Televisie verslindt
films in Amerika
Molières „School voor vrouwen"
VANAVOND
10X lekker poken voor 1.10
Requiem van Verdi
Tv-documentaire over
Proces van Neurenberg
i 11 S*
Shakespeares SHYLOCK en zijn
vertolking door Louis Bouwmeester"
Première bij de Haagse Comedie
1
de kleintjes van ELISABETH BAS
BASJES
Nieuw-Guinea
Mies-en-scène gaat door
4
-X
Simon Koster
I oor twee vertoningen van „River Kwai'
2 miljoen; voor „Cleopatra" 5 miljoen dollar
De radio geeft dinsdag
T elevisieprogramma
Amerikaan David Zinman
dirigeert het USO
Max Croiset een sombere Arnolphe
Ontvreemd schilderij van
Corregio teruggevonden
A mateur-filmfestival
Met bijzondere steun van de Neder
landse autoriteiten in het toenmalige Ne
derlands Nieuw-Guinea werd in 1959 een
Franse filmexpeditie naar de binnenlan
den van dit ontoegankelijke gebied moge
lijk gemaakt. Zestig papoea's en vier Ne
derlandse soldaten die voor de bewaking
moesten zorg dragen werden afgestaan
aan het gezelschap Fransen dat onder
leiding van Pierre-Dominique Gaisseau
een documentaire wilde maken over de
zeden en gewoonten van inheemse stam
men op Nieuw-Guinea. In de zeven
maanden die Gaisseau en zijn mannen
nodig hadden om het gebied van zuid
naar noord door te trekken, legden ze
1600 km af, waarbij ze voortdurend van
uit de lucht van voedsel en medicamen
ten moesten worden voorzien. Niettemin
kostte de expeditie aan drie man het le
ven, terwijl er acht min of meer zwaar
gewond raakten en een twintigtal gedu
rende de tocht ziek werden.
Het resultaat van al die moeite is een
bezienswaardige documentaire geworden
die gedeeltelijk het verslag is geworden
van een moeizame expeditie naar gebie
den die nog door geen blanken betreden
waren en verder boeiende informaties
geeft over primitieve volksstammen die
naar onze begrippen nog in het stenen
tijdperk leven.
C. B.
Nederland 1: Het voorprogramma be
staat uit de rubriek ..Kenmerk" en een
aflevering van „Het is zó bij de lucht
macht". Na „Attentie" zendt de NCRV
het vervolg uit van het blokprogramma
„Koningin Victoria". Het derde deel be
staat uit drie episoden, de jaren 1877, 1882
en 1885. Men is ondermeer getuige van
een amusante periode: de koningin wor
stelt met een „zwaar" religieus pro
bleem en legt dit voor aan haar geeste
lijk adviseur, de Deken van Windsor
Voorts „beleeft" men het ontstaan van
één der meest verbreide spreuken van
Victoria: „We are not amused", in deze
serie vertaald als „Wij vinden dit niet
grappig". In de serie „Ooggetuige" volgt 't
vierde en laatste deel van het verslag van
Nico van Vliet over het continent
„Australië".
Nederland 2: Het VARA-programma be
gint met een aflevering van de Z-cars.
Na Achter het Nieuws het vijfde deel
van de t.v.-feuilleton „De Graaf van Mon
te Christo". Daarna volgt het eerste van
een serie wetenschappelijke programma's,
die 't publiek wat vertrouwder willen ma
ken met de gecompliceerde hedendaagse
technieken. In deze eerste aflevering ko
men verschillende waarnemingen van
warmte aan de orde. Bij de nieuwste on
derzoekmethoden wordt onder andere
lichaamswarmte zichtbaar gemaakt, waar
door een medicus in sommige gevallen
zijn diagnose in een vroeger stadium
kan...stellen. Na... het laatste journaal
volgt nog een cursus van de Teleac over
geprograrnmeerde instructie (Latyp),
Vanavond wordt de derde afle
vering uitgezonden over het leven van
de legendarische Engelse koningin Vic
toria met in de titelrol Maria de Booy
(NCRV Nederland I
Morgenavond, dinsdag 1 november wordt
in een stereouitzending via Hilversum I
het Requiem van Verdi uitgezonden. Het
wordt uitgevoerd door de sopraan Zofia
Janukowicz, de alt Annie Delorie, de te
nor Serge Maurer en de bas Henk Smit.
