Film van Fernhout „als
bekroning" naar Cannes
1
Is
prijsvoordeel
werkelijk
een voordeel
alleen
voor een
kwaliteitsprodukt
Hollands spijkerschilderij
op Expo in Montreal
1
DA
PO
Sky over Holland, licht en lucht gevangen
in de ruimte van het cineramadoek
Stendhalprijs voor
Observer journalist
Fellini in ziekenhuis
De onverzoenlijker!
NEGEN MUZEN
We wilden
niet karig zijn
Onderzoek naar
„oorlog op tv"
Spih Spierpijn
VPRO-radio
schrapt dure
programma's
Batman in Haagse
ballingschap
MacBird vervalst
in Londen
1.25
WOENSDAG 12 APRIL 1967
15
(Van onze kunstredacteur)
VOLGENDE WEEK zal de Neder
landse pers in Den Haag en Amster
dam kennis kunnen maken met „Sky
over Holland", de zojuist gereedge
komen cineramafilm van John Fern
hout, die op verzoek van het
ministerie van Cultuur door de or
ganisatoren van het filmfestival in
Cannes is uitgenodigd voor vertoning
daar De uitnodiging kwam nogal on
verwacht, omdat eerder was meege
deeld, dat geen enkele Nederlandse
film goed genoeg was bevonden om
in Cannes te kunnen meedingen.
Tegen dit oordeel hebben de pers-
grage cineasten De la Parra en Ver
stappen heftig geprotesteerd.
Opdracht
Stom
Toorop
25 stuks
A ssociaties
ei 3 kg wasmiddel in voordeeh*
normale prijs 9.25
0 75
trek at. «m» *-•
u betaalt netto 6.50
voor alle wasmachines
Twee maal zekerheid voor voldoening. Achter elk
Dobbelman wasmiddel: vele proeven èn 234 jaar ervaring.
Uw eerste en tweede zekerheid voor uitstekende was-
resultaten, En toch talloze guldens besparing. Geen
dure cadeautjes, verpakking en geen overbodige reclame.
Dat bespaart u heel wat guldens!
3 kg matig schuimend voor de
trommelwasmachine.
Normale prijs 9.25; u verdient
u betaalt slechts 6.50
3 kg schuimend voor de normale wasmachine.
Normale prijs 9.40; u verdient 3.50:
u betaalt slechts 5.90
DOBBELMAN - VAN BUITEN ZO GEWOON, TOCH ZO BUITENGEWOON
C. B.
4 Mm* im
(Van een medewerker)
NIET HET fraaie uitzicht over de
St. Laurensrivier en Montreal, maar
een hamerend op haar knieën rond
kruipende kunstenares trekt de mees
te aandacht in de Canadazaal van het
Nederlandse paviljoen op de Expo
'67. Bé van der Heide is, luidruchtig
spijkerend, een wat aparte verschij
ning onder de tallozen, die deze laat
ste weken voor de opening van de
Canadese wereldtentoonstelling hard
aan het werk zijn om alles voor deze
monstershow in de puntjes voor el
kaar te krijgen.
Daarom moeien we ons nu matigen met
adverteren
Toegegeven. U zou er niets van geweten
hebben als we de kwaliteit van Navy Club
*n tikkeltj'e kariger hadden aangepakt. Of
als die 25 smakelijke Amerikanen wat
minder verzorgd waren ingepakt. Wij wel.
Want Navy Club zou dan nooit zo'n suc
ces zijn geworden. Zelfs niet voor die in
teressante prijs van 1,25; lage prijs alleen
zegt tenslotte niets. Misschien hadden we
Navy Club toch voor 1,50 moeten brengen.
Voor die prijs was het óók 'n bijzonder
goede sigaret geweest. En dan hadden we
•dat ook met lekker grote advertenties
kunnen vertellen. Enfin. Met zo'n krap
kleintje gaat 't ook. Navy Club. 25 pure
Amerikanen. U rookt er goed van voor
1,25. Punt.
