VAN DAG TOT DAG Tass-correspondent in Brussel zou NAVO hebben bespioneerd Gerucht over activiteit van speciaal opgeleide vrouw Amerika wil in Vietnam gedemilitariseerde zone .*aer»SS 1 VN-commissie gaat misschien toch terug naar onrustig Aden 10 mineer man, een Ook Gomoelka tegen Westduitse politiek Mig neergeschoten Gezondheidskloof in wereld wordt steeds breder Ruimtegeruchten in Sovjet-Unie Groot tumult in Britse gevangenis en telegrammen telegra DONDERDAG 20 APRIL 1967 3 Chantage Britse Raad van Kerken tegen kernwapens WASHINGTON (Reuter en AP). De Verenigde Staten en Zuid-Viet- nam zijn bereid hun troepen tot zes tien kilometer bezuiden de gedemili tariseerde zone terug te trekken, als Noord-Vietnam zijn troepen zestien kilometer benoorden de zone terug trekt. Dit heeft het Amerikaanse mi nisterie van Buitenlandse Zaken gis teren meegedeeld. Gezegd werd dat het voorstel werd gedaan in samen werking met de Zuidvietnamese re gering en dat de terugtrekking onder internationale controle zal moeten ge schieden. Vredescorps f TA RVO OP TAFEL - GEZONDHEID IN HUIS! ALTIJD IN DE ORIGINELE VERPAKKING In elf toonaarden is gisteren het forma tie-drama bezongen. Het was een concert in mineur. Zelfs de grootste optimisten in dit geval de heren Mellema en Schmel- zer kwamen niet verder dan een paar bemoedigende woorden aan het adres van het college. Het was geen collectieve grafrede aan de baar van het bestel maar een beetje leek het er toch wel op. Er moet nu echt iets veranderen zo mag men de grootste gemene deler van het debat wel aanduiden. Maar wat? Als het waar is dat de staatscommissie voor hervormingen in het kiesstelsel niet bedoeld is als een slim middel om veran deringen tegen te gaan, zit er wel iets aan trekkelijks in het voorstel van de demo craat Van Mierlo om de staatscommissie een opdracht te geven die gebaseerd is op het resultaat van een Kamerdebat. Zo doende krijgt de commissie een hanteer baar bestek voor haar weg die toch al niet makkelijk zal zijn. Ook Van Mierlo's idee om de vorderingen van de commis sie periodiek in de Kamer te bespreken is de aandacht waard. Zoiets voorkomt dat de commissie eindigt met aanbeve lingen die onhaalbaar zijn. Regelmatige besprekingen in het parlement maken de commissie tot een soort college van des kundigen dat de natuurlijk vrij vage wensen van de Kamer kan uitwerken. Bo vendien kan op deze manier worden be reikt dat het zoeken naar verbeteringen van het wettelijk kader gelijke tred houdt met de discussie over partijvorming. Het resultaat van het ene kan dan worden in gepast in het resultaat van het andere. Maar voorwaarde is dan wel dat de dis cussies in de Kamer zich niet voltrek ken volgens de thans nog bestaande scheidslijnen. Misschien is dat echter een vrome wens. De fractievoorzitters hebben zich giste ren in meerderheid bediend van dezelfde vaagheid waarvan het regeringsprogram zich wel noodgedwongen moest bedienen. Dat was na al het lawijt van de verkie zingsuitslag wat teleurstellend. Zelfs drs. Den Uyl, die toch prachtige kansen heeft voor een glorierijke oppositie, ontkwam niet aan de wat troosteloze veelpraterij die het debat overheerste. De tweede nieuwe fractievoorzitter in het debat, mr. Biesheuvel, bracht het er vrij wat beter af. Maar de hoofdprijs gaat naar de fractievoorzitter van Demo craten '66 Van Mierlo. In zijn veertig mi- riutèn spreektijd slaagde hij er in de Ka mer muisstil te houden. Hij had een paar aardige grapjes meegebracht die de old timers wel amuseerden en slaagde er in zijn publiek het gevoel te geven dat D'66 wel iets méér is dan een kind van onbe hagen. De Kamer heeft er een boeiende parlementariër bij gekregen en dat is het signaleren wel