Gertrud Slottke's verdediger vroeg vrijspraak voor cliënte „Moord blijft moord", zegt openbare aanklager Huber Maoïsten baas in derde deel van China „Hulp aan China was verspilde moeite" TURIJN BEDOLVEN ONDER SNEEUW Uniek in Nederland TRESLONG-HILLEGOM Tito gunt Wenen EEG-lidmaatschap De pil gratis in Groot- Brittannië Bulgarije schaft toeristenvisum af West-Duitsland wil garantie van VS N telegrammen ZATERDAG 18 FEBRUARI 1967 Routinier Geesteszieken FRANSE AVOND Prof. Hans Jantzen overleden Nederlaag H ersenvliesontsteking in China eist vele levens Roofoverval in Londen Amerikaanse regering waarschuwt quakers r:' V- I' - mm,. WÊÊmm- Kernwapens Regenwormen MANTSJ0ERIJE TSJINB HAI TIBET (Van onze correspondent) MÜNCHEN. Met de slotwoorden van de drie beklaagden eindigden de zittingen in het proces tegen de vroe gere chef van de S.D. in Nederland, Wilhelm Harster, zijn medewerker Wilhelm Zöpf en diens assistente Fraulein Slottke. Vrijdag om negen uur zullen de vonnissen worden ge wezen. Harster en Zöpf waren bijna gelijkluidend in hun verklaringen. Zij bekenden berouw te hebben en wil den van hun medeleven getuigen met het lot van de slachtoffers, die mede door hun toedoen omkwamen. Beiden beleden opnieuw hun schuld, die naar hun mening daarin bestond, dat ze op hun posten waren gebleven, toen ze begrepen hadden wat er met de op transport gestelde joden in werkelijkheid gebeurde. „Het gevoel van schuld zal mij mijn hele leven blijven begeleiden", sprak Harster op bijna onverstaanbare toon. Zöpf bekende: „er blijft mij niets over dan mijn aandeel in de deportaties te bekennen". Fraulein Slottke zei dat zij zich bij de woorden van haar verdediger aansloot. Zij doelde hiermee op het pleidooi van dr. Aschenauer, waarmee de zitting vrij dagmorgen was begonnen en dat bijna de gehele ochtend in beslag genomen had. Als een echte routinier trok Aschen auer bulderend en dan weer fluisterend, lange pauzes inleggend of zich het be zwete gelaat afwissend, ten bate van zijn schamele verdachte van leer. Als een „sub-alterne natuur" beschreef hij (de laatste dagen wat beverig geworden) Fraulein Slottke die, zoals hij het be schreef, in het sombere zwaarmoedige Dantzig geboren was, waar zij in een ge zin opgroeide waar plicht en gehoorzaam heid vooropstonden en waar zij onder de bevolking leefde die „richtlijnen" nodig had en daarnaar trouw handelde. In te genstelling tot Harster en Zöpf, die bei den een academische opleiding voltooi den, wist juffrouw Slottke niets van poli tionele reglementen of van volkenrecht, toen zij in Den Haag aan het werk werd gezet, aldus Aschenauer. En vanuit haar achtergrond moet begrepen worden dat zij erop vertrouwde, dat wat door haar chefs was bevolen, ook rechtmatig was. Aschenauer wilde echter niet ontken nen, dat Fraulein Slottke ondanks dit alles moreel gezien wel medeverantwoor delijkheid te dragen had. Het kernpunt van het probleem-Slott- ke was voor Aschenauer vanzelfsprekend de vraag in hoeverre zijn cliënte wist wat er met de door haar op transport gestel de slachtoffers gebeurde. In een knap op gebouwd betoog trachtte de verdediger daarop aan de hand van talrijke geschrif ten aan te tonen in welk een mate het ware lot van de joden geheim gehouden werd en hoe moeilijk het zelfs voor de hoogste bij de „Endlösung" betrokken autoriteiten was, om achter de waarheid te komen. Uit krantenberichten en richt lijnen van het Führerhoofdkwartier, uit missiven van Himmler en uit voorbeel den van het gecamoufleerde taalgebruik, wanneer het om de „eindoplossing" ging, probeerde Aschenauer de indruk te wek ken alsof de Duitse functionarissen van het Hitler-regime niet anders konden be grijpen of het ging in de eerste en in