Interessante voorstelling van Euripides „Vrouwen van Troje" Loevestein liep uit op teleurstelling Boudewijn de voor Groot HOOFDSCHOTEL 0 0 0 Guus Hermus en Lex Goudsmit volgend jrfar in Cervantesmusical Mini-t.v.-antenne Honderd omslagen van Jo Klingers NEGEN MUZEN Tentoonstelling Vinland-kaart" in Amsterdam DONDERDAG 20 APRIL 1967 15 SARTRES BEWERKING TE ACTUEEL Oorlog Strak Aangedikt Suggestief Brullende" rede van slotvoogd Van Rappard Middeleeuws PANNEKOEKEN MET VLEESWAREN! Sigaret n De radio geeft vrijdag Televisieprogramma's 'l i v EEN ENORME FOTO van een atoomontploffing vormt, met twee gebogen witte zijwanden, het decor, dat Hep van Delft ontwierp voor Sartres bewerking van Euripides' „De vrouwen van Troje", gisteravond in de Haarlemse Stadsschouwburg ge bracht door De Haagsche Comedie. Het is een accentuering van de ac tualiteit van Euripides' „boodschap", die ook Sartre in zijn bewerking meende te moeten beklemtonen. De noodzaak van een dergelijk accent, en dus ook die van Sartres bewer king, mag men in twijfel trekken. Euripides spreekt voor zichzelf. Hij is nog altijd actueel genoeg, zowel in zijn scepsis ten aanzien van de al macht en welwillendheid der goden, als in zijn ontluistering van oorlog en Homerisch heldendom. „De Vrouwen van Troje" beleefde zijn eerste opvoering in Athene, in 415 v. Chr., tijdens de Atheens-Spartaanse oorlog, die bij sommige Atheners gevoelens begon te wekken, vergelijkbaar met die waardoor onze huidige „Ban de bom"-ers worden bezield. De gebeurtenissen, die Euripides in zijn drama situeert op Trojaanse bo dem, de dag na het inhalen van het fatale paard, hadden zich een jaar tevoren af gespeeld op het eiland Helos, na een Atheense overwinning, en Euripides geeft in „De Vrouwen van Troje" uiting aan de gevoelens van humaniteit en gezond ver stand, die bij zijn pacifistische medebur gers in die dagen doorbraken. Hij doet dat door de mond van zijn koor van Tro jaanse vrouwen, onder wie Trojes konin gin Hecuba, die kaalgeschoren en be roofd van mannen, zonen en bezit op het punt staan in Griekse slavernij te worden gevoerd. Meer dan de wreedheid van hun overwinnaars vervloeken ze de machteloze en onbetrouwbare goden én de motieven, die de mens steeds weer driiven tot het voeren van wrede, zinloze oorlogen. Als de wanhopige en verbitter de vrouwen aan het slot door de over winnaars naar de schepen worden gedre ven, is daarmee alles gezegd wat er te zeggen valt: een waarheid die voor alle tijden geldt. vereenvoudigen en daardoor te verhelde ren. Ook wonnen bij hem de koorzangen aan eenvoud, waardoor de rei een mense lijker karakter kreeg en daarmee als het u»re bij de handeling werd betrokken. De vertaling van Joris Diels bracht deze bedoelingen van Sartre in het Nederlands goed over. In de strakke regie die Joris Diels, in samenwerking met Carl van der Plas, voerde, was zowel de sfeer van het Griek se toneel bewaard als het realisme onder lijnd, waarom de actualiteitsuitbeelding vroeg, hetgeen niet wegneemt, dat bij wat minder ingehouden spel de tekst zeker aan intensiteit gewonnen zou hebben. In de geladen Andromache van Trins Snijders bleek dat bijvoorbeeld duidelijk op de momenten, waarop zij zich met aang-ij pende felheid liet gaan tegenover de soldaten, die haar het kind uit de ar men zullen