4
Mï
TERSCHELLING EN TEXEL
PJ
Wat kost
het?
TEXEL
Waar krijgt u
inlichtingen?
RUST, STILLE
'RANDEN, MA/
OOK GEZELLIG
toeristische trekpleisters
o
3
WOENSDAG 1 FEBRUARI 196 7
JP
Mr*
WEGWIJS - WEGWIJS - WEGWIJS - WEGWIJS
M
TERSCHELLING Skylge"
eiland, waar je als Sinterklaas
wordt ingehaald en als emigrant
wordt uitgezwaaid. De kleine pie
ren volgepakt met vakantiegangers,
als de boot uit Harlingen na een
ongeveer twee uur durende slalom
tussen de wadden de haven van
West binnenloopt; evenveel en
thousiaste achterblijvers, als het
vaartuig van rederij Doeksen in
omgekeerde richting wadwaarts
verdwijnt.
H
M WEGWIJS - WEGWIJS - WEGWIJS - WEGWIJS
12,—
4,50
5,50
0,50
0.50
1
1,40
20,—
3,—
4,—
1.50
1,90
1,50
2,50
11,50
1,50
3,—
1,30
1,50
1,50
2 25
16,
3,
2,50
1,50
1,20
1,20
3,-
12,50
1,20
3,—
5,—
1,75
0,60
1,75
10—12
3,50
3,50
0,60
0,50
1.80
4,—
25,—
4,—
6,—
0,60
0,55
2,25
9,—
12,50
3,—
4,—
1
2,—
18,
1,10
0,60
0,55
4
Hoogzomers tafereel na aan
komst van de veerboot op Texel
(foto hierboven). Wie dit soort
drukte niet zo fijn vindt, die
kan op het eiland nog ruim
schoots rust en stilte vinden,
evenals op Terschelling (links).
HET DERDE WADDENEILAND Is
eigenlijk een compacte combinatie van
natuurvormen, die je elders in Neder
land ver uit elkaar zoekt. Zelfs voor
onze- begrippen een geweldig breed
Noordzeestrand (met een maximum
breedte in West en op de Bosplaat),
zonder hinderlijke boulevardonderbre
king overgaand in een magnifieke dui
nenrij. Tussen de duinen en de klei
achtige boorden van de Waddenzee
nog bos en polderweiland. Voorts ten
westen van West de Noordsvaarder
zandplaat waarop men vanuit zee
de robben kan zien zitten aan de
oostkant het uitgestrekte vogeldorado,
de Bosplaat, die bij eb Ameland zeer
dicht nadert.
Hoewel het eiland maar zestien ki
lometer lang is, bestaat er in het zo
merseizoen toch een soort toeristische
structuur. Ten oosten van Formerum,
het rustigste deel van „Skylge", ligt
het domein van echtparen en gezinnen,
de huisjeshuurders, die gekomen zijn
voor de natuur en het gebrek aan
bromfietsen.
HIERONDER vindt u een
overzicht van enkele prijzen
en tarieven in de voornaamste
Europese toeristenlanden. Bij
het raadplegen daarvan moet u
echter het volgende voor ogen
houden:
Het hetreft hier glohale cij
fers die echter zo goed mo
gelijk gecontroleerd zijn. Dat
neemt niet weg dat het ge
middelden zijn. Van streek
tot streek kunnen de prijzen
namelijk aanzienlijk afwij
ken. In luxueuze toeristen
centra is vrijwel alles duur
der, maar in massa-vakantie
oorden, in campings e.d. kan
men meestal aanzienlijk
goedkoper terecht dan onze
cijfers aangeven, vooral wat
maaltijden (eethuisjes, cafe
taria's) e.d. betreft. De ver
melde prijzen voor een maal
tijd gelden voor een diner
van 3 a 4 gangen in restau
rants van de klasse I-I A, in
clusief bediening.
In onze prijslijst is geen reke
ning gehouden met extra
kortingen voor toeristen
(benzinebonnen, speciale ta
rieven voor de trein e.d.) zo
als die in sommige landen
voor buitenlanders gelden.
Waar geen cijfers vermeld
zijn, ontbraken controleer
bare informaties of waren
nog geen prijzen voor het
nieuwe seizoen bekend.
HET MIDDENDEEL, van Baaidui
nen tot Formerum, maar ook van
Noord- tot Waddenzee wordt over
heerst (niet beheerst!) door de jeugd.
De jeugd, die daags op blote voeten,
minnekozend door Midsland slentert.
De jeugd ook, die in Het Witte Huus-
ke en Het Spyntje eet, maar ook zo
nodig werkt. Dit laatste om toch geen
avond te hoeven overslaan in Schaaps
dancing Actania op verzoek van de
schoonheidscommissie getooid met het
uiterlijk van een kerkje Wijbs
avond-aan-avond-afgeladen etablisse
ment en de grote strandtent van Rijf,
waar de ruimte de ongeremde expres
sie niet in de weg staat.
