Bont straatbeeld -■m m r HOE IS HET ONTSTAAN? SiL-jS fy; <%i r DONDERDAG 8 DECEMBER 1966 1 'V 1 - fe VIP R) k W'i;' k »ii w Wijze mannen Van de wal in de sloot Sensatie in de dierentuin Hongeractie 1 Hongeractie 2 Met de rug tegen de muur Censuur 1 iGeen enkele andere ambitie Stedebouwer-humorist Lichtbakens Ongelikte beren Censuur 2 Ondemocratisch Artsenprobleem Homosexualiteit Dit woord: BRANDBRIEF Dit woord: SLA Dit woord: ONSTUIMIG Dit woord: PISSEBED V V - v - - v' f m- Over bijna de gehele wereld is de ver warring als bij onze kabinetscrisis te vin den. Is hier niets aan te doen? Zeker wel, als er maar mensen in de regering komen die werkelijk de belangen van het gehele volk op het oog hebben, maar niet voor eigen winst en voordeel zitting nemen. De werknemers zijn zelf te lui om eens behoorlijk na te denken en pra ten hun geestelijke leiders na dat rijk en arm hier altijd moeten zijn, doch dat ze in een eigen uitgedachte hemel komen. Laat ze dan Jacobus 5 maar eens lezen in de Bijbel. Zodra wijze mannen in de regering zitting nemen en het winstsy steem en het privébezit worden afgeschaft en alles wordt ondergebracht onder een centraal economisch lichaam, zal over en kele jaren niemand meer armoede ken nen, geen werkloosheid en de misdaad is dan spoedig afgelopen. Maar onze re gering wordt geregeerd door voorstanders van opeenhoping van kapitaal. Werkne mers, kiest daarom wijze mannen maar niet die, die tien maal zoveel loon als u uit de staatsruif nemen, die kunnen on mogelijk uit liefde voor uw belangen vechten. G. BIJL, Santpoort. Het kabinet Cals moest het veld ruimen. Omdat de richtlijnen op financieel gebied niet deugden en niet alleen de kleine man, maar ook de beter gesitueerden erbij betrokken waren gaf de heer Schmel/er het kabinet een duwtje en lag het aan diggelen. Maar nu komt de aap uit de' mouw. De minister van Sociale Zaken, de heer Veldkamp heeft er iets beters op gevonden; nu wordt de kleine man in de hoek getrapt. Welk gezin kan 10.- per dag aan verplegingskosten betalen? Het minimumloon is gesteld op 120.- per week. Een zieke per gezin per week 70.— I Een week huur f 20. Een week gas, licht, water5. Een week brandstoff 10. Twee keizerpinguins hebben dezer dagen in de dierentuin van Aalborg voor weinig minder dan een zoö logische sensatie gezorgd. Ze hebben alle twee een ei gelegd. En dan te weten dat keizerlijke pinguin- vrouwtjes dit zelden of nooit in ge vangenschap doen'. De a.s. moeders moeten nu zestig dagen wachten voordat het nieuwe keizerlijke pinguinleven ter wereld komt. In dez« rubriek worden eenmeal per week brieven opgenomen, die met uit drukkelijk verzoek tot publikatie aan de redactie worden toegezonden; voorwaar den tot publikatie zijn: ir Het onderwerp dient van genoegzaam algemeen belang te zijn en uit het oog punt van dat algeaneen belang te zijn beschouwd. ir De inzender moet de brief met zijn volle naam en adres ondertekenen en instemmen met de vermelding van zijn naam en woonplaats. (Dus geen pseudo niem of Initialen). De brief moet gesteld zijn in behoorlijk Nederlands en in begrijpelijke, beknopte vorm. De redactie behoudt zich het recht voor de brief ter publikatie te bekorten op niet essentiële punten, of opneming te weigeren. Opneming van een bepaalde brief be tekent allerminst, dat de redactie het eens is met daarin vervatte meningen of argumenten. Alweer Louden waar het nieuwste van het nieuwste op (bont-)mode gebied vandaan komt. Deze twee crea ties werden gelanceerd door Sidney Massin van Mayfair in de Engelse hoofdstad. Hoe mini het bontrokje links ook is, het model kost toch altijd nog 3.500 gulden. Maar een afkeer van mini wordt ook duur betaald: de lange bont-japon rechts kost 6.000 gulden, de turban inbegrepen. Ongetwijfeld