rukken. Trins Snijders maak- Sartres bewerking heeft, overigens zon der zeer ingrijpende wijzigingen, deze tendens pogen aan te dikken, een stre ven dat in het algemeen overbodig en hier en daar zelfs verzwakkend moet worden genoemd. Overbodig is het bijvoorbeeld als Sartre de vertwijfelde Andromache met haar ter dood veroordeeld kind in de armen, zich tot het publiek laat wenden met de nadrukkelijke mededeling dat de mannen van Europa altijd de volkeren van Azië en Afrika als barbaren hebben beschouwd, terwijl ze die volken zelf op barbaarse wijze koloniseerden; de oor spronkelijke tekst van Euripides, die op deze plaats de mannen van Griekenland tegenover de volken van Klein-Azië stelt, is doorzichtig genoeg om de toeschouwer hier zelf de meer actuele conclusie te la ten trekken. Een pertinente verzwakking is de door Sartre toegevoegde epiloog, waarin Poseidon nogmaals een waarschu wende vinger komt heffen en ons verze kert, dat wij allen aan een volgende oor log ten onder zullen gaan; zo'n nadrukke Hike moralisering doet afbreuk aan de climax van het origineel. Sartre zelf heeft trouwens verklaard, dat hij, met de Frans-Algerijnse kwes> tie voor ogen, tot zijn bewerking had besloten, nadat hem was gebleken, hoe sterk het Franse publiek de actualiteit van Euripides' drama aanvoelde Mag men dus sceptisch staan tegenover Sartres bescheiden ingrepen in de inhoud van het origineel, het moet worden er kend, dat hij in het algemeen de taal van Euripides voor de toeschouwer van van daag verstaanbaarder en directer gemaakt heeft, onder meer door de syntactische verwikkeldheid van de Griekse verzen te men ten waarop hij zich door zijn over spelige vrouw laat inpalmen. Joris Diels was in proloog en epiloog Poseidon, gehuld in Grieks toneelgewaad met masker; in de proloog had hij Anne Marie Heyligers naast zich als Pallas Athene. Euripides: Vrouwen van Troje. Be werking: Jean-Paul Sartre. Vertaling: Joris Diels. Gezelschap: De Haagsche Comedie. Acteurs: Anny de Lange, Leo den Hartog, Do van Stek, Trins Snijders, Carl van der Plas, Paula Petri, Joris Diels, Anne-Marie Heyligers e.a. Regie: Joris Diels en Carl van der Plas. Decor: Hep van Delft. Kostuums: Noordhoek Hegt. te van haar rol een bijna even bewogen vertolking als Annie de Lange, die door de beheerste en prachtig genuan ceerde wijze waarop zij haar Hekuba naar een climax van verbittering en wan hoop liet groeien van haar hoofdrol een der indrukwekkendste aspecten van de opvoering maakte. Do van der Stek maakte, door een ze kere vlakheid, de waanzin van Kassandra niet geheel geloofwaardig, afgezien van een enkel hoogtepunt, waarin haar fana tisme in het visionaire overgaat. Leo de Hartog was als de bode Talthybios een overtuigende exponent van de Befehl-ist- Befehl-mentaliteit, die nog onderstreept werd door het voor hem en zijn soldaten ontworpen tenue met feldgraue broek en korte laarzen. Paula Petri speelde fel en geraffineerd de sluwe, zinnelijke Helena die haar man Menelaos weer in haar net ten weet te verstrikken en daardoor haar straf ontgaat. De Menelaos van Carl van der Plas bleef wat ongenuanceerd de domme krachtpatser, zonder geheel de overgangen waar te maken naar de mo- Guus Hermus en Lex Goudsmit zijn de finitief gecontracteerd voor twee hoofd rollen. in de musical „De man