Vredesweg voor Vietnam loopt
wellicht via Londen en Moskou
Oorlog laait weer in alle
hevigheid op na bestand
Wilson en Brown
veel illusies naar
zonder
Bonn
HUNTER
Verkiezingen in India
zijn nu al in volle gang
Soekarno
weigert
af te treden
Industriële ontwikkeling en kernstop
Geleerden uit VS
wijzen op gevaar
m
Meerderheid Senaat
voor regering-Moro
Parijse studenten
demonstreren tegen
Franco-Spanje
arnrri
WOENSDAG 15 FEBRUARI 1967
3
Bacteriologische wapens
KING SIZE
★AMERICAN*'
Duisternis
Licht
Verlamtnen
Zorgen
SAIGON (AP en AFP). De
Amerikaanse luchtmacht heeft gis
teren, de eerste dag van de hervat
ting der bombardementen, 45 vl'.ich-
ten boven Noord-Vietnam uitgevoerd.
duur zijn nut zal kunnen afwerpen. Wil
son verklaarde nog, dat het met Kosygin
uitgewerkte plan meer kans op succes
biedt dan dat van de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, Oe Thant, of
de denkbeelden van de linker vleugel,
i ii, wanneer ze een praktische kans zouden
Als gevolg van slechte weersomstan- bieden
digheden werd de activiteit beperkt Het belangrijkste is volgens Londen, dat
tot het zuidelijke deel van het land. de Sovjet-Unie niet langer werkeloos langs
Vannacht drongen leden van de Viet- de kant staat, maar van nu af actief
j a :i i.„ met Londen zal samenwerken om de
cong door op de Amerikaanse bas strij(jenc}e partijen aan de conferentieta-
voor hefschroefvliegtuigen in Nha- fej te krijgen. Dit is het belangrijkste re-
Trang, op 370 kilometer ten noord- sultaat van Kosygins bezoek,
oosten van Saigon. Door springladin-
lichte" schade aanerericht. -nnillg
Het is een symptoom van Moskous er
kenning, dat de Sovjet-Unie en de weste
lijke democratieën ondanks hun verschil
lende politieke en economische doctrines
thans meer gemeen met elkaar hebben
dan men jaren geleden heeft kunnen dro
men. De opkomst van China als nucleai
re mogendheid heeft in Mpskous houding
gen werd „lichte" schade aangericht,
terwijl het personeel van de basis
geen verliezen leed, aldus een Ameri
kaanse woordvoerder. Ook de Viet-
cong kon zich terugtrekken zonder
verliezen.
De Vietcong heeft een Amerikaanse
mijnenveger tot zinken gebracht en twee
andere zwaar beschadigd in twee afzon
derlijke guerrilla-aanvallen op de Long
Tau-rivier, de voornaamste scheepvaart
weg naar Saigon. Dertien Amerikanen
werden gewond.
Op een gisteravond gehouden fractie
vergadering aldus onze correspondent in
Londen'kreeg premier Wilson van Groot-
Brittannië de wind van voren van Lager
huisleden, omdat hij geweigerd had de
Verenigde Staten te veroordelen. Maar
Wilson hield het hoofd koel. Hij is wel
de meest teleurgestelde man in Groot-
Brittannië, doch in het Lagerhuis en in
een radio- en televisietoespraak waar
schuwde hij voor bitterheid. Wilson ge
looft aan de oprechtheid van de Verenig- pg yan huR verkenningsreis langs de EEG-
de Staten, die volgens hem een j hoofdsteden. Zij gingen met een zwaar
vredeskans zullen aangnjpem Hij is er rok wan{ a] zgl de nQOt die zij m de
van overtuigd, dat Hanoi vrede w, Bondsrepubliek te kraken krijgen, minder
het wederzijdse vertrouwen is helaas nog hard dan in parijSi het mQet wel uit.
te zwak. U* j„i gesloten worden geacht dat zij Kiesin-
Het grote winstpunt is echter, dat er I 6 -6 -
een radicale verandering teweeg ge
bracht. De tragedie van maandag was,
dat de kans op vrede groter is geweest
dan op enig ander moment in de afge
lopen twaalf maanden.
