Philip Loots in Amsterdam herdacht met
uitvoering van zijn Maria-Magdalenamis
Beeldje van
slordigheid
Radecker belandde door
in Amsterdamse gracht
Maranka
Meubelen
Edmonde Charles Roux
kreeg Prix Goncourt
vervelend
maagzuur?
een nieuwe fiets!
Schoenen-mode
kent slechts
één traditie.
iww
Echt leer is
echt mode
Cj
"""A
50 cent
nieuwtjes kijken bij Maranka
neem natuur-grijze
AVRO ontslaat
geschorste
William Vogler
JONGE
GENEVER
lekker lopen
uit bankstellen vanaf 1100.-zelfs tot 4000.-
j
I
I
JUkyU üJW
lekker lopen
DINSDAG 22 NOVEMBER 1966
9
Koor van Amsterdamse
Mozes-en-Aaron-kerk
275 jaar oud
NA AL WAT over de Haarlemse
componist, pianist, organist, dirigent
en muziekrecensent Philip Loots ver
leden jaar geschreven is ter gelegen
heid van de honderdste verjaring van
zijn geboorte, alsmede deze zomer,
toen het vijftig jaar geleden was dat
hij overleed, is er stilte gevallen rond
deze beminnelijke, destijds zeer ge
vierde figuur der generatie waartoe
ook Diepenbrock behoort. Wie ver
wacht had dat het herdenken van zijn
persoon direct zou zijn gevolgd door
extra uitvoeringen van kenmerkende
werken van zijn hand, kon zich te
leurgesteld voelen. Misschien ten on
rechte; want er is in het muzikale
oeuvre van Loots wel het een en an
der dat, zonder opzettelijke aandrang,
op zijn tijd vanzelf naar boven komt,
en dan op markante wijze komt ge
tuigen voor de betekenis van deze
toondichter, als schakel in het mu
ziekleven van zijn tijd.
Snoep
verstandig
eet 'n appel
WYNAND FOCKINK
Snoep
verstandig
eet 'n appel
Russische zangeres Jelena
katoelskaja overleden
Jos de Kierk
Huizing
ÊL
mm®
sparen
ren*/
Tijdelijk; 1 tube
POLY-Color kleurshampoo
plus 1 flacon
POLY Set haarversteviger
van f.3.- voor
slechts f2.50
A
Wees goed voor uzelf en uw maag)
De radio geeft woensdag
T elevisie programma
n pracht geschenk
Snoep
verstandig
eet n appel
Huizing
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
In de handige kneepfles -
De borrel die u „toelacht"
Geniet met uw gasten van
die tongstrelend zachte WF
genever. Een rondje WF
Daar is iedereen vierkant
voor! Jonge WF Genever
L f. 10.45 per hele liter
ADVERTENTIE
Jelena Katoelskaja, een der bekendste
Russische operazangeressen, is op 78-ja-
rige leeftijd in Moskou overleden. Zij
maakte naam in de dagen voor de revo
lutie en werd na 1917 een topster bij het
Moskouse Bolsjoi-theater waar zij in vijf
tig belangrijke rollen optrad, voorname
lijk in Russische opera's. Jelena Katoels
kaja, coloratuur-sopraan, had verder een
uitgebreid liederenrepertoire dat zowel
Russische volksliederen als moderne ro
mances omvatte.
Arthur Haynes overleden. Arthur Haynes
een van de belangrijkste Britse televisie
komieken, is overleden, 52 jaar oud. De
voormalige busconducteur Haynes liet
miljoenen lachen met zijn komischje in
terpretatie van een geniale schurk.
