FILATELIE
MERLIJN DE TOVENAAR
GHRNR5
Kinderkrant
6:
Bridge
Dammen
m m
lm k m i a i A
Schaken
mm wm. mm.
Martje wil teveel
A*
ZATERDAG 5 NOVEMBER 196 6
Erbij
23
ft WA
Hip lp x
Mr. Ed. Spanjaard
AAceeuik:!
ZWITSERLAND. Op 1 december zal
de jaarlijkse Pro Juventute-serie in
omloop worden gebracht. De serie be
staat wederom uit vijf waarden, waarop
inheemse wilde dieren zijn afgebeeld:
5 en 5 rp. hermelijn, 10 en 10 rp.
eekhoorn, 20 en 10 rp. vos, 30 en 10
rp. haas en 50 en 10 rp. gems (af
beelding).
RWANDA. Een serie van vier waar
den is uitgegeven met afbeeldingen van
watervallen en vulkanen in dit land:
10 c. de Mikenovulkaan, 40 c. de Mya-
milangawaterval, 4.50 fr. de Gahinga-
en Moehhoeravulkaan en 55 fr. de
Roesoemievulkaan.
BOEROENDI heeft een serie lucht
postzegels met afbeeldingen van bloe
men het licht doen zien: 6, 8, 10, 14,
15, 20, 50 75, en 130 fr.
DENEMARKEN. Als propaganda
voor het behoud van natuurmonumen
ten is een postzegel van 1,50 fr. ver
schenen. De zegel ontworpen door
Mads Stage en gegraveerd door Czes-
law Slania, toont een grafheuvel in
Jutland.
GHANA. Het twintigjarig bestaan
van de UNESCO, de opvoedkundige,
wetenschappelijke en culturele organi
satie van de UNO, is herdacht door de
uitgifte van een serie van vijf waarden:
5, 15, 24, 30 en 60 p. Alle zegels la
ten het embleem van de UNESCO
zien. De zegel van 5 p. beelden wij
hierbij af.
FINLAND geeft op 1 december een
landschapzegel van 0.05 mk. uit die
een meer met op de voorgrond een
roeibootje afbeeldt.
MONACO. In de loop van december
zal een postzegel van 0.30 fr. worden
uitgegeven waarop het nieuwe gebouw
van de Wereldgezondheidsorganisatie
(WHO) te Genève voorkomt.
INDONESIë. Ter gelegenheid van de
Dag van de zeevaart 1966 is een se
rie van vier waarden uitgekozen. Op
de 20 sen ziet men een scheepswerf,
op de 40 sen een vuurtoren op de 50
sen vissers en op de 1 rp. een mari
tiem symbool.
VERENIGDE STATEN. De Ame
rikaanse posterijen hebben een postze
gel van 5 cents het licht doen zien
ter gelegenheid van de opening van de
nieuwe weg langs de grote rivieren
(Great River Road). Op de zegel is
de weg in beeld gebracht.
FRANKRIJK geeft op 12 december
een postzegel van 1 fr. uit die een re-
produktie geeft van een werk van de
schilder Honoré Daumier (1808-1879),
getiteld „Crispin et Scapin". De zegel is
ontworpen en gegraveerd door Pierre
Gandon.
FILIPPIJNEN. In de serie ter her
denking van Filippijnse presidenten
zullen op 6 november twee zegels, 6 en
30 sentimo, verschijnen. Ze tonen het
portret van president Jose P. Laurel
(1891-1939) met daarnaast zijn uit
spraak in het Tagalov en Engels: ..Nie
mand kan meer van de Filippino's hou
den dan de Filippino's zelf".
TURKIJE. Het tienjarig bestaan van
de technische universiteit van het Na
bije oosten zal op 16 november wor
den herdacht door de uitgifte van drie
postzegels: 50 k. het rectoraatsgebouw
van de universiteit, 100 k. het atoom
symbool en 130 k. een symbolische
voorstelling van de verschillende facul
teiten.
NIGERIE. Ter viering van de der
de verjaardag van de republiek is een
serie van drie zegels verschenen. Op
de 4 d. ziet men de Nigeriaanse vlag
en een postduif op de 1 sh. 6 d. een
Niqeriaan, die draden aan een tele
foonpaal bevestigt en een telefoontoe
stel en op de 2 sh. 6 d. de Nigerbrug.
