vervelend
maagzuur?
de binnenstad
In Amerika keert de
terug naar
Nederland kan lering uit
de ontwikkeling trekken
bevolking
Bormann nog
in leven
Tornado slaat toe in Belmond
DavitamonlO
Elke dag.
HAZEWIND
neem natmr-grijze
Leidse BP-raadsleden
achter de noodraad
NVV-jongeren in
Marineman beloond
voor moedige
reddingspoging
conferentie over
hulpverlening
Majoor Schmidt
vraagt revisie
van zijn vonnis
mode
bewuste
mannen dragen
DINSDAG 18 OKTOBER 1966
6
ADVERTENTIE
Kerkelijk nieuws
Hazewind - kleding
UWtrtCl
Croiset 25 STUKS f 1.50 - EEN LAURENS PRODUKT
Parallellen
Onvervangbaar
Woonflats
Toneelspeler en TV-acteur Jules
Ir. Wiesenthal onthult
Kort nieuws
erzoek aan Djakarta
l ot in het hart
Samenwerking
België schaft treinvervoer
van postduiven niet af
Kinderpostzegels Antillen
HAZEWIND: modeaangevend in Regen- en
Soortkleding van kreukherstellend lëllenka.
voor Heren, Jongens en Kinderen. A
De laatste jaren is er een beweging in
omgekeerde richting te constateren. De
city met zijn concentratie van diensten
(op het gebied van gemeentelijke en cul
turele instellingen, distributie en banken)
kan, gevoegd met de bijzondere sfeer, wel
ke een goede binnenstad eigen is, niet wor
den gemist. Welke les zit hierin voor Ne
derland? Kan de fase van verpaupering
van de city met de daarop volgende, mil
joenen verslindende, heropbouw niet wor
den overgeslagen?
Het probleem van de binnenstad heeft in
Nederland velen aanleiding gegeven de
vinger waarschuwend op te heffen. Men
kan zeggen dat bij de gezagsdragers, op
welk niveau dan ook, de belangstelling
voor het behoud van de city sterk leeft,
maar dat behoudens enkele uitzonderingen
deze belangstelling zich nog niet overal
heeft geconcretiseerd. Daarbij dient te
worden bedacht dat de ontwikkeling zich
snel tempo voltrekt.
Twee factoren, die Amerika niet kent,
zijn van betekenis in Nederland:
Vele Nederlandse binnensteden hebben
historische waarden huizen uit vroe
ger eeuwen, trapgevels, grachten, sin
gels, eeuwenoude straat-tracés waar
mee een sterke binding blijft bestaan.
In Amerika heeft het negerprobleem
de dood van de binnenstad geaccentu
eerd. Toen de blanke burgerij uit de
Stop met slikken van middelen die u
geen blijvende verlichting geven. Vraag
de apotheker of drogist NORAC. Niets
anders. NORAC brengt het maagzuur
in gezond evenwicht.
lil
Wees goed voor uzelf en uw maag)
Norac is 'n NORIT produkt
Geref. Kerken (vrijgemaakt)
Bedankt voor Delft A. Kooy te Emmen.
Tweetal te Groningen-N. (vac. L. L.
v. d. Vliet) A. N. Hendriks te Ommen en
dr. C. Trimp te Voorburg.
Beroepen te Alblasserdam-Nieuw-Lek-
kerland A. C. Haitsma te Heerde te Ber-
gentheim (2e pred.pl.) M. Heemskerk te Ze
venbergen.
Bedankt voor IJsselmuiden-Graf horst
W. Wieringa te Zuidbroek-Veendam; -voor
Edmonton H. J. Nijenhuis te Bunschoten-
Spakenburg.
Beroepen te Drogeham M. Heemskerk te
Zevenbergen te Winschoten M. Brandes
te Meppel.
Bedankt voor Barendrecht K. B. Holwer-
da te Zalk en Veecaten.
Tweetal te Wezep L. W. G. Blokhuis te
Zuidhom en C. Bijl te Hoogezand-Sappe-
meer.
Examens. Aan de Theologische Hoge
school te Kampen slaagde voor het can-
didaatsexamen de heer J. Kranenburg te
Kampen.
Geref. Kerken
Beroepen te Tiel P. v. d. Veen te Roosen
daal te Arnhem A. Hofman te Zeist.
