KEESSIE: HAD U
'T NIET KOUD?
Sterk rijdende Ard Schenk
moest zich gewonnen geven
Troostprijs
goud op de
1500 meter
KEES VERKERK WEER DE BESTE
h
Twee nieuwe baanrecords
voor kleine geweldenaar
De beste zestien
Telegram van
koningin en prins
BISLET-CIJFERS
Noorse rijders
vielen mee
11
W
MAANDAG 13 FEBRUARI 1967
Weelde
Zonder omwegen
Ook dat niet
ÉP
..uinnnnn
(Van onze speciale verslaggever)
Een zaaltje in het Bislet-stadion. Banken en stoelen
worden aangeschoven, fotografen klauteren er over
heen, een horde mannen wacht op wat drie schaatsen
rijders achter een grote tafel te zeggen hebben: pers
conferentie. Met Kees Verkerk in een glanzende
hoofdrol, die al de facetten van zijn artiest willen zijn
verraadt.
Een Noor spreekt binnensmonds een groot aantal
volzinnen uit. Verkerk kijkt hem vriendelijk aan en
zegt: „Ja, ja, dank u wel". Een Zweed vraagt: „Wat
betekende die snelle ronde op de 10 kilometer?" Ver
kerk in het Noors: "Warm worden, had u het niet
koud?" Een Noor: „Wat ga je volgend jaar doen?"
Verkerk: „Eerst het Nederlands kampioenschap, dan
het Europees kampioenschap, dan de wereldtitel, dan
alle vier de afstanden op de Olympische Spelen en
verder nog eens kijken of er niet een wereldrecord af
kan."
Andere vraag: „Wat is je beste tijd op de 1500
meter?" Verkerk: „Dat is 2.07.9 met bonificatie".
Vraag: „Waarop kijkt u met het meeste genoegen
flAAIWIIWWWWWWWmWIWIIWWWWIIWIIIIWWMWUIIWWWWWWWWWWWW
kfMNWMMIWMMAMMMMMMWWNWMMIUIMAIWIMIMMIIMUWIIWWIIIM
terug na die twee dagen?" Verkerk: „Dat is eenvoudig:
ik heb mijn persoonlijk record op de 1000 meter tijdens
de 5 kilometer teruggebracht tot 1 min. 30" Verkerk
kijkt de vragensteller beminnelijk aan, terwijl de man
verbijsterd noteert. De wereldkampioen vraagt voorts
in het algemeen: „Wie heeft er een sigaar voor me?"
En zowaar komt er dan ergens uit de zaal dan ook nog
een sigaar tevoorschijn.
Wat op de persconferentie wel duidelijk wordt is. dat
Schenk bij de aanvang van de 10 kilometer nauwelijks
meer op succes rekende, dat de 2 Nederlanders én Fred
Anton Maier verbaasd de terugval van de Russen heb
ben gadegeslagen en dat de Nederlanders voorlopig nog
niet terug zullen zijn in eigen land. Eerst reist men
naar Moskou, voor de 5-landenwedstrijd van volgend
weekeinde, daarna terug naar Oslo voor de „huldigings
wedstrijd" in Bislet en vervolgens naar Inzeil om daar
aanvallen op de wereldrecords te doen.
Aparte zorg voor Verkerk: „Laten ze zich in Neder
land nu alsjeblieft nog niet zo druk maken over het
huldigen en de daaraan verbonden cadeaus. Daar heb
ik vorig jaar genoeg moeilijkheden mee gehad. Laten
we dat in hemelsnaam rustig en met elkaar overleg-
gen".
Pas begin april zal men „Keessie" in de Hoekse
Waard en elders kunnen huldigen.
- -->V
Peter Nottet hijgt even wit bij Wim ie Graaff.
Het eerste gelukwenstelegram, dat bij
de huldiging van Verkerk en Schenk in
Oslo werd ontvangen was van koningin en
prins, luidende als volgt:
„Wij allen hebben op de T.V. de prach
tige prestaties van de Ned. schaatsequipe
gevolgd en feliciteren u beiden, vooral de
wereldkampioen, met deze schitterende
overwinning".
Ook minister Klompé stuurde een tele
gram.