ZU1D-KOREA. Ter herdenking van
het feit, dat Zuidkoreaanse troepen een
jaar aan de strijd in Vietnam deelne
men is een postzegel van 7 won uit
gegeven. De zegel vertoont de vlaggen
van Zuid-Korea en Zuid-Vietnam, als
mede Koreaanse troepen in de jungle
(afbeelding)
C
■/WWWWWWWWVWWWVWVWWWWWV/W
De zestienjarige Tonny Sybrands is een
veelbelovende speler, die Nederland zo
uitstekend vertegenwoordigde in de voor
wedstrijd om het wereldkampioenschap.
Op 23 september speelde hij zijn uitge
stelde partij tegen mij, voor het inmid
dels aangevangen toernooi om de per
soonlijke provinciale titel. De partij, die
in IJmuiden werd gespeeld en grote be
langstelling trok, werd door mij (na een
blunder) gewonnen. Hieronder volgt het
korte partijtje. Sybrands (zwart). 1) 32-28
17-22. 2) 28x17 11x22. 3) 37-32 12-17. 4)
41-37 6-11. 5) 34-29 1-6. 6) 46-41 8-12.
7) 40-34 19-23. 8) 45-40 14-19. 9) 32-28
23x32. 10) 37x28 10-14. 11) 41-37 16-21.
12) 28-23 19x28. 13) 29-24 20x29. 14)
34x32 21-26. 15) 32-28 14-19. 16) 37-32
26x37. 17) 42x31 18-23.
Gespeeld om de dreigende kettingstel-
ling met 32-27 te ontlopen. 18) 40-34
12-18. Nu is 34-29 en 39x30 ook 2eer goed.
19) 35-30 15-20. 20) 30-25 7-12. Sterker
is 20-24. 21) 25x14 9x20. 22) 34-29 23x34.
23) 39x30. Stand.
SYBRANDS
OOOOOOC/ 'XV -OQOOCC^^OOCOÏ'^^^<.XXXCQ£ttOOOOOOOC&OOC
Wits eerste zet 17-11; daarna, wit speelt
en wint met eindspel.
B/Dukel
Oplossingen en correspondentie le zen
den aan het adres van de damredacteur:
B. Dukel, Wijk aan Zeeërweg 125, IJmui
den.
DOUBLEERT U?
Eén der spellen uit het eerste week
einde van de meesterklasse parencompe
titie bracht een interessant probleem voor
de westspeler, die over het volgende
fraaie spel beschikte:
A V 10 5 3 V 7 2 OAHB8 6
Oost was de gever, niemand kwetsbaar.
Oost en zuid pasten west een schop
pen noord twee harten oost vier
schoppen zuid vijf klaver wat doet
u als west?
Het lijkt aannemelijk, dat vijf schop
pen niet meer te winnen is omdat ten
minste twee slagen in harten en één slag
in klaver verloren zullen moeten gaan.
Aan de andere kant dient west zich af
te vragen, waarop zjjn partner dan wel
vier schoppen geboden heeft zou oost
bijv. een singleton in harten hebben, dan
kan vijf schoppen nog wel worden ge
maakt.
Drie van de zeven westspelers die na
dit of soortgelijk bied verloop voor deze
beslissing kwamen te staan, verkozen te
doubleren. Deze beslissing bleek uitste
kend omdatde tegenpartij het con
tract met een overslag maakte, doch vier
andere NZ-paren hun spellen in zes kla
ver hadden uitgeboden en dat contract
(steeds óók gedoubleerd) hadden gewon
nen! Het vreemde partijtje zag er als
vol«»t uit:
#642
t? A H B 4
O 9
H V 10 7 2
Hij speelt duizenden partijen, krijgt les
van lokale prominenten, doet veel aan
zelfstudie. Toch duurt het tot 1956, voor
dat zijn prestaties iets met het werkelijke
„schaken" te maken krijgen. Dit aan het
adres van de vele stuurlui aan wal die
maar niet kunnen begrijpen dat schaken
een vak is, dat moet worden geleerd,
zelfs door een genie. Zeven jaar specia
listisch ploeteren is een hele tijd! Maar
dan is de brede onderbouw ook gelegd en
wordt de schaakwereld wakker geschud
door de volgende schitterende partij van
de dan 13-jarige Bobby tegen de U.S.A.-
topklasser Byrne. Zó kan slechts een ster
van de eerste grootte flonkeren!
