Zaterdag in Haarlem
allermodernste
van
concert
muziek
K
Doe uzelf niet tekort terwijl u slaapt,
neem niet zomaar 'n matras
neem 'n moderne
iJ kapokmatras
Briljante muziekgeschiedenis
ten onrechte in pocketvorm
VANAVOND
REBELSE „GROEP VAN VIJF" GAF VOORLICHTING
Nieuwe regeling
voor omroepen
SOS-berichten
Pastoorsfamilie
verzet zich tegen
verboden film
gëSliWU ONTVINGEN
Egyptische tempel
voor Nederland?
Sir Laurence mag
Hochhuth-stuk
niet spelen
Ciske de Rat
J u
I11 d®
De Limburgsche Kolenhandel
X
DINSDAG 25 APRIL 1967
ii
Pinkelen
C^ortgenó
I
CHURCHILL AANGEVALLEN
Sesam-mozaiek van Otto Glastra van Loon
De radio geeft woensdag
SUPERBE ANTRACIET,
de ideale brandstof in het ideale
zakje.
T elevisie programmas
Feitenkennis
Bril
C. B.
Talent
GRATIS BOEKJE
l
1
1 1
'iafxt
atrs,
I
(Van onze kunstredacteur)
I van deze geluiden zorgen. Het werk drijft
op het contrast tussen kunstmatig ge-
VIER LEDEN van de „Groep van bruikte reële en reëel gebruikte kunst-
Vijf" waren gisteren naar Haarlem matige treingeluiden, verduidelijkte de
J a t ui toondichter. (Het mixen van live gespeel-
gekomen om de pers voor te lichten de muzjek en geluidsbanden is de radio-
over het concert van hun werk, dat luisteraar overigens vertrouwd sinds
zaterdag in de grote zaal van het Jules de Corte).
Concertgebouw zal worden gegeven, i
De leden van deze jeugdige compo- I HIPR
nistengroep zijn Louis Andriessen, i gen bindend element in het hele con-
Reinbert de Leeuw, Jan van Vlijmen, Cert vormt een tweetal sprekers, Krijn
Misja Mengelberg en Peter Schat. De ter Braak en Annemarie Oster, die in de
laatste alleen kon wegens verblijf 4
buiten Nederland niet aanwezig zijn.
Louis Andriessen zei, dat het een pro
gramma zou worden van wat de
groep momenteel produceert. Mu-
ziektechnisch waren er grote ver
schillen tussen de leden, die zich
zaal zullen zitten met handmicrofoons en
kritieken op de uitgevoerde werken cite
ren. Voor de pauze doen zij dat als de mu
ziek zwijgt, bij de werken na de pauze
horen de kritische stemmen bij de compo
sitie, zodat zij ook de kans krijgen door
de muziek heen te praten (volgens de
partituur dan altijd).
Eerder dit jaar was het nog de bedoe
vooral door hun maatschappelijke ac- ling, dat de leden van de Groep van Vijf
ties, bijvoorbeeld die tegen de leiding samen een „happeningtheater zouden
i maken. Dit idee is uitgesteld, tot de groep
van het Amsterdamse Concertge- subsidie krijgt. Het is namelijk een dure
bouw, verbonden voelden. Schouw- aangelegenheid: het gebruik van de elek-
burgdirecteur en initiatiefnemer Pe- tronische studio in Utrecht alleen al kost
ter Lohr karakteriseerde een deel tweehonderd tot vierhonderd gulden per
van het uit te voeren programma als ^tg' ürVZïnutn^opnaLrZrden ver-
„geluiden van alle dag, ondergebracht vaar(jigd. Overigens zijn de vijf nu van
in een concert". Kwaliteit was vol- mening, dat het beter is de samenwer-
gens hem niet het eerste punt, waar- king tot drie leden, Peter Schat Misja
om dit concert de moeite waard was. fe|elbei'g en Louis Andriessen te be-
Vooral de actualiteit moest een aan-
sporing tot bezoek zijn. Hoewel vol- A eung
gens Louis Andriessen de muzikale Andriessen is de enige schepper van het
prestaties van de groep hier sterker werk na de pauze. Het is zo keurig, dat
Tiillon «nrplrpn Han Hp maatschanne- het volgens de heer Mengelberg zelfs in
zullen spreken dan de maatschappe K Meine zaaJ van hel Amsterdamse Con-
lijke bemoeiingen, zei de kwestie-1 cert;gebouw uitgevoerd zou kunnen wor-
Concertgebouw waarschijnlijk wel den zonder moeilijkheden te veroorza-
een rol spelen: men hoopt in de hal ken. Of het concert zaterdag op het po-
het derde Vlugschrift van het litte- dium of midden in de zaal zal worden ge-
j bracht, was gisteren nog met zeker.