„VERLEDEN JAAR was het veel
rustiger" zeggen ze bij de gemeente.
„Geen sprake van. Er is genoeg ge
knokt tussen jongens van het vaste
land en de eilandbewoners". De man
die dit zegt draagt de berispte jeugd
niettemin een goed hart toe. In het
telefoonboek als molenaar aangeduid
maar in zijn Formerumse molen
hebben zijn vier zoons een soep-en-
kof fie-gelegenheid blijkt J. G. van
Dieren toch, zoals hij het zelf zegt,
„een 56-jarige met een provo-mentali
teit", vriend van de jeugd en vurig
opposant van de gemeentelijke vol
wassenheid. „Op Terschelling is geen
jeugdprobleem, maar een oude zak-
kenprobleem", zegt Van Dieren, on
langs met grote meerderheid als een
mansfractie in de gemeenteraad geko
zen. „Iedere zomer beurt de gemeente
Terschelling vijfentwintig mille aan
vermakelijkheidsbelasting, die de
jeugd betaalt als ze wil gaan dansen.
In ruil daarvoor krijgen ze een sport
leider kosten duizend gulden die
voetbalvelden en dergelijke voor de
kampeerders moet regelen. Het komt
erop neer, dat de terreinen goeddeels
ongebruikt blijven. Een maatregel, die
te vergelijken is met het sturen van
een jongetje met een vingerhoed water
naar een uitslaande brand".
Lastige knapen worden door de poli
tie van het eiland gezet of van hun
kampkaart ontdaan. Van Dieren biedt
de kampkaartlozen op zijn terrein Ap
pelhof kampeergelegenheid. Over de
wettigheid hiervan is nog een juridi
sche discussie gaande. „De kampkaart
is een slimme zet van de ANWB. Een
administratieve grap zonder enig nut,
die ze jaarlijks een half miljoen ople
vert. Je kan net zoveel kampkaarten
aanvragen als je wil, je kunt je er niet
mee legitimeren. Ze zijn waardeloos,
dus erken ik ze niet. Als een jongen
lastig is, schop ik hem zelf wel van
het terrein af".
„En dat wegsturen van lastige jonge
lui door de politie is onwettig en be
rust alleen op intimidatie. Bovendien
nog gevaarlijk om kinderen zo maar
zonder kampkaart weg te sturen, als
hun ouders met vakantie in het buiten
land zijn.'
Van Dieren blijft beweren het
heeft er alle schijn van, dat hij gelijk
heeft dat het jeugdprobleem op Ter
schelling niet groter is dan in de ande
re badplaatsen. „Ze staan hier alleen
nog met een been in de negentiende
eeuw."
De raadsvergaderingen op Terschel
ling zijn in ieder geval sinds zijn
komst wel leuker geworden. Dat geeft
men ter secretarie ook toe. Een schil
derachtige man zorgt ervoor, dat er
ook 's winters leven is op een schil
derachtig eiland.
DE ROEP VAN TEXEL als vakan
tie-oord Is tot ver over onze grenzen
doorgedrongen. Wellicht mede omdat
bekende biologen veel geschreven heb
ben over de welhaast onuitputtelijke
vogelrijkdom, die de bossen en stran
den, duinen en polders bevolkt.
DIT WADDENEILAND kan zelfs de
meest verwende toerist bieden wat hij
verlangt. Wie rust zoekt kan die volop
vinden buiten de grote vakantiecen
tra. Anderen zoeken juist deze centra
met hun voor liefhebbers geor
ganiseerde recreatie. Hengelaars vin
den niet alleen honderden mogelijkhe
den langs de dijken van de kronkeli
ge oostkust, maar ook rondom de ve
le watertjes, plassen en kanalen. Wie
van zonnen houdt, op een stil dan wel
op een druk strand, en van het ruisen
van de golven, die trekt naar de kust
strook in het westen. Tel bij dat alles
het schilderachtige polderlandschap,
de duinen,.die Vrijwg), overal vrij toe
gankelijk zijn, de bebossing en de
vriendelijke dorpen, dan heeft men een
indruk hoe het op Texel is. Maar die
indruk kan niet helemaal volledig zijn.
Alleen een verblijf op het eiland kan
een volledig beeld geven van de wer
kelijke schoonheid."
Aldus zou een lofzang op Texel kun
nen luiden, opgenomen in een folder
van de V.V.V. of in het orgaan van
„Vrienden van Texel". Doch in dat or
gaan is geen aanbeveling meer nodig.