De radio geeft donderdag
Televisieprogramma s
O
Fernhout heeft zijn film gemaakt in op
dracht van de Stichting Wereldtentoon
stelling Montreal 1967. Het scenario, „ei
genlijk de grote lijn, daar het geen speel
film betreft" schreef onze toneelcriticus
de heer Simon Koster, die ons wat over
de film heeft verteld. Fernhout heeft
met de panoramische wijze van filmen
ervaring opgedaan in een in het buiten
land hooggeprezen, maar hier nog niet
vertoonde film Fortress of Peace, die han
delt over de Zwitserse verdediging. Als
een schilder die aan een groot doek bo
ven een klein de voorkeur geeft en er
de bijzondere mogelijkheden van explo
reert, heeft Fernhout eerst Fortress en
nu zijn Sky-film vanuit de geweldige
ruimte gecomponeerd. Het thema was in
de nieuwe film de ruimte van de Holland
se luchten (de Engelse titel is gekozen
vanwege de associatie van luchten met
geuren). Met gebruikmaking van de hele
techniek van kleur, tempo en wijdheid
van beeld heeft hij meer de sfeer van
Holland willen treffen dan een toeristi
iche leidraad geven.
Leitmotiv zijn schilderijen van Hol
landse meesters vanaf de zeventiende
eeuw tot en met Mondriaan. In een voort
durend rijm van werkelijke en artistiek
verwerkte ruimte groeit Nederland van
uit de panoramische beelden onontkoom
baar om de toeschouwer heen. Daarbij
is ieder gesproken commentaar verme
den.
„Commentaar beschouw ik eigenlijk als
een overblijfsel van de stomme film",
zegt de heer Koster, die weet wat hij
zegt, als hij het over de oudere film
heeft: al vóór de Hitlertijd schreef hij
scenario's voor onder andere UFA-films
in Duitsland. Hoogtepunten uit zijn film
ADVERTENTIE
Fernhout geeft aanwijzingen tijdens
opnamen in de glasfabrieken van
Leerdam.
carrière waren de Nederlandse speel
films Dood Water (over de drooglegging
van de Zuiderzee) uit 1934 van Gerard
Rutten, met Jan Mus in de hoofdrol, en
Lentelied, die hij zelf schreef én regis
seerde en waarin de jonge Ank van der
Moer met Jan Teulings furore maakte.
Kosters samenwerking met Fernhout
dateert van de oorlogsjaren, toen beiden
in de Verenigde Staten verbleven. Zij
maakten er in opdracht van de Neder
landse voorlichtingsdienst in Londen de
film „Buiten de grenzen", een documen
taire over de Nederlandse bijdrage tot
de geallieerde oorlogvoering. Een kopie
van deze film moet „ergens op een mi
nisterie" zijn.
De Franse schrijver Pierre d'Harcourt,
die als kroniekschrijver verbonden is aan
het Britse zondagsblad „The Observer"
heeft de eerste Stendhalprijs gekregen
voor zijn werk „Le Véritable Ennemi".
In deze autobiografische roman over de
concentratiekampen stelt de schrijver, die
al vijftien jaar in Engeland woont, dat de
intelligentie en het scheppend vermogen
in de kampen ten onder gingen en dat al
leen de menselijke waarde overbleef.
D'Harcourt krijgt een medaille met het
portret van Stendhal, de volledige wer
ken van Shakespeare in het Engels en de
eerste twee tot dusver verschenen delen
van een nieuwe uitgave van de verza
melde werken van Stendhal.
John Fernhout, een zoon van de schil
deres Charley Toorop en dus een klein
zoon van Jan Toorop, kan terugzien op
een meer dan dertigjarige filmcarrière.
Na de bevrijding maakte hij voor de
Rijksvoorlichtingsdienst films over de
bevrijding van Nederland in het alge
meen en ook over de inundatie van Wal
cheren. Later was hij onder meer in
Frankrijk werkzaam, waar hij opvoed
kundige films maakte.
Sky over Holland duurt slechts tweeën
twintig minuten. Het tekent de degelijke
werkwijze van de geroutineerde Fern
hout, dat hij in nauwe samenwerking met
de heer Koster sinds augustus van het
jaar 1965 aan zijn film heeft gewerkt.
Er is geen sprake geweest van een uit
gewerkt geschreven draaiboek. In
plaats daarvan komt een picture-board:
een soort getekend draaiboek dat grote
series kleine schetsjes bevat.