Examens. Aan de Theologische Hooge-
school te Kampen slaagden voor het kandi
daatsexamen de heren J. W. Post te
Leeuwarden en L. D. Th. Steenstra te Lem
mer.
Beroepen te Landsmeer J. Baaijens te
Leimuiden; -te 's-Gravenzande (vac. J. v.
d. Klauw) G. de Zeeuw te Den Helder.
Aangenomen naar Alteveer J. R. Dijkema
kand. te Hattum, die bedankte voor As-
peren, Hoogsmilde, Oosterzee en voor
Westeremden. Bedankt voor Vlissingen
B. G. Valk te Heerenveen.
Beroepen te Utrecht-Noord als missio
nair predikant voor Tantjong Karan (Z.-
Sumatra) E. Hoogerwerf te Schoondijke
te Leek W. J. de Ruiter te Harkema-Op-
einde te Wormerveer J. Goldschmeding
te Dussen.
Beroepen te Opende (Gr.) A. A. Oos
terbrink te Varsseveld.
Beroepen te Geldermalsen N. Schel
haas te Oostwoldt (OLd.); - te Dordrecht
(vac. A. J. Jelsma) A. Asselt te Dokkum;
- te Lemmer A. Segger te Middelstum.
Aangenomen naar Apelscha A. K. Koe
man te Kolhom; - naar Utrecht-N. als
missionair-predikant voor Zuid-Sumatra
E. Hoogerwerf te Schoondijke.
Geref. Gemeenten
Tweetal te Slikkerveer A. Elshout te
Scheveningen en L. Huisman te Vlaardin-
gen. Beroepen te Groningen A. W. Verhoef
te Barneveld.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal te Nieuw-Vennep D. H. Bies-
ma te Lisse en J. P. Geels te Haarlem-
Centrum.
Beroepen te Urk P. den Butter te Go-
rinehem; - te Westzaan D. v. Wilsum te
Dedemsvaart.
VERKRIJGBAAR BIJ
GEN. CRONJÊSTRAAT 38—44
RAPPOORT
Binnen afzienbare tijd zal een rap
port verschijnen van de ervaringen, die
een Nederlandse delegatie heeft opge
daan bij een studie van het probleem
van de Amerikaanse binnenstad.
Staatssecretaris Bakker heeft indertijd
het initiatief genomen tot het onder
nemen van deze studiereis. Het gezel
schap bestond uit personen, die be
stuurlijk, ambtelijk en organisatorisch
bij de problemen van de toekomstige
ontwikkeling van de binnenstad in Ne
derland en het stedelijk gebied zijn be
trokken. Tot hen behoorde de voorzit
ter van de koninklijke Ned. Midden
standsbond, de heer P. G. van der
Weele, in zijn kwaliteit van vertegen
woordiger van het Nederlandse mid
den- en kleinbedrijf. In een gesprek
met een onzer redacteuren vertelt hij
in bijgaand artikel van zijn ervaringen.
(Van onze corespondent)
DEN HAAG In de jaren dertig, toen het Amerikaanse gezin gemoto
riseerd werd, zag men dit verschijnsel: de mensen trokken uit de city weg
en vestigden zich aan de rand van de stad. Daarmee begon een proces, dat
leidde tot volledige bloedarmoede van de binnenstad in vele Amerikaanse
steden. Want met de bewoners ging een stuk koopkracht weg. Het winkel
centrum aan de rand van de stad begon zijn kans te krijgen, temeer omdat
men er voor paste tjjd te verknoeien in de verkeerswildernis in de city.
De leegloop van de binnenstad nam droeve vormen aan.
LEIDEN In de gistermiddag gehouden
vergadering van de gemeenteraad heeft de
fractievoorzitter van de Boerenpartij, de
heer C. Koppen, medegedeeld dat hij en
zijn twee fractiegenoten zich hebben ge
distantieerd van het B.P.-hoofdbestuur en
zich hebben geschaard achter de noodraad
ADVERTENTIE
binnenstad vertrok, vestigden zich daar
hoewel dit niet in alle gemeenten het
geval is negers, omdat deze huizen
minder huur gingen doen. Voor vele
blanken was het wonen in de binnen
stad, waar zich steeds meer negers ves
tigden, naar hun mening niet zo aan
trekkelijk meer.
