Frans Somalikust twistappel voor Ethiopië en Somaliland President de Gaulle zou Haile Selassie hebben uitverkoren Hevige slagregen oorzaak van de ramp in Wales De mens kan leven in de ruimte S; - m iziej;-;-;. Partij van de Arbeid KROONGETUIGE Van dag tot dag\ Maleiërs Hewlett Johnson overleden X «r, Frankrijk krijgt weer Amerikaanse computers telegrammen ZATERDAG 22 OKTOBER 1966 Rijpe vrucht Zeei-i FRANS übock SOMALILAND „Ik wil naar huis Vroeger kocht hij zijn winterjassen altijd in het buitenland. Hij meende dat hij in Nederland niet de internationale top kon vinden. Tot hij - via een kennis - bij C&A terecht kwam op de Kroon- afdeling. Hier draagt hij een import camel-coat van uiterste distinktie: modern, onberispelijk van coupe, geraffineerd verwerkt, luxe kwaliteit camel voor ƒ250,-. Hij houdt zijn naam hoog van „best geklede man". Hij slaagt zó perfect en zó voordelig bij C&A dat hij een enthousiaste promotor is van onze Kroonafdelïng promotor en... kroongetuige. (Van onze medewerker ruimtevaart) LEIDEN. De mens is in staat om in de ruimte te leven, te werken en te experimenteren wanneer hem de nodige uitrusting wordt gegeven. Wetenschap en techniek zijn in staat om die uitrusting te verschaffen, wanneer door middel van experimenten vaststaat aan welke eisen deze uitrusting moet voldoen. De experimenten waarmee wetenschap en tech niek zich met die eisen vertrouwd moeten maken, zullen waarschijnlijk nogal wat tegenslagen opleveren, maar juist zulke tegenslagen moeten de richting bepalen, waarin oplossingen voor bestaande problemen ge zocht moeten worden. Daarom blijven de komende jaren ruimte-experi menten juist proefnemingen. Dit zijn de voornaamste conclusies, die getrokken kunnen worden uit de overvloed van lezingen en uit persoon lijke gesprekken die het internationale ruimtevaartcongres in Madrid vorige week opleverde. Gram kost kapitalen 'T ®i Pas het begin Da Amerikaanse president Johnson ver toeft in Zuidoost-Azië om daar zijn bond genoten gunstig te stemmen voor zijn be leid. Volgens de plannen zal hij aan het einde van deze maand ook een bezoek brengen aan Koeala Loempoer, de hoofd stad van Maleisië op het schiereiland Ma lakka. Hij zal er een anti-Chinese rege ring aantreffen, die echter niet betrokken wil worden bij de oorlog in Vietnam. Het zijn trouwens niet allereerst de Chinezen, die daadwerkelijk hulp aan Noord-Viet- nam bieden, maar de Sovjet-Unie en Oost- Europa. Hoe het zij, in elk geval zal John son het prettig vinden, dat de premier van Maleisië, Abdoel Rachman, tegen Chinese infiltratie is. Dat Singapore niet meer be hoort tot de Maleisische federatie komt voornamelijk doordat Singapore overwe gend door Chinezen is bevolkt. Op een in wonertal van twee miljoen zijn er 1.750.000 van Chinese afkomst. En die wilden de Maleiërs liever niet binnen hun staatsver band hebben. Doordat de omwenteling van de eerste oktober 1965 in Indonesië er toe heeft ge leid, dat het leger ook daar een anti-com munistisch en anti-Chinees regime heeft ingesteld, is er een verzoening tot stand gekomen tussen Indonesië en Maleisië Maar als men de laatste berichten mag geloven in de Britse pers, is het de bedoe ling van de nieuwe Indonesische macht hebbers Maleisië op te slokken. Dat wilde Soekarno ook. Maar hij was zo dom samen te gaan met rood-China. Een enorme tak tische fout. De nieuwe Indonesische macht hebbers (zoals generaal Soeharto) doen het slimmer. Zij nemen Maleisië onder hun hoede tegen de Chinezen. En dat schijnt succes te hebben. Men moet niet vergeten dat de bevolking van het schiereiland Ma- lakka vrijwel dezelfde is als