Van dag tot dagVrouw van Mao Tse-Toeng trad eindelijk voor het voetlicht Persoonlijke motieven niet vreemd aan furieuze actie I Langer dienen in Zuid-Afrika Economische crisis in Argentinië r Aanvaring in de Oostzee r Ren niesJ Sovjet-Unie en VS overleggen over anti-raketwapen Geen kabinetscrisis in België 3 arrim ZATERDAG 21 JANUARI 1967 (Van een medewerker) Ze heeft vroeger metterdaad een rol gespeeld in het culturele leven van haar land. Maar of Tsjang Tsjing de aangewezen vrouw is om de cultu rele revolutie te leiden, is nog de vraag. Een van de vele vragen overi gens, die de politieke en sinologische waarnemers zich stellen bij de ge beurtenissen rondom haar man, Mao Tse-Toeng. Wat heeft de voorzitter van de Chinese Communistische Par tij ertoe gebracht, zijn vrouw naar voren te schuiven om de rode garde aan te vuren en om andere vrouwen van hoge partij- en regeringsfunctio narissen de mantel uit te vegen. Oud-beding Kettingreactie Gelijk spel Portugees schip ligt gereed in Hongkong U ook last van uw schoorsteen De Steenwerf (Van onze correspondent) MONTEVIDEO. „Waarom heeft uw tijdschrift", vroeg ik aan een prominente Argentijnse journalist, „zeven maanden geleden de revolutio nairen gesteund en valt het hen nu aan?" Hij antwoordde: „Inderdaad is onze mening veranderd. In de eerste weken na de revolutie geloofde 72 percent van de bevolking dat het „beter zou worden", zes maanden later bedroeg dit percentage nog 39. In eerste instantie meende zes per cent dat de bovenlaag werd begunstigd, nu is 32 percent die overtuiging toegedaan". Nieuwe koers ARGENTINIË jtooën I nflatie Vliegtuig neergestort bij Frankfort Brandend maagzuur? helpen direkt! *s|j Uit. Leeuwarden komt een heel vreemd geluid of liever, een vreemde stilte. Dat klinkt duister, maar het is ook een duistere zaak. De vrijheidslievende, rondborstige en openhartige Friese Koerier, edele tolk van het vrijheidslievende, rondborstige en openhartige Friese volk, deelt mis prijzend mee dat de loco-burgemeester van Leeuwarden, de heer Tiekstra, zich heeft gesteld op een voetstuk waar hij niet thuishoort: op het voetstuk van de opper- censor en nog wel als censor van een politieke partij. Dat klinkt ernstig. Het is ook ernstig, want het is in strijd met de beginselen van vrije meningsuiting waaronder wij in Nederland leven. Een politieke partij wilde in Leeuwar den propaganda voeren voor haar begin selen. Zij wilde dat doen door middel van een geluidswagen, met wat muziek tussen de politieke kreten door. Een kniesoor die daar bezwaar in ziet, althans wanneer de legale weg wordt gevolgd en vooraf vergunning aan de burgemeester wordt gevraagd. Dat was ook gebeurd, maar de loco burgemeester stelde de onmogelijke en verbazingwekkende eis, dat hij vooraf zijn goedkeuring moest kunnen hechtén aan de teksten en de te gebruiken grammofoonplaten. Blijkbaar had de loco burgemeester kort geleden iets gehoord over een andere burgemeester en een cabaretier, die in de clinch raakten over iets van dien aard, en wil hij nu niet voor zijn collega in het verlichte westen onderdoen. Logisch gevolg: scherpe protesten van de betrokken politieke partij en van de Friese Koerier. Terechte protesten, omdat hier duidelijk overschrijding van amb telijke bevoegdheden plaats heeft; die „censuur vooraf" is redelijkerwijs niet in te passen in de bestuurstaak van eep burgemeester. De mogelijke wettelijke overtredingen, die door die geluidswagen zouden kunnen worden uitgetoeterd, zouden slechts achteraf door politie en justitie kunnen worden aangegrepen voor een vervolging als zij strafbaar blijken. Natuurlijk begrijpt iedereen welke poli tieke groepering hier in het spel was. De