500 meter: 1. Suzuki 40,9; 2. Gray 41,4; 3
Schenk 41,5; 4. Stiansen 41,6; 5. Matusevich
41,7; 6. Thomassen 41,8; 7. Kaplan 41,9;
Antsson 41,9. 9. Verkerk 42,1; Keiler 42,1;
Launonen 42,1; 12. Jorritsma 42,8; 13. Zim-
mermann 42,9; Le Bombarde 42,9; 15. Maier
43,0; 16. Hoeglin 43,1; 17. Fonvieille 43,3;
18. Nottet 43,4; 19. Guttormsen 43,5; 20. Tipper
43,6; 22. Liebrechts 43,8
5000 meter: 1. Verkerk 7.30.4 (nieuw baan
record); 2 Maier 7.38.2; 3. Schenk 7.39.6.
4. Kaplan 7.44.9; 5. Bollerud 7.46.1; 6. Nottet
7.46.3; 7. Guttormsen 7.47.2; 8. Antsson 7.47.8;
9. Launonen 7.48.4; 10 Stiansen 7.49.1; 11.
Zimmermann 7.50.4; 12. Seljanin 7.50.5; 13.
Hoeglin 7.50.6; 14. Jorritsma 7.51.1: 15. Strutz
7.51.4; 16 Liebrechts 7.52.0; 17. Nilsson 7.52.9;
18. Sandler 7.53.8; 19. De Riva 7.55.4; 20. Helen
7.57.9; 21. Matusevich 7.58.4.
1500 meter: 1. Schenk 2.09.1; 2. Verkerk
2.10.0; 3 Stiansen 2.10.5; 4. Antsson 2.10.6;
5. Kaplan 2.11.2; 6. Maler 2.11.4; 7. Hoeglin
2.12.1; 8. Matusevich 2.12.5; 9. Jorritsma 2.12.7;
10/11. Launonen en Nottet 2.13.0; 12 Sel
janin 2.13.3; 13/14. Thomassen en Guttorm
sen 2.13.5; 15. Liebrechts 2.13.7; 16. Zimmer
mann 2.13.8; 17. Sandler 2.14.1; 18. De Riva
2.14.5; 19/20. Bollerud en Helen 2.14.9.
10.000 meter. 1. Verkerk 15.51.7; 2. Gut
tormsen 15.54.9; 3. Maier 15.57.5; 4. Schenk
16.00.8; 5. Bollerud 16.02.9; 6. Seljanin 16.07.9;
7. Nottet 16.16.6; 8 Hoeglin 16.20.8; 9. Lau
nonen 16.24.3; 10. Antsson 16.27.3; 11. Kaplan
16.33.5; 12. Stiansen 16.33.6; 13. Strutz 16.35.3;
14 Jorritsma 16.36.4; 15. Matusevich 16.36.7;
16. Zimmermann 16.48.2.
(Van onze speciale verslaggever)
Zijn naam werd tenslotte geschre
ven in vlammen en rook. Boven de
witte vlakte lichtten de walmende
vuurwerkletters en op de achtergrond
dreunden de tribunes: Verkerk. Hij
was een eenzame gang gegaan, de
kleine man met de onafscheidelijke
bontmuts. De schijnwerpers stuwden
hem rond op een eilandje van licht,
maar de geluidsgolven kwamen hem
overrompelen. Kees Verkerk reed nog
eenmaal rond Bislet, alleen, zegevie
rend. Waar de sterkste schaatsen
rijders ter wereld tenslotte de spiege
lende vlakte hadden verlaten, soms
blij, soms wanhopig, daar trokken de
blinkende schaatsen van Kees Ver
kerk uit Puttershoek nog eenmaal het
spoor, dat slechts is voorbehouden aan
kampioenen. Het smalle lichaam, dat
gebogen was geweest in al die ronden
van strijd, torste nu fier rechtop de
enorme krans. Kees Verkerk had voor
de tweede maal in twee jaar de
schaatswereld aan zijn voeten.
