De wind kan nie
t lezen
Opnieuw conflict tussen
het Vaticaan en Bonn
PANDA EN DE MEESTER-DRINKER
rHOE IS HET ONTSTAAN?^
J
•top
:orm
stoutenbeek
POLLE, PELLI EN PINGO
RAMMETJE FOK
Ons vervolgverhaal
3
Franse oppositie
wantrouwt
regering-Pompidou
Jemen wenst geen
hulp meer van VS
RECHTER TIE HET GEHEIM VAN DE WIEROOK.K.LOK.
:k
De Limburgsche Kolenhandel
ZATERDAG 29 APRIL 1967
8
Een romantisch verhaal door Richard Mason
Over schoolhervorming
in de Bondsrepubliek
Concordaat van 1933
Erkenning
Dit woord: REP
Dit woord: PAP
Dit woord:
ONTSLAPEN
Dit woord: LID
Kerkelijk nieuws
I Woninginrichting-Beverwijk -250modelkamers f
Af6Eew PRoetÊEM
A#1IVW1»WWWWV1#WWVW
30)
En als Peter dat van iemand zei,
kon je er zeker van zijn, dat het
waar was. Ik heb nooit iemand ge
kend, die zo precies het waardevol
le in een karakter wist te onderken
nen en ik ken evenmin iemand, die
zo meedogenloos het saaie en alle
daagse in iemand kan afkraken, zon
der er iets om te geven, wie hij
daarmee beledigt of kwaad maakt.
„Zo heet Rosie," zei hij, „en je
doet er goed aan op haar hand te
zijn, want ze weet een heleboel van
de „meisjes" af. Ze praat altijd over
„meesjes" in plaats van meisjes net
als de vrouw van de vicaris bij ons
thuis, ,,'t Is zo'n aardig meesje met
zulke aardige "krallen" Dat zijn
krullen, zie je. Rosies meesjes zijn
altijd aardige meesjes. En ze vindt
ons allemaal aardige jongens. Ze
heeft ons verteld, dat ze voor de
oorlog in Rangoon heeft gewoond.
Ze is met het laatste schip hierheen
gekomen, met al haar meesjes op een
rijtje. Ze is daar uit zuiver patriot
tisme weggegaan; ze heeft het wel
niet met zoveel woorden gezegd, maar
er valt niet aan te twijfelen. Ze was
niet van plan, haar beschermelingen
aan de genade van de Japanse
krijgslui te leveren. En nou zit ze
hier en ze drijft dit keurige etablis
sement. Ze kan er alleen niet tegen,
jongemannen als wij te zien, dui
zenden kilometers van huis en hui
selijke gemakken, verstoken van de
troost, die onze sekse en onze no
bele instelling toekomst. O Rosie is
een juweel en haar moppen zijn
om je dood te lachen".
,,'k Vind 't allemaal erg interes
sant", zei ik. „En je hebt zeker ook
grote vorderingen gemaakt met je
Japans?"
„Nee. Ik heb een boek geschre
ven.
Ik ga 's avonds naar school terug
en daar zit ik het in de klas te
schrijven. Het zal het uitgelezen boek
over de oorlog worden. Een epos.
Wat Van het Westelijk front geen
nieuws in de eerste wereldoorlog be
tekende en Voor wie de klok luidt
in de Spaanse burgeroorlog, dat zal
mijn boek betekenen in de tweede
wereldoorlog. Helaas kan ik maar
niet tot het besluit komen, of ik 't
De Moord op het Ministerie van Oor
log of Een vah onze lijken wórdt
vermist zal noemen. Maar mijn de
tective draagt een monocle en hij is
op Eton geweest, en hij zal met mr.
Micawber en de Rode Pimpernel op
één lijn worden gesteld, als een van
de grote unieke figuren van de lit
teratuur. En hij zal me ook duizen
den ponden verschaffen, zodat ik met
een van Rosies meesjes de beste ge
legenheden kan bezoeken. Lijkt het
je geen goed idee?"
„Ja, 'k vind 't reusachtig".
„Ik heb dan natuurlijk gouden haar
borstels en een slee van een wagen
met een claxon, die zo is gemaakt
(heel kostbaar, dat begrijp je) dat
ik er alle serieuze en verarmde
stervelingen mee opspoor, die de
kunst bedrijven om de kunst. En el
ke keer, wanneer in 'n wagen, zo
iemand op straat passeert, gilt mijn
claxon „uilskuiken"! Om mijn lippen
zal zich dan een glimlachje van cy-
!t
nische spot plooien en ik zal me
weer dadelijk omdraaien naar mijn
overmatig geparfumeerde maitres-
se.
