Verdeeldheid in Salisbury:
Smith wil grondwet wijzigen
Rhodesische premier zou
aftreden overwegen
Handen om een geweer
Hond nam even de parade af
President De Gaulle ontvangt
deze week minister Brandt
Joods Wereldcongres wil meer
actie tegen het neo-nazisme
Amerikaans verliescijfer in
Zuid-Vietnam sterk gestegen
Britse regering
wil beperkt
rookverbod
r
Van dag tot dag
Weer betogingen
tegen Hoessein
Vrees voor wrijving
met Sovjet-Unie
Spaanse priesters
protesteren
Schipbreuk in India
eist honderd levens
Russisch schip in
Oostzee vergaan
Bijna vijfduizend
doden in 1966
w
tel eg rammen
MAANDAG 12 DECEMBER 19 6 6
3
Volgens Syrische radio:
Ongerustheid in Helsinki
Die Beeld
Negen gedetineerden uit
Florence krijgen gratie
iitvi
t ia -
mm
Toekomst beeld
STAALMEUBELEN
KANTOOR en
WERKPLAATS
SAIGON (Reuter en AFP). Het
aantal Amerikanen dat tot nog toe dit
jaar in Vietnam is gesneuveld, is bijna
viermaal zo groot als vorig jaar. De
verliezen bij de Zuidvietnamese re
geringstroepen zijn met bijna de helft
verminderd en het aantal gesneuvelde
leden van de Vietcong tweemaal zo
groot geworden. Dit blijkt uit officiële
statistieken die in Saigon zijn ge
publiceerd.
V er gissing
Twee aanvragen tot associatie met de
Europese Economische Gemeenschap ver
oorzaken moeilijkheden om politieke re
denen. Het gaat om Oostenrijk en Span
je. Zij dringen niet aan op een volledig
lidmaadschap, maar op een zodanige be
gunstiging, dat hun produkten bij invoer
in de EEG minder zwaar worden belast
dan die van andere buitenstaanders Wat
Spanje betreft is het verzet daartegen
volkomen verantwoord. Het heeft een
dictatoriaal regime, dat niet in overeen
stemming is met de wil en keuze van
de bevolking. ,Een associatie is bedoeld
als voorstadium van een lidmaatschap en
het minste dat men kan eisen is, dat het
Spaanse volk daar achter staat. Zolang
het zich niet vrij kan uitspreken, weet
men dit echter niet.
Weliswaar zijn hier ook tegenstrijdi
ge belangen in het spel. De Italianen
zien de Spanjaarden als ongewenste con
currenten voorzover het zuidvruchten,
rijst, olijfolie en textiel aangaat. De West
duitsers zijn pleitbezorgers van Spanje,
omdat zij in dit land zeer veel kapitaal
hebben belegd en er de beschikking heb
ben over vliegvelden voor hun militaire
luchtvloot. Maar die tegenstellingen ma
ken een Spaanse associatie slechts nog
minder waarschijnlijk.
Wat Oostenrijk betreft ligt het probleem
anders. Dit land is democratisch en de
helft van zijn buitenlandse handel is op
de Euromarkt georiënteerd. Oostenrijk
echter heeft zich in 1955 tegenover de
vier vroegere bezetters (Russen, Ameri
kanen, Britten en Fransen) verplicht tot
politieke en militaire neutraliteit. De Sov
jet-Unie ziet in een associatie met de EEG
een politieke daad, in strijd met de ver
plichte neutraliteit. Toen de Sovjet-pre
mier Kosygin een bezoek bracht aan
Parijs, heeft hij dit de Fransen (mede
ondertekenaars van het verdrag van 1955)
meegedeeld. En de Franse minister Cou-
ve de Murville heeft daarvan zijn collega's
van de EEG deze week in Brussel in
kennis gesteld. Voor Oostenrijk zou er
niets anders overblijven dan een gunstiger
handelsverdrag met de zes EEG landen.
Is de Euromarkt in beginsel een aan
loop tot een politieke unie? Bij de op
richting ervan waren alle leden het daar
over eens. Zij zijn het echter oneens over
de politieke koers van zulk een unie, zo
dat deze niet tot stand is gekomen. Maar
als Fransen en Russen beiden aanvaar
den, dat in principe de EEG een politiek
karakter heeft, blijft Oostenrijk in de
kou staan, wat men betreuren.pipet.