van La Mancha", die door Paul Kijzer Vol gend jaar zal worden geproduceerd in sa menwerking met Lawrence White. Guus Hermus tekende voor de dubbelrol van Don Quichote en Cervantes in de op het verhaal van Cervantes geïnspireerde voor stelling. De tekst is van de hand van Dale Was serman; de muziek werd gecomponeerd door Mitch Leigh, terwijl Joe Darion de liedteksten leverde. „De man van la Mancha" beleeft in New York zijn twee de jaar met uitverkochte zalen in het An ta Theatre aan Washington Square. De Eu ropese première vindt op 8 januari 1968 plaats in Wenen in het Theater an der Wien met Josef Meinrad in de dubbelrol die Guus Hermus in het Nederlandse taal gebied vertolken gaat. De Nederlandse première van „De man van la Mancha" is op 21 december 1968 in Theater Carré te Amsterdam. Scène uit Vrouwen van Troje, door Sartre bewerkt naar Euripides. Ondanks een zekere matheid, die er zo nu en dan over het spel lag, was het een boeiende en sfeervolle voorstelling, waar aan de ruimtewerking van Van Delfts de cor (gespeeld werd op een podium dat bestond uit een fotografische reproduktie van een Griekse theatervloer) de sugges tie van Grieks theater bijdroeg. Bert Japin WASHINGTON (AP) Een apparatje dat nog geen honderd gram weegt zou wel eens de oplossing kunnen zijn voor het probleem voor de antennes niet alleen op huisdaken, maar vooral voor satellie ten, raketten en vliegtuigen. De Amerikaanse luchtmacht heeft gis teren meegedeeld dat al verscheidene prototypen van de Duitse vinding ge bouwd zijn. Het communiqué wijst er op dat drie jaar geleden de bouw van „sia" subminiatuur geïntegreerde antenne) nog door de meeste deskundigen onmogelijk werd geacht. „Sindsdien heeft dr. Hans H. Meinke, een geleerde aan de technische Hochschule in München, die een opdracht van de Ame rikaanse luchtmacht heeft gekregen, be wezen dat het mogelijk is." De militaire behoeften vragen dringend om kleine, lichtgewicht, zeer betrouwbare antennes. De „sia" zou een gewichtsbe sparing van 2 tot 225 kilogram voor toe komstige vliegtuigen en ruimtevaartuigen betekenen. Verder zou het mogelijk zijn de grotere antennes te vervangen die soms de aanwezigheid van militairen aan de vijand verraden. „Als een „sia" in een gewoon televi sietoestel wordt ingebouwd zou in vrijwel alle gevallen de noodzaak voor buitenan tennes, conventionele afstemming en in voeren vervallen" aldus het communiqué Nederland I. Het is donderdag en dat betekent, dat het eerste net behalve Pipo de reclame en het nieuws ook de Verre kijker, het gewestelijk journaal en Sport Midweeks brengt. Na het nieuws de KRO met een Shakespeare-avond. Producer Thorvald Dudok van Heel en regisseur Pieter 't Hoen kozen de komedie Twee edellieden van Verona. De tweë trawanten worden op het scherm gezet door Willem Nijholt (als Valentijn) en Hein Boele (Protëus). Protëus is verliefd op Julia, maar wordt door zijn vader naar Milaan gestuurd om eerst een „man" te wor den. Hij ontmoet er zijn oude vriend Va lentijn, die al een eind op weg is naar de volwassenheid. Valentijn, die vroeger niets van meisjes moest hebben, is nu tot over zijn oren verliefd op de mooie Sylvia. Maar Sylvia's papa moet niets van zijn toenaderingpogingen hebben, aange zien hij een betere partij voor zijn doch ter op het oog heeft. Helaas ook