k
k
?nemo°ot Bulgarije
Romantisch-avontuurlijk vakantieland
3
4
5
ÈPI
a
WEGWIJS- WEGWIJS-WEGWIJS-WEGWIJS- WEGWIJS-
r> EN DUIZEND kilometer van ons huis ligt het liefste en
Lé rustigste strandje dat wij tot dusver in Frankrijk heb
ben kunnen ontdekken: een verrukkelijk plekje aan zee, „ge-
ruggesteund" door een rustiek dorpje met een rijtje kapitale
villa's, een koloniehuis voor Franse bleekneusjes en een enkel
café, het geheel nog onberoerd door de vreemdelingenindu
strie. De naam: Les Rosaires. Alleen te vinden op een zeer ge
detailleerde landkaart van Bretagne als een nietig stipje even
ten noorden van St. Brieuc. Het is geen vindingrijkheid of zin
voor avontuur geweest, die ons vorig jaar naar dit met veel
natuurschoon gestoffeerde rustoord voerde, maar gewoon een
stommiteit: we sloegen de verkeerde weg in.
M
O
u
(ft
O
u
PI
u
O
Cfl
PI
O
M
O
iÉpmi
AL JAREN zijn wij trouwe
bezoekers van het schiereiland
Quiberon aan de Bretonse zuid
kust. En daarheen ging ook
deze keer de reis met om-
weggetjes, want juist in Bre-
tagne is het zo dankbaar werk
van de geijkte routes af te wij
ken toen het na dagenlang
miezerige regen plotseling
prachtig weer werd. Op dat
moment waren we in St. Brieuc
en we wilden zo gauw mogelijk
een duik in zee nemen, reden
waarom wij koers zetten naar
Binic, een badplaats die aan
een tamelijk grote verkeersweg
ligt. Kort na St. Brieuc maak
ten wij een fout: we dwaalden
van het rechte (toeristen) pad
af en kwamen op een smal
landweggetje, dat na enkele
kilometers scherp daalde. En
toen, na een flauwe bocht, lag
ineens pal voor ons de zee,
afgezoomd met een hagelwit
strand.
LES ROSAIRES is uiter
aard een klein plaatsje zon
der noemenswaardig toeristisch
comfort. Het ligt in een inham
en het water is er even helder
als aan de Middellandse Zee.
Nog geen twee kilometer van
het strand kort voor Les Ro-
saires als men de grote weg
heeft verlaten ligt een cam
ping, pas vorig jaar geopend.
De eigenaars hebben op het
terrein een kampwinkel met
een vrieskast en bij het woon-
LES ROSAIRES beviel ons
wel, maar we gingen het pas
goed waarderen, toe wij een
paar dagen later het regen
de weer onze reis naar Qui
beron vervolgden. Aan dit
Quiberon is bijzonder mooi,
maar kom er niet in juli, als
half Frankrijk vakantie lijkt te
vieren. Men vindt er dan geen
rustig plekje, zelfs niet aan de
beroemde Cöte Sauvage, de
„wilde kust", een langgerekte
keten grillige rotsformaties
BRETAGNE
Xii
-H
XA
M
t
Port Martin. Achter de bomen Les Rosaires.
waarover en -langs men uren
kan dwalen.
DEZE KEER wemelde het
er van de stevig aangeklede
badgasten, Fransen hoofdzake
lijk, verder vrij veel Engelsen
en ook wel Nederlanders, Bel
gen en Duitsers. Op de cam
pings die rond het dorp Qui
beron op de gekste plaatsen uit
de grond waren gestampt, von
den wij geen vrije vierkante
meter meer. Pas in St. Pierre,
halverwege het schiereiland,
vonden wij een plaatsje tussen
ruim duizend tenten. Ook in
het nabijgelegen Camac, waai
de befaamde velden zijn met de
„dolmens" en „menhirs", die
reusachtige mysterieuze stenen,
stonden de bussen met toeristen
te wachten.
WE VLUCHTTEN het bin
nenland in, waar het overigens
ook regende, en kwamen na
een tijdje weer niet hele
maal toevallig overigens uit
in Les Rosaires. Strandweer
was het nog steeds niet en we
hadden gelegenheid te over om
de omgeving te verkennen. Zo
ontdekten we o.a. een paar ki
lometer verder Port Martin, een
diep gelegen (want de rotskust
is ter plaatse enkele tientallen
meters hoog), nietig plaatsje
met een piepklein strandje, dat
bij vloed grotendeels onderloopt.
Bij Port Martin gaat een smal
voetpaadje steil omhoog en van
daaraf kan men hoog langs de
kust en door de velden wande
len, urenlang en zonder iemand
tegen te komen.