Voor het overige zijn er duidelijk paral
lellen met bijvoorbeeld ons land. Daarom
wordt in Nederland aangedrongen op ver-
keersordende maatregelen, die voor de op
lossing van het probleem binnenstad van
grote betekenis zijn. Utrecht krijgt in het
plan Hoog Catharijne een nieuwe city,
waar het verkeer van alle kanten kan toe
stromen en worden 'opgevangen, via par
keerplaatsen en parkeergarages. In Twente,
waar ir. H. M. Goudappel de drie grote
steden adviseert, wil men algemene ver-
keers- en vervoersplannen opstellen, waar
bij uiteraard rekening wordt gehouden met
het toekomstige band-stadverkeer. Wat de
city's betreft luidt het parool: vermijd de
dood van de binnenstad.
De heer P. J. van der Weele, voorzitter
van de Koninklijke Nederlandse Midden
standsbond, die heeft deelgenomen aan een
studiereis naar de Verenigde Staten, zei
dat de winkelcentra, die aan de rand van
de Amerikaanse steden zijn gevestigd, niet
de functie van binnenstad kunnen vervul
len, hoe breed zij ook zijn opgezet. De
sfeer van de city, het conglomeraat van
diensten dat men er aantreft, de variatie
en diepgang van het artikelenpakket dat
er wordt geboden, alsmede de specialisatie,
welke de binnenstad kenmerken, treft men
in het shopping centre slechts in geringe
mate aan.
In Amerika wil men dan ook terug naar
het hart van de stad. Het proces van de
trek naar buiten en naar de rand van de
stad schjjnt z(jn eindfase te hebben be
reikt. In vele steden wordt het centrum
met de grond gelijk gemaakt en verrijst
een nieuwe city.
De heer Van der Weele heeft het nieuwe
centrum nog nergens in voltooide staat ge
zien, met uitzondering van de dubbelstad
Urbana Champaign, waar in de nieuwe
city een volledig overdekt, ommuurd win
kelcentrum tot stand is gekomen, dat in
deze stad van ruim honderdduizend inwo
ners op uitstekende wijze zijn functie ver
vult. Het leefbare centrum staat algemeen
bij deze reconstructie op de voorgrond.
Niet alleen worden de grote gemeente
lijke voorzieningen en het distributiebedrijf
(de detailhandel) naar het centrum ge
trokken, maar bovendien verrijzen er
fraaie woonflats met ruimte voor het par
keren. Er wordt alles gedaan om weer le
ven in de binnenstad te brengen, in de
eerste plaats dus mensen. Aan hun vesti
ging hecht men grote waarde.
Maar dit betekent tevens dat die men
sen ruimte krijgen voor hun vervoermid
delen. Daarom houdt de reconstructie van
de city de aanleg van parkeergarages en
ADVERTENTIE
Wenen (Reuter) Ir. Simon Wiesen
thal, het hoofd van het documentatiecen
trum in Wenen dat vele ontvluchte Duitse
oorlogsmisdadigers op het spoor is ge
komen, heeft maandag verklaard over
afdoende bewijzen te beschikken, dat
Martin Bormann in elk geval een jaar ge
leden nog in leven was. Hij was toen
in Zuid-Amerika. Sindsdien heeft men in
Wenen geen nieuwe gegevens over Bor-
mann's verblijfplaats ontvangen.
Bormann, eens de rechterhand van
Hitier, verdween in de laatste dagen van
de oorlog. Aanvankelijk werd aangeno
men, dat hij was omgekomen, maar la
ter is herhaaldelijk gemeld dat' hij nog in
leven zou zijn. Ir. Wiesenthal wilde geen
bijzonderheden meedelen met het oog op
de publikatie van zijn boek „de moor
denaars onder ons" in maart.
Een tornado heeft zaterdag de
Amerikaanse stad Belmond getrof
fen. Zes inwoners van het stadje
verloren daarbij het leven. De ra
vage die werd aangericht was on
voorstelbaar. Ze beloopt miljoenen
dollars. (Telefoto).
parkeerterreinen in. De laatste dienen niet
zo groot te zijn, dat er weer een bus moet
worden ingeschakeld om hen naar het za
kencentrum te brengen. En wat die soms
als grote kantoren gecamoufleerde par
keergarages betreft merkte de heer Van
der Weele op, dat de ervaring in Amerika
hem heeft geleerd, dat men daar alleen
van parkeergarages gebruik maakt als men
geen gaatje op straat heeft kunnen vinden.