De kenners weten immers wel wat
Texelse natuur te bieden heeft. En
steeds meer vakantiegangers gaan dat
leren kennen. De toeristenstroom wast
geleidelijk. De bootverbinding met Den
Helder heeft zich reeds daarbij aange
past, evenals de accommodatie op het
eiland.
De winkelstand, die te groot is voor
de eigen bevolking, profiteert ervan.
Winkelzaken worden uitgebreid en ge
moderniseerd. In de zomermaanden
kan het in de winkelcentra van Den
Burg en De Koog even druk zijn als
in de Amsterdamse Kalverstraat op
een zaterdagmiddag.
Het toerisme is een van de peilers
geworden, waarop het Texelse econo
mische leven rust. Een andere is de
landbouw met als belangrijkste tak de
schapenhouderij. Fabrieken zijn er
buiten enkele kleine agrarische indu
strieën niet, en zullen er wellicht
nooit komen. En alleen het toerisme
en de landbouw bieden de jeugd wei
nig perspectieven. Vandaar de trek
naar het vasteland. Daarom ook zijn
hier geen enorme complexene nieuw
bouw, geen grote uitbreidingsplannen.
Er wordt hier en daar wel gebouv/d,
maar de groei van de dorpen gaat
langzaam. Tussen de oude geveltjes in
de kernen is de sfeer van een halve
eeuw geleden bewaard gebleven. Veel
van wat er was toen Jac. P. Thijsse
hier woonde en werkte is nog vrijwel
onveranderd.
Toen de aanlegplaats van de Te
xelse boten van Oude Schild naar 't
Horntje werd verplaatst, is er gespro
ken van een groots plan. Een nieuw
dorp zou verrijzen bij de haven, het
modernste van de Texelse dorpen.
Dat dorp komt er inderdaad. Het her
ziene plan is echter zeer bescheiden,
en voorziet slechts in de bouw van
zo'n vijftig huizen. Maar toch zal hier
een nieuwe schakel gesmeed worden
in de Texelse samenleving: de weten
schap.
Het Nederlands Instituut voor On
derzoek der Zee (NIOZ), thans geves
tigd in Den Helder, zal, in verband
met moeilijkheden bij de aanvoer van
geschikt zeewater, en om meer expan
siemogelijkheden te krijgen, worden
overgeplaatst naar Texel. In de polder
't Horntje is al een begin gemaakt met
de bouw, die in 1970 voltooid zal
zijn. Het project zal dertig miljoen gul
den kosten.
Er komt een op een terp staand
hoofdgebouw, dat de vorm zal krij
gen van een wiel met drie spaken,
verder een gewoon aquarium, een bas
sin voor zoogdieren en een vogelhuis.
De eigen haven waarover het NIOZ de
beschikking krijgt, is reeds aangelegd.
Voor studenten komt er een bungalow
complex, plaats biedend aan ongeveer
tachtig personen. Ook voor de afdeling
oceanografie van het K.N.M.I. zal hier
plaats worden ingeruimd.
Voor het toerisme heeft de vesti
ging van het NIOZ op Texel slechts een
indirecte betekenis. De aandacht voor
het behoud van het biologisch Texels
landschap zal geïntensiveerd kunnen
worden, hetgeen inhoudt: verbetering
van de bescherming ervan. Meer dan
tot dusver zal de wetenschap ertoe
kunnen bijdragen, dat het landschap
pelijk schoon met zijn bonte vogel-stof
fering ook voor het nageslacht volle
dig behouden zal blijven.
Er is nog een belangrijk feit voor de
Texelse samenleving. De minister van
landbouw en visserij heeft besloten het
onderzoek op laboratoriumschaal naar
de mogelijkheid van het zogenaamde
„verwateren" en opslaan van mosselen
in het Waddengebied over te plaatsen
van een buitendijks gebied b(j Zuricher-
oord naar Zuid-Texel, waar de nodige
stabiliteit in het zoutgehalte van het
water aanwezig is.
Het is nog maar een onderzoek,
maar Oude-Schild droomt reeds van
een nieuwe bloei in de toekomst, door
verplaatsing van een deel van de
Zeeuwse mosselvisserij naar dit haven
dorp. Dat zou bovendien een extra trek
pleister zijn voor het toerisme.
DE VEERBOTEN van TESO varen
elk uur. Vertrek van Texel ieder heel
uur, van Den Helder elk half uur. In
het middaguur vaart geen boot. De
overtocht van een personenauto kost
6 12 heen en terug). Bij aankoop
van een tien-vaartenkaart, wordt re
ductie verleend, doch deze kaarten zijn
slechts geldig voor een-en-dezelfde au
to.
De in de auto aanwezige personen
moeten afzonderlijk „passage" beta
len. Dat geldt ook voor de bestuurder.