Bislet dreunde tenslotte van het een
stemmig: „Heya Keessie", dat duizenden
Noren meebrulden, waar hun landgenoten
trots tenonder waren gegaan, terwijl Rus
sen werden verpletterd, Finnen en Zwe
den waren verdwenen. Cijfers noch tijden
konden meer gelden als vergelijkend ma
teriaal. Er was oppermacht, overmacht
geweest in twee dagen wereldtoernooi.
Een rijder slechts had naar de bijna vol
maakte prestatie gegrepen en hij 'was
geslaagd. Specialisten konden hun vaar
digheid etaleren op enkele onderdelen van
de veelzijdige sport in de koele en tege
lijk zo warmbloedige entourage. Maar
één torende hoog op wankele, smalle
ijzers. Hij had de jaarlijkse krachtproef
beter dan ooit doorstaan. Nimmer tevo
ren scoorde een rijder over vier afstan
den een beter puntentotaal, dan Kees
Verkerk nu deed: 178.158. Cijfers die men
dient te „vertalen" in:
Een wilskrachtige sprint die Verkerk
in zijn hele carrière nog niet zo snel
had gereden.
Een vlekkeloze vijftienhonderd meter
zonder één enkel risico, die hem nog
voor de laatste afstand ruim aan de
top van het klassement bracht.
Een winnende vijf kilometer, die het
wereldrecord op deze „middenaf
stand" heeft doen wankelen.
Een vloeiende „schaatsmarathon", die
de beste langeafstandrijders van het
toernooi seconden achteruit wierp.
Was er twijfel geweest aan de wereld
titel van Kees Verker? Wellicht. Hij zelf
verklaarde tenslotte: „Zeker weten doe je
het nooit. Ik wil het ook niet weten. Ik
houd rekening met alles. Pas 5, 6 ron
den voor het einde van de tien kilometer.
Toen ben ik voor dat puntenrecord pas
gaan rijden. Toen wist ik, dat ik weer
kampioen zou worden." En nog moet de
kleine kasteleinszoon zichzelf na zijn glo
rieuze zege op de langste afstand niet on
middellijk aan de vreugde hebben over
gegeven. Want de „prins" zou de
„schaatsvorst" nog naar de kroon kun
nen steken. De lange Ard Schenk, vech
tend als nimmer tevoren wellicht, had
zichzelf voor een vrijwel onmogelijke op
gave gesteld. Hij zou, had men in de
stilte van de kleedkamers besloten, op
de 10 kilometer vertrekken met een
schap van zijn sportvriend stond geen
maat. Alles was vergeefs tegen de grote,
kleine rijder. Per Willy Guttormsen mocht
de Noren nog tot uitzinnig enthousiasme
brengen, door Maier in tijd te overtref
fen, Nottet mocht zijn persoonlijke re
cord verbeteren, Kaplan, Matusevich en
Antson mochten nog verder terugvallen,
het telde allemaal niet meer, na wat
Kees Verkerk bad gepresteerd.
Jorrit Jorritsma hijgde nog na van zijn
uiterst verdienstelijke prestatie in het
tweedaagse toernooi, toen het stadion ten
slotte in het duister werd gehuld en de
fanfares klonken. Sven Laftman, de
schaatsdictator, kreeg als „prijsuitreiker"
een hels fluitconcert te verwerken. Ko
ning Olav hoorde staande en glimlachend
de hymne aan. Pleun Verkerk werkte
zich door afzettingen heen naar het to
neel van de huldiging. Er werden fak
kels ontstoken en programma's tot con
fetti gescheurd. Er was gebrul en ge
zang. En dat culmineerde tenslotte alle
maal in de lichtende letters met de naam
van die ene, grote wereldkampioen: Kees
Verkerk.
Meer over schaatsen op volgende pagina.
