke ambtenaren niet eens uit
de niet-gecompromitteerde generaties?
Het is waar dat de echte tegenstanders
van Hitier van geestelijke „standing"'
en boven de vijftig jaar schaars zijn;
die zijn grotendeels omgekomen in de
concentratiekampen, of toch niet van een
zodanig „gewicht" dat zij in aanmerking
komen voor hoge posten. Maar waarom
reserveert „de oude garde" nog altijd
voor zichzelf de leidende posities?
In de Bondsrepubliek heeft de kanse
lier, de eerste-minister dus, een eigen
kabinet met deskundigen op allerlei ge
bied, die de premier kunnen voorlichten
De chef van dit kabinet heeft een hoge
rang: hij is staatssecretaris. Toen Ade
nauer aan het bewind was koos hij voor
dit ambt de heer Globke. Deze had on
der Hitier het eerste commentaar geschre
ven op de Jodenwetten. Dat wil zeggen:
hij had uiteengezet, wie nu precies als
Jood moest worden beschouwd, uit de ge
meenschap moest worden uitgedreven en
naar concentratiekampen moest worden
vervoerd. (En naar later bleek' moest
worden gedood.) Men kan toch moeilijk
geloven, dat een tegenstander van de
Jodenvervolging zo'n boek met richtlijnen
voor de vervolgers had kunnen schrijven.
De heer Globke had zijn gezaghebbend
geschrift in dienst der nazi's opgesteld en
met Hitiers hoogste goedkeuring heeft het
jarenlang als leidraad gediend. Toch hand
haafde Adenauer zijn staatssecretaris, tot
dat deze pensioengerechtigd was.
Na hem werd Erhard kanselier. Hij
koos zich als secretaris de man, die ja
renlang zijn economische medewerker
was geweest, Dr. Westrick. De heer West-
riek werd te oud en te eerwaardig geacht
om de rang van staatssecretaris te krij
gen: hij werd minister. Geen gewezen
nationaal-soeialist, maar iemand uit de
industrie. Deze „manager" uit de alumi-
niumnijverheid had echter in de oorlog
in het Derde Rijk en de bezette gebieden
alle bauxiet (de grondstof voor alumini
um) en alle „lichte metalen" bijeenge
gaard, opdat de luchtmacht haar aanval
len men denke aan Rotterdam, Coven
try, Warschau enz.) kon voortzetten. In
zijn levensbeschrijving, uit de Westduitse
pers, leest men dat hij onder andere)
op 30 november 1941 zei: „Zolang nog de
oorlogsfanfaren klinken heeft de Duitse
nijverheid der lichte metalen maar één
taak en één doel waarop alle maatrege
len gericht moeten zijn: de eindoverwin
ning van Duitsland!"
De heer Westrick ging heen om, naar
hij zeide, een reorganisatie van het kabi
net niet in de weg te staan. Nu koos
Erhard een opvolger voor hem, Albert
Pfitzer. En prompt moet deze bekennen
sinds 1933 lid te zijn geweest van de par
tij van Hitler, van de S.S. en in 1939 te
zijn ingedeeld bij de luchtmacht. De pre
sident van de Bondsrepubliek, Lübke,
moet de benoeming goedkeuren. Presi
dent Lübke wordt echter door democrati
sche kunstenaars en de vereniging van
gewezen gevangenen ervan beschuldigd,
dat hij als architect en ondernemer con
centratiekampen heeft gebouwd en dwang
arbeiders heeft laten samenbrengen in
Peenemünde, waar raketten (V-l en V-2)
werden vervaardigd. Het bewijsmateriaal
tegen hem is inderdaad zeer compromit
terend.
De Bondsrepubliek, die pas in 1949 werd
geschapen, is officieel niet de voortzetting
van het Derde Rijk. Maar men zou wen
sen, dat haar anti-nazi-karakter en haar
democratische mentaliteit nu eindelijk
eens duidelijk in het licht worden gesteld
door een grote schoonmaak te houden on
der de kopstukken en de ex-medewerkers
van het Hitler-regime naar lagere regio
nen te verwijzen. Zij zijn te talrijk om
ze allemaal te pensioneren. Maar daarom
behoeven zij toch niet op de ereplaatsen
te zitten.
\AAAA/MWMWMMW\A/UMUMUWVMMWmA#UWIAimAA*MUWWMWWWV
PASADENA (AFP) De Survevor-l,
de Amerikaanse camerarobot die op de
maan is geland, heeft maandag nog zes
foto's naar de aarde overgeseind. Toen de
Surveyor dertien juli, nadat men in totaal
ruim 11.000 opnamen van het maanopper
vlak had ontvangen, zweeg, meenden de
deskundigen dat de batterijen van het
toestel leeg waren. De uitzending van
maandag duurde twintig minuten. Of de
foto's geslaagd zijn, is over een week be
kend.