even waard. tussen Oost en West vergrootte. Zij ver telden er tactischerwijs echter niet bij, dat de economische sanering van het westelijke Duitsland slechts gekocht kon worden met een frontvorming tegenover de eigen landgenoten in het oostelijke deel. Dat was de klem, waarin Adenauer zich van het begin af aan bevonden heeft en waarin hij desondanks met wijde visie en onvermoeide ambitie groots werk ver richtte. De situatie, die Adenauer achterlaat, is enigszins anders dan die waarin hij Bondskanselier werd en was. Kiesinger staat zelfs voor de taak, het gebouwde front af te breken en de problematiek op de scheidslijn te verzachten, omdat de roep om toenadering tot het Oosten in een of andere vorm Adenauer heeft over leefd, terwijl Oost-Duitsland in langza mer tempo ook tot een politieke en eco nomische autonomie is geklommen. Bij alles wat over de thans overleden dr. Konrad Adenauer geschreven en ge zegd is, valt vooral op de telkens weer terugkerende zinsnede, in diverse formu leringen, dat hij „Duitsland weer heeft teruggevoerd in de samenleving der vol ken." Dat zou de veronderstelling kunnen wettigen, dat Konrad Adenauer bij zijn ongetwijfeld zeer verdienstelijk en on baatzuchtig streven in dienst van de Westduitse Bondsrepubliek een keus zou hebben gehad ten opzichte van de koers, die het westelijk deel van Duitsland zou moeten gaan om na de vernietigende oor log weer op krachten te komen. Die keus had hij te enen male niet. Er was reeds voor en tijdens de wapen- itilstand een duidelijke aanwijzing van de splitsing, die het Duitsland van Hitlef zou moeten ondergaan en van de tegen stellingen, die daardoor niet alleen in dat gespleten Duitsland, maar in de gehele wereld zouden groeien tussen de partijen die eensgezind aan de oorlog tegen nazi- Duitsland hadden deelgenomen. De wederopbouw van West-Duitsland was niet zozeer het werk van Adenauer en Erhard, dan wel van de Amerikanen. Het was de beloning, die de westelijke geallieerden in het uitzicht stelden voor een politieke verbondenheid van West- Duitsland met het Westen. Die verbon denheid was de enige mogelijke koers voor Adenauer, wiens politiek van het begin af gericht was op een Westduitse autonomie en op een zo gezond mogelijke economie van de Bondsrepubliek tegen over het afgesneden oostelijke deel, dat onder de Russen ressorteerde. Deze politiek had de consequentie, dat niet alleen het ideaal der „Wiedervereini gung" een illusie werd, maar bovendien dat de problemen op de scheidslijn in icherpte toenamen. Niettemin heeft Adenauer zijn grootste politieke prestige geput uit voortdurende verzekeringen aan „het gehele Duitse volk" dat hij een her- itel van de eenheid zou blijven nastreven De socialisten, die door hem duidelijk werden verslagen als het erom ging, de lympathie van de meerderheid te ver werven, hebben hem meermalen open hartig verweten dat hij met dubbele tong «prak en door zijn beleid juist de kloof De 32-jarige Anatoli Ogorodnikov heeft woensdag Brussel per vlieg tuig verlaten. Hij is nu in Moskou. De Rus is uitgewezen, verdacht van spionage. Hij was correspondent van Tass. Vele Russen, leden van de ambassade in de Belgische hoofd stad, deden hem uitgeleide. (Telefoto). De Haagse politie heeft dinsdag een jongeman aangehouden en naar het poli tiebureau geleid, die ventte met een krant van het Amsterdamse provotariaat. De kranten werden in beslag genomen en de jongeman kreeg een bekeuring. Motive ring van de Haagse politie: hij had ge vent op een plaats en een tijdstip die vol gens de Haagse politieverordening als een voor venten verboden plaats en tijdstip zijn aangeduid. De Nederlandse grondwet zegt: Nie mand heeft voorafgaand verlof nodig om door drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoor delijkheid volgens de wet. Dit artikel van de grondwet sluit cen suur uit, evenals voorafgaande verlof ter verspreiding van drukwerk. Wel kan de gemeentelijke wetgever verspreiding van drukwerk aan naschriften onderwerpen, die echter duidelijk moeten dienen ter be veiliging van het openbare verkeer. Reeds in 1892 verklaarde de Hoge Raad een artikel van de Haagse politieverorde ning dat volstrekt verbod tot verspreiding van drukwerk inhield, onverbindend, als zijnde in strijd met de grondwet. Wat in de Haagse politieverordening is overge bleven aan pogingen om tenminste de verspreiding van drukwerk zoveel moge lijk aan banden te leggen of, eenvou diger gezegd, om artikel 7 van de grond wet zovéél mogelijk te ontkrachten is een aantal beperkingen waarin met naam en uur een deel van de stad en een deel van de dag genoemd zijn. De jongeman met zijn provo-krant bevond zich op een van die genoemde punten en tijdstippen en was derhalve strafbaar, ondanks het feit dat de grondwet hem een algemene vrijheid tot het verspreiden van drukwerk toekent. De beperkingen, die de Haagse politie verordening en niet alleen de Haagse oplegt aan het verspreiden van druk werk, zijn formeel niet in strijd met de letter van de grondwet. De jongeman heeft al ventende op een verboden plaats en uur de veiligheid van het verkeer in gevaar gebracht. Of dergelijke beperkin gen echter in strijd zijn met de geest van de grondwet, is een andere kwestie. Een kwestie overigens, die de hoogste rechts colleges in den lande voortdurend bezig houdt omdat telkens weer gevallen voor komen van gemeentelijke verboden, die moeten worden onderzocht op hun houd baarheid. De jurisdictie is overvol van markante gevallen, waarin gemeentelijke verboden in strijd met de grondwet werden ver klaard, evenzeer echter met gevallen waarin dat niet het geval bleek. Het grondrecht van de vrijheid van drukpers beoogt een waarborg te zijn voor de bur gers tegenover de overheid en haar orga nen. Dit is een uitspraak van het Hof te 's Gravenhage van 23 november 1960. Het beoogt echter evenmin als alle andere grondrechten zeker niét een theoreti sche waarborg, .die in de praktijk door gemeentelijke naschriften willekeurig van haar praktische toepassing kan worden ontdaan. (Van onze correspondent) BRUSSEL. Anatoli Ogorodni- koff, de correspondent van het Brus selse agentschap van het persbureau Tass heeft woensdagmiddag om tien voor twee het vliegtuig naar Moskou moeten nemen. Kort voor het vertrek was hij in een vrachtautootje van de Belgische Binnenlandse Veiligheids dienst aangekomen op het vliegveld Zaventem. Hij heeft afscheid genomen van zijn vrouw, die eerst over enige dagen naar Moskou zal vertrekken en van verscheide- ne leden van de Russische ambassade in l.Brussel. Tegen de aanwezige journalis ten zei hij: „Is dat nu de ontspanning tus sen het Oosten en het Westen? Meneer Harmei (de Belgische minister van Bui tenlandse Zaken) zal tevreden zijn." Inmiddels zijn er allerlei geruchten en ook berichten in de Belgische dagbladen over een Belgische vrouw, die betrokken zou zijn bij de spionage waarvan de Bel gische veiligheidsdiensten Ogorodnikoff beschuldigen. Sedert 1962 zou deze Belgi sche, wellicht zonder zelf helemaal de draagwijdte van haar handelingen volle dig te beseffen, inlichtingen hebben ver schaft aan de Russische spionagediensten wwwwwwm/wwwwifimwwwwyi/wwuwwwvwwwwm Zij zou Russisch hebben geleerd van een functionaris van de Russische am bassade in het Afrikaanse land waar zij woonde. Deze zou haar hebben aangemoe digd dienst te nemen bij de ambassade van een land dat lid was van de NAVO. Zij zou dat hebben gedaan. Nadat