De film is improviserend en associërend
gemaakt. Er zitten twee bewegingen in:
die naar de lucht toe, en die vanuit de
j lucht naar de aarde. Voor de laatste
shots is een speciale camera ingebouwd
in de neus van een straaljager. In die
neus filmden cameralieden Robert Gaff-
ney en Fernhouts zoon Douwes. Modem-
dynamische muziek van Robert Heppe-
ner zorgt voor een adequate begeleiding
van de filmbeelden.
De Italiaanse regisseur Federico Fellini
is maandagavond met spoed in een zieken
huis in Rome opgenomen in verband met
een longaandoening. Fellini zelf zegt, dat
zijn toestand niet ernstig is. Hij hoopt
spoedig verder te kunnen gaan met zijn
nieuwe film getiteld „II viaggio dl G.
Mastorna".
Spectator. De Spectator, het 139 jaar
oude tijdschrift voor politiek en letter
kunde, is gisteren verkocht aan Harold
Creighton, president-commissaris van
de Scottish Machine Tool Corporation.
ADVERTENTII
2.75
Hoewel John Huston bekend staat om
zijn mannelijke enigszins Hemingway-ach-
tige films, heeft hij zich op „De schat
van de Sierre Madre" na, nooit met
het wildwest-genre ingelaten. Behalve dan
toen hij in '59 „The unforgiven" maak
te, die geheel in de stijl van de „wes
tern" uit die dagen, iets meer wilde zijn
dan alleen maar een avonturenverhaal.
De aanwezigheid van actrices als de
toentertijd 63-jarige Lilian Gish en de
zeer prille Audrey Hepburn wezen al
enigszins in de richting van een meer
psychologische behandeling van het gen
re.
Lilian Gish speelt de moeder van het
gezin Zachary, dat zich op het einde
van de vorige eeuw in een onherbergza
me streek van Texas vestigt en moei
lijkheden met de afgelegen buren en de
rondtrekkende Indianen begint te krij
gen, als het gerucht de ronde doet, dat
hun pleegdochter Rachel (Audrey Hep
burn) een Indiaanse is, die destijds bij
een overval op de Kiowa-stam geroofd
zou zijn.
Rond het mysterie van Rachels af
stamming en de genegenheid, die haar
pleegbroer Ben (Burt Lancaster) voor
haar begint te koesteren, spitst zich het
verhaal toe naar de climax van een
grootscheepse aanval der Kiowa-Indianen
op de boerderij der Zachary's met de
bedoeling de zuster van het tegenwoordi
ge stamhoofd terug te voeren naar haar
eigen volk. Dat John Huston in „The un
forgiven" meer heeft willen leggen dan al
leen maar wat avontuur en strijd, bewijst
het racistisch thema van zijn film, dat
zich aandinet als de blanke pioniersbe-
volkin een vijandige houding gaat aanne
men, zodra de geruchten over Rachels
afkomst de ronde beginnen te doen. Maar
daarnaast blijven de bekende elementen
van de „western" gehandhaafd, die on
der Hustons bekwame leiding tot uiterst
boeiend filmamusement gesmeed worden.
De vijf jaar geleden na haar studie aan
de kunstacademie te Enschede naar Mont
real geëmigreerde Bé van der Heide is
al een maand bezig met het maken van
een ruim veertien vierkante meter groot
spijkerschilderij.
In lijnen, die aan arabesken doen den
ken, hamert zij spijkers van verschillen
de afmetingen en verschillende metalen
„„„Kt „f cfhnin in ppn liehteriize achter
grond, bestaande uit lagen zachtboard en
multiplex. De kunstenares gebruikt voor
haar schepping spijkers, in grootte varië
rend van IV2 tot 20 centimeter, met een
totaal gewicht van 250 pond. Op de grond
van de Canadazaal ontstaat zo uit vele
duizenden spijkers een abstrakt metaalre
liëf van 3.40 bij 4.20 meter, dat binnen
kort een van de wanden van plafond tot
vloer zal beslaan.
Behalve dit spijkerschilderij van Bé
van der Heide zullen als uitingen van he
dendaagse Nederlandse kunst op de Expo
onder andere te zien zijn een door car
toonist Opland geschilderd culturele wand
in de officiële receptieruimte en een foto-
wand van Cas Oorthuys elders in het pa
viljoen.
Arp. De tentoonstelling van werk van
Jean Arp in het Haags Gemeentemuse
um is verlengd tot 2 mei. Dit is moge
lijk gemaakt door de medewerking van
het museum in Straatsburg, waar de
tentoonstelling in juni en juli te zien
zal zijn. In Den Haag is de grote over
zichtsexpositie inmiddels bezocht door
meer dan vijfduizend personen.
