Wilson bepleit in Lagerhuis
Britse toetreding tot de EEG
„Zonder samengaan Europa
in tweederangs positie"
Senator Dodd
beschuldigd
r
I
Papandreou ligt in een
ziekenhuis „op zicht"
Karamanlisme" voor Griekenland
I
KROONKOSTUUM KROONGETUIGE
JARIGE GROOTMOEDER
Griekse koningin
verwacht baby
Minister Pisani
afgetreden
Internationale
weerwacht
Russen speuren
naar „beschaving"
in het heelal
ramm
ZATERDAG 29 APRIL 1967
Landbouw
De Gaulle
Tsjechische kompels
ingesloten
(Van onze speciale verslaggever)
ATHENE. Akademiasstraat 20.
Plaats van handeling: het gebouw
van de Persunie van Griekenland. In
de zaal ongeveer 250 journalisten die
zweten onder het felle licht van ten
minste 25 televisie- en filmcamera's,
die het eerste optreden van een mi
nister uit het nieuwe kabinet zullen
vastleggen.
11
(Van onze correspondent)
In Griekenland kan men nu overal horen dat er maar één man in de
griezelige nachtmerrie in het land overeind kan blijven: oud-premier
Karamanlis, die acht jaar lang heeft geregeerd zonder ooit te bezwijken
voor de verleiding het leger in te schakelen. Zelfs het rechtse Atheense
ochtendblad „Acropolis" heeft binnen de beperking van de censuur al
een bedekte lans gebroken voor zo'n „gaullistische" oplossing. Ook al
heeft Griekenland, aldus het blad, het verder laten komen dan de Fran
sen in 1958, doordat hier de militaire ingreep al wel heeft plaatsge
vonden. Het schrijft er niet bij, dat in het Griekse geval, anders dan in
het Franse, ook massa-arrestaties zijn uitgevoerd, die niet makkelijk
van de ene op de andere dag ongedaan kunnen worden gemaakt.
Zwarte lijst
U it e enge d reven
Belangrijkste figuren
(Van onze correspondent)
LONDEN In de derde en slotver
gadering van Labours lagerhuisfractie
over de Britse aansluiting bij de EEG
heeft zoals verwacht, premier Wilson ten
overvloede nog eens duidelijk gemaakt dat
hij wil dat Groot-Brittannië tot de Eu
ropese Economische Gemeenschap toe
treedt, hoewel hij er de nadruk op leg
de dat de beslissing nog niet is gevallen.
Niemand twijfelt er meer over hoe die
beslissing, waar de Britse regering thans
in ijltempo op afstevent, zal uitvallen.
De opeenvolgende ononderbroken bespre
kingen op het hoogste niveau van de ko
mende dagen zijn bedoeld om Parlement
en publiek op het historische besluit voor
te bereiden.
Wilson zei dat Groot-Brittannië de EEG
niet om een gunst vraagt en dat het niet
de nadruk legt op de voordelen die de
EEG voor de Britten zal afwerpen, maar
op de belangrijke bijdragen die Engeland
aan de EEG kan leveren, met name op
technologisch gebied. Na Amerika komen
wat dit betreft de Britten op de tweede
- plaats. Indien Groot-Brittannië en het
vasteland niet samengaan, zouden zij ge
doemd zijn economisch en politiek ten op
zichte van de Verenigde Staten en de Sov
jet-Unie een tweederangs positie in te ne
men.
Wilson noemde de EEG landbouwrege-
ling verre van ideaal, maar zij is een
feit, waarmee men tot overeenstemming
zal dienen te komen.
Hij voorzag van Engelands aansluiting
geen fundamentele verandering in de De
fensie-regelingen. De hoop op een verdere
ontspanning tussen Oost en West zal er
evenmin door worden aangetast. Enge
lands lidmaatschap zal een grote sprong
voorwaarts in de richting van de Europese
politieke eenheid betekenen.
