on be-
U spreekt nu wel een aardig mondje „over de grens", maar
Eet u ook wel 's
vreemdin den
vreemde t
I
Per trein
kan bijna
alles!
Het kan wel op een
koopje, maar terug uit
de States zult u toch
merken dat alles nog
lekker is opgelopen...
WOENSDAG 1 FEBRUARI 196 7
WEGWIJS - WEGWIJS - WEGWIJS - WEGWIJS - WEGWIJS
WEGWIJS - WEGWIJS - WEGWIJS - WEGWIJS - WEGWIJS
Laten we wèl wezen, New York in een
vakantiekrant is een hachelijke zaak. Wat
moet u in New York? Hoe komt u voor
een redelijke prijs in New York? Voor stu
denten is zoiets nog een te overwinnen
barrière. Via hun Nederlands Bureau
voor Buitenlandse Studentenbetrekkingen
(NBBS) kunnen ze per schip voor 475,—
retour en per vliegtuig voor 850, Een
gemengde reis vliegtuig heen en schip te
rug of andersom is bij de NBBS ook mo
gelijk. Dat kost 650. Maar zwemmen
blijft het goedkoopste. Maar de niet-stu-
dent? Hij kan zich voor 200 natuurlijk in
schrijven aan de universiteit en zo toch
gebruik maken van de NBBS-regeling.
Wat zou neerkomen op 675 retour per
schip. Andere mogelijkheid is een charter
vlucht en dan lijkt het verstandig uw in
lichtingen niet te beperken tot de Ité-
reizen van de KLM.
NEDERLANDSE toeristen staan
over het algemeen bij buitenlandse
hotel- en restauranthouders niet
hoog aangeschreven. Aardappels,
veel vlees en lekkere vette sju"
schijnen hoofdvoorwaarden te zijn
om een vakantie geslaagd te kun
nen noemen. De kentekenletters
NL worden niet ten onrechte over
onze grenzen met allerlei minder
vleiende begrippen vertaald.
„Niente lire" (geen lires) is nog de
minst onvriendelijke. En waar we
dat aan te danken hebben? Aan
onze gewoonte om alle hand- en
spandiensten (ook wel service ge
heten) die ons in het vakantieland
worden verleend, onvoldoende of
in 't geheel niet te honoreren, aan
onze gewoonte om van de zelf
meegenomen koffie, zomaar langs
de weg een „lekker bakkie" te zet
ten, aan onze duidelijke afkeer of
huiver van de vreemde keuken, en
aan onze gewoonte om zoveel mo
gelijk blikconserven in het ver
voermiddel te verstouwen, dat ons
naar zonniger oorden moet bren
gen.
Gaston Gourmet
NEW YORK
HET IS een verkeerde gewoonte. U
zult dat inzien wanneer u bedenkt, dat
u toch niet voor de gehele vakantie
maaltijden in blik kunt meenemen.
Verstandig is het die artikelen in blik
mee te nemen, die in het buitenland
soms onbetaalbaar, of zeer schaars
zijn. Wie een of twee blikken boter
mee naar Spanje neemt, zal daar veel
plezier van hebben, mits hij ze langs
de douane krijgt. Poeder- of oploskof-
fie in pot of blik zal eveneens zijn
diensten kunnen bewijzen, daar waar
de koffie slecht of te duur is.
Voor het overige zouden wij u willen
aanraden, steeds de inheemse keuken
van uw vakantieland te proberen. In
Nederland kunt u tegenwoordig al ken
nismaken met de internationale keu
ken via de vele eethuisjes, die overal
uit de grond schieten.
In Denemarken: eet u Svinesmobrad,
gevulde coteletten van het varken.
Voor de vulling worden gedroogde
pruimen (tevoren geweekt) en een
paar schijfjes appel gebruikt. Per per
soon krijgt u twee coteletten die aan
elkaar worden genaaid. Favoriete
dranken: bier en akvavit.
Frankrijk: Land, volk en keuken
hebben een te rijke geschiedenis dan
dat zou kunnen worden volstaan met
het noemen van één nationaal gerecht.
Langs de kusten, vooral in het zui
den, is de Bouillabaisse geliefd. Het
is een soep, gemaakt van allerlei
soorten vis. Eventueel ook een kreeft
of een paar krabben. Verder knoflook,
uien, tomaten, kervel, peterselie, wor
tel, sinaasappelschil, olijfolie, witte
wijn, nootmuskaat, een paar draadjes
saffraan, laurier, zout, peper en be
schuit. Een ander beroemd gerecht is
de Pot-au-feu, een soep getrokken van
ossevlees, beenderen en wat zout.