die van Su matra: „ras" en taal hebben zij gemeen Trouwens, toen onze voorouders van de achttiende eeuw over Sumatra regeerden hebben zij ook grote delen van Malakka en zelfs Singapore in handen gehad. Op Sumatra en Malakka woonde één volks groep, die der Maleiërs. Nu bestaat het tegenwoordige Maleisië uit Malakka en twee stukken van Noord- Borneo, namelijk Sabah en Serawak. Daar vindt men overwegend Maleiërs, maar ook een Chinese minderheid, waaronder veel communisten. Het grootste deel van Bor neo behoort tot Indonesië. En als de Brit se verslaggevers gelijk hebben zal het niet lang duren of Sabah en Serawak maken zich los van Maleisië om toe te treden tot Indonesië. De regering in Koeala Loem poer zou daar geen bezwaar meer tegen hebben, omdat Indonesië de Maleiërs van Borneo beter zou kunnen beschermen te gen de Chinezen. Van Malakka uit gaat dit moeilijk. De afstand is groot, de kosten zijn hoog en financieel gesproken zijn Sa bah en Serawak toch al een blok aan het been van Maleisië. Er zal nu een volksstemming plaats vin den in Noord-Borneo om de bevolking te vragen of zij zelf wil toetreden tot Indo nesië. En reeds zendt Djakarta tal van agenten en goed gewapende propagandis ten naar Sabah en Serawak om die volks stemming te beïnvloeden. Zij betogen, dat de Maleiërs het veiligst zijn binnen het Indonesische staatsverband. Want de Chi nese minderheid in Noord-Borneo zou een staatsgreep willen plegen om van Noord- Borneo een vazalstaat te maken van China. Dit kan alleen worden voorkomen met be hulp van Indonesië. De regering van Ma leisië moet dit ook zo zien. Vandaar in de Engelse kranten koppen als deze: „Malei sië is bereid Noord-Borneo aan Indonesië te geven". Wat blijft er dan nog over van Maleisië? Alleen het schiereiland Malakka. Men be hoeft geen profeet te zijn om te voorzien dat dit dan een federatie zal gaan vormen met „het Indonesische broedervolk". Komt er geen kink in de kabel dan zou het mili taire regime van Soeharto dus bereiken wat Soekarno wilde: de aanhechting van Maleisië. Maar Soekarno verbrak met Ma leisië de diplomatieke betrekkingen, hi; proclameerde een soort oorlogstoestand en zond guerrilla-benden naar Malakka en Noord-Borneo. De huidige machthebbers doen het slimmer. Zij verbroederen zich met de Maleiërs buiten hun grenzen en beloven hun bescherming. Als zij werkelijk succes hebben wordt Indonesië een machtig Maleis gebied, dat een barrière vormt te gen Chinese infiltratie. Dat het echter naar het pijpen van de Amerikanen zou dansen moet wel als een illusie worden beschouwd. (Van onze correspondent) PARIJS. Haile Selassi, de keizer van Ethiopië, die onlangs een staats bezoek aan Egypte heeft gebracht, is via een omweg over Parijs weer naar zijn hoofdstad Addis Abeba terugge keerd. Zijn „tussenlanding" in Parijs mag echter niet als een officieel tegenbezoek worden beschouwd van de opwachting, die president De Gaulle in augustus by de keizer maakte. Het bezoek had een privé- karakter, maar het is een publiek ge heim dat de keizer president De Gaulle tijdens de lunch, waartoe hy op het Elysée werd uitgenodigd, op nieuw verzocht zijn machtige mede werking te willen verlenen, opdat Frans Somaliland met zyn hoofdstad Djibouti mettertijd bij Ethiopië zal kunnen worden ingelijfd. Men herinnert zich ongetwijfeld, dat De Gaulle op zijn wereldreis in augus tus in Frans Somaliland door betogers werd ontvangen, die met spreekkoren en spandoeken luidruchtig en spectaculair hun onafhankelijkheid eisten. Het Franse staatshoofd, die deze warme ontvangst als een koude douche ervoer, beantwoordde die eis met de onmiddellijke