C.P.N.? Mis. Het was D '66, de groep die behoud en sanering onzer democratie in haar vaandels voert Men zou van burgemeester Tiekstra kunnen leren, dat behoud en sanering hard nodig Blijken. Misschien hoeft D '66 die dure geluidswagen nu helemaal nipt meer te gebruiken. In Leeuwarden heeft zij een loco-burgemeester gevonden, die het grove werk voor haar verricht: namelijk het aantonen van tekortko mingen in de toepassing van democrati sche spelregels, waartegen nodig iets moet worden ondernomen. ADVERTENTIE Wed hij op haar charme, op de reputa tie die zij in de jaren dertig als Sjang- haise filmster genoot onder de artiesten naam Lan Ping blauwe appel")? Dit staat wel vast: hij heeft haar niet voor haar nieuwe rol op het cultureel-revolu- tionaire toneel gebracht op grond van een jarenlange loopbaan onder de schijnwer pers van de politiek. Het meest opvallende van mevoruw Mao is namelijk lange jaren geweest, dat zij ondanks haar gebrek aan verlegenheid zo onopvallend bleef.ach ter de schermen en dan nog wel in de schaduw van haar gemaal. Of het achter de schermen van een to neel is geweest of zomaar ergens in Je- nan vermelden de schrijvers niet, maar het staat wel vast dat Mao in 1939 onder de bekoring van Tsjang Tsjing kwam toen zij in die communistische hoofdstad optrad voor de overlevenden van de lange mars. Die lange mars van Zuid-China naar de provincie Sjensi in 't noord-westen (1934 '35) had ook Mao's toenmalige vrouw, zijn derde, meegemaakt. Met Tsjang Tsjing is dat niet het geval geweest. Die had intussen in Sjanghai ge danst, gezongen en geacteerd. Toen Mao haar Doven zijn derde vrouw had verko zen, wist zij zich echter gauw bij het grotten- en lemen huttenleven van Jenan aan te passen. Wat er van haar voorgang ster aan Mao's zijde is geworden valt uit de in het Westen beschikbare gegevens niet op te maken. Er wordt beweerd, dat de vroegere le vensgezel van de tegenwoordige mevrouw Mao, een ex-acteur, nu gérant is van een restaurant in Parijs. Men zegt, dat Mao het meest gehouden heeft van zijn twee de vrouw, een Pekingse lerares. Zij 'werd in 1930 door Tsjang Kai-Sjeks Kwomin- tang-troepen geëxecuteep}. Mao en zij hadden twee zoons, van wie de oudste in 1950 in Korea zou zijn gesneuveld. Uit Mao's derde huwelijk zijn in zeven jaar vijf kinderen geboren. Het gezin van Mao en Tsjang Tsjing bestond volgens de Amerikaanse schrijver Edgar Snow, in 1960, toen hij er op bezoek ging, uit vader en moeder, een dochter (studente aan de Pekingse universiteit) en een zoon (in genieur in „de provincie"). Men moet aannemen dat „de gedachten van Mao" steeds het dagelijks leven hebben be heerst. Daarbij behoort deze: „de kame raden moet geleerd worden de stijl van so ber leven en harde strijd te bewaren". Aan de politieke „harde strijd", die veelal scheen te moeten samengaan met een wat luxueuze levensstijl, heeft zij tientallen jaren piet meegedaan. Volgens sommigen zou dat in 1939 een voorwaarde zijn geweest van het toenmalige Centra le Commité De medepartijbestuurders van toen zouden Mao toestemming heb ben gegeven, zijn derde vrouw te veria ten, mits hij Tsjang Tsjing op de achter grond hield. Dat zou een pikante factor toevoegen aan de culturele revolutie: voor mevrouw Mao zou dan nu het ogenblik zijn aange broken om een persoonlijke revolutie te ontketenen tegen die vroegere uitspraak van de partijtop. Men krijgt nu de indruk dat zij het maar moeilijk heeft kunnen verkroppen, zolang een betrekkelijk scha duwachtig bestaan te hebben geleid, ter wijl andere dames zoals de echtgeno te van president Lioe Sjao-Tsji en die van premier Tsjoe en-Lai in het brand punt van het politieke leven stonden te schitteren Men kan