De bouillon wordt regelmatig afge
schuimd. Wanneer hij lang genoeg ge
trokken heeft gaan erbij: peper, vier
of vijf wortelen, takje selderij, tijm,
een ui, waarop vastgestoken met
kruidnagelen een laurierblad, een
bouquet garni (in het seizoen een stuk
selderijknol) en eventueel een stuk
kippepoulet. De bouillon wordt ge
kleurd met een lepeltje gebrande sui
ker. Voor het opdienen wordt de soep
gezeefd.
Een zo typisch Frans gerecht dat
het in de kookboeken niet voorkomt, is
de Cassoulet. Het is een gerecht, waar
in de Franse huisvrouw naar hartelust
haar fantasie en vindingrijkheid, haar
goede smaak en kwaliteiten als keu
kenprinses kan uitleven. Indien u al
lang in Frankrijk komt en misschien
wel een vast vakantieadres hebt, kunt
u eens voorzichtig proberen om de
vrouw des huizes, het kan de beheer
ster van het kampcentrum, of de
verhuurster van het bungalowtje zijn
te vragen hoe zij een Cassoulet
ITlcIclkt.
Want deze schotel, ontbreekt op de
menukaarten van de restaurants. Het
gerecht bestaat uit: 1 liter witte bo
nen, 1 schaapsschouder, varkensspek,
varkenszwoend, verse worst, knoflook-
worst, 10 teentjes knoflook, tomaten
puree gemaakt van verse tomaten.
Het geheel wordt na het braden en
gaar worden van het vlees in een vuur
vaste schotel in de oven overgedaan.
Het korstje dat zich op het gerecht
vormt wordt stukgemaakt en onder de
inhoud gemengd. Dit moet, zo wil de
traditie het, zevenmaal gebeuren.
Dan is de Cassoulet de Castelnaudary
gereed. In Toulouse en in Carcassonne
verwerkt men ook wild en gevogelte in
de schotel. In sommige kuststreken
kent men ook een Cassoulet des
Mers, samengesteld uit vissoorten.
Griekenland: Soupa Avgolémono,
een kippesoep met rijst, geklopte eie
ren en citroensap, en de Pilaffs, rijst
gerechten, stammend uit de keuken
van de voormalige Turkse overheer
sers. De Adjhem Pilaff is rijst met
schapevlees. Rijst wordt in boter ge
fruit en later vermengd met bouillon,
stukjes gebraden schapevlees, toma
ten, veel peper en zout. Behalve een
rijke verscheidenheid aan visschotels,
kent Griekenland vele scherp gekrui
de gerechten, waarin men alles
ook slachtafval heeft verwerkt, want
Griekenland is en blijft een arm land.
Italië: Ravioli, kleine gekookte en
velopjes of rondjes van pannekoekdeeg
met pikante vulling in vele variëtei
ten. Hiervoor kan gebruikt worden:
een mengsel van Parmezaanse kaas,
gehakt, wijn, tomatenpuree, ui of:
vlees, zoals kip, kalfsvlees, of -hersens
een zwezerik, wat groente, spinazie
bijvoorbeeld, altijd wat knoflook en
een ei. Ook mogelijk als vulling: vis,
zoals tonijn, of gebakken mosselen
met ansjovisfilets en olijven. De Ra
violi worden gegeten alleen maar be
strooid met Parmezaanse kaas of in
de soep, of met tomatensaus en ge
raspte kaas er overheen.
Joegoslavië: De buurlanden. Ita
lië, Roemenië, Griekenland en Albanië
hebben een grote invloed gehad op de
Joegoslavische keuken. Een nationaal
gerecht bij uitstek wordt gevormd door
de Cecapcicé, kleine, pikante worstjes
zonder vel, gemaakt van heerlijkge-
kruid gemalen vlees. Het best zijn ze
wanneer ze boven een houtskoolkom
foor worden geroosterd, zoals zovele
andere vleesgerechten. De worstjes
ongeveer 5 cm lang worden gloeiend
heet opgediend met heel fijngesneden
ui erbij.
Noorwegen: Koldtbord, een Noor
se variant van het wereldberoemde
Smorgasbord of Smorrebrod. Te ver
gelijken met een koud buffet, samenge
steld uit kleine hapjes op wit-, bruin-,
rogge- en knackebrood. Veel vlees, vis
en salades. In tegenstelling tot de
sterk gekruide spijzen uit de zuidelij
ke keukens, vindt men in bijna alle
gerechten hier suiker (als opwekkend
middel tegen de koude).
Oostenrijk: Wiener Schnitzel,
zeer dungesneden kalfsoester (maxi
mum Vz cm dik) die wordt gepaneerd
in ei, bloem en gedroogd broodkruim.