NEW DELHI (Reuter) De Chinese
ambassade in New Delhi heeft meege
deeld dat een lid van de ambassadestaf,
die geen diplomatieke status heeft, in de
Indische hoofdstad is ontvoerd. De 25-ja-
rige Soen Wei-Koeo, is 29 seotember
gaan wandelen en niet teruggekeerd.
Met veel omhaal van woorden probeert
de minister-president een psychologische
misser van de eerste orde alsnog wat af
te zwakken. Het vragen van advies aan de
Raad van State als reden voor uitstel van
de parlementaire behandeling van het
voorstel tot verhoging van het inkomen
der koningin is nauwelijks een serieus
argument. Men mag toch immers wel
aannemen dat de Raad van State reeds
voor de indiening van het verhogings-
voorstel zijn licht over dit netelige on
derwerp heeft laten schijnen. Het geven
van een oordeel over de verhoging van
2,5 tot 5,2 miljoen gulden mag dan wat
praktischer zijn dan de vraag of de ont
wikkeling van de staatsrechtelijke positie
van de koning leidt tot andere inzichten
omtrent de regeling van het inkomen, in
wezen is er natuurlijk nauwelijks ver
schil. Wie over het ene zijn advies geeft
(en dat moest de Raad van State doen,
zoals hij ingevolge grondwettelijk voor
schrift over elk wetsontwerp advies
geeft) kan het'andere niet laten rusten.
(Van onze correspondent)
LONDEN Op de eerste dag van de besprekingen
in Londen over de toekomst van Gibraltar vormde
het Britse voorstel om bepaalde legale kanten van
het vraagstuk naar het internationale hof in Den Haag
te verwijzen, zoals was te verwachten, een struikel
blok voor de Spanjaarden. De korte ochtendzitting
werd verdaagd om de Spaanse delegatie gelegenheid
te geven het voorstel te bestuderen en ruggespraak
met Madrid te plegen. In de middagzitting leverden
de Spanjaarden hun eerste voorlopige commentaar.
Zij verwierpen het voorstel niet, maar aanvaardden
het evenmin.
De zaak ligt natuurlijk heel anders.
Aan de vooravond van de algemene poli
tieke 1 eschouwingen in de Tweede Kamer
die voor het kabinet toch al niet gemak
kelijk zullen werden, heeft het kabinet
alsnog geprobeerd tenminste één poli
tieke tijdbom te verwijderen. Ook tot de
minister-president zal het inmiddels wel
doorgedrongen zijn dat de grondwettelij
ke meerderheid van 2/3, die voor dit
voorstel nodig is, onhaalbaar is. De socia
listische fractievoorzitter, drs. Neder-
horst, heeft bij meer dan één gelegenheid
zijn doorslaggevende bezwaren tegen het
voorstel, zoals het er nu ligt, kenbaar
gemaakt.
Het was dan ook heel wat eervoller
geweest als de egering dat gewoon had
erkend, het voorstel had teruggenomen
of met zulke sterke, gedetailleerde argu
menten was gekomen dat de bezwaren
wel moesten verdwijnen. Met het vragen
van advies aan de Raad van State schuift
zij de omstreden materie echter op de
lange baan. Het valt bij dit alles dan bo
vendien nog op dat de adviesaanvrage
alleen maar betrekking heeft op het in
komen van de koningin en niet op de in
komens van andere leden van het konink
lijk huis, waarvoor ook een verhoging
werd voorgesteld.
tflMfVWWWWWUVWVWWWWWX/X/WVXAAAA/WXAAAAAA/
/X/MUWWUWUWN/WWMMWWWWMWWWWWUMMUWWWWWWWWWWWWWWWt
Valencia
NEUTRALE
ZONE
VLIEGVELD
Cordoba
o
P TA DE-
EUROPA-
0 km 1
MAROKKO
Spaanse
ADVERTENTIE
de buitenwereld een eventuele
blokkade kan weerstaan.
Een democratisch Spanje zou voor Gi
braltar waarschijnlijk aanvaardbaar zijn
Maar Engeland voelt er niets voor om
het vrije Gibraltar tegen de wil van zijn
inwoners aan het Franco-regime uit te
leveren. Londen wil wat het handels- en
schijnlijk om „e slechte Mrut v.n a,|tagf„*i
gisteravond in een verklaring dat het moeilijk zijn een oplossing voor de rots
Britse voorstel in strijd is met de aan- te vinden,
bevelingen van de Verenigde Naties, vol-
gens welke Groot-Brittannië en Spanje I Merkwaardig
het geschil onderling moeten oplossen.