Het werk van Andriessen en Bernlef,
raire tijdschrift De Gids te kunnen
verkopen, dat als titel heeft „Achter
de muziek aan" en als ondertitel „Het
Concertgebouw ter discussie".
Na de pauze zal, zoals wij al hebben
geschreven, Souvenirs d'Enfance van
Louis Andriessen en Jan Bernlef worden
uitgevoerd. Dit werk zal overgaan in de
première van Locomotieven van Andries
sen voor drie pinkeltreintjes (Japanse. -
speelgoedtreinen die op batterijen lopen regeling
In overleg tussen de NRU en de ANWB
zal van maandag 8 mei af een nieuwe
dat in dit blad al uitgebreid is besproken
(het ontstond uit een regeringsopdracht
om een stuk voor gevorderde amateurs te
maken) wordt zaterdag door pianist Rein-
bert de Leeuw, vermenigvuldigd via
klanksporen, op een van de talloze moge
lijke manieren uitgevoerd. Hij maakte ge
bruik van de vrijheid, het geheel „in
kleine stukjes te knippen" en stelde met
die muzikale snippers een collage samen,
die twintig minuten duurt.
Behalve kritiek van de bij de voorstel
ling betrokkenen, wordt ook kritiek van
het betalende publiek op hoge prijs ge
steld. Misja Mengelberg hierover hoog
hartig: „Als het een geestige bijdrage is,
meestal is het dat niet."
TILBURG. Jef van der Heijden ont
moet toch nog tegenstand van de fabri
kantenfamilie de Beer uit Tilburg over
de ongewilde figuratie voor de film „On
gewijde Aarde", welke in eerste instan
tie door de filmkeuring is verboden. Ook
de burgemeester van Hilvarenbeek, de
heer Meuwese, is ontstemd over de wijze
waarop de notabelen van het dorp door
de filmer zijn misbruikt.
De familie De Beer heeft zondag op
nieuw familieberaad gehouden. Het aan
vankelijk ingenomen standpunt na het
zien van een besloten voorstelling van
de film, dat verwachten deed, dat er
geen bezwaren naar voren zouden wor
den gebracht, heeft men verlaten. Het zal
daardoor voor Jef van der Heijden niet
makkelijk worden de film alsnog in de
biosoopen te krijgen.
In de film is zonder toestemming een
deel van de begrafenisreportage van pas
toor dr. De Beer uit Hilvarenbeek opge
nomen. Diens begrafenis vond onder zeer
slechte weersomstandigheden plaats, zo
dat de beelden een buitengewoon trieste
indruk maken. In de stoet lopen B. en W
van Hilvarenbeek en vele andere notabe
len mee, die ongevraagd materiaal voor
de satirische film „Ongewijde Aarde"
werden.
en als bielzen xylofoonplankjes onder
zich hebben) en de nodige klanksporen,
die echte Engelse locomotiefgeluiden be
vatten. Buiten de zaal zal een geluidswa
gen van de elektronische studio van de
universiteit van Utrecht voor de dosering
ADVERTENTIE
I^cvct '^llver - ^torloge* -
Cr. HoutflrMt 6, Haarlem, Tel. 02500- <0616
de radio laten omroepen van SOS-berich
ten. Deze regeling betreft berichten voor
verwanten (grootouders, ouders, kinderen
of pleegkinderen, broers of zusters) met
onbekende verblijfplaats in gevallen van
ziekte of ongeval, waarbij sprake is van
levensgevaar of overlijden.
De nieuwe regeling houdt in dal van
8 mei af de alarmcentrale van de ANWB
(telefoon 070-814381) als centraal punt
dienst gaat doen. Deze alarmcentrale
dag en nacht bereikbaar. Hier kan men
zich voortaan melden met oproepen voor
Nederlanders zowel als buitenlanders met
onbekende verblijfplaats in Nederland,
maar ook voor Nederlanders met onbe
kende verblijfplaats in het buitenland.