De minister van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk werk, dr. M. A. M. Klom-
pé, heeft op voorstel van de adviescom
missie studieopdrachten televisie aan drs.
B. J. Th. ter Veer, drs. Fenna van den
Burg en drs. P. M. Hendriksen een studie
opdracht verleend om, onder auspiciën
van het polemologisch instituut in Gro
ningen en met medewerking van de afde
ling studie en onderzoek NRU-NTS, de
eerste fase uit te voeren van een onder
zoek naar de invloed van oorlogsprogram
ma's op de televisiekijker.
HILVERSUM I. j
7 00 Nws. 7.10 Ochtendgymnastiek 7.20
Gram.muziek. 7.55 Deze dag. 800 Nws. 8tlO
Actualiteiten. 8.15 Gram.muziek. 8.50 Mor
genwijding. 9.00 Klassieke gram.muziek 9.35
Waterstanden. 9.40 Gram.muziek. 10.00 Voor
de kleuters. 10.10 Arbeidsvitaminen 12.00
Orkestmuziek. 12.25 Beurs 12.27 Meded.
tbv land- en tuinbouw. 12.30 Orkestmu
ziek 12.50 Draaiorgelmuziek. 13.00 Nws. 13.10
Journaal en beurs. 13.30 Engelse en Ierse
liederen. 13.50 Kerkorgelconcert. 14.15Voor
dracht 14.35 De horizon voorbij. 15.00 Voor
de zieken. 16.00 Nws. 16.02 Van vier tot vijf.
17 00 Voor de jeugd. 18.00 Nws. 18.15 Actua
liteiten. 18.20 Uitzending van het G.P.V.
18.30 Lichte orkestmuziek. 18.55 Gesproken
brief. 19.00 Voor de kinderen. 19.05 Moderne
en lichte muziek. 19.30 Ecclesia Politica.
20 00 Nws. 20.05 Klassieke gewijde muziek.
21 04 De Dageraad (hoorspel). 22.30 Nws.
22.40 Actualiteiten. 22.55 Discotaria: nieuwe
gramm.platen. 23.55 Nws.
HILVERSUM II
7 00 Nws. 7.10 Meditatie. 7.15 Porder. 7.55
Overweging. 8.00 Nws. 8.10 Klassieke gram.
muziek. 8.30 Nws. 8.32 Voor de huisvrouw.
9 40 Schoolradio. 10.00 Aubade. 11.00 Voor
de zieken. 11.30 Mensen geloven (lezing).
11 45 Streeksgewijs. 12.27 Meded. t.b.v. land
en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.40 Actualiteiten.
13.00 Praatje. 13.05 Gram.muziek 13.45 Voor
de vrouw 14.15 Ronsard en de muziek. 14.45
Muzikale lezing. 15.15 Voor de vrouw. 15.45
Walsmuziek. 16.00 Bijbeloverdenking. 16.30
Klavecimbelrecital. 17.00 Voor de jeugd.
17 15 Kinderzang. 17.30 Gram.muziek. 17.50
Klassieke en moderne muziek voor blazers.
18.10 Sport. 18.30 Halte: programma voor de
twintigers. 19.00 Nws. 19.10 Radiokrant. 19.30
Klassieke gewijde muziek. 19.45 Praatje.
19.50 Wij poetsen de plaat. 20.10 De familie
Leenhouts (hoorspel). 20.35 Samen utt
samen thuis 22.00 Gewijde muziek. 21.15 Be
antwoording van vragen over de rubriek
Bijbellezen. 22.30 Nws. 22.40 Boekbespreking
22.45 Kerkorgelconcert. 23.15 Signaal. 23.45
Lichte gram.muziek. 23.55 Nws.
HILVERSUM III
9 00 Nws. 9.02 Lichte vocale muziek. 10.00
Nws. 10.02 Nwe langspeelplaten. 11.00 Nws
11.02 Muziek bij de koffie. 12.00 Nws. 12.02
Variant. 13.00 Nws. 13.02 Top Twintig. 14.00
Nws 14 02 Instrumentaal allerlei. 15.00 Nws.