KORTOM, Les Rosaires was
een „rustige" verrassing in ver
gelijking met de toeristische
badplaatsen langs de rest van
de Franse kust. Op weg daar
heen kan men dan nog even
rondkijken in St. Malo, een
beeldig oud vestingstadje, maar
wel druk, vooral in juli.
Frits Koffijberg
Inlichtingen: Franse Toeris
ten Service, Rokin 128, Amster
dam, teb 020-23.52.22.
huis een soort conversatieka
mer, waar je koffie en een
drankje kunt kopen. De slager
en de bakker komen elke dag
aan de deur. En lest best het
sanitair (douches, toiletten en
wasbakken), dat zo perfect en
keurig is als je maar zelden
op Franse campings ziet.
Ons tentje was in juli!
de meeste dagen dat wij er wa
ren, het enige op de camping;
verder stonden er nog twee,
drie caravans.
schiereiland bewaarden wij de
beste herinneringen, maar we
waren er tot dusver uitsluitend
in mei of juni geweest. Nu
kwamen wij daar in juli en we
konden onze ogen bijna niet
geloven. Het veertien kilometer
lange en op sommige plaatsen
nauwelijks twee kilometer
brede schiereiland was afge
laden!
Bruisende bergbeken:
i ideaal jachtterrein
c
voor de ervaren jo-
rellenvisser.
De moderne strand-
accommodatie aan de
Zwarte Zee doet in
niets onder voor die
alleen een fysieke doorsmeerbeurt
volop de gelegenheid dat te doen. Ook
zij die Slatni Pjassazi als verblijfplaats
voor hun vakantie hebben gekozen,
kunnen Varna snel met de bus berei
ken langs de moderne 17 km lange
fraaie asfaltweg die Slatni Pjassazi met
Varna verbindt.
NAAST DE vele pluspunten van een
vakantie in Bulgarije, of dat nu een
vakantie is in de bergen of aan de
Zwarte Zee, is er natuurlijk een factor
die bezwaren doet rijzen. De reiskos
ten per vliegtuig voor een reis naar
Bulgarije is vliegen bepaald te verkie
zen boven auto of trein want een
retour A'dam-Sofia-Varna komt op cir
ca 1000 gulden te staan. Men moet
echter wel geweldig blasé zijn, wil men
met het hoffelijke afscheid van hote
lier, bedienend personeel, ground-ste
ward of stewardess en kruier op het
vliegveld. „Utnovo da wi widia", het
geen betekent „We hopen u terug te
zien", niet van harte instemmen en
huiswaarts keren met het voldane ge
voel naar waarde te hebben genoten
van het bestede geld.
Inlichtingen: Vernu-reizen n.v.,
Utrechtsestraat 48, Amsterdam, tel.
020-22.00.73. (Ook voor toerisme naar
andere Oosteuropese landen achter het
ijzeren gordijn.)
DE RIVIERA,, de Dolomieten,
Corsica, het Oostenrijkse bergland,
de Zwitserse meren, de Eifel, de
Noorse fjorden, het groene Eire,
het zijn bekende klanken voor de
Nederlander die in de vakantie het
lage land wil ontvluchten. Maar
Bulgarije? In die richting zullen
waarschijnlijk nog maar enkelen,
met zin voor avontuur, een blik
hebben geworpen op dit half' Oos
terse land ver weg aan de Zwarte
Zee. En terecht, want Bulgarije
biedt aan natuurschoon alles wat
men zich maar wensen kan. Het is
een paradijs voor hen die houden
van de zon, van een duik in het
zilte, verfrissende, maar nooit
koude nat, maar ook voor de min
naars van bergen, bossen, meren
en rivieren.
BULGARIJE ademt avontuur en ro
mantiek. Hoe kan het anders in een
land waar enerzijds ruïnes van mach
tige forten en onderaardse grotten,
waar de monniken zich verborgen voor
de oprukkende, fanatieke moslims ge
tuigen van een eeuwenlange, verbit
terde strijd en anderzijds het kweken
van rozen in de loop der tijden is ge
worden van een „geurige" bezigheid
tot een kunst, tot een cultus bijna. De
Bulgaren zijn een arm volk. Dat wil
zeggen arm door de ogen van het Wes
ten gezien. Een Bulgaar, die maan
delijks 300 leva thuisbrengt een U.S.
