Indonesiche communisten zijn
geen slachtoffers van „reactie
Aidit stuurde aan op een
harde, bloedige dictatuur
de Pantolux
specialist
ir
11
19?* 1)
Brand eist
zes levens
I
Premier Kosygin
morgen in Parijs
Djakarta laat deskundigen
uit Nederland wachten
1
1
1
VAN NIEL
OMEGA
Nummer één en nog steeds
de goedkoopste!
m-
Nieuwe KVP-ers
in de Kamer
Negerleider in
Selma veroordeeld
Veel gevallen van
geelzucht in
Den Bosch
Al opvolger voor
prof. De Quay
m
Driekamerwoning
beneden de 60
zonder machtiging
15
795
C95
G95
96
£90
W. VOET ZONEN
3 kg hoogschuimend
3 kg matig schuimend
y -
Q
WOENSDAG 3 0 NOVEMBER 1966
WARME
GESCHENKEN
X LAMSVACHTEN
V-
KOOP IN DE
OCHTENDUREN
GROTE COLLECTIE
HEREN PANTOFFELS
Gr. Houtstraat 153
Haarlem
Plan tot staatsgreep
3 kg wasmiddel in voordeel
normale prijs 9.25
u betaalt netto 050
alle wasmachines
'éfeïi'iV.
Alléén Dobbelman geeft geen dure cadeautjes en besteedt geen geld
aan dure verpakking en overbodige reclame. Daarom is Dobbelman
gezinswasmiddel veel voordeliger dan alle andere grote merken! In
elke zak zit 3kg van de hoogste kwaliteit, gegarandeerd door 233 jaar
ervaring.
U vindt bij ons
blijvend
U bespaart 3.50
blijvend^ Cfl
U bespaart 2.75 m
Plan voor brug over
Straat van Messina
Bij de N.M.B. is het
goed sparen.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
De bank waar u zich thuis voelt!
Maak uw keuze- uit de
prachtige
Omega collectie bij
OmegaSeamaster deVille
Onderzoek naar ramp
in Aberfan begonnen
I
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent)
DJAKARTA De Nederlandse pers is
over de bloedige gebeurtenissen, die ruim
een jaar geleden in Indonesië hebben
plaatsgehad nog niet uitgeschreven. Uit
een aantal publikaties van de laatste
tijd met name in de weekbladen „Vrij
Nederland" en de „Groene Amsterdam
mer" blijkt dat men na dat jaar van
steeds meer verduidelijkingen en nieuwe
feiten de neiging heeft het zo voor te
stellen alsof in wezen de Indonesische
communisten eerder de slachtoffers van
de dertig september-beweging zijn ge
worden. dan dat zij als regisseurs van
de beweging zijn opgetreden. Het is een
vreemde voorstelling van zaken. Er is
dan ook alle reden die gebeurtenissen
nogmaals aan een beschouwing te onder
werpen.
ADVERTENTIE
bleu, rood, zwart
rood, bleu,
rose
rood, beige
echte"
echt vacht
zand, bruin
MF5
vacht
vacht v.a.
Fil. te Amsterdam, Amstelveen,
Hilversum en Bussum.
De KAMI-studenten, die zich nu zo
noemen, zijn reactionair genoemd. Dat
is niet geheel juist. In de eerste plaats
is het studentenverzet tegen de dicta
tuur van Soekarno en Soebandrio een bij
uitstek progressieve actie geweest. Dat
verzet heeft namelijk geleid tot herstel
van de vrije meningsuiting, van de pers
vrijheid en tot het vrijlaten van de poli
tieke gevangenen. Wij hebben hier zojuist
een Tsjechoslowaaks journalist op bezoek
gehad, die een gesprek heeft gevoerd met
de hoofdredacteur van het studentendag
blad „KAMI". De ontmoeting bleek voor
beide partijen nuttig.
De Oosteuropese journalist ontdekte
dat men te gemakkelijk praat over
„links" en „rechts" als het over Indo
nesische toestanden gaat. De moord op
de communisten keurde hoofdredacteur,
Nono Anwar Makarim, zonder meer af.