Er is nog een ander aspect aan deze
kwestie. Zowel in Moskou als in .Parijs
staat men wantrouwend tegenover de
grote Amerikaanse investeringen in de
industrieën van de Euromarkt. Oosten
rijk zou worden betrokken bij een ge
meenschap waarin Amerikaans kapitaal
een aanzienlijke rol speelt en dit wordt
in Moskou ongewenst geacht. Maar om
dezel'fde reden staat Parijs, ondanks alle
betuigingen van vriendschap, kritisch te
genover deelneming van .Engeland.
In Groot-Brittannië zijn 20.700 miljoen
dollars belegd, in de loop van dit jaar
alleen 2700 miljoen. Amerikaanse bedrij
ven in Engeland zouden dus vrije toe
gang hebben tot de Euromarkt, als Groot-
Brittannië er lid van wordt. De Engelse
regering ziet de EEG niet als een aparte
politieke gemeenschap: zij heeft te grote
bindingen met Amerika en het Gemene
best. Men kan echter verwachten, dat
straks president de Gaulle aan premier
Wilson politieke eisen zal stellen, die deze
niet kan aanvaarden.
Degenen, die het politieke karakter van
de EEG onderstrepen als een nog niet
bereikt maar wenselijk ideaal, beperken
voorlopig haar werkingssfeer tot zes lan
den. Dit zou jammer zijn. Een niet-demo-
cratisch regime (als dat van Spanje) be
hoeft men stellig niet te integreren. Maar
neutrale landen als Zweden, Oostenrijk
en Zwitserland zou men er om economi
sche redenen stellig in moeten opnemen,
en natuurlijk Engeland dat een Atlanti
sche bondgenoot is. Het is dus beter voor
lopig af te zien van de fictie, dat de EEG
een klein-Europese politieke unie zou
moeten zijn. Alleen op die basis kan men
een gemeenschappelijke markt schep
pen van driehonderd miljoen zielen, een
afzetgebied dat de industrie broodnodig
heeft.
IVtftfWWWWMWWWWWWWWAWWWWWWWWWWWWl
DAMASCUS (Reuter en AFP). Vol
gens het Syrische persbureau en radio-
Damascus zouden in Jeruzalem, Hebron,
Nabloes en Ramallah opnieuw betogin
gen tegen koning Hoessein van Jordanië
en diens regering zijn gehouden. „De
Jordaanse regeringsstrijdkrachten heb
ben het vuur geopend op de betogers, van
wie verscheidenen werden gedood", aldus
de Syrische radio.
Jordanië is er in principe mee akkoord
gegaan dat Iraakse en Saoedi-Arabische
troepen zijn grondgebied binnenrukken
bij een aanval van Israel.
Dat is in Cairo meegedeeld, waar de
defensieraad van de Arabische Liga
vergaderde. Jordanië wil echter nog
steeds niets weten van het Palestijnse
bevrijdingsleger. Dit leger mag het land
niet binnenkomen.
SALISBURY (AP). Premier Ian
Smith overweegt de Rhodesische
grondwet in overeenstemming te
brengen met de afgewezen Britse
voorwaarden. Daarbij ondervindt hij
oppositie van zijn kabinet.
Smith zou van mening zijn dat Rho-
desië veel sterker staat als de consti
tutionele plannen van premier Wilson
zouden worden aangenomen. Hij
meent door de voorstellen in de
grondwet op te nemen Groot-Brittan
nië bereid te vinden de sancties tegen
Rhodesië op te schorten.
De voorstellen zijn er op gericht dat de
Afrikanen een steeds grotere zeggen
schap krijgen. Een onpartijdige commis
sie zou nagaan of de voorgestelde consti
tutionele wijzigingen aanvaardbaar zijn
voor de 217.000 blanken en vier miljoen
Afrikanen in Rhodesië. De krachtige rech
tervleugel van het „Rhodesische Front"
(Van onze correspondent)
HELSINKI. In Finse politieke kringen
is men ongerust over het uitblijven van
enig zichtbaar resultaat van premier
Paasio's reis naar Moskou. Men vraagt
zich af, of er van een verkoeling in de
verhouding tussen het Kremlin en de
Finse sociaal-democratische partij spra
ke is. Men gist over wat er gebeurt is
in Moskou, toen premier Paasio aan het
hoofd van een onderhandelingsdelegatie
er zijn opwachting maakte, maar niet
de Fins-Russische verhouding ter sprake
bracht. Zowel het Kremlin als Paasio
doet er het zwijgen toe.
verzet zich tegen het plan van Smith.