toezegging dat de Somaliërs desgewenst door een referendum ten tweeden male over hun toekomst zelf zouden kunnen beslissen. In 1958 verkoos de Somalikust het sta tuut van een met Frankrijk verbonden mogendheid. CANTERBURY, (Reuter) Dr. Hewlett Johnson, oud-deken van Canterbury, die ook wel „de rode deken" werd genoemd wegens zijn communistische sympathieën, is vandaag op 92-jarige leeftijd in een ziekenhuis overleden. Levend verbranden. Op muren tegenover het ministerie van Buitenlandse Zaken in de Chinese hoofdstad Peking heeft de „Rode Garde" biljetten geplakt waarop «taat dat de minister van Buitenlandse Zaken Tsjen Ji levend moet worden ver brand. Sedert die Franse belofte hebben de beide buren van het straatarme Franse Somaliland Ethiopië en Somaliland zich in een vinnige wedstrijd tegen de klok gestort om te zijner tijd deze rijpe vrucht te kunnen plukken. Men acht het uitgesloten dat de Soma likust op eigen krachten zou kunnen le ven. Het schijnt dat de Ethiopische kei zer in augustus al een bemoedigend woord van president De Gaulle heeft mo gen ontvangen. Nadien werden door de negus in een persconferentie zijn terri toriale verlangens in nog veel klemmen der termen geformuleerd. Van zijn kant had de premier van So maliland, Hadji Hoessein, een propagan datoernee langs andere Afrikaanse hoofd steden ondernomen om steun voor zijn ambities te vinden. Daags voor het be zoek van de negus aan Parijs richtte zijn rivaal uit onafhankelijk Somali land zich in New York tot de Ver enigde Naties met een beroep op de vol kenorganisatie de nodige garanties te treffen, opdat Frans Somaliland, na zijn onafhankelijkheid, zijn soevereiniteit on bedreigd zal kunnen uitoefenen. Ethiopië en Somaliland dingen nu dus naar deze erfenis van het Franse kolonia le rijk, maar president De Gaulle lijkt de oude negus al te hebben uitverkoren om hem als protector van de straks ex- Franse Somaliland op te mogen volgen. Frans Somaliland, sedert 1888 een Fran se bezitting, heeft een oppervlakte van AFRIKA sOMALILAND A On„ ETHIOPIE/Balfco Tadzjoero Sagalta GOCïSNMl DZJIBOEIls M)bë-J Ah-Sabieh Dikhil°_ "^SOMALIA-! 0 km'.•-"•100 ongeveer twee derde van de oppervlak te van Nederland en telt volgens de schatting van 1963 ongeveer 86.000 inwo ners. Bijna de helft van de bevolking woont in de hoofdstad Djibouti. Frans Somali land is een arm, woestijnachtig land. (Vervolg van pagina 1) ABERFAN. Iedereen die kon helpen stak vannacht in Aberfan de handen uit de mouwen: politie, leden van de bescherming burgerbevol king en mynwerkers-reddingsploegen, kwamen na de ramp onmiddellijk in actie. Op de binnenplaats van de school waren tientallen verpleegsters en dokters in actie. Van heinde en ver komen mensen om te helpen. Tientallen bloeddonors hebben zich gemeld. Grote hoeveelheden bloed- plasma zyn aangevoerd. Koningin Elizabeth zond onmiddellijk een bood schap van medeleven, evenals de prins van Wales, prins Charles. Pre mier Wilson is op de plaats van de ramp. De minister voor Wales, Hughes, was daar gistermiddag al ADVERTENTIE TESSELSCHADESTRAAT 31, AMSTERDAM-WEST Telefoon 020 - 87731 V POSTGIRO 1.8.2.1.8. aangekomen, aldus meldt onze cor respondent in Londen. Vrijdagavond werd het lijk gevonden van het plaatsvervangend hoofd van de school. Hij hield de armen rond vijf klei ne kinderen, alsof hij ze wilde beschermen Hij en de vijf kinderen stierven terwijl zij elkaar omklemd hielden. Vannacht boden de puinhopen een nóg extra lugubere aanblik: beschenen door strijklicht en televisielampen, terwijl in het centrum van het sinistere gebeuren hoge vlammen opschoten, die