15 02 Actualiteiten. 15.05 Klein chanson. 16.00
Nws. 16.02 Actualiteiten 16.05 Tiener -
show. 17.00 Nws. 17.02 Actualiteiten. 17.05
Verzoekplaten.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nws 12.03 Lichte muziek. 12.40 Weer
bericht. 12.48 Lichte muziek. 12.55 Buiten
lands persoverzicht. 13.00 Nws. 13.20 Tafel-
muziek. 14.00 Nws. 14.03 Schoolradio. 15.30
Eigen-aardig. 16.00 Nws. 16.03 Beurs. 16.09
Lichte muziek. 17.00 Nws. 17.15 Lichte mu
ziek. 17.30 Vlaamse romantische muziek.
18 00 Nws. 18.03 Voor de soldaten. 18.28 Paar-
desport 18.30 Franse les. 18.32 Frans-Cana-
dese chansons. 18.45 Sport. 18.52 Taalwen-
ken 18.55 Lichte muziek. 19.00 Nws. 19.40
Zweedse muziek. 19.50 Politieke uitzending.
20.00 Openbaar kunstbezit. 20.15 Klassieke
muziek. 21.45 Voordracht. 22.00 Nws.
ADVERTENTIE
en reumatische pijnen
wrijft U eveneens weg met
VOOR WOENSDAG
NEDERLAND I
17 00 Voor de kinderen. 18.45 Pipo de
Clown 18.50 Journaal. 18.56 Reclame. 19.00
Mona (TV-film). 19.25 Amsterdam bouwt
een weg door het IJ (reportage). 19.43 Het
muzikale varken (tekenfilmpje). 19.51 Uit
zending Stichting Socutera. 19.56 Reclame.
20 00 Journaal. 20.16 Reclame. 20.20 Uitzen
ding van de P.S.P. 20.30 De onverzoenlijken
(speelfilm). 22.30 Klassieke gitaarmuziek.
22.45 Journaal.
NEDERLAND II
20.00 Nws. 20.01 Reclame. 20.05 Het Me
dium (opera). 21.00 Engelse documentaire
over de geschiedenis van het luchtschip.
21 55 Eine kleine Nachtmusik. 22.10 Reclame.
22.15 Journaal. 22.30 Teleac: De detaillist
als ondernemer.
VOOR DONDERDAG
NEDERLAND I
18.45 Pipo de Coown. 18.50 Journaal. 18.56
Reclame. 19.00 De Verrekijker. 19.10 Van
gewest tot gewest. 19.30 Mensen in de sport.
19.56 Reclame. 20.00 Journaal. 20.16 Reclame.
20.20 Attentie. 20.45 Het derde pianoconcert.
(TV-spel). 22.10 Documentaire over de in
vloed van reclame. 22.55 Journaal. 23.00
Teleac: Atutomatisering.
NEDERLAND II
20.00 Nws. 20.01 Reclame. 20.05 Coronation
Street (TV-film). 20.30 Zigeunermuziek
20.55 Achter het nieuws. 21.20 Mogul, (TV-
film). 22.10 Reclame. 22.15 Journaal. 22.30
Gesprekken over het geloof.
(Van onze correspondent)
UTRECHT. In verband met een aan
zienlijk tekort op de begroting zal de
VPRO met ingang van één mei een reeds
vaste radiorubrieken schrappen, waarvan
de kosten te hoog worden geacht. Tot ver
dwijnen gedoemd zijn allereerst enkele
zondagavondrubrieken, die met een fre
quentie van eens in de vier weken wor
den uitgezonden. Dat zijn: „Sater op zon
dag" (een satirische programma), „Gewoon
anders" (waarin gewone mensen over
zichzelf en hun hobbies aan het woord
worden gelaten) en „Overstag".
Ook de op elkaar aansluitende pro
gramma's „Mensen geloven" en „streeks
gewijs" waarin elke donderdag omstreeks
half twaalf tot half een een bepaalde
streek in Nederland wordt doorgelicht,
en de wekelijkse rubriek „Informatie over
informatie" van Han Lammers op vrij
dagavond, zullen na 1 mei niet terug
keren. In de plaats van deze rubrieken
komen platenprogramma's en herhalin
gen.
Bij de VPRO noemt men de opheffing
van de genoemde rubrieken „even adem
halen om straks weer de winter in te
kunnen gaan".
