„Tachito" wil dictator worden
van arm en geknecht Nicaragua
Echtpaar met twee kinderen mag
geen buitenlands kind adopteren
J
"f:
BRANDARIS
Brandaris
omdat die
goed zwaar is
Familie Somoza begon klein
maar is nu machtig en rijk
Finland probeert smokkel van
babies aan banden te leggen
zeiden de jongens: „Hé, ben jij van merk veranderd?" Draai er
eentje van me, zei ik. Weet je meteen waarom.-En mooi dat ik
de volgende dag allang niet meer de enige Brandaris-man
was. Logisch. Brandaris is pure shag. Lang van draad.
Eerlijke tabak. Van Douwe Egberts, dat zegt genoeg.
Geschil over bouw
bejaardencentrum
Havenberichten
Gasontploffing bij
Santpoort
Strijd tegen de geest van Beerman
MAANDAG 13 FEBRUARI 196 7
4
(Van een medewerker)
Nicaragua is zondag weer en nog
onverbloemder een Somozaland dan
het de laatste jaren is geweest.
Er werden verkiezingen om het
presidentschap gehouden. Na een
stromannenbewind van vier jaar
heeft de tweede zoon van dictator
Anastasio („Tacho") Somoza besloten,
in eigen persoon kandidaat te staan.
Dat hij als overwinnaar uit de bus zal
komen werd door politieke waar
nemers nauwelijks betwijfeld.
Klein begonnen
Aanslagen
Prensa verboden
A nders
Tacho
- fA DOÜWE EGBERTS
ZWARE SHAQ
yBi» éflÈCTÊD DARK SHA.Ü 'WmcCö
In dubbelwandige tabakszak 1,25
Meer dan dertig jaar is het de Somo
za's nu al gelukt bij voorkomende gele
genheden zichzelf, of hun marionetten,
gekozen te krijgen. Wat daarbij telkens
werd betwijfeld was de eerlijkheid van
de opgemaakte uitslag. De oppositie, die
samenwerkt koestert weinig hoop, dat het
ditmaal anders zal aflopen.
1
Zo ziet het er naar uit, dat Anastasio
Somoza Debayle („Tachito" oftewel de
kleine Tacho) straks een nevelig presi
dentschap kan toevoegen aan de niet mal
se lijst van zijn functies. Hij is al opper
bevelhebber van het familiale machtsin
strument, het leger. Bovendien is hij pre
sident van de Nicaraguaanse koopvaardij,
van de kustvaartmaatschappij en van de
luchtvaartonderneming „Lanico". Men
mag niet uitvlakken dat hij ook al diver
se beslommeringen aan het hoofd heeft
die samenhangen met het bezit van reus
achtige katoen-, rijst- en koffieplantages.
is, X
■Jk y.
Luiz Somoza is het „rode lid"
de familie.
En dat zijn dan nog maar een paar
partjes van de onvoorstelbare rijkdom
men die vader Somoza in zo'n dertig
jaar vergaarde. Senior is klein begonnen
Na zijn studie aan de universiteit van
Leon heeft hij aan de Pearcheschool in
Philadelphia een commerciële opleiding
gevolgd, waarvan hij blijkbaar nogal wat
profijt heeft gehad toen hij eenmaal de
touwtjes van het Nicaraguaanse bestuurs
apparaat in handen had gekregen. Maar
zijn eerste baan was een bescheiden agent
schap van een autofabriek. Niet minder
dan zes jaar (van 1919 tot 1925) heeft hij
de eindjes moeilijk aan elkaar kunnen
knopen. Er kwam een eind aan toen on
1926 een revolutionaire beweging waarbij
hij zich had aangesloten, de macht wist
te veroveren.
Generaal Jose Maria Moncada, die
daarbij op de presidentszetel verzeild
raakte, beloonde Somoza sr. voor zijn bij
drage tot de omverwerping met het gou
verneurschap van Leon. Somoza sr., die
toen een blauwe maandag in het over
heidsapparaat werkzaam was geweest als
ontvanger der belastingen, demonstreer
de een zo groot respect voor de Ameri
kanen, dat die in 1932 hun troepen alleen
maar wilden terugtrekken als hij chef
van het leger zou worden. Dat werd hy
inderdaad.