De voor- en tegenstanders van aanslui
ting gingen wat de sprekers op de ver
gadering betrof in aantal gelijk op, maar
het is bekend dat tweederde van de La
bour-partij en ook van de regering voor
stander van toetreding is.
De veteraan Emanuel Shinwell, de de
zer dagen afgetreden fractievoorzitter,
was de belangrijkste tegenstander die de
eventuele toetreding een geweldige schok
noemde. Hij waarschuwde dat het nog
veel te vroeg is om te juichen.
Er was echter geen sprake van een
op het laatste moment ontketende rebel
lie- tegen het komende besluit van de re
gering. De algemene toon van het debat
was dat de eigenlijke veldslag pas zal ont
branden wanneer het resultaat van de on
derhandelingen bekend zal zijn.
Een groep conservatieve lagerhuisleden
waaronder twee oud-ministers, die altijd
tegen aansluiting zijn geweest, heeft een
motie ingediend, waarin de regering wordt
verzocht de beslissing uit te stellen tot
dat men meer weet over de economische
gevolgen van het Britse lidmaatschap
Het is een algemene klacht in het Par
lement dat de regering gefaald heeft de
Britse bevolking voldoende over de EEG
in te lichten, hoewel het de bedoeling is
om vóór het lagerhuisdebat er een aantal
witboeken over te publiceren.
De komende regeringsbeslissing. die
aanstaande dinsdag wordt verwacht, be
tekent alleen nog maar dat besloten zal
worden onderhandelingen over toetreding
aan te knopen. Volgens de Britse regering
zou er geen twijfel aan bestaan dat de
onderhandelingen zullen slagen, ware het
niet de onzekere factor die gevormd wordt
door president De Gaulle.
Wilson heeft reeds in zijn rede in
Straatsburg gewaarschuwd dat het Enge
lands fout niet zal zijn, wanneer deze
nieuwe Britse poging zou falen. Juist om
dat de eindbeslissing nog niet genomen is
en Engeland nog altijd terug kan, wan
neer er zich in Brussel onoverkomelijke
moeilijkheden mochten voordoen, worden
er op de ministerbijeenkomst van de
EVA-landen in Londen geen extra com
plicaties verwacht.
Zoals de zaken thans staah is het in ie
der geval zeker dat Wilson de eerste hin
dernis, de bezwaren in eigenkring tegen
indiening van een lidmaatschapsaanvrage
heeft overwonnen.
Het grote verschil met vijf jaar geleden
is dat de Conservatieven toen aarzelden
en Labour vierkant tegen was. Daarom
kan men dit keer niet zeggen dat de ko
mende onderhandelingen in Brussel Enge
land tot niets verplichten. Londen heeft
praktisch het ja-woord gesproken. Alleen
president De Gaulle kan nu nog roet in
het eten gooien.
ADVERTENTIE
WASHINGTON (Reuter). De tucht-
commissie van de Amerikaanse Senaat
heeft een aanbeveling ingediend tot het
treffen van disciplinaire maatregelen we
gens wangedrag op financieel gebied te
gen senator Dodd.
Als de Senaat zich met de aanbeveling
akkoord verklaard zou dit de eerste keer
zijn, dat de Senaat optreedt tegen een van
zijn leden, sinds de veroordeling in 1954
van senator Joseph MacCarthy, die werd
beschuldigd van het misbruik maken van
de senaat tijdens diens „communistische
heksenjacht".
De 59-jarige democratische senator Dodd,
die elf jaar senator is, is schuldig bevon
den aan gebruik van verkiezingscampag
negelden ten eigen bate en het „schrijven
met dubbel krijt" bij zijn reisdeclaraties
ATHENE (AP) De twintig jarige
koningin van Griekenland, Anne Marie,
verwacht haar tweede kind tegen half
of eind mei. Het eerste kind, kroonprin
ses Alexia, is 22 maanden.