Deze berichten zullen door de ANWB
voor uitzending worden aangeboden aan
de Nederlandse omroeporganisaties. Voor
berichten, bestemd voor verwanten die
zich in het buitenland bevinden, kan dooi
de ANWB-alarmcentrale de bemiddeling
van buitenlandse omroepstations worden
ingeroepen
De mogelijkheid voor het aanbieden
van SOS-berichten staat voor iedereen
open. Men behoeft dus geen lid te zijn
van de ANWB of van een van de omroep
organisaties.
Dit is de tempel die Nederland mis
schien krijgt.
boeken boekenboekenboeke
boekenboekenboekenboek
boekenboekenboekenboeke
boekenboekenboekenboekenl
boekenboeken
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboeken!
boekenboekenboekenboekenl
boe kenboekenboekenboekeni
in het bij
„Israël, het
Georges Friedmann geeft
Moussault verschenen boek
einde van het joodse volk?" een beschou
wing over het verleden, het heden en de
toekomst van de joden, tegen de achter
grond van de Israëlische samenleving. De
vertaling is van P. H. W. C. Rommers.
„De dood van Jezus" van Joel Car-
michael, publicist in New York, is in de
vertaling van Johan Winkler verschenen
bij Moussault. Ter inleiding wordt opge
merkt, dat voor meer dan een derde
der mensheid de geschiedenis met de
geboorte van Jezus Christus begint, maar,
vreemd genoeg, is diezelfde geboorte
menselijkerwijs gesproken een duister
raadsel.
Van de serie SESAM, handboek der
mens-, dier- en plantkunde, zijn de twee
laatste van de vier verschenen. Het derde
deel gaat over dieren en het vierde over
planten. De uitgave betreft een Neder
landse bewerking (door dr. J. C. van der
Sleen) van Meyers Handbuch über
Mensch, Tier und Pflanze, samengesteld
en uitgegeven door het Biografisches In-
stitut A.G. te Mannheim. De Nederlandse
uitgave is van BOSCH KSUNING n.v.
te Baarn.
DEN HAAG ROME Er is een goede
kans, dat Leiden binnenkort een Egypti
sche tempel krijgt. De beslissing hier
over ligt op het ogenblik ter tekening bij
de president van Egypte. Dit geschenk
zou een bewijs van dankbaarheid zijn
voor de hulp, die Nederland geboden heeft
bij de redding van de rots-tempels in
Nubië, vooral de grote tempel van Aboe
Simbel, waarvoor een grootscheepse actie
op touw is gezet. Het was een internatio
naal project van 100 miljoen gulden. Ita-
lië's hulp bestond uit het zenden van ar
beiders uit de Carrara-marmergroeven
Zij zaagden de tempel in stukken en her
bouwden hem op een hoger niveau, waar
hij niet kon worden overstroomd door het
Nijlwater op de dag, waarop de grote
stuwdam van Assoean in gebruik zou wor
den genomen.
In Turijn is zaterdag een trein aange
komen uit Genua, bestaande uit zes wa
gons, die zes en zestig kisten bevatten,
elk van 2 bij 2 meter, waarin een Egyp
tische tempel was verpakt, daterend van
1500 jaar voor Christus, en gebouwd tij
dens de 18e dynastie der pharao's.
De tempel stond tot nu toe in Ellesya
het is eveneens een rotstempel, aan de
binnenzijde acht meter lang en breed en
drie meter hoog. De tempel is van bin
nen rijk versierd met reliëfs en hiërogly
fen. Hij zal worden opgebouwd in een gro
te zaal van het Egyptologisch museum in
Turijn.
Een oorlogsspel van de Westduitse
schrijver Rolf Hochhuth heeft gisteren ge
leid tot een openlijke breuk tussen het
Britse Nationale Theater en de regisseur,
Sir Laurence Olivier. Het stuk „De sol
daten", doet een aanval op de politiek
van Winston Churchill. Sir Laurence wil
de het stuk op het toneel brengen. De
raad van het theater sprak er zijn veto
over uit.
