Scheepswerfje in Boven-Hardinxveld Eerste na een halve eeuw
bouwt een historische zalmschouw
S/
EXTRA
KOOPJES
VAN DE
WEEK
VELSERDUINWEG 173
r
Wijziging van
Visserijwet
Door personeelstop
20 miljoen bezuinigd
M
ADMINISTRATIEF
MEDEWERKER
voor u die iets bijzonders zoekt...
Oudhollandse meubelen
Kom kijken en u slaagt bij
V'fm
Twm
WOENSDAG 21 DECEMBER 1966
WASAUTOMATEN
GEVELVLAG
SPIJKER-TEXTIEL
Proces tegen Harster
begint 23 januari
Opnieuw
Gelukt
ONZE ZAKEN
donderdag- en
vrijdagavond
geopend!!
BRUIDSJAPONNEN
711
ZO APART...
S %s
ADVERTENTIE
WIJ VRAGEN
voor 't voeren van onze in- en
verkoopadministratie, corres
pondentie met leveranciers en
cliënten.
Leeftijd mag variëren tussen 18
en 35 jaar, enthousiasme en ac
curatesse geven bij ons de door
slag.
Graag schriftelijke of mondelinge sol
licitatie aan dhr. J. H. de Ruijter.
intermeubel
MARKTPLEIN 30
IJMUIDEN
Minister Biesheuvel streeft er naar zo
spoedig mogelijk een wetsontwerp tot
wijziging van de Visserijwet in te dienen.
Een voorontwerp is reeds aan de bij de
visserijwet betrokken organisaties en in
stanties om advies voorgelegd.
Over de ontwerp-richtlijnen van de
Europese Commissie van de Europese
Economische Gemeenschap voor het ge
meenschappelijk visserijbeleid, dat met
name de grondbeginselen bevat voor een
toekomstig beleid, wordt in nauw overleg
met het bedrijfsleven een standpunt be
paald.
Het ligt verder in de bedoeling van de
Europese Commissie om uiterlijk 1 juli
1967 uitgewerkte voorstellen voor een ge
meenschappelijk visserijbeleid aan de
Raad van ministers der EEG voor te
leggen.
Verder overweegr de minister van Land
bouw en Visserij maatregelen om op het
IJsselmeer een versnelde afvloeiing op
vrijwillige basis van IJsselmeervissers in
de hand te werken. Daartoe is overleg
gaande met het departement van Verkeer
en Waterstaat, alsmede met vertegen
woordigers van organisaties van beroeps-
en sportvissers.
Het in de toekomst ten aanzien van de
verschillende op het IJsselmeer toege
paste vismethoden te voeren beleid zal
afhangen van de resultaten van het reeds
thans geïntensiveerde wetenschappelijke
onderzoek. Anderzijds zal rekening wor
den gehouden met de uitspraak van de
voorlopige Adviesraad voor de visserij op
het IJsselmeer dat op het IJsselmeer een
te intensieve bevissing van de rode aal
plaatsheeft.
ADVERTENTIE
AEG - ZANUSSI - IGNIS - ZANKER
daqelijks demonstratie
MARKTPLEIN
IJMUIDEN - TEL. 4262
ADVERTENTIE
VLAGGEN VLAGGEN
VLAGGEN
compleet met wimpel, stok, houder en
schroeven,
Katoen 15,95 Nylon 24,25
ook grote maten in voorraad
W oninginrichting
Snelliusstraat 23-27, Telefoon 5653.
Klaverjassen. De Honk- en soft-
balvereniging Rooswijk houdt woensdag
avond 21 december weer een open kla
ver jasdrive in het gebouw van Kenne-
merstaten aan de Velserweg in Bever
wijk. De baten van deze avond zijn be
stemd ter bestrijding van de trainings-
onkosten. De aanvangstijd is acht ur.
(Van een onzer verslaggevers)
BOVEN-HARDINXVELD. Er
ligt een werfje aan de Boven-Mer-
wede, vlak voor de splitsing van dit
rauwe, wijde water in Beneden-Mer-
wede en Nieuwe-Merwede.
Het is een werf zoals er zoveel zijn
in dit rivierenland: tussen het water
an de dijk ingeklemd, aan het oog ont
trokken door stille golvende grienden.
Een modderig haventje, dat meestal
alleen bij hoog water bereikbaar is,
leidt naar een kleine helling en een
paar loodsen.