ADVERTENTIE
1. Verkerk (Nederland)
42.1 9) 2.10.0 20 7-30.4 1) 15.51.7 1) 178.058
2. Schenk (Nederland)
41.5 3) 2.09.1 1) 7.39.6 3) 16.00.8 4) 178.533
3. Maier (Noorwegen)
43.0 (15) 2.11.4 6) 7.38.2 2) 15.57.5 3) 180.495
4. Antsson (Rusland)
41.9 7) 2.10.6 4) 7.47.8 8) 16.27.3 (10) 181.578
5. Stiansen (Noorwegen)
41.6 4) 2.10.5 3) 7.49.1 (10) 16.33.6 (12) 181.690
6. Kaplan (Rusland)
41.9 7) 2.11.2 5) 7.44.9 4) 16.33.5 (11) 181.798
7. Guttormsen (Noorwegen)
43.5 (19) 2.13.5 (13) 7.42.7 7) 15.54.9 2) 182.465
8. Launonen (Finland)
42.1 9) 2.13.0 (10) 7.48.4 9) 16.24.3 9) 182.488
9. Nottet (Nederland)
43.4 (18) 2.13.0 (10) 7.46.3 6) 16.16.6 7) 183 193
10. Hoeglin (Zweden)
43.1 (16) 2.12.1 7) 7.50.6 (13) 16.20.8 8) 183.233
11. Matusevich (Rusland)
41.7 5) 2.12.5 8) 7.58.4 (21) 16.36.7 (15) 183.542
12. Bollerud (Noorwegen)
44.0 (28) 2.14.9 (19) 7.46.1 5) 16.02.9 5) 183.725
13. Jorritsma (Nederland)
42.8 (12) 2.12.7 9) 7.51.1 (14) 16.36.4 (14) 183.963
14. Seljanin (Rusland)
44.6 (33) 2.13.3 (12) 7.50.5 (12) 16.07.9 6) 184.478
15. Zimmermann (Duitsland)
42.9 (13) 2.13.8 (16) 7.50.4 (11) 16.48.2 (16) 184.950
16. Strutz (Oostenrijk)
44.1 (29) 2.16.9 (23) 7.51.4 (15) 16.35.3 (13) 186.638
schema, dat hem in de gelegenheid moest
stellen toch een greep naar de hoogste
eer te doen. Schenk moest de 10 kilome
ter sneller rijden dan Verkerk, al was
dat maar een seconde. „Je moet zoiets
proberen", vertelde hij tenslotte, „maar
ik wist natuurlijk zelf al bijna zeker dat
het onmogelijk was. En toen ik drie,
vier ronden had gereden, was dat een ze
kerheid: ik zou het nooit halen. Toen zijn
we omgeschakeld op een ander schema.
Ik werd tweede, tenslotte. Het maxi
maal bereikbare. Ik ben tevreden".
Een wereldkampioenschap, dat werd
uitgevochten tussen twee Nederlanders.
Het was een weelde, die voor de duizen
den supporters slechts was te dragen met
het risico van ernstig aangetaste stem
banden. Het was een weelde, die Ver
kerk en Schenk als een duidelijk beeld
voor ogen stond, toen ze aan het toernooi
begonnen.
De eerste sprints op het perfecte Bis-
let-ijs wezen al duidelijk in die richting.
Bij de rit, die Schenk in duel bracht met
een ditmaal verrassend snelle Fred Anton
Maier, sloeg de vlam in de tribunes.
Maier, opgejaagd door duizenden uitzinni
ge Noren, realiseerde zich in zijn onge
remde haast zijn zondigen tegen de regle
menten niet: hij liet de uit de buitenbocht
komende Schenk niet vóór hem langs
passeren. Een luttel ogenblik slechts
raakte Schenk uit zijn ritme. Maar het
kostte hem tienden van seconden, die be
langrijk zouden worden.
Kees Verkerk wierp zich vinniger dan
ooit in het schot, om nu al een basis te
leggen voor zijn titel. Finse Jouko Lau
nonen, kon zich niet losmaken van de
perfect balancerende rijder uit de Hoekse
Waard, ja moest hem zelfs een „neus
lengte" winst toestaan. Om onmiddellijk
daarna begrijpend te vernemen, dat Ver
kerk zijn persoonlijk record had omlaag
gebracht naar 42.1. De schaatswereld
schrok op. Begon hier al de opmars van
de titelhouder? Het is waarschijnlijk ook
mede die omstandigheid geweest, die
Schenk bij een moeilijke keuze de be
slissing heeft doen nemen: overrijden. Dat
mocht. Een protest tegen de handelwijze
van Maier was toegewezen, Schenk kon,
alleen, nog een keer over de baan en zou
zijn tweede rit slechter zijn dan de eer
ste, dan zou toch de beste tijd gelden.
