Rome en Canterbury gaan praten
DANSEN IN DE KATHEDRAAL
Uit een oude boekhouding
Kirchentag wil
geen polemiek
Mis met jazz
Vrucht van bezoek van dr. Ramsey
aan paus Paulus VI in Rome
Tientje voor
organist
ZATERDAG 14 JANUARI 1967
Erbij
Deken wordt gekozen
Voor gereformeerd
werelddiakonaat
Naar Pakistan
Vrouwen in hoge
kerk-functies
2.7 miljoen
Vernieuwen
Bisschop Bluyssen
naar Rome
Naar de paus
Conferenties
BB
1
1 pi
Istanboel
Eenheid
(Van onze correspondent)
Een schildersrekening uit het jaar 1790 gericht aan de opdrachtgever
luidde als volgt:
Twee apostelen veranderd en de overige tien gevernist 2,24
Een rover een nieuwe neus opgezet 1,02
Pontius Pilatus schoongemaakt en hem een nieuwe pelskraag
opgezet ƒ17,09
De engel Gabriël twee nieuwe vleugels aangehangen en deze
opgeschilderd 3,06
Petrus nieuwe tanden in zijn mond gezet en zijn aangezicht
opnieuw geverfd 1,30
De hemel uitgebreid en verschillende nieuwe sterren aange
bracht, het hellevuur verbeterd en het gezicht van de duivel
opgeknapt 1,09
De heilige Magdalena geheel in orde gemaakt aangezien deze
geheel bedorven was 5,00
Het zilvergeld van Judas verzilverd 2,04
De Kuise Suzanna opnieuw haar gegeven. Hoefijzers voor de
paarden van Eliza's wagen wat duidelijker gemaakt 3,24
De vrouw van Potifar gevernist f 4,12
Het einde der wereld nog met een stuk verlengd 3,19
De Rode Zee van alle vliegenvuil ontdaan 3,02
(Hervormd Leeuwarden)
Als in mei in Liverpool de nieuwe
r.k. kathedraal, gewijd aan Qhristus
Koning, is geopend, zullen moderne
dansen, uitgevoerd in de krachtige
stijl van „West Side Story" de mis
aanschouwelijk voorstellen.
Meer dan honderdtachtig musici en
zangers zullen de achtergrond vormen
voor de veertig danskunstenaars, die
te beginnen op 26 mei acht uitvoerin
gen zullen geven van een choreografi
sche voorstelling van de mis. „Het dan
sen zal krachtig en ernstig zijn", zei
Bill Harpe, de dertigjarige artistieke
leider van de viering van de opening
van de kathedraal, op een persconfe
rentie, en niet-dromerig of maneschij-
nerig."
„Dit is geen toneelvoorstelling, over
gebracht in een kathedraal", zei hij,
„het is iets vóór een kathedraal." Ten
tijde van het dansen zal geen mis wor
den opgedragen en er zal geen naboot
sing van de dienst zelf plaatsvinden.
Niemand zal de priester uitbeelden.
Alle dansen zullen worden uitge
voerd rondom het hoofdaltaar in het
Twee Nederlandse technici worden
door het werelddiakonaat van de gere
formeerde kerken ingezet in Pakistan.
Zij worden leraar aan de christelijke
technische school te Gujranwala, in
het ontwikkelingsgebied van Narowal,
waar ook veel hulp aan kleine land
bouwers wordt verleend.
midden van het cirkelvormige gebouw.
Het altaar stelt Christus voor.
Harpe, zelf niet katholiek, wil in
april met de repetities beginnen. In
middels studeert hij kerkgeschiedenis
en verdiept hij zich in de mis en de
schriften. Hij leest ook enkele oud-En
gelse mysteriespelen. De muziek voor
de dansmis zal de Messa Concertata
van C^valli zijn.
Dr. Marga A. M. Klompé, Neder
lands minister van Cultuur, Recreatie
en Maatschappelijk Werk, is benoemd
tot lid van de dinsdag opgerichte pau
selijke commissie „Justitia et Pax"
(gerechtigheid en vrede!Mej. Rie
Vendrik van „De Horstink" te Amers
foort is benoemd tot lid van de leken-
raad. Onder de twaalf leden der com
missie „Justitia et Pax" bevinden zich
onder anderen econome Barbara Ward
(Lady Jackson) uit Engeland, mgr.