aan haar huidige optreden moeilijk de schijn ontzeggen van een flinke dosis jaloezie. ber zijn." Mevrouw Mao heeft mevrouw Lioe in het openbaar verweten toen toch die ketting te hebben gekocht. Of het hun door mevrouw Mao ingefluisterd is ver telt de geschiedenis niet, maar de rode gardisten hebben mevrouw Lioe er ook van beschuldigd, zich bij president Soe- karno te hebben gedragen op een ma nier die té frivool moest worden genoemd. Het pittigst gaat mevrouw Mao tekeer, als zij niet figuren van het toneel, van het witte doek en uit de schrijverswereld gispt, maar juist de vrouwen van politie ke topfiguren, in wie zij al lang rivalen moet hebben gezien. Mevrouw Tsjoe wordt de eerste die zij met een indi recte aanval tot een tobfiguur met een b had willen maken. Maar dat heeft niet veel uitgehaald. Premier Tsjoe, die hals brekende bemiddelingstoeren moet uitha len om de revolutie niet af te breken en toch de industriële productie nog op gang te houden, wist ook op die uitval wel raad. Anders was het met de echtgenote van de president, mevrouw Lioe die het de laatste weken evenals haar man en andere gezinsleden voortdurend moet ontgelden. Het echtpaar Lioe wordt niet alleen verweten bourgeois, reactionair en revi sionistisch te zijn. Mevrouw Lioe wordt voor de voeten geworpen, als spreekster voor de culturele revolutie per auto naar de Pekingse Tsing Hoea-Universiteit te zijn gereden en schijnheilig de laatste etappe met de fiets te hebben afgelegd, om zich proletarisch voor te doen. In 1963, toen zij haar man de president moest vergezellen op een staatsbezoek aan Indonesië, vroeg zij mevrouw Mao advies over het kopen van een halsket ting. Mevrouw Mao fronste de wenkbrau wen en viel uit: „partijleden moeten so Zolang de culturele revolutie deels een omtrekkende beweging om de partij heen is die ten doel heeft de machthebbers binnen de partij die „de kapitalistische weg volgden" te treffen, zo is het late, openbaar-politiek debuut van mevrouw Mao een soort actie buiten de top om met het doel topfiguren te treffen, onder meer door hun dames te vernederen. Even onzeker als de afloop van de cul turele revolutie in het algemeen, is het resultaat van deze, haar persoonlijke „staatsgreep." Zijzelf, in dit spannende tijdsgewricht heel wat spraakzamer dan haar gemaal, is overtuigd van de zege van haar rode gardisten, die zij heeft ge prezen als „een onoverwinnelijke macht" die vervuld is van marxisme, lenisme en de denkbeelden van haar echtgenoot. Mevrouw Mao, die zo'n 55 jaar geleden werd geboren in de noordelijke provincie Sjantoeng, zal niet nalaten alles wat er te halen valt, te halen uit haar nieuwe functies: eerste vicevoorzitster van de groep die de culturele revolutie moet lei den voor het centralepartij comité en adviseuse van de culturele revolutiegroep in het leger. Maar ook de dames die zij nu min of meer kapittelt moet men niet uitvlakken. Mevrouw Tsjoe is een revolutionaire van „het eerste uur", die het voorzitsterschap bekleedt van de Chinese Vrouwenfedera tie. Ook mevrouw Lioe heeft deel uitge maakt van het federatiebestuur. Beiden kunnen rekenen op de steun van invloed rijke partijfunctionarissen. Misschien zal mevrouw Mao al tevreden zijn, als de strijd zoals velen verwachten in een gelijkspel eindigt. Zij smaakt immers toch het genoegen eindelijk van achter de schermen voor het voetlicht te zijn getreden. MACAO (AP) Het Portugese schip Timor is naar Hongkong teruggeroepen. Het wordt gereed gehouden als Portuge zen in Macao hun door China bedreigde kolonie moeten verlaten. De Timor zette maandag koers naar Lissabon, maar wendde woensdag de steven naar Hongkong. Lissabon gaf hier toe opdracht met het oog