Philip Loots
DERGELIJKE ervaring dede wij zon
dagochtend op in de Franciscaner „Mo-
zes-en Aaron"-kerk aan het Waterloo-
plein te Amsterdam, waar het gerepu
teerde zangkoor „Zelus pro Domo Dei"
de viering van zijn 275-ste verjaardag in
zette met een uitvoering van Loots' „Mis-
sa in honorem Sanctae Mariae Magdale
nae", tijdens de extra solemnele hoog
mis. Dit werk voor mannenkoor, solo
kwartet en orgel was omstreeks 1900 ge
schreven in opdracht van dit zangcolle
ge, waarmee de componist van in zijn
jeugd nauwe relaties onderhield, mede
gezien het feit dat hij als organist opge
leid was door Jos Verheijen, de bespeler
van het befaamde Adema-orgel van de
Mozes". Uiteraard ging aldaar de Mag-
dalena-mis in première; dat was op 15
november 1903. Een week later ging ze
in de „Paterskerk" te Haarlem, waar
Loots organist was. Er is over dit werk
heel wat gepraat en gediscussieerd eer
het met kerkelijke goedkeuring kon wor
den uitgevoerd. De bezwaren die in 1891
geopperd waren tegen de Missa van Die
penbrock, waardoor dit machtige werk
ongeschikt voor de liturgische dienst
werd verklaard, wogen ook in zekere ma
te op het lot van Loots' nieuwste schep
ping. De censoren van die tijd bleken
doosbenauwd voor een muziek die zich
ontplooide naar haar eigen wezen. Maar
nu was tevens, tegelijk met Loots' nieu
we werk het „Motu Proprio" van Pius
X, als richtsnoer voor de kerkmuziek af
gekondigd. Daarin werd weliswaar de
moderne muziek niet verworpen, doch
aangedrongen op een zuiver liturgisch
karakter, met als voorbeeld het grego
riaans. Met overdreven ijver spitsten de
Hollandse censoren nu hun critische hou
ding toe, gesteund zoals zij meenden door
de pauselijk voorschriften.
De Magdalena-mis van Loots moest het
als eerste belangrijk object ontgelden.
Men viel over pietluttige dingen, zoals
een minder gebruikelijke maatsoort,
een bepaalde ritmering, een instrumenta
le behandeling, doch vooral over het fu-
gatisch uitspinnen van een finale, met
gebruik van de tekstwoorden, waar men
zulks alleen aanvaardbaar achtte op één
vocaal. De constructie van de Credo werd
een bijzonder twistpunt.
DIEPENBROCK was zeer geïnteres
seerd in het geval. In een brief aan
Loots, geschreven vóór de uitvoering,
noemde hij de „Magdalena" de uiting
van een krachtig talent en een krachtig
geloof alsmede een bewijs „dat men ker
kelijke muziek kan schrijven zonder een
muzikale kwezel te zijn". Wat er verder
achter de schermen gebeurd is om de
„Magdalena" voor de praktijk te redden,
dient hier niet te worden uitgerafeld.
Tenslotte werd het werk dan toch ker
kelijk goedgekeurd. Niet ten onrechte
heeft het zijn reputatie verworven als
mijlpaal op een keerpunt van de evolu
tie der roomskatholieke kerkmuziek, zij
het dan als een geduchte opgave voor
een kerkkoor. Intussen zijn er nieuwe
mijlpalen gepasseerd en staat men op
het ogenblik voor een ongewisse toekomst
van de liturgische muziek. Maar gecon
fronteerd met een uiterst verzorgde uit
voering van Loots' „Magdalena", vraagt
men zich af, waar men zich 65 jaar ge
leden druk om maakte; angstig voor de
artistieke individualiteit? Doch dan had
het moeten opvallen hoezeer dit persoon
lijk cachet afgestemd was op de litur
gische eisen en vooral op de religieuze
geest.
ONDER LEIDING van Joep Schreurs
en met Jan Scholten aan het fraaie orgel
kreeg de „Magdalena" door een massaal
mannenkoor en een bedreven solokwartet
een uiterst beschaafde uitvoering. Het
speet mij alleen dat de Credo van het
werk vervangen werd door een gregori
aanse. Men was er helaas niet mee klaar
gekomen.