de laatste plaats in die jaren om de „ar beidsinzet", die Duitsland de overwinning moest bezorgen. De verdediger las een document voor, waaruit zou blijken dat Himmler opdracht had gegeven alleen de geesteszieken nog te doden: ieder ander was voor de „ar beidsinzet" bestemd. „Bedlegerige patiën ten dienden werk te verrichten, dat ze op bed konden doen". „Wij begrijpen heden de werkelijkheid van die dagen moeilijk", riep Aschenauer uit en hij citeerde uit een werk van de joods-Duitse en in de Verenigde Staten wonende historica en ADVERTENTIE Dagelijks diner-dansant Dinsdags cabaret Spec.: fondue de boeuf bourguigonne Zaterdag 25 februari FEEST VAN DE MAAND in het café-restaurant m.m.v. SILVIA GENTIL Zalen voor partijen van 20—1200 pers. Reserveringen.' telefoon 02520-5347 ('s maandags gesloten) De internationaal vermaarde Duitse kunsthistoricus prof. Hans Jantzen is, naar pas is bekend geworden, afge- pen woensdag te Freiburg overleden. Hij was 85 jaar. Prof. Jantzen is vooral bekend gewor den door zijn werk over de kunst onder het bewind van de Duitse koning Otto I. filosofe Hannah Ahrend, over de elemen ten en de oorsprongen van de totalitaire heerschappij. „Alles berust in een totali tair regime op de graad van ingewijd heid", aldus Hannah Ahrend. Tegen het slot van zijn betoog ging de verdediger onder in een barokke verza meling citaten van filosofen en pseudo- filosofen, die tot het ontstaan van Hitiers nazisme zouden hebben bijgedragen. In dit stadium was hij echter meer dan in zijn oorspronkelijke zakelijk betoog nog verder van de realiteit van misdadige vlijt en de gewetenloosheid van de inder daad in haar soort ongecompliceerde Fraulein Slottke afgedwaald. Ter afsluiting bood Aschenauer de rechtbank een aantal documenten aan, die zijn beweringen dienden te staven, dat de „Endlösung" in gans Europa een zaak was, waarvan de aard slechts aan enkele ingewijden bekend was geweest. Voor Slottke vroeg de verdediger vrijspraak van de beschuldiging van medeplichtig heid aan moord, omdat zij door de na- tionaal-socialistische camouflagemethode niet wist wat het lot van de joden was. Ook vroeg hij vrijspraak van de beschul diging van vrijheidsberoving met dode lijke afloop, omdat Slottke niet op de hoogte zou zijn geweest van de politio nele en volkenrechtelijke regels. Verontwaardigd kwam toen de openba re aanklager Huber aan het woord, die van mening was, dat deze door Aschen auer aangevoerde documenten niets met de moord op de Nederlandse joden van doen hadden. Wanneer deze documenten ook nog zouden worden voorgelezen, ver liet het proces het zakelijk en noodzake lijk afgebakend terrein en was het eind niet in zicht. Na langdurig beraad bleek de rechtbank deze mening te delen. Het was voor Aschenauer en zijn cliënte een ernstige nederlaag, omdat door de hou ding van de rechtbank de basis voor de verdediging hiermee voor een goed deel was weggetrokken. Aanklager Huber, die tot nu toe zijn betoog zakelijk en rustig had gevoerd, raakte voor het eerst geëmotioneerd, toen hij Aschenauer in zijn betoog van repliek diende. „Laten we eerst maar eens uit het dromenland van de nationaal-socia- listische theorieën op de aarde terugke ren", sprak Huber en hij vervolgde met te zeggen dat het onzin was om de mate van schuld aan moord af te wegen naar de rang die iemand bekleedt. „Ieder mens heeft maar één leven en moord blijft daarin moord. Het kan zijn dat een man als Harster maar tien percent van zijn energie voor deze moord nodig had. Frau lein Slottke was er de hele dag mee bezig en voor de volle honderd percent. Slottke was niet sub-altern, er zijn duizenden sub-alternen, maar die zitten niet hier op de beklaagdenbank". En Huber ging voort: „als verdediger Leer zegt, dat Harster de correcte ambte naar was in een incorrecte- staat, dan is dat ook niet waar. Want de correcte amb tenaren zitten evenmin hier op de be klaagdenbank". Huber citeerde daarop een uitspraak van Zöpf, die deze in de gevangenis tegenover hem deed: „wat hebben we weinig fantasie gehad om de mensen te helpen!". (Van onze correspondent) WENEN. Nu maarschalk Tito zijn bezoek aan Oostenrijk heeft beëindigd, kan men zeggen dat er na een eerste periode van goede nabuurschap op het ogenblik een hartelijke vriendschap is ontstaan tussen Joegoslavië en Oosten rijk. Tijdens de politieke besprekingen, legde de Oostenrijkse premier Klaus een verklaring af over het Oostenrijkse stand punt inzake een associatie met de EEG, die volgens de regering in Wenen niet in strijd is met de neutraliteit. Tito knikte hierbij met het hoofd en liet merken ,dat hij geen bezwaar heeft tegen deze plannen. Dit kan misschien van grote invloed zijn op het nu nog af wijzende standpunt van Moskou, vooral nu blijkt dat ook Tito belangstelling heeft voor de Europese integratie. Van zijn kant legde de maarschalk bij zondere nadruk op de niet-gebonden lan den, die in de huidige politieke situatie een voorname rol spelen. In verband hier mee werd er ook gesproken over de „club van de negen", waarvan Joego-Slavië en Oostenrijk lid zijn met het doel om de vrede en veiligheid in Europa te waar borgen. De moeilijkheden tussen Moskou en China noemde Tito een factor van onze kerheid. Volgens hem stelt China in ver band met Vietnam alle pogingen in het werk om het tot een conflict te laten ko men tussen Moskou en de Verenigde Sta ten. LONDEN (Reuter) De Britse rege ring heeft zich akkoord verklaard met gratis verstrekking van voorbehoedmid delen door de Nationale Gezondheids dienst aan vrouwen, die ze niet kunnen bekostigen. Dit gebeurt op het ogenblik alleen op medische indicatie, maar volgens een door het Lagerhuis met algemene stem men in principe goedgekeurd wetsont werp zal dit voortaan ook op sociale gronden geschieden. „Hoe eerder deze maatregel wet wordt hoe beter", zei vrij dag de minister van Gezondheid, Ken neth Robinson. HONGKONG (Reuter) Een „epide mie" van hersenvliesontsteking eist in China vele mensenlevens. Dit heeft vrij dag het in Hongkong verschijnende dag blad South China Morning Post bericht. Volgens het blad beschuldigen de inwo ners van Kanton rode gardisten uit Noord-China ervan de ziekte naar het zuiden te hebben overgebracht. LONDEN (Reuter) —Vier gemaskerde bandieten hebben in Londen met een vrachtauto een gepantserde wagen ge ramd en zijn er vandoor gegaan met een buit ter waarde van 60.000 gulden. Met bijlen sloegen de overvallers de deuren van de auto, waarin geld werd vervoerd, stuk. SOFIA (Bulgarije) (AP) Toeristen die dit jaar Bulgarije bezoeken, hoeven geen visum hebben. De maatregel geldt niet voor buitenlanders op zakenreis en doorgaande reizigers. Bulgarije heeft 1967 uitgeroepen tot internationaal jaar van het toerisme. WASHINGTON (Reuter) Het Ame rikaanse ministerie van Buitenlandse Za ken heeft een groep quakers laten weten dat zij vervolgd zullen worden als zij hun plannen om voorraden medicijnen naar Noord-Vietnam te sturen, uitvoeren. De groep wil voor 20.000 dollar aan me dicijnen met het Amerikaanse schip de Phoenix, dat in de Japanse havenstad Jo- kohama ligt, naar Noord-Vietnam zenden, als tegenwicht voor door quakers aan Zuid-Vietnam geleverde medicijnen. HONGKONG (Reuter) Aanhangers van Mao Tse-Toeng zouden nu in een derde deel van China de macht in han den hebben. De maoisten zijn de baas in alle plaat sen ten oosten van de lijn, lopend van de provincie Joennan aan de grens met Bir ma in het