Dossing van de Duitse Misereor-actie
en mgr. Radhain uit Frankrijk.
De lekenraad telt de volgende leden:
Joseph Amichia, Ivoorkust, Vittorio
Bachelet, Italië, Marguerite Fievez,
België, Alain Gelichon, Frankrijk, Ma-
nero Icaza Alvarez, Mexico, Patrick
Keegan, Engeland, Iachim Ruiz Jime
nez, Spanje, Rienzie Rupasinghe, Cey-
loh, Juan Vasquez, Argentinië, Maria
Vendrik, Nederland, Martin Work, VS,
en Karl zu Löwenstein, Duitsland.
In het begin van dit jaar begint het gesprek tussen
de rooms-katholieke kerk en de anglicaanse gemeen
schap. In Villa Cagnola in de Italiaanse provincie Va-
rese zullen zich elf anglicaanse en tien rooms-katho
lieke theologen om de tafel scharen. Zij zullen dan
gaan discussiëren over onderwerpen als de Bijbel, de
traditie en de liturgie. Ook zullen zij zaken van prak
tische aard behandelen. De deelnemers van rooms-
katholieke zijde zullen overwegend uit Engelsspreken
de landen komen. Verder is onder hen de secretaris
van het Vaticaanse secretariaat ter bevordering van
de christelijke eenheid, de Nederlandse bisschop Wille-
brands.
Een roomskatholieke jazzmusicus,
die verontrust is door het pauselijk
verbod op kerkelijke missen met jazz-
begeleiding, zal dit weekeinde in twee
protestantse kerken in New Jersey
zijn „Missa Hodierna", een mengsel
van calypso, bossa nova, gospel mo
tieven en moderne jazz, uitvoeren.
Componist Eddie Bonnemère, die
muziekles geeft op een middelbare
school, vindt de waarschuwing van de
paus tegen missen onder begeleiding
van profane muziek onrechtvaardig te
genover de Amerikaanse jazzmusici.
„Ik denk dat hij meer aan rock 'n
roll muziek dacht", zei Bonnemère.
Morgen zal de mis in zijn geheel
worden uitgevoerd in de Presbyteri
aanse kerk van Tenafly, waar een
koor van 25 leden en een jazzcombo
de dienst zullen leiden. Bonnemère
meent, dat het ritme van de jazz voor
de musici en vele leden van de ge
meente een werkelijke beleving van de
eredienst betekent.
„Niet iedereen zal het er mee eens
zijn, maar daar gaat het niet om," zei
hij. „Mijn muziek is niet profaan of
banaal".
dacljt gaat vooral uit naaf het behar
tigen van de belangen van de pries
ters. Maar het is in de praktijk zeer
meegevallen, al is het administratie
ve deel van zijn taak bepaald niet zijn
lievelingsobject.
De aartsbisschop is een groot ver
nieuwer in kerkelijke zaken gebleken.
Hij gelooft ook zeer stellig in geeste
lijke onafhankelijkheid van de ketk.
Het is ondenkbaar dat hij veranderin
gen in de verhouding tussen kerk en
staat zou goedkeuren, die de kerk geen
volledige vrijheid zouden garanderen
om haar geestelijke functies uit te voe
ren naar haar wezen.
Groot is zijn belangstelling voor pu
blieke zaken. Hij is een van de meest
geëerde figuren uit het Hogerhuis, een
populaire gast bij officiële gelegenhe
den en wordt veel gevraagd als spre
ker bij diners.
De aartsbisschop heeft veel gepubli-
De aartsbisschop van Canterbury
op bezoek bij de patriarch van
Moskou.
Met het oog op de komende Kirchen
tag in Hannover heeft het presidium
gepoogd de beschuldiging van eenzij
digheid te ontzenuwen en een uitnodi
ging gericht tot de leiding van de be
lijdenisbeweging „Kein anderes Evan-
gelium" om deel te nemen. Er gingen
geruchten, dat tegenover de traditione
le Kirchentag, die zich de laatste keer
duidelijk in moderne richting bewoog
getuige de grote indruk van de
rede van dr. Dorothee Sölle in Keulen,
die wel de belangrijkste uitkomst van
deze Kirchentag genoemd mocht wor
den een manifestatie op touw ge
zet zou worden door de daartegen in
verzet gekomen groepen.