Scheepswerf Den Bout heet het, ge
noemd naar de aangrenzende buurt
van Boven-Hardinxveld.
Het ligt er nog vrijwel net zo als vijf
tig of misschien wel honderd jaar gele
den. Toen was het de werf, waar de bes
te drijverssehuiten werden gemaakt, de
vaartuigen waarmee de zalmvissers de
Waal en de Amer bevisten. Dat waren
sierlijke roei- en zeilboten van vijf tot
ruim zeven meter lang. Sinds het begin
van de negentiende eeuw klopten de ri
viervissers bij „Den Bout" aan voor
hun schepen omdat die het gemakkelijkst
roeiden en het best zeilden. Er moeten
op het werfje zo'n honderdvijftig tot twee
honderd drijversschuiten (ook als zalm-
schouwen betiteld) zijn gebouwd.
De scheepsbouwers van Den Bout wa
ren perfectionisten. Vooral toen ze in
de laatste jaren van de vorige eeuw in
ijzer gingen bouwen probeerden ze de
vaartuigen steeds beter te maken. Tus
sen de eerste en de tweede wereldoor
log werd het ideaal vrij dicht benaderd.
In die jaren kwam de HD-12 van de
helling, een scheepje dat naar de laat
ste ervaringen was gebouwd. Een snelle
re zalmschouw is er nooit op de rivieren
geweest. Als de Hardinxvelders 's-nachts
van Moerdijk terugzeilden naar Har-
dinxveld was de HD-12 een uur eerder
thuis, en dat zat hem in het schip. Ner
gens anders in. Dat wisten de vissers
van Brakel tot Sliedrecht.
Veel plezier hebben de bouwers niet
aan dat succes beleefd. Het was een
slechte tijd, waarin weinig nieuwe sche
pen werden gevraagd, terwijl bovendien
door de vervuiling van de rivieren de
zalmvangsten begonnen terug te lopen.
Ontwikkelingen waar de vissers in hun
dijkdorpen machteloos tegenover ston
den maakten langzaam maar zeker een
eind aan de zalmvisserij. Bij het uitbre
ken van de tweede wereldoorlog was het
vrijwel afgelopen.
En bij Den Bout konden ze de beste
zalmschouw bouwen die een visser maar
kon wensen, maar het hoefde niet meer.
De mallen gingen naar de rommelzol
der. Bij een brand werden ze vrijwel
allemaal vernield. Niemand treurde er
om. Wat moest men met de mallen van
een schip dat niemand wilde hebben?
Het werfje ligt er nog vlak bij de
splitsing van die brede stroom. De herf
stige grienden kraken in de wind. In de
verte klinken de dreunende motoren van
de oneindige reeks van schepen, op weg
naar Rotterdam, Antwerpen of het Ruhr-
gebied.
MüNCHEN (DPA) In Münehen zul
len op 23 januari twee mannen en een
vrouw voor hun rechters verschijnen we
gens hun aandeel in de moord op talloze
joodse Nederlanders. Het zijn de 62-jarige
voormalige regeringsraad dr. Wilhelm
Ilarster, de 58-jarige Wilhelm Zöpf en de
64-jarige Gertrud Slottke.
Harster, die destijds luitenant-generaal
bij de politie was en groepsleider bij de
SS, wordt als bevelhebber van de „Sicher-
heitspolizei" en de „Sicherheitsdienst" in
Nederland medeplichtig geacht aan de
collectieve moord op 82.856 mensen. Zöpf
die regeringsraad bij de „Sicherheitspoli-
zei" was, wordt medeschuldig geacht aan
de dood van 55.382 mensen. Gertrud
Slottke, die indertijd ook voor de „Sicher-
heitspolizei" werkte, is medeplichtigheid
aan moord op 54.982 gevallen ten laste ge
legd.
(Van onze parlementaire redactie)
Den Haag Als gevolg van de perso
neelsstop die onder het kabinet-Cals is
ingevoerd, zijn dit jaar door het rijk 4500
man minder aangesteld dan in de begro
ting 1966 was voorzien. Daarmee is ten
minste 20 miljoen op de personeelsuitga
ven bespaard. Dat verklaart de minister
van Binnenlandse Zaken, prof. Verdam,
in een nota aan de Tweede Kamer. Er
werd 700 man aangesteld, 300 ter aanvul
ling van de rijkspolitie en 400 man voor
PTT en de belastingdienst.