Hochhuth is de schrijver van „Der
Stellvertreter", dat in Europa in 1963
veel deining verwekte. In het stuk wordt
wijlen paus Pius XII ervan beschuldigd, waterstanden ^O Schoolradxo lh^
nagelaten te hebben de nazi-wreedheden
tegen de joden te veroordelen. 12 27 Meded t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30
Het was al enige maanden bekend, dat Amusementsmuziek. 13.00 Nws. 13.10 Atuali-
Olivier „De soldaten" op het toneel wilde teiten. 13.25 Kamermuziek. 13.50 Gesproken
brengen; dit stuitte echter op verzet van portret. 14.05 Klavecimbel, fluit en cello:
de door de regering benoemde raad. Gis- U.00 Voor d^
teravond maakte de raad, onder leiding 2jejcen yj Militair commentaar. 17.40 Ama-
van Lord Chandos, een lid van het oor- teursprogramma. 18.00 Nws. 18.15 Aktualitei-
logskabinet van Churchill, bekend: „En- Len.18.20 Uitzending van de P.vd.A. 19.05 Vo-
kele van de personages, in het bijzonder, caal en instrumentaal ensemble 19.30 Artis-
in het bijzonder Sir Winston Churchill tieke staalkaart. 20.00 Nws. 20.05 Tramme-
- ,i j .i 1 1I lont in T naron 9!
WMffWTMr
HILVERSUM I.
7 00 Nws. 7.23 Lichte gramm.muziek. 7.55
Deze dag. 8.00 Nws. 8.10 Lichte gramm.mu
ziek. 9.00 Romantische orkestwerken. 9.35
T n,.j Phprwell (de wetenschappelijke lant in Loeren aan de Hor. 20.55 Ik loop door
en Lord Cherweil de wetenscnappeiijKe 2110 Liedjes. 21.35 Waag het met
raadgever van Churchill) worden zeer K democratie (beschouwing) 21.50 Lichte
boosaardig voorgesteld. De raad is daar- orkestmuziek 22.30 Nws. 22.40 Aktualiteiten.
dat- het stuk 22.55 Moderne- en volksmuziek. 23.55 Nws
om unaniem van mening,
niet geschikt is om in het Nationale
Theater te worden opgevoerd".
Het stuk van Hochhuth bevat een pro
test wegens het bombarderen van bur-1
gers, in het bijzonder tegen de geallieer
de luchtaanval op Dresden tijdens de
tweede wereldoorlog, waarbij tienduizen
den Duitsers gedood werden. Het stuk
bereikt een hoogtepunt, met een Angli
caanse bisschop, die in het Hogerhuis een
hartstochtelijke aanval op Churchill doet,
omdat die pleit voor „terreuraanvallen"
op Duitse steden.
HILVERSUM II.
7 00 Nws. 7.10 Dagopening. 7.15 Klassieke
gramm.muziek. 7.30 Nws. 7.32 Gramm.mu
ziek. 7.40 Radiokrant. 8.00 Nws. 8.10 Gewijde
muziek. 8.30 Nws. 10.30 Morgendienst. 11.00
Schoolradio 11.30 Lichte gramm.muz. 12.27
Meded t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.40 Hervormde kerkdienst. 13.00 Variant
13.30 Lichte gramm.muziek. 14.00 De fami
lie Leenhouts (hoorspel). 14.25 Klassieke en
moderne muziek. 15.50 Bijbelvertelling voor
de jeugd. 16.00 Voor de jeugd. 17.00 Praatje.
17.15 Jazz en blues. 17.50 Overheidsvoorlich
ting. 18.00 Koorzang en harmonie-orkest.
18.30 Spektrum: nieuws uit de protestants
christelijke organisaties. 18.50 Lichte gramm.
muziek. 19.00 Nws. 19.10 Radiokrant. 19.30 Le
ger des Heils. 19.45 Wereldprogramma. 19.55
Gramm.muziek. 20.00 Radio-quiz. 21.30 Klas
sieke en moderne muziek. 22.15 Avondover
denking. 23.15 Platennws. 23.55 Nws.
HILVERSUM III.
9.00 Nws. 9.02 Actualiteiten. 9.05 Gevarieerd
muziekprogramma. 10.00 Nws. 10.02 Arbeids
vitaminen. 12.00 Nws. 12.02 Operette. 13.00
Nws. 13.02 Actualiteiten. 13.05 Platen. 15.00
Nws. 15.02 Lichte muziek. 16.00 Nws. 16.02
Toerbeurt 17.00 Nws. 17.02 Actualiteiten.