Wit: Donald Byrne. Zwart: Fischer.
Grünfeld-Indisch
1) Pgl-f3 Pg8-f6. 2) c2-c4 g7-g6. 3)
Pbl-c3 Rf8-g7. 4) d2-d4 0-0. 5) Rcl-f4
d7-d5. 6) Ddl-b3 d5xc4. 7) Db3xc4 c7-c6.
8) e2-e4 Pb8-d7. 9) Tal-dl Pd7-b6. 10)
Dc4-c5(?) Met deze en zijn volgende
zet neemt wit te veel hooi op zijn (posi
tionele) vork. Maar kan men zich dat
niet permitteren tegen een jong van 13?
En wie ziet de weerlegging? 10)
Rc8-g4! Voorbereiding van Pfd7 e7-e5
met uitstekend spel voor zwart. Byrne
had dit natuurlijk wel voorzien, doch
meende, het zwarte plan te kunnen door
kruisen door te drukken op pion e7. 11)
Rf4-g5(?)
FISCHER (aan zet)
OOOOOOCX^' QOOC 'VDOOOO rsrr* JOOOOCV ""OOOO
XXXIOOOCOOOOOOOOCXXXXXXXDOOOOOOOCOOOOOOOOCOOCOOOOOOOOOOOO
DUKEL
Zwart: dertien stukken op 2, 3, 4, 5, 6,
11, 12, 13, 17, 18, 19, 20, 22.
Wit: dertien stukken op 28, 30, 31, 32,
33, 36. 38, 43, 44, 47, 48, 49, 50.
Zwart vervolgde met 18-23??
Dit is een blunder. Zwart moet beslui
ten tot 22-27 of 20-24. Na 24) 32-27 23x21.
25) 31-27 gaf zwart zich gewonnen. De
slag levert steeds stukwinst op voor wit.
Reeds vanaf het jaar 1945 herdenken
de dammers de bevrijding van de stad
Eindhoven met een groot damtoernooi,
waaraan honderden dammers deelnemen.
De heer Kleen, een trouwe deelnemer,
zond ons een paar leuke fragmenten
welke zich in het bevrijdingstoemooi 1966
hebben voorgedaan.
H. VAN WIJK
A V 10 5 3
C V72
O A H B 8
6
C 10 9 3
10 6 5 3
H B 9 8 7
9865
V 7 4 2
A B 8 5 4 3
XXXXXXXXXXXDOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOOC
a) 13) De7: De7: (het eenvoudigste).
14) Re7: Tfe8 en na een zet van Re7 staat
wit aan een dodelijke aftrekschaak bloot.
b) 13) Re7: Pc5:. 14) Rd8: Pa4: enz.
c) 13) Db4 Pg5:. 14) Pg5: Rdl:. 15)
Kdl: Rd4: enz.
d) 13) Del Da5f. 14) Pc3 (anders Da4:)
Rf3: Pg5:.
Men ziet alle opgesomde kenmerken
tot hun recht komen en begrijpt nu, waar
om Byrne het offer weigert.
12) Dc5-a3 Pa4xc3. 13) b2xc3 Pf6xe4!
Wederom een zeer diep berekende con
ceptie. De tekstzet houdt namelijk een
kwaliteitsoffer in, terwijl wit bovendien
dameruil kan forceren. De pointe is, dat
pion c3 valt, zodat zwart een pion krijgt
voor de kwaliteit, terwijl de witte koning
blootgesteld blijft aan een kruisvuur.
14) Rg5xe7 Dd8-b6! Een grote verras
sing. Na het voor de hand liggende 14)
De8? gaat wit met 15) Td3! even
tueel Te3 eerst de e-lijn beveiligen, al
vorens op f8 te slaan. De aardigheid van
de tekstzet is, dat veld b4 wordt bestre
ken, hetgeen straks Pc3: mogelijk maakt.