Hierbij kunnen wij nog aantekenen dat Als aan de bevolking van Gibraltar het
het vraagstuk van de in het Verdrag van recht van zelfbeschikking zou worden ge-
Utrecht van 1713 zonneklaar vastgelegde geven, ZOu volgens een vroegere redena-
Britse soevereiniteit over Gibraltar niet tje van Madrid dit gelijk staan met het
in het geding is, maar de Britse regering einde van het verdrag van Utrecht waar
wil kwesties welke zijdelings met de soe- Spanje zich dan niet langer meer door
vereiniteit zijn verbonden en welke door verbonden zou achten.
de Spaanse obstructie tegen het gebied merkwaardige standpunt heeft de
van Gibraltar acuut zijn geworden voor- gritse regering al in het beginstadium
leggen aan het hof in Den Haag, want van bej conflict krachtig bestreden. Het
zonder de oplossing hiervan kunnen er js n0g niet bekend welke detailkwesties
onmogelijk vorderingen in de onderhan- de Britse regering aan het hof wenst
delingen worden gemaakt, waarvan nu in v00r je leggen. Eventueel zou Engeland
Londen de vierde ronde is ingegaan. bej hof kunnen verzoeken te bevestigen
Groot-Brittannië voelt er weinig voor dat he Britse soevereiniteit over Gibral
om nog langer onder toenemende Spaan-1 jar nog altijd van kracht is.
se pressie te praten. Indien de Spaanse
regering de zaak niet aan het internatio
nale hof voorgelegd wil zien, waarvoor
ook haar toestemming nodig is en verder
wil onderhandelen, zou het moeten op
houden met de speldeprikken tegen Gi
braltar.
Schrijftafel met kunststof blad
bedekking, keuze uit 6 laden-
kleuren
Anegang39-Haarlem-Tel16340
Geopend van 9-6 uur - 's maandags van 1 -6 uur.
ADVERTENTIE
RUIME KEUZE IN
KLASSIEK EN MODERN
(t.g.o. Ged. O. Gracht)
VRIJE TOEGANG - LEVERING VIA DE HANDEL
Geopend van half negen tot half zes, óók zaterdags
DJ AKARTA. De militaire autoritei
ten van Djakarta hebben vanochtend de
studenten en de leden van anti-commu
nistische jeugdgroepen gelast onmiddel
lijk aan het werk te gaan en hun beto
gingen te staken.
„De gespannen toestand die op het
ogenblik in de hoofdstad heerst, zal niet
langer worden getolereerd, want hij on
dermijnt de pogingen van de regering om
het politieke en economische leven in
het land te stabiliseren", aldus een rege
ringscommuniqué.
Voorts wordt aangekondigd dat maat
regelen zullen worden genomen tegen al
len die nog demonstreren.
Gibraltar eens de scharnier van het
Britse verdedigingssysteem in het bin
nenlandse zeegebied is nog slechts een
symbool van het trotse Engelse verleden
want voor de beperkte NAVO-taak die het
vervult is het niet langer onmisbaar.
SAIGON (AFP) In de Zuidvietname-
se hoofdstad Saigon hebben zes ministers
vervult is net mei ïciiigei uuuuaua«jse nooiuMau oaiguu ucuucu
Vroeger was de Britse kolonie nodig voor premier Ngoejen Cao Ky collectief hun
de basis. Thans gebruikt Groot-Brittan- ontslag aangeboden. Nog geen twee we-
nië in zijn argumentatie de basis ten be- ken verwijderd van de topconferentie in
hoeve van het zelfbeschikkinsgrecht der Manilla en uitgerekend op de dag van
Tl I kleine niet-Spaanse bevolking. Die bevol- aankomst van de Amerikaanse minister
11? TTlOt" i tl fl tl ^fltl king is honderd percent pro-Brits. Gi- van Defensie, McNamara, is nu het ge-
y_T I \J Il y KkJ O IJl Ltlv ff AC-#- J OIUWL/I» braltar beseft dat het te klein is om on- vaar van een Zuidvietnamese regermgs
'afhankelijk te zijn. En wenst met Groot- crisis ongedoemd als uitvloeisel van de
Brittannië geassocieerd te blijven en te- arrestatie, tien dagen geleden, van de
vens op voet van vriendschap met Spanje bureauchef van de minister van Gezond-
te leven. Het weet dat het met hulp van heid.