Al enige keren hebben vertegen
woordigers van beide groeperingen in
Hannover onder leiding van bisschop
dr. Hanns Lilje elkaar ontmoet. Er
werd gezegd, dat een grote mate van
overeenstemming gebleken was, maar
dat de wezenlijke grondvragen nog
niet beantwoord waren.
In deze gesprekken werd overleg
gepleegd over het programma en
van een kerk.
Bergen op Zoom. Priesters en leken,
die zitting hebben in het pastoraal co
mité van het dekenaat Bergen op Zoom
zullen uit de 36 pastoors en kapelaans
en de 13 paters, die in het dekenaat
en de praktische zielszorg werkzaam
zijn, een deken mogen kiezen, die ds
onlangs afgetreden deken G. van Dijk
gaat opvolgen.
Monseigneur G. de Vet, bisschop van
Breda, heeft het pastoraal comité hier
om verzocht. Het verzoek van de bis
schop betekent een primeur voor de
Nederlandse kerkprovincie. Tot nu toe
zijn dekens altijd rechtstreeks door de
bisschoppen benoemd.
De bisschop van Den Bosch, mgr. drs
J. W. M. Bluyssen, is naar Rome
vertrokken om een vergadering bij te
wonen van een commissie voor de li
turgie.
Gevraagd hoe hij dacht over de ver
klaring die het Vaticaan onlangs uit
gaf over ongewenste experimenten in
de liturgie-viering, antwoordde mgr.
Bluyssen, dat hij niet de indruk had
dat die verklaring in het bijzonder tot
de Nederlandse katholieken was ge
richt.
Het werelddiakonaat van de gerefor
meerde kerken boekte vorig jaar rond
2,7 miljoen gulden aan ontvangsten uit
de 832 plaatselijke gereformeerde ker
ken in ons land en aan particuliere
giften. Dit is ongeveer 900.000 gulden
meer dan in 1965.
Vrijwel al dit geld heeft reeds een
bestemming. Grote bedragen gingen
voor diakonaal werk naar Indonesië,
voor opbouwwerk naar Pakistan en
voor hulpverlening naar de door aard
bevingen getroffen gebieden van Tur
kije. Hier werden onder andere negen
tig eenvoudige woningen gebouwd. Op
het ogenblik zijn twaalf medewerkers
in dienst van het werelddiakonaat
werkzaam in Azië en Afrika.
De grote centrale inzameling voor
het werelddiakonaat wordt dit jaar in
vrijwel alle Nederlandse kerken op
zondag 5 februari gehouden.
ceerd op theologisch gebied en kennis
neming van zijn werken draagt zeer
veel bij tot beter begrip van het mo
derne denken in de anglicaanse kerk.
Dit gesprek Rome-Canterbury is het
resultaat van de ontmoeting tussen
paus Paulus en dr. Michael Ramsey,
de aartsbisschop van Canterbury. Het
hoofd van de Engelse kerk heeft de
paus in maart 1966 bezocht. De acti
viteit van deze aartsbisschop is toch
groot geweest, want in april bezocht
hij daarna Jeruzalem, waar hij ook tal
van besprekingen voerde.
Voor gediplomeerde organisten is
een honorarium van tien gulden per
kerkdienst ruim voldoende. Dit is in
de gereformeerde kerken het standpunt
van het bestuur van het landelijk ver
bond van commissies en van beheer.
Op verzoek van de gereformeerde
organistenvereniging heeft dit bestuur
zich uitgesproken over honorering van
organisten. Men concludeerde onder
andere dat het genoemde honorarium
alleen gegeven dient te worden aan
organisten, die op zijn minst het prak
tij kdiploma van de gereformeerde or-
ganistenverereniging bezitten. Nog
niet gediplomeerde organisten moet een
vergoeding in studiekosten enzovoorts
worden gegeven.
In het kader van de serie cursussen
„Leven in wereldperspectief" zal van
10 tot 12 februari op „Den Alder-
dinck" in Laag-Zuthem een cursus
worden gegeven met als thema „Strijd
op de fronten van vandaag".