Het is een gewone middag in decem
ber koud en guur. Regenvlagen slaan
kletterend tegen de golfplaten van de
grote loods.
Twee mannen duwen met behulp van
balken, rollen en een takel een kleine
boot de loods uit, rank van bouw, sier
lijk van lijn. Een forse man met een
alpinopetje op kijkt glunder toe. Hij gaat
een stap achteruit op het modderige ter
rein om de boot beter te kunnen bekij
ken. Hij straalt. „Is het geen lief scheep
je, jongens", zegt hij, „is het niet prach
tig?"
Er is iets van heroïek in het toneel, on
danks de modder en de miezerige regen
De man is Rens den Breejen (57 jaar),
sinds enkele jaren eigenaar van de werf
Het scheepje is een drijversschuit. En
het is bijna een halve eeuw geleden dat
voor het laatst zo'n bootje is opgebouwd.
De heer Den Breejen, zoon van een
Hardinxveldse zalmvisser, is met hart
en ziel verknocht aan zalmschouwtjes.
Eigenaren van de overgebleven zalmschou-
wen klopten nooit vergeefs bij hem aan
voor allerlei werkjes, het vervangen van
een onderdeel oï het vernieuwen van
een doorgeroeste plaat. Hij is met de
vaartuigjes opgegroeid en heeft er een
onwrikbaar vertrouwen in. „Als de vis
sers vroeger naar huis gingen was dat
bekant wedstrijdzeilen", zegt hij. „Voor
al de jongste drijversschuiten leenden
zich daar goed voor. Ze kruisen goed,
doordat ze geweldig schraal aan de wind
kunnen varen", vertelt hij, „het is haast
onmogelijk ze ondersteboven te zeilen.
Met een rif voeren de vissers altijd, hoe
hard het ook mocht waaien.
Als hij over de zalmvisserij praat ver
geet de heer Den Breejen zijn hele werf.
Er was dan ook weinig overredingskracht
voor nodig om hem zover te krijgen dat
hij weer zalmschouwen ging bouwen. Hij
zag het haast als een historische op
dracht.
1 lp a tv
Hij moest vrijwel opnieuw beginnen. Op
zolder vond hij alleen nog mallen van
de vlakken (bodems) van de verschillen
de typen. Verder had hij niets. Teke
ningen hebben nooit bestaan. De scheep
jes werden met behulp van mallen op
het oog gebouwd. De heer Den Breejen
heeft een hoop moeite gedaan om de
HD 12 of de rest daarvan terug te
vinden. Dit vermaarde bootje bleek on
vindbaar.
Er waren nog wel een paar drijvers
schuiten uit de laatste jar^n van de
zalmvisserij. Maar bovenal was de heer
J. van der Hoff (84 jaar) er nog, de vo
rige eigenaar van de werf, die nog eigen
handig „hardinxvelders heeft gebouwd.
Er werden mallen gemaakt van één
van de oude vissersbootjes en de heer
Van der Hoff, die in zijn tijd nooit een
duimstok in handen heeft gehad, moest
van tijd tot tijd komen kijken. „Die
man ziet alles", vertelt de heer Den
Breejen", er is hier wel eens een goed
vakman geweest die een drijvertje had
gebouwd en het opa wilde laten zien.
Het zag er uitstekend uit, maar Van der
Hoff riep, toen hij het scheepje nog niet
eens van dichtbij had gezien, de man
al toe:' dat heb je zeker zelf gemaakt, hé?"
De zalmschouw, die op de Hardinx
veldse werf is gebouwd. De eerste
sinds een halve eeuw.
De heer Den Breejen lacht. „Wij zien
dat nauwelijks. Wij zijh opgegroeid met
tekeningen, maten, getallen". De plaatse
lijke timmerlui Sterrenburg en Boer ma
ken tènslotte de zwaarden, roeren, masten
en ander houtwerk. Zo is vele tientallen
jaren later de zalmschouw teruggekeerd.
Niet voor vissers tenminste geen be
roepsvissers maar voor de watersport.
Er is een groeiende belangstelling voor de
romantiek van de oud-Hollandse schepen.
Rens den Breejen constateerde dat
met plezier en niet alleen omdat er voor
hem wat te verdienen viel. Dat bleek wel
die gure decembermiddag. Hij liep van
de ene kant van de werf naar de an
dere om het scheepje goed te kunnen be
kijken. „Het is gelukt", zei hij, „is het
niet mooi?" Hij regende kletsnat, maar
hij scheen het niet te merken.
