Orson Welles „Falstaff"
HEI HOGE DUIN
DIRCK DIRCKZ
Stuwadoor verdient meer
dan arts in Zuid-Amerika
aUITGAAN IN HAARLEM
Inbreker viel in
liftkoker
Eerst een brief,
dan de bon
50 cent
f2.50
Leraren niet meer
volgens lesuren
salariëren
SHELL
BIEDT
MÉÉR!
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1966
7
Fascinerende film: origine11 van opzet,
meesterlijk in uitwerking
C. Boost
RESTAURANTS
Kerkelijk nieuws
Auto in, auto uit... er zijn hele groepen automobilisten
die hun wagen hoofdzakelijk voor het korte afstandswerk ge
bruiken. Veel schakelen, hoogstens 50 km, een motor die te
weinig op temperatuur komt... het vergt nogal wat van zo'n
automotor. Gelukkig is er een olie die het allemaal aan kan:
Shell Super motorolie! Voor alle rij-omstandigheden, voor alle
typen auto's, voor alle weersomstandigheden, voor alle rij-stijlen is
Shell Super motorolie de aangewezen smering en bescherming.
Shell Super motorolie - voor smering in veelvoud!
Kort nieuws
In Den Haag:
•-•••
sparen!
Tijdelijk: 1 tube
POLY-Color kleurshampoo
plus 1 flacon
POLY Set haarversteviger
van f.3.- voor
ROUY
TENTOONSTELLINGEN
MUZIEK
TONEEL
CABARET
POPPENTHEATER
VOLKSUNIVERSITEIT
DIVERSEN
Geen cent
Van krantenjongen tot.
OP ZIJN eenenvijftigste en na een turbulent leven van filmmaken in
Amerika en Europa, van toneelspelen en optreden voor de camera, van
■cenario's schrijven en zitting nemen in jury's van festivals, is Orson Wel
les begonnen aan een omvangrijke en gecompliceerde produktie die hij naar
een citaat uit Shakespeares „Henry IV" „Chimes at midnight" noemde en
waarvan hijzelf na afloop getuigde dat hij ermee zijn emotioneel hoogte
punt als filmmaker had bereikt. Geen geringe waardering als men de car
rière-van bedoelde filmmaker overziet en daarin „klassieke" meesterwerken
tegenkomt als „Citizen Kane", „The lady from Shanghai", „Othello",
„Touch of evil" en „Het proces".
MET HET maken van het scenario
voor „Chimes at midnight" heeft Orson
Welles de bedoeling gehad de merkwaar
dige figuur van Falstaff uit het werk
van Shakespeare te lichten en met be
hulp van de originele teksten het com
plete portret te tekenen van een van de
meest omstreden creaties van Shakes
peare. Welles had al eens een poging
in die richting gedaan op het toneel,
waar hij acterend had voorgedragen uit
een door hemzelf samengestelde bloem
lezing van Falstaff teksten, ontleend aan
de beide delen van „Henry IV", aan
„Henry V", Richard II" en natuurlijk aan
„The merry wives of Windsor", waarin
Falstaff, „op veler verzoek" uit de dood
herrezenin meer kluchtige zin zijn ren
tree maakte.
UIT DEZE voordrachten maar waar
schijnlijk al daarvoor is bij Welles de be
hoefte gegroeid Falstaff in filmbeelden
vast te leggen en voor dit ambitieuze
plan vond hij tenslotte in Spanje twee
producenten Emiliano Piedra en An
gel Escolano bereid geld te fourneren.
