Henk Biersteker zoekt opvolger
Jongerenoproep uit Taizé:
Zes weken voor
de eenheid
Spaanse protestanten
krijgen meer vrijheid
KERKERAAD HANDTASTELIJK
IN NUNSPEETSE GEMEENTE
mm. rnmm
Plan binnenstad Amsterdam
DEINING
Aan de kant gaan
zitten en toekijken
Kort nieuws
CA TERDAG 28 JANUARI 1967
Erbij
m umttnmCi
tmK -
VAN
m mmn
A W Uw m m m
mmmmn vmmap iuö
s'jswkK !?.4Su.
Humanistisch gebed
Geen visum
Overschat
25.000
5.000
15.000
45.000
20.000
40.000
18.000
30.000
25.000
Jongeren van verschillende kerken
hebben vorige week aan alle Am
sterdamse kerken een affiche ge
plakt met het opschrift „Kerk van
Jezus Christus". Doel van deze actie
is de oude namen van kerken af te
schaffen en ook in naam oecume
nisch te worden.
itgCHlWOIiENtfegeBjkï od. H.Missen
gg|MiWM
Na zes tv-jaren heeft Biersteker de
indruk, dat er ten onrechte een aureool
is geschapen rond tv en tv-makers.
„Het visuele wordt overschat", zegt
hij. „Televisie is nog vluchtiger dan
Nederlanders bekend als de man
van „Kenmerk", gaat terug naar de
journalistiek.
De man, die vanwege zijn houding
jegens de apartheidspolitiek geen vi
sum voor Zuid-Afrika kreeg, is ook
niet het type van de manager. Hij
drinkt geen sherry of port, maar jus
d'orange. „Een ander kan het opbren
gen, voor manager te spelen. Ik niet.
Ik ga aan de kant zitten en kijk toe".
Na drie „Attentie"-jaren bij de
NCRV stapte hij in 1963 over naar het
Ikor. „De manier waarop de Wereld
raad van Kerken de dingen in deze tijd
aanpakt, sprak mij aan. Als supporter
van de oecumene werd ik enthousiast
voor het radio- en tv-werk, dat het
Ikor als zendgemachtigde voor de ker
ken deed".
Henk Biersteker maakte voor het
Ikor „Kruis op de kraag", een pro
gramma over de geestelijke verzorging
in de krijgsmacht waarin het omstre
den kernwapenrapport van de her
vormde synode ter sprake kwam. Met
vestzakcameraman Alexander Leffe-
laar ging hij naar de Verenigde Staten.
Getweeën maakten zij documentaires
over de houding van de Amerikaanse
kerken in het rassenvraagstuk. En zij
kwamen met een blijde mare thuis: er
is een voorhoede in die kerken, die
tegen het probleem ten strijde trekt.
het geschreven woord. Wat je ziet is
de vijand van wat je hoort, heeft een
Amerikaanse schrijver gezegd. Dat is
waar. Als de lange president De Gaul
le in het lage achtereind van een Ci-
troën stapt en hij zegt: Frankrijk heeft
met de NAVO gebroken, dan ontgaat
de kijkers de belangrijkheid van deze
mededeling, want zij vragen zich af:
hoe moet die lange man in die lage
auto komen?
Televisiewerk geeft je wel een ma
ximale kans tot zelfexpressie. Je ont
werpt een programma, je sorteert de
elementen, je schrijft je commentaar,
het verhaal bij de film".
„Een van de boeiendste zaken is het
schrijven van een filmtekst. Dat doe
je met de chronometer in de hand.
Je past de tekst aan het beeld aan.
Dat is secondenwerk. Zoiets krijg je
in de dagbladjournalistiek niet terug.
Alles wat je aan expressie hebt te
geven, kun je op de buis botvieren. Je
zit bij de programma's tot het als het
ware de oren van de mensen ingaat.
Zo'n programma is een soort apotheo
se. Maar na al die inspanning, plak
ken, knippen, films kijken en nog eens
knippen en plakken komt de kater. Dat
het leven weer verder gaat, dat de
melkboer morgen op de stoep staat,
kun je je nauwelijks voorstellen".