Het ging ons in dit artikel hoofdzake
lijk om de „Magdalena-mis" van Philip
Loots, de markantste van zijn acht mis
composities, dus niet in de eerste plaats
om de plechtige kerkdienst, die, gecele
breerd door de abt van Slangenburgdom
Tholens, en bijgewoond door Mgr. Zwart
kruis, bisschop van Haarlem, enorme
toeloop gewekt had. Maar overduidelijk
bleek dat deze dingen niet te scheiden
zijn; de muzikale uitvoering was geen
concertaangelegenheid, zoals dat in de
„Mozes" in de zogenaamde gloriejaren
van het befaamde zangkoor aldaar naar
veler getuigenis het geval schijnt geweest
te zijn. Het werk van Loots verrichtte
zijn dienende functie en ging volledig op
in de sfeer van plechtige dienst. Er is
dan toch van mijlpaal tot mijlpaal wel
iets ten goede gekomen in de relatie
hoorprestatie en offerdienst, waarbij de
geest van Loots' „Magdalena" tot zijn
ware betekenis kon gedijen.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM Slordigheid op het
historisch seminarium van de Universi
teit van Amsterdam heeft ertoe geleid
dat een kunstwerk, dat de universiteit in
bruikleen had gekregen van het Stede
lijk Museum, een tijd lang als oud vuil
op de bodem van Heerengracht heeft ge
legen. Het gaat om een reliëfbeeldje in
de vorm van een gevelsteen met een
paardje erop dat de beeldhouwer John
Radeoker met drie andere van derge
lijke beeldjes in de twintiger jaren maak
te voor een tentoonstelling in Parijs. De
waarde wordt geschat op 1000 gulden.
Op het seminarium kwam het beeldje na
het overlijden van professor dr. J. Nier-
meyer in december van het vorig jaar
in een rommelhoek terecht. Werksters
zetten het deze zomer met een hoeveel
heid afval klaar voor de vuilnisman.
Twee Marokkaanse arbeiders, die bij de
reinigingsdienst werkten, vonden het
beeldje echter te zwaar om mee te nemen
en wierpen het in het water.
Er zou geen haan naar gekraaid heb
ben als de directeur van., de Rijksaca
demie voor beelden kunsten, professor
dr. N. Vroom, niet, om het overlijden
van Radecker (ongeveer tien jaar gele
den) te herdenken, in zijn academie een
overzichtstentoonstelling van het werk
van Radecker had willen houden. Hier
bij wilde men ook de vier reliëfbeeld
jes gebruiken die in het bezit zijn van
het Stedelijk Museum.
Verzoeken aan de universiteit om het
beeldje terug te bezorgen, bleven zonder
resultaat. Een woordvoerder van de uni
versiteit zei gisteravond: „Niemand hier
wist meer iets van dat beeldje af. We
hebben na veel zoeken tenslotte iemand
op het historisch seminarium gevonden
die zich het beeldje herinnerde en wist te
vertellen dat het in de gracht lag.
Een duiker haalde het ongeveer veertig
kilo zware beeldje op een avond in ok
tober, zonder lang te hoeven zoeken, uit
het water. Het beeldje is niet beschadigd.
Het is niet op de overzichtstentoonstelling
te zien.
Bij het Stedelijk Museum is men zeer
bleek, dat we eigenlijk geen ruimte had
den voor die vier reliëfs", aldus de heer
C. Meuleman, die zich daarmee heeft
ADVERTENTIE
Speciaalzaak voor prettige schoenen
Haarlem,
Kruisweg 42 Tel 12637
Ook Forma Natura
ADVERTENTIE
Voor mooier baar:
Cosmetica
beziggehouden. „Ach, zo vreemd is het
nu ook weer niet, dat het reliëfbeeldje op
die manier verdwenen is. Ik kan mij
best voorstellen dat werksters in de ver
onderstelling hebben verkeerd dat het
een oud stuk steen was dat wel weg
kon", aldus de heer Meuleman.
Bij het Stedelijk Museu mis men zeer
ontstemd over de slordigheid waarmee
men blijkbaar op de universiteit met ge
leende kunstwerken omspringt. De direc
teur, mr. J. de Wilde, heeft in een brief
op grotere zorgvuldigheid aangedrongen
De universiteit heeft beterschap beloofd.