Wilson waarschuwde, dat het falen geen
reden vormt voor paniek. Maar ook niet
voor niets-kostende morele veroordelingen.
Niettemin wordt het in Londen betreurd,
dat de Verenigde Staten zo snel de bom
bardementen hervatten zonder Kosygin de
kans te geven verdere concessies los te
krijgen van Hanoi.
WASHINGTON (AFP) Vijfduizend
Amerikaanse geleerden, onder wie zeven
tien Nobelprijswinnaars, hebben er in een
petitie aan president Johnson voor ge
pleit, dat de VS niet als eerste in een
conflict gebruik zullen maken van biolo
gische en chemische wapens.
De ondertekenaars van de petitie zijn
van oordeel dat er in Vietnam door de
VS een .gevaarlijk precedent" is gescha
pen door het gebruik van „traangassen
en van chemische middelen om bomen en
struiken te ontbladeren".
(Van onze correspondent)
LONDEN. Premier Wilson en de Britse
minister van Buitenlandse Zaken, Brown,
zijn dinsdagavond laat opgehouden
door Wilson's televisietoespraak en door
verwikkelingen in de Labour-partij
naar Bonn vertrokken voor de vierde etap-
via Kosygin en Wilson nu een diploma
tiek mechanisme is geschapen, dat op den j
ADVERTENTIE
schien de Oder-Neisse-grens zal erken
nen. Hij mompelde ook iets over de Duit
se Democratische Republiek, maar krab
belde snel weer terug. Dit heeft in Duits
land een onaangename indruk gemaakt
Wilson en Brown zullen daarom al hun
tact nodig hebben om de besprekingen in
de juiste atmosfeer te laten verlopen en
zo positief mogelijk resultaten te ver
krijgen.
iii
i til!;
CIGARETTES
ger's actieve medewerking zullen krijgen
om te trachten president De Gaulle over
Engeland's toetreding tot de EEG. te
vermurwen.
De Franse president houdt zich welis
waar nog op de vlakte, maar Bonn, dat
hem gepolst heeft, rekent op een „neen"
en wenst hierover geen conflict met
Frankrijk te forceren. Want het herstel
van de gehavende betrekkingen met
Frankrijk heeft voor de Duitsers op het
ogenblik de hoogste prioriteit.
Londen beseft ook, dat onder de overi
ge vijf EEG-landen West-Duitsland bij de
Fransen het meest in de melk heeft te
brokkelen, een reden te meer voor mis
troostigheid, dat het weigert de Britten
in het zadel te helpen. Dit betekent overi
gens niet, dat de Bondsrepubliek Groot-
Brittannië niet in de EEG wenst. Vooral
de Westduitse industrie is daar met het
oog op nieuwe afzetmogelijkheden glad
voor.
Het is wellicht ook minder gelukkig,
dat het bezoek van de twee Britten zo
vlak na Kosygin's zegetocht door Groot-
Brittannië komt. De Russische leider heeft
zijn bezoek gebruikt om fel tegen de
Duitsers uit te varen, zonder dat Wilson
daar iets tegen kon doen.
Dan is er het eeuwige geharrewar met
Londen over de deviezenkosten voor het
Rijnleger. Bovendien heeft de onvoor
zichtige Brown de dingen er niet beter
op gemaakt door maandag te laten door
schemeren, dat Groot-Brittannië mis-
Toen de Britse eerste minister Ha
rold Wilson met zijn minister van
Buitenlandse Zaken George Brown
in Bonn aankwamen werden zij
door de minister van Buitenlandse
Zaken van West-Duitsland ont
vangen.
De politici van India hebben de afgelopen maanden het reusachtige land door
kruist om de kiezers te vertellen wat zij allemaal op hun programma's hebben
staan. Mevrouw Indira Gandhi, de huidige premier, trok vooral veel kiezeres
sen. Sommigen liepen uren om haar te kunnen zien en horen. Toch gelooft men
dat haar partij, de Congrespartij, aanzienlijk aan invloed zal inboeten.
ROME (AP) De Italiaanse premier
Moro heeft dinsdagavond een vertrou
wensvotum van de Senaat gekregen voor
zijn regering.