Hij bleek voorstander te zijn van voort
zetting van landhervormingen en wenste
het verbod, om marxistische literatuur in
privé-bezit te hebben, opgeheven te zien.
Verrassend was voor de Tsjechische
I collega dat de KAMI-man zich „anti
imperialist" noemde. Een punt van dui
delijke overeenstemming bleek tenslotte
beider anti-Chinese houding te zijn.
Van de dictatuur, waartegen de studen
ten in het geweer zijn gekomen, is de
communistische partij, de PKI, altijd een
trouwe paladijn geweest. Weliswaar zond
partijleider Aidit een protest aan Soekar-
I no toen in 1960 het eerste en voorlopig
laatste gekozen parlement werd ontbon
den, maar in het daarna „benoemde" par
lement keerde de PKI graag met een
grotere fractie terug.
De door haar voor een reactionair uit
gemaakte Hatta had tenminste de moed
dit „parlement" een „menagerie du roi"
te noemen. Ditzelfde parlement, minus
de uitgestoten communisten, probeert
thans democratische rechten te verwer
ven via een wetsontwerp dat Soekarno tot
dusver niet heeft willen tekenen. Het ont
werp voorziet in de benoeming van nieu
we leden uit de „lichting '66", de verza
melnaam voor de diverse actiefronten van
academici, studenten, scholieren, enz.
Welke rol de communisten hebben ge
speeld m acties tot het overnemen van
de macht, blijkt in grote mate uit pers-
publikaties van vóór de dertigste septem
ber. Op het gebied van de pers namen de
communisten een sterke positie in. Naast
hun officiële partijblad „Harian Rakiat"
in Djakarta (dat een oplaag had van
65.000 exemplaren) beschikten zij over
veertien zogenaamde „geaffilieerde bla
den", waarmee vrijwel alle grote steden
werden bediend.
Hier moge nog aan worden toegevoegd
twaalf in het Chinees verschijnende bla
den, die alle in het teken van de eeuwige
vriendschap tussen Peking en Djakarta
stonden. Het is een indrukwekkend aan
tal, als men het vergelijkt met dat van
de grootste islamitische partij, de NU
(slechts negen kranten) en de marxis
tische Partindo (zes). Bovendien waren
alle redactieafdelingen van het (enige)
persbureau, Antara, in communistische
handen. De pers stond dus danig onder
toezicht van de PKI.
Al in augustus zijn in Djakarta en
Midden-Java door de PKI-leiding instruc
ties uitgegeven voor „consolidatie van de
fysieke krachten", het veilig opbergen
van documenten, het voorbereiden van
onderduikadressen, het houden van mili
taire oefeningen en het opslaan van
voedsel en munitie. Redevoeringen en
persartikelen van PKI-leiders, waaruit
hieronder een aantal citaten volgt, spra
ken sindsdien duidelijke taal.
17 augustus: Het politieke bureau van
het Centrale Comité der P.K.I. verklaart
dat in de rijpe revolutionaire situatie,
die haar hoogtepunt nadert, het volk nog
fundamentele overwinningen zal boeken.
Het is nodig het revolutionaire offensief
op alle terreinen te vergroten. Daarvoor
I moet hard worden gewerkt. Alleen in een
concrete revolutionaire situatie kunnen de
fundamentele doelstellingen van de strijd
van het volk volledig worden bereikt, snel
en radicaal.
3 3eptember: In een boodschap aan
de communistische scholierenorganisatie
zegt het Centrale Comit van de partij
dat de situatie zich steeds meer toespitst
en rijpt en het moment nadert, waarop
het volk zijn vijanden voorgoed zal uit
roeien, imperialisten, bureaucratie-kapi
talisten, feodale landeigenaren en andere
reactionairen. Deze en andere misdadigers
moeten uit de politieke macht worden ge
smeten.