Van zulke katers heeft Henk Bier
steker nu genoeg. Hij zoekt nu voor
zijn dominees bij het Ikor een op
volger.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. Het is de 38-jarige Henk Biersteker
niet aan te zien, dat hij aan zes jaar televisie een kater
heeft overgehouden. Toch is het zo. Ikor-man Bier
steker heeft zich „losgerukt uit het gezelschap van
theologen en oecumaniakken", hij wil „middenin de
stroom van het dagelijks nieuws" staan. Als zendeling
onder de t.v.-journalisten, die de niet gemakkelijke
taak had, de zendtijd van de gezamenlijke kerken
attractief te vullen, stond hij aan de oever van die
nieuwsstroom. Vandaar zijn besluit uit het licht van
t.v.-lampen te treden, bandrecorder en camera thuis te
laten en met simpele bloknoot en ballpoint de wereld
te lijf te gaan, zoals hij dat vroeger bij Haarlems Dag
blad deed. Verbazing bij collega's, want Biersteker
gaat de weg terug. Terug naar de krant. Naar Trouw.
En dat is zo op het oog de omgekeerde wereld. „Mijn
terugkeer is niet een vlucht van het een in het ander",
zegt hij. „Ik ben altijd gehecht gebleven aan het ge
schreven woord. Televisie betekent tachtig mensen op
bellen. Daar moet je manager voor zijn. Ik ben geen
manager. Ik ben dat organiseren zat".
Biersteker kreeg, met Trouw's Ben
van Kaam, geen kans frank en vrij
door Zuid-Afrika te trekken om de hou
ding van de kerken aldaar jegens de
apartheid door te lichten. Hun contac
ten met het tegen de lijdzame houding
van de kerken rebellerende Christelijke
Instituut waren reeds voldoende voor
een botte weigering van de gevraagde
inreisvisa.
„Het gestalte geven aan een tv-ru-
briek over geestelijk leven valt niet
mee. Als de kerken willen praten over
maatschappelijke zaken, zegt iedereen:
waar bemoeien ze zich mee? Dat komt
omdat kerkelijke mensen zich vroeger
nooit in de praktische politiek hebben
mogen, durven, kunnen begeven. Maar
die afwijzende houding wordt lang
zaamaan omgebogen. Het is alleen
jammer, dat bijvoorbeeld het zondag
avondprogramma Kenmerk zo slecht
getimed is. Het lijkt wel of de kerk
buiten de krijtlijn wordt geschoven. Of
we zijn voor half acht op het scherm
of om half elf op het tweede net. Op
die ongelukkige tijdstippen bereik je
maar een kleine categorie wezenlijk
geïnteresseerde kijkers. De meeste
mensen denken: half acht, program
ma van de kerken Da's een mooie
tijd om gauw even koffie te zetten.
Zoiets werkt deprimerend. En ook de
ze wetenschap is van invloed geweest
op mijn besluit naar de krant terug
te gaan".
Henk Biersteker, een der voorman
nen van de Sjaloomgroep en bij vele
Het humanistische blad „Mens en
Wereld" publiceerde dit „gebed" van
de dichter J. C. van Schagen:
Laat de kinderen niet met lucifers
spelen
Daar komen brokken van.
Laat kleine mensen niet met grote
woorden spelen
Daar komen brokken van.
Laat klungels niet met automobielen
spelen
Daar komen brokken van.
Laat imbecielen niet met publiciteit
spelen
Daar komen brokken van.
Laat generaals niet met raketten
spelen
Daar komen brokken van.
Laat helden niet met weerlozen spelen
Daar komen beulen van bij duizenden.
Laat partijen niet met leuzen spelen
Daar komen brokken van.
Laat staatsmannen niet met mensen
spelen
Daar komen brokken van.
En laat asjeblieft die kerke-mannen
toch niet zo roekeloos spelen met
dat woord „God"
Waarvan ze NIETS weten
(Van onze correspondent)
MADRID. Heel langzaam zoekt de
katholieke kerk in Spanje samenwer
king met andere christelijke kerken.
Dit gebeurt op uitdrukkelijk verzoek
van het Vaticaan. De Spaanse katho
lieken zijn verschillende keren door
paus Paulus VI gemaand om spoed te
betrachten bij het beleven van een
oecumenische mentaliteit.
In de voorbije jaren is in Madrid en
zeker in Barcelona nogal schuchter
contact ontstaan tussen vertegenwoor
digers van de katholieke kerk en de
Spaanse evangelische gemeente. Deze
katholieken hadden slechts oogluikend
de steun van hun oversten maar niet
officieel.