dikke rook wolken de hemel injoegen. Het was steen koolstof, in brand geraakt door een open haardvuur, dat tevoren een kamer in één van de verwoeste huizen had verwarmd Er bestond gevaar voor explosies van kolengas. Huizen en straten werden ge drenkt door de neergutsende zware slijm achtige koolsmurrie. De slakkenhoop was vannacht nog altijd in beweging, hetgeen groot risico voor de redders en voor de andere bewoners van het dorp meebracht. De bulldozers waar mee het puin wordt opgeruimd,moesten daarom voorzichtig te werk gaan. Som mige redders groeven met blote handen Hoewel het vinden van overlevenden een hopeloze taak leek, werd gisteravond omstreeks kwart over acht een 5-jarig meisje, dat nog in leven was, onder het ADVERTENTIE A137A puin vandaan gehaald. Het kind huilde en zei dat het naar huis wilde. Het zal vermoedelijk nog weken duren om de twee miljoen ton stenen en mod der op te ruimen. De bergen mijnafval worden periodiek geïnspecteerd. Het toeval wil, dat de nu ingestorte berg in Aberfan pas eergisteren aan een onderzoek werd onderworpen, waarbij men blijkbaar niets verdacht heeft bespeurd. Er wordt nu critiek geuit op het feit dat de berg, ondanks de inspectie kon instorten. De regering zal hiernaar een onderzoek laten instellen. De oorzaak van de ramp is geweest, dat twee dagen van hevige slagregens de basis van de door een groot deel met onkruid begroeide slakkenberg, die zelf op een heuvel staat, heeft ondermijnd. Een com plicatie deed zich voor, toen allerlei berg stromen door het vallend gesteente wer den afgedamd en talrijke overstromingen plaatshadden. Waterleidingbuizen in Aberfan barstten waardoor er thans bo vendien besmettingsgevaar bestaat. Het is vrijwel onmogelijk om het ge hele terrein van de ruimtevaart, die eigenlijk pas negen jaar geleden met de lancering van de eerste „Spoetnik" begon, nu nog te overzien. Het is daar door ook niet mogelijk of zinvol op elk gespecialiseerd terrein op te sommen wat dit congres in Madrid bracht. Wel heeft het zin enkele kanttekeningen bij dit internationale congres te maken. Er blijft een hemelsbreed verschil bestaan tussen de Amerikaanse en de Russische opvattingen omtrent open baarheid. De Amerikanen hebben, zoals ock in de afgelopen negen jaren, in Madrid volledig opening van zaken ge daan. Ze hebben mislukkingen, tegen slagen en successen tijdens dit congres breed uitgemeten en hebben zonder eni ge terughoudendheid hun plannen voor de toekomst geëtaleerd. De Russen daarentegen hebben ook tijdens per soonlijke gesprekken niets willen ver tellen over hun plannen. Ze hebben zich beperkt tot vage verklaringen dat er gewerkt wordt aan bemande vluchten en dat er ook een maanprogramma is. Er wordt steeds meer nadruk ge legd op de medische en biologische as pecten van de ruimtevaart. Daarbij kan ook gerekend worden het probleem van de ruimtewandeling. De daarbij door Amerikanen ondervonden moeilijkhe den zijn als een volkomen verrassing gekomen. Men meent echter zeker deze moeilijkheden binnenkort te boven te kunnen komen. Voorts zijn systemen in ontwikkeling om de mens eenvoudiger, beter en goedkoper van een leefbare entourage in de ruimte, en bijvoorbeeld ook op de maan, te voorzien. De kosten van de ruimtevaart zul len in de naaste toekomst aanzienlijk kunnen worden gedrukt door de ont wikkeling van microtechnieken. Het grote probleem van de ruimtevaart blijft voorlopig het feit dat iedere gram ma- - Dank zij ruimtevaart kijken buiten de aardse dampkring, bijvoorbeeld op de maan. teriaal die in de ruimte wordt gebracht, kapitalen aan lanceercapaciteit vergt. Naarmate de microtechnieken