zullen vele lezers van dit blad van harte instemmen met de (anti) hongeractie die enige jonge mensen tij dens de kerstdagen zullen voeren. Even wel, instemming alleen is niet voldoende Wil de actie van de jongelui succes heb ben, dan zullen wij ook tot een daad moeten komen. Dat kan heel gemakke lijk. Wij kunnen aan alle mogelijke col lecten zo ruim als maar enigszins moge lijk is, meedoen; ik denk aan kerken, missie, zending, Leger des Heils, Huma- nitas enzovoorts, te veel om op te noemen. Wanneer ik hier in het bijzonder op een instelling de aandacht vestig, dan is dat omdat deze al heel goed bij de bedoelin gen van de jongelui aansluit; Nederlands Organisatie voor Internationale Bijstand. Het principe van deze vereniging is, de mensen zodanig te helpen dat zij zich zelf kunnen helpen. Zij doet dit door al lerlei projecten uit te voeren in Europa en ook in Afrika, die voornamelijk tot doel hadden en hebben, de verbetering van landbouwmethoden en irrigatiewer- ken. Ziehier een doel dat onze hulp ten volle waard is; wie hier meer over wil weten kan zich wenden tot de Novib. Als men jaarlijks tenminste 5 aan de No vib schenkt krijgt men vier maal per jaar het blad „Onze Wereld" gratis toe gezonden. In dit blad kan men veel we tenswaardigs lezen over ontwikkelingsge bieden en over het werk van de Novib. Het adres is: van Blankenburgstraat 6, Den Haag, giro 645300. H. M. LASSCHUIT-DE BOER, Heemstede Open brief aan allé hongerstakers Zes jongens krijgen van de burgemees ter van Haarlem geen toestemming om voor de kerstdagen een hongerstaking te houden op de Grote Markt. Zij wilden dit doen omdat zij het niet eens zijn met het commerciële karakter dat dit feest de laatste jaren heeft gekregen. Mijns inziens een juiste en bezinnende actie. Maarde burgemeester wil het niet. Hij wil de prachtige Grote Markt een steriel plein laten zijn, net goed om trouwauto's op te laten keren en wach ten. De verandering die teweeg is ge bracht door het bannen van het verkeer van onze Grote Markt, is de eerste van een hele lange serie; de tweede ver bannen groep vormde namelijk de jongens en meisjes die geen witte boor den of rokken tot de knie hadden, te verwijderen. Ja, doodgewoon aan het verwijderen. En nu de honger-stakers, zij zouden het verkeer kunnen hinderen, en relle tjes zijn ook zo goed als zeker te voorspel len. In feite ligt dit verbod gewoon in het vprlengde van het strengere politie optreden op de mooie Grote Markt. Maar als het verkeer ergens door gehinderd wordt is het wel door dat onhandig ver vooruitstekende prachtige (pikzwarte) Stadhuis van Haarlem, wat worden daar niet een fietsers en brommers (geeft niet, zijn toch allemaal nozems) door stinkende en hardrijdende 'bussen onno dig gevaarlijk gesneden. Vrijheid op aarde ,nee dat is het ook al niet, misschien wel verstand op aarde ,het zou best helpen. U. H. VAN BEYMA, Haarlem. Er zijn in onze naaste omgeving verschillende mensen van wie men kan vernemen dat de problemen in de Unie van Zuid-Afrika groot zijn en dat de blan ken werkelijk niet anders kunnen dan de apartheid handhaven. Degenen die dit beweren kennen het land wel eens uit eigen ervaring en men is geneigd hun beweringen te geloven ook al kent men zelf mogelijk de toestanden in andere Afrikaanse landen uit eigen veelvuldige ervaring. Nu is echter kort geleden in Engeland een boek verschenen dat als ondertitel geeft: „A smuggled journal from South Africa"'; de titel is: „Tomorrows Sun". De schrijfster Helen Joseph, was in In dia lerares en na thuis ten volle genoten te hebben van alle voordelen weggelegd voor de blanken is zij naar de Unie ge gaan waar zij verzeild raakte in arbei dersorganisaties en in de apartheid. Zij was de eerste tegen wie nieuwe bepa lingen over huisarrest