Aan het conflict binnen het kabinet
I schijnen regionale tegenstellingen ten
grondslag te liggen. De ministers die wil
len aftreden zijn uit het zuiden afkom
stig, evenals de gearresteerde bureau
chef, dr. Loc genaamd, die overigens in
tussen op last van premier Ky is vrijge
laten. Loc werd beschuldigd van „sepa-
I ratistische handelingen". Op zijn beurt
heeft hij de minister van Gezondheid
HAGEN (DPA) De voornaamste (een noorderling) van een samenzwering
verdachte in het proces tegen twaalf met bet hoofd van de Zuidvietnamese
voormalige functionarissen van het Duit- veiligheidsdienst beschuldigd. De vervan-
se vernietigingskamp Sobibor in Polen, de ging van de minister heeft de zuidelijke
54-jarige ex-SS'er Kurt Bolender, heeft in kabinetsleden, die ook vinden dat de mili-
zijn cel zelfmoord gepleegd. tairen het in de regering te veel voor het
De verdachten worden beschuldigd van zeggen hebben, niet tevreden gesteld.
moord en medeplichtigheid aan moord op Qe bestuurscommissie van het Interna -
minstens 250.000 joden. Bolender was tionale Rode Kruis heeft er gisteren bij
moord in 360 gevallen en medeplichtig- I ajje bij de Vietnamese oorlóg betrokken
heid aan moord in 84.000 gevallen ten regeringen op aangedrongen „zo spoedig
laste gelegd. mogelijk een einde te maken aan de
strijd die voortdurend wreder wordt". In
een resolutie spreekt het Internationale
Rode Kruis zijn diepe bezorgdheid uit
over het voortduren van het conflikt.
NEW YORK (Reuter) De Russen
zijn de Amerikanen op verscheidene pun
ten in de ruimtevaart minstens twee jaar
voor. Dat heeft het hoofd van het Ame
rikaanse bureau voor lucht- en ruimte
vaart James Webb, maandag aan ver
slaggevers in New York verklaard. Als
voorbeelden noemde Webb de stuwkracht
van raketmotoren en het draagvermogen
van lanceerraketten.
Webb voorspelde dat er binnenkort een
einde zal komen aan de lange periode
van Russische inactiviteit op het gebied
van de bemande ruimtevaart. De laatste
Russische bemande ruimtevlucht vond
ruim anderhalf jaar geleden plaats.
Woensdag negen november zal het
Amerikaanse ruimtevoertuig Gemini-12
van Kaap Kennedy gelanceerd worden.
98 minuten daarvoor zal er een Atlas-
Agenaraket de ruimte worden ingescho
ten, waarmee de astronauten James Lo-
vell en Edwin Aldrin diverse ontmoe-
tingsmanoeuvres moeten uitvoeren. De
Gemini-12 zal vier dagen in de ruimte
blijven. Aldrin zal in die tijd twee
ruimte-uitstapjes" ondernemen.
President Johnson en de Russische
minister van Buitenlandse Zaken,
Gromyko, hebben gisteren bijna
twee uur in het Witte Huis gespro
ken over wereldvraagstukken. In
een korte verklaring werd het ge
sprek dat in een zakelijke sfeer was
gevoerd „openhartig en veelomvat
tend" genoemd. Na de bespreking
stelde president Johnson de demo
cratische fractieleiders in het Con
gres aan Gromyko voor.
(Van onze correspondent)
BONN De nieuw benoemde leider van
De Amerikanen hebben hun troepen in
het gebied van de Noordvietnamese grens
aanzienlijk versterkt. Er is de laatste da
gen hevig gevochten met eenheden uit
Noord-Vietnam die via de neutrale gede
militariseerde zone Zuidvietnam binnen
komen.
Minister McNamara pleegde gisteren in
Saigon intensief overleg met Amerikaan
se diplomaten en militaire commandan
ten. De Amerikaanse ambassadeur, Ca
bot Lodge, vertelde hem dat hij „optimis
tischer was over de militaire vorderingen
dan over de gang van zaken bij de pacifi
catie-campagne of op het burgerlijke
vlak".
NEW YORK (AP) Het liberalisme ef
fent in Zuid-Afrika de weg voor de com
munisten. Dat heeft de Zuidafrikaanse pre-
I mier Vorster verklaard in een interview in
Newsweek.