Protëus waagt een oogje aan Sylvia en ook hij wordt verliefd, zodat de vrienden rivalen worden. Valentijn is de man met de groot ste ervaring. Hij is het dan ook, die plan nen beraamt om Sylvia te schaken, maar Protëus, die zijn laatste kans dan verlo ren ziet gaan, verraadt het plannetje. Va lentijn wordt de stad uitgejaagd, zodat zijn rivaal de handen vrij heeft. Hij pro fiteert van deze kans, want Sylvia blijft even mooi. De kink in de kabel komt, als de allereerste geliefde van Protëus, Julia poolshoogte komt nemen. De meisjes uit het stuk zijn Pleunie Touw, Sjoukje Hooy- maayer en Rita Maréchals. Om tien uur volgt Brandpunt. Nederland 2: De AVRO gaat op het tweede net met een documentaire. Hima laya, hel en hemel is de titel. Het film verslag geeft een beeld van de expeditie die een aantal Nederlanders in de winter van 1964 maakte naar de Himalaya. Lei der van de expeditie was de bergbeklim mer en filmer Jan Boon. Hij slaagde er samen met zijn medewerkers in de top van de Manaslu te bereiken. Van de tocht maakte hij een film, waarvan we nu een flink stuk te zien krijgen. In de jongeren- rubriek Wij willen wel eens weten, discus- sieerd het panel o.l.v. Jacques van Alphen vanavond over de plaats van een leger- predikant in de krijgsmacht. Tot slot van het AVRO-programma een aflevering van de serie Slattery's People met Richard Crenna in de rol van de advocaat-wetten maker Slattery. Er is weer onrecht gaan de. Een echtpaar heeft een weesje uit Korea geadopteerd, maar er blijkt iets mis te zijn gegaan met de formaliteiten, zodat de adoptie ongedaan moet worden gemaakt. Het paar wendt zich in wanhoop tot Slattery, want men wil het meisje niet kwijt, bovendien blijkt het kind ook doodongelukkig te zijn in haar eigen om geving. Na het laatste nieuws nog een KRO-RKK uitzending: een interview met Pieter van der Meer de Walcheren, die vroeger socialist was maar later overging naar het katholieke geloof en prior werd van een klooster. (Van onze correspondent) SLOT LOEVESTEIN. Met als De ingrediënten voor het feest waren goed. Een speciale boot, die het grote ge zelschap naar en van Loevestein brengt, T I een slot, een slotvoogd en -voogdes, een decor het luisterrijke slot Loevestein die door 113 kaarsen wordt kreeg de zanger Boudewijn de Groot verlicht, open haardvuren, een middel- aisteravond de gouden plaat voor zijn eeuwse maaltijd, muziek van Vivaldi op öt „„n Mqqc er, Wanl" waarvan de achtergrond. Boudewijn en zijn vrouw Land van Maas en Waal waarvan I Anneke zijn voor de gelegenheid in het meer dan honderdduizend exem I paars gestoken. Als er een drankje wordt plaren zijn verkocht. De stille en gedronken in een voorzaaltje, zijn ze nog schuchtere, bijna niet uit zijn schulp de glunderende middelpunten. Af en toe te kriipen zanffer Boudewiin moet I flitst een elektronenapparaat, wanneer er te krijgen zanger couaewijnl moet i wordt gemaakt Dat verandert> zich erg op de dag \an gisteren v~r wanneer de slotvoogd en slotvoogdes zich heugd hebben. Zozeer zelfs, dat hij m het gezelschap mengen. Het legertje een grote schare vrienden en beken- fotografen ontplooit een enorme activi- den en familieleden had uitgenodigd«H, z«ir» de^e. £ht=met elk..r Ze moesten er allemaal bij zijn wan hersteld van een ernstige ziekte die spo- neer hij zijn