Er is nog een belangrijk verschil met
Nederland. In Amerika loopt de highway
(de grote autosnelweg) tot in het hart van
de stad. In Nederland houdt de autoweg
op bij de rand van de stad of nog wat ver
der daarvan verwijderd. Via drukke stra
ten dient men daarna het centrum te be
reiken, tenminste, als men daarin slaagt.
In Amerika rijdt men dus, om de bin
nenstad te bereiken, over een stuk city
heen. In Nederland bestaan daarentegen,
aldus de heer Van der Weele, nogal bezwa
ren omdat men vreest dat de omgeving van
die autoweg ten dode zou zijn opgeschre
ven.
Dit is in de V.S. niet het geval. Onder
deze autoweg worden namelijk winkels
gebouwd. De pilaren, waartegen men in
Nederland zoveel bezwaar heeft, ziet men
dan niet. Dit maakt de zaak ongelooflijk
interessant, aldus onze zegsman. De Ame
rikanen staan voor niets, als het op organi
seren aankomt.
De snelweg, die naar het hart van Chi
cago leidt, telt twaalf rijbanen. Als 's och
tends de enorme stroom auto's naar de
stad rijdt verlegt men de middenberm
dat gaat automatisch zodat het verkeer
van negen rijbanen gebruik kan maken in
plaats van zes. Tegen de avond wordt de
middenberm ten behoeve van het massale
uitgaande verkeer opnieuw verlegd.
Vele snelwegen kennen tolheffing. Men
is van oordeel dat hij, die niet van deze
weg gebruik maakt, er ook niet voor be
hoeft te betalen.
De heer Van der Weele acht het nood
zakelijk dat nu de waarde van de binnen
stad allerwagen wordt erkend, er in een
vroeg stadium zeer nauwe samenwerking
moet zijn met allen die daarbij zijn betrok
ken. Men mag deze voor een stad zo be
langrijke zaak niet aan zijn lot overlaten.
Zoveel mogelijk dient te worden voorko
men dat het midden- en kleinbedrijf „in de
vernieling" gaat, want dit is voor het op
peil houden van de binnenstad van beteke
nis, terwijl het shopping centre, dat met
zijn smalle assortimentsbasis in wezen een
verarming betekent, een bedreiging bete
kent.
Met een functioneel goed opgebouwd
centrum, dat leefbaar is voor de (gemo
toriseerde) mens is iedere stad gebaat. Gro
te aandacht voor het behoud van het cen
trum kan op later tijdstip het uitgeven van
astronomische bedragen voorkomen. Dat
blijkt uit het voorbeeld van de Verenigde
Staten.
„Al had het N.V.V. critiek op onderde
len van het beleid van het kabinet-Cals,
toch was dat beleid in zijn geheel accep
tabel, want het was op de toekomst ge
richt, dat wil zeggen op uw toekomst";
aldus de algemeen secretaris van het
N.V.V; de heer B. van Loen in de in
Amsterdam gehouden conferentie van het
N.V.V.-jongerencontact, een overkoepe
lend lichaam dat zich speciaal bezig
houdt met de 100.000 in het N.V.V. geor
ganiseerde jongeren onder de 25 jaar.
De conferentie stond in het teken van
de hulp aan de onderontwikkelde gebie
den.
De voorzitter van de conferentie, de
heer Henk Vos uit Hoogezand, deelde
mede dat een werkgroep uit het N.V.V.,
waarvan het jongerencontact deel uit
maakt, opdracht heeft concrete voorstel
len te doen voor een vorm van buiten
landse hulpverlening voor deze vakcen
trale. Deze hulpverlening zal gericht
moeten zijn op het terrein van de ar
beid. In deze werkgroep zullen ook des
kundigen op het gebied van de buiten
landse hulpverlening mede werken zoals
de NOVIB en de nationale raad van ad
vies inzake ontwikkelingshulp.