Met een, zeker voor Spanje indrukwek
kend budget, is na zeven maanden van
intensieve arbeid „Chimes at midnight"
tot stand gekomen die in ons land (in het
Amsterdamse Du Midi) in première is
gegaan onder de verzameltitel „Fal
staff". Ieder woord dat in de film ge
sproken wordt is van Shakespeare aldus
heeft Welles bij voorbaat verklaard, maar
die aankondiging gaat uiteraard niet op
voor de verteller die, onzichtbaar maar
met de stem van Sir Ralph Richardson,
enkele noodzakelijke toelichtingen geeft
op de historische achtergronden van het
gebeuren, daarbij gebruik makend van
de „Chronicles" van Raphael Holinshed,
waaruit ook Shakespeare putte toen hij
„King Henry the Fourth" schreef. In
een beknopte tekst krijgt de toeschouwer
een overzicht van de situatie, zoals de
ze zich in het begin van de vijftiende
eeuw aan het Engelse hof voordeed. Waar
Falstaff naar voren wordt gehaald en
de centrale figuur van de handeling wordt,
treden de hoofdpersonen bij Shakespeare,
Henry IV en Henry V, op de achter
grond en wordt het nodig te weten dat
Henry IV (indrukwekkend gespeeld door
John Gielgud) in de laatste jaren van
zijn onrustige regering ernstig gekweld
wordt door de wetenschap dat zijn zoon,
de prins van Wales en latere koning
Henry V zich in twijfelachtig gezelschap
ophoudt en zich aan allerlei uitspattingen
overgeeft. In dat dubieuze gezelschap van
avonturiers en regelrechte misdadigers
verkeert ook Falstaff, de dikke levensge
nieter die op hoge leeftijd drank noch
vrouwen met rust kan laten en als een
wijsgerige nar van prins Hal (Keith Bax
ter) fungeert, omdat hij de enige in deze
weinig verheven kring is die bij een
woordenduel met de vorstelijke pretma
ker uitstekend partij kan geven. Falstaff
is een fenoneem in het bedenken van
scheldwoorden en bijtende opmerkingen,
hij heeft zijn spottend commentaar op wat
om hem heen gebeurt, onmiddellijk bij de
hand en daar bij is hij zoals in de tekst
staat, niet alleen geestig, maar stimuleert
hij ook de geest bij anderen.
ZO, LOSGEMAAKT uit de koningsdra
ma's van Shakespeare en samengesteld
uit de verspreid liggende teksten wordt
Falstaff een diep menselijke figuur,
gemaakt die door zijn geldschieters ver
minkt zijn. Met „Falstaff' heeft hij een
lang gekoesterde wens kunnen realiseren
en, zo gezien, heeft hij dat in alle vrijheid
kunnen doen. Het resultaat is een fasci
nerende film geworden, fascinerend door
zijn originele opzet en door een meester
lijke uitwerking die naar verbeelding,
regie en vaktechnische uitwerking voor
beeldig moet worden genoemd. Zeven
jaar geleden verklaarde een ontgoochel
de Welles in een interview dat hij negen
tig percent van zijn tijd en energie ver
knoeide aan films die hem geen kans ga
ven de rol van filmkunstenaar te vervul
len. Met „Falstaff" heeft Welles op gran
dioze wijze wraak genomen op die verlo
ren tijd en energie.
ADVERTENTIE
befaamd om
KIP INT PANNETJE
KIP CLEOPATRA
VLEES- «n VISSPECIALITEITEN
dineren bij kaarslicht
goede wijn v.a. 4.00 pifles
hotel-café-restaurant
HET HOGE DUIN - Wijk aan Zee
40 meter boven zee
Tel. 02517-322 of 341
specialifeitenrestaurant
DIRCK DIRCKZ -A'dam-W.
Bilderdiikstr. hoek Kwakersplein
Tel. 020-83176
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Nieuw-Lekkerland J. P.
Doornenbal te Oene te Rinsumageest-
Sybrandahuis M. de Jong kand. te Sche-
veningen te Zaamslag C. den Engelse te
Pernis.
Bedankt voor Nieuwveen Ph. J. Leen
mans te Oud-Vossemeer.
Geref. Kerken
Beroepen te Daarle W. D. Omta kand. te
Ens (N.O.P.), die dit beroep ook aannam
Bedankt voor Hollandscheveld P S
Veldhuizen te 't Harde voor Muiden-
Muiderberg J. Goldschmeding te Dussen.