eerste gouden plaat zou ren op zijn gezicht heeft nagelaten, kijkt krijgen. fier rond. Hij laat zich graag fotografe ren. Het feest wil hij voor geen goud missen, al was het de laatste daad in zijn leven; dat zijn zijn eigen woorden later aan tafel uitgesproken. In het gedrang van fotografen wordt er één tot bloedens toe tegen de schenen geschopt. Een jour nalist drukt er een pleister op. Na de drankjes, de hapjes en snackjes in het voorzaaltje, worden in de ridder zaal de spijzen en dranken geserveerd: minnekheynsche-soep van de keeste, mi rabellen mit brandwine en swortbrand- De plechtigheid nam de slotvoogd van Loevestein, mr. R. L. J. ridder van Rappard (burgemeester van Go- rinchem) en bekend als de „kruisrid der" of „fatsoensrakker" voor zijn rekening. De wijze waarop dat ge beurde was voor de zanger aanlei ding om heel teleurgesteld zijn hart I boonenat. te luchten. „Voor mij is het feest in het water gevallen. Het komt door de IveUZVlg burgemeester. Wat hij zei was mis- Hier moet ook het hoogtepunt van het schien wel juist, maar de toespraak feest plaatshebben: de uitreiking van de was te emotioneel, te brullend en op gouden plaat. Maar eerst nog een toe- het verkeerde moment uitgesproken", spraak van de slotvoogd, Podder Van 1 Rappard. Hij neemt er ruim de tijd voor, bijna drie kwartier. Het belooft een gees tige speech te worden met tal van leuke woordspelingen. Nog wat „history" over het slot Loevestein en zijn bewoner Hugo de Groot, die er indertijd in een boeken kist uit ontsnapte en alom wordt aange nomen, dat het overhandigen van de gou- In Culemborg wordt tot vijf mei in het I den plaat zeer nabij is. Een functionari, kantoor van de uitgeverij Stam een ten- van de platenmaatschappiji heeft de on- toonstelling gehouden van honderd boek- derscheiding al in zijn an omslagen van de drie en dertigjarige ter de spreker. Hij zal erjiogbijna een Haarlemse schilder, tekenaar, monumen- half uur moeten staan, want Ridder van taal kunstenaar en illustrator Jo Klin- Rappard1 gooit het plotsehng ovexeen gers. Hij werd nauwelijks bekend door heel andere boeg. Hij komt te spreken een groot baksteenreliëf in het Amster- over eeuwigheidsvraagstukken en ook d® damse marine-établissement, daar de godsdienst wordt erbij gehaald, aard van dergelijke inrichtingen, en voor- al in Amsterdam, ze nu eenmaal minder toegankelijk maakt. Het reliëf werd vo rig jaar ten tijde van de Amsterdamse on- I lusten uitgevoerd door Klingers (met baard) en een plaatselijke bouwvakker. ADVERTENTIE VLEES 'Smakelijk eten' tip no.1 8 van chef-kok HENRI EKSTEEN: Pannekoeken met lunch- worst - bak 3 niet te dun gesne den plakken aan weerszijden licht bruin. Pannekoeken met rookworst - bak 4, 5 plakken rookworst licht In de boter. Spekpannekoeken - bak voor elke pannekoek 3, 4 plakken rookspek. Hampannekoe- ken - bak voor elke pannekoek 2 plakken ham. Smullen maar, jon- gens! Publikatie van Voorlichtingsbureau Vlees, Vleeswaren en Vleesconserven Boudewijn de Groot steekt dan een si garetje op en de functionaris met de gou den plaat hinkt van het ene been op het andere. Pas na een zeer uitvoerige toe spraak over jeugd en jonge generatie is het zover. Voor Boudewijn de Groot hoefde het allemaal niet meer. Wat hem betreft had het koninklijk kind gisteren rustig geboren