toegepast werden. Ze is er uiteindelijk blij om, omdat latei- voetje voor voetje verdergaande wetten werden afgekondigd terwijl de ondervra ging van verdachte personen niet vrij is van wat wij ronduit folter zouden noe men. Het bekende patroon dat wij uit de bezettingstijd kennen: proberen of de volgende stap al kan, maar altijd door gaan op de weg van zonderlinge denk- beelden om het zeer neutraal uit te drukken. Het boek beschrijft eerst het lot van betrekkelijk weinig mensen van de op positie tot dat het begint over duizen den te gaan. Het is niet altijd even over zichtelijk geschreven, maar steeds voel je dat het door een vrouw is geschre ven wier hart meer en meer bij de ge beurtenissen wordt betrokken, zodat zij ook minder en minder voor de gevolgen van haar uitingen voor haar zelf bang wordt. Dit boek is beschikbaar bij de Stadsbi bliotheek in Haarlem. Hoewel het in het Engels geschreven is en er wel nog een hele tijd over heen kan gaan voordat er een vertaling het licht van onze boek winkels zal zien, is het te hopen dat het een zekere belangstelling zal vinden. Ook om te laten zien wat het in Zuid-Afrika betekent met de iug tegen de muur te staan. DR. E. W. SACHS, Aerdenhout Totaal 105.— Dus heeft een gezin 15.- per week over om te leven. Een punt voor onze wel vaartsstaat. En dit met de verkiezingen voor de deur. Hoe bestaat het H. v. VELDHUIJSEN, Haarlem. De E.V.O. onderzoekt de noodzaak van lichtbakens aan of bij voertuigen op on verlichte parkeerstroken. Is het niet be ter de verlichting van de wegen zo te maken, dat een of meer lantaarns in de parkeerstrook schijnen? Dan staat alles en iedereen in het licht en loopt niemand de kans, dat zo'n lichtbaken door welke oorzaak dan ook uitvalt. MEVR. v. d. EIJNDE, Hoofddorp. i, i v.viwiv*.. -v v.'.iSy&/. In uw artikel: „Britse ingenieurs ont werpen stad zonder stank en rook 1 pe man, die de huur ophaalt, zal zijn wekelijkse of maandelijkse ronden maken op een elektrische scooter. 2 Als de werkende vrouw in 1984 haar dagtaak op kantoor beëindigt, draait ze een nummer op een telefoontoestel op haar bureau. Na enige ogenblikken draait ze een tweede nummer en binnen tien seconden zullen door haar handelingen veroorzaakte elektrische impulsen de oven hebben ingeschakeld, waarin de maaltijd voor het gezin staat en de ver warming hebben ingeschakeld of hebben versterkt in haar huis, dat op 8 km af stand in een buitenwijk staat. 1. En dan te bedenken dat huren per giro automatisch overgemaakt kunnen worden.behalve in Engeland, waar geen girodienst bestaat. 2. En dan te bedenken, dat er elektri sche fornuizen en centrale verwarmings installaties zijn, met een „geheugen". Voordat mevrouw uitgaat, stelt zij die instrumenten op de gewenste tijden in: bijvoorbeeld de oven op kwart voor vijf en de cv op half zes. Als zij om zes uur thuiskomt is het huis lekker warm en kan ze de gerechten lekker warm uit de oven halen. Het risico is op deze manier uitgesloten, dat mevrouw X het nummer van mevrouw Y belt, waardoor mevrouw X haar maaltijd nog koud thuis aantreft en mevrouw Y, die van plan was een uur later dan normaal thuis te komen, haar heerlijke etentje verbrand vindt. De aardappelen, die mevrouw in het in uw krant geschilderde tafereel in de elektri sche schilmachine doet, zijn dan wel voor de volgende dag? Iets anders is, dat deze beschrijving opnieuw de verzuchting doet slaken: waarom toch al dat aardgas in de parti culiere woningen gebracht met alle ellen de daarvan, zoals: meer luchtverontrei niging; risico's van ontploffing; verbran de pannen, en te grote hitte, dus niet kunnen sudderen, terwijl waarschijnlijk „voor hetzelfde geld" het aardgas in elek trische centrales in goedkope elektriciteit had kunnen worden omgezet en in de wo