op de moeilijk heden in Macao, waar begin december acht Chinezen gedood en meer dan 150 gewond werden bij communistische beto gingen. j Hoewel de Portugese autoriteiten van Macao enige eisen van de communisten hebben ingewilligd weigeren zij schuld te bekennen voor de doden en gewonden die van de relletjes het slachtoffer werden. Drie Chinese kanonneerboten zijn de haven van Macao binnengevaren. Enkele honderden meters van de kust varen ze heen en weer, hun kanonnen op de kolo nie gericht. Duizenden Portugezen en Chinezen zijn uit Macao naar Hongkong gevlucht. Onlangs werd Tsjang Tsjing gefotografeerd aan de zijde van 'haar man. WASHINGTON (AP) Het Ameri kaanse ministerie van Buitenlandse Za ken heeft bekendgemaakt dat de VS met de Sovjet-Unie onderhandelingen zijn be gonnen over de mogelijkheid een nieuwe bewapeningswedloop op het gebied van verdedigingsstelsels tegen ballistische ra ketten te voorkomen. De Russen zouden hiervoor belangstelling hebben. Perschef McCloskey verklaarde dat mi nister van Buitenlandse Zaken Rusk en de Russische ambassadeur in Washington Dobrynin „contact met elkaar hebben ge had" over het probleem van de anti-ra ketwapeus nadatDobrynin, drie weken geleden, in de Amerikaanse hoofdstad te rugkeerde uit Moskou. WASHINGTON, (AP) McCloskey zei de mogelijkheid niet te willen uitsluiten dat er andere onderwerpen worden be sproken, zoals het overleg om te komen tot een verdrag tot stopzetting van de verspreiding van kernwapens. Hij liet er geen twijfel over bestaan dat het belang rijkste deel van de besprekingen van Rusk met Dobrynin betrekking heeft ge had op het anti-raketprobleem. Wij spuiten in één dag een rond, glad, naadloos, hooggeïsoleerd, geheel nieuw kanaal in uw oude schoorsteen. Hierdoor is uw kanaal ineens aange past aan de huidige stooktechniek en bij uitstek geschikt voor oliehaarden - conveetors - aardgas. 10 jaar schriftelijke garantie. Voor woningbouwverenigingen woningwetprijzen Spaarndamseweg 48 Telefoon 0 2500 - 58211 HAARLEM (Van onze correspondent) BRUSSEL De Belgische kabinets crisis is bezworen. De beide partijen van de regerings-coalitie, de Christelijke Volkspartij en de Liberalen, zijn het eens geworden, onder andere over bezuini gingen en over enige nieuwe belastingen. Volgende week dinsdag komt de regering in het parlement. Zij zal aan haar voor stellen de vertrouwenskwestie verbinden. De nieuwe belastingverhoging, zo heeft minister-president Vanden Boeynants ver klaard, zal „gering zijn en rechtvaardig verdeeld". KAAPSTAD (Reuter) Zuid-Afrika is van plan de dienstplicht uit te breiden, Alle medisch goedgekeurde mannen wor den dienstplichtig. In een rede bij de ope ning van het parlement deelde president Swart mee dat de dienstplicht van negen maanden zal worden uitgebreid. De regering acht de maatregelen nodig voor het geval Zuid-Afrika bij een groot internationaal conflict betrokken zou ra ken door de afwijzing van de VN-sancties tegen Rhodesië en de Zuidafrikaanse wei gering Zuidwest-Afrika aan de Verenigde Naties over te dragen. Volgens het huidige dienstplicht systeem - door loting bepaald - komt on geveer tachtig percent van de jonge man nen onder de wapenen. De toenemende ontevredenheid komt in de eerste plaats hieruit voort, dat de door het leger gesteunde „president", luitenant-generaal Ongania, iedere dui delijke verklaring over het doel van zijn revolutie achterwege laat. Zijn met spanning tegemoet geziene nieuw jaarsrede bevatte slechts patriottische volzinnen met één uitzondering: de vaststelling, dat de „corporativismo" (het streven naar een corporatieve staat), slechts bestaat in de verbeelding van degenen die er voordeel uit trek ken. Het is