Na vier dagen politiek overleg en com
promissen binnen de katholiek-socialis
tische coalitie, keurde de Senaat met 156
tegen 114 stemmen de beslissing van Moro
om de regering, die een jaar oud is, niet
te ontbinden goed. Verwacht wordt dat hij
vandaag het Huis van Afgevaardigden een
vertrouwensvotum zal vragen.
Moro heeft het voortbestaan van zijn
regering verbonden aan een door sena
toren van de regeringspartijen ingediende
motie waarin stond dat de premier met
moest aftreden, ondanks het feit dat de
regering donderdag j.l. onverwacht een
nederlaag leed bij de stemming oer een
wetsontwerp. Het ontwerp, over de lonen
voor rijksambtenaren, zal opnieuw worden
ingediend.
(Van onze correspondent)
PARIJS De Federatie van Franse
Studenten heeft haar zestigduizend leden
opgeroepen iedere dag om zes uur 's
avonds bij de Spaanse ambassade in Pa
rijs te manifesteren, zolang hun 24-jarige
voorzitter Pierre Vandenburie in Madrid
niet uit de gevangenis is ontslagen. Van
denburie was naar Madrid gereisd om de
Spaanse studenten mee te delen dat ze
kunnen rekenen op de morele steun van
de Franse studiegenoten in hun strijd voor
vrijheid van organisatie.
Vandenburie sprak in Madrid voor een
duizendtal toehoorders in een verboden
vergadering en werd na afloop door de
politie gearresteerd. De Spaanse ambas
sadeur in Parijs beloofde eergisteren de
Studentenfederatie dat haar president
snel op vrije voeten zou worden gesteld.
Gisteren werd echter in Madrid bekend
gemaakt dat Vandenburie berecht zal
worden, omdat hij de openbare orde heeft
bedreigd.
NEW DELHI (AP) De parlements
verkiezingen in India zijn begonnen. Ze
zullen een week duren. In de besneeuwde
districten van het Himalajagebergte zal
pas in april worden gestemd. Er zijn
meer dan 200.000 stembureaus voor de
bijna 251 miljoen stemgerechtigden. Die
moeten beslissen over de bezetting van
521 zetels in het rijksparlement en 3500
zetels in parlementen van de zeventien
Indische staten.
Driekwart van de kiezers kan lezen
noch schrijven. Er zal gestemd warden
met behulp van symbolen.
De leuzen zijn niet geweest: „Stemt op
Indira" (premier Indira Gandhi) maar:
„Stemt op een koppel aangespannen os
sen" (het symbool van de regerende Con
grespartij) of „Stemt op de ster" (het
symbool van de rechtse Swatandra-(vrij
heids) partij.
Er zijn voor de campagne liederen
gecomponeerd, waarin de ossen of de ster
of de lamp of de leeuw of welk sym
bool een bepaalde partij of persoon ook
moge hebben wordt verheerlijkt. Voor
aanstaande musici zijn in de arm geno
men om deze liederen te spelen. Ze wor
den in de meeste verkiezingscentra ge
speeld.
De aanplakbiljetten van 0e Congrespartij
tonen een portret van een glimlachende
mevrouw Gandhi met gevouwen han
den. Zij is met haar charme en de roem
van de familie Nehroe -- zij is enig kind
van wijlen premier Nehroe de beste
stemmenvangster van de partij. Zij oefent
vooral aantekkingskracht uit op de vrou
wen van India, die de helft van het kie
zerskorps vormen. De tekst op het aan
plakbiljet luidt: „Stemmen voor het Con
gres is stemmen voor eenheid en voor
uitgang".
Het symbool van de Swatandrapartij is
een ster te midden van donkere randen
om de bewering van de partij te onder
strepen, dat zij de enige ster van hoop is
die het land kan wegleiden jjit „de duis
ternis, die de Congrespartij in India heeft
doen ontstaan'
Naast de Swatandrapartij staat de par
tij van de rechts-hindoeistische gemeen
schap, Jan Sangh, die het heilige licht
als symbool voert met de leuze: „wij zijn
het licht dat u wegleidt uit de duisternis
van het congres".