ningen worden afgeleverd. In sommige huishoudingen heeft de be hoefte aan „sudderen" het petroleumstel weer van zolder doen halen, met alle walmmogelijkheden daarvan. Het is alles om te lachen C. KONING-STROINK, Haarlem. Onder: „Verder verlies van prestige" betoogt u op 23 november dat de wijze waarop de klachten betreffende al dan niet vermeend ontoelaatbaar optreden van politie-agenten te Amsterdam door het parket zijn behandeld, de burgerij niet zal aanspreken. U gaat er daarbij blijkbaar van uit dat de burgerij derge lijke zaken op voorhand ten nadele van de politie uitlegt en in het onderzoek van het openbaar ministerie geen vertrouwen I stelt. i U hebt hiermede mijns inziens het be oordelingsvermogen van de burgerij on derschat. De meeste burgers zijn veelal van mening dat de relletjesschoppers er ie goed afkomen. Het zijn de burgers, die niet aan het „agentje pesten" mee doen en dit een te platvoerse bezigheid vinden om daarbij tegenwoordig te zijn, die verzuchten dat deze straatschenders eindelijk eens dienen 'te beseffen dat zij slechts een onbelangrijk deel van de bur gerij zijn, dat alleen maar minachting kan vinden in de ogen van weldenkende mensen. Tenslotte moet hij die niet ho ren wil maar voelen. Het prestige van de Nederlandse man en vrouw is al te veel geschaad door de I ongelikte beren in onze samenleving. A. J. TER BEEST, Haarlem. Over het beleid van onze eerste burger inzake het al of niet optreden van Sieto Hoving c.s. in Heemstede is genoeg ge praat en geschreven. Ik zou slechts in direct de kwestie willen aanroeren door de heer Suerink zich het volgende te doen afvragen: Heeft hij ooit in ruil voor de toestem ming van enige burgemeester of ander soort bewindsman om zich in het verkeer te mogen begeven, een verklaring dienen af te leggen zich niet aan een bepaalde verkeersovertreding schuldig te willen maken? Zo nee, mogen wij dan tenmin ste tellen dat zijn vergelijking van Sieto Hovings eventuele optreden in Minerva met dat van deze in het verkeer minder goed was getroffen? En mogen wij ons dan verder afvra gen of de heer Suerink, die de bezwaren die zijn gerezen tegen genoemd beleid kenschetst als „geschetter over aantas ting van de vrijheid", wel heeft begre pen was Jacques Perk onder de begrip pen vrijheid en wet verstond in de door hem, Jac, J. Suerink, geciteerde dicht regel? En zodoende veronderstellen dat de door de laatste schijnbaar vermoede geestesverwantschap van hem, de laat ste, met de eerste, voornamelijk zou kun nen berusten op het overeenkomen niet van beider voornemen maar van beider voornamen? Zouden wij ons vervolgens even op 's heren Suerinks terrein mogen bege ven en ons bedienen van diens verkeers- beeldspraak (waarin hij overigens slechts het róde verkeerslicht betrekt) door hem de vraag te stellen of hij het niet minder gewenst zou achten dat, wanneer redelij kerwijs aangenomen kan worden dat een verkeerslicht op groen staat en deze stand door de meeste verkeersdeelne mers voor wie op dat moment het licht geldt, gezien en erkend wordt, er toch één of meer bestuurders niet ertoe ko men met een redelijke snelheid op te trekken of door te rijden (waarin dan ook bij hen de oorzaak ligt van bijvoor beeld het in het gehéél niet wensen of kunnen waarnemen van het licht, of bij voorbeeld in kleurenblindheid, gecombi neerd met het gebrek geen onderscheid te kunnen maken tussen de onderste en bo venste lamp), hiermee het verkeer ophou dend, hetgeen dus gezien mag worden als het overtreden van een wet? Tenslotte geef ik mezelf toestemming mij af te vragen of iemand, wie dan ook, gesteld indien zulks effect gehad zou kunnen heb ben,mij zijn toestemming zou hebben geweigerd de vraag op te werpen, waar om de heer Suerink nu eigenlijk zijn stukje