In het kader van de Spaanse week
voor de eenheid van alle christenen
heeft de aartsbisschop van Madrid
thans officieel goedgevonden dat er een
gezamenlijke dienst mocht plaatsvin
den gecelebreerd door een katholiek
geestelijke tezamen met een Angli-
kaans priester. Dat is de eerste offici
ële oecumenische dienst geweest, die
onder auspiciën van het Spaans epis
copaat in Spanje heeft plaatsgehad. De
ze dienst is gehouden in de Anglikaan-
se kapel van de Britse ambassade in
Madrid, naar het voorbeeld van de
dienst, die in Rome is opgedragen
door paus Paulus vT en de Angli-
kaanse bisschop Michael Ramsey.
De besprekingen, die tot dit voor
Spanje zeer vooruitstrevende gebeuren
hebben geleid, zijn gevoerd tussen de
aartsbisschop van Madrid en de Angli-
kaanse bisschop van de Engelse kolo
nie in Spanje, Gibraltar. Dat op zich
zelf is al een opzienbarende gebeurte
nis.
De officiële Spaanse wereld heeft al
le contacten met deze Britse kolonie
verbroken. De grens tussen Spanje en
Gibraltar is officieel gesloten. Het
feit dat het Spaanse episcopaat over
deze politieke barrière heeft kunnen
stappen is ongetwijfeld te danken aan
de voortvarende politiek van de
Spaanse minister van Buitenlandse Za
ken. Minister Castiella is de grote
voorstander van de godsdienstvrijheid
in Spanje en van een toenadering tus
sen de verschillende christelijke ker
ken. Hij is de promotor achter de wet
op de godsdienstvrijheid, die nu al dik
wijls is aangekondigd, maar nog steeds
niet in het Spaanse staatsblad is ver
schenen.
Toch genieten de Spaanse protes
tanten reeds veel meer vrijheid dan
enkele jaren geleden. In Barcelona
hebben zij een eigen evangelische boek
winkel mogen openen, waar de pro
testantse bijbel openlijk verkocht mag
worden. Dit was één jaar geleden nog
volslagen onmogelijk in Spanje. De
meeste protestantse kerken, die op last
van de regering sinds de Spaanse bur
geroorlog waren gesloten, zijn weer
geopend. Maar toch is de Spaanse
niet-katholiek nog steeds een tweede
rangsburger, zolang tenminste de wet
op de godsdienstvrijheid niet officieel
is afgekondigd. Het wordt werkelijk
tijd dat de Spaanse regering de be
lofte op deze wet nu eens eindelijk
waar gaat maken.
Want daar komen de vreselijkste
brokken van.
Onze Vader die in de hemelen moest
wezen, maar daar niet is
Onze Vader die nergens is
Behalve dan ergens in ons eigen
achterhoofd
Laat ons nu toch eindelijk eens niet
lafhartig meer wegkruipen achter
Uw naam
En ZELF de teugels nemen, zelf de
verantwoordelijkheid aandurven
Laten we ons in vredesnaam toch eens
als volwassenen gedragen en de
lucifers weghouden!
Het aantal principiële dienstweige
raars is in West-Duitsland gedaald van
4275 bij de in 1939 geborenen tot 1468
bij de in 1945 geborenen. Dit heeft dr.
Heinz Kloppenburg meegedeeld. Deze
heeft namens de Duitse evangelische
kerk zitting in een comité dat dienst
weigeraars ondervraagt.
(Van onze correspondent)
NHNSPEET. Reeds enige maan
den is een geschil gaande in de ge
reformeerde gemeente (niet te verwar
ren met de gereformeerde kerk) van
Nunspeet. In het nieuwe jeugdgebouw
achter het mooie landelijke kerkje
aan de Aarweg brandt vele avonden
licht, in tegenstelling tot andere jaren,
toen het alles nog pais en vrede was
en de vergaderingen niet zo dik ge
zaaid waren. Men kan maar niet uit
de moeilijkheden komen en maandag
9 januari is het zelfs zo ver gekomen
dat de politie de kerkeraadskamer
moest ontruimen vanwege handtaste
lijkheden, die daar plaatshadden.