mogen worden. Dan was het feest niet doorgegaan, dat zijn platen maatschappij Phonogram had gebouwd op slot Loevestein. Anatevka. B. en W. van Utrecht hebben besloten de directie van Petraq Pro ductions N.V. in Amsterdam, die van 6 tot en met 18 juni dertien voorstellin gen van de musical „Anatevka" in d® Stadsschouwburg in Utrecht gaat ge ven, op haar verzoek een subsidie t® verlenen tot het bedrag van de onren dabele kosten 8.560) en een garantie te geven van 98.50. B. en W. van Utrecht zijn van mening, dat „Anatev ka" een grote culturele waarde bezit. HILVERSUM 1. 402 M. 7.00 Nws. 7.23 Lichte gramm.muziek. 7.55 Deze dag. 8.00 Nws. 8.10 Lichte gramm.mu ziek. 9.00 Klassieke kamermuziek. 10.00 Schoolradio. 10.20 Lichte gramm.muziek. 11.00 Nws. 11.02 Voor de vrouw. 11.30 Opera. 12.00 Amusementsmuziek. 12.25 Beurs. 12.27 Meded. t.b.v. land- en tuinbouw. 12.40 Sport. 13.00 Nws. 13.10 Journaal en beurs. 13.30 Semi-klassieke muziek. 14.00 Muzikale lezing. 14.15 Gevarieerd programma. 15.30 Thuis. 16.00 Nws. 16.02 Klassieke muziek. 17.00 Voor de jeugd. 17.25 Muzikale aanwinsten. 17.45 Actualiteiten. 18.00 Nws. 18.15 Amerika in termijnen (lezing) 18.20 Licht pianospel. 18.30 Jazz. 18.50 Informatie. 19.00 Ronduit: programma voor jonge mensen. 19.30 Lezen en schrijven, litterair programma. 20.00 Nws. 20.05 Actuele muziek. 20.45 Geloven met of zonder kerk. 21.00 Klassieke muziek. 22.30 Nws. 22.40 Actualiteiten. 22.55 Licht gevari eerde platen. 23.55 Nws. HILVERSUM II. 298 M. 7.00 Nws. 7.10 Meditatie. 7.15 Lichte gramm. muziek. 7.55 Overweging. 8.00 Nws. 8.10 Lichte gramm.muziek. 8.30 Nws. 8.32 Voor de huisvrouw. 9.40 Schoolradio. 10.00 Russi sche orkestwerken. 11.00 Voor de zieken. 12.00 Licht muziekprogramma. 12.27 Meded. t.b.v land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.40 Actuali teiten. 12.50 Platen. 13.00 Zingening. 14.00 Mu ziek kent geen grenzen. 14.30 Schoolradio. 15.00 Pizzicato. 17.00 Coda: muziekprogram ma voor tieners en twens. 18.20 Uitzending van D'66. 18.30 Sjook: programma voor twintigers. 19.00 Nws. 19.10 Actualiteiten. 19.30 R.V.U. 20.00 Operettemuziek. 21.00 Le zing. 21.15 Volksmuziek. 21.35 Gramm.mu ziek. 22.05 Parlementair weekoverzicht. 22.25 Humanistisch Verbond. 22.30 Nws. 22.40 Pro fiel van Coleman Hawkins. 23.15 Moderne Franse liederen en moderne muziek. 23.55 Nws. HILVERSUM III. 9.00 Nws. 9.02 Actualiteiten. 9.05 Vrolijk ochtendprogramma. 10.00 Nws. 10.02 Arbeids vitaminen. 12.00 Nws. 12.02 Uit de buitenland se pers. 12.05 Een uurtje Frans. 13.00 Nws. 13.02 Uit de buitenlandse pers. 13.05 Gevari eerd platenprogramma. 14.00 Nws. 14.02 Uit de buitenlandse pers. 14.05 2 X Top 10. 15.00 Nws. 15.02 Licht muziekprogramma. 16.00 Nws. 16.02 Licht platenprogramma. 16.30 Lichte gramm.muziek. 17.00 Nws. 17.02 Actualiteiten. 17.05 Pop-Party. BRUSSEL 324 m. 12.00 Nws. 12.03 Lichte muziek. 12.40 Weerbericht. 12.48 Lichte muziek. 12.55 Bui tenlands persoverzicht. 13.00 Nws. 13.20 Ta- felmuUziek. 14.00 Nws. 14.03 Schooradio. 15.30 Eigen-aardig. 16.00 Nws. 16.03 Beurs. 1609 Lichte muziek. 17.00 Nws. 17.15 Etnische mm ziek. 17.45 Amusementsmuziek. 18.00 Nws. 18.03 Voor de soldaten. 18.18 Paardesport. 18.30 Tips voor het weekendverkeer. 18.45 Sport. 18.52 Taalwenken 18.55 Gramm.mu ziek. 19.00 Nws. 19.40 Amusementsmuziek. 