schreef in schrijvende lezers van 25 november. De laatste zin van het bericht in uw blad van 24 november over een nieuw gratieverzoek voor de Duitse oorlogsmisda digers die in de Bredase strafgevangenis verblijven, heeft mij wel zeer pijnlijk ge troffen. Daarin werd gesteld: „De brief schrijvers (te weten u aan wie deze open brief is gericht) hebben de Kamer verze kerd dat de gevangenen geen enkele an dere ambitie hebben dan hun laatste le vensjaren rustig in de familiekring te kunnen doorbrengen." Dat was ook de wens die mijn lieve ouders en hun kinderen steeds koesterden. Hun ambitie ging inderdaad niet verder dan hun laatste levensjaren rustig in de familiekring te kunnen doorbrengen. Zij zijn echter door die bandieten vergast. Ik weet niet eens waar hun stoffelijke resten zijn, anders zou ik die in mijn familie kring bewaren om althans nog iets van mijn geliefde ouders te hebben. Nog geen trouwring is ons ter nagedachtenis aan hen overgebleven, want die zelfs zijn ons ontstolen. Wij hebben niets van hen, we ten niets van hen dan alleen, via het Ro de Kruis, dat zij vergast zijn in Sobibor. Wat hebt u, als geestelijke verzorgers van de oorlogsmisdadigers in de Bredase gevangenis en als mensen van de Reclas sering, meegemaakt?? Ik zou gelukkig zijn als mijn ouders in de gevangenis van Breda waren onder dezelfde zorg die u kennelijk aan dat uit schot van de maatschappij nu besteedt, aan die beroepsmoordenaars! Het is diep treurig dat er Nederlanders zijn die het nodig vinden om voor die zelfde moordenaars gratie te vragen. Dat kunnen alleen maar mensen zijn die niets hebben meegemaakt, die niet heb ben moeten ondervinden hoe hun ouders, broers, ooms, tantes, neven, nichten en vrienden vergast zijn door die schurken. Wat heeft de Reclassering in de jaren 1940-1945 gedaan??? Toen kinderen, meis jes en jongens en bejaarden de gaska mers zijn ingedreven? Die hadden geen van allen iets op hun geweten; die moes ten het zonder de hulp van geestelijke verzorgers of Reclassering stellen die het nu zo nodig vinden om voor het gespuis, dat een onnoemelijk aantal moorden op het geweten heeft, een „rustige levens avond" te verlangen. M. A. J. DANIëLS, Heemstede. TH. BRONKHORST, Heemstede Het is toch wel schandalig, dat het grootste deel van de Heemsteedse raad de burgemeester op zo'n grove wijze op de vingers heeft getikt, omdat hij niet wilde, dat Sito Hovings cabaret even tueel, gezien de ervaringen elders met sommige cabarets tijdens hun optreden in Heemstede de koninklijke familie door het slijk zou sleuren. Elke gemeente die zichzelf respecteert moest een burgemeester hebben, die eerst dergelijke voorwaarden stelde. JULIA WINTERS, Haarlem In Amsterdam, Leiden en Haarlem zijn raadsleden in de gemeenteraad gebleven nadat ze hadden bedankt voor de Boeren partij. Ze houden nu de plaatsen bezet voor leden van de Boerenpartij, waarop de kiezers hebben gestemd. In Amsterdam is het initiatief uitgegaan van een lid van de PvdA, in Leiden en Haarlem zijn het mensen van de Noodraad. G. LIMPER Amsterdam Voor het conflict tussen de artsen en de ziekenfondsen is maar één oplossing: gezondheidszorg worde staatszorg, zoals in alle communistische landen en in En geland het geval is. Alle artsen staats ambtenaren met vast salaris en werk tijd. Daarbij behoeft de medische ethiek niet in gevaar te komen. Zoals het er nu mee staat, kan men zich afvragen of die nog wel richtsnoer is? Zoals vroeger, 3,- per jaar per lid en alle kinderen tot 16 jaar vrije behandeling, was een uiterste, doch nu dreigt de weegschaal der moraal naar het andere uiterste om te slaan. Tachtig percent van ons volk is al verzekerd bij een fonds, het is te hopen, dat de nieuwe regering voor de belangen van het gehele volk zal opko men en ons