Bij een in 1936 uitgevoerde staatsgreep
begon een tijdperk waarin hij dictator
voor of achter de schermen was. Een
dictator die zich geleidelijk meester maak
te van het grootste deel der economie.
Hij werd één de grootste grootgrondbe
zitters van het land. Zijn V-haciendas,
suikerfabrieken, bier- en textielfabrieken
plus ondernemingen waarover „Tachito"
nu zeggenschap heeft, vormen zijn on
voorstelbare rijkdom. Maar die rijkdom
is deels bijzonder kwetsbaar, omdat hij
hangt aan de zijden draad van voortge
zette familie-dictatuur.
Aan verzet heeft het in de loop der ja
ren niet ontbroken. De .„persoonlijke
charme" die vader Somoza aan de dag
legde bij zijn optreden in het openbaar,
noch de inspanning die hij zich getroostte
voor wolkenkrabberbouw in de hoofdstad
Managua en voor het wegennnet konden de
journalist Rigoberto Loper Perez ervan
weerhouden, hem in september 1956 bij
een aanslag dodelijke verwondingen toe te
brengen. De moordenaar zelf werd na zijn
daad door lijfwachten van de dictator
doodgeslagen.
Zoals de hele toestand in Nicaragua
symbolisch is voor de armoede, het anal
fabetisme en de ziektewoekering in grote
delen van Latijns Amerika, zo was het
drama van die aanslag op een dansfeest
in Leon tekenend voor de haat die de So-
moza-heerschappij oproept bij de tegen
standers en voor de meedogenloosheid
waarmee tegen die oppositie wordt opge
treden.
Omdat zij geen mogelijkheden zien voor
een onbloedige beëindiging van de huidige
dictatuur, grijpen verscheidene tegenstan
ders naar gewelddadige middelen. Het re-
gime-Somoza wordt ook niet bepaald ge
kenmerkt door zachtzinnigheid. In novem
ber van het vorige jaar nog is een jonge
advocaat, Silvio Parodi, lid van een voor
aanstaande conservatieve familie, door de
Nationale Garde om het leven gebracht.
Merkwaardigerwijs heeft zich bij dit
alles verscheidene jaren geen persbreidel
voorgedaan. De grootste krant van de
hoofdstad. La Prensa behoorde tot de
vaste belagers van het Somoza-beleid. De
directeur van dat blad, Chamorro, is vo
rige week echter gearresteerd na de bot
singen tussen het leger en uiteengejaagde
demonstranten van de oppositie, waarbij
vier militairen en zestig burger-rebellen
zouden zijn gedood of gewond.
De demonstranten die de hun toegesta
ne demonstratietij d zouden hebben over
schreden, zochten hun toevlucht in het
Gran-hotel waar zij 117 Amerikaanse en
andere buitenlandse gasten gijzelden.
Tenslotte kwam door bemiddeling van
Amerikaanse ambassade een regeling tot
stand waarbij de demonstranten een vrij
geleide kregen en hun gijzel, ars lieten
gaan. Toen de opposanten later toch weer
aan het demonstreren gingen maakte de
familie Somoza korte metten met hen. 130
van hun leiders werden achter slot en
grendel gezet. La Prensa en een andere
krant werden verboden. Vijf radiosta
tions werd het zenden onmogelijk ge
maakt.
Anastasio Somoza Debayle verschilt
nogal wat van zijn broer Luis. Heeft
Luis (die achttien november 1922 in Leon
werd geboren) behalve een Amerikaans-
militaire ook een Amerikaanse landbouw
ingenieursopleiding genoten, bij Anastasio
was dit alles (Amerikaans) militair wat
de schoolklok sloeg. Hij werd opgeleid in
West Point.