„Zeg es, hoe staat 't nu met
eten"?
„Ik kan niet met je mee", zei ik.
„Maar je kunt me niet zomaar af
danken, als een ouwe, uitgekloven
sinaasappel. Ik ga met je mee".
„Dat kun je doen als je wilt".
„Nee, ik maakte, maar een grap
je. Ik weet alles."
„Dat betwijfel ik".
„Je hebt om half zeven een af
spraak met de verrukkelijke Hana-
ko in de hall van het Taj".
„Hoe wist jij dat?" vroeg ik.
„Ze heeft het ons in de les ver
teld".
„Dat geloof ik niet", zei ik.
„O, ze is zo'n kleine heks. Ze ver
telt ons alles".
„Maar ze heeft het toch niet aan
de hele klas verteld?"
„Nou, bijna wel. Ze was vanmid
dag zo opgewonden, dat iedereen die
maar een klein beetje bij de pin
ken was, had kunnen weten dat ze
een rendez-vous had. 't Is maar ge
lukkig voor jou, dat ik de enige ben,
die een detectieve-verhaal schrijft.
Je ziet, dat ik al heel slim word.
Ik kan aan die asbak zien, dat je
minstens een uur hier bent".
„Maar hoe ben je achter de plaats
en de tijd gekomen?"
„Dat is ook heel slim van me. Je
bent al gekleed om uit te gaan. wat
dus betekent, dat je om half zeven
in Taj moet zijn. En natuurlijk is
het 't Taj, omdat in Bombay nie
mand ergens anders dan daar afspra
ken maakt".
„Je hebt me lelijk aan het schrik
ken gemaakt", zei ik.
„Dat was de bedoeling ook. Je
gaat zo'n fijne avond tegemoet, dat
het niet meer dan billijk was, dat
je je eerst een ongeluk schrok. Maar
je kunt erop rekenen, 'dat ik voor
de hele wereld wil zweren, dat je
met Rosie naar de bioscoop bent.
En Rosie zal er ook een eed op
doen".
„Je bent een waar vriend", zei ik.
„O, 't betekent niets. Ik zou het
voor iedereen doen. Ik vind het wel
aardig jonge harten in romantische
extase te zien kloppen".
„Je kunt je wat mij betreft, ge
rust verdrinken", zëi ik;
Buiten nam ik een ghari, omdat
ik me koel voelde en--£ètgraag wil
de blijven. In het Taj Hotel was
het ook koel. Ik was tien minuten
te vroeg en dus ging ik de boeken
bij de kiosk bekijken. Er waren er
een heleboel over Japan. Verscheide
ne hadden afstotende karikaturen op
de omslag, net als de karikatuur die
we op de muur hadden gezien, van
dat Japanse gezicht met de vooruit
stekende kaken. Toen zag ik een
boek, dat heette Two faces of Ja
pan. (Twee gezichten van Japan)
waarop een wreed mannengezicht
fel naar voren sprong en met als
achtergrond een vage tekening van
een knielende vrouw. De vrouw was
mooi. Ik bladerde het boek door en
zag nog veel meer afbeeldingen van
knappe lachende Japanse meisjes.
(Wordt vervolgd.)
yinnrnrwvvMViruvvvinnnnnrinnrinnnnnjwi,
(Van onze correspondent)
BONN. De r.-k. kerk en de re
gering in Bonn zijn met elkaar in
conflict geraakt over de schcolher
vormingen in de Bondsrepubliek
Kanselier Kiesinger ontving gister
middag kardinaal Döppner, de hoog
ste gezagsdrager van de r.-k. geeste
lijkheid in het land. Tevens was een
scherpe nota van het Vaticaan
binnengekomen, waarin de Bonds
regering ervan werd beschuldigd het
rijksconcordaat van 1933 te hebben
geschonden. Begin van dit jaar had
de pauselijke nuntius in Bonn. mgr
Bafile, al stappen bij de regering
ondernomen.
De hoogst noodzakelijke schoolhervor
mingen in de Bondsrepubliek, die op fa
natieke tegenstand van het Vaticaan
stuiten, voorzien in een omzetting van
de duizenden onderbezette zogenaamde
dwergscholen tot christelijke gemeen
schapsscholen. In deze scholen wordt de
leerlingen van alle gezindten gezamenlijk
onderwijs gegeven. Het godsdienstonder
wijs vindt gescheiden plaats.
GROTE moeilijkheden ondervond men
in verband met deze hervormingen eerst
in Baden-Würtemberg. De toenmalige mi
nister-president Kiesinger hal alle moeite
gedaan de partijen tot elkaar te bren
gen. Op het moment dat hij in deze op
zet leek te slagen, vertrok hij als de
nieuwe kanselier naar Bonn.