17.05 Rhythm and blues. 17.35 Country en
Western.
BRUSSEL
12.00 Nws. 12.03 Lichte muziek. 12.40 Weer
bericht. 12.48 Lichte muziek. 12.55 Buiten
lands persoverzicht. 13.00 Nws. 13.20 Tafel-
muziek. 14.00 Nws. 14.03 Schoolradio. 14.20
Schoolkoren. 15.15 Voor de kinderen. 16.00
Nws. 16.03 Beurs. 16.09 Jazz voor de jeugd.
17.00 Nws. 17.15 Beat. 18.00 Nws. 18.03 Voor
de soldaten. 18.30 Lekenmoraal en filosofie.
18.50 Sport. 18.55 Taalwenken. 19.00 Nws. 19.40
Filmmuziek 20.00 Operette. 21.14 Lichte mu
ziek. 22.00 Nws.
ADVERTENTIE
BROUWERSVAART 106 - HAARLEM
TELEFOON 10748
VOOR DINSDAG
NEDERLAND I
10.20 Schooltelevisie. 12.00 Teleac: De de
taillist als ondernemer. 18.45 Pipo de clown.
18.50 Journaal. 18.56 Reclame. 19.00 De held
(TV film) 19.25 The Nashville Show. 19.56
Reclame. 20.00 Journaal. 20.16 Reclame. 20.20
Attentie. 20.50 Kijkje achter de schermen
tijdens een opera-opvoering. 21.25 Het Get
to van Warschau (documentaire). 22.25 Voor
dracht. 22.30 Journaal. 23.00 Teleac: Kern
fysica.
NEDERLAND II
20.00 Nws. 20.01 Reclame. 20.05 Première:
nieuws over films. 20.30 Ciske de Rat, Ne
derlandse speelfilm. 22.04 Reclame. 22.08
Journaal.
VOOR WOENSDAG
NEDERLAND I
17.00-17.35 Voor de kinderen. 18.45 Pipo de
Clown. 18.50 Journaal. 18.56 Reklame. 19.00
Vakantie in Lipiza (TV-film). 19.25 Interna
tionaal Agrarisch nieuws. 19.51 Uitzending
Stichting Socutera. 19.56 Reklame. 20.00 Jour
naai en weeroverzicht. 20.16 Reklame. 20.20
Uitzending van D'66. 20.30 Geen tijd voor
tranen (speelfilm) 22.25 Marmotten in de Al
pen (korte film). 22.40-Journaal.
NEDERLAND II
20.00 Nws. 20.01 Reklame. 20.05 Waauw: ge
danste hitparade. 20.35 Documentaire over
de achterbuurten van Sydney. 21.15 Hazel
(TV-film). 21.40 Rogier van der Weyden en
zijn tijd (dokumentaire). 22.10 Reklame.
22.15 Journaal. 22.30 Teleac: De detaillist als
ondernemer.
OP EEN PRETTIG leesbare, infor
matieve manier over muziek te
schrijven is een moeilijke opgave.
Men kan een zeepbel nu eenmaal niet
met de handen beetpakken. Neder
landse auteurs op dit gebied verval
len nogal eens in de kneuterig do
cerende toon, met nadruk op ontwik
kelingen, invloeden, verwantschap
pen, een snufje psychologie voor het
dagelijks leven en een mespuntje
idealisme aan de esthetische kant.
Engelsen schrijven zakelijk, to the
point, met een afstand die het in
levingsvermogen scherpt, en soms
een uitstekende karakterisering van
een figuur in zijn omgeving, de Fran
sen (zie de serie „Solfèges", compo
nistenportretten waarvan er helaas
maar enkele in onze taal verkrijgbaar
zijn) hebben grote eruditie waardoor
ze met fijne toets een historische
achtergrond kunnen schilderen. Bij
hen vindt men dikwijls nog ongepu
bliceerde details, die ons van een
musicus die wij meenden te kennen
opeens een ander beeld geven.