....Op diezelfde dag zegt Sabip, lid van
het Djakartaanse partijbestuur: „het
moet niemand verbazen als op een ge
geven moment het volk alle reactionaire
machthebbers, die nu nog regeringsfunc
ties bekleden zal vernietigen".
13 september: Partijleider Aidit ver
klaart dat hij, na studie van de revolu
tionaire bewegingen in diverse landen,
waaronder Indonesië, tot de overtuiging
is gekomen dat de P.K.I. een leidende rol
kan spelen bij het ontwikkelen van de
I revolutionaire situatie tot het bereiken
van het hoogtepunt.
26 september: Op het congres van
communistische plantagearbeiders zegt
Aidit dat de arbeiders niet alleen strijden
voor lotsverbetering, maar ook om de
politieke macht te veroveren. Dr. Soe
bandrio heeft het volk reeds uitgedaagd
op te treden. De arbeiders moeten thuis
maar eens denken wat de beste manier
zou zijn om op de invitatie van Soeban
drio in te gaan.
PHILADELPHIA (AP) Een zich
snel uitbreidende brand op de bovenste
verdiepingen van twee huizen in Phila
delphia in de V.S. heeft zes mensen het
leven gekost onder wie vijf broertjes
en zusjes. Hun moeder en twee kinderen
I werden door politieagenten in veiligheid
gebracht.
De lijst is op geen stukken na volledig.
Men herinnert zich dat „Harian Rakjat"
zich twee oktober achter de dertig sep
tember-beweging stelde, dat communis-
tenleider Sanoesi twee dagen vóór de
coup in het openbaar verklaarde dat „de
„baby elk ogenblik geboren zou kunnen
worden". Heel duidelijk blijkt echter uit
de citaten dat de P.K.I. de publieke opi
nie rijp maakte voor de actie. Bij de in
doctrinatie van eigen organisatie werd
ijverig geageerd tegen „de generaals"
Het is natuurlijk historisch gezien niel
verkeerd te spreken over een moord op
de communisten. Maar men moet vooral
niet de indruk wekken dat zij als schapen
naar de slachtbank zijn geleid. En wan
neer men dat beeld toch wil gebruiken:
de communisten waren dan wolven in
schaapskleren.
Het optreden van Soeharto op 1 oktober
waarbij zonder bloedvergieten een eind
werd gemaakt aan de rebellie, spreekt
voor zich. De spontane reacties van de
bevolking in Midden- en Oost-Java zijn
vooral een gevolg geweest van maanden
lange provocaties vooral van communis
tische jongeren tegen nationalisten en is
lamieten. Eindelijk kon de afrekening
beginnen. Het zou mogelijk anders ge
lopen zijn, zo kan men nu in Djarkarta
horen, wanneer Soekarno maar onmiddel
lijk de P.K.I. had veroordeeld en dus na-1
mens het verontwaardigde volk zou heb
ben gehandeld.
I, „f. dure ca4c»Bties.»«rp«kl.jn9. V 7B
tfBKdl MKtofKteredsmt.MB
«V-,
m V,
ADVERTENTIE
een grote sortering
ZILVEREN armbanden, broches,
colliers en vele andere artikelen
GROTE HOUTSTRAAT 165
t.o. de Kerkstraat
(Van onze correspondent)
PARIJS Morgen komt de premier
van de Sovjet-Unie, Alexei Kosygin in
Parijs aan. Gedurende negen dagen zal
hij in de Franse hoofdstad de gast zijn
van president De Gaulle. Gesproken za'
worden behalve over wetenschappelijke,
technische (kleurentelevisie) en handels-
onderwerpen, over belangrijke politieke
kwesties.
Opnieuw zal de Franse president zijn
Russische gast het beeld schilderen van
het Europa van morgen, dat van de Kau-
kasus tot de Atlantische Oceaan zal rei
ken. En uiteraard staat de kwestie van
de Duitse hereniging weer op de voor
grond. Maar behalve dat zal ook Wash
ington geen moment afwezig zijn uit de
gedachten van de Franse president. Uit
niets is echter nog gebleken dat de Rus
sische premier met betrekking tot de er-
enigde Staten in hun verhouding tot Euro
pa dezelfde exclusieve overtuigingen als
De Gaulle zouden huldigen.
