Grootse taak voor de bijbelgenootschappen
Humanisme en Anti-christ
j
Centrum voor gehandicapten
Urk vreest een kerkscheuring
Zending in Indonesië krijgt
vele nieuwe kansen
■wj WfMi
Kort
nieuws
ZATERDAG 5 NOVEMBER 1966
14
Hoewel het kerkbezoek terugloopt is de bijbel nog
altijd het meest verspreide en meest gelezen boek ter
wereld. De Verenigde Bijbelgenootschappen, waar
onder ook het Nederlands Bijbelgenootschap ressor
teert, vinden echter dat er nog veel meer moet ge
beuren. In Azië en Afrika is de bijbel veelal niet of al
thans onvoldoende voorradig, niet alleen door de be
volkingsexplosie, maar ook doordat steeds meer men
sen leren lezen. Dit geeft de Bijbelgenootschappen een
enorme verantwoordelijkheid.
Wereldstrategie
Uitdaging
Haarlemmers bij
beraad rond
concilie
Predikantenprotest
Tegenzet
Overleg tussen
de kerken
Nieuwe bisschop
Kanselboodschap
Brussels centrum
voor oecumene
Hervormde raad voor
kerk en schoolzaken
hart bij het zien van mijn
die in de dorpen wonen.
beminden
De studiesecretaris van de Verenig
de Bijbelgenootschappen (United Bi
ble Societies) is ds. G. H. Wolfens-
berger, die men in het gebouw van de
Wereldraad van Kerken in Genève
kan vinden. „Ons uiteindelijke doel is
dat iedere mens op de gehele wereld
de bijbel zal kunnen lezen in zijn moe
dertaal" zegt hij. „Hij moet hem kun
nen kopen voor een prijs die hij kan
betalen, opdat hij tot kennis en erva
ring van Jezus Christus komt."
De verenigde genootschappen tellen
nu 27 leden. Het gaat om drie dingen:
vertaling, produktie en verspreiding.
In 1804, in het begin, werd in 72 ta
len vertaalwerk verricht. Maar nu zijn
het er al zevenhonderd geworden.
Voor dit alles moeten uiteraard ber
gen werk worden verzet. Niet alleen
door de vertaalcommissie, maar ook
door de andere commissies (audiovi
suele hulpmiddelen, bijbelillustraties
een typografie, het effectieve gebruik
van de bijbel enzovoorts).
Elk bijbelgenootschap behoudt daar
bij zijn eigen verantwoordelijkheid en
zelfstandigheid.
Sinds de laatste wereldoorlog zijn
zestig nieuwe staten lid van de Ver
enigde Naties geworden. Hierdoor
vindt ook een snelle groei en uitbrei
ding van de nationale bijbelgenoot
schappen plaats.
„De bijbelgenootschappen moeten le
ren denken en handelen vanuit een
wereldstrategie" zegt ds. Wolfenber-
ger. Op een zendingsconferentie in
Mexico-City zei prof. Berkhof tegen
ds. Wolfenberger: „De lui van de bij-
belgenootschappen leren je dat je bij
alle theologie nooit moet vergeten
christelijke zaken te doen."
Voor de bijbelgenootschappen is het
een teken aan de wand dat het alfabe
tisme in de wereld sneller groeit dan
de groei van de wereldbevolking. In
2000 zal de grote meerderheid van de
mensheid kunnen lezen, en dat bete
kent een groot tekort aan bijbels. Zo
zal het voor een zeer groot deel van
de mensheid onmogelijk blijken ooit
een evangelie, laat staan een Nieuw
Testament of de gehele bijbel te be
machtigen.
Na het eerste luiden van de storm
klok op de vergadering van de We
reldraad van Kerken in New Delhi
in 1961 kwam het antwoord van de
bijbelgenootschappen in de vorm van
het nieuwe project: „Gods Word for a
new Age", dat op Pinksteren 1963
vanuit Tokio werd gelanceerd.
De raad van de verenigde Bijbelge
nootschappen beoogt met dit project
de jaarlijkse circulatie van bijbelge
deelten, evangeliën, nieuwe testamen
ten en hele bijbels in drie jaar tijds
te verdrievoudigen en van vijftig mil
joen in 1963 op honderdvijftig miljoen
in 1966 te brengen. Vooral Azië en
Afrika trekken daarvan profijt, want
95 percent van de bijbeldistributen
wordt er door de bijbelgenootschappen
verzorgd.