De rechtervleugel in de regering-Smith
wordt aangevoerd door de minister van
Binnenlandse Zaken William Harper en
de minister van Justitie en Openbare Or
de Desmond Lardner-Burke. Harper zou
het niet kunnen verkroppen dat de mi
nister van Financiën John Wrathall on
langs tot vice-premier is benoemd en niet
hij. Tot de rechtervleugel behoren ook de
minister van Landbouw George Rudland
en de minister van Buitenlandse Zaken en
Defensie lord Graham.
Smith is geweldig populair bij de blan
ke bevolking. Maar de Rhodesische rege
ring is de afgelopen jaren steeds meer
naar rechts gezwenkt. Dit blijkt o.a. uit
de reeks van premiers: Garfield Todd, sir
Edgard Whitehead. Winston Field en
Smith.
Het Zuidafrikaanse blad „Die Beeld"
meldde gisteren dat de Rhodesische pre
mier binnenkort zal aftreden en waar
schijnlijk zal worden opgevolgd door de
minister van Binnenlandse Zaken, Har
per.
Er wordt gezegd dat Smith waar
schijnlijk in het nieuwe jaar zal aftreden
na het debat in de Veiligheidsraad over
de verplichte sancties tegen Rhodesië.
De correspondent van „Die Beeld" in Sa
lisbury meldt dat vorige week maandag.
FLORENCE (AFP) President Sara-
gat van Italië heeft negen gedetineerden
uit het huis van bewaring in Florence
gratie verleend, omdat zij tijdens de over
stromingsramp van vier november met
gevaar voor eigen leven de gezinnen van
de directeur en de hoofdbewaker van de
gevangenis negentien mensen onder wie
elf kinderen van de verdrinkingsdood
hebben gered.
De strijd in Vietnam, is wreed. Zij
die er onmiddellijk bij betrokken
zijn, de soldaten, staan bloot aan
onmenselijke inspanningen. Dwars
door ondergelopen rijstvelden en
door diepe rivieren trekken de sol
daten. Het komt vaak voor dat zij
daarbij het hoofd niet meer boven
water kunnen houden. Slecnts twee
handen, krampachtig een geweer
vasthoudend, wijzen dan de plaats
aan waar een mens vecht voor zijn
leven. (Telefoto).
toen Smith aan het kabinet verslag uit
bracht over zijn onderhandelingen met
Wilson aan boord van de kruiser „Tiger",
gebleken was dat er grote meningsver
schillen tussen de ministers bestonden.
Later die dag heeft Smith meegedeeld
dat Rhodesië de bereikte overeenkomst
van de hand wees.
De door „Die Beeld" genoemde kandi
daat-premier, Harper, werd geboren in
India. Hij genoot zijn opleiding in Wind
sor. Harper heeft meegevochten in de
slag om Engeland. In 1949 is hij naar
Rhodesië geëmigreerd waar hij in de
landbouw ging. Dat werd een mislukking,
waarna hij begon als aannemer. In 1959
richtte hij de „Dominionpartij" op, die
drie jaar later opging in het „Nieuwe
Rhodesische Front". Harper is 51 jaar
oud, hij behoort tot de rechtse extremis
ten.
(Van onze correspondent)
PARIJS. Gedurende de ministerverga
dering van de vijftien NAVOlanden die
voor de laatste maal in Parijs gehouden
wordt, zal het Franse staatshoofd, pre
sident De Gaulle behalve de Amerikaan
se en de Italiaanse ministers van Buiten
landse Zaken ook Willy Brandt, de nieu
we chef van de Westduitse diplomatie,
in audiëntie ontvangen. Van beide zijden
wordt deze eerste ontmoeting tussen
Brandt en de president van de Franse
republiek met belangstelling tegemoet
gezien.