Dicht bij deze laatste vorm van mu
ziekhistorische beschrijving ligt de stijl
van Otto Glastra van Loon in de erste
twee delen van zijn Mozaïek der Muziek
geschiedenis, als pocket verschenen in de
ning. Het gehele werk is in zes delen com
Sesamreeks van uitgeverij Bosch en Keu-
ning. Het gehele werk is in zes delen com
pleet, het derde tot en met zesde zal in de
komende maanden het licht zien. Glastra
van Loon, eertijds werkzaam als dirigent
onder andere voor de oorlog van een
door hem opgericht Nederlands Kamer-
orkest, en sinds vijftien jaar program
maleider bij Philips Phonografische In
dustrie, bezit een feitenkennis en belezen
heid, die menige hooggeleerde hem kan
benijden. Wat h ij citeert uit brieven, dag
boeken, mémoires, didactische geschrif
ten, lofredes, ambassadeursrapporten,
pamfletten en testamenten vindt men zel
den in een zo beknopt bestek bijeen en is
zowel voor de liefhebber als voor de vak
musicus interessant.
Om een voorbeeld te noemen: van het
Wilhelmus weten de meeste mensen niet
veel meer dan dat de woorden (waar
schijnlijk) van Marnix van Sint Aldegon-
de zijn en dat de melodie iets met Vale
rius' Gedenck-Clanck te maken heeft.
Glastra van Loon geeft in vijf kleine blad
zijden de hele opkomst, groei, tijdelijke
verdwijning, verbastering en herleving
van onze nationale hymne, waarbij hij in
het voorbijgaan nog een paar minieme af
wijkingen van de huidige versie ten op
zichte van Valerius vermeldt. Het door
de tienjarige Mozart in 1766 gevarieerde
melodietje, KV 25, dat hij tevens als fu
gathema gebruikte voor Galimathias Mu-
sicum, KV 32, is onder de naam Prinsen-
marsch een naneefje uit een andere tak,
die direct teruggaat op het trompetsig
naal van de Franse Hugenoten tijdens het
beleg van Chartre^.
Dat Vivaldi als priester verliefd was op
de dochter van een Franse pruikenma
ker die hij voor de zangkunst had opge
leid, dat Bach bij het werken een bril
droeg, sterkte plus twee met lichtwerende
glazen, dat Scarlatti aan het hazardspel
verslaafd was, dat Pergolesi leed aan rug-
gemerg-tbc, waardoor zijn linkerbeen kor
ter was dan zijn rechter, dat Mattheson,
de auteur van de eerste Algemene Mu
ziekleer, die door Haydn en Goethe hoog
gewaardeerd werd, een intellectuele om
nivoor was, op de hoogte van de recht
spraak, de wereldhandel en de Europese
hofpolitiek, een kapelmeester, theoreticus
en componist, in zijn tijd even beroemd
als Bach, het zijn bijzonderheden,
die ieder voor zich misschien gering lij
ken, maar in samenhang met talloze an
dere, goed geselecteerd en met vermel
ding van zegsman en herkomst toch een
breder perspectief geven op periodes en
op namen, die soms niet meer dan vage
clichés zijn. Om nog één voorbeeld te
geven: in ieder handboek over de opera
vindt men de castraten vermeld, die be
klagenswaardige heilige monsters van de
operapraktijk uit de achttiende eeuw.
Wanneer men zoals hier, eens iets meer
leest over de voor ons zo bizarre verering
die deze zangvogels in hun gouden kooi
ten deel viel. dan begrijpt men beter,
dat de grenslijn tussen esthetiek en bar
bardij te allen tijde een dunne geweest is,
dit geval bepaald een omissie lijkt, een
discografie. De vlot geschreven maar
vooral briljant gedocumenteerde deeltjes
verdienen eigenlijk een wat duurdere,
meer blijvende gedaante dan het simpe
le, nogal vergankelijke pocketboek. Deze
heid.