In Baden-Würtemberg is de school
kwestie intussen tot rust gekomen. Het
zelfde geldt voor de deelstaat Rijnland-
Pfalz. waar de kwestie stilzwijgend ge
regeld kon worden. Maar nu gaat het om
de hervorming in Noordrijnland-West
falen, de belangrijkste deelstaat.
Met de tactiek, waarvan het Vaticaan
zich bedient, treft het de Bondsregering
in een van haar zwakste zijden, name
lijk in haar politiek ten opzichte van de
Oder-Neisselijn de westgrens van Po
len. Zij kan dit doen door zich te beroe
pen op het rijksconcordaat van 1933 dat
toenmaals tussen Adolf Hitler en het Va
ticaan werd gesloten.
In dit concordaat staat dat de R.K. kerk
het recht heeft bijzondere (lees roomse)
scholen in Duitsland te bezitten. In het
concordaat wordt echter ook de begren
zing en het bestuur van de kerkelijke
provincies geregeld, en een gedeelte van
deze bisdommen ligt op het ogenblik ten
oosten van de Oder en de Neisse, dus op
huidig Pools grondgebied.
•-n- 7. ?i
i r
ONDANKS DAT heeft het Vaticaan tot
nu toe altijd de situatie gehandhaafd, als
of de grenzen van het Duitse rijk van
1937 nog bestonden. De kwestie van de
vroegere Duitse bisdommen ten oosten van
de Oder-Neisse is dan ook nooit defini
tief ten gunste van Polen opgelost.
Wanneer de Bondsregering zich nu niet
aan de letter van het concordaat houdt,
aldus het Vaticaan in zijn offensief tegen
de christelijke gemeenschapsscholen,
dan is het Vaticaan daartoe ook niet lan
ger verplicht en is het vrij in het maken
van afspraken met de Polen over de om
streden bisdommen. Dit betekent dat het
Vaticaan de Oder-Neisse-lijn in feite als
de definitieve grens tussen Polen en
Duitsland erkent.
De kwestie krijgt een extra accent door
een reeks van geruchten die de laatste
weken de ronde doen, als zou het Va
ticaan bereid zijn tot verregaande con
cessies aan de Poolse regering. De onder-
handelingen leken zelfs al zo vergevor
derd, dat de voorzitter van de Bond van
Verdrevenen en Vluchtelingen, Rehs,
naar Rome vloog om daar het standpunt
van de vroegere bewoners van het huidi
ge Poolse gebied te bepleiten. Ook de
Westduitse ambassadeur bij het Vaticaan,
Sattler, kwam in beweging en reisde plot
seling naar Bonn.
(Van onze correspondent)
PARIJS De Franse oppositie is zeer
verontwaardigd over het plan van de re
gering het parlement wat betreft zijn so
ciale en economische bevoegdheden gedu
rende een half jaar op non-actief te stel
len. Een motie van wantrouwen is in de
tweede helft van volgende maand te ver
wachten. Premier Pompidou zal officieel
met zijn verzoek om blanco volmachten
pas na zestien mei voor de draad komen,
nadat eerst president De Gaulle zijn pers
conferentie heeft gehouden om de motie
ven van het plan toe te lichten.
Theoretisch is het niet uitgesloten dat
de premier zelfs het voortbestaan van zijn
regering aan de eis tot uitbreiding van
zijn bevoegdheden zal verbinden. In dat
geval zou hij echter de meerderheid der
stemmen van het parlement achter zich
moeten krijgen. Zo'n uitspraak zou im
mers een dubbeltje op zijn kant worden
gegeven het feit dat onder de volgelingen
van oud-minister Giscard d'Estaing en
zelfs onder de orthodoxe gaullisten ver
scheidene Kamerleden nu al hebben aan
gekondigd dat zij zich van stemmingen
zouden onthouden. Daarom is het waar
schijnlijker dat de premier liever de op
positie de eer gunt het parlementaire
vuur te openen.
Het woordje rep in de verbinding
in rep en roer is natuurlijk de stam
van het werkwoord reppen. De gehele
zegswijze betekent: in beweging en
beroering. Het werkwoord reppen, dat
verwant is met rap: vlug, snel en met
het werkwoord rapen: pakken, naar
zich toehalen, betekent: in beweging
brengen, aanvatten. Bekend is de uit
drukking haastje repje; vroeger zei
men ook: repje scheerje of repje spoed-
je. Men kan de handen en ook de lip
pen reppen. Wie de lippen rept spreekt
en vandaar dat reppen ook is gaan
betekenen: melding maken van iets.