De eerste moeilijkheden zijn ont
staan tussen de predikant ds. Zweerus
en de ouderling scriba, de heer M. Ja
ger. Ds. Zweerus kan wegens omstan
digheden zijn gemeente vaak niet die
nen en de gemeente moet dan met
preeklezen volstaan. De heer Jager
(een man van de oude stempel onder
deze gezindte) leesGdan altijd preken
van reeds lang overleden predikanten,
zoals ds. Fraanje, welke 2% uur duren.
Ds. Zweerus nu had bezwaar, vooral
tegéh de düur van deze preken en
achtte ze vooral voor de jeugd niet ge
schikt, hetgeen hem zeer kwalijk is
genomen.
De gemeente is toen in groepen ver
deeld geraakt. Toen enige tijd gele
den de heer Jager opnieuw tot ouder
ling werd gekozen, was een zo groot
aantal bezwaren ingebracht dat ds,
Zweerus weigerde hem te bevestigen.
Toen de heer Jager het woord wenste
te voeren is hem op zondag 23 decem
ber dit door druk gesticulerende per
sonen belet. De andere helft liep de
kerk uit. Een groot gedeelte van de
kerkgangers gaat thans naar Elspeet
en andere naburige gemeenten.
Tijdens een besloten zitting van de
classis Barneveld zijn zowel ds. Zwee
rus als ouderling Jager verhoord. Naai
verluidt heeft ds. Zweerus hier gelijk
gekregen. Het geschil zal worden bij
gelegd omdat men een scheuring wil
vermijden.
Een bisschoppelijke werkgroep „Plan
Binnenstad Amsterdam" gaat de pre
caire situatie bestuderen, waarin deze
binnenstad zich op zielzorgelijk gebied
bevindt. Voorzitter van de werkgroep
is pater H. Winkeler s.j.
De groep heeft als opdracht gekre
gen aan de bisschop van Haarlem een
pastoraal plan-binnenstad voor te leg
gen, dat op de wijze van advies het be
leid van de bisschop moet helpen voor
bereiden. Het zal, zo schrijft de vica
ris van de bisschop, dr. Rigobert Ko
per OFM, gedragen moeten zijn door
de inspiratie van het evangelie en moe
ten uitgaan van de veranderingen, die
zich in de kerk aftekenen. Het zal moe
ten steunen op het algemeen priester
schap van de gelovigen, op het dienen
de karakter van het ambt en op de
uitspraken van het Vaticaans concilie
over de kerk.
Het pastorale plan zal in functie moe
ten staan van het citykarakter van de
binnenstad en van de territoriale be
hoeften.
De vicaris schrijft in zijn installatie-
brief dat het plan het karakter van
«en vijfjarenplan zal moeten hebben.
De werkgroep zal mogelijk binnen een
jaar tot een advies moeten komen.
Tijdens de werkperiode van de groep
zullen plannen en initiatieven ten aan
zien van de binnenstad door andere
kerkelijke instanties voorgesteld, niet
ten uitvoer worden gelegd als zij naar
het oordeel van de werkgroep vooruit
lopen op of in strijd zijn met haar op
dracht.
De opdracht van de directeur van de
Kunstacademie in Jeruzalem „Beza-
leël" aan de studenten, dat zij zich
een Nieuw Testament moesten aan
schaffen omdat de kennis daarvan
noodzakelijk is voor het begrijpen van
de kunst uit de middeleeuwen heeft de
nodige deining veroorzaakt. Orthodoxe
studenten hebben zich tot het departe
ment voor godsdienstige zaken gericht
met het verzoek in te grijpen. Maar
de directeur houdt voet bij stuk en
zegt, dat dit even noodzakelijk is als
de kennis van de Griekse mythologie
voor het begrijpen van de klassieke
kunst uit de antieke tijd. (Kerk en Is
raël, maandblad Hervormde Raad voor
de Verhouding van Kerk en Israël).
Een aantal jongeren, bijeen in Taizé, hebben de volgende oproep, die
aan alle jongeren is gericht, opgesteld:
„Bidden voor eenheid houdt in dat men het risico loopt ingeschakeld
te worden als instrument tot verhoring van dit gebed. Waartoe verbinden
wij ons eigenlijk wanneer wij voor de eenheid bidden? Brengt dit gebed
ons tot handelen of laat het ons zonder ideeën, zonder verbeeldingskracht,
omdat wij van tevoren al vanwege onze onmacht ontmoedigd zijn?