verder worden ontwikkeld, wordt het brengen van gecompliceerde technische uitrus tingen in de ruimte relatief goedkoper. Het gebied waarop wel graduele maar nog geen principiële vorderingen worden gemaakt, is het terrein van de voortstuwing. Zolang de mens is aange wezen op de brute kracht van lanceer - raketten met conventionele brandstof fen, blijft de ruimtevaart een zeer kost bare zaak. Op dit terrein wordt nog steeds op een technische of wetenschap pelijke doorbraak gewacht, ondanks de grote ontwikkelingen op het gebied van de raketaandrijving door kernreactoren of ionenmotoren. De ruimtevaart is echter niet al leen kostbaar maar biedt ook econo misch perspectief. Vele kunstmanen hebben al dienst gedaan. Daarbij kan gedacht worden aan communicatiesatel lieten, weersatellieten en navigatiesatel- lieten. Maar ook dienen zich de moge lijkheden aan tot weersvoorspellingen op langere termijn, bijvoorbeeld voor twee weken, hetgeen enorme economi sche voordelen biedt, in verband met de behandeling van de oogst. Voorts wordt gedacht aan onderzoek vanuit de ruim te van de aarde op de aanwezigheid van natuurlijke grondstoffen, zoals water, mineralen en dergelijke. Of het waar schuwen voor grote, miljoenen kostende bosbranden, het optreden van ziekte verschijnselen in uitgestrekte landbouw gebieden, de bewegingen van plankton stromen in de wereldzeeën, waardoor de visconcentraties bepaald worden en de ontwikkeling van educatieve pro gramma's voor de onderontwikkelde ge bieden, die met betrekkelijk geringe kosten in afgelegen streken dienstbaar zouden kunnen worden gemaakt. De economische voordelen van dergelijke ruimte-activiteiten zullen in de zeer naaste toekomst, dat wil zeggen binnen tien jaar, de kosten van dergelijke ruimtevaartobjecten verre overtreffen. Wetenschappelijk heeft de ruimte vaart al onschatbare winsten geboekt. De medische wetenschap en de astro nomie hebben tot dusver het grootste deel van deze vruchten geplukt en zij zullen dat ook in de naaste toekomst blijven doen. De medische wetenschap vooral, doordat technieken ontwikkeld zijn en worden, die men op aarde dank baar kan gebruiken voor de behande ling van zieken en later ook in de ruimte, waar vooral de omstandigheid van gewichtsloosheid unieke perspec tieven voor de geneeskunde opent. De astronomie en de kosmologie kunnen dankzij de ruimtevaart, die kijken, luis teren en meten buiten de aardse damp kring mogelijk maakt, voruitgang boe ken zoals nimmer tevoren. Daarbij zal ook de speurtocht naar leven elders in het heelal fascinerende perspectieven bieden. (Van onze correspondent) PARIJS. De Amerikaanse regering heeft gisteren besloten het embargo op elektronische rekenmachines dat enkele maanden geleden met betrekking tot Frankrijk was afgekondigd weer op te heffen. Het verbod was bedoeld als ob stakel voor het Franse kemwapenpro- gramma en tevens als bewijs voor de we reld dat president De Gaulle trots de hoge borst die hij als nationalist placht op te zetten, Frankrijks kemzwaard zonder de machtige medewerking der Amerikanen toch niet of heel moeilijk kon smeden. Ondertussen hadden ook vele Franse civiele diensten en industrieën van deze Amerikaanse tegenzet in de koude ze nuwenoorlog tussen beide landen te lijden. Het Amerikaanse verbod de computers voor militaire doeleinden te gebruiken blijft nog steeds van kracht zolang Frank rijk het akkoord van Moskou inzake kern experimenten weigert te ondertekenen. Ten behoeve van de nucleaire plannen zal Frankrijk nu zelf elektronische rekenmachines moeten construeren of perfectioneren. Met dat doel hebben on langs de