Geref. Kerken (vrijgemaakt)
Beroepen te Treebeek-Brunssum M.
Brandes te Meppel
Chr. Geref. Kerken
Tweetal te Den Haag-West A. Hilbers te
Zwolle en P. N. Ribbers te Enschede-West.
ADVERTENTIE
iw
MOTOR OIL
Falstaff (Orson Welles) op bezoek
bij de koning.
Een 23-jarige Amsterdammer is bij een
inbraak in een Tilburgse vleeswarenfa-
briek in een liftkoker gevallen en werd
ernstig gewond. Twee collega-inbrekers
wisten hem uit de liftkoker te halen, maar
deze operatie had zo lang geduurd, dat de
inmiddels gealarmeerde politie klaar
stond om het trio in te rekenen.
Boekendief. Tegen een 32-jarige Amster
dammer, die bekende in de afgelopen
drie jaar 1450 boeken uit boekwinkels
te hebben gestolen, heeft de officier van
justitie bij de Amsterdamse rechtbank
acht maanden gevangenisstraf, waar
van drie voorwaardelijk, geëist.
dwaas, drankzuchtig en laf, maar ook vol
levenwijsheid, melancholisch van aard,
aards in zijn gedragingen en tragisch als
hij ontdekt dat zijn vriend de prins, als
deze eenmaal zijn gestorven vader is op
gevolgd, niets meer van hem wil weten.
Natuurlijk speelt Orson Welles zelf deze
tegelijk lachwekkende en ontroerende
clown. Hij heeft er niet alleen zijn figuur
voor mee, maar ook zijn hele habitus van
oud geworden wonderkind en van de zwer
ver die nergens voor lange tijd het anker
heeft kunnen laten vallen. Maar Welles
heeft niet een film gemaakt, alleen maar
om er zelf in te kunnen schitteren als
hoofdrolspeler. Hij is vóór alles toch film
maker gebleven die bij al de voor hem
bedoelde speelscènes is blijven denken
aan het visualiseren van een handeling.
In Spanje heeft hij de mooiste plaatsen
voor die handeling gevonden die men zich
kan denken, een middeleeuws kasteel in
Catelonië, een kathedraal in Seria. het
eeuwenoude Calatanazor, waarvan de hui
zen en straatjes een ideaal historisch de
cor opleverden.
Het is niet de eerste keer dat Welles
zich met Shakespaere bezighield. Zijn
vroege belangstelling voor toneel had
hem al in zijn jeugd in contact gebracht
met de bard van Stratford-on-Avon, bij
zijn one-man-shows, zoals hij er in 1952
een hield in het Amsterdamse Concertge
bouw, jongleerde hij met Shakespaeretek-
sten en zijn beide Shakespearefilms
„Macbeth" en „Othello" getuigden van
een goed inzicht in tekst en bedoelingen
van de auteur en van een sterk vermo
gen zich in te leven in de sfeer van het
drama. Van dat inlevingsvermogen ge
tuigt ook „Falstaff", waarvan de strijd
tonelen, de scènes aan het hof en de vele
passages die zich in het bordeel van gast
vrouw Quickly (Margaret Rutherford) af
spelen een geest van authenticiteit ade
men, zoals men zelden in een historische
film ondergaat.
IN DE VELDSLAG van Henry IV tegen
de opstandige Hotspur heeft vooral de fil
mer Welles zich uitgeleefd in korte, snel
gemonteerde scènes die alle hevigheid,
wreedheid en heldenmoed van zo'n ge
vecht van man tegen man suggereren.
Maar ook in rustiger fragmenten is een
filmkunstenaar bezig die gevoel heeft
voor picturale schoonheid, voor sfeer en
voor mise-en-scène. Hoewel hij vasthoudt
aan de teksten van Shakespeare, weet
Welles bijna steeds verfilmd toneel te
vermijden en dialogen en monologen op te
vangen in de dynamiek van zijn camera.