Brandt heeft altijd getracht het Frans-
Duitse vriendschapsverdrag dat een dood
geboren kindje leek, nieuw leven in te
blazen. Van De Gaulle wordt verwacht
dat hij de Westduitse minister enige in
formaties zal geven over zijn drie re
cente gedachtenwisselingen met de Rus
sische premier Kosygin, waarbij het pro
bleem Duitsland inderdaad een voor
naam onderwerp van gesprek is ge
weest.
De Sovjet-Unie en Frankrijk staan tra
ditioneel heel dicht bij elkaar in de
vrees dat Duitsland ooit weer eens een
belangrijke militaire mogendheid zou
kunnen worden. Kosygin heeft gedurende
zijn verblijf in Frankrijk enkele keren
in het openbaar aan die angst een na
drukkelijke uiting gegeven.
Het heeft daarom de aandacht getrok
ken dat in het niettemin zo uitvoerige
slotcommuniqué van de Frans-Russi
sche topconferentie de naam Duitsland
niet werd genoemd. Men mag aannemen
dat het generaal De Gaulle is geweest,
die van zijn gast deze discretie heeft
geëist.
Het is zelfs waarschijnlijk dat de re
den waarom de Frans-Russische verkla
ring bijna een etmaal later w.erd gepu
bliceerd dan eerst was aangekondigd, ge
zocht moet worden in het feit dat beide
partijen tot op het laatste moment over
een passage inzake de Duitse kwestie
hebben touw getrokken. Een partij- die
Frankrijk dan gewonnen zou hebben.
President De Gaulle tracht in Europa
een positie te veroveren, die hem in staat
zal stellen, samen met de Sovjet-Unie, het
toekomstige beeld van het continent te
kunnen bepalen. Die strategie houdt ech
ter in dat West-Duitsland genoegen blijft
BARCELONA (Reuter) 83 priesters,
onder wie Jezuiten, Franciscanen en Be
nedictijnen, hebben geprotesteerd tegen
de propagandacampagne van de Spaanse
regering om de stemgerechtigden over te
halen akkoord te gaan met Franco's nieu
we ontwerp-grondwet.
De priesters zeggen in de verklaring,
dat de Spaanse radio, televisie en pers
geen gelegenheid geven tot een dialoog
over de keus, die woensdag bij het refe
rendum gedaan moet worden.
ADVERTENTIE
Schoterweg 5-7, tel. 60114
MEDARIPOER (AFP) Het Paki
staanse schip „l'Echo" is zondag in de
monding van de Ganges gezonken. Het
vaartuig had vierhonderd passagiers aan
boord, van wie ongeveer driehonderd de
oevers van de rivier wisten te bereiken.
Men vreest dat de ongeveer driehonderd
de oevers van de rivier wisten te be
reiken. Men vreest dat de ongeveer hon
derd vermiste opvarenden zijn verdron
ken.
CHICAGO (AFP) Het Joodse We
reldcongres heeft een programma opge
steld om de wereldopinie te wijzen op
het gevaar, dat het neo- nazisme in
Duitsland vormt. Dit document, dat aan
alle bij het Joodse Wereldcongres aan
gesloten organisaties zal worden voorge
legd, behelst de volgende punten:
de regeringen moeten eraan herin
nerd worden, dat de wereld de bedoelin
gen van Hitier niet tijdig heeft weten
te onderkennen;
de regeringen zullen worden uitgeno
digd een zo groot mogelijke waakzaam
heid aan de dag te leggen ten aanzien
van alle neo-nazistische groepen;
de regeringen zal verzocht worden
alle nazi-misdadigers die zich in hun
landen ophouden te ontmaskeren en uit
te leveren. Volgens het Joodse Wereld
congres zijn er nog een 23.000 nazi-mis
dadigers in de wereld op vrije voeten;
het wereldcongres zal zijn pogingen
verdubbelen om de getuigen op te sporen
aan wie verzocht is bij processen tegen
nazi-misdadigers in Duitsland te getui
gen;
er zullen plechtigheden moeten wor
den georganiseerd om de herinnering le
vendig te houden aan de slachtoffers van
het nazisme;
er moeten maatregelen genomen wor
den op bij alle joodse opvoedkundige en
culturele activiteit een programma in te
lassen met het doel de herinnering aan
de beproevingen van de joden onder het
nazidom te vereeuwigen;
op het Joodse Wereldcongres zal een
beroep gedaan worden in Duitsland de
nodige contacten te leggen ter opsporing
van ondermijnende en antidemocratische
activiteit.
nemen met zijn huidige positie van, poli
tiek gesproken, tweedehands mogendheid
om daarenboven Frankrijk als zijn na
tuurlijke beschermer te beschouwen en
te aanvaarden.