ORLO VA-OSTRA VA, (AP) Red
dingsploegen hebben contact gemaakt met
de zes mijnwerkers die door een instor
ting al vijfenveertig uur ingesloten zitten
in een mijn in Orlova-Ostrava. Dat meld
de het Tsjechoslowaakse persbureau Ce-
teka. De ingeslotenen hebben laten weten
dat ze het naar omstandigheden goed ma
ken. Van drie kanten tegelijk tracht men
hen met behulp van boren te bereiken.
Nog zestien meter scheiden de redders van
het zestal. Via een buis wordt vloeibaar
voedsel naar de ingeslotenen gepompt.
PARIJS (AFP en Reuter) De Fran
se minister van Bevoorrading en Huis
vesting, Pisani, is afgetreden en vervan
gen door Frangois Ortili, commissaris
generaal voor de Produktiviteitsplanning.
Pisani, vroeger minister van Landbouw,
was het volgens politieke zegslieden niet
eens met het regeringsbesluit speciale
volmachten te vragen om de komende
zes maanden het economisch beleid per
dekreet te voeren.
Super light-weight kostuum. Extra lichte kwaliteit dacron/wol. Geheel
%mJ nieuwe Amerikaanse verwerking door een atelier van topniveau.
mmmmm 3 knoops-model met rugsplit en iets schuin gestelde zakken, fijn door
gestikte kanten. Rug van kolbert is half gevoerd. 198.""
A53
Op een internationale conferentie in
Genève hebben afgevaardigden van ruim
honderd landen besloten een internatio
nale „weerwacht" in te stellen. Het eer
ste deel van het plan, dat in de komende
vier jaar tot uitvoering komt, beoogt een
verbetering van de nauwkeurigheid van
weersverwachtingen voor een periode van
twaalf tot vierentwintig uur. Men hoopt
in staat te zijn met de verbeterde ge
gevens ook verwachtingen voor een pe
riode van twee tot dreie weken te doen
met dezelfde nauwkeurigheid als thans
voor twee tot drie dagen mogelijk is.
Op het ogenblik doen ongeveer acht
duizend weerstations te land, drieduizend
in de lucht en vierduizend op het water
elke vierentwintig uur ruim honderddui
zend waarnemingen. De „weerwacht" wil
meer dergelijke waarnemingspunten, ten
einde de gehele aardbol te kunnen „over
zien" met automatische weerobservatoria
onbewoonde streken, meer waarne
mingspunten op de oceanen en meer
weerkunstmanen. De gegevens, die deze
stations opleveren, zullen in drie meteo
rologische centra, Moskou, Washington en
Melbourne, die onderling met elkaar wor
den verbonden, verwerkt en doorgegeven
worden naar de meteorologische diensten
in alle landen.
MOSKOU (AP) Een sterrenkundi
ge Nikolai Kardasjev die eens een rol
heeft gespeeld in een incident, dat de Rus
sische wetenschap in verlegenheid bracht,
zou volgens het officiële persbureau Tass
hebben gezegd, dat nieuwe pogingen zul
len worden gedaan om af te stemmen op
signalen van intelligente wezens „ergens'
in het heelal.
Kardasjev zei, dat de pogingen zullen
worden gedaan door middel van een nieu
we, zeer gevoelige radio-ontvanger. Twee
jaar geleden heeft Kardasjev zich gedis
tantieerd van een bericht volgens hetwelk
hij had gezegd, dat ontvangen geheim
zinnige signalen het bestaan hadden aan
getoond van een „superbeschaving" in de
ruimte.
Het is morgen een bijzondere verjaardag van koningin Juliana, die nu, na de
geboorte van een prins van Oranje, wel in een dubbel feestelijke sfeer gevierd
zal worden.