Voorts werken mee het Groot Omroep
koor en het Omroeporkest. Het geheel
staat onder leiding van Henk Spruit. De
uitzending begint om 20.00 uur.
Morgenavond woensdag 2 november,
zendt de NTS op Nederland 2 een docu
mentaire uit over het proces van Neu
renberg. Het is twintig jaar geleden dat
de leiders van het verslagen Nazi-Duits-
land voor de geallieerde rechters stonden
en de vonnissen over hun oorlogsmisda
den tegen zich hoorden uitspreken. Onder
hen bevonden zich Goring, Hess, Von
Ribbentrop en Seyss Inquart. Het bewijs
materiaal dat uit officiële en particuliere
bronnen werd verkregen woog tezamen
24 ton. De verdachten werden beschuldigd
van drie soorten oorlogsmisdaden: mis
drijven tegen de vrede, (het organiseren
van een agressieve oorlog) gewone oor
logsmisdrijven en misdrijven tegen de
menselijkheid. Twaalf verdachten werden
tot de strop veroordeeld, anderen kregen
gevangenisstraf en enkelen werden vrij
gesproken.
De moeilijkheden tussen het team van
„Mies en scène" en de VARA ontstaan
door de afgelasting van een liedje van
Jaap van der Merwe, zijn dit weekeinde
opnieuw besproken. Volgens de VARA-
persdienst is gebrek aan tijdig overleg de
voornaamste oorzaak van de gerezen
moeilijkheden. De VARA heeft interne
maatregelen getroffen, teneinde dit in de
toekomst te vermijden. Onder die omstan
digheden heeft het team besloten terug te
keren van zijn aanvankelijke voornemen
de uitzendingen niet meer te verzorgen.
De VARA heeft van deze beslissing met
voldoening kennis genomen en spreekt
zijn vertrouwen uit in het team van
„Mies en scène".
De Amsterdamse schilder-hotel
directeur Frits F. Schiller hoopt op
4 november zijn tachtigste verjaar
dag te vieren.
IN DEZE ARNOLPHE, die het hele
•tuk door gehoond wordt om zijn verliefd
heid op een zo jong meisje, heeft men
van begin af aan een zelfpprtret van
Molière gezien, een zelfportret vol bitter
heid en gal, ook al is de kuise en be-
•cheiden Agnès bepaald géén portret van
de ambitieuze, egoïstische en lichtzinnige
Armande, van wie beweerd is dat zijzelf
Molière vrijwel gedwongen heeft met
haar te trouwen. Maar de ongerustheid
van de toneelschrijver over zijn eigen
echtelijk geluk diende dan ook alleen als
uitgangspunt voor een stuk, dat in elk
geval een blijspel moest worden en waar
in Amolphes belachelijk gebrek aan be
grip voor de vrouwen des te sterker
zou werken als hij te maken kreeg met
een meisje dat hij opzettelijk tot een dom
gansje heeft laten opvoeden maar dat on
danks die opvoeding toch echt vrouwelijke
gevoelens en gedachten blijkt te hebben.
Amolphe is au fond een naïeveling, een
ijdeltuit en een parvenu (die de naam van
zijn boerderij als een soort van adelstitel
aanneemt) en hij is daardoor een over
wegend komische figuur, al grenzen zijn
ontgoocheling en vernedering wanneer
hij ontdekt dat hij al vóór zijn huwelijk
ADVERTENTIE
HET HUIS MET HET CARILLON
GROTE HOUTSTRAAT 49
TELEFOON 20049
La Scala. De Italiaanse maestro Gianan-
drea Gavezzani is benoemd tot artis
tiek leider van de opera La Scala in Mi
laan. Hij is opvolger van Francesco Si
ciliani, die een functie bij de Italiaanse
t.v. heeft aanvaard.
Max Croiset en Anne Will Blanker
in „School voor vrouwen" van Mo
lière door de Haagsche Comedie.
bedrogen wordt aan het tragische. De
ze zeer zware rol kan dan ook vooral een
glansrol zijn voor een komisch acteur,
die in staat is de- toeschouwers langs de
weg van het komische naar de rand van
de tragiek te leiden. Een acteur zoals bij
voorbeeld Bob de Lange.