Het licht is een heilig symbool voor de
Hindoes. De lamp wordt door de Hindoes
vereerd als het symbool van licht, leven
en kennis. t
Aan de linkerzijde vindt men de com
munisten, thans verdeeld in twee groepen.
De communisten, die voor Moskou zijn,
hebben een hamer en een korenaar tot
hun symbool gekozen. Zij die voor Peking
zijn een hamer en een sikkel met een
ster bij de scherpe punt van de sikkel.
De Dravids Monnetra Kazjagan partij
van Madras, populair bekend als de DMK
heeft als symbool een opkomende zon tus
sen hoge bergen. Zij wil de Tamil spre
kende gebieden afscheiden in een onaf
hankelijk Dravidasthan.
„Onze souvereine staat zal zich verhef
fen als een schitterende zon temidden van
omringende heuvels en om dit ideaal te
bereiken moet gij ons met uw stemmen
aan de macht brengen", zeggen de lei
ders van de DMK. Hun strijdkreet luidt:
stemt voor de opkomende zon".
De Mohammedaanse Liga, een zijtak
van de partij, die Pakistan heeft gesticht,
heeft een ladder tot haar symbool geko
zen. „Wij zijn de enige ladder, met be
hulp waarvan de mohammedanen van In
dia in elk opzicht omhoog kunnen klim
men", zeggen haar leiders. Maar deze
partij werkt alleen in de zuidelijke staat
Kerala. De grote meerderheid van de
zestig miljoen mohammedanen van India
woont in staten van noordelijk India.
De tien miljoen Sikhs zijn verdeeld in
twee kampen. De Sikhgroep Sant Fateh
heeft een weegschaal tot verkiezingssym
bool gekozen en de andere groep, waar
van meester Tarah Singh de leider is,
een open handpalm.
Andere, kleinere, partijen of onafhanke-
lijken hebben symbolen alg een fiets, en
kele bladeren, een olifant, een leeuw, een
roos, een ploeg, een waringin, een paard
en een hut.
O
DJAKARTA (AFP, AP en Reuter)
President Soekarno heeft dinsdagavond
geweigerd eervol ontslag te nemen. Over
de volgende stap van de regering en de
legerleiding tast men nog in het duister.
Generaal Soeharto, de premier, zou er
nog niet toe willen overgaan Soekarno te
laten berechten. Ilij zou nogmaals willen
proberen Soekarno te overreden af te tre
den.
Gisteren is het Volkscongres begonnen
zich te beraden' over het rapport dat gene
raal Soeharto heeft ingediend over de
houding van Soekarno bij de opstand en
diens economisch wanbeleid. Voorts zul
len voorbereidingen worden getroffen
voor een vergadering, die zich zal bezig
houden met de toekomstige status van de
president. Het Congres zal zich ook ver
diepen in rapporten van commissies over
het doen en laten van Soekarno.
Generaal Soeharto is voorzitter van de
commissie die een onderzoek instelt naar
Soekarno's rol bij de mislukte staatsgreep
Vanochtend heeft Soekarno tegen
journalisten gezegd dat hij de vergadering
van het Volkscongres, dié gewijd zal zijn
aan zijn houding tijdens de staatsgreep
zal verbieden. Men houdt in Djakarta re
kening met de mogelijkheid dat Soekarno
een decreet zal uitvaardigen om het Con
gres te ontbinden.
(Van onze redactie buitenland)
Dinsdag 21 februari gaat men in Genève het jarenlange gesprek over
ontwapening weer voortzetten. Hopfdthema van de gedachtenwisseling
is sinds enige tijd zeer duidelijk geworden de mogelijkheid om te komen
tot een verdrag dat in ieder geval de verspreiding van kernwapens
tegengaat. In dit licht moet men dan ook de betekenis zien van het be
zoek dat Willy Brandt vorige week heeft gebracht aan Washington. Hij
was voor het eerst als Westduits minister van Buitenlandse Zaken in
de Amerikaanse hoofdstad.