Men zegt: van de bezwaren tegen zijn
voorstel repte de spreker niet. Wie de
handen rept, pakt iets aan. Wat door
niemand is aangeraakt noemt men
daarom ongerept. Men spreekt van de
ongerepte natuur of van ongerepte
sneeuw.
Pap is melkbrij voor kinderen. Het
woord komt in verscheidene talen
voor. Het Engels heeft pap, het Duits
Pappe en het Italiaans pappa. Ook de
Scandinavische talen hebben soortge
lijke woorden. Aangezien het Latijn
het werkwoord pappare: pap eten,
kende, heeft men gemeend dat het
woord in het Rijngebied uit het Ro
maans is overgenomen. Anderen ach
ten het waarschijnlijker dat pap in
het Germaans onafhankelijk van an
dere talen is ontstaan als een soort
natuurwoord dat spontaan wordt ge
vormd wanneer kinderen afwisselend
de lippen openen en sluiten. Op de
zelfde wijze is immers het vleinaam-
pje voor de vader: pa of papa in de
kindermond ontstaan.
Vele werkwoorden beginnen met het
voorvoegsel ont dat in het algemeen
een verwijdering of scheiding aan
duidt: ontlopen, ontnemen. In enkele
van die samengestelde werkwoorden
heeft dit ont- echter een afwijkende
betekenis. Het duidt dan aan dat de
handeling van het werkwoord begint.
Waarschijnlijk heeft ont- hier een an
der voorvoegsel, namelijk in- verdron
gen. Zo is te begrijpen dat ontslapen de
betekenis heeft gekregen van overlij
den, een betekenis die men ook wel
geeft aan inslapen, wat letterlijk: be
ginnen te slapen is. Zo betekent ont
branden: beginnen te branden, ont
vlammen: beginnen te vlammen en
ontbijten: beginnen te bijten, dus: de
eerste maaltijd nuttigen.
Er zijn twee woorden lid. Het ene
betekent: lichaamsdeel en is te verge
lijken met het Latijnse lituus: krom
staf. Een samenstelling met dit woord
lid is lidmaat. Het andere woord lid
betekent: deksel. Het is bekend in
de samenstelling ooglid en door het
spreekwoord Wie het onderste uit de
kan wil hebben krijgt het lid op de
neus: wie al te begerig is komt be
drogen uit. Het is waarschijnlijk dat
lid in deze betekenis in de verte ver
want is met het werkwoord leunen
tegen, iets ergens tegen aan leggen en
dat de grondbetekenis van lid is: ope
ning die bedekt moet worden. Men
heeft wel aangenomen dat in het verre
verleden, toen de wanden der huizen
nog uit gevlochten takken bestonden,
lid betekende: vlechtwerk.
Geref. Kerken (vrijgemaakt)
Beroepen te Apeldoorn Z. G. van Oene
te Zwolle.
Bedankt voor Hoogezand-Sappemeer en
voor Monte Alegre (Brazilië) W. Wie-
renga te Zuidbroek-Veendam.
ADVERTENTIE
Bekijk de komplete top-form
kollektie 1967 in. de meubel-
catalogus met 120 kleurig
geïllustreerde pagina's.
Stuur een kaartje of kom even
langs bij
MI A
h|X3
maiadags gesloten, tel.02510-25141
lufirieel A, 'l' adviseur voor Beverwijk, IJmuiden,Zaanstreek;,Alkmaar en omgeving I
I form
ADVERTENTIE
BROUWERSVAART 106 - HAARLEM
TELEFOON 10748
SUPERBE ANTRACIET,
de ideale brandstof in het ideale
zakje.
CAIRO (Reuter) Het republikeinse
bewind in Jemen heeft gisteravond be
sloten, de overeenkomst die het vorige
regime in 1959 met de Verenigde Staten
had gesloten voor Amerikaanse hulp, op
te zeggen en de Amerikaanse missie die
voor deze hulpverlening in Jemen ver
blijft, uit te wijzen.
Volgens een bekendmaking van de re
gering in Taiz zouden twee leden van
genoemde missie geprobeerd hebben, de
ze hoofdstad te verwoesten door met een
bazoeka op het plaatselijke munitiedepot
te schieten. Daarbij werden vier mensen
gedood. De twee Amerikanen zouden te
recht moeten staan voor het Jemeniti-
sche hof voor de staatsveiligheid. Ook
zouden later enige leden van de Ameri
kaanse missie geschoten hebben op de
begrafenisstoet die de vier slachtoffers
naar hun laatste rustplaats bracht. Uit
onderzoekingen zou zijn gebleken, dat de
missie de hand heeft gehad in de mees
te sabotagedaden die de laatste tijd in
Jemen zijn gepleegd.