dollar is twee levas behoort tot de
gegoede stand. Met zo'n salaris-peil
moet het leven goedkoop zijn, wat het
dan ook is. Een goed diner b.v. voor
twee personen met volop vlees, verse
groenten (hoort bij de Bulgaarse maal
tijd) en naar verkiezing rijst of aard
appelen, het geheel overgoten met de
inhoud van een fles uitstekende, zij
het wat koppige, wijn kost niet meer
dan circa 4 levas. Zonder fooi! Daar
zijn de Bulgaren, althans t.o.v. de
buitenlanders, waarschijnlijk nog te
trots voor. Zij zijn gelukkig, alle som
bere verhalen over het leven zo dicht
onder de Russische wind ten spijt. Ge
lukkig in het besef van de rijkdom
van hun prachtige land, hun schilder
achtige steden en dorpen, waar hun
kinderen op straat nog typische kin
derspelletjes kunnen doen zonder ge
vaar te lopen binnen de kortst móge
lijke tijd onder de wielen van een pas
serende auto te raken. Auto's zijn,
behalve in de centra van de grote ste
den als in de eerste plaats de hoofd
stad Sofia, in Bulgarije nog steeds
een verschijnsel waar de niet-stede-
ling zijn werk even voor onderbreekt
om daar eens aandachtig naar te kij
ken. Zeker naar de types van na 1960.
Geluk, vriendelijkheid en gastvrijheid
gaan doorgaans samen. Vriendelijk,
gastvrij, behulpzaam en ook wel een
tikkeltje nieuwsgierig zijn de Bulga
ren. Het is dan ook helemaal niet moei
lijk om met hen in gesprek te komen.
De taal vormt daarbij natuurlijk een
barrière, maar bepaald geen onover-
komenlijke want dankzij de vele toe
risten uit West- en Oost Duitsland en
Oostenrijk, de andere Westeuropese
nationaliteiten zijn nog niet zo sterk
vertegenwoordigd in de vakantietijd.
spreken dan wel verstaan verrassend
veel Bulgaren Duits. De wederzijdse
manco's in woordenkennis worden
aangevuld met de internationale ge
barentaal.
AL IS eigenlijk geheel Bulgarije één
ideaal vakantieoord, de grote trek van
de tot dusver overwegend Duitse
toeristen richt zich op de kust
strook langs de Zwarte Zee. Daar ook
zijn in de vele badplaatsen, van Achto-
pol aan de Turkse grens tot Kavarna,
40 km. van de grens met Roemenië,
hypermoderne hotels en motels ver
rezen. Afhankelijk van de klasse
men onderscheidt maar liefst 5 klas
sen, t.w. een eerste, tweede en derde
klasse, een luxus-klasse en een Extra
klasse varieert de prijs voor logies
met ontbijt, lunch en diner van circa
11 levas p.p.p.d. tot circa 20 levas
p.p.p.d. Misschien zou men het anders
verwachten, maar zonder uitzondering
bieden alle hotels en motels goed eten,
voortreffelijke wijn, een goed kraak
helder bed en een prima service. Bo
vendien is op alle kamers warm en
koud stromend water aanwezig. De
hotels en motels in de Luxus- en de
Extra-klasse hebben voorts een douche
cel en een toilet op de kamer. Bij het
diner in deze hotels zorgen kleine,
doch veelal goede orkesten voor een
muzikale begeleiding.
OPVALLEND is dat naast de natio
nale, naar het Aziatische hellende,
Bulgaarse muziek ook en soms zelfs
verbazingwekkend goed Westerse mu
ziek ten gehore wordt gebracht. De
meest bekende badplaatsen zijn Drush-
ba en Slatni Pjassazi, hetgeen vertaald
betekent Goud Zand. Een benaming
die bepaald niet ver van de werke
lijkheid afligt, want het zand aan het
strand langs de gehele kuststrook aan
de Zwarte Zee lijkt, vooral in mid
zomer, het zonlicht a.h.w. te hebben
gevangen. Een bijzonderheid die niet
onvermeld mag blijven voor hen die
overwegen hun vakantie te gaan door
brengen aan de Bulgaarse Rivièra is
de geneeskrachtige werking van het
zeewater op lijders aan rheuma en
astmatische aandoeningen. De Bulga
ren hebben begrepen dat de Westerse
toeristen ook 's avonds aangenaam
moeten worden bezig gehouden. Drush-
ba en Slatni Pjassazi kunnen dankzij
stevige financiële steun van de over
heid voor wat betreft entertainment de
vergelijking met de meest bekende
Westeuropese badplaatsen glansrijk
doorstaan. Het Zomer Muziek Festival
in Varna brengt de meest vooraan
staande Bulgaarse musici, zangers, or
kesten en dansgroepen tezamen met
bekende collega's uit het buitenland.
Tal van musea, waarvan vooral het
Archeologisch Museum zeer de moeite
waard is, het Nationaal Poppen Thea
ter, iets aparts!, bieden hun die van
hun vakantie meer willen maken dan
aan de Adria in Italië.