15) Rfl-c4 Wit durft 15) Rf8: Rf8:
niet aan, omdat na een damezet 16)
Pc3: volgt. Het paard is dan taboe wegens
Rb4. Ook dameruil, na 16) Db3 Pc3:. 17)
Db6: ab6:, brengt geen verlichting, daar
de a-lijn open komt en zwart na 18) Tal
zijn aanval met Te8f krachtig kan voort
zetten.
15) Pe4xc3! Geen uitroepteken we
gens 16) Dc3: Tfe8 met herovering van
het stuk en handhaving van de pluspion,
doch wel omdat zwart na wits volgende
tussenzet schijnbaar een stuk gaat ver
liezen. 16) Re7-c5 Tf8-e8f. 17) Kel-fl
We zien nog wel dat 17) Kd2? faalt
op Pe4f Pc5: en dat op 17) Pe5 de
aardige wending 17) Re5:! 18) Rb6:
Rd6f mogelijk is. Maar hoe redt zwart
zich in de thans ontstane stelling?
FISCHER (aan zet)
OOOOOooooecx"»~ooooooooroooooooo( rooooooooooooc
«SL A
-
ocxxtoooooooooooooooocx x xxxoocxx x> xrax-ococoooooooooooa
x3ccooooooooooooooooooooc<yry)roocyx)coc)0ooooooooooooocxxx>
A. GREVENAERS
Zwart: 8. 9, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 21, 26.
Wit: 25, 27, 28, 29, 31, 32. 33, 37, 38, 42.
De laatste zet van zwart 11-17? waarna
de witspeler de partij op problematische
wijze kon beslissen.
1) 28-22 17x39. 2) 38-33 39x28. 3) 32x3
21x41. 4) 42-38 26x37. 5) 38-32 37x28. 6)
25-20 14x25. 7) 3x46 waarna het eindspel
net op tijd is gewonnen. Een mooie winst
van de heer Grevenaers, die de schoon
heidsprijs verdiende.
In de hoofdklasse won de heer Kleen
de eerste prijs met het volgend partij-
fragment.
Zwart: J. v. Mortel (Asten) 1, 2, 3, 6,
7, 9, 13, 16, 18, 19, 23, 24.
Wit: D. Kleen (Heemstede) 26, 31, 33,
36, 38, 39, 40, 42, 43, 44, 47, 48.
Spelverloop, zwart aan zet: 18-22? 40-
34. Wit dreigt met 33-29. Ineens staat
zwart verloren. Op 13-18 dam met 34-29
26-21 33-28. Op 23-28 34-29 24-30 en 31-
27 26x37 wint 28.
Voor de probleemliefhebbers een vraag
stuk van Leen de Rooy. Vooral het eind
spel van een dam tegen drie zwarte stuk
ken rondom de lange lijn is zeer moeilijk
tot winst te brengen.
LEEN DE ROOY (Heerlen)
X O QOGOOOOCX X» - v OOOOOQQCOC
V; Wvï firn
'//AAM V//y///A Q
7». 'WtM 'WW
XX)OOCOOOOOOOOOOOCOOOOOCOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
Zwart: elf stukken op 2, 3, 7, 8, 10, 19,
24, 30, 34, 36, 45.
Wit: elf stukken op 17, 22, 25, 27, 31,
33. 37, 43, 47. 48, 50.
Zonder moeite konden NZ klein slem
klaver maken de enige kaart die goed
moest zitten was de hartenvrouw. Een
dergelijk spel toont goed welke onbillijk
heden er vaak aan de bridgetelling kun
nen kleven. West doubleert vijf klaver
echt niet om de tegenpartij van zes af te
te houden doch omdat hij veronder
stelde dat NZ geen elf slagen konden
maken. Het doublet is technisch dus on
juist, doch praktisch erg gelukkig daar
het NZ natuurlijk van hel onverlie'sbarè
slemcontract afhoudt.