Op het toneel, achter de lange tafel
met naast hem een zenuwachtige en
slechte vertaler, de nieuwe minister van
Informatie, kolonel Papadopoulos. Hij is
in burger, maar zijn manier van optre
den verraadt de militair. Met zijn handen
in zijn zij overziet hij als een veldheer
de rokerige zaal en met zijn stentorstem
^IIUMmillllWWIlWIMIIIIHIIIMWWHI^IW^I^XWIliyWWWIiWWWWIWWWMIMWWWWUWIWWIWWWWIMWIlWWWWWM
spreekt hij zijn troepen toe. Een micro
foon is voor hem een overbodig instru
ment.
Zijn inleiding wordt door bijna nie
mand opgeschreven. Het zijn de slogans,
die de regering nu al een week verkon
digt en die niets nieuws bevatten. „De
politieke anarchie van vóór de staats
greep zou leiden tót verVal en cOihmMHls-
tische overheersing, de regering was
slecht, de administratie corrupt." Af en
toe onderbroken door de vertaler, die zijn
eigen handschrift vaak niet meer kan ont
cijferen, rollen de slagzinnen uit zijn
mond. „Je moet ons zien als discipelen
van de vrijheid in de meest ruime zin van
het woord. Het land is als een patiënt
op een operatietafel, die langzaam begint
bij te komen."
Vraag uit de zaal: „Is de linkerzijde
van de patiënt geamputeerd?"
Bovendien is er in tegenstelling tot
het Frankrijk van de Vierde Republiek
met zijn machteloze partij coalities,
in Griekenland een duidelijke meer
derheid voor één partij en dat is niet
die van Karamanlis. Maar, als Grie
ken van een onafhankelijke politieke
richting over de huidige toestand, nog
iets zeggen, geven zij hun opinie met
behulp van hun geliefde dubbele ont
kenning: „Het kan niet dat Karaman
lis uit dit gekkenhuis niet als over
winnaar tevoorschijn komt"
Zelf heeft de vroegere premier al
vanuit Parijs laten weten dat zijns in
ziens allen schuld hebben, dus ook het
leger, maar de Papandreous het meest.
Wanneer het inderdaad gaat in de rich
ting van zo'n Gaullistische oplossing,
eventueel met een par lemen tsvol-
macht voor zes maanden of een heel
jaar, dan is het verleidelijk nog even
door te speculeren of de gaullistische
parrallel niet verder kan worden ge
trokken. Met andere woorden, of Ka
ramanlis niet de aangewezen man zou
kunnen worden om de overdreven in
vloed van het leger en de overdreven
inmenging van het hof op den duur
in te perken. Ook al zou hij dan ook
door leger en hof aan de macht zijn
gebracht.
Ook op Cyprus, vanwaar dit bericht
u bereikt omdat vanuit Athene, waar
het nieuwe regime mij op een „zwar
te lijst" heeft geplaatst niet kon wor
den gewerkt, zijn speculaties hierover
aan de orde van de dag. De Cyprioot,
met wie ik op een terrasje een glaasje
drink, laat zijn gedachten over een mo
gelijke oplossing overigens de vrije
loop:
„Amerika", zegt hij, „heeft ruim
één miljard gulden uitgegeven om de
democratie in Griekenland te redden.
Het offert nu tienduizenden mensen
levens en miljarden dollars om de de
mocratie in Vietnam te herstellen.
Waarom stuurt het dan niet de zesde
vloot naar Piraeus en laat die een
paar waarschuwingsschoten lossen
om de democratie in Griekenland nóg
een keertje te redden?"
Het is misschien een beetje een sim
plistische visie van de Cyprioot op het
terrasje, maar het is een genot op zich
zelf om weer eens een vrije Griek te
spreken, die niet eerst naar links en
rechts kijkt voordat hij begint te pra
ten.
Nicosia is inmiddels natuurlijk geen
schoolvoorbeeld van een hoofdstad van
een oprechte vrije democratische
staat. Uit het raam van mijn hotel,
dat precies gelegen is in de zogenaam
de groene zone bij de Turkse wijk, ont
waar ik een bewapende Turkse her
der, die zijn kudde in dat groen laat
grazen onder een rode Turkse vlag en
met nog altijd veel blauwe baretten
van de VN-vredes-macht erbij op
wacht.