Wij stellen voor dit jaar van de gebedsweek voor de eenheid het begin
punt te maken van een langerdurende inzet teneinde de consequenties
te trekken uit ons gebed en tegelijkertijd om in deze inzet zelf een stimu
lans te vinden tot een gebed dat meer geëngageerd is.
Bidden voor eenheid, spreken van verzoening wil zeggen dat men er in toe
stemt zijn leven te delen: met God om dan ook met de mensen te kunnen delen.
Een delen dat niet een gedachtenspel is, maar dat zich in zeer concrete daden
omzet.
Om dit in praktijk te brengen stellen wij u voor per streek of per stad een
aantal zeer precieze, kleine projecten op het zuidelijk halfrond voor uw reke
ning te nemen (waarbij het om een som gelds gaat die een groep aan kan). Niet
een grootse anonieme actie, maar een inzet die door uitwisseling persoonlijk ge
maakt en vermenselijkt kan worden: een correspondentie zal kunnen beginnen
tussen hen die geven en hen die ter plaatse de projecten realiseren.
Wat doen, als men op zijn ééntje is, wanneer men over zo weinig tijd beschikt,
wanneer men nog niet verdient?
het bedrag afstaan van één maaltijd per week, waarbij gebed deze gift gaat
ondersteunen en bezielen.
collecte-maaltijden (als „collecte van Jeruzalem") organiseren, waarbij men
ouderen die de middelen hebben bij te dragen, uitnodigt.
één uur van zijn salaris iedere week afstaan.
of 10 percent van zijn zakgeld.
of één uur per week baby-sit.
of hiervoor iedere week een auto wassen.
of het geld van een bijles afstaan.
Vijftien miniprojecten
Dit zijn de vijftien miniprojecten, die het doeleinde van „Zes weken voor de
eenheid" zijn. Men kan een project aanwijzen en er over naar Taizé schrijven.
Op 18 maart begint de verdeling en dan zal de briefuitwisseling tussen Europese
jongeren en jongeren van het zuidelijk halfrond kunnen beginnen.
1-5. In Haïti is het van de meeste urgentie kleine kinderen te helpen.
Vijf scholen moeten gebouwd worden. Het budget voor iedere
school bedraagt:
constructie van houten gebouwen voor vier of vijf klassen
salaris van de onderwijzers gedurende een jaar
eten voor meer dan honderd kinderen gedurende een jaar
Totaal
6. In Kameroen de oprichting van een centrum met het oog op de ont
wikkeling van het Afrikaanse meisje
7. In Peru het op gang brengen van een regionaal ontwikkelingspro
gram in PUNO: salarissen van onderwijzers, ingenieurs, verpleeg
sters, wegenbouw, bouw van een school, organisatie van kleine pro-
duktie-coöperaties, irrigatie
8. In Peru steun aan de reeds bestaande landbouwcoöperatie in het
dorp Racracallan in de Andes: aankoop van meststoffen, van zaad,
vijf koeien, twee stieren
9. In Zuid-India moeten twee putten gegraven worden en levensmid
delen gekocht worden voor een dorp met gehandicapte kinderen,
waar ook zieken en wezen zijn. Dit project wordt voor de rekening
van de collecte van Taizé genomen in samenwerking met christenen
in Polen
10. In India participatie aan de bouw van een weg die verscheidene
dorpen met elkaar gaat verbinden: zo kunnen de mannen het trans
port van hout dat zij exploiteren verzorgen, kinderen naar school
gaan, zieken het ziekenhuis bereiken
11. In India steun aan een apotheek bij een zeer arme bevolking dicht
bij New Delhi 10.000
12. In het land Ecuador, in Mendez, de aankoop van een tractor en van
modern materieel voor een coöperatie; de verkoop van de produk-
ten van deze coöperatie maakt het mogelijk gratis scholen te
ondersteunen 25.000
13. In Argentinië de aankoop van een kleine vrachtwagen Citroën om
het werk van maatschappelijke werksters in de achterbuurten van
Zamora te vergemakkelijken4.000
14. In Chili participatie in de herbouw van een carmeliete gemeen
schap; hun huis is verwoest door de overstromingen in Valparaiso 5.000
15. In Brazilië herbouw van een college dat door de storm in de Parana
verwoest is 15.000
De giften overmaken op de postgiro van de Amsterdamsche Bank n.v. Middel
burg no. 99721, daarbij noteren: „Zes weken voor de eenheid". Aldus schrijven
ons de jongeren in Taizé.