„Het gigantische programma was
vooral een daad van het geloof" zegt
ds. Wolfensberger. „De volkeren zullen
in deze moderne wereld samen ver
der moeten en de vraag blijft in
wiens licht, met welk brood en naar
welke toekomst."
„Ik ga nu een boek schrijven" zegt
hij, terwijl hij uit het raam van zijn
werkkamer een blik werpt op de be
sneeuwde top van de Mont Blanc. „In
opdracht van de Wereldraad en de
UBS ga ik het vraagstuk behandelen
hoe men de vraag naar bijbels, de
distributie en de circulatie denkt op
te lossen. Het zal „Vermenigvuldiging
van de broden" heten.
Het gaat om de verspreiding als
vitaal deel van het apostolaat. Daar
om moet de verspreiding geschieden
door middel van de christenen en de
gemeenten. De Kerk is geroepen op
te treden als ambassadrice. Als zij het
evangelie niet verspreidt zal niemand
ter wereld deze taak op zich nemen.
De honderden betaalde en vrijwillige
„colporteurs" kunnen het niet meer
af."
Ds. Wolfensberger haalt tot slot een
brief aan, die hij heeft ontvangen van
een regeringsambtenaar in India, die
in tien jaar veertig miljoen evangeliën
door christenen in veertien taalgebie
den in India wil laten verspreiden.
„Terwijl ik hier zit en een brief tik,
nadat ik meer dan 150.000 mijl heb ge
reisd in India per trein, in de auto,
op de fiets en te voet, steekt mijn
Zij zijn hongerig. Zij zijn dorstig. Zij
zijn ziek. Zij lijden en zijn naakt. Hun
verschroeide kelen, opgeblazerj buiken
en etterige ogen spoken door mij heen,
dag en nacht. Ik roep tot mijn Heer
in de angst en smart van mijn voor
beden voor deze miljoenen. Mijn hart
breekt om deze mensen.
Zij hebben nog niet één keer van het
Evangelie gehoord, terwijl velen van u
het Evangelie dagelijks horen door
sprekers, radio en TV. Mijn broeders
leven en sterven als wormen in de
duisternis, omdat zij, die het Licht
hebben, hen nooit naar het Licht brach
ten. O Heer, ik leg mijzelf op het al
taar als een uitgegoten offerande ter-
wille van deze mensen."
De briefschrijver vond 1730 predikan
ten, evangelisten en leiders uit de ker
ken en christelijke gemeenschappen
bereid hem te helpen. Hij zegt vijf
duizend van zulke mensen nodig te heb
ben. Misschien heeft hij intussen weer
vele helpers gekregen. Deze brief
spreekt voor zichzelf. Bijbels, onnoe
melijk veel bijbels moeten er worden
verspreid, niet alleen in India. Voor de
Verenigde Bijbelgenootschappen is een
immense taak weggelegd.
Bep Andreas
-V/. 8»» v<- igSmS
Op het terrein van Hydepark te
Doorn is in opdracht van de gene
rale diaconale raad van de Neder
lands Hervormde kerk begonnen
met de bouw van een recreatiecen
trum voor gehandicapten. Dit dia
conale centrum van de Hervormde
Kerk (kosten f 1,6 miljoen) zal in
het najaar vün 1967 worden opgele
verd. Het centrum zal gedurende
het seizoen van l april tot 1 okto
ber wekelijks 35 tot 40 lichamelijk
gehandicapten recreatie kunnen bie
den, zodat ieder zomerseizoen in to
taal ongeveer duizend lichamelijk
gehandicapten hiervan kunnen pro
fiteren. Tijdens de overige maan
den in het winterseizoen zal het dia
conaal centrum worden gebruikt
door „Philadelphia", de christelijke
vereniging van ouders en vrienden
van het gehandicapte kind, voor de
opname van geestelijk gehandicap
ten.