35-93. Professor Kalker keek afkeurend naar de rom
mel die door de ontploffing was veroorzaakt, en begon
vervolgens zijn apparatuur de keuken uit te duwen.
„Het is hier niet netjes" verklaarde hij. „Je moet eens
stof afnemen, eh..Lollipop! Op deze manier komt er
te veel neerslag in mijn mengsels". „M-maar.
riep Panda stotterend, „m-maar het is Uw eigen schuld.
U hebt een explosie veroorzaakt en daardoor. .Hij
luistert niet eensJollipop voegde zich met
een misprijzende blik bij zijn werkgever. „Het kan zo
niet doorgaan, meneer Panda!" verklaarde hij. ...De
wetenschap vraagt offers, maar nu wordt niet alleen
ons leven in gevaar gebracht, doch bovendien komen
wij op kosten die wij niet kunnen betalenHet komt
me voor dat we een subsidie moeten vragen. Ik stel
voor dat we Generaal Dondersteen eens bellen!" Het
zag er echter near uit dat dit niet nodig was; de hoge
militair had zelf de telefoon reeds ter hand genomen.
„Hallo!, Agent 38!" sprak hij. „Zoek contact met de
heer Jollipop! Dringend! Ik moet weten wanneer we
het geheime verdwijn-wapen kunnen verwachten!"
OP DIB SKIES KOM JE NIET VER
SCHERPE KANT VAM VOREN MOST
ROND ZIJN
r 0 V/OCH, DAT IS
ZO: HEBBEN 4UU.I6
N06 EEN PAAR SKIES VGyuuv
DIE 6E806EN MOETEN
yWORDEN?
5. In de ontvangkamer bij de voorhof
stelt Tsjiao Tai de huismeester van de
oude ambtenaar Ho aan de Rechter voor.
Het is een kleine, bescheiden man, die
erg onder de indruk lijkt van de ramp
in het huis van zijn meester. „Ik heb
meneer Ho al op de hoogte gesteld", zegt
Rechter Tie vriendelijk. „Hij is natuur
lijk zwaar geschokt door het nieuws, en
wil graag dat ik alle formaliteiten voor
hem regel. Ga snel naar huis, dan volg
ik zo meteen met de lijkschouwer. Je
hebt hun toch gewaarschuwd. Tsjiao
Tai?" „Ja, edelachtbare, daar komt hij
net aan", zegt Tsjiao Tai, terwijl hij naar
buiten wijst. Inderdaad komt de welge
dane gestalte van lijkschouwer Wang in
zicht, zeulend met zijn instrumentenkof
fertje. „Ga jij maar naar de kanselarij
en neem de ingekomen stukken door",
zegt Rechter Tie tot zijn trouwe helper.
„Ik zal je bij deze eenvoudige zaak wel
niet nodig hebben". De Rechter loopt naar
buiten en begroet de lijkschouwer. „Ik
heb u nodig om een overlijdensakte op
te stellen, meneer Wang", zegt hij. „De
vrouw van de gepensioneerde ambtenaar
Ho heeft zich opgehangen. Ho's huis is
hier wel niet ver vandaan, maar we zul
len maar per draagkoets gaan. Ik zie dat
u van de kleine wandeling al aardig bui
ten adem bent". Lijkschouwer Wang
knikt dankbaar en volgt de Rechter naar
de draagkoets, die op het voorplein staat.
9.
818. De opperheks zag met genoegen,
dat Bram onder de indruk was, want
heksen vinden het altijd fijn als ze ande
ren de vrees aanjagen.
„Nou, tover het vleerfantje dan maar
weer terug," zei ze neerbuigend.
„Je mag naar het bord kijken... je
hebt maar precies hetzelfde te zeggen
als ik. Ga je gang."
Bram spreidde zijn handen uit boven
het vleerfantje. Tevergeefs probeerde hij
zich de spreuk te herinneren, waarmee
van de zeeman dit eigenaardige gedierte
was gemaakt.
Hij schrapte zijn keel.
„Toe maar", zei de lerares.
„Karazal.aarzelde Bram.
„Goed zo, ga door", zei de heks en toen
flapte Bram het er op goed geluk maar
ineens uit.
„Karazalwelzien of z'n pollepel past",
zei Bram.
„Lieve help.roep de opperheks.
„Wat heeft dat te betekenen? Er gebeurt
er gebeurt helemaal niets."