In dat licht bezien is de komende ont
moeting De Gaulle-Brandt niet van be
lang ontbloot. Mocht minister Brandt in
derdaad bereid zijn De Gaulle een soort
volmacht te geven voor zijn verdere on
derhandelingen met de Russen over de
toekomst van Europa, dan zou, diploma
tiek gezien, misschien een flinke stap
voorwaarts kunnen worden gedaan op de
weg naar een overbrugging van de
Oost-West tegenstellingen.
Om het vertrouwen van de Westduit
sers te kunnen herwinnen, kan De Gaulle
wijzen op zijn weigering de Russen tege
moet te komen in hun verlangen het re-
gime-Pankov door Frankrijk erkend te
zien. Met die erkenning, waarop ook vo
rige week Kosygin enkele malen heeft
aangedrongen, zou De Gaulle inderdaad
een uitstekende beurt bij de Russen heb
ben gemaakt. Maar tot die concessie heeft
hij zich voorlopig nog niet bereid getoond.
Een hond in Stockholm heeft de
mensen, onverwacht, een lachspie
gel voorgehouden. Leden van het
Zweedse automobielkorps stonden
aangetreden om geïnspecteerd te
worden. Toen nam de viervoeter het
heft in handen. Parmantig stapte hij
voorbij de rij aangetreden korps
leden. Het was een koddig schouw
spel. Of de generaal daarna zijn taak
nog heeft vervuld, vermeldt het ver
haal niet. (Telefoto).
SIMRISHAMN (Zweden) (Reuter)
De Russische kustwacht vreest dat vorige
maand ter hoogte van de Zuidzweedse
kust een Russisch schip is vergaan. Se
dert 28 november zijn acht reddinggordels
gevonden nadat noodsignalen waren opge
vangen door het Nederlandse vrachtschip
Drente dat de kustradiostations op de
hoogte stelde. Een opsporingsactie le
verde geen resultaten op.
Volgens de Zweedse kustwacht zijn Rus
sische instructieboeken en brieven gevon
den. De reddinggordels droegen het op
schrift Baigariga. Aan het speurwerk is
deelgenomen door een Russische sleep
boot. Zweden zal contact opnemen met
de Russische autoriteiten.
Volgens door het Zuidvietnamese en
het Amerikaanse opperbevel gepubliceer
de cijfers zien de verliezen er als volgt
uit: Amerikanen in 1966 tot 3 december
1966, doden 4.639 (vorig jaar 1.179), ge
wonden 37.024 (4.317), vermist of gevan
gen genomen 304 (148).
Zuidvietnamese verliezen: doden 11.227
(20.552) gewonden niet opgegeven (23.665),
vermist of gevangen genomen 2.896 (7.885)
Zuidkoreaanse en Australische verlie
zen: doden 569, gewonden 1.382, vermist
of gevangen genomen 15.
Wat betreft de Vietcong zien de ver
liezen 'er, volgens deze statistieken als
volgt uit: doden 53.444 (27.191), gevangen
genomen 8.846 (6.152).
Tot de doden aan de zijde van de Viet
cong behoren, naar wordt verondersteld
7.000 Noordvietnamezen. Volgens de Zuid
Vietnamese regering hebben zich in de
eerste elf maanden van dit jaar 17.750
(Van onze correspondent)
LONDEN. De Britse regering wil het
roken op bepaalde plaatsen verbieden
wegens het toenemende aantal sterfge
vallen door longkanker. Gedacht wordt
aan een rookverbod in openbare vervoer
middelen, bioscopen en schouwburgen.
Een Lagerhuislid, arts, vergeleek de
gevolgen van sigaretten roken met een
epidemie als cholera. Hij herinnerde
eraan, dat sinds de ramp van Aberfan
van zeven weken geleden, waarbij 144
personen om het leven kwamen onge
veer vierduizend mensen aan longkanker
zijn gestorven.