voornaamste Franse fabrieken die op dit gebied werkzaam zijn, op Jast van de regering, trouwens al een fusie aangegaan. DIT ZIJN slechts zes punten, waarop het congres in Madrid de nadruk legde. Er zijn er meer, die op den duur mis schien belangrijker zullen blijken. Deze zijn echter al indrukwekkend genoeg, wanneer men beseft, dat het ruimte vaart-tijdperk pas negen jaar geleden is begonnen met die piepende Spoetnik. Op dit moment zwerven er al meer dan elfhonderd voorwerpen door de ruimte, die door mensen zijn gelanceerd. Daar bij zijn nog 274 ruimtevaartuigen die in bedrijf zijn en waarmee contact moge lijk is. Al 35 maal is er een mens in de ruimte geweest. De ontwikkeling in die negen jaren is derhalve verbijsterend snel geweest, In een verder stadium van het Apollo- project zullen de Amerikaanse ruimte vaarders zich vrij door hun uit etages bestaande ruimtevoertuig kunnen be wegen. maar de verwachting is dat deze ont wikkeling in de komende tien jaar een nog veel hoger tempo krijgt. Dit laatste klonk telkens door in lezingen in Ma drid, die een iets breder terrein bestre ken dan dat van een technisch specia lisme. Het hoofdthema was steeds: wij staan pas aan het begin en zelfs de hoogst gespannen verwachtingen zullen op korte termijn verre worden over troffen. J nfinnnnfuinnnnnnnnfMinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnfinnnrnr i""~ Karweitje. In de Sovjet-Unie is in enkele seconden een dam opgeworpen in de Al- ma-Atinka rivier. Het karwei werd uit gevoerd door met 5200 ton explosieven de grootste ontploffing uit te voeren in de wereldgeschiedenis. De nieuwe dam is honderd meter hoog en vijfhonderd meter lang. Men hoopt dat nu grondver schuivingen voorkomen kunnen worden, die in het verleden al enkele malen rampen in dit Centraalaziatische gebied hebben veroorzaakt. Congres. Voor de tweede achtereenvolgen de maal zijn op het Nationale Congres van de Turkse Republikeinse Volkspar tij gevechten tussen rechtse en linkse afgevaardigden uitgebroken. Het po dium stortte in onder het gewicht van de afgevaardigden die elkaar sloegen en schopten. Twee fotografen liepen lich te verwondingen op. Ervaring. Dieven zijn er vandoor met de erwten van een boer uit Texas. Hij had 200 hectare grond met erwtenplanten in een afgelegen gebied ten zuidoosten van Seminole. De politiecommissaris ver klaarde dat alleen een groep ervaren oogsters met machines en vrachtauto's de akkers zo snel van het gewas hebben kunnen ontdoen. Pyamademonstratie. In New York hebben enkele patiënten van een ziekenhuis in pyama op straat een betoging gehouden, omdat zij bezwaar hadden tegen de voe ding. Een van de demonstranten ver klaarde dat hij elke ochtend pap kreeg en tienmaal in de week aardappelpuree. Voedselhulp. Het Amerikaanse congres heeft zijn definitieve goedkeuring ge hecht aan een program voor voedsel hulp aan het buitenland, waarmee in de komende twee jaar een bedrag van vijf miljard dollar is gemoeid.. Steenstorting. Bij een steenstorting in de Wysee-mijn bij New-Castle in Austra lië zijn vier mannen omgekomen. Een vijfde wordt vermist. Socialistisch. De „Moerba"-partij, die de ze week door president Soekarno in ere is hersteld, zal een socialistische koers varen, gebaseerd op de leerstellingen van haar oprichter Tan Malaka. Dit heeft partijvoorzitter Soekarni bekend gemaakt. Lancering. Spanje heeft met succes de derde in een reeks kleine ruimteraket ten afgevuurd. Men wil met deze raket ten gegevens over het weer verzamelen op een hoogte van vijftig tot honderd kilometer.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1966 | | pagina 3