Er zijn 10 of 20 vaartenkaarten te koop,
die de overtocht goedkoper maken. De
ze kaarten zijn niet persoonlijk. Bij
de V.V.V Texel in Den Burg zijn bla
den te verkrijgen, waarin verblijfsmo
gelijkheden op Texel zijn vermeld. De
prijzen van zomerhuisjes variëren
sterk. Men kan ze huren voor 70 a
80 per week in het hoogseizoen, maar
ook tegen prijzen tussen 200 en 300
al naar gelang van het comfort en de
afstand tot het strand.
Wie in een vakantiecentrum wil ver
toeven kan naar De Koog gaan of naar
Den Burg. De andere plaatsen zijn
rustiger. De Cocksdorp in het noorden
is een van de rustigste dorpen, even
als Oosterend. Dit laatste dorp ligt
midden op het eiland aan de oostelijke
zijde.
West-
Tsjecho-
Autokosten lekke band e.d
nieuwe band
nieuwe accu (12 v.)
benzine (1 liter)
benzine (super) -
Auto huren
deposito
daghuur
plus (per km)
Trein per km eerste klasse
tweede klasse
Doktershulp consult spreekuur
visite hotel
kleine ingreep (verstuikte enkel etc.)
Restaurant goede maaltijd (incl. fooien)
broodmaaltijd
fles tafelwijn
België
65,—
120,—
0,61
0.65
Frankrijk
3,75
75,—
105,—
0,69
0,76
Italië
3,—
60,—
75,—
0,74
0,82
Spanje
100,—
100,—
0,56
0,60
Portugal
5,—
62,50
100,—
0,64
0,74
Duitsland
63,—
54,—
0,50
0,54
Engeland
40,—
50,—
0,55
0,58
Slowakije
f 5,—
90,—
75,—
0,50
0,60
Griekenland
6,—
80—ƒ120
86,—
0,62
0,72
350,—
24,50
0,21
580,—
20,—
0,16
22,—
0,22
i
60,—
20,—
20,—
100,—
22,—
0,09
100,—
30,—
16,
0,25
17,25
0,24
0.11
0,07
0,16
0,08
0,16
0,10
0,10
0,06
0,08
0,05
0,12
0,08
0,13
0,10
0 07
0,05
0,07
0,05
J 7,—
10,50
11,50
16,50
30,—
15-
17,50
12,—
6,50
18,
9-
12,
gratis
gratis
24,—
Babyvoeding (100 gr blikje)
gecondenseerde melk
Sigaretten inheemse (20 stuks)
import (20 stuks)
ADRESSEN van buitenlandse
verkeersbureaus, ambassades
en/of consulaten in Nederland,
waar men inlichtingen kan ver
schaffen over de betrokken lan
den, vindt men vet gedrukt aan
het slot van de artikelen over
die landen in dit nummer.
Voor enkele andere toeristen-
landen volgen hier informatie-
adressen;,,
British Travel Association,
Nieuwe Spiegelstraat 6-8, Am
sterdam. Tel. 020-23.40.04.
Belgisch Verkeersbureau,
Leidseplein 5-7, Amsterdam, tel.
020-24.59.59.
Duits Reis-informatiebureau,
Spui 24, Amsterdam, tel. 020-
24.12.93.
Nationaal Italiaans Verkeers
bureau ENIT, Rokin 52, Amster
dam. Tel. 020-64.88.3.
Nationaal Zwitsers Verkeers
bureau, Koningsplein 11, Am
sterdam. Tel. 020-22.20.30.
Oostenrijks Toeristen Ver
keersbureau, Heerengracht 437,
Amsterdam. Tel. 020-62.18.8.
Nationaal Spaans Verkeers
bureau, Laan van Meerder-
voort 8-8a, Den Haag. Tel. 070-
18.27.66.
Bureau Intourist (buitenlands
toerisme in de Sovjet-Unie),
Honthorststraat 42, Amsterdam.
Tel. 020-79.89.64.
Nationaal Joegoslavisch Ver
keersbureau, Plaats 11 a, Den
Haag. Tel. 070-11.68.92.
Vernu-reizen (voor alle infor
maties betr. toerisme in Bulga
rije en andere Oosteuropese
landen)Utrechtsestraat 48, Am
sterdam. Tel. 020-22.00.73.
Nationaal Verkeersbureau van
de V.S., Museumplein 19, Am
sterdam. Tel. 020-79.80.60.
Voor inlichtingen over binnen
lands toerisme wendt men zich
direct tot de plaatselijke of
streek VVV's, het ANVV (Al
gemene Nederlandse Vereniging
voor Vreemdelingenverkeer),
Parkstraat 38, Den Haag, tel.
070-18.33.00, of de ANWB, Was-
senaarseweg 220, Den Haag, tel.
070-81.43.81, welke laatste u ook
alle inlichtingen over elke vorm
van toerisme in het buitenland
kan verstrekken.