IN DE OPVOERING waarvan de Haag^
se Comedie dit weékeindè in Dén Haag
onder regie van Max Croiset (met mede
werking van Wim van Rooij) de eerste
voorstellingen heeft gegeven, overheerste
duidelijk een andere opvatting. De door
Max Croiset zelf gespeelde Arnolphe was
geen komische figuur maar een sombere,
eigenwijze semi-intellectueel in wiens eer
ste woorden men al dadelijk een klank
van naderend onheil kon beluisteren. De
hele rol werd daardoor veel te zwaar
vertolkt, de tragiek kreeg te veel nadruk
en de komische scènes deden daardoor
bijna pijnlijk aan. Max Croiset is een bij
zonder knap acteur en het ontbrak zijn
vertolking dan ook niet aan boeiende mo
menten, maar doordat hij van Arnolphe
meer een meelijwekkende figuur maakte
dan een ingebeelde domoor die de ge
rechte straf voor zijn dwaze verliefdheid,
heerszucht en zelfingenomenheid ont
vangt, verloor het stuk veel van zijn blij
spelkarakter en leek het meer op een
weinig geslaagde tragi-komedie met kluch
tige tussenvoegsels.
Anne-Wil Blankers slaagde er niettemin
verrassend goed in, Agnès heel stemmig,
met fijne half-verborgen maar toch voel
bare humor te spelen, vooral in de scènes
waarin de vrouwelijke gevoelens van het
onwetend-gehouden meisje geleidelijk ont
waken. De rol van Horace, de verliefde
jongeman die de intrige op gang moet
houden door zijn hartsgeheimen voortdu
rend te vertellen aan de ene man die ze
niet mag weten, bleef in handen van
Wim van Rooij een schematische figuur;
een karakter is er dan ook niet van te
maken. Joris Diels trof de goede toon als
Arnolphes rondborstige vriend Chrysalde
en Wiebe Brandsma maakte een amu
sant kluchttype van de notaris. Jan Vee-
lo en Nanni Vermeer speelden het huis
personeel als twee poppenkastfiguren.
De vertaling van Bert Voeten, die ook
in 1953 door de Nederlandse Comedie ge
bruikt werd (toen Henk Rigters Amolphe
en Kitty Janssen Agnès speelden) klonk
fris en geestig. En de opvoering was aar
dig aangekleed met gedurfd-kleurige kos
tuums van Has Noordhoek Hegt en een
grappig decor in aquarelstijl van Hep
van Delft.
„School voor vrouwen". („L'école des
femmes"), blijspel in vijf bedrijven van
Molière. Première bij de Haagse Co
medie op 29 oktober in de Koninklijke
Schouwburg, Den Haag. Vertaling:
Bert Voeten. Regie: Max Croiset in
samenwerking met Wim van Rooij.
Hoofdrollen: Max Croiset, 4nne-Will
Blankers, Wim van Rooij, Joris Diels.
Decor: Hep van Delft. Kostuums: Has
Noordhoek Hegt.
Professor dr. H. H. J. de Leeuwe, be
noemd, tot gewoon hoogleraar aan de
rijksuniversiteit te Utrecht in de facul
teit der letteren om onderwijs te geven
in de theaterwetenschap, heeft vandaag
gijn inaugurele rede gehouden, getiteld:
Shakespeare's Shylock en zijn vertolking
door Louis Bouwmeester".
Hij zegt daarin dat de interpretatie van
Shakespeare's blijspel „De koopman van
Venetië" voor ons wordt bemoeilijkt door
dat een der hoofdfiguren, de geldschieter
Shylock, een wraakzuchtige jood is. De
dichter heeft de mogelijkheid opengelaten
hem als een verfoeilijke booswicht, als
een lachwekkende gierigaard, maar ook
als vertegenwoordiger van een achtervolg
de minderheid te zien die ons medelijden
verdient.
De legendarische vertegenwoordiger
van deze rol in Nederland, Louis Bouw
meester (1842-1925) heeft als autonoom
•cteur de laatste mogelijkheid gekozen.