VWIAAAWAIWMWWWVtAAIWWWWWWtAAIWWVWWWA/WtAAA/WVWtA/WWWWWVI/WlAWWWWIftAWAAftWAAIIAWWVAtWWWMIAMAIWI/WWMWWWIWAAAA/IIWWWWWWVVWVWWWWWWWMI
(Van onze correspondent)
ZWOLLE. Sinds enkele weken wordt de eenheid in het gerefor
meerde Urk ernstig bedreigd ten gevolge van diepgaande meningsver
schillen, die bij het beroepen van een nieuwe predikant aan het daglicht
zijn getreden. In de gereformeerde kerk staan op het ogenblik twee groe
pen tegenover elkaar. De strijd tussen deze beide groepen draagt een der
mate fel karakter, dat een groeiend aantal Urkers een kerkscheuring
vreest.
De moeilijkheden ontstonden kort na
het afscheid van dominee Groenevelt,
die na veertien jaren in Urk te hebben
gewerkt, naar Barneveld vertrok. De
plaats, die na zijn vertrek openviel,
diende zo spoedig mogelijk te worden
vervuld om het kerkelijk werk in de
zeer grote gemeente drie predikan
ten hebben er hun handen meer dan
vol aan voortgang te kunnen doen
vinden. Op dat ogenblik werd de tegen
stelling, die al jaren latent in Urk be
staat, duidelijk waarneembaar.
De tegenstelling namelijk tussen wat
Urk de „zware" en de „lichte" gere
formeerden noemt. De „zware gere
formeerden" vormen een minderheids
groep. Zij signaleren modernistische
invloeden in de gereformeerde kerk
In de straten van Mexico City ver
koopt distributiepromotor Edward
Ortega Spaanse Lucas-evangeliën in
magazinevorm.
WluuuuuuumjuiAAAfuinjinnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnni
Tienduizenden Indonesiërs hebben
zich, na de mislukte revolutionaire op
stand van vorig jaar, tot de Indonesi
sche protestantse kerken gewend. En
nog steeds gaat die ontwikkeling door.
De kerken in Indonesië staan volop in
de belangstelling van tienduizenden,
die vroeger aan het christendom voor
bij gingen. Die toeloop stelt de kerken
in Indonesië voor grote mogelijkheden,
maar ook voor veel problemen. Zij
hebben onder meer de hervormde zen
ding in Oegstgeest om hulp gevraagd.
De hervormde zending zal in november
1966 beslissen, wat namens de her
vormde kerk kan worden gedaan.
De hervormde zending wordt vanuit
Indonesië gevraagd om zestien nieuwe
zendingsarbeiders, boven de 25 reeds
werkzame hervormde zendingsarbei
ders in Indonesië (predikanten, artsen,
docenten voor theologische opleiding en
de vorming van kaderpersoneel in de
kerken).
De zending is gevraagd niet alleen te
zorgen voor huisvesting van de zen
dingsarbeiders, maar óók, samén met
de zending van de gereformeerde ker
ken, voor de bouw van theologische
scholen plus internaten.
De kerken in Indonesië worstelen
door de grote afstarfden in het land met
transportproblemen. Er is behoefte aan
landrovers, en zelfs aan een zeewaardi
ge motorboot (de r.k. missie heeft in
Menado een zeewaardige motorboot en
in Ambon en Flores drie kleine scheep
jes, die van Soerabaja naar Flores en
Ambon varen en zelfs van Makassar
naar Sukarnapura op het voormalige
Nederlands Nieuw-Guinea).
Er wordt steun gevraagd voor de
bouw van scholen en om geld voor on
derwijsmateriaal. De hervormde zen
ding, die de actie School-Slag voor hulp
aan christelijk onderwijs van harte on
dersteunt, ziet ook via deze actie mo
gelijkheden om het uiterst belangrijke
onderwijswerk dat volledig is gericht
op de toekomst van het Indonesische
volk en de kerken, te steunen.
Verder zijn er verzoeken om steun
bij de opleiding van predikanten en de
bouw van nieuwe kerken om de toe
loop van tienduizenden nieuwe kerkle
den op te vangen.
De hervormde zending beseft dat in
Indonesië in deze tijd weer geweldige
mogelijkheden zijn ontstaan om mee te
helpen aan de gang van het Evangelie
door Indonesië. Voor de zending in Ne
derland vormen deze mogelijkheden óók
•en enorme uitdaging.