De Britse regering heeft een resolutie
aanvaard, waarin zij verzocht wordt al
le mogelijke stappen te nemen ter be
perking van het sigaretten roken. Ook
tracht zij met de sigarettenfabrikanten
tot overeenstemming te komen over ver
dere beperking van de reclame voor si
garetten.
Het Lagerhuislid herinnerde er an
dat elke twintig minuten iemand aan
longkanker sterft en dat in het komende
jaar er in Groot Brittannië ongeveer
30.000 mensen aan deze ziekte zullen
overlijden. Vele artsen roken niet
meer. Het resultaat was dat in een jaar
waarin het aantal sterfgevallen met 22
percent steeg, het percentage van sterf
gevallen onder de artsen aan deze ziekte
met zeven percent verminderde.
leden van de Vietcong aan regeringszijde
geschaard.
Vliegtuigen van het Amerikaanse korps
mariniers hebben in het weekeinde eigen
infanterie-eenheden bestookt ten zuiden
van de 17de breedtegraad in Zuid-Viet
nam. Zestien mariniers werden door bom
men gedood en elf gewond. De vliegtui
gen wierpen zes bommen op een berg,
waar de infanteristen op zoek waren naar
een Noordvietnamese eenheid. Enkele
bommen explodeerden temidden van de
Amerikanen.
De "Vietcong heeft de afgelopen nacht
bij een aanval op een opleidingskamp
van het Zuidvietnamese leger ten zuid
oosten van Saigon bijna tweehonderd re
kruten gevangen genomen. De Zuidviet
namese militairen beschikten slechts over
oefenpatronen. De Vietcong viel de rege
ringstroepen aan na een intensieve be
schieting met artillerie, mortieren en auto
matische wapens. De verliezen onder de
Zuidvietnamese troepen zijn zwaar.
1
Zelfmoord. Meer dan honderd walvissen
zijn op de kust van het Filippijnse
eiland Cuyo gestrand. Ze zijn daar
omgekomen, op hetzelfde plaats waar
ongeveer veertig jaar geleden ook een
groot aantal van deze dieren het leven
liet.
Eis. Leden van de Rode Garde van de
universiteit van Peking hebben het ont
slag van president Lioe Sjao-Tsji ge
ëist, omdat hij een „schurk en de
grootste tegenstander van Mao Tse-
Toeng" is. Dat meldt het Russische
persbureau Tass.
Scheiding. Sylvester Magee uit Hatties-
burg in de Amerikaanse staat Mississip
pi, die 125 jaar oud zou zijn, heeft
echtscheiding aangevraagd.
Arrestaties. De Zuidafrikaanse politie
politie heeft veertig buitenlanders 22
Chinezen en achttien Indiërs aange
houden in verband met een onderzoek
naar vervalsingen van paspoorten.
Grootste. Het grootste schip ter wereld,
de Japanse tankboot Idemitsoe-Maroe
die 210.000 ton meet, is voor zijn eerste
reis uit Yokohama vertrokken met be
stemming Ahmadi in Koeweit.
Bureaucratie. De Cubaanse premier Fi
del Castro heeft in een toespraak op een
vrouwencongres gezegd dat de twee
jaar geleden begonnen campagne te
gen de bureaucratie thans zelf ge-de-
bureaucratiseerd zou moeten worden.
Lancering. Met een Atlasraket zijn zon
dag twee kunstmanen tegelijk in een
baan om de aarde gebracht om stra
lingsmetingen te verrichten.
Terugtrekken. Twee van de zes thans in
West-Duitsland gestationeerde Canade
se Starfighter-eenheden zullen na april
1967 worden teruggetrokken. Twee ver
kenningseenheden uit Frankrijk gaan
dan naar de Bondsrepubliek.
Ontploffing. In een gaspompstation in
Luik heeft zich zaterdag een ontploffing
voorgedaan waarop een grote brand
volgde. Er dezen zich geen persoon
lijke ongelukken voor.
Aanbeveling. De nieuwe Westduitse mi
nister van Buitenlandse Zaken, Willy
Brandt, heeft op het congres van de
Berlijnse federatie van de sociaal-demo
cratische partij aanbevolen Heinrich
Albertz te kiezen als burgemeester van
West-Berlijn.