ADVERTENTIE
I
California zitgroep met 3 of 4
zitsbank en 2 fauteuils op
draaipoot. In echt Montana
leer, evenals in glad leer of
bekleed met Draion Velours.
Anegang 39-Haarlem-Tel16340
Geopend van 9-6 uur -'s maandags van 1 -6 uur.
(Van onze correspondent)
PARIJS Voor het eerst sedert twaalf
jaar is gisteren in Parijs de grootste lit
teraire prijs van Frankrijk, de Prix Gon
court in de persoon van Edmonde Charles
Roux aan een vrouw toegekend. Met de
traditionele troostprijs, de Prix Renaudot
werd de schrijver José Cabanis onder
scheiden, die tevoren voor de Goncourt
als nummer 1 op de nominatie leek te
staan.
Edmonde Charles Roux, die dochter is
van een bekende Franse ambassadeur,
genoot tot dusver meer bekendheid als
journaliste in haar kwaliteit van hoofdre
dactrice van het maandblad Vogue" en
medewerkster van het damesweekblad
Elle", dan als romancière, als hoedanig
ze trouwens met dit bekroonde boek pas
debuteerde. In haar onderscheiden roman,
ADVERTENTIE
Stop met slikken van middelen die u
geen blijvende verlichting geven. Vraag
de apotheker of drogist NORAC. Niets
anders. NORAC brengt het maagzuur
in gezond evenwicht.
HGffi
Norac is 'n NORIT produkt
„Oublier Palerme" (Palermo vergeten)
geheten, die een sterk autobiografische in
slag heeft, komen trouwens ook die jour
nalistieke aspecten van de carrière van
de schrijfster duidelijk tot uiting. Haar
boek is eerder een verzameling novellen
dan een echte door-gecomponeerde ro
man, waarbij de schrijfster de handeling
afwisselend in het milieu van de Parijse
perswereld, van Rome, en Praag, de ste
den waar haar vader ambassadeur is ge
weest en die ze als kind leerde kennen,
en van de Amerikaanse emigrantenkrin
gen van Sicilië plaatst. Haar stijl getuigt
zowel van de satirische beschouwingswij
ze van de Parijse journaliste als van de
romantische inspiratie die ze in het con
tact met de Sicilianen had gevonden.
De Renaudot-winnaar, José Cabanis,
die in 1922 in Toulouse werd geboren,
heeft daarentegen een lange reeks van ro
mans op zijn naam geschreven die hem
ook een uitstekende naam in de Franse
moderne litteratuur bezorgden. „La Ba-
taille de Toulouse", waaraan hij zijn on
derscheiding te danken heeft, is een ta
melijk kort verhaal.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM William Vogler, sinds 1
mei 1963 cameraman bij de AVRO, is dit
weekeinde ontslagen. Hij was al geschorst
wegens zijn medewerking, zonder toestem
ming van zijn omroep, aan opname voor
de TROS.
Vogler had bij de AVRO vakantie geno
men en AVRO-apparatuur meegekregen
om eventueel opnamen te maken. De va
kantie gebruikte hij om voor de TROS te
filmen.
Zodra de AVRO hieivan hoorde heeft zij
de heer Vogler 'geseind, dat hij, hangende
een onderzoek, geschorst was. De TROS
echter kreeg toestemming de show met
AVRO-apparatuur af te maken. „Wij wil
den een der omroepcomponenten niet du
peren door de handelwijze van een der me
dewerkers", aldus de AVRO.
Toen tijdens besprekingen met de heer
Vogler bleek dat de zaak niet naar tevre
denheid kon worden opgelost, besloot de
AVRO tot ontslag.
HILVERSUM I.
7.00 Nws. 7.10 dagopening. 7.15 Opera
7.30 Nws. 7.32 Gram.muziek. 7.40 Radio
krant. 8.00 Nws. 8.10 Gewijde muzie.k 8.30
Nws. 8.32 Metropole orkest. 9.00 Voor de
zieken. 9.35 Waterstanden. 5.40 Voor de
vrouw. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gram.mu
ziek. 12.27 Mededelingen land- en tuinbouw.