Inleiders op dit weekeinde zijn dr. M.
H. Bolkestein, lector aan de rijks-uni
versiteit van Leiden („Het exorcisme
in de bijbel") en dr. C. P. van Andel,
secretaris van de Raad voor Kerk en
Samenleving der Hervormde Kerk
(„Exorcistische activiteiten van de
kerken tussen de conferentie Church
and Society te Genève in 1966 en de
vergadering van de Wereldraad van
Kerken te Upsala in 1968"):
Dorothee Sölle
keuze van de sprekers. Nadrukkelijk
verklaarde de voorzitter van het pre
sidium van de Kirchentag dr. von
Weizsacker dat de Kirchentag zich niet
wil binden aan een bepaalde richting
of leer in de kerk. En in het algemeen
wordt ernaar gestreefd onnodige
scherpte in de discussies en onnodige
polemiek te vermijden.
De dertiende Kirchentag wordt van
20 tot 25 juni gehouden. Het thema is
„De vrede is onder ons".
Bij het verlaten
In 1962 was hij in Istanboel als
een speciale gast van de oecumeni
sche patriarch. Daar ontmoette hij
andere leiders van de orthodoxe en
Armenische kerken.
De methodisten en rooms-katholie-
ken betrekt hij uitdrukkelijk bij zijn
hoop op vorderingen in de eenwording
der kerken. Over een betere ver
standhouding tussen Rome en Canter
bury heeft hij meer dan eens gezegd:
„Er moet meer gebeden worden".
De aartsbisschop van Canterbury is
een van de presidenten van de wereld
raad van kerken. Toen hij aartsbis
schop werd, dacht men hier en daar,
dat hij te weinig aandacht aan de ad
ministratie zou schenken. Zijn aan-
Dr. Ramsey bij zijn bezoek aan de paus.
Het komende gesprek vestigt nog
eens de aandacht op deze Britse kerk
vorst, die ondanks de hoogheid van
zijn ambt in Engeland komt hij on
middellijk na de prinsen en prinsessen
van het koninklijk huis een zeer
gemakkelijk te benaderen man is. Zijn
conversatie is origineel, en het is daar
bij opmerkelijk dat hij als academicus
„met koningen kan verkeren zonder
het contact met het gemene leven te
verliezen".
De belangstelling van dr. Ramsey,
die tien jaar hoogleraar in de theologie
aan de universiteit van Durham en
twee jaar eerste hoogleraar in de theo
logie in Cambridge, is wereldwijd. Hij
is diep overtuigd van de noodzaak van
christelijke eenheid. Zijn werk hier
voor begon lang voordat hij aartsbis
schop van Canterbury werd en kan
sindsdien het beste als „uitzonderlijk"
worden gekarakteriseerd. Juist omdat
hij gewend is rustig door te werken
en daarbij zoveel mogelijk de schijn
werpers der publiciteit te vermijden
mag men veel vruchten van zijn ar
beid verwachten.
Hij is een zeer bereisde diplomaat
van de kerk. Twee maal is hij in Mos
kou geweest de eerste maal als
aartsbisschop van Yorkom de re
laties tussen de anglicaanse en de or
thodoxe kerk te bespreken.
Maar zijn werk als kerkelijk diplo
maat en vredestichter heeft toch wel
het meest de aandacht van de buiten
wereld getrokken. Zijn ontmoeting op
23 maart met de paus in de Sixtijnse
kapel was een historische. De dag
daarop verenigden de twee prelaten
zich bij een gezamenlijke aanbidding
in de kerk van Sint Paulus Buiten de
Muren en gaven een gemeenschappe
lijke verklaring uit, waarin zij hun
vastbeslotenheid kenbaar maakten alle
mogelijke middelen te benutten om tot
een beter begrip en een betere samen
werking tussen hun twee kerken te ko
men. Het was de eerste grote stap om
een breuk van vier eeuwen te helen.
(De gegevens voor dit artikel zijn
ontleend aan een bijdrage van rev.
William Wand, aartsbisschop van Bris
bane 1934-1943, bisschop van Bath en
Wells 1943-1945 en bisschop van Lon
den 1945-1955).