De klemmende vraag is, of de her
vormde kerk, die samen met andere
kerken in ons land voor deze uitdaging
is gesteld, positief kan antwoorden op
de vele aanvragen om hulp vanuit de
Indonesische kerken, zo stelt de her
vormde zending. De band tussen Indo
nesië en de Nederlandse hervormde
kerk dateert al van eeuwen geleden.
Overal zijn christelijke kerken verre
zen. Een nieuwe periode, met ontelba
re kansen voor de verbreiding van het
Evangelie in Indonesië, is aangebro
ken.
De tweeduizend gespreksgroepen in
het bisdom Haarlem, waarbij 20 tot
30.000 mensen zijn aangesloten, zullen
de komende weken bij het beraad rond
het Nederlands concilie worden inge
schakeld. De gespreksgroepen hebben
mede in verband hiermee een flinke
uitbreiding gekregen.
Niet alleen katholieken zijn bij het
beraad betroken. Vele groepen zoch
ten contact met reformatorische chris
tenen om zo tot een meer algemeen
gesprek te komen. Op enkele plaatsen
hebben deze laatsten zich ook onder
ling gegroepeerd. Ook op onkerkelij-
ken wordt een beroep gedaan mee te
denken en te spreken over de proble
men van deze tijd.
Onder de gespreksgroepen zijn er
een aantal, waarin jongeren, scholie
ren, studenten en werkende jeugd zich
beraden over: jeugdliturgie, jeugdpa-
rochies, gemengde verkering, de plaats
van de jongeren in de kerkgemeen
schap enzovoorts.
Het lekenberaad in het bisdom Haar
lem is reeds lang voor de aankondi
ging van het Pastoraal Concilie van
de grond gekomen, evenals dat het ge
val was in het bisdom Den Bosch.
In het dekenaat Hilversum (achttien
parochies) is het leidingberaad onder
leiding van deken Schlütken en met
medewerking van protestanten groots
opgezet. Bijna vierduizend katholieken
beraden zich over het thema „Wat
verwacht u van de Kerk?". Tweedui
zend reformatorische christenen trach
ten concrete antwoorden te vinden naar
aanleiding van vragen over hun kijk
op de r.-k. kerk en over hun contac
ten met deze kerk.
„Het humanisme heeft in het oog
van de bijbel een al te optimistische
kijk op de natuur van de mens. Het
overschat de mogelijkheden tot het
goede en onderschat het boze. In het
humanisme in zijn huidige vorm
schuilt nog een ander kwaad: het
vertoont trekken die overeenkomen met
die van de geest van de antichrist,
zoals die zich de eeuwen door heeft
gemanifesteerd."
Dit heeft ds. J. R. Cuperus uit
Waddinxveen in Utrecht verklaard
op de bondsdag van de bond van Ne
derlands-hervormde mannen vereniging
op gereformeerde grondslag. Hij sprak
over het onderwerp „de heilige geest
of de geest der eeuw?"
Het atheïsme en het humanisme
noemde ds. Cuperus twee exponenten
van de geest van deze eeuw. Volgens
hem beïnvloeden deze stromingen
het geestelijk leven van deze tijd der
mate, dat voor velen alles onstabiel is
geworden in de religieuze wereld waar
in het westen al zoveel eeuwen heeft
geleefd. Het atheïsme, aldus ds. Cu
perus, is nu actiever en onverbloem-
der dan ooit. Het beleeft de „heils
leer" dat God niet bestaat als een
verlossing. Hij zei voorts, dat het hu
manisme in het westen zich in de
eerste plaats afzet tegen het christen
dom, het principe van het atheïsme
huldigt en een geloofsbelijdenis zoekt
die die van de grote religies zal kun
nen vervangen.
Het humanisme wil een natuurlijke
moraal scheppen inplaats van een re
ligieuze, aldus ds. Cuperus, een nieu
we moraal, die lijnrecht staat tegen
over de geest van het christendom en
die de geboden Gods beschouwt als
conventies.
Ds. Cuperus vindt overigens dat er
geen reden is om pessimistisch te
zijn over de macht van Gods geest,
die volgens hem herstel kan geven on
danks het feit dat de stand van het
geestelijk leven van de Westeuropese
doorsneemens niet rooskleurig is en on
danks het feit dat dit ook zij het
in mindere mate geldt voor vele
kerkmensen.
tot
be-
De Nederlandse kerken hebben
dusver een bedrag van 209.300
schikbaar gesteld voor hulp aan slacht
offers van de aardbeving in Turkije.