In 1955 haalde hij in de Verenigde Sta
ten een militair vliegbrevet. Toen Luis na
de dood van Anastasio sr. president werd,
nam Anastasio jr. die tot dan toe al snel
was opgeklommen op de Nicaraguaanse
militaire ladder, het opperbevel van de
strijdkracht op zich. Anastasio jr. piekert
minder over sociale verbeteringen dan
Luis. Die laatste is dan ook al door zijn
vader betiteld als „de rooie van de fa
milie Somoza".
Anastasio jr., vijf december 1925 in Leon
geboren, heeft zijn hart verpand aan het
leger, dat het voornaamste instrument is
voor behoud van het conservatieve regi
me. In zijn vrijetijdsbesteding lijkt hij een
beetje op zijn vader in de periode dat
die nog in de autohandel zat. Vader Tacho
Somoza was voetbal- en bokspromotor
Tachito is voorzitter van een nationale
sportcommissie. Luis en Anastasio zijn
beiden huisvader. Luis en zijn vrouw heb
ben zes, Anastasio en zijn vrouw vijf
kinderen.
Presidents-kandidaat Anastasio droomt
ervan een zo krachtige president te wor-
(Van onze correspondent)
WAGENINGEN Een arbitragecom
missie is momenteel bezig te bemiddelen
in het geschil tussen het stichtingsbestuur
van het protestants christelijk bejaarden
centrum „De Nudehof" en de architect van
dit gebouw, de heer J. van Tricht uit
Utrecht enerzijds, en de aannemer van het
gebouw, de heer C. Koelink uit Hilversum,
anderzijds.
Het bestuur van de stichting accepteert
de oplevering van het gebouw niet, omdat
het werk niet naar behoren zou zijn uit
gevoerd. De verbeteringen, die het stich
tingsbestuur wenst, zouden een bedrag
belopen, dat tussen honderd- en driehon
derdduizend gulden ligt.
Zaterdag te IJmuidrn aangekomen: Iron Horse,
van Vitoria, voor IJmuiden: Caravel, Avon!
mouth: Tor Anglia. Immingham: Pamir. Dagen-
ham; Transoceania Franceses, Halifax; Clothilda-
M, Londen, voor IJmuiden: SpaamestroomL
Hull; Saint-Philippe, Hamburg; Diligentia. Bir
kenhead; Jans, Londen; Paula Rahmann, Ham-
burg; Hondsbosch, Londen, voor Zaandam:
Wotan, Dagenham; Boekanier. Londen; West
Riding Goole; Ardgarvel, Yelland; Swift 3
Londen: Tartu, Ventspils: Mercurius, Paramai
ribo: Iserlohn, Hamburg; Plover, Felixtowe
Zondag te IJmuiden aangekomen: Neptun
van Wisbeck; Havel, Hogenaes; Hannes Lunsted,
Vastervik; Algol. Bremen; Viola, Milfordhaven,
voor IJmuiden: Catharinapolder, Grangemouth;
Göttingen, Antwerpen; Herta, Liverpool: Realta
Dagenham; Hathor, Hamburg. Stormont, New
castle on Tyne; Pantjaran Sinar. Hamburg;
Aardenburgh, Stockholm; Buchenstein, Bremen;
Draco. Aarhus; Alcetas. Rotterdam; Belvare,
Cadiz, voor IJmuiden; Dania, Kopenhagen. Gré
Londen; Titania. Bristol: Conger, Manchester;
Majo. Vastervik; Gebina, Halmstad; Clio,
Odense: Zwartewater, Aberdeen. Amasus, Bre
men, voor IJmuiden.
Zaterdag vertrokken van IJmuiden: Hannover-
land, naar Le Havre; Penthievre 2. Nantes: Hans
Oldendorff, Piombino, van IJmuiden: Thule 2,
Delfzijl; Thea. Londen, van IJmuiden; Loulea.
Hamburg: Rio Belgrano, Antwerpen; Nieuwe
Waterweg. Rotterdam; Helena Schepers. Helsing-
borg. Geestdijk, Boston, van IJmuiden: Spes.