Orson Welles heeft in zijn leven veel din
gen moeten doen die kennelijk tegen zijn
zin warenjhij heeft filmrollen moeten
accepteren om aan geld voor eigen pro
jecten te kunnen komen, hij heeft films
Automobilisten die in Den Haag een
verkeersovertreding begaan en be
trapt worden door een agent die hun
nummer opschrijft, kunnen voortaan
binnen 24 uur eerst een briefje in de
bus verwachten met de mededeling
dat zij genoteerd zijn wegens een met
name genoemde verkeersovertreding.
Een poos later volgt dan de „bon".
Dit systeem is een primeur voor Ne
derland. De leden van de landelijke
centrale verkeerspolitie-commissie zijn
er enthousiast over. De mogelijkheid
is dan ook niet uitgesloten dat dit
Haagse systeem binnenkort ook elders
zal worden toegepast.
Huwelijkspenning. Ter gelegenheid van
het huwelijk van prinses Margriet en
mr Van Vollenhoven, slaat de Konink
lijke Begeer een herinneringspenning
naar ontwerp van de beeldhouwer Joop
Hekman, die ook de huwelijkspenning
van prinses Beatrix en prins Claus
vervaardigde. De penning wordt in een
aantal formaten geslagen in goud, zilver
en brons.
ADVERTENTIE
H0tV-U>k>r
POLV-bce
Voor mooier haar:
V Haar - Gosmrtira,
(Van onze correspondent)
MONTEVIDEO. De Latijns
Amerikaanse plannenmakers strijden
al jaren om het onderwijs aan de
eisen des tijds aan te passen. Het aan
tal studenten in Latijns Amerika is
dan ook sinds 1960 van ongeveer
500.000 tot boven de 700.000 gestegen.
In Brazilië is het aantal in tien jaar
tijds zelfs verdrievoudigd, waarbij het
aandeel van de ingenieurs-faculteit
zich verdubbeld heeft (van tien op
twintig percent). Maar nog altijd zijn
er slechts enkele instituten voor
wetenschappelijk en technisch onder
zoek, die ertoe moeten bijdragen dat
Latijns Amerika aansluiting bij de
moderne wereld krijgt. Nog geen dui
zendste van het nationale inkomen
van de landen wordt hiervoor ge
bruikt, tegen 2,6 percent in de Ver
enigde Staten.
De beste wetenschapsmensen: chemici,
natuurkundigen, ingenieurs, maar ook
artsen, emigreren naar de V.S., omdat
zij in Latijns Amerika noch voldoende
mogelijkheden tot onderzoek noch rede
lijk betaalde posten in de industrie vin
den. Maar ook de economische situatie
van bijvoorbeeld de artsen, staat in vele
Zuidamerikaanse landen in geen verhou
ding tot de ontvangen opleiding.
Vishal: Van 13 november af „De droomwe
reld der naleven", 'n expositie van werk
van amateurschilders. Dagelijks van 10
tot 17 uur, 's zondags van 13 tot 17 uur,
's woensdags van 20 tot 22 uur. Tot 19
december.
Bisschoppelijk Museum (Jansstraat 79):
Permanente expositie van oude religieu
ze kunst, schilderijen, middeleeuwse
beeldhouwwerken, handschriften en
kunstnijverheid. Dagelijks, behalve
maandag, geopend van 10 tot 12.30 uur
en van 13.30 tot 17 uur; zon- en feest
dagen van 14 tot 17 uur.
Frans Halsmuseum (Groot Heiligland 62):
Permanente tentoonstelling van werken
uit de Haarlemse school van de 16de tot
en met de 19de eeuw, waaronder Hals'
meesterwerken. (Dagelijks 10 tot 17 uur,
zon- en feestdagen 13 tot 17 uur).
Woonhuis Jacobus van I.ooy, geopend op
donderdag van 10 tot 12.30 en 13.30 tot
17 u. Zon- en feestdagen van 14 tot 17 u.