zij eni ge inlichtingen zou hebben doorgegeven over het moreel van het personeel van die ambassade, zou zij zich hebben gere aliseerd dat zij eigenlijk spionagediensten verrichtte. Daarna zou zij zich hebben willen terugtrekken, maar zij zou gechan teerd zijn door de Russen. Een jaar later keerde zij naar België terug in de hoop haar moeilijkheden te ontlopen. Weer dreigden echter de Rus sen haar aan te geven. Zij kwam daarna in contact met een derde secretaris van de Russische ambassade in Brussel. Die gaf haar opdracht te proberen opnieuw in dienst te treden van een ambassade van het NAVO-land waarbij zij ook in Afrika had gewerkt, maar ditmaal in Brussel. Dat lukte haar. Zij gaf inlichtingen over het personeel door. Na enige maanden weigerde zij dat nog te doen. Zij nam ont slag. Vervolgens kwam zij in contact met Ogorodnikoff, die haar vroeg in dienst van de ambassade van een Afrikaans land te treden. Hij betaalde, ondanks het feit dat zij hem niets kon vertellen, 6000 frank per maand. Later verzocht hij haar te proberen een betrekking bij SHAPE te krijgen. Daar werd zij echter door de Belgische veiligheidsdiensten geweigerd. Ogorodnikoff had er blijkbaar al lucht van gekregen dat hij zou worden uitgewe zen, want hij bracht de Belgische enige weken geleden in contact met een Rus, die de kopieën van de film „oorlog en vrede" naar België bracht, een zekere Semikoff, vertegenwoordiger van de „So- vexportfilm". Met betrekking tot deze affaire ver klaart men officieus in kringen van de NAVO, dat ondanks de ontspanning tussen Oost en West de Sovjet-Unie blijkbaar wil doorgaan met spioneren. Men denkt, dat nu de zetel van SHAPE in België is ge vestigd, men zelfs kan verwachten dat spionage-activiteiten al die welke nu heb ben geleid tot het uitwijzen van de cor respondent van Tass nog kunnen toene men. Het ministerie van Justitie in Brussel heeft nog verklaard, dat buitenlanders die zich op het grondgebied van België schul dig maken aan activiteiten die de veilig heid van het land of de veiligheid van een bevriende natie in gevaar kunen brengen gerechtelijk kunnen worden vervolgd. Om de heersende toestand van ontspanning tussen het Oosten en het Westen niet in het gedrang te brengen, heeft men deze keer echter alleen tot uitwijzing besloten. Ook de Russen zouden zich in de huidige omstandigheden en in een gelijk geval vergenoegen met het uitwijzen van de verdachte. Later zal worden besloten wat er zal gebeuren met de Belgische die bij de zaak betrokken zou zijn. BERLIJN (DPA) Evenals de Rus sische partijleider Brezjnav heeft de Pool se partijleider Gomoelka zich fel gekeerd tegen de nieuwe Oosteuropese politiek van de Westduitse regering. In' een rede, woensdag gehouden op het congres van de Oostduitse communistische partij, zei Gomoelka dat de nieuwe regering in Bonn dezelfde doelen nastreeft als haar voor gangster. „Alleen de tactiek is veranderd. West-Duitsland blijft streven naar „wijzi ging van de territoriale statusquo in Eu ropa en vernietiging van Oost-Duitsland". LONDEN (AP) De Britse Raad van Kerken heeft zonder één stem tegen een beroep op de Britse regering gedaan het bezit van kernwapens op te geven. Ook deed de Raad, die 27 van de Britse protestantse kerken vertegenwoordigt, een beroep op de Verenigde Staten de bom bardementen op Noord-Vietnam te staken ook al betekent dit het verlies van enig militair voordeel. Als de elkaar bestrijdende pqrtijen zou den zijn gescheiden zou moeten worden gepoogd tot een gesprek te komen dat zou moeten leiden tot verdere vermindering van de oorlogsinspanning en tot een alge hele regeling voor Vietnam. Canada is bezig plannen te maken voor het zenden van militairen naar