zuidwesten van China tot Hei- koengkiang in het noordoosten aan de grens met de Sovjet-Unie. Dit betekent dat de culturele revolutie geslaagd is in China's grote industriële gebieden, voedselproducerende streken, provincies aan de oostkust en grote ste den als Sjanghai, Kanton, Peking, Nan king, Tientsin en Woehan. Volgens de laatste berichten zouden de maoïsten ook de macht hebben veroverd in de provin cie Foekien. Volgens de correspondent in Peking van het Japanse radiostation NHK zijn bij gevechten tussen voor- en tegenstan ders van Mao in Tibet en Binnen-Mon- golië meer dan 120 mensen om het leven gekomen. Dit valt op te maken uit in Peking aangeplakte muurkranten. (Van onze redactie buitenland) „Ik vind dat we China geen hulp meer moeten geven. Je ziet maar weer wat voor vrienden je daarmee krijgt. Ook de hulp aan Indonesië is verspilde moeite geweest". Dit zei een Russische arbeider enige tijd geleden, toen de Russisch-Chinese betrekkingen steeds slechter werden. Een Russische intellectueel motiveerde het anders. „Terwijl Rusland al een radicale traditie had, betoogde hij, viel het marxisme in China op maagdelijke bodem. Daarom werd het daar veel meer tot een godsdienst dan bij ons in de Sovjet-Unie. Het verschil in historie drijft de twee landen nu uit elkaar". gesticulerend. Hij smeet zijn raam woe dend weer dicht. Een oude vrouw had de ultrakorte dialoog over de waarheid over zich heen laten gaan en zei toen: „Bij ons zijn ze dik en vet geworden als ze in China waren gebleven, dan hadden ze nu regenwormen moeten eten". Die opmerking, waarvoor men in de tijd van de „eeuwige vriendschap" een paar jaar had kunnen krijgen, werd nu zonder tegenspraak geaccepteerd, aldus onze Moskouse correspondent. Volgens beide Russen, die spraken met de Times-medewerker Tidmarsh, lag de oorzaak van het conflict in een fundamenteel verschil in ontwikkelings niveau. De Russische arbeider sprak voor miljoenen kameraden, die zich nu plotseling realiseren dat zij een beter en meer geregeld leven leiden. China is voor hen een gevaarlijk symbool geworden van armoede en chaos. Zij staan ook vreemd tegenover het nieu we economische klimaat in China, dat de sterker geaccentueerde materiële prikkels in de Sovjet-Unie als „burger lijk" verwerpt. Een van de grootste zorgen in de Sovjet-Unie blijkt te zijn geweest, dat men ideologische parallellen zou gaan trekken tussen de ontwikkelingen in beide landen. Een van de vele grappen over China in de Sovjet-Unie is de vol gende definitie van de culturele re volutie: „1937 zonder elekrificatie" een zinspeling op Lenins beroemde uitspraak dat communisme „collectivi- catie is plus elektrificatie". Dit is voor de Russische leiders niet aangenaam. Zij willen namelijk het volk bijbrengen dat Stalins terreur in de jaren dertig een vreemd kanker gezwel was op een overigens gezond systeem. Nu proberen ze dan ook een duidelijk onderscheid te maken tus sen de „Mao Tse-Toeng-kliek" en de Chinese communistische partij, die door dwalende leiders van het ware pad wordt afgedrongen. hun resolutie wilden aanbieden, had den de Chinese filmers hun werk al ge daan en werden de Moskovieten onder een stortvloed van scheldwoorden en vloekeh weer naar buiten gewerkt. Onverwacht was trouwens ook een van de ramen in een aangrenzend ge bouw van de ambassade geopend. Een Chinees begon vanuit zijn hoge positie een twistgesprek met de Russen be neden. Hij stak de draak met hun de monstraties. Hij kreeg tot antwoord dat de Moskovieten eenvoudig reageer den op hetgeen zich eerder heeft af gespeeld voor de Russische ambassa de in Peking. „Wij hebben daar het recht toe, jullie niet!" schreeuwde de Chinees kwaad. „Waarom?", vroeg een Rus ver