12.30 Nws. 12.40 Actualiteiten, reportages,
en muziek. 13.30 Licht trio. 14.00 De familie
Leenhouts (hoorspel). 14.25 Klassieke gram.
muziek. 15.25 Moderne liederen. 15.50 Bij
belvertelling. 16.00 Voor de jeugd. 17.00 Five
o'clock. 17.15 Jazz.17.50 Overheidsvoorlich-
ring. 18.00 Harmonie-orkest. 18.30 Nws pro
testantse organisaties. 18.50 Nederlandse
volksliedjes. 19.00 Nws. 19.10 Radiokrant.
19.30 Leger des Heils. 19.45 Wereldpanora
ma. 19.55 Gram.muziek. 20.05 Klassieke lie
deren. 20.45 Moderne muziek. 21.15 Kruis
tocht voor het kind. 21.35 Amusementspro
gramma. 22.15 Avondoverdenking. 22.30 Nws
22.40 Geestelijke liederen. 22.55 Pedagogi
sche etherleergang. 23.15 Platennws.
HILVERSUM II.
7.00 Nws. 7.20 Socialistisch strijdlied. 7.23
Gram.muziek (7.30-7.35 Van de voorpagina!.
7.55 Deze dag. 8.00 Nws. 8.10 Gram.muziek.
8.30 Van alle markten thuis. 8.35 Gram.mu
ziek. 9.00 Romantische orkestwerken. 9.40
Schoolradio. 10.00 Klassieke gram.muziek.
10.45 Voor de kleuters 11.00 Nws. 11.02 De
studie van de menselijke handel en wan
del. 11.32 Moderne muziek. 11.45 Zigeuner
muziek. 12.00 Gram.muziek. 12.22 Voor het
platteland. 12.27 Mededelingen land- en tuin
bouw. 12.30 Amusementsmuziek. 13.00 Nws
13.10 Actualiteiten en kalender. 13.25 Amu
sementsmuziek. 13.50 Gesproken portret.
14.05 Kamermuziek. 15.00 Voor de jeugd.
(16.00-16.02 nws). 17.00 Voor de zieken.
17.30 Militair commentaar. 17.40 Filmmu
ziek. 18.00 Nws. 18.15 Actualiteiten. 18.20
Uitzending van de C.H.U. 18.30 Licht platen-
programma. 19.05 Licht ensemble. 19.30 Ar
tistieke staalkaart. 20.00 Nws. 20.05 Tram
melant in Loeren aan de Hor. 20.55 Licht
programma. 21.10 Gram.muziek. 21.35 Lied
jes. 22.00 Memoires der lichte muze. 22.30
Nws. 22.40 Actualiteiten. 22.55 Contrasten.
HILVERSUM III.
9.00 Nws. 9.02 Actualiteiten. 9.05 Muziek
programma. 10.00 Nws. 10.02 Arbeidsvitami
nen (11.00 Nws). 12.00 Nws. 12.02 Operette.
13.00 Nws. 13.02 Actualiteiten. 13.05 Gram.
muziek. (14.00 Nws). 15.00 Nws. 15.02 Lichte
Nederlandse muziek. 16.00 Nws. 16.02 Platen-
programma. 17.00 Nws. 17.02 Actualiteiten.
17.05 Rhythm and blues. 17.35-18.00 Country
en Western.
BRUSSEL 324
12.00 Nws. 12.03 Gevarieerde muziek. 12.40
Weerbericht. 12.48 Lichte muziek. 12.55 Bui
tenlands persoverzicht. 13.00 Nws. 13.20 Ta-
felmuziek. 14.00 Nws. 14.03 Gevarieerde mu
ziek. 14.20 Koorzang. 14.30 Programma voor
de jeugd 14.50 Meisjeskoor. (15.00 Nws.)