Sas Bunge
NU we weer een periode van verhoog
de filmactiviteit in ons land beleven, met
een generatie van nieuwe filmers en nieu
we stijlen, is het interessant een blik te
rug te werpen naar een tijd dat de film
een minder gecompliceerd ding was en
vaak een regelrechte verbeelding van een
populaire roman betekende. „Ciske de
Rat", voor de tweede maal in betrekke
lijk korte tijd op het tv-scherm, is van
dat soort filmen een goed voorbeeld. In
zijn tijd werd de film vap Wolfgang
Staudte als een van de betere produkties
van eigen bodem beschouwd en de Zilve
ren Leeuw op de Biennale van Venetië on
dersteunde die waardering. Staudte („Die
Mörder sind unter uns," „Der Untertan")
bracht naar ons land zijn veeljarige erva
ring en kennis van het filmvak mee en
bezat bovendien een frisse kijk op het
hier beschikbare spelersmateriaal en de
ze voordelen liggen in „Ciske" duidelijk
merkbaar verdisconteerd. De keuze van de
stof was niet direct de zijne, maar het
idee om een deel uit de ongelooflijk po
pulaire romancyclus van Piet Bakker
te verfilmen was bijna een zakelijke
noodzaak: het heeft dan ook aanzienlijk
bijgedragen tot het financiële succes van
de onderneming. En het aandoenlijke ver
haal van het verwaarloosde straatjonge
tje Ciske, dat ondanks de zorg van zijn
onderwijzer Bruis (Kees Brusse) een
misdaad begaat en in een verbeteringsge
sticht terecht komt, blijft zijn attractie
op het publiek uitoefenen. De film brengt,
behalve Kees Brusse als de humane on
derwijzer, Rob de Vries als de zwerven
de vader van Ciske en Riek Schagen als
een zorgzame buurvrouw, andere acteurs
van naam Cees Laseur, Paul Steen
bergen, Johan Vlak, Johan Kaart op
het scherm.
Nederland I. Na het gebruikelijke voor
programma van Pipo, Journaal en Recla
me gaan we op bezoek bij Sam Garret,
die in de studio's de grote held uit het
Wilde Westen uithangt, maar in het pri-
vé-leven minder heldhaftig weet te leven.
Voor het journaal dan nog een half uur
tje Nashville-show. Deze show werd voor
de Duitse televisie opgenomen in Mün-
chen, juist voordat Jim Reeves bij een
vliegtuigongeluk om het leven kwam. Ver-
Glastra van Loon geeft bovendien meer
dan alleen „petit histoire". De lijn die
vorm van geschiedschrijving is op muzi
kaal terrein bij ons helaas een zeldzaam
door zijn verhaal loopt is die van de ont
wikkelingsgeschiedenis van stijlen, vor
men, toonsystemen en instrumenten, ge
leid via de biografische steunpunten van
de grote en iets minder grote componis
ten. Muziekvoorbeelden vindt men nauwe
lijks, maar de schrijver heeft een peda
gogisch talent om door middel van woor
den veranderingen in het muzikale denk
patroon te verduidelijken.
Zoals vaker bij wetenschappelijke poc
kets voor de niet-vakman ontbreekt een
register, een bibliografie en, wat mij in
L
•t
Albert van Dalsum
der werken mede Chet Atkins. Bobbie
Bare, the Antita Kerr Singers, Bill Ram-
seyy en dan Jim Reeves, die in een Mex
icaans intermezzo Mexican Joe zal zin
gen. Na Attentie brengt de NCRV ons
naar de schouwburg Orpheus in Apel
doorn, waar we achter de schermen mo
gen kijken tijdens de opvoering van de
opera Nabucco door het gezelschap Fo
rum. Vanuit Apeldoorn brengt de NCRV
ons naar Warschau en wel in het Getto
aldaar ten tijde van de Duitse bezetting.
Een van de overlevenden, Alexander
Bernfes, die momenteel in Engeland
woont, heeft het initiatief genomen tot het
maken van deze onthutsende documentai
re, waarin originele filmopnamen van de
nazies zijn verwerkt. Aan het slot van de
ze documentaire leest Albert van Dalsum
de laatste brief voor van een van de ver
dedigers van dit Getto, Jessel Rakover.
Na het laatste journaal de herhaling van
de 28ste les van Kernfysica, een cursus
van Teleac.
Nederland 2. De NTS houdt het van
avond geheel en al op de film. Na het
nieuws en de reclame, de filmrubriek
van Charles Boost: Première, gevolgd
door een herhaling van de Nederlandse
film Ciske de Rat. Deze film werd twee
jaar geleden op Nederland 1 uitgezonden.
Tot slot van de avond dan nog slechts de
reclame en het journaal.
ADVERTENTIE
Vraag per briefkaart
gratis gezellig boekje
"Rozegeur en Maneschijn".
Vol tipr, voor uw
slaapkamer. Adresseer aan:
Stichting Kapok-Bureau,
Joh. Vermeerstraat 19,
Amsterdam-Z.
Het Stica-merk
is uw garantie voor
kwaliteit van
vulling en tijk.