beschermen zal tegen het monopolistisch drijven der artsen. Wie, uit hun rijen, heeft de zedelijke moed om te tonen, dat het ook anders kan? Laat ons het in hen gestelde ver trouwen behouden! N. v. d. LEK-MUNS, Haarlem. Ik zou de hooggeachte heren theologen en andere wetenschapsmensen willen zeggen U gelooft in God en Zijn woord of niet! Mag ik u een vraag stellen? Heeft God homofielen geschapen of niet? Man en vrouw schiep Hij hen. Het huwelijk is een hoogheilig sacrament en geen pro- beerseltje. Wat gebeurt er nu als man of vrouw, in welke vorm dan ook. falen? De mens heeft homo's voortgebracht, God i heeft hen niet geschapen. MEVR. VISSER, Haarlem. Oorspronkelijk is een brandbrief een brief waarin de afzender de geadres seerde dreigt zijn huis in brand te zullen steken, wanneer deze hem niet tijdig een som gelds doet toekomen. Eertijds werden door legeraanvoerders zulke brieven toegezonden aan de be woners van bezette landstreken die bepaalde schattingen moesten betalen. Vandaar het werkwoord brandschat ten: aan de ingezetenen van een dorp of stad een schatting opleggen onder bedreiging anders hun huis en hof in brand te zullen steken en te plunderen. Sinds de 18e eeuw heeft, eerst in Duitsland, daarna ook bij ons, de betekenis een wijziging onder gaan. Eerst hij studenten, daarna ook in de algemene taal is brandbrief gaan betekenen: brief waarin men zijn nood klaagt en op het zenden van geld aandringt. De vorm sla, die in de spreektaal wordt gebruikt, is een samentrekking van salade, een aan het Frans ont leend woord, dat zelf weer uit het Italiaans afkomstig is. Daar luidt het woord: insalata, van het werkwoord insalare: inzouten. De kern van het woord is dus het zelfstandig naam woord sal: zout. Onder sla verstaan wij een gerecht van verse groente, niet zozeer met zout als wel met olie en azijn be reid. Merkwaardig is niet alleen dat wij ook kunnen spreken van tomaten- sla, komkommersla, ja zelfs van vruch tensla, maar ook dat men de zegswij ze: ergens een slaatje uit slaan in verband heeft gebracht met sla, in de zin: extraatje, smakelijk hapje, voor deeltje. Men denkt echter ook aan: zijn slaatje slaan, net al: zijn weetje weten en: zijn zegje zeggen. Naast onstuimig, het thans gewone woord voor: heftig, hartstochtelijk, woest, kwamen vroeger ook andere vormen voor. Bilderdijk bijvoorbeeld dichtte dat hij „eindlijk uit A'ontstui- me vloed" Hollands vaste wal betre den had. Maar ook bestonden onge- stuim en ongestuimig, die beide door Vondel worden gebruikt in gelijke be tekenis. Het woord gelijkt zoveel op het Duitse bijvoeglijke naamwoord ungestüm, dat ontlening daaraan waarschijnlijk is. Beide woorden zijn verwant met het werkwoord stame len: stokken, blijven steken. De eigen lijke betekenis van on-stuimig is dus: wat niet kan blijven steken, wat niet tegengehouden kan worden. Invloed van Middelnederlands on-stuur: wat niet kan gestuurd worden, ongebon den, moet ook worden aangenomen. Hoe Nederlands het woord pissebed er ook uitziet, het is een navolging en vertaling van het Franse pissenlit. Eigenlijk verstaat men er onder: een kind dat nog in bed plast, dat nog niet zindelijk is. Gewestelijk, bij voor beeld in Zeeland en in Vlaanderen, is pissebed de naam van de paarde bloem naar de urine afdrijvende eigen schap die deze plant schijnt te bezitten. Ook is het de naam van het veelpotige schaaldier dat men elders de kelder mot noemt en waaraan men dezelfde eigenschap toekende als aan de paar debloem. In een boek over volksgenees kunde leest men: „Een middel tegen bedwateren is het volgende: laat kin deren brij eten waarin een paar pisse bedden zijn gekookt". Dit middel past de arts nu niet meer toe gelukkig.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1966 | | pagina 7