20.00 Lichte muziek. 20.30 Trammelant. 22.00 Nws. 22.15 Dansmuziek. 23.55 Nws. VOOR DONDERDAG NEDERLAND I 18.45 Pipo de Clown. 18.50 Journaal. 18.56 Reclame. 19.00 De Verrekijker (internatio naal jeugdjournaal). 19.10 Van gewest tot ge west. 19.30 Mensen in de sport. 19.56 Recla me. 20.00 Journaal. 20.16 Reclame. 20.20 Twee edellieden van Verona (TV-spel). 22.00 Brandpunt. 22.45 Journaal. 23.00 Tele- ac: Automatisering. NEDERLAND II 20.00 Nws. 20.01 Reclame. 20.05 Himalaya Hemel en Hel, filmreportage uit Nepal. 20.40 Wij willen wel es weten. 21.20 Slattery - Waarheen met de kinderen van het noodlot (TC-film). 22.10 Reclame. 22.15 Journaal. 22.30-23.00 Gesprek over liefde, mensen en God. VOOR VRIJDAG NEDERLAND I 10.20 Schooltelevisie. 18.45 Pipo de Clown 18.50 Journaal. 18.56 Reclame. 19.00 Twien, maandelijks magazine voor tieners. 19.56 Te- clame. 20.00 Journaal. 20.16 Reclame. 20.20 Attentie 20.45 De Lucy Dhow (TV-film) 21.10 Een brandende kwestie: Het Rijksdag brandproces. 22.10 Discussie over het Rijks dagproces. 23.10 Journaal. NEDERLAND II In het kader van het kartografisch con- I gres, dat deze week in het congrescen trum in Amsterdam wordt gehouden, wordt tot en met 12 mei in de tentoonstel lingszaal van de bibliotheek van de Ge meentelijke Universiteit van Amsterdam een expositie van oude landkaarten en -beschrijvingen gehouden. De expositie krijgt de titel „Vinland- I kaart", omdat deze uit de vijftiende eeuw stammende wereldkaart het voornaam ste en meest interessante object van dn I tentoonstelling is. Deze landkaart toont aan, dat de Noor mannen al voordat Columbus in 1492 Amerika ontdekte dit continent bereikt hadden. Omstreeks het jaar 1000 moeten zij vanuit Groenland de oostkust van Ame rika hebben betreden, welk gedeelte zij Markland (Bosland) en Vinland (wijnland noemden. Zij hebben zich hier niet blij vend gevestigd. Enkele jaren geleden kwam de biblio theek van de Yale universiteit in New Hewen in de Verenigde Staten in het bezit van een handschrift waarin zich een we reldkaart bevond. Op deze kaart is „Vin- land" als een eiland aangegeven. Voorts bevat dit handschrift een verslag van een reis naar Mongolië, die omstreeks 1440 door een Franciscaner monnik moet zijn geschreven. Het gaat terug op veel oude re bronnen, die verloren zijn gegaan. D® herkomst van de Vinland-kaart, die da lste kartografische uitbeelding van Ame rika is, is nog steeds niet achterhaald. Zij is afkomstig van een Italiaanse hande laar in antiek, die niet bekend wil ma ken waar hij deze vandaan heeft. Dit heeft ertoe geleid, dat twijfel is gerezen aan de authenticiteit. Een grondige studie van deskundigen heeft aangetoond, dat de kaart en het handschrift echt zijn. De ontdekking van de „Vinland-kaart" gaf in 1965 enige opschudding, vooral om dat de bekendmaking van de vondst ge schiedde op de vooravond van de viering van de ontdekking van Amerika door Co lumbus. De kaart en het handschrift die het 20.00 Nws. 20.01 Reclame. 20.05 Coronati- eigendom zjjn van de Yale universiteit, ^O^M^^n s'cTne 22 05 ConLmenteenru- zijn eerder tentoongesteld in Londen, Oslo briek. 22.10 Reclame. 22.15 Journaal. 22.301 Reykjavik en Kopenhagen. Amsterdam is Teleac: (Kernfysica). de laatste plaats.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1967 | | pagina 15