Teylers Museum (Spaarne 16): Perma
nente expositie van schilderijen 19de en
20ste eeuw. Tekeningen Hollandse, Ita
liaanse en Franse school 16de tot en met
19de eeuw. Fossielen, historisch-natuur-
kundige instrumenten, mineralen, 31-
toons Fokker-orgel (Dagelijks, behalve
zondag en maandag 10 tot 16 uur, de
eerste zondag van de maand van 13 tot
16 uur).
Cruquiusmuseum (Vijfhuizen): Stoomge
maal en oude machinerieën. Maandags
tot zaterdags geopend van 9 tot 17 uur.
In 't Goede Uur (Nw. Kerksplein): Exposi
tie van werk van Cor Dick. Dagelijks
van 10 tot 18 uur en van 20 tot 22 uur;
op zondagen van 14 tot 17 uur en van
20 tot 22 uur. Tot eind november.
De Ark (Nw. Heiligland): Dagelijks, behal
ve dinsdag, van 10 tot 20 uur: Expositie
van werk van Ben Andrêa. Tot 3 decem
ber.
Open Deur (Gierstraat 14): Eucharistische
tentoonstelling. Op werkdagen van 16
tot 18 uur en van 19 30 tot 21.30 uur. Tot
20 november.
Galerie 3 (Jansstraat 48): Expositie van
portret en figuur van Bob Denneboom.
Dagelijks van 13 tot 18 uur en op zondag
van 13 tot 17 uur. Tot 21 november.
Juiianaiaan 43 (Overveen): van 19 novem
ber af expositie van schilderijen van Jo
sef Santen. Dagelijks van 14 tot 17 uur.
Tot 5 december.
Vrjjdag 18 november, Concertgebouw, 19.30
uur; Jeugdconcert door het Noordhol
lands Philharmonisch Orkest o.l.v. Henri
Arends.
Vrijdag 18 november, Nieuwe Kerk (Nieu
we Kerksplein), 20.15 u.: Concert door
„Die Haerlemsche Musijckcamer" o.l.v.
André Kaart. Soliste' Sophia van Santé
(mezzo-sopraan). Programma: Byrd, Pur-
cell, Monteverdi, Hellendaal, Telemann
en Mozart.
Zondag 20 november, Waalse Kerk (Be
gijnhof), 20.15 u.: Concert door het Am
sterdams Strijktrio m.m.v. Gijsbert Beths
(viool), Jaap Moelker (altviool) en Henk
Lambooy (cello).
Woensdag 23 november, Concertgebouw, 20
uur: Concert door het Symphonie Orkest
Haarlem o.l.v. Marinus Adam. Soliste:
Annemarie le Compte (piano). Program
ma: Rachmaninoff, Mendelssohn, Doni
zetti, J. de Klerk en W. A. Mozart.
Donderdag 24 november, Concertgebouw,
20 uur: Concert door het Schotens Chris
telijk Gemengd Koor o.l.v. Geert de Boer.
M.m.v. Aukje Karsemeijerde Jong (so
praan), het Haarlems Christelijk Man
nenkoor en de Nationale Brass Band o.l.v.
Meindert Boekei.
Vrjjdag 25 november, Concertgebouw, 20.15
uur: Concert door het Noordhollands
Philharmonisch Orkest o.l.v. Jan Brus-
sen. Solist: Jean-Louis Hardy (cello). Pro
gramma: W. A. Mozart, Boccherinni,
Brahms.
Zaterdag 19 november, Stadsschouwburg,
20 uur: De Nederlandse Comedie met „De
Vuurproef" van Arthur Miller. Regie:
Ton Lutz. M.m.v. Wim van den Brink,
Etha Coster, Maria Hab raken, Klttie
Courbois, André van den Heuvel, Mimi
Boesnach, Elisabeth Hoytink, Lo van
Hensbergen e.a.
Zondag 20 november, Stadsschouwburg, 20
uur: Toneelgroep Theater met „The
Dutchman" van LeRoy Jones. Regie:
John van de Rest. M.m.v. Mia Goossen
en Franklin Lafour. Na de pauze con
cert door het „Workshop Trio" o.l.v. Theo
Loevendie.