Op het Vormingscentrum „Den Aler-
dinck" te Laag-Zuthem (Ov.) bij Zwol
le vindt op 12 en 13 november een
weekend plaats onder de titel „Op-
weeking of solidariteit?"
Inleiders op het weekend zijn ds.
Joh. Langstraat, hervormd predikant
te Arnhem en pater S. Jelsma MSC
uit Den Haag.
Meer dan tweehonderd predikanten
hebben in Bonn geprotesteerd tegen
Amerikaanse deelneming aan de
oorlog in Vietnam.
als een ondermijning van het gezag
van de heilige schrift. Zij zijn harts
tochtelijke tegenstanders van de nieu
we bijbelvertaling en de gezangen, ter
wijl zij bovendien gekant zijn tegen
het ritmische zingen. Deze groep staat
op het standpunt dat de nieuwe pre
dikant van gelijksoortig hout moet zijn
gesneden en zij meent dat de dominee
van haar keus in dit opzicht aan alle
eisen voldoet: dominee Lievaart, die
een jaar geleden de vrijgemaakt ge
reformeerde kerk de rug toekeerde en
sindsdien de gemeente van Nieuw-
Loosdrecht dient. Ds. Lievaart heeft
inmiddels jn Urk een preekbeurt ver-
vervuld en ook heeft een hoorcommis-
sie hem in Utrecht beluistèrd. Deson
danks meende de kerkeraad, die door
gaans maar weinig weerstand aan de
„zware broeders" biedt (zo is ons al
thans door „lichte gereformeerden"
verzekerd) dominee Lievaart niet te
moeten beroepen.
Als tegenzet formeerden de „zwa-
ren" terstond een actie-comité, dat
de leden van de gereformeerde kerk
per circulaire opwekte de kerkeraad
te verzoeken een ledenvergadering uit
te schrijven. Tijdens die vergadering
zou dan de kerkeraad moeten verkla
ren op welke grond het besluit geno
men was.
Na het verschijnen van de circulai
re geraakte heel Urk in rep en roer.
Mensen hielden elkaar op straat staan
de met de vraag „ben je voor of te
gen" en onder invloed van de emoties
steeg de spanning van dag tot dag.
Het actie-comité had inmiddels con
tact gezocht met de kerkeraad en de
leden van het comité hadden (niet als
comité, maar als persoon) met de
kerkeraad een bespreking gevoerd.
Bij die gelegenheid werd hen erop
gewezen dat het kerkeraadbesluit een
wettig besluit is en dat motivering er
van in het openbaar niet in het belang
Daartoe aangezocht door de modera-
mina van enige kerken heeft, op uit
nodiging van de oecumenische raad
van kerken in Nederland, een uitvoe
rig overleg plaatsgevonden tussen de
moderamina van de bij de oecumeni
sche raad aangesloten kerken en de
moderamina van de gereformeerde
kerken in Nederland èn van de unie
van baptisten gemeenten over een
vorm van samenwerking tussen de
kerken.
Uitgangspunt van de besprekingen
was een ontwerp van de oecumenische
raad van kerken in Nederland. Beslo
ten werd een werkcommissie te vor
men die de opdracht heeft gekregen
een zodanige vorm van samenwerking
tussen de kerken te ontwerpen waar
door ook de kerken die niet bij de
oecumenische raad zijn aangesloten
kunnen deelnemen. Namens elk van de
moderamina zal een lid in deze werk
commissie zitting nemen.
Aan de besprekingen hebben deelge
nomen de moderamina van de Neder
landse Hervormde Kerk, de Gerefor
meerde Kerken in Nederland, de Unie
van Baptistengemeenten, de Oud-Ka
tholieke Kerk, de Evangelisch-Lutherse
Kerk, het Leger des Heils, de Doops
gezinde Broederschap, de Remonstran-
se Broederschap en de Broederge
meente te Zeist.
Vader Serapion (J. W. Stikkers) is
in Amsterdam tot bisschop gewijd
van de oosters orthodox-katholieke
kerk (Syro-Chaldeeuwse successie) in
de kapel van de heiligen Addy en
Mari aan de Hartenstraat in Amster
dam.
moest worden geacht van de kerk en
van ds. Lievaart. Los daarvan, volgens
gereformeerde opvatting kan de kerke
raad op een gemeentevergadering niet
ter verantwoording worden geroepen.