Zuid-Viet nam om deel te nemen aan een vredes- korps wanneer dit gevormd zou worden. Dit maakte een woordvoerder van het ministerie van Defensie gisteren bekend. Officieus wordt gezegd, dat het plan be trekking heeft op het overbrengen van ongeveer duizend man. Een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken verklaarde voorts dat Canada onderzoekt welke rol het in Vietnam zal kunnen vervullen als de re- ADVERTENTIE glementen voor de Internationale Contro le-Commissie, Canada-India-Polen, zou den worden gewijzigd. Op het ogenblik heeft zij geen bevoegdheid een vredes- korps in Vietnam te vormen die overeen komt met die van de Verenigde Naties in de strook van Gaza en op Cyprus. Onderstreept werd, dat de plannen uit sluitend gericht zijn op het zenden van een contingent en alleen wanneer alle bij de kwestie-Vietnam betrokken partijen het over de noodzaak van een vredes- korps eens zijn. Amerikaanse straaljagers hebben bij gevechten boven Noord-Vietnam een „Mig 17" neergeschoten. Er is geen melding gemaakt van verliezen aan Amerikaanse zijde. Profiterend van weersverbetering deden Amerikaanse jachtbommenwerpers aan vallen op een doel ten zuidoosten van Ha noi, waar verscheidene militaire opslag plaatsen werden vernield. GENèVE. In een rapport schrijft de directeur-generaal van de Wereldgezond heidsorganisatie, de Braziliaan dr. Mar cello Candau, dat de kloof in welvaart tussen welvarende en arme landen zich verbreedt en dat rijke landen vaak niet bereid zijn mee te werken aan overbrug ging van de afgrond. Dr. Candau zegt dat de arme landen zich nog steeds gesteld zien tegenover grote bedreigingen. In Afrika, bij voor beeld, neemt de ondervoeding toe, vooral in de groeiende steden. In Afrika staan 270 miljoen mensen bloot aan malaria. In India en Turkije is er een tekort aan mensen die de strijd kunnen aanbinden tegen de malaria. De polio blijft toenemen in tropische en sub-tropische landen. Daarentegen is deze ziekte op een onge kend laag peil teruggebracht in Europa en nagenoeg verdwenen in Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland. Wat de gele koorts aangaat, bestaat er dringende be hoefte aan vaccinatie van kinderen in West-Afrika. De cholera is een voortdu rende bedreiging in Irak, in landen aan de Middellandse Zee, in Zuidoost-Azië en in het Stille-Oceaangebied. Volgens het rapport is er in de ont wikkelde landen globaal een arts op elke duizend mensen tegen een op 50.000 in vele delen van Afrika en Azië. MOSKOU (Reuter) In de Sovjet-Unie deden woensdag geruchten de ronde over een op handen zijnde spectaculaire ruimte lancering, mogelijk binnen enkele dagen. Er zouden verscheidene astronauten in een baan om de aarde worden gebracht. Men is het er over eens dat er een spectaculaire, wetenschappelijk belangrijke proef te ver wachten is. Russische functionarissen zouden zijn gewaarschuwd dat er „iets groots" op het gebied van de ruimtevaart moet worden verwacht tegen het einde van deze week of de eerste dagen van de komende week. Dit zou betekenen dat het hoogtepunt even tueel op 1 mei, de dag van de arbeid, zou vallen. (Van onze reisredacteur) ADEN Onbevestigde berichten in Britse legerkringen willen dat een terug keer van de missie van de Verenigde Na ties naar Aden in de loop van de komende twee weken verwacht wordt. Dezelfde bronnen melden dat de samenstelling van de commissie gewijzigd zal worden en dat alleen de voorzitter, de Argentijn Guerrero, deel zal uitmaken van de nieuwe commissie. De commissie verliet Aden twee weken geleden na een conflict met de federale regering over een radio- en televisieuit zending, die door de regering werd ver boden. Het was de taak van de commis sie om een oplossing