In West-Duitsland is de afgelopen
weken vooral de nadruk gelegd op het
feit dat een eventueel verdrag tussen
de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten
in geen geval het experimenteren met
kernenergie voor niet-militaire doelein
den mag verhinderen van die landen
die geen kernbom bezitten. Dit is in
West-Duitsland betoogd door Stolten-
berg, de CDU-minister voor Weten
schappen, Friedrich Zimmermann, de
voorzitter van de Defensie-commissie
van de Bondsdag en Werner Marx,
de woordvoerder van de CDU vobr
Defensieaangelegenheden.
Laatstgenoemde heeft er in een in
terview op vijf februari op gewezen
dat de Sovjet-Unie de kans krijgt grote
delen van de Westduitse industrie te
verlammen, indien Bonn een verdrag
zou tekenen tegen de verspreiding van
kernwapens dat geen soulaas geeft op
het gebied van het vreedzaam
lees industrieel gebruik van kern
energie. Marx stelde dat de Sovjet-Unie
dan gerechtigd zou zijn in te grijpen
in de industriële ontwikkeling van
Duitsland, indien Moskou zou ver
moeden dat men in Duitsland in het ge
heim'werkt aan de ontwikkeling van
kernwapens. Minister Strauss— heeft
hiervoor gewaarschuwd.
Brandt zou in Washington een veel
subtieler argument hebben gebruikt.
Hij zou hebben gewezen op de onge
rustheid van de landen die door het
bestaan van een verdrag tegen de
verspreiding van kernwapens „op de
drempel" van de atoomeeuw zouden
moeten blijven staan. Het is geen ge
heim dat de regering-Kiesinger sinds
december 1965 zonder er ophef van
te maken intensief van gedachten wis
selt over dit vraagstuk met een aan
tal van deze landen.
Men kan dat die landen niet kwalijk
nemen. Ze zijn alle ten zeerste bij deze
aangelegenheid betrokken. In grote
trekken liggen hun belangen daarbij
ongeveer in hetzelfde vlak. Maar in
Bonn zal men er goed aan doen niet
uit het oog te verliezen dat juist het
feit dat de Duitsers zich tot spreekbuis
maken van die landen weerstanden
moet opwekken. Hoewel men dient te
begrijpen dat het enorme industriële
potentieel van de Bondsrepubliek de
oorzaak is van de bezorgdheid in Bonn
over een verdrag dat geen rekening
houdt met de industriële belangen van
de „buitengesloten" mogendheden.
Dean Rusk, de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken, zou
Brandt de volgende verzekeringen heb
ben gegeven:
V'*' -A\
in Londen gezegd, dat het verdrag
er komt, of West-Duitsland dat wel of
nipt wil. Als het verdrag er is, kan
West-Duitsland tenzij het ook tekent
in een moeilijke positie raken. Al
gemeen wordt verwacht, dat West-
Duitsland hpt daarom zal tekenen.
Minister W. Brandt
als een verenigd West Europa
wordt gevormd om defensiekwesties
gezamenlijk te behandelen, zal de nieu
we organisatie het recht hebben haar
eigen kernbeslissingen te nemen. Van
zulk een organisatie zouden waarschijn
lijk Frankrijk, Groot-Brittannië en
West-Duitsland, dat geen kernwapens
heeft, leden zijn.
het verdrag tussen de Verenigde
Staten en de Sovjet-Unie waarvoor
thans onderhandeld wordt, zal niets af
doen aan het NAVO-verdrag en aan de
kernbescherming, die dit West-Duits
land geeft.
De Russische premier Kosygin heeft
Maar West-Duitsland 's werelds
derde industriële mogendheid
heeft zorgen over deze aangelegenheid.
Het vreest industrieel te zullen achter
blijven, indien het niet mag experi
menteren met kernwapens. Bonn heeft
er reeds herhaaldelijk op gewezen dat
de kernmogendheden belangrijke indu
striële vorderingen maken, ook door het
experimenteren met hun kernwapens.
Bovendien wordt in die landen door
de militaire proeven met kernwapens
de kennis voor het vreedzaam gebruik
van kernenergie steeds groter.