Swinoucsjie, van IJmuiden; Djajawitya. Bremer
haven; Sumatra, Rotterdam; Bruse, Oslo; IJ-
stroom. Leith; Giessenkerk, Londen; Adonis,
Paramaribo; Jean-E„ Londen; Pericles. Bilbao;
Saxen, Gothenburg, van IJmuiden; Kolymales.
Leningrad, van Zaandam; Gautatyr. Le Havre.
Tor Anglia, Immingham: Djatianom, Hamburg:
Equator, Londen, van IJmuiden
Zondeg vertrokken van IJmuiden: Picoblanco,
naar Avilez. van IJmuiden; Rijnstroom, Shore-
ham; La Paloma, Ipswich; Kalydon, Noordzee:
Zaanstroom, Huil; Vliestroom, Sheerness; Sarpe-
don, Rotterdam; Maud, Duinkerken; Amalien-
borg. Curacao; Neptun. Wisbeck; Bernard, Ko
penhagen.
Maandag te IJmuiden aangekomen: Ilse-M.,
van Rotterdam; Montferland. Fortaleza; Hein-
rich Kniippel, Gefle, voor Beverwijk
(Indien achter de scheepsnaam en de haven
van herkomst of bestemming geen nadere aan
duiding volgt betekent dit, dat het betreffende
schip naar of van Amsterdam is gegaan.)
den dat hij niet langer Tachito maar net
als zijn vader Tacho zal heten, maar de
vooruitzichten lijken voor hem niet onbe
wolkt. Niet dat hij gauw zal bezwijken
onder de druk van de politieke oppositie,
waar de meeste lakens trouwens worden
uitgedeeld door lieden die door het regi
me in de welvaartswatten zijn gelegd en
die nog meer vrijheid wensen maar geen
fundamentele wijziging van het systeem.
Niet, dat er een communistische staats
greep dreigt. Er manifesteert zich maar
heel weinig communisme in Nicaragua,
al wordt de conservatieve presidents-kan
didaat, dr. Fernando Aguero door de pro
pagandisten van de Somoza's als een vol
geling van Moskou bestempeld. Het voor
naamste gevaar voor Luis en Anastasio
schuilt hierin, dat Washington weieens
zou kunnen besluiten zijn steun aan hun
bewind te staken. Hier en daar in de V.S.
rijst wat twijfel aan de vroeger zo vaste
overtuiging dat de Somoza's hét recept
tegen communisme en Castroïsme zijn.
Vrijdagmiddag om half drie heeft zich
nabij Santpoort een gasontploffing voorge
daan bij de aanleg van de aardgasleiding
van Alkmaar naar Driehuis. Men was ter
hoogte van de Biezenweg in Santpoort-
Noord bezig met het ontwateren van de
buis en daartoe had men een kolkje ge
maakt om het water te lozen. Omdat de
kanten afkolfden legde men met een
kraanwagen stalen platen tegen deze kan
ten. Met het water is er lucht en waar
schijnlijk door tot nu toe onbekende oor
zaak ook gas uit de uitwateringspijp in
het kolkje gekomen. De hitte van de uit
laatpijp van de kraanwagen kan voldoen
de zijn geweest om het gas-luchtmengsel
te doen ontploffen en ontbranden. Door
de grote steekvlam werden drie mannen
aan gelaat en handen gewond. Het waren
een vijfendertigjarige Marokkaan, een
eenendertigjarige Fransman en ene zes
entwintigjarige inwoner van Alkmaar, die
allen naar het Antoniusziekenhuis in
IJmuiden zijn gebracht.
(Van onze correspondent)
HELSINKI In Finland is uitge
lekt dat een illegaal bemiddelingsbu
reau in Denemarken er in is geslaagd
zonder inmenging van de Finse of
Deense Raad van Kinderbescherming
een groot aantal kinderen naar Dene
marken te smokkelen. Het aantal le
gale adopties bedroeg ongeveer tach
tig in 1966. Men neemt aan dat op il
legale wijze zeker een vier- a vijfvou
dig aantal baby's „verdwenen" is.