Hij speelde hem echter niet zoals zijn
Britse tijdgenoot Henry Irving als een
martelaar, doch als een getergd mens, als
een der weinige joden die in opstand ko
men tegen het hun sedert eeuwen aange
dane onrecht. Professor De Leeuwe noem
de zijn uitbeelding een protest tegen het
antisemitisme, een humanistisch pleidooi,
een demonstratie. Dankzij een rijke over
levering kunnen wij nog heden deze dyna
mische vertolking welhaast op de voet
volgen.
In de traditionele slottoespraak herin
nerde professor De Leeuwe er aan dat de
Utrechtse universiteit de eerste en voorlo
pig enige instelling van wetenschappelijk
onderwijs in ons land is geweest die aan
een toneelspeler een eredoctoraat verleend
heeft, namelijk aan Willem Royaards.
Professor De Leeuwe werd op 15 januari
1916 in Essen geboren. Hij studeerde aan
de universiteit van Amsterdam Duitse
taal- en letterkunde met als bijvakken
dramaturgie en muziekgeschiedenis. In
1949 promoveerde hij op een proefschrift
over „Drama en toneel bij Multatuli."
HILVERSUM I.
7.00 Nws. 7.10 Meditatie 7.15 Gram.mu-
ziek. (7.30-7.32 Nws.), 7.55 Overweging. 8.00
Nws. 8.10 Orkestmuziek 8.30 Nws. 8.32
Hoogmis 9.35 Waterstanden. 9.40 Concilie
postbus. 9.45 Muziek. 10.00 Licht muziekpro
gramma. 11.00 Voor de zieken. 12.00 Orkest
en solist. 12.18 Marktberichten. 12.20 Voor
de landbouwers. 12.27 Mededelingen land- en
tuinbouw. 12.30 Nws. 12.40 Actualiteiten.
12.50 Platennieuws. 13.00 Gram.muziek. 13.30
Licht muziekprogramma. 14.40 Ensemble.
15.00 Pizzicato. 17.00 Overheidsvoorlichting.
17.10 Voor de jeugd. 18.00 Ensemble. 18.20
Uitzending van de V.V.D. 18.30 De Spring
plank. 19.00 Nws. 19.10 Actualiteiten. 19.30
Conciliepostbus. 19.35 Geestelijke liederen.
19.45 Zoekend geloven. 20.00 Gewijde mu
ziek. 21.35 Klassieke muziek. 22.00 Kunst.
22.30 Nws. 22.40 Overweging. 22.45 Sabeth of
de zwartgerokte gasten (hoorspel). 23.55
Nws.
HILVERSUM II.
7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymnastiek. 7.20
Gram.muziek. 7.55 Meditatie. 8.00 Nws. 8.15
Gram.muziek (8.30-8.35 De groenteman.)
8.50 Morgenwijding. 9.00 Klassieke orkest
werken. 10.00 Voor de kleuters. 10.10 Arbeids
vitaminen. (11.00-11.02 Nws.). 12.00 Lichte or
kestmuziek 12.27 Mededelingen land- en
tuinbouw. 12.30 Overheidsvoorlichting. 12.40
Dansensemble. 13.00 Nws. 13.10 Journaal.
13.30 't Muzikantenuur. 14.40 Het menselijk
verstand. 15.00 Voor de vrouw. 15.40 Doedel
zak ensemble. 16.00 Nws. 16.02 Liederen.
16.15 Voor de jeugd. 17.15 New York calling.
17.20 Gram.muziek. 18.00 Nws. 18.15 Actuali
teiten. 18.25 Amusementsmuziek. 18.55 Voor
de kinderen. 19.00 Gesproken brief uit Parijs.
19.05 Hersengymnastiek. 19.30 Liedjes. 20.00
Nws. 20.05 Hou je aan je woord. 20.45 Zuid-
amerikaanse klanken. 21.15 De Citadel, hoor
spel. 22.00 Wie Waagt, die zingt: volksliedjes
programma. 22.30 Nws. 22.40 Actualiteiten.
22.50 Venster op de hedendaagse muziek.
23.30 Zangsoliste met instrumentale begelei
ding. 23.55 Nws.
HILVERSUM III.