West-Duitsland is niet het enige land
dat zich zorgen maakt over de moge
lijke beperking van zijn toekomst als
industrieland. Een bekende Duitser stel
de het onlangs als volgt:
„Het is alsof een club van beruchte
drinkers eist dat een groep geheelont
houders een belofte tekent om niet te
drinken (wat ze toch al niet doen) en
geen slok te nemen, zelfs als iemand
hun een glas aanbiedt. De drinkers
blijven daarna niet alleen doordrinken,
maar gooien ook de lege flessen nog
naar de geheelonthouders".
Brandt heeft contact gehad met an
dere „geheelonthouders". Hij zou, on
der andere, gunstige reacties hebben
gehad van Italië, Japan, India en Zwe
den. De Westduitsers willen echter niet
gaarne de schijn op zich laden, dat zij
de leiding nemen in wat de Sovjet-Unie
snel als „kernambitie" zal bestempelen.
#WWWWWWUIIWl#WIA#l#WIIVWVWWVWWWWMWWkAAMMM#WIWVlM#MI#VIM*l*IAfl#lfl#WlfWII
Propaganda. Een Oostduitse patrouille
boot heeft op de rivier de Elbe raketten
afgevuurd die propagandapamfletten
bevatten. De pamfletten kwamen op de
Westduitse oever terecht. De boot werd
door het afvuren van de raketten be
schadigd.
Mijnongeluk. De lichamen van vijf mijn
werkers zijn geborgen in een mijn bij
het dorp Ixmiquilpan op 160 kilometer
ten noorden van Mexico stad. De man
nen kwamen om het leven nadat een
deel van de houten stutten in de mijn
gang in brand was gevlogen.
Isolement, de tweehonderd bewoners van
het Shetland eiland Foula wachten nog
steeds op de kerstpost. Sinds 14 decem
ber lukte het de postboot niet als gevolg
van het slechte weer binnen te lopen.
Scheepsbrand. Het 2.260-ton metende Pa
namese vrachtschip „Ariel" is buiten
het eiland Ephalonia in de Ionische Zee
in brand gevlogen. De negentien beman
ningsleden hebben het schip verlaten.
Twee opvarenden zijn gewond geraakt
bij pogingen de brand te blussen.
Kosmos-142. Een Russische „Spoetnik", de
142e in de Kosmos-reeks, is voor jweten-
schappelijke doeleinden in een ellip
tische baan om de aarde gebracht. De
omloopsnelheid is 100,3 minuten. De
hoogte van de baan wisselt tussen 1.362
en 214 kilometer.
Force de frappe. Franse journalisten heb
ben een kijkje mogen nemen in het
nieuwe ondergrondse controlecentrum
voor de Franse kernmacht de forec
de frappe. Het centrum ligt vijftig me
ter onder de grond in het dorp .Taverny,
26 kilometer ten noordwesten van Pa
rijs. Het is zo groot als eèn klein dorp
en biedt accommodatie aan zeshonderd
mensen.
Bio-satelliet. De Amerikaanse „Bio"-sa-
telliet die twee maanden geleden werd
gelanceerd en na drie dagen naar de
aarde terug had moeten komen, is „er
gens bij Australië" geland. Vliegtuigen
speuren in de Indische en Stille Oceaan
langs de baan van het met insecten, za
den en bacteriën geladen ruimtevoer
tuig in de hoop het te kunnen bergen.
Robot-arts. In het Londense Hammers-
mith-ziekenhuis gaat men binnenkort
werken met een automatische installa
tie, die in een half uur tijd de resultaten
van veertien verschillende bloedproeven
verschaft, waarop men nu een etmaal
moet wachten. Het stellen van een diag
nose wordt hierdoor bespoedigd, terwijl
ook het ziekenhuisverblijf per patiënt
nu gemiddeld twaalf en een halve dag
met zeker één dag zal kunnen wor
den bekort. De installatie kost 350.000
gulden.
Oecumenisch. De uitgeverij Arnoldo Mon-
dadori in Milaan heeft bekendgemaakt,
dat volgend jaar een oecumenische bij
bel zal verschijnen, waarvan de tekst de
instemming heeft van rooms-katholieke,
protestantse, orthodoxe en joodse reli
gieuze leiders in Italië. Zesendertig ge
leerden van deze vier geloofsrichtingen
hebben sinds 1959 aan deze uitgave ge
werkt.