Enkele dagen geleden werd een jong
Deens echtpaai aan de Finse grens aan
gehouden. Bij controle bleek dat de zui
geling in hun gezelschap een pasgeboren
Fins kindje was dat zij zonder enige for
maliteit hadden overgenomen van de moe
der.
In vele Finse dagbladen verschenen de
laatste maanden advertenties van Deense
echtparen die langs deze weg een adoptie
trachtten te bewerkstelligen. Men beloof
de vergoedingen en zelfs vergoedde men
f*
(Van onze correspondent)
De veertigjarige Bunnikse econoom
„wel met sociale inslag" drs. W. G.
Blaauw en zijn 37-jarige echtgenote mr.
A. Blaauw-Meijer strijden al twee jaar
tevergeefs tegen de „Geest van Beer
man", in casu de ministeriële beschik
king van de ex-justitie-bewindsman over
de adoptie van buitenlandse kinderen.
Deze beschikking ook door oud-minister
Samkalden gehanteerd, houdt in dat al
leen echtparen met ten hoogste één kind
een buitenlands pleegkind kunnen adopte
ren.
Op 30 mei 1965 gaf het echtpaar Blaauw
zoons van vijf en zeven jaar de
minister van Justitie te kennen een
„buitenlands kind in nood" te willen
adopteren. „Aanvankelijk dachten we aan
een van de duizenden ouderloze kinderen
uit Hongkong", zegt mevrouw Blaauw
nu, „maar het zou ook een kind uit bij
voorbeeld Vietnam, China, of Indonesië
kunnen zijn. Het ging niet om een be
paald kind. We wilden gewoon een be
dreigd kind helpen".
In april van vorig jaar kwam de af
wijzende beschikking van minister Sam
kalden af. Gesprekken op het departe
ment van Justitie hadden geen resultaat.
Drs. Blaauw: „Men kwam met argumen
ten als: laat die kinderen nu maar in
hun eigen omgeving blijven („ze kunnen
toch te zijner tijd geschoold terug");
„uw hulp werkt als een druppel op een
gloeiende plaat („een gloeiende plaat
kun je met genoeg druppels afkoelen");
dat kan niet in verband met onze over
bevolking („als er jaarlijks vijfhonderd
kinderen geadopteerd worden, zou dat de
bevolkingsaanwas met twee promille ver
hogen").
Deze tegenargumenten heeft het echt
paar Blaauw op 29 juni van het afgelo
pen jaar aan de Tweede Kamer geschre
ven, „om ze niet aan de Europese com
missie voor de rechten van de mens voor
te leggen alvorens de Staten-Generaal de
ministeriële beschikking heeft beoor
deeld".
De beschikking-Bee rman dnkt niet van
uit het noodlijdende kind, maar vanuit
het kinderloze echtpaar", aldus mevrouw
Blaauw, „bovendien is er een discrimi
natie ten opzichte van Nederlandse kin
deren. Adoptie van hen is niet aan het
kindertal van de pleegouders verbonden.
Als de regering over de overbevol
king begint krijg je een wrange bij
smaak. Om economische redenen worden
er duizenden buitenlandse arbeiders hier
heen gehaald, maar voor buitenlandse
weesjes in Vietnam zijn naar schatting
750.000 kinderen door de oorlog verminkt
of ouderloos geworden blijft de grens
dicht. Dit lijkt bijna op de houding van
Nederland ten opzichte van joodse kinde
ren aan het begin van de tweede wereld
oorlog".
In verband met de komende Tweede
Kamerverkiezingen hebben drs. Blaauw
en mr. Blaauw-Meijer schriftelijk het oor
deel gevraagd van de vijf grote partijen:
„Wij weten best, dat een Tweede Kamer
de regering niet om zo'n kwestie laat val
len, maar we willen wel in de publieke
opinie brengen hoe de grote partijen hier
over denken, wat ze van plan zijn te
gaan doen".