geen toeval dat de minister van economie, dr. Jorge Nestor Salimei, en zijn collega van Binnenlandse Za ken, dr. Enrique Martinez Paz, enige uren nadat deze woorden door alle Argentijnse radiozenders waren uit gezonden, hun portefeuilles ter be schikking stelden. De minister van Binnenlandse Zaken had eind november in Salta gezegd: „de oude politiek is voor goed ten einde. Dat moet iedereen duidelijk zijn. Vijf maanden na de revolutie heeft het land niet de opluchting vergeten, die het bij de ontbinding van de partijen ondervond. De samenwerking van de staatsburgers zal op een niveau ge leid worden, waarop ieder zijn invloed kan laten gelden dat van de commu niteit". Dr. Eduardo Conesa, een adviseur op het ministerie van Economische Zaken, werkte het plan uit, volgens hetwelk de wetgevende bevoegdheden door een uit nieuwe partijen gevormde Kamer en een vertegenwoordiging uit de ver schillende maatschappelijke groepe ringen ondernemers, vakbonden, universiteiten, de kerk enz. in plaats van de huidige Senaat uitgeoefend moesten worden. In de pers werden de namen van president Ongania en de huidige mi nister van Economische Zaken boven- gebaseerde staatsvormen willen naapen Maar deze speculatie wordt eigenlijk reeds lang gelogenstraft door het feit, dat Ongania dc- leider van deze be weging, kolonel Francisco Guevara, als ambassadeur naar Columbia „afvoer de". In ieder geval heeft Ongania nu een facistisch regime afgewezen. Maar wanneer (en hoe) hij tot een represen tatieve democratie wil terugkeren, blijft volledig duister. De volksradica len van de afgezette president Illia houden al weer ondanks de ophef fing van hun partij conferenties op landgoederen en publiceren in de kran ten scherpe critieken op de revolutio naire regering. Daarentegen schijnt ex- president Frondizi bereid te zijn met haar samen te werken. ABAGUAY Ik MOM Cordoöa Santafië 1etp*f*to aMENOOfk JT* iy\ Rosaf i<x Biiini"" 5«ftf«go nucMnc L^fkATA J7 Pt ATA dien met de rechts-radicale groep „la cite catolique" in verband gebracht, een soort katholieke ultra's, die Franco's en Mussolini's op standsverschillen De tweede :eden voor de ontevre denheid van de bevolking en het terugtreden van de minister van Eco nomische Zaken berust op de onbe kwaamheid van het huidige bewind om het voornaamste kwaad, de inflatie, de baas te worden. De prijzen zijn vol gens de statistiek in 1966 met 25 tot 33 percent gestegen. Nog nooit in de Argentijnse geschiedenis is zoveel pa piergeld zonder dekking gedrukt: in vijf maanden over de 32 miljard pesos (ongeveer 450 miljoen gulden). Hoewel de regering in de „suiker provincie" Tucuman is begonnen met een sanering van de gebieden waar een chronische noodtoestand heerst, en zij in de havens - ondanks grote tegen stand probeert orde op zaken te stellen, komt zij met de stabilisering van de staatsspoorwegen niet verder. Zij hebben met een schuld van 42 mil jard pesos het grootste aandeel in het begrotingstekort. De spoorbanen en het materieel zijn verouderd. 2500 loco motieven en 25.000 wagons verroes ten in de werkplaatsen. Van de 172.000 werknemers zouden er minstens 40 000 ontslagen moeten worden. Ongania probeert het onmo gelijke. Hij wil een „modus vivendi" met de vakbonden vinden en tegelij kertijd een stabilisering verwezenlij ken, die van de arbeiders veel grotere offers vraagt dan van de ondernemers. Het aflossen van de wacht op het ministerie van Economische Zaken zou President Ongania deze situatie wel eens kunnen ver scherpen. De nieuwe man, dr. Alberto Krieger Vasena, geldt als een uitste kend econoom met lange ervaring in het beheren van financiën en op inter nationale conferenties. Hij zou het ech ter eens