Maar het blijft een weldaad, uit Athe
ne komend, weer Grieken hun eigen
krantje te zien lezen. Blij over de din
gen te kunnen praten en op de achter
grond Theodorakis op de radio te ho
ren. De Cyprische pers meldt dat Theo
dorakis op de Russische ambassade
asiel zou hebben gevonden.
Koning Konstantijn van Griekenland.
Dat de Cyprioten bepaald overvol
zijn van de gebeurtenissen in hun moe-
derland-in-spe kan ik overigens niet
zeggen. Hier en daar hoorde ik zelfs
verblijde speculaties, dat het isole
ment van Griekenland het Cyprische
toerisme ten goede zou kunnen komen.
Alleen al hieruit blijkt hoe de twee
landen de laatste jaren uiteen zijn ge
dreven.
Intussen kan Cyprus, met ruim tien
duizend man Griekse strijdkrachten
onder de extreem-rechtse generaal Gri-
vas, nog voor gekke dingen komen te
staan. En mede daardoor is de positie
van president Makarios niet zo heel
veel minder delicaat dan die van ko
ning Konstantijn. Sommige bladen
dringen er, tot nu toe vergeefs, op aan
dat de aartsbisschop zijn stem verheft
namens heel het Griekendom om te
protesteren tegen wat in Griekenland
is gebeurd.
De communistische pers, die ook nog
geheel vrij is, pleit bovendien voor
scherpe veiligheidsmaatregelen om
te voorkomen dat Cyprus hetzelfde lot
ten deel valt als Griekenland. In hoe
verre Grivas, behalve over de strijd
krachten, ook oppperbevelhebber is
over de Cyprische Nationale Garde, is
nog steeds niet duidelijk bepaald
Tenslotte een korte schets van de
belangrijkste figuren van het nieuwe
Griekse regiment:
Konstantin Kolias. (Premier) Ge
boren in 1901 in Stilias, vlakbij Ko-
rinthe. Studeerde rechten in Athene.
Werd in 1962 procureur-generaal van
het Griekse Hof van Cassatie. Kwam
in conflict met Papandreou, in de pe
riode dat deze nog premier was, in
verband met de Lambrakis-affaire.
Generaal Gregoire Spantidakis.
(Vice-premier en minister van Defen
sie). In 1909 op het eiland Kreta gebo
ren. Kreeg in Groot-Brittannië en in
de Verenigde Staten een militaire op
leiding. Was tijdens de burgeroorlog
adjudant van maarschalk Papagos.
Spantidakis heeft een belangrijke rol
gespeeld bij de staatsgreep van vorige
week.
m Admiraal Athanase Athanassiou.
Werd geboren in 1911. Was kort voor
en tijdens de wereldoorlog adjudant
van de toenmalige kroonprins, de nu
overledeif koning Paul. Commandant
van zeestrijdkrachten van Kreta en de
Aegeïsche Zee. Athanassiou is minis
ter van Koopvaardij.
Nicolas Economopoulos. (minis
ter van Industrie) werd in 1896 gebo
ren in Athene. Studeerde rechten en
was voor de staatsgreep verbonden
aan het Hof van Cassatie.
Paul Ekonomougouras. (Minister
van Buitenlandse Zaken) werd in 1898
in Korinthe geboren. Studeerde rech
ten en politieke wetenschappen in Athe
ne en Parijs. Was eveneens minister
van Buitenlandse Zaken in het kabi-
net-Paraskevopoulos in 1966.
President Makarios van Cyprus.
Volgens de kolonel niet.
Vraag: „De koning heeft gezegd, dat hij
de parlementaire democratie snel wil her
stellen, wanneer?" De kolonel zegt, dat de
patiënt nog iets meer tijd nodig heeft.
Hij voegt eraan toe, dat hij verder geen
profeet is.