„Iedere Liberaal is niet noodzakelijker
wijs een communist, maar in dit land zijn
de Liberalen wegbereiders voor de com
munisten. Het is bekend dat tientallen le
den van de Liberale Partij betrokken wa-
ren bij sabotagedaden en hand in hand met kanselier Erhard s „Kanzleramt dl. Al-
de communisten tegen de regering gewerkl bert Pfitzer, zal zijn nieuwe functie hoogst-
hebben" verklaarde Vorster. waarschijnlijk niet kunnen aanvaarden.
Nog steeds heeft bondspresident Lübke zijn
benoeming niet bekrachtigd. De jurist is
in zijn studietijd lid geweest van de „Zwar-
BERN (SDA) Zondag zestien oktober ss„ en van de NSDap
wordt in Zwitserland een volksstemming Kanselier Erhard, die al van Pfitzer zou
gehouden over twee zaken. De ongeveer hebben afgezien, heeft het oog laten vallen
1,6 miljoen kiesgerechtigde mannen moe- een oube en vertrouwde medewerker,
ten zich dan uitspreken over een voorstel Hohmann Dje heeft al lang een leidende
van de regering over het verlenen van positie op het bureau van de kanselier,
politieke rechten aan Zwitsers die in het zqu aJs staatssecretaris onder Pfitzer
buitenland wonen en over een voorstel Kanzleramt hebben moeten werken,
tot belastingverhoging op alcoholische doch zal nu vermoedelijk „opschuiven".
dranken.
LILLE (AFP) Een grote Franse po
litiemacht en veel militairen zijn vannacht
een drijfjacht begonnen op zes leeuwen
die uit hun kooi zijn ontsnapt nadat een
wagen van een circuskaravaan op de auto
weg van Lille naar Parijs was omgeslagen.
De autoweg is voor verkeer gesloten in de
omgeving van het bos van Phalempin bij
Lille.
Tegen de ochtend werd één van de ko-
I ningen der wildernis neergeschoten toen
hij een politieman aanviel. Men slaagde
erin een andere leeuw te vangen en terug
I te brengen naar zijn gevangenis.
ADVERTENTIE
Veelzijdig in z'n toepassingen,
vlot in zijn dienstbetoon. Junkers
gasgeisers zorgen voor
(regelbaar) warm water in
keuken, werkplaats, bij-keuken
...en metéén! Verwacht u anders
van Junkers (al 86 jaar gespe
cialiseerd in keukengeisers,
badgeisers, cv-geisers, geisers,
geisers, geisers, geisers...)?
mmw
Hotel. Hotel Ruhl, één van de beroemd
ste etablissementen aan de Rivièra, is
gesloten. Het zal gesloopt worden en
plaats maken voor een ultramodern ho
tel.
Grondverschuiving. Vijftien mensen zijn
om het leven gekomen en een aantal
werd gewond door een grondverschui
ving die zich bij het Colombiaanse
dorp Pava, waar boeren clandestien
naar smaragden zoeken, heeft voorge
daan.
Tijger. Een tijger, die al enige tijd de
inwoners van Kalzer, een dorp ten
noorden van New Delhi, terroriseert,
heeft zes kinderen gedood.
Parachutist. Leslie L. Irvin, de man die
in april 1919 op 24-jarige leeftijd voor
het eerst een vrije val per parachute
maakte, is maandag op 71-jarige leef
tijd overleden.
Reuk. Het Amerikaanse leger in Vietnam
neemt binnenkort een elektronisch ap
paraat in gebruik, dat verborgen vijan
den kan „ruiken".
Aanblijven. De 77-jarige kardinaal Spell-
man zal op verzoek van paus Paulus
voorlopig aanblijven als aartsbisschop
van New York. Onlangs verzocht het
Vaticaan de bisschoppen boven de 75 in
emeritaat te gaan.
Gevecht. In Glasgow zijn maandagavond
burgers slaags geraakt met een stuk of
veertig matrozen van twee Westduitse
torpedobootjargers die een beleedheids-
bezoek aan de stad brengen. Drie ma
trozen en twee burgers worden ver
volgd voor ordeverstoring.
Treinongeluk. Een sneltrein is maandag
uit de rails gelopen bij Bombay waar
door negen passagiers om het leven zijn
gekomen en 120 werden gewond.
Lerarenstaking. Ongeveer 1.200 academi
sch gevormde leraren aan middelbare
scholen en universiteiten in de belang
rijkste Zweedse onderwijscentra zijn
vanochtend in staking gegaan, nadat
de salarisonderhandelingen waren afge
broken.
Erfenis. Een Amerikaanse vrouw die tot
voor kort geen idee had dat zij door
haar ouders geadopteerd was, heeft
bericht gekregen dat zij de enige erf
gename is van een nalatenschap van
1.6 miljoen dollar.