te vinden voor de crisis die in de Federatie van Zuid-Arabië was ontstaan nu de Engelse regering heeft besloten zich uit Aden en Zuid-Ara bië terug te trekken. Het is te verwachten dat, wanneer een nieuwe commissie Aden zal bezoeken, op nieuw straatgevechten zullen uitbreken tussen de „commando's" van de militante politieke groeperingen Flosy en NLF, die behalve elkaar ook iedere Britse poging bestrijden om de federale regering te ver stevigen. De afgelopen week hebben zich talrijke incidenten voorgedaan, waarbij een aan tal Arabieren werd gedood en enkele Britse soldaten werden gewond. Woensdag werd Abdul Rahim Quassim Mohammed, de voormalige minister van Arbeid in de Adense regering van 1963-1965, doodge schoten. Even tevoren werd een prominente Ara bische zakenman en schoonvader van een van de voornaamste figuren in de Flosy- partij door vijf schoten geveld, toen hij bij zijn auto stond in de Sheikh Oth- man wijk, waar bijna iedere avond Britse soldaten onder vuur worden genomen door sluipschutters. LEICESTER (AP) In de gevangenis van Leicester in Engeland zijn woensdag avond ongeregeldheden uitgebroken. Vijf gevangenen onder wie Thomas Wisbey die voor zijn aandeel in de grote treinroof tot dertig jaar gevangenisstraf werd veroor deeld, barricadeerden zich in hun cellen en schreeuwden beledigende opmerkingen naar de cipiers. Meubilair en ruiten werden stukgeslagen. Er werd zo hard geschreeuwd dat het in de straten van de stad te horen was. De gevangenen zijn al maanden onrustig als gevolg van de strenge veiligheidsmaat regelen in de afdeling der „zware" geval len. Deze gevangenen worden gelucht op een kleine binnenplaats. Verder leven zij streng van elkaar gescheiden. De mannen willen meer bezoek van hun familieleden. In de loop van de ochtend werd een eiri- de gemaakt aan de demonstratie. r 3 Vervanging. Italiaanse militairen zijn woensdag in de Romeinse ziekenhuizen begonnen met het vervangen van ver plegers, koks en ander personeel. De ziekenhuuisemployé zijn voor twee da gen in staking gegaan. Proces. De openbare aanklager in Le ningrad heeft vijf jaar gevangenisstraf geëist tegen een Westduitse student voor binnensmokkelen van opruiende anti-Russische lectuur, die hij op mi crofilm in zijn bagage had verborgen. Ontslag. De 74-jarige Miroslav Krleza, een vooraanstaand Joegoslavisch auteur, veteraan communist en persoonlijk vriend van president Tito, heeft ontslag genomen uit het Centrale Comité van de Kroatische communistische partij. Ziekenhuisbrand. Meer dan 250 patiënten van het Claybury-ziekenhuis voor geestesgestoorden in Londen zijn don derdag geëvacueerd toen brand in een zaal van het ziekenhuis uitbrak. De zaal brandde geheel uit. Brand. Bij een brand in een bankgebouw in de binnenstad van Sao Paulo in Bra zilië zijn woensdag acht mensen omge komen. Twintig mensen liepen verwon dingen op. De meeste slachtoffers wa ren arbeiders. Lancering. Vanaf de Franse experimen tele onderzeeboot Gymnote heeft voor de eerste maal een onderwaterlancering plaatsgehad van een M-112-raket voor oefendoeleinden. Deze raket is de voor loper van de toekomstige Franse stra tegische raket die vanuit onder water varende onderzeeërs kan worden afge vuurd naar doelen op het land. Vonnis. Een rechtbank in Wenen heeft woensdag de Oostenrijkers Hannes Falk en Emanuel Kubart tot respectie velijk zeven en zes jaar gevangenis straf veroordeeld voor het plegen van een bomaanslag op het kantoor van de Italiaanse luchtvaartmaatschappij Al italia in augustus vorig jaar in Wenen. De bom kwam voor het gebouw tot ont ploffing en veroorzaakte een schade van ongeveer 220.000 gulden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1967 | | pagina 3