De gelukkige NZ-paren die zich tot zes
klaver lieten „opdrijven" of dat contract
als „redbod" tegen vijf schoppen boden,
waren Brommet-mevr. Van Veenendaal,
Cats-Filarski, Van Heusden-Kokkes ep de
gebr. Kaiser. De onfortuinlijken die al op
vijf klaver gedoubleerd werden (en daar
mee slechts 650 punten scoorden, in tegen
stelling tot de 1090 punten voor de slem-
bieders) waren Brandon-Heidstra, Förch-
Oskam, terwijl de Haarlemmers Groen-
Polak nog de pech hadden op vijf klaver
ongedoubleerd te eindigen. Het waren hun
stadgenoten Groen-Ligthart, die het dou
blet nalieten en zich daarmee een
onverwachte topscore van 12 matchpunten
toegewezen zagen.
Kramers volgbod van twee harten
(noord, over wests openingsbod van één
schoppen is zeer ongebruikelijk: het spel
lijkt te voldoen aan de vereisten van een
doublet of een twee-klaver volgbod. Dit
bod op een vierkaart pakte echter bij
zonder gelukkig uit, want toen ik als zuid
over vier schoppen van oost „redde" met
vijf klaver en west (Corver) vijf schop
pen besloot te bieden, kon noord gemak
kelijk zes klaver zeggen.
Het bewijst maar weer eens, dat ook
in bridge een dubbeltje geluk vaak meer
waard is dan een gulden techniek. De
enige „kunst" is het slechts, een ver
keerd bod op het juiste ogenblik te
doen!
Filar ski
VAN CHICAGO TOT CUBA
Terwijl wjj wachten op de eerste
schaaktechnische gegevens van de Olym
piade op Cuba, bereikte ons reeds het ver
heugende nieuws, dat het USA-team te
elfder ure toestemming kreeg, op het
eiland van Castro van de partij te zijn.
Wat geen politicus vermocht, öewerkstel-
ligde het schaakspel: onderdanen van de
United States vreedzaam in Havana.
Vreedzaam? Uiteraard met het (schaak-)
mes op tafel en zulks met volledige in
stemming van de tegenstander, die zelfs
verwacht en wenst, dat het zo scherp mo
gelijk geslepen is. Interessante zaak; de
behoefte om zich strijdend te handhaven
tegen en liefst te verheffen boven de
soortgenoot, schuilt ook in ieder mens-
dier. En juist het schaakspel sublimeert
deze oerdrift in een vorm, welke niet
destructief, doch constructief werkt, ver
broedering en vriendschap kweekt, en
soms zelfs schoonheid scherpt. Wanneer
„Noord-Amerika" uitkomt met Bobby
Fischer en Samuel Reshewsky eertijds
twee zogenaamde wonderkinderen dan
kan het een geduchte rol spelen in de
strijd om 's werelds schaakhegemonie.
Aan Reshewsky zijn we reeds gewend;
Bobby Fischer daarentegen is een nog in
ontwikkeling zijnd fenomeen, vaak in
opspraak, steeds bewonderd. Het lijkt ons
thans het juiste moment, hier het nieuwe
werk van onze landgenoten Kramer
Postma (vertaling Rellstab): „Das Schach-
phanomen Robert Fischer" eens in het
zoeklicht te plaatsen. Wat men noemt een
„kloek boek" tegen een kloeke prijs, maar
dan ook een uitgave van welke iedere
schaker tot zijn laatste snik plezier zal
beleven. Bepalen wij ons ditmaal tot het
begin. We zien dan de schildering van
een gewone jongen, in 1943 te Chicago
geboren. Op zesjarige leeftijd leert hij het
schaakspel kennen. Aanstonds schaakt hij
links en rechts dat het een lieve lust is.
BYRNE
Slechts een werkelijk groot schaker is
in staat, het complex van factoren te door
gronden, dat het volgende stukoffer recht
vaardigt. De voornaamste van die factoren
zijn:
a) De geëxponeerde stand van de witte
dame.
b) Het „hangen" van Rg5 en een wit
paard op a4 na een zwart dameschaak op
a5.
c) De penning van Pf3.
d) De potentiële gevaren voor de witte
koning langs de e7lijn, welke pjqn e2.
taboe maken.