9.00 Nws. 9.02 Gevarieerd muziekprogram
ma. 10.00 Nws. 10.02 Kwink (11.00 Nws).
12.00 Nws. 12.02 Actualiteiten. 12.05 Geva
rieerd muziekprogramma. 13.00 Nws. 13.02
Actualiteiten. 13.05 Licht platenprogramma.
14.00 Nws. 14.02 Actualiteiten. 14.05 Platen en
tips voor de vrouw. 15.00 Nws. 15.02 Actuali
teiten. 15.05 Orgelspel. 15.25 Orgelspel. 16.00
Nws. 16.02 Actualiteiten. 16.05 Voor de tie
ners. 17.00 Nws. 17.02 Actualiteiten. 17.05
Verzoekplaten.
BRUSSEL 324
12.00 Nws. 12.03 Intermezzo. 12.10 Tuin-
bouwkroniek. 12.15 Lichte muziek. 12.55 Pro
gramma-overzicht. 13.00 Nws. 13.20 Uitzen
ding voor de soldaten. 14.00 Nws. 14.02 Ope
ra en Belcanto. 16.00 Tijd voor de thee. 16.30
Programma voor oudere luisteraars. 17.00
Nws. 17.15 Jazz. 17.45 Jeugd musiceert. 18.00
Nws. 18.03 Klassieke muziek. 18.28 Paarde-
sport. 18.30 Katholieke uitzending. 19.00 Nws.
19.20 Lichte muziek 19.50 Syndicale kroniek.
20.00 Hand in hand met Nederland. 20.30
Hoorspel. 21.10 Gevarieerde muziek. 22.00
Nws. 22.15 Casinoconcert. 23.00 Avondpro
gramma. 23.55 Nws. 24.00-0.10 Scheepvaart-
berichten.
VOOR MAANDAG
NEDERLAND I
19.00 Journaal. 19.01 Film. 19.05 Kenmerk.
19.35 't Is zo bij de luchtmacht. 20.00 Jour
naal. 20.20 Attentie. 20.45 Koningin Victoria.
21.38 Ooggetuige: documentaire over Austra
lië. 22.10 Hervormingsdag: dagsluiting. 22.25
Journaal.
NEDERLAND II
20.00 Nws. 20.01 Z-Cars, T.V.-film. 20.50
Achter het Nieuws. 21.15 De graaf van Mon
te Christo. 21.40 Verkenning in wetenschap.
22.05 Journaal. 22.10 Pauze. 22.30 Teleac:
Geprogrammeerde instructie.
VOOR DINSDAG
NEDERLAND I
11.00 Eucharistieviering t.g.v. het feest van
Allerheiligen. 19.00 Nws. 19.01 Pipo de
Clown. 19.05 Journaal voor gehoorgestoor
den. 19.35 Vjoew: jeugdprogramma. 20.00
Journaal. 20.20 Liedjesprogramma. 21.05 De
vluchteling. 21.55 Televizier. 22.25 Journaal.
22.30 Pauze. 23.00 Teleac: Kernfysica.
NEDERLAND II
20.00 Nws. 20.01 Don Quichotte. 20.30 Tus
sen hemel en aarde, speelfilm. 21.55 Voor de
vierde maal een weg door het ijs. 22.10 Le
vend verleden, programma over de koptische
kerk van Egypte. 22.40 Journaal.
In het afgelopen weekeinde heeft de Ne
derlandse organisatie van amateurfilm
clubs in het cultureel centrum „Or
pheus" te Apeldoorn haar filmfestival
1966 gehouden. Het festival trok 1.200 be
zoekers.
De heer J. Dorresteyn uit Alkmaar ver
wierf voor zijn film „Ritmetaai" de na
tionale wisselprijs, tevens hoofdprijs.
De gouden medaille ging naar de heer J.
Pieete uit Leiden, voor zijn film „Mi-
roirs'LDe derde prijs, de zilveren medaille,
viel toe aan de Achterhoekse smalfilm
amateurs uit Lochem voor de film „Brulf-
te in 'n Achterhoek".
De jonge Amerikaanse dirigent David
Zinman zal in november het Utrechts
Symfonie Orkest dirigeren, omdat de vas
te dirigent Paul Hupperts deze maand
aan andere verplichtingen moet voldoen.