Het Belgische Verkeersbureau heeft
officieel berichten tegengesproken, dat
het vervoer van postduiven door de Bel
gische spoorwegen op zaterdagen en zon
dagen zou worden afgeschaft. Het aantal
goederentreinen in de weekeinden is wel
iswaar aangepast aan het verminderde
vervoersaanbod, maar er is volgens het
verkeersbureau geen sprake van dat er
een eind komt aan het vervoer van post
duiven.
Op 15 november 1966 zal de postad
ministratie van de Nederlandse Antillen
een serie van vier kinderzegels met toe
slag uitgeven. Als thema voor de serie
ontworpen door de Antilliaanse kunste
naar Oscar Ravelo Nadal te Willemstad,
Curacao, werd gekozen ..Werkende
jeugd". Waarden en voorstellingen zijn
als volgt: 6 3 cent koken; 10+5 cent
kindervorzorgen; 20 10 cent bankwerken
en 25 11 cent strijken. De prijs ^an de
serie is 1,80 (Nederlands geld). Als bij
zondere tekst is op de zegels vermeld
„Voor het kind". De zegels zullen ver
krijgbaar zijn tot en met 14 februari 1967.
Majoor b.d. H. C. J. G. Schmidt
heeft het Indonesische hooggerechtshof
revisie gevraagd van het vonnis, waarin
hij aanvankelijk tot levenslang en later
tot vijf jaar gevangenisstraf werd ver
oordeeld.
Nu de politieke constellatie van Indo
nesië zich wijzigt heeft hij hoop dat het
vonnis zal worden herzien. De heer
Schmidt woont nu in Rijswijk.
Schmidt en Jungschlager waren tien
jaar geleden de hoofdfiguren in enkele
grote politieke processen in Djakarta. Zij
werden beschuldigd van samenzweringen
tegen Indonesië. Junschlager overleed
voordat een vonnis tegen hem kon wor
den uitgesproken. De heer Schmidt, een
van de laatste KNIL-officieren in actieve
dienst, werd in oktober 1956 tot levens
lang veroordeeld.
Drie jaar later veranderde de appèl-
raad de straf in vijf jaar, de tijd die hij
had doorgebracht in Indonesische gevan
genissen.
De heer Schmidt heeft ook een verzoek
gericht aan generaal Soeharto. Hij vraagt
teruggave van zijn schilderij „Balinees
met haan" van Strasser, dat zich than»
in Soekarno's kunstverzameling bevindt.
Een in Bandoeng wonende Nederlandse,
mej. L. M. Trail, heeft kostbare antiqui
teiten teruggekregen, die jarenlang de
villa in Bogor van éen van Soekarno'»
vrouwen hebben gesierd.
De antiquiteiten waren destijds ver
duisterd door een Chinese pleegzoon van
mej. Trail. De Nederlandse had een pro
ces tegen de pleegzoon verloren en door
het verlies van haar eigendommen was
zij gedwongen te verhuizen naar een te
huis voor onbemiddelde ouden van da
gen. De kostbaarheden waren op verzoek
van de vrouw van Soekarno door de ju
stitie aan haar „uitgeleend". Onlangs be
paalde de rechtbank in Bandoeng dat de
364 waardevolle stukken, waaronder zes
honderd jaar oude vazen, kruiken en een
adelaar uit het tijdperk van de mingdy-
nastie, aan de rechtmatige eigenares
moesten worden teruggegeven.
Ziekenhuiscommissie. De staatssecreta
ris van Sociale Zaken en Volksgezond
heid heeft drs. D. Roemers te Badhoe
vedorp benoemd tot voorzitter van de
ziekenhuiscommissie. De commissie
heeft tot taak de minister te adviseren
omtrent vraagstukken betreffende de
bouw van inrichtingen voor gezond
heidszorg.
ADVERTENTIE
De commandant der zeemacht heeft
een tevredenheidsbetuiging en een grati
ficatie van 300,- toegekend aan korpo
raal-machinist C. Nielen. Op 7 oktober
heeft deze met ernstig gevaar voor eigen
leven getracht het laatste bemanningslid
van de gekapseisde en snel zinkende HD
6, „Neeltje Cornelis" te redden. Nadat
de eerste poging was mislukt, ondernam
hij hoewel het schip snel zinkende was,
een tweede poging, waarbij het hem ge
lukte het bemanningslid uit de stuurhut
te halen. Helaas bleek de bevrijde man
toen reeds te zijn overleden.
ADVERTENTIE
REGENKLEDING