11) Pb6-a4ü Een waarlijk onge
looflijk mooi stukoffer, dat hét door
rekenen van de volgende varianten nood
zakelijk maakte.
12) Pa4: Pe4: en nu:
JU ww Bk
XOOOOOOaOOOOOOOOOOOOOorv-T^nnaOOOOOOOCOOOOOOOOO
BYRNE
Er staan een dame en een paard en
prise. Toch wist Fischer zich niet alleen
te handhaven, maar zelfs ëen winnende
aanval te verkrijgen.
De lezer probere zijn krachten. Het
is moeilijker dan het lijkt!
(Slot volgt).
IN EEN HUTJE in het bos woonde
een meisje dat Martje heette.
Op een dag ging Martje water halen
bij de put.
Daar aangekomen zag ze dat er een
allervreemdst mannetje op de rand
zat en huilde.
„Wat is er ventje?" vroeg ze. Snik
kend vertelde hij haar dat hij zijn
mutsje kwijt was. Ook zei hij dat hij of
zij die een mutsje kon missen drie
wensen uit mocht spreken.
Martje dacht even na
„Ik heb wel drie wensen voor je"
zei ze en weg was ze.
Een poosje later kwam ze terug met
een mutsje.
O wat was het mannetje blij. Hij
pakte het mutsje en zei: „Als je een
wens wilt uitspreken moet je driemaal
in je handen klappen, dan kom ik na
melijk, en dan mag je je wens uit
spreken.
Er klonk een geweldig lawaai en
weg was het mannetje.
Martje dacht na, ze wist niet wat ze
moest wensen.
Ja, daar wist ze wat: een langspeel
plaat van de Beatles! Nee, die had ze
allemaal al.
Nee, dan maar een heleboel geld.
Ze klapte in haar handen en vroeg
om veel geld. Daar had ze het al en
zelfs zoveel dat ze er haast in ver
dronk.
Snel klapte ze in haar handen maar
inplaats van het geld weg te wensen
vroeg ze om nog meer geld. Toen ze
dat had wist ze zich geen raad met
het geld, bovendien was ze er hele
maal onder bedolven.
Toen begreep ze dat ze te veel had
gewild.
Bedroefd zat ze te denken wat ze
nu moest doen. Op haar vingers telde
ze af hoeveel wensen ze nog mocht
doen: één maar. Ze dacht: nou dan
dat geld maar weg, maar dan heb ik
nog niets. Ze klapte in haar handen en
wenste het geld weg.
Daar zat ze nu, o wat was ze dom
gewe'est, zé wou nóóit meer te veel.
Sonja Smit (11 jaar),
Vijfherenstraat 15,
Heemstede.
i/eRwpeid zet hercjM
■M less est tcaer...
Mervjn
TOVERSTOK
WhRKOM
EN fles we
NU
WANDELEN?
DfiT 13 CN-
O J** WmM C-.„
jCJIC NOU EEWS
ÖOED, DDNGEN
21E0E DIE
EEUWENOUDE
RDM EN EN RL DIE
PLRNTPN2
IK 2tE NU DAT DE
NATUUR HET
MCOIST VflIU AL
LES IS EN DRT
3E DRT MOET
y/flfiRDEKEN
ZAMI
vervolgt!
een-; zullen de
mensen met deze
MACHINES VLIEGEN 1
Ik HEB DAT IN DE
TOEKOMST GEZIEN 1
SIR HECTOR OEEENT MET ZVN ZOON VOOR HET
TOORNCO/, WRHRVRN OE W/NNBRR /ZONING
HEN ENGELAND WORDT..
TERfVX SMSK/ET VEEl Moer
LEREN BVoe tovenhhr.
T VERVOLG
^™?K'ET DERBM
DEKT INEEN
Ik HEB EK RLT'JD VAN GE.
DROOMD ALS EEN VOGEL "Tl?
kunnen vliegen...en BO
VEN HET LRNP TE
Gl/MWCHENp PEKT
NERE/N Z'JN TOVERSTOK
EN..
VOGEL I
PRS
GOED
OP!'
Ik VLIEG'
INVLIEG'
AVIS, AVITLAVITUM
PRESTDDIGITONIUM
TT VBgVOtGT
O w
rawi 'titi