baasd, blijkbaar van het dialektische op het objectieve denken overschake lend. „Omdat wfj de waarheid verkondi gen!", schreeuwde de Chinees heftig De woelingen die op het ogenblik in China aan de gang zijn onder de naam „culturele revolutie", hebben behalve de Russisch-Chinese verhouding ook nog een ander belangrijk probleem ge schapen. Enkele weken geleden kwam het bericht uit Hongkong, dat de mili taire commandant van de Chinese pro vincie Sinkiang had gedreigd de kern bom-voorraad van China in beslag te zullen nemen, als Mao Tse-Toeng zou proberen de provinciale regering om ver te werpen. Deze legeraanvoerder, generaal Wang En-Mao („What's in a name") genaamd, waarschuwde dat hij de voorraad eventueel zou gebrui ken, en wel nadat hij had vergaderd met politieke en militaire leiders, die bijeengeroepen waren door de politie ke commissaris van Binnen-Mongolië. De meeste Chinese grondstoffen en nucleaire installaties zijn te vinden in Sinkiang en de noordwesteljke provin cies, die zich met Binnen-Mongolië en Tibet het meest vijandig hebben ge toond tegenover Mao's culturele revo lutie. Generaal Wang beschikt in zijn gebied over 600.000 soldaten. Maar Wang mag dan met zijn troepen vele Chinese kerninstallaties bewaken, zijn macht strekt zich niet uit over het ge hele Chinese kernprogramma. De voornaamste installaties tot pro- duktie van verrijkt uranium zijn te vin den in Lantsjoe, in Centraal-China. Een deel van de uranium-voorraad ligt in Sinkiang. Een tweede basis voor kern-energie is tussen Lantsjoe en Sinkiang in Tsjing-Hai gebouwd. Daar wordt op het ogenblik het nu cleaire onderzoek geconcentreerd. Het centrum voor proeven met raketten voor midden-afstand ligt in Sinkiang. Het is niet ondenkbaar dat de nu cleaire wapens een onderhandelings- troef vormen. Generaal Wangs positie dreigt te ondermijnen, wat waarschijn lijk stilzwijgend overeengekomen is tussen de onderling twistende Chinese leiders: namelijk dat het nucleaire programma buiten de politieke strijd zou worden gehouden. „Generaal Wang kan met zijn inter ventie verstrekkende gevolgen uitlok ken. Als het kernprogram een kaatsbal wordt tussen de twistende partijen, zal het bezit van kernwapens nieuwe as pecten krijgen", aldus schreef Charles Douglas-Home onlangs in de invloedrij ke Britse „Times". „China is een uit gestrekt land met grote autonome ge bieden. Gebruik van kernwapens in een burgeroorlog is daar minder ondenk baar dan in kleine nucleaire landen". Onze correspondent in Moskou schil derde onlangs een markant beeld van de stemming in de Russische hoofd stad tijdens de demonstraties bij de Chinese ambassade. „Op een gegeven moment tijdens het schouwspel in de „Straat van de Vriend schap" namen de Chinezen de regie even over. De Russische acteurs wa ren volkomen verrast. In actie waren op dat moment de studenten van het Moskouse instituut voor de luchtvaart. Zodra hun voorposten op de deur klop ten, werd die geopend, zodat de voor ste demonstranten, onder druk van de rij achter hen naar binnen tuimelden. De scène werd echter door Chinezen zorgvuldig gefilmd en zou spoedig dienst kunnen doen als bewijsstuk voor het vlegelachtige gedrag van de Mos kouse bevolking. Toen de studenten Harbin ""fadlwoitoR OELJAN BATOR MONGOOLSE eroemtsji ^QjïpR EPOB U.EK QomulV Inman i C N"«^> Ansi Tsjangtsjoen Sjenjong Koeldzjo °Kasjgor SINK IA NB °Chotan KASJMIR Y 0 Alma Ata NOORD KOREANS ZUID3 KOREAS orfArthuriSEOEl Toijoean antsjou sinan JAPANi °Gartok Tsjengtoe Woehon Hangtsjou antsjang Tapoetra Tsjoenking Tsjangsja Kweiyan Koenming YUNNAhX Jlanmng ORMOSAs NOOR VIETNAM LAOS BIRMA HA IN A MsUklf El-1 N E N Turijn ligt bedolven onder een dik pak sneeuw. De afgelopen dagen is er meer dan