De Tweede Kamer heeft nog niet over
het besluit van minister Samkalden ge
oordeeld. Wel konden onlangs tien Viet
namese kinderen op particulier Zwitsers
initiatief tijdelijk in Nederland verpleegd
worden.
„We weten, dat meer particulieren iets
voor bedreigde kinderen willen doen,
maar waarschijnlijk weten ze niet hoe de
regering ze in de weg staat. In de Ver
enigde Staten wordt er in de opinievormen-
de bladen ook steeds meer gehamerd
op hulpverlening aan Vietnamese kinde
ren, terwijl de regering zich stug blijft
verzetten. Maar we zijn ervan overtuigd,
dat die steun voor bedreigde kinderen er
komt. Zweden voert ook al actie".
de reis en ziekenhuiskosten in Denemar
ken, indien de aanstaande moeder het
kind daar ter wereld wilde brengen.
Dit leidde tot enkele tragedies, waar
bij de jonge moeder weigerde haar pa«-
geboren kind af te staan, ondanks een
tevoren gedane belofte. De Deense Raad
van Kinderbescherming kent minsten»
vijf van de vele gevallen. Gebleken is
echter ook dat regelmatig kinderen ter
adoptie werden aangeboden die voortkwa
men uit gewone wettelijke huwelijken,
maar waarvan de ouders besloten had
den het te laten adopteren.
De sterk verouderde Finse adoptiewet
maakt dit mogelijk, ze wordt herzien, het
geen nogal wat tijd vraagt. In Finland is
men namelijk niet verplicht de geboor
te van een kind bij de burgelijke stand
te laten registreren voordat het kind in
kwestie gedoopt is. Controle is moeilijk
en het is herhaaldelijk voorgekomen dat
het kind direct bij het verlaten van de
kraamafdeling van het ziekenhuis overge
geven wordt aan de adopterende ouders
die er dan mee vertrokken.
Vanuit ambtelijk standpunt bestaat een
dergelijke baby nog niet, dat bemoeilijkt
het onderzoek van de autoriteiten. Mees
tal echter, zo is gebleken, waren het on
gehuwde moeders die op deze wijze hun
kind betere toekomstmogelijkheden tracht
ten te geven dan waartoe zij zelf in staat
waren.
Zowel in Finland als in Denemarken mag
alleen de Raad van Kinderbescherming
de adopties regelen. De adoptie wordt
dan voorafgegaan door een nauwkeurig
onderzoek naar de geschiktheid van de
toekomstige ouders. In Denemarken is het
echter blijkbaar makkelijker om in het
bezit te komen van een bewijsje waarop
staat dat er geen bezwaren bestaan van
de zijde der Deense autoriteiten voor een
adoptie.
Dit is dan ook waarover men zich in
Finland de meeste zorgen maakt, omdat
enkele gevallen bekend zijn, waarin
de geadopteerde baby's in verkeerde mi
lieus terechtgekomen zijn. De voorkeur
van de Deense bemiddelaars ging voorna
melijk uit naai kinderen die nog niet ge
registreerd waren bij de burgerlijke stand.
Men neemt aan dat er op deze wijze
ongeveer vierhonderd pasgeboren kinde
ren het laatste jaar het land hebben
„verlaten".
De identiteit van de Deense bemiddelaars
is bekend geworden. Men heeft een on
derzoek ingesteld naar hun werkzaamhe
den. Illegaal is deze werkzaamheid alleen
in de Scandinavische jurisdictie, indien
men een vergoeding vraagt voor bemid
deling bij dergelijke adopties. En terwijl
het onderzoek in volle gang is gaat hét
smokkelen van baby's gewoon door.
Bij zijn baas ingebroken. De Tilburgse
politie heeft een 20-jarige plaatwerker
aangehouden. De man bekende in d«
fabriek waar hij werkt de kluis met een
snijbrander te hebben opengebrand en
daaruit 7.000 te hebben gestolen. Het
geld had hij in plastic zakjes op het
terrein van de fabriek verborgen. Het
is daar inderdaad teruggevonden.
Toen ik voor
net eerst
met Brandons
aankwam...
L 2