Daarvoor staan, werd medegedeeld,
andere wegen open.
In beide Urker kerken, de Bethel-
kerk en de Petra-kerk, is een kansel-
boodschap voorgelezen waarin de ge
meenteleden werd voorgehouden dat
het onjuist zou zijn gehoor te geven
aan de oproep van het actie-comité.
In de Bethel-kerk werd het daarop ru
moerig. Enkele kerkgangers stonden op
en ageerden luidkeels tegen de kansel-
boodschap. Vervolgens verlieten zij, ter
wijl het kerkvolk als versteend in de
banken zat, het gebouw.
De kerkdienst, die normaal voortgang
vond, verliep in een zeer ongebruikelij
ke sfeer van geladenheid. In de Pe
tra-kerk bleven incidenten uit. Toch
onderbraken ook hier enkele kerkgan
gers hun kerkbezoek door na het voor
lezen van de kanselboodschap naar
huis terug te keren.
Urk is snel geëmotioneerd, met na
me in zaken die geloof en kerk raken.
In dit geval is de emotie wel bijzon
der fel omdat een jaren sluimerend
conflict tot uitbarsting is gekomen. De
gang van zaken doet veel Urkers ver
driet. Zij hopen dat de tegenstelling zal
worden overbrugd, dat het reële ge
vaar van een scheuring door tijdige be
zinning zal worden afgewend.
Met de installatie van de Waalse
predikant uit Haarlem, ds. Marc Len
ders, als leider van oecumenische ar
beid in Brussel, is op 25 september
een eerste resultaat bereikt van het
overleg-orgaan der kerken voor de
Europese gemeenschappen. Dit over
leg-orgaan bestaat sinds 1964, nadat er
vanaf 1959 al informeel overleg had
plaatsgevonden. Er nemen aan deel
vertegenwoordigers uit de Evangeli
sche Kerk in Duitsland, de Belgische
Federatie van Protestantse Kerken, de
Franse Protestantse Federatie, de Fe
derale Raad van Italiaanse Evangeli
sche Kerken, de Nederlandse Her
vormde Kerk en de Gereformeerde
Kerken in Nederland en de Britse
Raad van Kerken. De band met het
Oecumenisch Centrum, dat een eigen
bestuur heeft, bleek daaruit, dat ds.
Lenders door het overleg-orgaan werd
benoemd met instemming van het cen
trum en tevens als secretaris daarvan
zal optreden-
Ds. Lenders krijgt tot taak contac
ten te onderhouden met de protestan
ten binnen de Europese gemeenschap
pen en in alle diplomatieke, techni
sche en commerciële organisaties, die
in verband daarmee naar Brussel ge
komen zijn. Natuurlijk moet hij daar
bij ook samenwerken met de bestaan
de protestantse groepen in Brussel,
met oecumenische groepen in andere
Europese hoofdsteden en met de Eu
ropese rooms-katholieke Foyer in
Brussel. Ten slotte zal hij ook moeten
meewerken aan het protestantse gods
dienstonderricht op de Europese
school ter plaatse en de kerken in de
landen der gemeenschap voorlichten
over ontwikkelingen binnen de ge-
meenschapslanden, die voor de kerken
van bijzonder belang kunnen zijn. Op
alle manieren zal ds. Lenders dus in
het knooppunt van de oecumenische
betrekkingen staan.
Het adres van het Oecumenisch Cen
trum in Brussel is: 110 Avenue Char
les Thielemans, Bruxelles-15.
De raad voor de zaken van kerk en
school der Nederlandse Hervormde
Kerk meent dat het hoog tijd wordt om
te komen tot een algemeen erkende
middelbare akte voor docenten in de
godsdienstige vakken. Dit zei de voor
zitter van de raad, drs. W. Dekker op
de in Amsterdam gehouden jaarverga
dering. De raad is ongerust over de
dreigende mogelijkheid dat straks in de
brugklas op de openbare school geen
bijbelkennis en cultuurgeschiedenis
van het christendom meer zal kunnen
worden gegeven en ook geen onderwijl
inzake geestelijke stromingen.