15.15 Kinderprogramma. 16.00 Nws. 16.03
Beursberichten. 16.09 Jazz. 17.00 Nws. 17.15
Beatmuziek. 18.00 Nws. 18.03 Voor de solda
ten. 18.30 Lekenmoraal en -filosofie. 18.50
Sport. 18.55 Taalwenken. 19.00 Nws. 19.40
Dansmuziek. 20.00 Operette. 21.20 Amuse
mentsmuziek. 22.00 Nws. 22.15-22.30 De zeven
kunsten.
VOOR DINSDAG
NEDERLAND I
11.10-12.00 Schooltelevisie: 19.00 Nws. in het
kort. 19.01 Pipo. 19.05 Journaal voor gehoor
gestoorden. 19.35 De Lucy Show. 20.00 Jour
naal. 20.20 Achter het nieuws. 20.45 Onder
anderen. 21.10 Z-Cars (TV-film). 22.00 Vrij en
tree (cabaret). 22.35 Journaal. 22.40 Pauze,
23.00-23.30 Teleac.
NEDERLAND II
20.00 Nws. 20.01 Don Quichotte. 20.30 Pre
mière: (nieuws over films). 21.00 De Bezet
ting. 22.00 Levend verleden Tweestromen
land (documentaire). 22.45-22.50 Journaal.
WOENSDAG
NEDERLAND I
17.00-17.35 Voor de jeugd. 18.30 Teleac.
19.00 Nws in het kort. 19.01 Pipo. 19.05 En
tree voor Danny Kaye. 20.00 Journaal. 20.20
Uitzending van de B.P. 20.30 Makkers staakt
Uw wild geraas (speelfilm). 22 05 Stichting
Socutera 22.20 De strijd tegen onwetend
heid. 22.45-22.50 Journaal.
NEDERLAND II
20.00 Nws in het kort. 20.01 Laura Storm
(TV-feuilleton.) 20.56 TRPS-foto-totovragen
21.01 Kunst Concours no 2 voor jong talent
22.05-22.10 Journaal.
ADVERTENTIE
Edmonde Charles-Roux en José Ca
banis, winnaars van de belangrijkste
Franse litteraire prijzen van dit
jaar.
ADVERTENTIE
Nederland 1: Het journaal voor gehoor
gestoorden en de Lucy-show gaan voor
af aan het journaal Na achter het Nieuws
in het programma „Onder anderen" een
filmreportage over mensen van de ker
mis. Hierna een aflevering uit de film
serie Z-cars en het programma „Vrij en
tree" van Henk Elsink. In zijn „Kooper-
moolen" in Amsterdam ontvangt hij de
Italiaanse gaste Ada Lonati. Het laatste
programma-onderdeel is „De wereld van
vandaag" van dr. L. de Jong.
Nederland 2: Het programma begint
met een vervolg van de filmserie „Don
Quichotte." Hierna .Première", waarin
Charles Boost en Ben Klokman enkele
filmpremières onder de loep nemen. Op
het programma staan onder andere „Cul
de sac", „The Liquidator" en waar
schijnlijk „Who is afraid of Virginia
Woolf" met in de hoofdrol Elisabeth Tay
lor. Dr. L. de Jong zet zijn programma
over de bezetting voort met de vierde
aflevering over de „Februaristaking".
Na het laatste journaal het programma
„Levend verleden" over het „Tweestro
menland."
ADVERTENTIE
Speciaalzaak voor prettige schoenen
Haarlem,
Kruisweg 42 Tel 12637
Ook Forma Natura
ADVERTENTIE
Dat is de traditie van net Meest Modieuze
Materiaal een werkelijk fijne schoen is
uitgevoerd in echt, onvervangbaar leer.
Alleen leer zet zich naar de voet. Alleen leer
blijft altijd in vorm.
Kijk eens uit naar een nieuwe schoen. Het
winterse modeschoentje herkent u aan de
iets vierkante neus, de vrij lage rechte of
diabolo-hak en natuurlijk aan de kleur
soedan, kastanje, bever of antilope. Let
vooral op het echtleer-etiket. Als bijdetijdse
vrouw hebt u immers een traditie op te
houden. De traditie van het Meest Modieuze
Materiaal.
Publicatie: Leder-Centrum Nederland, Tilburg
c