Maar zou die tweede sprint niet teveel
eisen van de krachten die immers voor
de volgende 5 kilometer moesten worden
ingezet? Ard Schenk, in blakende conditie,
gokte en won: 41,5, twee tienden van een
seconde sneller dan de eerste maal en
daarmee met meestersprinters Suzuki uit
Japan en Gray uit de Verenigde Staten
op het ere-podium als derde. Verkerk
zou in ieder geval in de 5 kilometer 6
seconden winst moeten nemen om als
aanvoerder van het veld de overnachting
in te gaan.
Kees Verkerk deed dat zonder omwe
gen. Nu pas bleek, hoezeer al zijn grap
pen, zijn beweeglijkheid, zijn zwierig op
treden, telkens weer, onder alle omstan
digheden, een masker waren geweest voor
de diepe concentratie waarin hij leefde.
Nadat Maier een maatgevende 7.38.2 had
gereden, Schenk de wereldrecordhouder
nog geen anderhalve seconde had moeten
toestaan (7.39.6) en Stiansen de Noren na
een vlotte sprint bitter had teleurgesteld,
rende Verkerk na een razende opening
naar een schema, dat zelfs het wereldre
cord in gevaar bracht. En alweer zat Kees
Verkerk op de troon na een immens beju
belde finish: 7.30.4, eerste in het alge
meen klassement.
Een gelukkige vader Verkerk kwam
zoon Kees feliciteren.
Maar voor zoiets waren de omstandig
heden toch niet gunstig genoeg. De man
uit Puttershoek remde wat af en Maier
sloop naderbij. Maar telkens weer als de
Noor uitzicht kreeg op de gelijke positie,
draaide Verkerk hem een pittige ronde
voor de neus, die de afstand weer wat
groter maakte. „Ik had", zei Verkerk la
ter, „gevraagd of de coaches wilden
waarschuwen als hij in de buurt kwam.
Op dat gejuich kon ik niet rekenen en
ik heb tenslotte alleen maar ogen vóór in
mijn hoofd nietwaar? Ik wilde niet dat
hij me inliep. Dat zag je aan Ard, die
ging nog bijna kapot omdat Bollerud zo
dichtbij kwam."
Dat zag je aan Ard.De Noordhol
landse atleet vocht zich leeg op de 10 ki
lometer om tenminste zo dicht mogelijk
in de buurt van Verkerk te blijven.
Waar Verkerk de snelste sprint van zijn
leven reed, voltooide een dag later
Schenk de snelste marathon van zijn
schaatscarrière. Maar op het meester-
Verkerk in volle concentratie.
De stille nacht van Oslo was daarna
het voorspel voor de uitbarsting van
krachten die het wereldkampioenschap
1967 zouden afronden. En weer was de
grootste jubel voor de Nederlanders.
Schenk zwiepte zich in een alles-of-niets
poging op de „schaats-mijl" naar 2.09.1.
vergeefs: hij mocht er slechts incidentele
winst en een gouden medaille van klein
formaat aan overhouden. Verkerk im
mers benaderde hem tot op minder dan
een seconde (2.10) na een race waarin hij
de ontluisterde Matusevich nog verder
wegdrukte naar de klasse der middelma
tige rijders. De Noorse mijl-specialist
Stiansen kon als afgezant van de versla
genen met 2.10.5 nog naar het ere-podium
sluipen, maar Bislet wist al, dat het we
reldkampioenschap maar voor één rijder
kon zijn. Noorwegen mocht nog slechts
hopen dat de lange Maier in een recht
streeks duel tegen Verkerk dan tenminste
de vlag zou redden met winst in de race
van de lange adem.
Ook dat gebeurde niet. Verkerk sloeg
in een orgie van lawaai onmiddellijk na
het schot een bres, die hij voortdurend
vergrootte. Zo driftig ging de nieuwe én
oude wereldkampioen van start, dat hij
zelfs op een schema beneden het we
reldrecord van diezelfde Maier belandde.
m