Onder naam „Scarabee" vat een nieu
we werkgroep voor een nieuwe vorm van
theater, het metafysisch-realistisch thea
ter, zijn experimenten samen. Het eerst-
volgend experiment zal onder de titel
„Batman in ballingschap" in juni in pre
mière gaan in het gebouw van de Haagse
kunstkring, die 75 jaar bestaat.
Het idee van deze vorm van theater is
van Adri Boon. Nadat hij samen met Tito
Cruis een pophappening bij de Haagse
kunstkring had ontworpen, groeide uit
deze initiatieven de metaphysisch-realis-
tische triptiek „Spiraal", waaraan Raf
Thunissen als ontwerper meewerkt. De
vierde promotor werd Jan van As, die
samen met Adri Boon een experimenteel
declamatorium met veertig lyceïsten in
Voorburg uitvoerde.
In Londen is deze week een Engelse
versie van de Amerikaanse politieke sa
tire MacBird in première gegaan. De pers
kritieken zijn zeer slecht. Het oorspron
kelijke stuk van Barbara Garson is her
schreven door producer Joan Littlewood.
De critici omschrijven het stuk als „een
parafrase van een parodie" en „een tra-
vesti van een travesti". De Times schrijft:
„In feite heeft juffrouw Littlewood een
gemelijk politiek parodietje omgewerkt
tot een uitbundig variétéstuk en heeft
daarmee het reeds enigszins breekbare,
lekke scheepje grondig getorpedeerd.'
Mona, voor het laatst op het scherm.
Nederland I. Een van de bekende Ame
rikaanse series loopt vandaag ten einde.
Het is „Mijn naam is Mona". Het duo
Mona en Mike McCluskey beleeft zijn
laatste avontuur. Mona belooft Mike een
leuk cadeautje op zijn verjaardag. Hij
trekt verkeerde conclusies uit de inder
daad wat wonderlijke geheimzinnigheid,
die Mona aan de dag legt. Zou het een
baby worden? De tijd tot acht uur wordt
hierna gevuld met een Polygoon-filmpje
over de vorderingen bij de bouw van de
IJtunnel in Amsterdam, een tekenfilmpje
en een stukje Socutera-liefdadigheid over
de TBC-bestrijding. Na het journaal tien
minuten politieke zendtijd voor de PSP
en de hoofdfilm „De onverzoenlijken".
Nog een kwartiertje muziek na afloop: de
Australische gitarist John Williams
speelt klassieke muziek.
Scène uit het Medium, opera van
Menotti. Emmy Greger als Medium
en Hirofumi Inoue als Toby.
Nederland 2. De AVRO verzorgt het
programma op het tweede net. Het
wordt een goede avond voor liefhebbers
van gitaarmuziek, want ook hier kunnen
zij een kwartier dit instrument horen be
spelen. Vlak voordat John Williams op
het eerste net zijn instrumenten ter hand
neemt speelt zijn Nederlandse collega
Dick Visser moderne en klassieke
Spaanse muziek. Voordat de gitaar aan
de beurt is een uitvoering door leden van
de Nederlandse Opera-stichting van de
moderne opera Het Medium van de Ame
rikaanse componist Gian Carlo Menotti,
wiens De Telefoon eerder op het scherm
te zien was. In Het Medium voert hij
een pseudo-waarzegster ten tonele, die
handig gebruik maakt van de fantasie
van haar klanten en van zichzelf, totdat
ze op zeker moment zo in de ban van
haar werk raakt, dat ze werkelijk gees
ten denkt te zien. Medewerkenden zijn
jonge solisten, zoals Emmy Greger. Ma
ria Boender, Nelly Mopurgo en Marco
Bakker. Frans Boerlage heeft de regie,
Leo Driehuys de muzikale leiding. Tus
sen de twee muziekprogramma's een
BBC documentaire onder de titel Scha
duw op de Wolken. Harry Hastings re
construeert hierin de geschiedenis van de
luchtschepen. De oudere kijkers zullen
zich de Zeppelins herinneren, die tot in
de dertiger jaren door het luchtruim
zweefden. Een aantal dramatische onge
lukken deed ze echter verhuizen naar de
geschiedenisboeken. Het luchtschip was te
gevaarlijk en trouwens ook te langzaam
en te oneconomisch. Het vliegtuig won.