zijn met de z.g. conserva tieve methoden, die het internationale monetaire fonds wil toepassen ter stabi lisering van de Argentijnse economie. En daarover is de huidige ambassa deur in Washington, de economische expert Alvaro Alsogaray, die de „Er- hard van Argentinië" wilde worden en een instituut voor vrije markt economie leidt, enige jaren geleden op een alarmerende manier gestruikeld. De ondernemers protesteerden tegen de kredietrestricties, de arbeiders tegen de geleidelijke bevriezing van de lonen. Overigens is een dergelijke koers, die het buitenlandse kapitaal begun stigt en een ontwikkeling achter tol muren afwijst, cok de nationalisten een doorn in het oog, die juist onder de officieren sterke aanhang hebben. Er zijn zoveel problemen dat men eraan moet twijfelen, of het regime van On gania zich zal kunnen handhaven. KIEL (Reuter) Het 499 ton metende Westduitse motorschip Leerort dreef van ochtend met zware slagzij voor de Duitse Oostzeekust na een aanvaring in dichte mist, vrijdagavond, met het Noorse schip Borgland van 5600 ton. Vijf opvarenden zijn door de Noor opgepikt, de overige vier door de Duitse reddingboot Theodor Heuss. Een sleepboot probeert de Leerort naar Kiel te brengen. FRANKFORT (AP) Bij een poging om op het vliegveld van Frankfort te landen is een tweemotorig vliegtuig neer gestort. De verongelukte machine voerde post aan uit Manchester. Beide beman ningsleden zijn om het leven gekomen. Het vliegtuig was gecharterd door de Lufthansa. ADVERTENTIE Verzoek. De weduwe van de Zuidvietna- mese afgevaardigde Tran Van Van heeft gratie gevraagd voor de ter dood veroordeelde moordenaar van haar man. Akkoord. De Franse genationaliseerde Renault automobielfabrieken heeft, sa men met twee Duitse firma's, een ak koord met Hongarije getekend voor de bouw van een dieselmotoren-fabriek. Oplichter. De 25-jarige Eduard Rubin is in Moskou tot tien jaar dwangarbeid beid veroordeeld voor het stelen van persoonsbewijzen die hij gebruikte als onderpand om grammofoons, bandre corders en tv-apparaten te „lenen" die hij ten eigen bate verkocht. Voorzitter. De Belgische oud-premier Theo Lefèvre is gekozen tot voorzitter van de Belgische Raad der Europese Beweging. Hij volgt senator E. de la Vallee Poussin op. Aardbeving. Het Russische persbureau Tass meldt dat in Mongolië opnieuw een aardbeving is gevoeld, waarvan het centrum 270 kilometer ten Westen van Oelan Bator lag. Suikerziekte. Ongeveer de helft van de naar schatting 2,4 miljoen suikerzieken van West-Duitsland weten niet dat zij aan deze ziekte lijden. Dat verklaarde de minister van Volksgezondheid, Stro bel in de Bondsdag. Examenzenuwen. De vrouwelijke studen ten van de universiteit van Arizona die haar examen moeten doen, hebben een nieuwe manier gevonden om haar zenu wen af te reageren. Op het parkeerter rein van de universiteit vormen zij twee rijen. Op een teken beginnen zij elkaar met roomtaarten te bekogelen. Straatterreur. Een Algerijn is vrijdag in Madrid op een trottoir doodgestoken. Het was de derde terreurdaad in een maand. Eerder werd een Madrileense verkeersagent ernstig gewond, toen hij een automobilist wilde aanhouden. On langs is de uitgeweken Algerijnse poli tieke leider Khider op straat dood ge schoten. Furie. Een woedende menigte heeft de bureaus van het rechtse dagblad El Diario Illustrad in Santiago met stenen en brandfakkels bekogend. Het blad heeft de woede van het publiek opge wekt, nadat president Frei de conser vatieven en linksgezinden een samen zwering verweten had om zijn bezoek aan de Verenigde Staten onmogelijk te maken. Er werd veel schade aange richt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1967 | | pagina 3