Gebakken in reuzel, niet gezouten,
wordt de Schitzel voor het opdienen
voorzien van een balletje beurre ma
nié. De beurre manié wordt gemaakt
van gelijke delen, bloem en boter
waaraan al knedend wordt toegevoegd
zout, peper, een snufje nootmuskaat,
kervel, peterselie en wat dragon. De
Escalopes de Veau a la Viennoise
is een Schnitzel, gegarneerd met een
schijfje citroen, een ontpitte olijf, wat
ansjovisfilets, fijngemaakte eierdooi
ers en wat wit van een hardgekookt
ei. Dit is echter een „buitenlandse"
variant op de echte Wiener Schnitzel.
Portugal: In wat wel eens „de
tuin van Europa" wordt genoemd zijn
de kabeljauwgerechten vermaard. De
koks in dit heerlijke zonnige land we
ten op honderden manieren deze vis
soort te bereiden. De Bacalhao is ge
zouten gedroogde en in repen gesneden
m
u
kabeljauw, die wordt gebakken in ge
zelschap van uien en aardappels. Een
paar teentjes knoflook en wat peper
mogen in de braadpan met olijfolie niet
ontbreken.
Van Spanje tenslotte vertelden wij u
al eerder over de paella's (de rijstscho
tels), de Fabada (een bonenpot), de
Zarzuela (een visassortiment) en vele
cocidos. Het zijn zonder uitzondering
eenpansgerechten en daardoor ook voor
de Nederlandse vakantieganger met
wat fantasie en handigheid gemakke
lijk op de spiritusbrander of het cam-
ping-gastoestelletje te bereiden. Laat u
daarbij voorlichten door een behulpza
me Carmen, Estrellita of Paquita, of
hoe de donkerharige schonen in uw va
kantieoord ook mogen heten. En als u
het echt slim aanlegt heren-vakan
tiegangers-vrijgezellen en wat onhan
digheid veinst, zal die schone Spaanse
wellicht zelfs uw maal bereiden, zon
der dat u daarvoor verder een hand
behoeft uit te steken.
De autoslaaptreinverbinding Ne-
derland-Italië wordt in het komen
de vakantieseizoen uitgebreid van
twee tot drie treinen per week.
Evenals in 1966 rijden er in de
vakantieperiode '67 wekelijks twee
autoslaaptreinen naav MILAAN
daar komt nu van 29 mei af een
maal per week een trein naar BIAS-
CA bij. Biasca ligt 100 km noordelijk
van Milaan; de kosten zijn dus wat
geringer en de toeristen, die er ge
bruik van maken, zijn toch slapend
tot aan de warme kant van het
Alpenmassief gekomen.
De autoslaaptreinverbinding naar
SALZBURG en VILLACH onder
gaat in '67 geen wijzigingen. Dat
gebeurt wel met die naar Zuid-
Frankrijk.
Verleden jaar is de verbinding
naar AVIGNON gesplitst doorge
trokken naar ST. RAPHAEL (de
Franse Rivièra) en NARBONNE
(voor toeristen met bestemming
Spanje). De ervaring heeft geleerd
dat vrij veel autoslaaptreingebrui-
kers Avignon zuidelijk genoeg vin
den. Het prijsverschil is groot en
die paar honderd Zuidfranse kilo
meters rijden velen voor hun ple
zier. Kosten autoslaaptreinen. a/
A'dam-Avignon: retour auto 335
(auto tot 4,45 m. lengte), retour p.
passagier 2de kl. 148,30, retour
couchette 20,60. b/A'dam-St. Ra-
phael (retour): auto 390.-, pass.
181,70; couchette 20,60. c/
A'dam Narbonne (ret.) auto 390,
pass. 170,80; couchette 20,60.
d/A'dam-Milaan (ret.): auto 355
pass. 148,-; couchette 20,60. e/
A'dam-Biasca (ret.): auto 260,-;
pass. 127,-; couchette 20,60. f/
Hoek v. Holland-Salzburg (ret.):
auto 300,-; pass. ƒ131,10; cou
chette 20,60. g/Hoek v. Holland-
Villach (ret.): auto 370,pass.
158,90; couchette 20,60. (Voor
lopige prijzen volgens opgave van
de NS).
NATUURLIJK komen ook typi
sche vakantietreinen als Bergland
en Zonexpres weer volop in actie.
In de sector vakantiereizen met
verzorging breiden de NS hun ac
tiviteiten geleidelijk uit naar het
buitenland.
AAN DE achtdaagse reizen naar
Friesland, Twente, Montferland,
Zuid-Limburg, Brabant, Zeeland en
Vlaanderen wordt er een toege
voegd naar Duitsland: een acht
daagse naar Sauerland.
Nieuw is een vijfdaagse trip naar
BRUSSEL. Ook LONDEN is doel
van een vijfdaagse trip georgani
seerd door de Maatschappij Zee
land.
Voor wie goedkoop Nederland
wil verkennen: voor 40,- koopt
u een 8-daags algemeen abonne
ment en wat er ook met de trein-
tarieven gebeurt: voor 5,- per
dag reist u kris-kras door Neder
land, van Roodeschool tot Vlis-
singen.