„Waarom worden de telefoongesprekken
gecensureerd?" vraagt een vertegenwoor
diger van een internationaal persbureau,
„ook regeringscommuniqué's die wij wil
len doorgeven worden tegengehouden".
„Ik moet u daarvoor mijn excuses aan
bieden, maar er heerst nog steeds span
ning in het land. Het zal echter een onder
geschikte ambtenaar zijn geweest die uw
gesprekken heeft onderbroken. Wanneer
iets dergelijks nog eens voorvalt, beklaag
u dan bij mij persoonlijk".
De vertegenwoordiger van de New York
Times informeert naar de toestand van
de gevangenen en vraagt hoeveel het er
zijn.
Papadopoulos antwoordt, dat er in het
begin 25 mensen zijn gearresteerd om
bloedvergieten te voorkomen. „Zij- bevin
den zich onder huisarrest in een hotel in
de omgeving van Athene, waar zij goed
worden verzorgd. De meesten van hen
zijn echter al weer vrijgelaten." Achte
loos voegt hij er echter nog aan toe, dat
apart van deze kleine groep, waarvan
enkelen door speciale veiligheidscomités
zullen worden berecht, er nog vijfduizend
communisten zijn gearresteerd, waarop
hij echter niet verder in wil gaan.
„Papandreou ligt in de suite van een
hospitaal", verklaarde hij „en kan door
journalisten worden bezocht en gefilmd,
waarbij echter eerst permissie moet wor
den gevraagd bij het ministerie van Bin
nenlandse Zaken. Bij het bezoek aan het
ziekbed mogen ook geen vragen worden
gesteld." Tenslotte zegt Papadopoulos,
dat het hem niet interesseert dat het bui
tenland zo slecht geïnformeerd is over
de toestand in Griekenland „alleen Grie
kenland zelf is verantwoordelijk".
Nieuwe partij. Onder de naam Chadi Ly-
draedis-Flokkurinn onafhankelijke
democratische partij is op IJsland
een nieuwe politieke partij opgericht.
Spionage-winkel. In een achteraf straat je
in Parijs is donderdag Europa's eerste
winkel in spionage-artikelen geopend,
waar iedere aspirant-spion wel iets van
zijn gading vindt. Men kan er een pols
horlogezendertje kopen, een „onbeperk
te ontvanger", die een telefoonhoorn
op honderden kilometers afstand zou
kunnen „afhaken" enzovoorts.
„Vergissing". De Argentijn Alejandro No-
voa eist van zijn regering ruim een
miljoen pesos (meer dan 80.000 gulden),
omdat hij dertig jaar „per vergissing"
is gevangen gehouden.
Terugtrekking. In Londen is gezegd, dat
Groot-Brittannië ongeveer 500 man van
zijn 59.000 man tellende troepenmacht
in West-Duitsland zal terugtrekken in
het eerste kwartaal van het volgende
jaar.
Uitwijzing. De twee Chinese diplomaten,
die door de Indonesische regering tot
personae non gratae waren verklaard,
zijn vrijdag met een vliegtuig van de
Tsjechische luchtvaartmaatschappij
naar hun land teruggekeerd.
Toepolev. Het nieuwe Russische verkeers
vliegtuig Toepolev-154 bezit de snelheid
van de Toepolev-104, de actieradius van
de Iljoesjin-18 en de eigenschappen van
landen en opstijgen van de AN-10. Dat
schrijft het Rusische luchtvaarttijd
schrift Aviatzia Kosmonavtika.
Opschudding. Het Oostenrijkse dagblad
„Arbeiterzeitung' heeft een storm in de
diplomatieke wereld veroorzaakt met
de publikatie van „zeer geheime" Brit
se en Amerikaanse documenten over
de gevolgen van een kernaanval op
China. Later bleek dat Arbeiterzeitung
het slachtoffer was geworden van een
publiciteitsstunt van de Britse uitgeve
rij Jonathan Cape, die de „documenten"
had verspreid in verband met de uit
gave van een boek.