De Franse president had oorspronkelijk
gehoopt ook het Russische staatshoofd
Podgorny en vooral de secretaris-gene
raal van de communistische partij, Brezj-
nev, die in de praktijk zeker nog wel het
hoogste politieke gewicht in de weegschaal
legt, onder zijn gasten te mogen tellen.
Maar alleen Kosygin heeft zich voor
Frankrijk vrij kunnen maken.
DEN HAAG De heer L. A. M. de
Bekker (43) te Empel en drs. L. W.
Reestman (42) te Enschedé zijn vanmid
dag beëdigd als leden van de Tweede
Kamer. Beiden komen in de KVP-banken
te zitten, de heer De Bekker als opvol
ger van dr. W. L. P. M. de Kort, de
heer Reestman als opvolger van mr. dr.
H. H. Schoemaker.
SELMA (ALABAMA) (Reuter). De
militante negerleider en strijder voor ge
lijke burgerrechten Stokely Carmichael
is in Selma veroordeeld tot 30 dagen
gevangenisstraf en een boete van hon
derd dollar, na schuldig bevonden te
zijn aan een opruiing.
Rechter Edgar Bussel heeft Carmicha
el bovendien veroordeeld tot de kosten
van het geding, nadat hij verklaringen
had gehoord, dat de negerleider vorige
maand gepoogd had een menigte te be-
wegens tot een mars naar het stadhuis in
Selma.
DEN BOSCH In de Bossche inter
naten zijn alle bewoners ingeënt tegen
geelzucht, omdat deze ziekte de laatste
weken in Den Bosch en omgeving in vrij
hevige mate voorkomt. Er is nog niet
direct sprake van een epidemie, maar
de G.G.D. in Brabants hoofstad heeft
toch gemeend de nodige voorzirgsmaat-
regelen te moeten treffen.
ROME (AFP) Sicilië zal misschien
een vaste verbinding met het Italiaanse
vasteland krijgen, een brug over de
Straat van Messina.
De staatssecretaris van Openbare wer
ken, Luigi Giglia, heeft in het parle
ment gezegd voor de vorming van een
cbnsortium voor de bouw van zulk een
brug te zijn. Van teen dergelijk consortium
zouden behalve de staat, het gebied Si
cilië, het Instituut voor de Industriële
Bouw en geïnteresseerde economische or
ganen deel moeten uitmaken.
DJAKARTA In Nederlandse diplo
matieke kring in Djakarta bestaat teleur
stelling over het uitblijven van toestem
ming voor de komst van een aantal Ne
derlandse technische experts naar In
donesië. Deze kwestie, voortvloeiend uit
een in april 1964 door minister Luns en
zijn toenmalige Indonesische collega Soe
bandrio in Den Haag gesloten overeen
komst, werd voorheen behandeld door
een staatssecretariaat in Djakarta, maar
valt sinds de reorganisatie van het be
stuursapparaat onder het regeringspresi-
dium.
In eerste instantie zijn als gevolg van
de overeenkomst van '64 korte reizen ge
maakt, waarvan vooral die van de pro
fessoren Tinbergen en Bosman de aan
dacht hebben getrokken. Men verkeert
thans in een tweede stadium, waarin een
aantal deskundigen voor een periode van
twee a drie jaar naar Indonesië vertrekt.
Onderhandelingen over onderwerpen als
deze duren doorgaans lang. Het onder
zoek naar het type deskundigen waaraan
in de eerste plaats behoefte bestaat, het
voorleggen van de beschikbare krachten
aan het land dat de hulp ontvangt en
tenslotte het vinden van een geschikte
„tegenspeler" in dat land zelf de man
die de kennis van ae buitenlandse expert
zal moeten overnemen vergen veel
tijd.