Bij sommige luchtvaartmaatschap
pijen kennen ze chartervluchten die
op een NBBS-prijsniveau liggen.
Goed, u zit dus in New York en
blijft daar zo'n vier weken, want an
ders wordt het haastwerk. Aangeno
men dat u een avontuurlijke geest
bent (ik was dat eens), dan koopt
u snel die afschuwelijk dikke New-
York Times en slaat de ettelijke ad
vertentiekolommetjes op onder het
kopje „furnished rooms.". Vanaf on
geveer 10 dollar per week zijn er ka
mers met hotelservice lakens e.d.
met gebruik van ijskast en gebruik
van bad en keuken te krijgen ten wes
ten van Central Park op Manhattan,
zo rond de 75ste straat.
U KUNT ook kamers nemen in an
dere wijken. De Bowery is erg goed
koop. Voor zo'n 60 dollarcent per dag
vindt u er wel wat, maar de omgeving
lijkt me niet erg opbeurend. De stra
ten zijn er bezaaid met beroepsdrin
kers en vaak ook de pensions. Green
wich Village is duurder.
's Avonds is het er overigens pret
tig en niet duur wat uitgaan betreft.
Jazzclubs als Five Spot, Village Van
guard en Folk City zijn best te beta
len al zit u gauw aan een minimum
van 3,50 dollar. Maar daarvoor wordt
dan ook een maaltijd (in Five Spot)
of een ruim aantal consumpties geser
veerd. Ondertussen spelen er de bes
te jazzmen ter wereld, zoals Thelonius
Monk, Bobby Timmons, Ornette Cole
man enz. Voor jazz kunt u ook terecht
in de buurt van Times Square, het
centrum van Manhattan. Daar liggen
Blue Note en Metropole.
De eerste club vraagt twee dollar
entree, maar er hoeft niets gebruikt
te worden. Er spelen meestal twee or
kesten, zoals bijv. Art Blakey afge
wisseld door Gerry Mulligan. In Me
tropole zijn de consumpties pittig in
prijs.
Het goedkoopst is Apollo Theatre in
Harlem (253 West 125th Street), waar
grote jazz-sessions voof een prikje zijn
mee te maken.
ETEN is natuurlijk een belangrijk
punt. Vier weken leven op de goede
pizza die in de tientallen Italiaanse
tentjes is te krijgen, blijft goedkoop
maar kan scheurbuik veroorzaken.
Beter is het zo nu en dan een grote
steak of veal cutlet te gebruiken in
de kleinere restaurants van de Villa-
ge of langs de 42ste straat. De prijzen
zijn meestal groot aangegeven op de
ruiten en liggen tussen 1,80 dollar en
2 dollar. Zelf klaar maken blijft het
goedkoopst, want vlees, eieren e.d. zijn
omgerekend in guldens goedko
per dan in Nederland.
Voor het ontbijt zijn er talloze restau
rants met prijzen tussen 0,50 dollar en
1,- dollar (twee eieren, bacon, toast
en vruchtensap of koffie).
IN EEN HOTEL wordt het allemaal
duurder. Maar zelfs het grote Times
Square hotel kent weektarieven van 25
dollar. Het beste is het boekje New
York on 5 dollar a day te kopen (1.95
dollar), daar staan de goedkoopste ho
tels in. U kunt natuurlijk ook terecht
in de YMCA of YWCA, de super jeugd
herbergen van de internationale chris
telijke jongeren-organisaties. Voortref
felijk en laag in prijs.
Amusement voor niets is er op Man
hattan genoeg te beleven. En dan noem
ik Wall Street met zijn gigantische
beurs voorop. De honderden krioelende
en schreeuwende mensen, die 's werelds
economie in hun vuistje hebben, zijn
zeer vermakelijk vanaf een galerij ga
de te slaan.
Veel plezier is er ook in de tv-studio's
(vrije toegang) te beleven. NBS, CBS
en ABC ontvangen u graag als toe
schouwer bij de grote shows. De enige
voorwaarde is applaudisseren op het
juiste moment.
ALS U van nachtclubs houdt, moet
u het eens in Yorkville, ten oosten van
Central Park proberen. De vele clubs
geven volop striptease, al is het overi
ge amusement vreemd genoeg nogal
Duits. Maar de prijzen liggen laag.
En dan de film! Goedkope theaters
langs de 42ste straat (2 lange films
voor zo'n 0.80 dollar) en goede art-
films in de Village.
MAAR waarschijnlijk is al dit ge
schrijf om aan te tonen dat New York
goedkoper is dan u denkt, verspilling
van energie. Want ook ik vertelde bij
terugkomst hoe duur het allemaal was.
tt