ADVERTENTIE
zijn op
Fa. R. de Boer Kennemerlaan 60
Fa. A. R. de Boer L. Nieuwstr. 413
ADVERTENTIE
ERRES JUMBO
Charmant. Handig. Apart. Met een
stofverzamelingsruimte die in geen
maanden hoeft te worden geleegd.
Met een enorm krachtige motor. Met
tal van hulpstukken voor gemakkelijk
hoog, laag en diep zuigen. Tegen een
voordelige prijs
IJmuiden-Oost - Telefoon 4402
Geen spreekuur. In de week van 25
tot en met 31 december houdt geen der le
den van het college van burgemeester en
wethouders te Velsen spreekuur.
Openbare bibliotheek. De openbare
bibliotheken Arendsweg, 61 en Hendrik
Burgerstraat 70 met alle filialen te Be
verwijk en Heemskerk, zijn vrijdagmid
dag 23 december wegens reorganisatie
gesloten.
Op 19 december nam God
van ons weg, onze gelief
de zwager en oom
ATE MEINEMA
geliefde echtgenoot van
Cornelia G. van Leeuwen
„Hij ging in tot de vreug
de van zijn Heer".
IJmuiden:
J. A. van Leeuwen
D. van Leeuwen-
Horsman
Groningen:
A. Knol
van Leeuwen
Utrecht:
N. van Leeuwen-
Zwartveld
IJmuiden:
M. van Leeuwen
Utrecht:
J. Borneman-
van Leeuwen
IJmuiden:
W. Kramer
M. Kramer-
Damstra
Santooort:
C. G. van Leeuwen
C. van Leeuwen-
Loonstra
Breezand:
A W. van Leeuwen
M. van Leeuwen-
Schouten
IJmuiden:
G. L. van Leeuwen
C. van Leeuwen-
K'laassen
Neven en nichten.
IJmuiden, 20 dec. 1966
Heden overleed na een
langdurig, doch geduldig
gedragen lijden, onze lieve
moeder, behuwd-, groot-
en overgrootmoeder
ANTJE BLOEMSMA
weduwe van:
Sjoerd Hafma
in de ouderdom van 83
jaar.
Elsloo:
B. Hafma
J. Hafma-
Oosterkamp
Santpoort:
A. Hafma
A. Hafma-Wever
IJmuiden:
J. Hafma
T. Hafma-de Man
klein- en achter
kleinkinderen.
Santpoort,
19 december 1966
Hègelingerweg 184.
De teraardebestelling zal
plaatshebben Zaterdag 24
december a.s. n.m. 1.30
uur op de begraafplaats
te Elsloo.
Samenkomst om 1.00 in
café v. d. Heide te Elsloo.
De grootste collectie van Nederland, keuze
uit 400 modellen in elke prijsklasse.
Gr. Houtsfr. 12,
Haarlem
Breestrfat 38,
Beverwijk
Onze zaak in Haarlem is 's maandags
de gehele dag gesloten
L VN
«teneur cksluiie
KENNEMERLAAN 38
TEL 8841 IJMUIDEN
Antron ribpull-
over, vele kleu-
Aue™' 38"46 12. -
Wollen flannel,
div. mod., ook
in fantasie g
Feestelijke japon in tricot lurex,
o.a. in wit/zilver. 36-46 25.-
100% wollen
twinset, div. kleu
ren. 38-4418,-
Gevoerde Schut
tersveld Corduroy
rok. 34-4415._
Pantalon in „Koratron",
"Jëxtenka. /rayon 7%o 27.-
„New-Fast"Praktisch, zelfstrijkend
jongens-dress-shirt.
Boordmiot 25 - 34 3.95 - 5.95
Feestelijk jurkje met leuke
fluweelgarnering. M. 92-116 6.95
100% wollen sporttrui. Vele kleu
ren. m. 104-164 7.95-10.75
„Koratron" jongenspantalon (machi
naal wasbaar, nooit meer strijken!)
m. H6-167 14.73-19.75
„Whipcord-foamT Warm gevoerd.
Met bontrand.
m. 116-152 19.75-24.75
T
Wevenit kleuterpantalon in 100%
-'7{eCanca. M. 98- 122 5,95