Dat dit in Djakarta bovendien wordt be-
invloed door de veranderingen van de af
gelopen maanden, is waarschijnlijk. Het
presidium heeft zich geconcentreerd op de
financiële problematiek. Inmiddels gaat
het echter om deskundige bijstand, waar
aan Indonesië grote behoefte heeft. Van
Indonesische zijde is als reden voor de
trage afhandeling der zaken opgegeven
het probleem om goede huisvesting te
vinden. In Nederlandse kring bestaat ech
ter de vrees dat de deskundigen die zich
hebben aangemeld en die zich dus heb
ben voorbereid op het in ieder geval tij
delijk opgeven van hun huidige functie,
zich zullen gaan terugtrekken als nigt
zo spoedig mogelijk door de regering in
Djakarta maatregelen worden genomen.
DEN HAAG De KVP-fractie in de
Eerste Kamer heeft al een opvolger voor
prof. dr. J. E. de Quay, de vice-minister-
president van het kabinet Zijlstra.
Het is de heer P. H. Coppes uit Til
burg, die gisteren als senator werd be
ëdigd.
Voor prof. Zijlstra, die ook in de Eer
ste Kamer zat, is nog geen opvolger ge
vonden.
"'"jlV
-■■■ 'f*;
-
\vu L
1 .r
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Grote Houtstraat 86 - Haarlem
Telef. 10371 - Speciaalzaak sinds 1883
Grote precisie en elegant model.
MERTHUR TYDFIL (WALES) (Reu
ter) Voor de rechtbank in Marthyr
Tydfil in Wales is dinsdag het onderzoek
begonnen naar de oorzaak van de ramp
in Aberfan waar 21 oktober 144 mensen
omkwamen toen een berg mijnafval ging
schuiven en zich op een deel van het
mijnplaatsje stortte.
Procureur-generaal sir Elwyn Jones
zei bij de opening tot opperrechter Ed
mund Davies dat de 144 slachtoffers, van
wie 116 kinderen, levens waren begra
ven. „Onze plicht is alle aspecten van
deze vreselijke ramp te onderzoeken". Er
zijn 77 getuigen. Bij de opening zaten op
de publieke tribune honderd in het zwart
geklede overlevenden en familieleden van
slachtoffers.
In Amsterdam is gisteren de uit
slag bekendgemaakt van „Camera
Ahoy", de nationale foto-, dia- en
smalfilmwedstrijd 1966, uitgeschre
ven door de Stichting ter bevorde
ring van de amateurfotografie in
samenwerking met de Koninklijke
Nederlandse redersvereniging. De
eerste prijs in de groep kleurendia's
werd in de wacht gesleept door de
heer Js. Kocaré uit Den Haag. Win
naar in de afdeling smalfilms werd
de geluidsfilm in kleur van de heer
J. A. Gramsbergen, Amsterdam Het
aantal inzendingen bedroeg 3.250
zwart-wit en kleurenfoto's, 1.350
dia's en 40 films. De hoofdprijs in
de sectie foto's ging naar de heer
H. H. Mulder uit Dordrecht; de eer
ste prijs in de jeugdgroep foto's
werd toegekend aan de 17-jarige
Belg Carlos van Nielande, wiens
bekroonde plaat wij hierbij reprodu
ceren.
Woningen met drie of minder kamers
en een huur lager dan 60 per maand
vallen voortaan in Rotterdam onder de
„goedkope vrije sector". Ze mogen wor
den verhuurd aan mensen zonder huur-
machtiging. De grens lag tot dusver bij
50 per maand, maar is verhoogd omdat
zeer vele woningen juist boven deze
grens niet te verhuren waren aan hou
ders van huurmachtigingen. Ze werden
ook vaak tevergeefs aangeboden via het
telefonisch beantwoordingsapparaat van
de dienst van volkshuisvesting-
Rotterdam heeft verder een „dure vrije
sector" nl. woningen met huren van
ƒ200 per maand of meer (exclusief de
kosten van service en centrale verwar
ming).