David Zinman dirigeert U.S.O.-concer-
ten in Utrecht, Rotterdam, Amsterdam
en Amersfoort. In Amsterdam is hij al
enkele jaren de vaste dirigent van het
Nederlands Kamerorkest naast Szymon
Goldberg. Op het Grand Gala du Disque
Classique gisteravond ontving David Zin
man een Edison in de categorie „symfo
nische muziek met solist".
Speciaal stempel. In het PTT-museum in
Bern wordt tot 6 november een tentoon
stelling „Kunst und Briefmarken aus
den Niederlanden" gehouden. Tijdens
de tentoonstelling worden in een post
auto voor het museum brieven van een
speciaal stempel voorzien.
TOEN MOLIÈRE op zijn veertigste
jaar trouwde met de half zo oude Ar
mande Béjart, die hij sedert haar
vierde jaar had helpen opvoeden (om
dat zij de dochter van zijn geliefde
Madeleine was) en die hij sedert haar
tiende in de toneelspeelkunst had
onderwezen, wist hij heel goed welk
risico hij nam. Want een jaar tevoren
had hij zich in „L'école des maris"
(„School voor mannen") al bezig ge
houden met de problemen van het
in het zeventiende-eeuwse Frankrijk
veel voorkomende huwelijk tussen
een heel jong meisje en een man van
middelbare leeftijd, die bovendien nog
haar voogd is geweest. Maar mis
schien had hij dat risico toch nog
onderschat, want in het eerste jaar
van zijn huwelijk met Armande
schreef hij „L'école des femmes"
(„School voor vrouwen"), waarin de
veertigjarige Amolphe, die met zijn
jeugdige pupil Agnès wil trouwen en
niet wil begrijpen dat zij de voorkeur
geeft aan een jongeman van haar
eigen leeftijd, volslagen belachelijk
wordt gemaakt.
HOLLYWOOD (AP) Geen gebeur
tenis van de laatste tijd heeft de filmin
dustrie zo doen juichen als de televisie
vertoning van „The bridge on the river
Kwai". American Broadcasting Company
(ABC) waagde de gok en betaalde Colum
bia Pictures twee miljoen dollar voor twee
t.v.-vertoningen van Kwai. De gok lukte
toen Ford bereid bleek 1.200.000 dollar
plus 600.000 dollar zendtijd te betalen om
Kwai winnaar van de Oscar in 1957
te gebruiken als reclame voor zijn model
len van 1967.
Ford was tevreden met het resultaat
aangezien de vertoning naar schatting
zestig miljoen kijkers trok, ongeveer tien
miljoen meer dan het aantal mensen dat
in de gehele wereld de film in de biosco
pen heeft gezien.
Het succes van Kwai ontketende een
run op speelfilms die nog niet aan de t.v.
waren verkocht. CBS legde 800.000 dollar
per stuk neer voor 63 films van MGM,
waaronder vrij recente films als „The
Sandpiper" en „Night of the Iguana" plus
achttien films die nog niet gemaakt zijn.
ABC heeft 19.5 miljoen dollar betaald
voor zeventien recente films van 20th
Century Fox, met inbegrip van 5 miljoen
dollar voor twee t.v.-vertoningen van
„Cleopatra" in 1971 of daarna. De film
maatschappij is door die vijf miljoen met
het filmepos dat 40 miljoen heeft gekost
uit de financiële zorgen.
Er worden meer van dit soort trans
acties verwacht, aangezien de t.v. vijf
films per week nodig heeft om de avond
programma's te vullen.
ADVERTENTIE
Het schilderij „Madonna en kind met
de heilige Johannes" van de zestiend#
eeuwse Italiaanse meester Correggio,
dat in de loop van zondag uit het Art
Institute te Chicago werd gestolen ii
teruggevonden.
Het doek is door de politie, na een
anoniem telefoontje opgehaald uit een
prullemand in het museumpark. Het doek,
dat een waarde van 1.750.000 vertegen
woordigt, verkeerde in goede toestand.
De in Correggio geboren meester, wien»
werkelijke naam Antonio Allegri was,
voltooide het doek in 1515. Hij was toen
21 jaar oud.