twintig centimeter sneeuw gevallen. Automobilisten hadden de grootste moeite hun auto's terug te vinden. BONN (DPA) De Westduitse rege ring wil van de Verenigde Staten een schriftelijke garantie hebben, dat een ver drag tussen de Sovjet-Unie en de V.S. tegen de verdere verspreiding van kern wapens de technische en economische vooruitgang van industrielanden die geen kernmogendheden zijn, niet zal beïnvloe den. Verder wenst Bonn, dat de Verenigde Staten vóór de ondertekening van een verdrag tegen de verspreiding van kern wapens de Amerikaanse interpretatie van een dergelijk verdrag schriftelijk aan de Sovjet-Unie ter kennis brengt. Rasvermenging. Zestien hoge r.-k. prela ten hebben het Amerikaanse Hoogge rechtshof gevraagd de wetten van sta ten die huwelijken tussen personen van verschillende rassen verbieden, ongel dig te verklaren. Zij menen dat deze wetten die in achttien staten be staan indruisen tegen het recht op vrijheid van godsdienst en het recht om kinderen te hebben. Brand-vonnis. Een Noors zakenman die in april in een Brits handelspaviljoen in het centrum van Oslo brand gesticht had om te protesteren tegen de extra-Britse invoerheffing, is tot negen maanden gevangenisstraf veroordeeld. De man is bij het Hoge Gerechtshof in beroep gegaan. Kou. Koude poollucht heeft zich donder dag snel over het oosten van New York, Nieuw Engeland, Oost Pennsylvania, New Jersey en Maryland uitgebreid. De bittere kou, die woensdagavond het kwik in het noorden van Minnesota tot -39 graden Celsius deed dalen, is in zuide lijke richting doorgedrongen. Van South Dakota tot de staat New York ligt een laag sneeuw van 15 tot 20 cen timeter dik. Proces. Maandag begint in Peoria in Illi nois het proces tegen Richard Speck die ervan beschuldigd wordt verleden jaar juli in Chicago acht leerling-verpleeg sters vermoord te hebben. Bont. De politie in de Turkse hoofdstad Ankara heeft de oorlog verklaard aan de bontmuts, het door Kemal Atatürk ingevoerde hoofddeksel ter vervanging van de door hem ouderwets geachte fez. „Happening". Op een plein in Sanaa zijn vier Jemenieten onder grote publieke belangstelling door een vuurpeloton te rechtgesteld. Dodelijk spel. Zes meisjes en drie jongens zijn donderdag om het leven gekomen bij het ontploffen van een gevonden mortiergranaat in een dorp bij de grens tussen India en Pakistan. Ongelukken. Ongelukken binnenshuis heb ben vorig jaar aan 29.000 Amerikanen het leven gekost. Bij een groot deel van de ongelukken waren mensen boven de 65 jaar betrokken. Herkozen. Het Japanse parlement heeft vrijdag Sato met 279 van de 470 stem men herkozen als premier. Het nieuwe kabinet-Sato zal dezelfde samenstelling hebben als het woensdag afgetreden kabinet. Closed shop. Het stakende personeel van de overheidsziekenhuizen in Uruguay heeft deze ziekenhuizen bezet en nieuwe patiënten de toegang ontzegd. Deze moe ten nu in universiteitsklinieken worden behandeld. Smokkel. De Westduitse fiscus is de af gelopen jaren een bedrag van minstens twintig miljoen mark „door de neus ge boord" door een internationale bende alcohol-smokkelaars. De douane-recher che in Keulen is tot de conclusie geko men, dat deze bende uit aangrenzende landen enkele miljoenen liters alcohol Duitsland binnengesmokkeld heeft. Vliegtulgbrand. Bij een brand in epn vliegtuig op het vliegveld van Menado op Noord-Celebes zijn 22 mensen om het leven gekomen. Het toestel, een Lock- heed-Electra van de Garoeda, vloog in brand enkele minuten nadat het was geland. 35 mensen hebben het toestel kunnen verlaten. ADVERTENTIE Administratie - Balansen - Belastingzaken Staten Bolwerk 54 - Haarlem - TeL 14532

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1967 | | pagina 3