Dinsdag 22 november. Stadsschouwburg,
20 uur: De Haagse Comedie met „Je kunt
het nooit weten" van Shaw. Regie: Joris
Diels en Dolf de Vries. M.m.v. Anny de
Lange, Trins Snijders. Max Croiset, Joris
Diels, Gijsbert Tersteeg, Guido de Mooi,
Wim van Rooij, Steye van Brandenberg
e.a.
Woensdag 23 en donderdag 24 november,
Stadsschouwburg, 20 uur: Toneelgroep
Studio met „Eh?" van Henry Livings.
Regie: Johan Greter. M.m.v. Piet Kamer
man, Ralph Wingens, Cocki Boonstra,
Aart Staartjes, Krijn ter Braak en Lies-
beth Struppert.
Vrijdag 25 november, Stadsschouwburg, 20
uur: Nieuw Rotterdams Toneel met „De
dood van een handelsreiziger" van Ar
thur Miller. Regie: Jan Teulings. M.m.v.
Ko van Dijk, Enny Meunier, Bas ten Ba
tenburg, Edmond Classen, Wim Hoddes,
Sacco van der Made. Jan Kruyk en Tera
Verheugen.
Vrijdag 18 en zaterdag 19 november, Waag-
taveerne (hoek Spaarne-Damstraat), 21
uur: Cobi Schreijer met haar internatio
naal programma. Gasten: Martin Carthy
Dave Swarbrick (folk). Zondag 20 no
vember, 21 uur: Hootenann.f-avond.
Maandag 21 november, Stadsschouwburg,
20 uur: Paul van Vliets Cabaret „Pepijn"
De cellist Jean-Louis Hardy die op
vrijdag 25 november met het Noord
hollands Philharmonisch Orkest zal
concerteren in het Haarlems Con
certgebouw. Na zijn optreden in
vele Europese landen en Amerika
heeft deze uit Frankrijk afkomstige
musicus zich samen met zijn vrouw
de pianiste Anne-Marie Bouan, in
's-Hertogenbosch gevestigd.
met „Opus 2". M.m.v. Liselore Gerritsen,
Paul van Vliet, Ferd Hugas en Rob van
Creveld (piano). Onder auspiciën van de
Volksuniversiteit; ook voor niet-leden
toegankelijk.
Poppentheater Merlljn (Hasselaersplein 35),
14.30 uur, toegang 4 jaar: zaterdag 19 no
vember „Het onderwateravontuur", zon
dag 20 november De Chinese Draak" en
woensdag 23 november „Het Blauwe Wa
ter".
Vrijdag 18 november, Coornhert-lyceum, 20
uur: De auteur Jos Vandeloo leest uit en
vertelt over eigen werk.
Dinsdag 22 november, Frans Halsmuseum
20 uur: „Vriendschap en de ontsporingen
daarvan" door dr. O. M. de Vaal.
Woensdag 23 november, Frans Halsmuseum
20 uur: „Sinusitus" door dr. W. H. Bier
man.
Vrijdag 18 november, Stadsschouwburg, 20
uur: Toneelvereniging Alberdingk Thijm
met „Huwelijkslessen".
De situatie is in de landen onderling
overigens verschillend. In Brazilië
treft men één arts op 2500, in Argentinië
één op 670 bewoners aan. De medische
faculteiten zijn overvol. In Uruguay, waar
het onderwijs vanaf de eerste dag van de
lagere school tot de laatste van de uni
versiteit kosteloos is, studeert men gemid
deld tien jaar en van zes studenten, die
het eerste semester beginnen, beëindigt
er slechts één zijn studie. Velen zullen
zich wel hebben afgevraagd, of het echt
de moeite loont.
Een 24-jarige kennis van mij heeft ijve
rig in Argentinië medicijnen gestudeerd.
Eind vorig jaar legde hij met goed ge
volg zijn laatste examen af- Toen in een
openbaar kinderziekenhuis in Buenos Ai
res een aantal artsen werd gevraagd, sol
liciteerde hij tegelijk met tweehonderd
collega's. Hij werd met nog zeventien
collega's aangesteld. Sinds april 1966 is
hij daar de gehele dag in touw. Het eten
is miserabel. De witte jas moet hij zelf
meebrengen. Het salaris bedraagt onge
veer 370 gulden per maand. maar tot
medio juli had hij nog geen cent uit
gekeerd gekregen. Als zijn vrouw niet op
kantoor werkte en de familie de jonge
arts niet zou helpen, zou hij niet weten
hoe hij moet leven.
De nu 40-jarige Liber Rodiguez is de
eerste havenarbeider in Latijns Amerika,
die arts werd. Zijn vader verkocht op een
druk kruispunt kranten. De zoon heeft
dat ook gedaan, tot hij in 1945 een van de
600 stuwadoors in de haven van Monte
video (Uruguay) werd. Daarnaast ging
hij op 23-jarige leeftijd eerst naar het
avond-gymnasium, toen naar de universi
teit. Hij zong in het universiteits-koor,
speelde voetbal in de Liga universitaria
en voer als verpleger de halve wereld
rond.
Liber is nu getrouwd en heeft een kind
van drie jaar. Hij wil voorlopig nog ha
venarbeider blijven en zich daarnaast als
arts specialiseren. Wanneer men van de
sociale status afziet, is het beroep stu
wadoor aantrekkelijker, althans financieel
Een stuwadoor verdient ongeveer 1200
gulden per maand. Een dokter moet per
maand 160 patiënten in zijn spreekuur en
tachtig thuis controleren, om het inkomen
van een havenarbeider te bereiken.
Een commissie, die bijna twee jaar
geleden werd ingesteld door het Neder
lands Verbond van Directies en Leer
krachten bij het Nijverheidsonderwijs, is
tot de conclusie gekomen dat de leraren-
salariëring naar gegeven lesuur moet
verdwijnen. Daarvoor moet in de plaats
komen een beloning voor de totale taak
van de docent, welke meer omvat dan
lesgeven, o.m. ook voorbereiding, correc
tie, toezicht, besprekingen en contacten
leggen. Bovendien dient de omvang van
de weektaak van docenten duidelijk te
worden afgebakend. De taak moet voor
de docenten bij alle verschillende takken
van voortgezet onderwijs gelijk zijn, na
melijk 35 uren per week.
De commissie stelt, dat de taak van
elke leraar bestaat uit lesgeven en ande
re werkzaamheden. Binnen de weektaak
van de leraar moet steeds ruimte be
staan voor die andere werkzaamheden in
de vorm van lesvrije uren. Deze werk
zaamheden zijn te verdelen in die voor
de eigen lessen en die voor het goed
functioneren van de school als onderwijs-
en opvoedingsinstituut.
Tegen salariëring op basis van de be
voegdheidsgraad van de docent heeft de
commissie geen bezwaar. Thans geschiedt
de salariëring naar onderwijsniveau van
de school. Ook tegen salariëring naar
leeftijd in plaats van salariëring naar aan
tal dienstjaren, zoals thans gebeurt, be
staat geen bezwaar.
Als nadeel van het tegenwoordige sa
larissysteem ziet de commissie het nage
noeg ontbreken van promotiekansen en
het automatisch bereiken van het maxi
mumsalaris. De commissie zou de pro
motiekansen in een nieuw systeem willen
vergroten. Bijzondere prestaties zouden
extra beloond moeten worden.
De commissie is tegen het zogenoemde
functioneel leeftijdsontslag. Wel moeten
de mogelijkheden worden verruimd voor
hen, die het wat kalmer aan gaan doen
als de onderwijstaak te zwaar wordt.
De commissie ziet in de grootte van de
verantwoordelijkheid een maatstaf voor
het bepalen van de salarissen van direc
teuren, daar het leidinggeven aan een
school een taak is, die los staat van de
graad van onderwijsbevoegdheid van de
leider.
